daivses!
/w""* Corsetten.
ÜITSLU1TENÜ NAAR MAAT
MODERNE KUNST.
HOE DE RUSSEN IN OOST-
1'RUISEN OPTRADEN.
Daarover vertelt 1n 't „Berliner
Tageblatt" een journalist die de stre
ken bezocht in Oost-Pruisen, waar
uit de Russen thans weer verdreven
zijn Hij schrijft: .Moet ik de in
drukken, die ik gekroyen heb, kort
samenvatten, dan moet ik zeggen,
van de steden, die -ik gezien heb, zijn
die er het boste afgekomen, waar
een groot dool van do burgerij onder
een verstandig bestuur gedurende
gedurende den Russen-tijd in het
land gebleven Is Do andere zijn in
meerdere of mindero mate geplun
derd, hebben onder het vuur ge'eden
of zijn in brand gestoken. Zoo staat
hei ook met de hoeven, waar de zet-
boer of de eigenaar op zijn p'aats ge
bleven is en daardoor met de Russen
kon onderhandelen hier is meestal
irrlnder woest huis gehouden dan in
andere hoeven. Geroofd is bijna over
al. De getallen van het weggedreven
vee zullen echter naar de meening
van verschillende grondbezitters, die
nu reeds weer terug zijn, waarschijn
lijk veel keiner blijken dan men In
den eersten angst vermoed had. Het
is voor een vluchtend leger en do
Russen hebben bijna alleen op de
vlucht geplunderd niet gemakke
lijk kudden vee mee te nemen."
..Ter wille van de gerechtigheid
moei gezegd worden, dat Rus^iscre
hoofdofficieren op vele plaatsen der
gelijke diefstallen verhinderd en be
straft hebben, tenminste in den' tijd
van den opmarsch. Later, toen zij
terugtrokken, verloren de meerderen
alle macht, en de gevallen van bru
taal gewe d, die uit dezo -dagen ver
teld worden, zijn weerzinwekkend,
gedeeltelijk zelfs ontzettend."
Van de zee.
Mr. Erskine Childers, een bekende
autoriteit op het gebied van strategie
en geschiedenis, geeft over de Noord
zee als oorlogsterrein de volgende
b'. schouwing
Wanneer men do Noordzee en Oost
zee uit een strategisch oogpunt be
schouwt en deze zeeën als één op
pervlakte van water beziet, dan valt
de aandacht op een zekere plek in
de Groote Belt, die Seeland scheidt
van het naburige eiland Fyen, ten
westen daarvan Op een kaart van
groote schaal kan men, iets ten Nour-
dc-n van het smalste deel van de Be't,
tusschen het eiland Oiriö en de noord
punt van Langeiand, de „Wraakbank"
zien die het passeeren van het mid
dengedeelte voor schepen met grooteu
diepgang onmogelijk maakt, daar er
slechts 22 voet water staat, over een
breedte van pl.m. 9 K.M. Van de
beide oevers van de Belt stroomt wa
ter af, dat twee bevaarbare kana'en
vormt, het eene pl.m. 800 M het an
dere van plm. 1 1/2 KM breed.
In vredestijd maakt de vuurtoren
op Omö, een der fraaist ingerichte
van de wereld, de vaart door deze
kanalen mogelijk met nog andere
vuurtorens in de omgeving, en het,
is slechts een jaar geleden dat ik,
deze doorvaart kiezende, dit uitste
kende licht mocht bewonderen, in
een dikken mistigen nacht.
Acht mijlen naar het Noorden, waar
de Belt wat breeder is, is een smalle
doorgang, iets meer dan een mij1
breed, tusschen de Sprogö en de klip
pen van Halskov. de Oost-Renden ge- i
naamd. De veel lastiger West-Renden
wordt, hoewel nader, slechts zelden
door groote schepen gebruikt
De aldus beschreven zeestraat,
niet de vier moeilijke uitvaarten, is
de eenige natuurlijke verbinding tus
schen de be'de noordelijke zeeën,
voor oorlogsschepen bruikbaar.
De beide andere doorgangen tot
liet Zuidelijk deel van de Oostzee, d(
Sont. en de Kleine Belt, die een ri
vier gelijkt zijn ie ondiep (hier ec
daar 23 voet) voor groote schepen,
c-u voor de mogendheden is het voor
krijgsoperaties zelfs onmogelijk
de Groote Belt gebruik te maken, en
de andere wegen te minder, zonder
de Deensche neutraliteit te schen
den.
