De Europeesehe Oorlog.
De stukken op 't militaire sehaakbord. De Fransehen erkennen bun tegen
slagen. maar zijn nu weer rol moed tot een offensieve beweging tegen
de DuitsGhe troepen orergegaan.
Wat 't Engelsebe leger in België en Frankrijk deed.
De Dultsehers verdedigen bun bestraffend optreden tegen Leuren.
Znllen nog meer rijken aan dan oorlog gaan deelnemen?
De duur ran den oorlog.
TWEIOI BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1914
De stukken op '4 militaire
schaakbord.
Van do oorlogsvelden in Frankrijk
en België is ook woei' belangrijk
nieuws.
Ka do geweldige krachtsinspanning,
ooodig voor liet terugwerpen der F.n-
gelsch-Fransche troepen op, en voor
ïoovor het noorden van Frankrijk be
treft, zelfs achter de Fransche defen
sieve grensllnlën-, schijnen de Duit-
£che troepen rust noodig te hebben
Ier voorbereiding van de offensieve
beweging tegen Parijs, waar de auto
riteiten blijkbaar al met een moge
lijke insluiting rekening gaan hou
den. Men Icon er natuurlijk intus-
schen ook van verzekerd zijn, dat de
Fransehen niet stil zaten en z.ouden
trachten de geleden verliezen te her
stellen in den gedwongen rusttijd
van den tegenstander.
Dc algcmecnc veldslag op Fransch
gebied is dan ook weer opnieuw be-
gotmeh. (Men z.le hieronder.)
De toestand in België blijft vrijwel
onveranderd.
De Duitse hers wijden al hun aan
dacht aan de Fransche grens Sn val
len thans 't Belgische leger in en na
bij Antwerpen niet, opnieuw aan.
Hoe lang deze rust in België zal
duren? Veel zal in deze zeker van de
Belgen zelf afhangen.
In hoeverre het juist is, dat troe
pen van België naar Duitschland ten
zebniike in het Oosten worden terug
getrokken, zal nog nader moeten blij
ken.
Voor de verdere ontwikkeling der
gebeurtenissen op het westelijk oor
logsterren! zullen do gebeurtenissen
aan de Duitscli-Oostenrijksch-Russi-
selie grens ongetwijfeld van belang
rijken invloed zijn. ftWt daar eigen
lijk p'aats heeft is verre van duide
lijk. Er kwamen schitterende Oos-
tenrijkscbe en Duitsche uvervvïn-
ningsberichten. maar daarnevens ko
men van Russische zijde medodeeUn-
gen over een. voortdurend vóoTtdHii-
geu der Russen in Oost-Pruisen.
Oppervlakkig zou men dus cor.du-
deeren dat één van bekle partijen on
waarheid moet spreken, maar dat
zou dan toch ook slechts oen zeer op
pervlakkig oordeel zijn. Het meer
waarschijnlijke is, dat beide partijen
voor zich wel de waarheid spreken,
maar in dien zin, dat ze alleen 't gun
stige zeggen en 't ongunstige verzwij
gen.
De Russen, die over een reusachtig
meiischenmateriaal beschikken, ruk
ken met hun legers over een uitge
strekt front van de Oostzee tot Bessa-
rabië tegen het DuitsclijOostenrijksch
gebied op. En men mag aannemen,
dat langs dit uitge3tekte front voor-
eii tegenspoed elkaar afwisselt.
In het noorden van Oost-Pruisen
zouden de Russen dan voorspoedig
zijn, terwijl in de streek dor Masuri-
eche meren en in Polen hun. wapens
tegenspoed ondervinden.
Hel is nu dus do vraag in we'ke
richting de hoofdactio van het Rus
sische leger geschiedt. Dat men In
Duitschland en Oostenrijk het go we'd
van den Russischen aanval niet on
derschat, kan worden opgemaukt uit
het. feit, dat Oostenrijk zich voorloo-
pig tegen Servië tot een defensief op
treden bepaalt de beschieting van
Belgrado, die naar berichton uit Nisj
melden, weder hervat is, zou dan
eigenlijk niets anders bedoelen, dan
om de Serviërs een weinig bezig te
houden oil al zijn macht concen
treert tegen de Russen.
De tijd is het voordeel der gealli
eerden.' Voor de Duitschers geldt al
les of niets, doch de Fransehen en
Engelschen hebben alleen te winnen
bij een rekken van den oorlog. Tor-
wijl zij de hoofdmacht van het Duit-
eche leger bezig houden in het wes
ten, vervolgen de onmetelijke legioe
nen van Rusland hun onverwinlijken
opmursch. Rusland heeft reeds zeven
en twintig legerkorpsen in het veld.