Duiischland heeft echter een kunst-
matigen sleutel tot het operatiecr-
rein in het pas onlangs voltooide E1-
be-Kiel-kanaal. Daarbij kan het, uit
een aan valsoogpunt, de Fchmt-rn
Belt openstellen, en daardoor een
zuidelijken toegang tot de Groote
Belt verschaffen, die voor een vijan
delijke vloot uiterst gevaarlijk zou
zijn door mijnen en onderzeeërs.
Eigenlijk is aldus do Oostzee, waar
in slechts een zwakke Russische vloot
ligt, een ruime Duitsche vluchthaven,
en een aaiivalsterreiu tegen Rusland.
liet behoell nauwelijks gezegd te
worden, dat oen der voornaamst© po
gingen van Engelsche zijde moet
zijn, op de een of andere wijzj de
hartader, liet kaïiau1, af te on.jdcn.
Laten wij thans terugkeeren tot de
Nouruzee. Dtzo is een kieine zee, in
aanmerking genomen de moderne
rnurtne-laklielc, niet toesle'leu voor
draadiouZö leiegrafie, 30 knoops-tor-
peuojugeis en 50 knuops-liydrojna-
nes, die verkenningen verrichten, en
slag vloten, dio 20 knoopeu loopen.
De Nuoidzee is 270 zee-mijlen an
den Humoer lot Helgoland, 365 van
de Xyne lot de Skaw, 305 van Aber
deen tot da Naza en 200 van de Shet-
laiids-eiflStlen lot Bergen, de breed
ste doorgang in het Noorden.
De douigangen tusschen de Shet-
lunds-, de Uikney-ei'anden en Schot
land hebben uit oen maritiem oog
punt we.riig te bettekenen. Zoo meet
bet SUaguak zestig mijl op de meest
noordoostelijke breedte en de straat
\an Dover op de meest zuid-wèste'
ke breedte twintig mijlen.
Wanneer een van twee oorlogsvlo-
ton een gevecht tracht te vermijden,
terwijl beide vloten even snel varen,
zul het deze wijkende vloot met muei-
lc kunnen gelukken den zeeslag meer
dan een etmaal uit te stellen, indien
het weder helder is en geen vluchtha-
.vens worden biiincngovrlleu.
De Noordzee is over net algemeen
Ondiep. Zeker meer dan de helft (de
zuidelijke voornamelijk) meet minder
dan veertig vademen en een groot
gedeelte van deze oppervlakte, speci
aal het zuidelijke en oostelijke ge
deelte, meet minder dan twintig va
demen. Ten oosten en ten westen
1 van de rechte lij'n, gaande uit
Wash, meet het water maar uau-
welijks meer dan zeventien vademen,
on binnen het complex van wel een
twintigtal samenkomende wegen voor
verkeer in vredestijd strekken zich.
uitgebreide en gevaarlijke zandban
ken uit, paiallcl met de kust over
lange afstanden, beperkende de slag
ruimte en naar verhouding verhoo-
gende het gevaar van drijvende mij
nen. Blijkbaar was het nabij een van
dezo banken op de kust van Suffolk,
de Aldborough Rif, dat de „Amphion"
werd vernield door een dezer zeer
machtige wapens van de mindor ster
ke macht ter zee.
Van deze omgeving af zuidwaarts
langs do monding van de Theems tot
de Goodwins is de Engelsche kust be
schermd door verraderlijke zandban
ken. terwijl tevens aan den Fran-
schen en Belgischen kant een
waar labyrinth van zandbanken
navigatie befj&uimei't tot op dertig
inijiéii van liet Noordliinder lioht-
scutp. Zonder de hulp van een uitge
breid oordon van internationale
lichtschepen, alle geplaatst rond den
„zak" zuidwaarts tot de straat van
Dover, van daar tot aan de Elbe, is de
scheepvaart, vooral bij dik weder,
gevaarlijk en zijn de eventualiteiten
in tijden van oorlog onberekenbaar.
Want de zandbanken namelijk
strekken z>ch voortgezet uit om Hel-
goand, halverwege tot kaap Skagc-n,
een ware zandirmur.
Van een menigte doorvaar
ten, voor het grootste gedeelte smal
en gevaarlij'k, welke de-zeu zandmuur
onderbreken, zijn slechts zes van be
lang, waaronder 4 Duitsche rivier
monden de Eems, de Jade, de Weser
en de Elbe deze laatste drie zijn.
een zeevaartkundig oogpunt, feitelijk
één, met een twintig mijl breede mon
ding. Daarachter liggen Hannbuig en
breinen, twee van <w gioeaate Duit-
seno wereluhanuelsstedon en Wil-
lielmstialexi, net Dunsche marine
depót,
Dit is oen sterk defensie-standpunt
voor de vloot en den handel met
li-clgoland als een basis, welke door
forten is beschermd en kan woruen
beschouwu ais een scnilüwuchl. Over
een afstand van vijftien mijlen strek
ken zich zunuinuikeu uti, waaiuis-
sonen urie vaaigvulen loopen, welke
ucor mijnen gemakkelijk kunnen wor
den afgesloten. Deze vaargeulen schei
den do vijandelijke vloot van haar
doelpunt Wilhelm.shufeu. De andere
havens liggen op groeten afstand
Bremerhafen ongeveer 25 mijlen van
de open zee, Breinen zestig, de ingang
van het lvaiser-Wilhelm kanaal vijf-
en-dertig en l-Iamburg zeventig mij
len.
Het is belangrijk, mede te doelen,
dat een Duitsche oorlogsvloot, hoewel
deze zich vrij kan bewegen in het
Noord-Oostzeekanaal, zich niet kan
bewegen tusschen Wilhelmshafen en
de Elbe zonder zee te kiezen en te
vechten met de hulp van Helgoland
tegen een vijandelijke, vloot, welk©
daar is geposteerd.
Weigert echter Duiischland een be
slissen den slag in open zee met de
hoofd vloot waar hot allen schijn van
heeft, dan zou Duitschland meer vrij
heid van handelen hebben in da "Elbe
of de Oostzoo, dan wanneer zij in
Wilholmsm-ien zou worden ingeslo
ten. j
Een tweede punt, dat de aandacht
verdient is, dat de geheele oppervlak
te van ondiepten een operaue-basis
zullen worden voor torpedo-verin elers
en onderzeeërs, welke kunststukjes
van zeemanschap zullen te zien ge
ven.
Een derde mogelijkheid is, dat En
geland een militaire macht doet Ion
den op (1e kust van Hannover, hetgeen
gelijk zoude staan met de heerschap
pij lor zee. Een meer urgente quaestie
en oen ernstiger vraagstuk is het
transporteeien vau een leger naar
België. I-Iet is moeilijk, de uitvoer
baarheid van eon van deze onderne
mingen te beoordeelen. Hiervoor is cle
heerschappij ter zee noodzakelijk en
dezo is moeilijk te verkrijgen, indien
men in aanmerking neemt üe doode-
lijke uitweiking van torpcuo-vonme-
lers en onderzeeërs op een groot aan
tal trausportscucpen.
Op dit gebied kan niets worden on
dernomen vóórdat de Duitsche hoofd-
vloot is verslagen of in een haven is
opgesloten, terwijl de kans tot ont
vluchting is buitengesloten.
CIIURCIIILL AAN IIET WOORD.
De Engelsche legatie deelt -de vol
gende telegrammen mede van het
Enge'sch Ministerie van Builen'and-
eche Zaken:
Minister Churchill heeft Ln een de
zer dagen gehouden interview met
don correspondent van. een Ita-
liaaiisch blad gezegd, dat ofschoon
nog geen beslissende slag is geleverd
met do Duitsche vloot, wij desniette
min in even groote mate de zee be-
heerschen als wanneer or een zooda
nige slag had p'aats gehad.