Spoedig zal dat leger er vijf en der
tig tellen en liet krijgt nog steeds re
gimenten versche troepen uit
Kiiukasils en Siberië,
Terwijl dus aan het Oostelijk front
de Duitschers en hun bondgenooten,
de Oostenrijkers, de liundcn vol heb
ben, nadert voor de Duitschers even
eens de bedreiging uit hel Noorden.
De Engelsche vloot Is zooals men
weet in actie gekomen en heeft
Helgoland den Duitschers ernstige
schade toegebracht. Dit wapenfeit
herinnert, wat bij de gewe'digo
beurtenissen op het westelijk oorlogs
terrein wel eens dreigde te worden
vergeten, dat het een oorlog met
drie fronten is, dien Duitschland
thans heeft te strijden.
Hoe de zaken er volgens
't Fransohe Segerbestuur
voorstaan.
Het officieels communhiué, Maan
dagmiddag oni vijf uur door het
Fransche ministerie van oorlog uit
gegeven, Is zoo seint de Parijsoh©
co-rrespo-ndent der N. R, Ct. een
der belangwekkendste sedert het be
gin van d-en oorlog. Het grieft een al
gemeen overzicht omtrent den toe-
eland, verbloemt enkele tegenslagen
niet, overdraft 'evenmin de vorkre
gen succesam en geeft den indruk
van oprechtheid.
Het. overzicht begint met de Voge
zen en Lotharingen. Eerst waren de
Fransehen daar tot den aanval over
gegaan en luidden zij den vijand te
ruggeworpen, maar daarna hebben
zij ernstige tegenslagen gehad voor
Saaiburg en. in. de streek van Mo-r-
ga-gne, waar de Dultsehers zeer ster
ke verdedigingswerken hadden. De
Fransehen. zijn toen om hun krach
ten tri 'herstellen teruggetrokken op
de Grande couronne van Nancy en
in de Fransche Vogezen.
Daarop zijn de Duitschers tot een
aanval overgegaan, welke door de
Fransehen uit sterke stellingen is
afgeslagen.
Sed-evt twee dagen heb
ben nu de F r a nsc hen den
a a n Y al hervaten winnen
1 a ïii g z a a m vel d.
Do strijd in deze streek begint op
een belegeringsoorlog te gelijken,
want elke bezette stelling wordt on
middellijk door beide "partijen ver
sterkt. Dat verklaart den langzamen
gang van den opm'arscli; intu-sschen
behalen do Fransehen dagelijks nieu
we plaatselijke voordeden.
2e. Iu de streek van Nancy en
Woevrea (het landschap ten westen
van Lotharingen op F ranse li gebied)
is sedert liet begin van den oorlog
geen enkele belangrijke krijgsver
richting voorgevallen.
be. Aan de Maas, tusschen. Ver
dun en Mézières hadden de Fran
sehen aanvankelijk tiet offensief in
de richting van Longwv, Neufcha
teau en Paliseul (in Luxemburg}. De
U'ocjieri die in de streek van Spln-
eourt en Lon-gwy opereerden hadden
den Duitschers, die vochten .onder den
kroonprins, eèn nederlaag toege
bracht, maar in de streek van Ne-uf-
chateau en Pnliseul hadden Fran
sche troepen tegenslagen, die hen
dwongen op de Maas terug te trek
ken, Ofschoon niet alle troepen in
tleoe streek daarbij betrokken wa
ren, moesten zij toch aan de terug
trekkende beweging deelnomen.
De Duitschers hebben de
laatste dagen getracht
m e t g r o o t, e s t r ij dk r a c h t e n
v a n d e M a a a a f o p t e r u k k e n
m aar een krachtige tegen-
a n v a 1 der Fransehen
heeft henmet a a n z i e n 1 Ij ke
verliezen op de rivier t e-
v u g g e w o r p e n,
Intusschen zijn nieuwe Duitsche
troepen door do streek van Rocroy
naar Rethel (40 K.M, ten N.N.O. van
Reims, aan den spoorweg naar Pa
rijs) op marseh. Op het oogenblik is
e e in alge m een gevecht gaau-
d e tusschen de Ma a-s en Rethel, waar
van de afloop nog niet is te voorzien.