Do mond van do Elbe wordt nauw
lettend geblokkeerd en terwijl de
Duitscho handel is opgehouden en
zijn toevoer ia stopgezet, gaat de
Britsche invoer en nijverheid onaf
gebroken voort.cn worden vele dui
zenden manschappen over den Oce
aan veilig overgebracht Wij ver
trouwen den oorlog te zullen winnen
en zulen oi)3 laatste goudstuk en
onzen laalsten man voor dit doel be
steden en dank zij de buitengewone
dapjierheid van het Fransche leger,
de onverwacht snede Russische
krachtsinspanning, den durf en do
geestkracht van Servië en de groote
vermorsoling der Oostenrijkers, is
do toestand aan het einde vau de eer
ste maand verreweg gunstiger dan
verwacht was tegen de achtste of ne-
gende maand. Uitgaand© van een
bestaand overwicht op vlootgcbied
van bijna twee tegen één, zal het
thans aangenomen programma van
scheepsbouw ons binnen een jaar een
nog grooter voorsprong verschaffen,
door de machtigste schepen welke
ooit. van stapel geloopen zijn. Duiisch
land schijnt thans hot ergste gedaun
te hebben '.vat het kan; inaar Rus
land en Engeland beginnen nu pas
en binnen zes maanden zullen er
een mdlioen Britsche vrijwilligers in
de vuurlijn zijn, door de macht on
zer vloot uit alle dee'en van de we
reld saamgetrokken. Deze oorlog
uioet de kaart van Europa overeen-1
komsifg liet nationaliteitsbeginsel
doen horzien, rassen bevrijden, de
onafhankelijkheid van natiën herstel-
Ion cn een blijvende verlichting mo
gelijk maken van den ondragclijken
druk der bewapeningen.
EEN OORDEEL VAN EEN NOORSCII
ADMIRAAL.
Over de <kuul van dn Duitsche on-
derzresche boot ,,U 9" schrijft een be
kend Noorsch admiraal in „Morgen-
biadet":
De Engelsche tactiek van d© blok
kade van. Noord- en Oostzee is ter
dood veroordeeld, diaa.r een Duitsche
onderzeeër dioor de geheele Engelsche
bewakingalveten heen kon sluipen en
zich begeven tot op meer dan 200 zee
mijlen van de eigen basis verwijderd
tot in d© buurt ran het Kanaai, liet
sedert eeuwen door Engeland be-
hoerschte gebiedDat de voiiuetigdë
pantserkruiirCr oude schepen zjn
doet niieU ter zake. ZooaLs Jwn dit m
dou grond geboorden kruiser verging,
kan liet morgen de geheel© Engei-
solie s'lagvloot vorgu.au. De Noord
zee en de Oostzee zijn niet meer in
het bezit der EngeLs-cn© blokkeerende
gep antserd© zeen i ons t ers,
Een nieuwe tijd met, nieuwe metho
den begint voor de kieipe zeesutin
aan te bneken, wijl zij in staat zijn
een belangrijk aantal van deze
kostbare en vreeselijko zeewapens
zich aan te schaffen,
WAT DE „II 9" DEED.
Officieus wordt uit Berlijn nangnnn-
<ln a? ruicJ vau Je Uuitsehe duikboot
,,U 9" aan de „Koln. Zbg." gemeld
„Bij de Engelsche vloot vinut men
deskundigen, dio reeds geruiraen tijd
geleden nan de duikboot, niets meer of
minder dan een beslissende rol bij
een oorlog ter zee toeschreven. Zoo
b.v. admiraal Sir Percy Scott, die
©enige maanden geleden een veel be
sproken meening dienaangaande te
kennen gaf
Do kwestie is theoretisch nog niet
uitgemaaktpractised echter heeft de
Duitsche vloot liet bewijs voor de
capaciteit uer uuikbouUm geleverd,
dat in geheel Duitschland jubelende
.blijdschap heeft gewekt, en die den
Engelschen opnieuw stof tot naden
ken over de krachtsverhouding der
beide zeemachten zal leveren.
Men begrijpt in Duitsohland zeer
goed, dat de Duitsche vloot thans nog
de moeilijke, zeer veel geduld en taai
heid ei schend e taak heeft, een gereser
veerde en afwachtende houding in
acht te blijven nemen, wat haar hoofd
macht betreft.
Dat begrijpt men, en evenmin als
(de Dorische vloot, zal liet Duitsche
publiek ingaan op de pogingen der
Engelsehen, ons ongeduld te prikke
len. Maar achter dit geduldig wach
ten staat ook de algemeen© erkente
nis, dat Engeland „de" vijand is,- daar
Engeland de samenzwering tot ver
nietiging onzer toekomst als natie
koud-herekenend heeft voorbereid en
geleid; Dat Engeland ons, ais hot
kon, weder 111 onze oucio machteloos
heid zou willen teruigsmakken, onze
wereldpositie, onzen overzeese ben
nundel, onze scheepvaart zou willen
vernietigen, dat weet thans iedere
Duitse lier.