4e. Do operaties van de Fransche
en Engelsche troepen iu 't Noorden
hebben zich aanvankelijk uitgestrekt
tot de streken van Dinant, Charleroi
en Lieigen. Tengevolge van gedeelte
lijke nederlagen cp enkele punten en
liet overtrekken van de Maas door de
Duitschers Ln. d-e buurt van Givet,
waardoor de Fransche flank aan die
zijde werd bedreigd, zijn de Fi
schen gedwon-gen zich achterwaarts
samen te trokken. De Duitschors
trachtten tegelijkertijd in 't Westen,
verwarring aan te richten en vleten
met een zeer g roe te 'overmacht do
Engelschen nun in de buurt van Le
Cateau en Ivamerijk, waardoor de
Eiigetschen zuidwaarts moesten te
rugtrekken, op hetzelfde oogenblik
dat de Fransehen in de omgeving
van Avesnes en C hi may ageerd-en.
Do achterwaartsche beweging moest
die volgende dagen worden voortge
zet.
Intussohen hebben de Fransehen.
in den aJgemeonen slag, welke Za
terdag Je geleverd in de buurt van
St. Quentin en Vervins, en bij Ilam
en Péronne, een belangrijk voordeel
behaald op den rechtervleugel, waar
zij de Pruisische garde en liet tiendie
legerkorps over de Oise terugwier
pen. Daarentegen hebben de Fran
sehen op den linkervleugel, waar de.
Du i tsche rechtervleugel, waartoe de-
beste legerkorpsen belmoren, veld
won, opnieuw een terugtrekkende be
weging moeten uitvoeren.
Om kort te ga ond o F r a n c h o
rechtervleugel heeft na
het 1 Ij d e n van g e d e e 11 e 1 ij
k e nederlagen het ofte n-
s i e f li e r v a t, De Duitse hers
w ij k e n i n 't cent r u m terug.
De Fransehen vechten hier met af
wisselende voor- en -tegenspoed.
DE GROOTE ALGEMEENE SLAG
IS HERVAT.
Op den linkervleugel hebben de
Engelsche en Fransche troepen ter
rein moeten prijsgeven tegen vol ge
van een reeks van omstandigheden,1
welke ten gunste vail de Duiteciters
zijn gekeerd, ondanks verschillende
welgelukte tegen-aanvallen. Nergens
zijn de Fransche legers werkelijk
verslagen, al zij-n er enkele onbe
twistbare nadoelen geledon. Het mo
reel der troepen blijft uitnemend. De
geleden verliezen" zijn inderdaad aan-
zionlijk, d-oolv door de gezonden re
serves zijin. de open plaatsen reeds
weer aangevuld.
Tot zoover deze officieel© verklad
overzicht geeft van hetgeen op
slagveld is voorgevallen en wat daar
n de eerste dagen te verwachten is.
Want nu de groote algemeens veld
slag hervat is zij-n weer spoedig be
langrijke feiten te wachten.
C«n officieel Engeisch
oorlogsverslag.
verklaring ia door het
tsterie van. oorlog ge-
De volgende
Engelsche mh
publiceerd
liet is onmogelijk, in groote lijnen
ran te geven, welk het Britsche aan
deel is geweest 'in de laatste opera
lies.
een vierduagsch© slag geweest
den 23sten, 2 Is ten, 25öton en 26sten
Augustus en gedurende een deel van,
•deze periode waren de Briteche troe
pen belast in overeenstemming met
de algemeene beweging van de Fran
sche legers, met hel tegenhouden en
terugdringen van de Duitsche voo-r-
waarlsche beweging, om zich daarna
terug te trokken tot do nieuwe defen
sie-linies.
liet gevecht begon Zondag te Ber
gen. Gedurende den dag en een ge
deelte van den nacht werd de Duit-
eche aanval, die hardnekkig vooruit-
drong en herhaald werd, geheel te
gengehouden.
Maandag den Sisten deden de Duit
schers met een numerieke overmacht
krachtige pogingen om het velüg te
rugtrekken van hot Engelsche leger
te beletten en het in de vesting van
Maubeuge te jagen. Deze poging werd
belet door de standvastigheid en han
digheid, waarmede de Engelsche te
rugtrekkende beweging werd uitge
voerd.
Evenals de vorige dagen werden
den vijand zeer zware verhezen, veel
grooter dan 4e onze, toegebracht. De
Duitschers marcheerden in gesloten,
formatie en In enorme raassu's tel
kens opnieuw voorwaarts om de Brit-
sche linies te bestor-men,
De Êngolsche terugtrekkende be
weging werd -den Sóston voortgezet
met voortdurende gevechten, hoewel
niet op zoo groote schaal a's de bei
de vorige dagen. Tegen den avond
van den 25sten bezetten de Engel
schen de linie Cambrai—Landreciea
Lo Cateau.