Vandaar de innige blijdschap bij
iedere EngtTSCh© nederlaag, vandaar
de geestdrilt over de koen© daad van
de ,,U 9", onder bevel van haar dap
peren kapitein Weddigen. En in ue
vreugde over hst reeds verkregene,
mengt zich de zekerheid, opnieuw ge
voed, dat de macht der cijfers door
de kwaliteit van een wapen en uo
bekwaamheid dor aanvoerders kan
•den gccontrabalanceerd, dat wij
do Engelsche reuzenvloot aanzienlijke
schado kunnen toebrengen.
DE „INDIAN PRINCE" IN DEN
GROND GEBOORD.
Het Duitsche stoomschip „Preiuissem"
kwam t<? Santos aan, en ontscheepte
daar den kapitein en 15 man equipage
■an het s.s. Indian Prince" die door
het oorlogsschip „Kironiprinz Wilhelm'
in den grond weird geboord.
Volgens een Lloyds-H&legnam is de
reët der bemanning aan boord van do
Ebernburg". De bestemming van het
.s. Indian Prince was Trinidad on
New-York.
(De „Kronprinz Wilhelm" is een tot
hulpkruiser omgebouwd passagiers
schip van de Norddeutsche LLoyd, en
meet 14.908 ton).
DUITSCHE EN ENGELSCHE
KRUISERS.
Uit Duitsche bron wordt gemeld:
Niet mindor dan acht Engelsche
kruisers zoeken langs do kust mn
Zuid-Amerika naar de Duilsche krui-
Drcsdent, Karlsruhe en Bremen
Aflerie*.
DE DUITSCHERS EN DE KUNST.
Onder het opschrift„Aan het
'rkccrde adres", schrijft do SchloS.
Ztg. te Bresluu, dat men in Neder
land welks kunst met clie vau de
Vlaamsche gedeelten van België oen
geheel vormt gemeend heeft, dat
het gevaar voor, of het behoud vau
de kunstwerken van list Duitsche lo-
gerconunando afhangt en men dus
>t een beroep op don kunstzin van
den Duitschen keizer iets vermocht.
Deze bezorgdheid richt zich tot
het verkeerde adres.
Vooreerst is reeds lang geconsta
teerd, dat te Leuven, behalve het ze-
ker zeer te betreuren verlies van de
bibliotheek en den toren en het dak
an de St. Pieterskork, geen bescha
diging van kostbare gebouwen en
kunstwerken is voorgekomen. Do
Duitsche officieren eri manschappen
hebben met de grootste toewijding
het, stadhuis en voor zoover het mo
gelijk was, ook de St. Pieterskerk
gered,
Volgens Ncderlaudsche bladen
moeten daarbij zelf© vier Duitscho
sohlalcn het leven hebben ingeboet.
De eerst in den jongsten tijd ge
bouwde en nog n'iet gereedgekomen
Benedictijner abdij op den de stad
belieerschenden Caesarberg Ls ge
spaard, hoewel ook van daaruit ge
schoten i3.
De kathedraal van Mechelen Is al
leen niet gespaard, omdat de Belgen
den toren, die uiUicht geeft over hot
'geheele gebied der forlen van 'Ant
werpen, voor militaire operaties te
gen de Duitschers gebruikten. Thans
wordt zelfs beweerd, dat de Belgen
den toren en de kathedraal van Ant
werpen met machinegeweren
der geschut hebben bewapend, om
wanneer het geval zich voordoet, de
Duitschers te beschieten.
Hoe vreosolijk de gedachte zou zijn,
dit bouwwerk 'in puin te zien neer
liggen en meesterwerken van
ben© te zien vernietigen, kan iemand
in ernst verlangen, dat de Duitschers
zich tegen dergelijk gevaar niet zou
den weren? Dan zou hot oorlog
ren den Franschen en Belgen al zeer
gemakkelijk worden gemaakt. Zij
behoefden achter hun machinegewe
ren en geschut slechts een van de
vele meesterwerken der kunst op te
stellen en konden dan naar harte
lust op de Duitschers scü.eten, zon
der dat dezen liet zouden mogen wa
gen de vijandelijke machinegeweren
en het geschut tot zwijgen te bren
gen."
ONDERSCHEIDINGEN.