Het was het p|an geweest, den 26en
'8-morgen® vroeg de terugtrekkende
beweging te hervatten, maar een
D ui tsche aanval, waaraan niet min
der dan 5 legerkorpsen deelnamen,
was zóó heftig en van zóó dichtbij,
dat liet eerst in den namiddag moge
lijk was, dit plan uit te voeren. Het
gevecht van den 26sten was het
vigste en hot wanhopigste De troe
pen bod-en een harduekkigen en schit
terenden tegenstand aan de groote
overmacht, tegenover we'ke zo ston
den, en waarvan zo zich eindelijk los
maakten in goede orde, 'hoewel met
érnstige verliezen en onder zeer
zwaar artillerie-vuur. De vijand ver
overde geen geschut, behalve dat,
waarvan de paarden gedood waren
en dat door ontplofbare granaten was
vernield.
Sir John French schat dat in deze
periode van'23 tol en met 26 Augustus
de Enge'scho verliezen 5 k 6000 man
bedragen. Aan den anderen kant zij
de verliezen, -door de Duitschers gele
den in hun aanval op hot open veld
en ten gevolge van hun gesloten for
matie, buiten verhouding tot de En
gelsche. Als voorbeeld mag genoemd
worden, dat op den SCsten Augustus
t.e Land-redes a-'leen een Duitsche
infanterie-brlgade vooruttdrong ln de
meest gesloten orde in een nauwe
straat, die zij geheel en al vulde.
Onze mitrailleurs werden van het-
eind der stad overgebracht om op dit
dool te vuren. Het hoofd van de co
lonne werd weggevaagd. Een vreese-
lijke paniek volgde en men schat clat
niet minder dan 800 of 900 doodo en
gewonde Duitschers alleen in deze
straat lagen.
Ecu ander incident, dut nog
zoovele andere mag worden gekozen,
was do charge van de Duitsche garde-
cavalerie-divisie op de twaalfde Brit
se he in.tanterle-brigade, waarbij de
Duitsche cavalerie met groote verlie
zen en in wanorde werd teruggewor
pen.
Dat zijn voorbeelden van wat tij
dens deze gevechten over vrijwel, het
go'heele front plaat-s had en de Duit
schers hebben elk voortrukken sedert
den 26sten duur moeten betalen.
Behalve dan wat do cavaleriegc-
vechton betreft, is het. Britscho leger
niet getroffen, liet heeft genist en
heeft zich hersteld na zijn inspanning
en schitterende verrichtingen. Ver
sterkingen tot liet dubbele van de ge
leden verliezen, zijn reeds aangeko
men, Al'o kanonnen zijn vervangen
en het leger la nu gereed deel te ne
men, aan de volgende groote botsing
niet onverminderde kracht en onge
broken élan.
Heden ook is het nieuws gunstig
De Engelschen zijn niet ln gevecht
geweest, maar de Fransche legers, die
op hun rechter- en linkervleugel hef
tig voorwaarts drongen, hebben voor-
loopig den Dultechen aanval tot stil
stand gebracht,
Sir John French meldt, dat op
Vrijdag de vijfde Britsche cavalerie-
schitlerend gevecht léverde met do
Duitsche cavalerie, waarbij het 12de
regiment landers en de Royal Scots
Greys den vijand dc nederlaag toe
brachten.
E«n militaire besohou-
wing van 't standpunt der
Entente.
De militaire modewerker van de
„Times" wijdt oen belangwekkende
beschouwing aan den door hern ver
wachten loop der krijgsbedrijven,
door de geallieerden hierbij te ver
vullen, en die voor Engelschen en
Fransehen bestaat in het opwerpen
van een „golfbreker" tegon den
stroom Duitschers en voor de Russen
in het funclionecren als „stoomwals".-
Wij oiUleoncn er het volgende aan
Gedurende don tijd, dien het Fran
sche legerconmiando noodig had om
7.ijn troepen weder in slagorde t-e
scharen na het mislukken van de ri
poste, heeft, ons leger zich feitelijk
niet alleen de beste Duitsche troepen
te velde, maar tevens een zeer groote
meerderheid daarvan op den hals ge
haald. Wij stonden 1 tegen -3, onze
.verliezen zijn zwaar geweest, maar
sir John French en zijn dappere ke
rels hebben taai volgehouden, en al
werden zij over. een korten afstand
achteruitgedrongen, zij hebben de
partij in handen weten te houden en
het verbazend goed schieten van hun
infanterie en kanonniers, heeft den
Duitschers. ontzaglijke verliezen ge
kost.