Tot den 20sten September zijn i.n 't
Duilsche leger ongeveer 38.09* IJze
ren Kruisen 1ste en 2de klasse ver
leend.
DE EERSTE OORLOGSTENTOON
STELLING.
Op 1 October zoo wordt uit Leip
zig aan liet „Bead. Tageblatt beirioht
zal de ee'rst© Duitsche oorlogsten-
toonstellin.g in d© „Bugra' geopend
worden. De tentoonstelling loopt na
tuurlijk over den tegemvoordigen
ooi'log. Et zullen boeken, lnxwhures,
aanplakbiljetten, kaarten van .hot
oorlogster rein, postkaarten en ander©
drukwerken, op den oorlog betrekking
hebbende, te zien zijn. Een hoofdrol
zullen de bladen spelen. Niiet alleen
Duitsche, maar ook dio dor neutra
le staten en zoo mogelijk ook bladen
uit de vijandelijk© landen zullen in do
meest mogelijke verschieideaiiheid wor
den tentoongesteld.
Het zal editor geien zuiver graphi-
sohe tentoonstelling zijn, want ook
mi tonnen, Duitsche en andere wa
lwis en munitie zullen een plaats
krijgen in de expositie. En ton slotte
zal de noodige plaats worden inge-
•uimd voor toet postwezen.
CHOLERA.
Uit Weenen wordt, gemeld:
Heden is te Rrüim oen geval van
Aziatische cholera bacteriologisch
geconstateerd. De zioke is een mi'i-
tair, die op 24 dezer van het noorde
lijk oorlogstooneel was aangekomen
en dadelijk in het ziekenhuis in be
handeling werd genomen.
D® schuld van den oorflog
De officieuse „Nordd, AUgem.
Zeitung" schrijft naar aanleiding
van het rapport van Sir M. de Bun-
sen, den gewezen Egnelschen ainbas- j
eadeur to YVoenen, <lie in officieele 1
stukken meende aangetoond t,c heb
ben dat Duitschland in de eerste
plaats voor 't Uiblreken van den oor
log verantwoordelijk ia een tegen-
'toog.
Ontleend wordt dat Duitschland de
schuld draagt.
„De Russische regcering heeft door
haar mobilisatie den moeilijken be-
iniddelingsarbeid van de Europee-
sche kanselarijen, kort voordat deze
succes zouden hebben, nutteloos ge
maakt" zoo oordeelt Duitschland.
Ook Engeland heeft naar
Duitschland meent schuld aan de
zege van de Russische oorlogspartij,
daar de eenvoudige verklaring, dut
de pari-Slavische maatregelen van
Rusland tegen Oostenrijk-Honganje
door de Triplo Entente niet gedekt
werden, voldoende waren geweest om
de Russische oorlogszucht te tempe
ren en aan Frankrijk de mogelijk
heid had geboden zich vuor dit geval
aan bet bondgenootschap te onttrek
ken,
Het „Fremdenblatt" sohrijft: ..Tn het
rapport van den gewezen Engelechen
ambassadeur t© Weenien, gedateerd 1
Aug. 1914, over heigeen aan den tc-
geaiwoordigen oorlog vooraf ging en
dat gepubliceerd werd door de En
gelsche regcering, komt de bewering
voor, afkomstig van zijn Uussisctei
ambtgenoot, d«t graaf Szapary, Oos-
tenri jikscli-Hongaarsch amha ssadeu r
t© Petersburg, aan minister Sassonof
had medegedeeld, dat Oosten rijk-11 on
garije had goed gevonden, om de pun
ten in de öota van Servië, die onbe
staanbaar waren met de handhaving
dor onafhankelijkheid van Servië,
aan een scheidsrechterlijke uitspraak
t© onderwerpen. Wij vernemen van
welingelichte zijde, dat deze bewe
ring geenszins overeenkomt met de
f ei tem liet zou trouwens ook ondenk
baar geweest zijn in vdrband met dein
aard van dan stap. (11© de monar
chie te Belgirad.o deed.
Do uit het rapport van den ambas
sadeur aangehaalde zinsnede en eeni-
ge daarin voorkomende zinswendin
gen zijn b'ijkbaar ingegeven, door de
bedoeling om het optreden van d©
Duitsche diplomatie als de ware oor
zaak van het uitbreken van den oor
log te doen doorgaan.