Hoe onze positie thans precies is.
eten wij niet, maar hetzij deze zich
:n paar mijlen ten zuiden van Ka-
eiTijk.of wel bij de Somme bevindt,
het. is duidelijk, dat generaal Joffre
ten slotte den toestand goed heelt in
gezien, en een groote Fransche troe-
pehrnassa heeft' gezonden, om onzen
linkervleugel te steunen en de gealli
eerden 'm slaat te stellen, den vijand
full-dress' ve'clsing aan te
bi éden.
Wij dienen ons te herinneren, dat,
'ofschoon wijjm'een-en Ie weten, dat er
niet meer dan Duitsche 1-egèrkorp-
aleriedivisies over de
Maas kwamen om den omtrokkenden
en den hoofd-aanval te beginnen, de
ze korpsen het neusje van de zalm
van 'gkeizers troepen waren. Daar
was de garde en de ca valerie-garde
daar was liet 3de of hel IJzeren Korps
an Brandenburg, dat bij algemeen
goedvinden een vatï de beste korpsen,
zoo niet- het beste wordt geachtdaar
het 16e van Ilannovor, een spe
ciale favoriet van ons, terwijl de an
dere n.i. het 4de, ?de, 9de en 11de
legerkorps zeer goed zijn, en als
wij er in «lagen deze legergroepen
naar behooren af te rossen, dan ont-
wij de ziel aan den Dultechen
aanval,
Maar hun- reserve-divisies hebben
tijd gekregen, zich bij hen te voegen,
en er komen er nog meer. Wij moe
ten er dus, voorzichtigheidshalve, op
rekenen, dat al deze zeven korpsen
drie divisies bezitten, dat' ts, met do
cavalerie mee-, samen ongeveer
•1-30.000 man. Daarvan moeten wij af
trekken verliezen, bezettingstroepen
en ongeveer 50.000 man om de Bel
gen te bewaken, zoodat wij omstreeks
350.000 ix 375.000 man tegenover ons
zouden krijgen. Hierbij zijn dan na
tuurlijk niet gerekend de p'.m. zos
Legerkorpsen, die nu de Maaslinie ten
zuiden van Dinant en bij Thionvil'e
moeten aanvullen, noch de troepen in
E lzao-Lo t-h aringen.
is natuurlijk slechts een ra
ming, daar de oorlog zelf in deze cij
fers reeds aanmerkelijke wijziging
kan hebben gebracht. Oorlog is trou
wens een kunst en geen exacte we
tenschap, en het is zeer lastig, de ge
heimen van den vijandigen staf te
doorgronden. Maar toch meenen wij
wel te mogen aannemen, dat de totale
sterkte van onzen vijand aan de
noord-oostelijke grens van Frankrijk
20 legerkorpsen of 60 divisies be
draagt behalve de cavalerie, waar
van wij n-og slechts 4 of 5 divisies
nauwkeurig weten aan te wijzen.
Meer dan 1.300.000 man teUcn deze
legers thans zeker niet meer.
Het is niet onaardig, ongetwijfeld,
maar daar het Fransche leger der
eerste linie, bij de 2-000 000 man telt,
en er bovendien nog de Engelschen
en de Belgen zijn, ia het geen bewijs
eener goede leiding, al-s wij minder
in getalsterkte zouden zijn op het be
slissende punt. Dat behoeft ook vol
strekt niet, en daarom wacht echrij-.
ver nog steeds vol vertrouwen op
overwin ningsberichten.
Er is groot verschil tusschen de
taak van de geallieerden ln het wes
ten en iu het oosten van het oorlogs-
terrein. Ons aantal en onze positie
in het westen zijn zoodanig, dut al
leen een buitengewoon fortuinlijke
•steg ons een verpletterende overwin
ning zou kunnen bezorgen, Het is dus
onze zaak, ons wicket te houden,
terwijl Rusland de runs maakt. Wij
moeten desnoods tot de kunst van den
AtlantLschen Oceaan teruggaan, zon
der toe. te laten, dat wij knocked
o u t worden. Duitschland zoekt geen
overwinning, maar oen vcrniotigiriL
I-Iet is volstrekt noodzakolijk voor dit
rijk, 7/ijn Metz en zijn Sedan te her-
haten, en een langdurige oor'og i3
voor Duitschland een ramp, mot zijn
hoofdzakelijk ïndustrieele bevolking.