Dergelijke pogingen kunnen de
waarheid niet bemantelen van het
feit. dat Oosienrijk-IIongarije en
Duitschland eenegezknd waren in den
wcnsch, dat de vrede in Europa ge
handhaafd zou blijven.
Dat die wcnsch niet vervuld werd
en de oorlog toch uitbrak moet uit
sluitend toegeschreven worden aan
liet feit, dat Rusland door eerst Oos
ienrijk-IIongarije on vervolgens
Duitschland te bedreigen door zijn
ongerechtvaardigde mobilisatie, de
t.wco mogendheden tot don strijd
•dwong en daardoor aanleiding gaf
tot den algemeenen brand.
Tan da Resldontle en fiasr
bewoners.
CCLXXII.
Op het gebied van de gemeen te-
raadsverkiezingen hebben we hier in
d© laatste jaren stout© stukjes gezien,
maar wat nu hij oen tusscheintijdsahe
verkiezing gebeurd is, overtreft
kei ijk alles.
Tot recht begrip moet ik or eerst
oven aan herin neren, dat begin van
dil jaar bij twee tusscbeutijdsehe va
caturen, kwestie ontstond tusschen de
Vrij-Iibevale en d© Unie-liberale kies-
ve'reenigjog. Van beide richtingen
trad een Kandidaat af en volgens ge
bruik zouden deze k i es ver een i gin gen
elkander d© zetels niot betwisten.
Nu had ,,'s-Gravenhage", de Unie-
liberale vereeniging eenig© jaren te
rug als beginsel aangenomen, dat
nimmer een candidaat gesteld of ge
steund zou worden, die in het bezit
was van aandeden in bouwgrond-
maatsoliappij'en. De oud-liberale kies-
vereeniging wist dut en stelde toch i.n
hoa'r vacature een bestuurslid vau
een ige bo u wgron d-ond e rn emi ng©n.
's-Gravenhag© maakt© r. .u,n,r en
stelde, toen de oud-liberalen vaisi-
hieldon aan hun candidaat, er iemand
uit hum midden tegenover die bij de
herstemming gekoz-cn werd, nadat de
andere candidaat bij eerst© stemming
was afgevallen.
Hierdoor werd dus uitgemaakt, diai
's-Gravenhage nog onverbiddellijk
vasthield aan haar eons aangenomen
beginsel.
Nu koint opnieuw oen vacature, en
■en voor de oud-liberalen. ,,'s-Gra-
'enhage". de vereeniging van de
sterkste partij in district III beslui!
geen candidaat te stellen indien de
andere partijen d'it ook doen en den
zetel te laten aan de oud-liberalen.
Dit voorstel vindt a'genieene in
stemming. omdat niemand onder de
omstandigheden van tegenwoordig
jaarne een verkiezingsstrijd aan
aardt.
Alleen de oud-liberalen zouden dus
een candidaat stellenI En Wien ko
zen ze daarvoor uit? Niemand an
ders dart den vroegeren candidaatl
Het klinkt haast ongelooflijk, maar
het. is toch heusch waart Deze is nu
bij enkele candidaatstebing geko
zen I
Dat het oordeel over deze oud-libe
rale handigheid Sn unie-liberale en
ook in andere politieke kringen niet
nialsch is, ligt voor de hand, En
hoe moet het nieuwe Raadslid zelf
z.ich wel gevoelen, als hij de Raad
binnentreedt, de Raad waaruit de
kiezers hem eerst uit beginsel ge
weerd hadden en die nu alleon voor
hem onts'ote nwordt, omdat de ande
re kiesvereenigingen terecht meenden
dat het thans geen tijd was voor het
uitvechten van politieke geschillen en
beginselv raogstukken.
INGEZONDEN MEDEDEEI.INGEN
4 30 Cts. per regel.
fóavr. G. d. BRINK, Corsetiëre
Keizersgracht 717 - Amsterdam.
Eiken Vrijdag aanwezig In „Hotel
Central", Lange Poten, Don Haag.
Kort na het optreden van de .alge
meen© crisis is hier ter sted© oen cto-
len'-comitê opgericht,, waarin kop
stukken uit de vrouwenwereld vaa
alle richting en kleur vertegenwoor
digd waren, lu d© eexste dagen kon
disn w© steeds lezen wat men voorne-
iens was. en de leden van het uitvoe-
'GiKl-comité werden )>aslormd met
vragen van alie mogelijk© personen.