Onze taak dus is, te zorgen, dat xle
oorlog gerekt wordt, ons koelbloedig
en taai te verdedigen en geen slagen
te riskeeven, die ons zouden kunnen
doeit bezwijken voor te vijands aan-
v alten.
liet is zeker waar, dat voor golfbre
ker spelen niet ligt in het Fransche
temperament. Eigenlijk moest Rus
land juist die rol vervu'len, maar
men vergist zich toch, a's men ineoin
dat de Fransehen niet uitblinken in
strategische verdediging. Het ligt er
nu eenmaal toe, dat Rustend en niet
Frankrijk als stoomwals moet fun-
geeren.
En zoo heeft Rustend ,.do mooie
rol" in dezen oorlog, en het succes
der geallieerden hangt er voor een
zeer groot deel van af, hoe het die
vervult. Wij hebben het gros van 't
Duitsche leger van Rustend afgetrok-
klauwen hebben, moet Rusland daar-
an gebruik maken. En dat schijnt
hot ook van plan te zijn!
Oost-Pruisen, ba-kemiat van het
Junkertum, ligt reeds aan. zijn voel,
verstegen. Zijn legers dringen op in
Galiclö en houden het ontwrichte
Oostenrijk in bedwang, terwijl in
Russisch Polen het hoofdleger via
Posen en Frankfort naar.de Bran
denburger Thor oprukt: twee mlHi-
Oen man in de eersle Unie, nog eens
twee mlllioen, die zich in de achter
hoede concent roeren. In zijn eersto
veldslagen heeft het Russische leger
een magnifieke kracht tentoonge
spreid, en een bekwaamheid voor het
offensief, die iedere verwachting te
boven ging.
Met het oog op het naderend jaar
getijde moet Rusland Berlijn binnen
een paar maanden bereikt hebben, en
ate wij alsdan nog. steeds onze klau
wen in -het Duitsche westelijke leger
•hebben gestegen, en Servië zijn tan
den nog ln den nek van Oostenrijk
heeft, dan te het strategisch en poli
tiek doel van den oorlog bereikt.
Duitsohland-Frankrijk-
Sngaland.
DE INNEMING VAN MANON-
VILLERS.
Do militaire deskundige van dê
„Vossische Ztg," schrijft over de in
neming van Manonvillers, dat van
Duitsche- zijde het sterkste sperfort
aan de Oostelijke grens van Frank
rijk genoemd is:
„Do groote meerderheid van de
zware Duitsche artillerie en van de
bclegeringskanonnen is opnieuw
schitterend gebleken. Binnen vilkole
dagen is het den Öuitschen troepen
gelukt, het sperfort Manonvillers in
te nemen. Het ligt halfweg Lunéville
en de Duitsche grens, en dient voor
namelijk tot afsluiting van den voor
namen spoorweg ParijsT.unëvillo—
A vrieourt—Straatsburg. Tegelijker
tijd sluit het verscheidene, belangrijke
groote wogen af, die ten dcelo naar
Duils;h Lotharingen, ten deele naar
de Noordelijke Vogezen leiden. Het.
was in do laatste jaren aanmerkelijk
verbeterd en vergroot en ging door
voor een van de modernste en sterk
ste sperforton. Het behoorde niet tot
een van de linies van sperforten,
maar lag geheel op zichzelf. De ver
meestering er van was voor het Duit
sche leger van belang, om voor de
aanvulling de vrije beschikking te
krijgen over de spoorlijn.
De troepen, che hot fort genomen
hebben, maken vermoedelijk deel uit
van het leger van den kroonprins van
Beieren, dut volgens de laatste be
richten tot aan de linie Lunéville
BhVmont—Cirey was gekomen en zijn
vervolging tot over do üule heen
voortzette."
MILITAIRE MAATREGELEN.
De minister van oorlog besloot do
lichting van 1911 op te roepen en de
oud© territoriale lichtingen, die tij
delijk naar huis waren gebonden, op
nieuw op te reopen.
De Duitschers verdedigen
de verwoesting van
Leuven.
Hot Duitsehi Ministerie van Bui
te-nland®che> Zaken seinde aan de kei
zerlijke Duitsche consulaten:
Do stad Leuven was door de over
heden overgegeven. Maandag 24
Augustus begonuieii in Leuven de
t roepei ion tl a d-r r. ge n.
De inkwartiering en hei verkeer
met de inwoners had heel vriend-
schappjlijk plaats. In dc-n namid-
dia« van Dinsdag 25 Aug. rukten troe
pen op het bericht van eon op han
den zijnden aanval tegen Antwerpen
uit. be bevelvoerende generaal be
gaf zich in een automobiel naar liet
front, waar zich si echts -senige ko-lon-
nes én troepen ter boschéröling van
ui spoorweg bevoinc'en.
Het landstonnbataljon bleef ach
ter. Toen de tweede ahteelmg van het
gen oraal commando <ten bevelvoeren-
-doui generaal met do pa,arden wilde
volg-.-n en op de markt aantrad, werd
uit de huizen rondom geschoten. Al
io paarden weiden neergelegd en vijf
""cienni gewond.
hunner
zwaar.
Ter zelf dor tijd werd het vuur ge
opend op ongeveer tien andere plaat
sen in de stad. Eveneens werd ge-
schoten op de op liet Stationsplein
halt. houdende, juist binnengekomen
troepen en op een biiineiiJoopend-cn
soldotentrein. Dat er stelselmatig sa
menwerking bestond tusschen den
uitval uit Antwerpen en de bescbw
time te Leuven is hoven twijfel ver-
lieven.
Het straatgevecht duurde tot
Woensdag 26 Augustus des namid
dags, toen het den inmiddels aange
komen sterkere troepen gelukte den
toeiaiul meester te worden. De stad
en de noordelijke voorstad brandden
op verscheidene plaat-en. Op dit
oogenblik zijn z.j vermoedelijk afge
brand. Van- de zijde der Belgische
regeering wti9 sedert langen tijd een
algemeen© opstand des volks tegen
den liiimengetrokken vijand georga-
misee-d.. Er waren wapendepots aan
gelegd. waarin ieder geweer met den
naam van den te bewapenen burger
wns voorzien.
Een spontane volksopstand is op
de Moagsche vredesconferentie op
voorstel van kleine staten, erkend als
volkenrechtelijk, voor zoover de wa
pens openlijk zouden gedragen wor
den en de krijgswetten nagekomen,
maar hij is slechts te dulden als !>e-
stripling van een aanrnkkenden
vijand. In het geval van Leuven had
zich de stad reeds overgegeven en de
bevolking had daarna afgezien van
allen tegenstand. Do stad was door
onze troepen bezel. De-ondanks viel
de bevolking van alle zijden de bezet
ting aan en die aanrukkende troepen
die in verband niet de vreedzame
houding der inwoners, hinnenkwa-
men per spoor of auto. worden
moorddadig beschoten, Het geldt dus
hier niet een middel van afweren,
door het volkenrecht gebillijkt, ook
niet een geoorloofde krijgslist, maar
ring, <H* inderdaad een belangrijk brigade, onder goneraoit Ghotwocte, Tk ken en terwijl wij dat tusschen oiua een sluipmoord op groote schaal dooi
de burgerbevolking, en wel te verwer
pelijker, omdat hij reeds langen tijd
was voorgenomen. De wapenen wer
den niet openlijk gedragen.
Vrouwen en jongo meisje® namen
aan don strijd deel en staken do ge
wonde n de oogen uit. De barbaar-
sche houding van de Belgische be
volking in bijna al de door ons be
zette gebieden, hooft ons tot de scherp
ste tegenmaatregelen niet alleen ge
rechtigd. doch In het belang van ons
-zelfbehoud ook gedwongen. De fel
heid van den tegenstand dor bevol
king blijkt <1, r-ruit, dat to Leuven
meer dan 24 uren noodig waren orn
hare aanvaller, te onderdrukken. Dat
bij deze gevechten de stad Leuven
voor luet grootst gedeelte vernietigd
erd, doet ons zelve diep leed.
Zulke gevolgen zijn natuurlijk
door ons niet beoogd, doch kun net'
bij den schandelijken togen ons go-
voerden xrijschultersoorlog niet ver
meden worden. Wie het goedaardig*
karakter onzer troe-pen kent. zal niet
ln e-rnst kunnen beweren, dat zij nei
ging gevoelen tot onnoodige wreed
heid of zelfs tot het aanrichten van
•woesting. De volle verantwoorde
lijkheid voor het gebeurde, drukt or
de Belgische bevolking, die zich bui
ten het recht en de wet geplaatst
heeft, en op de Belgische rêgeering,
(He met misdadige llclitv arudiglirid
de bevolking heeft voorgelicht, op eef
wijze strijdig met het vol ken reel) t en
haar tot tegenstand heeft aangeprik
keld, en die ook. ondanks onze her
haalde waarschuwing na het geval
ik niets gedaan heeft, orn
haar weer vreddievend gestemd te
maken
NADERE BIJZONDERHEDEN' L'E.
LEUVEN.
Gen tsche bladen wordt nog
me-tbgedeeld, dot de burgemeester
n Leuven en Mgr. Cocnraels. vice-
cior der hoogeschool gefusilleerd
n. Kr werden GO der voornaamste
ingezetenen als gijzelaars gevangen
gewet.
Uit BeSgië.
'T SCHIETEN DOOR BELGISCHE
BURGERS OP DUITSCHE "OL-
DATEN.
De Handelsblad-een e .pondena
schrijft:
Zooals men weet ziin in Luik óók
al strafmaatregelen genomen tegen
liet schieten door burgers. Op de Pla
in de rUn-iversitó zijn een aantal
huizen in elkaar geschoten en op de
Quai des Pècbeurs nog wat meer,
maar, gelukkig, bleek dit alles toch
lang niet zoo erg als wat (te verhalen
in Maastricht deden verwachten
Met dat al was 't toch erg genoeg,
en een advocaat in Luik was dan
cok naar den gouverneur in Luik
gegaan, had hern aangetoond dot de
te-weringen omtrent schieten door
burgers onjuist moesten zijn, en om
een onderzoek gevraagd. Dit onder
zoek was gehouden, én als gevolg
daarvan waren acht Duitsche solda
ten gefusileerd,
Bovendien werd aan iedere pa
trouille die 's avonds door de stad
ging, voortaan een garde civicjue en
een politie-agent meegegeven, en
sedert wérd er niet meer geschoten.
Dit geval doet een wat zonderling
licht vallen op de zeer talrijke Duit
sche beschuldigingen van schieten
door burgers.
DE MOORDENAARS VAN CANNE
TER DOOD VEROORDEELD!
Uit Aken wordt aan de Tijd ge-
SÖJild;
Als bewijs hoezeer de Duitsche h
gerautoritcitori zolf het schisten op
onschuldige bu-gers veroordéelen en
tegengaan, doch slechts do franc-ti-
reurs willen straffen, diene het vol
gende:
Men herinnert zich het ergerlijk
optreden van Duit-robe soldaten in
het Belgische dorpje Ganne waar
over verschillend© éorjtespondpni.-n
hebben geschreven. Er weid geplun
derd en onschuldig.! burgers werden
vermoord o.n. do er.hlgenoote des
burgemeesters en advocaat Derricks.
Het heette, dat de inwoners gescho
ten hadden. Waarheid was, dat een
dronken sohkmi had gevuurd, toen
een feu rage wag en was omgevallen.
Omstandig is dit geval geconsta
teerd door betrouwbare getuigen en
aan den bevelhebber gerappo--teerd-
Deze heeft een zeer streng onderzoek
doen instellen en liet officieren en
getuigen per automobiel oumJddel
lijk de troepen u<hiernai'ijden, duj
van de euveldaden werden verdacht.
Te Tongeren werden zo ingeliua'cl.
liet waren troepen uit het Oosten
des lunds. De Duitse te: officieren gin
gen nu na, welke compagnie geen
fouragewagen had. Deze convpamuo
moest naar Aken, alduur aantreden
en een uiterst streng gehoor onder
gaan in bijzijn van do aanklagers en
de getuigen. In den beginne we:</
alles ontkend, maar ton slotte wero
de schuld toch bewezen en erkenden
do schuldigen hun vergrijp. Dozen
werden nu ter dood veroordeeld en
kort daarop ju bijzijn dor getuigen
gefusilleerd.
DE REIAARD VAX MECHKI.EN.
De heer J. Vincent, carillonnéur
van het Koninklijk Paleis op den
Dam te Amsterdam, schrijft aan het
„N. v. ii. D." o. u.
„Volgens een telegram i3 de St.«
Romboutskerk te Mechelen verwoest.
De toren is blijven slaan, muur het
beroemde klokkenspel in den toren
werd door het bombardement van
Donderdagavond vernield. Hiermede
is een der schoonste producten van
de klokkengieters Pierre en Francois
Hemony verloren gegaan."
DE BELGISCHE KONINKLIJKE
FAMILIE.
De prinsen en de prinses zijn ver
trokken naar Engeland, waar zij do
maand September zullen doorbren
gen. Do koningin begeleidt hen, maal
zal binnen eenige dagen naar Ant
werpen terugkeeren.
BERICHTEN UIT GENT.
De. eerste ban van de burgerwact»
U opgeroepen. De spoorweg- en tele