Langzamerhand scheen de beliang-
steJIiug van buiten, voor dat vrou
weneend tó wat l© bekoelen, d© le-
ensoinstanc'. igbed ©n. worden drage
lijker, er kwam wat trekening in
den toestand, een overzicht kou
"angzameriiand verkregen worden
n we verloren luet vrouwencomité
wat uit het oog.
Nu is ©r plotseling bekend gemaakt
..Jt het heel groot© comité zioh gc-
apilltst heeft in 5 subeomité'js om nun
den arbeid te gaan!
1>© verbazing alom zal groot zijn.
Sinds begin Augustus tot eind Sep
tember zijn all.Ler 5 sub-oomité's ge-
'ormd, die nu aan den arbe.d zullen
gaan!
Beter laat dan nooit en langzaam
aan, dan breekt h©t lijntje niet! Maar
van liet met aanhef aangekondigde
vroutvvencomité hadden zeer vièicn
rarer verwacht.
SINTRAM,
Rechtszaken
Behalve getuige Melkman werdef
nog gehoord diens vrouw en eet
kellner uit het Paleiscafé, die ha<
gezien, hoe getuige Melkman in zo
nuwachtige spanning wachtte op
beklaagde.
Het O. M achtte met feit bewezen
en eischte een gevangenisstraf voor
den tijd van acht maanden.
Mr. L. W. van Gigch Jr trachtte
aan te toonen, dat hier slechts spra
ke Is van een op'ichting. En waar
oplichting niet is ten laste gelegd,
meent pleiter dal slechts vrijspraak
lean volgen.
fleemt U
danelijks een likeurglaaBj*
Dr. HOMMEL'i Hnomato- G
gea onmiddellijk voor den
hoofdmaaltijd I Uw eetlu-'
wordt flinker, uw zenuw
stelsel versterkt, de loom
heid verdwijnt en heel
spoedig tuit gij U Uchame-
lijk prettig gevoelen. Waar- I
schuwing I Men verlange
uitdru kkellik den naan
Dr. JHOI4MRL.
HET LLKKLRSTt
OUD MAASTR1GHTSGR BIER
is alleen verkrijgbaar in ue Brouwerij
L. VASv AUBtL,
JODENSTRAAT 26 - MAASTRICHT
Beiioodigaiiedbu vuar Huisvlijt
e& Haadsnarbeid
VRAAGT CATALOGUS
F. BEERKE&S Co.
Kunstatelier - Venlo
Stadsnieuw*
DIEFSTAL VAN DIAMANTEN.
Woensdag stond voor de vijfde
Kamer der Arrend-Rechtbank te
Amsterdam terecht een 26-jorig han
delaar in diamanten, beschuldigd
van het feit, dat liij zich in de maand
April van dit jaar wederrechtelijk
vier partijtjes diamanten had toe
geëigend, welke allen het eigendom
waren van David Melkman. Bek'aag-
do had de partijtjes van Me'kman in
ontvangst ge-noxneji met de afspraak,
dat beklaagde z© op of omstreeks 10
April a contant zou verkoopen met
inachtneming van de door Melkman
vastgestelde limiotprijzcn en do koop
som onmiddellijk aan dezen zou uf-
dragen, óf voor liet geval hij, beklaag
de, ze dien dag niet met 'inachtne
ming van die prijzen zou verkoopen,
dicnzelfden' dag weer aan Me'lcraan
zou teruggeven.
Beklaagde beweerde, niet verschik
lende opdrachten buitenslands ge
weest te zijn. ïlij werd in Amerika
gearresteerd en de bewuste diaman
ten, ter waarde van 3000, welke nog
in zijn bezit waren, werden ln beslag
genomen.
Getuige Melkman verklaarde
diamanten aan beklaagde ter hand
to hebben gesteld. Beklaagde zou
toon do partijtjes, óf het ge'd binnen
een half uur terug komen brengen.
Hij zou zc aan een Amerikaan trach
ten te verkoopen, die Ln het Amste1-
Ilotel verblijf hield. Ook heeft Melk
man beklaagde geen permissie gege
ven, de partijtjes te veranderen, zoo
als hii wél deed.
Beklaagde verklaart dat géén tijd
was bepaald en dat de partijtjes on
veranderd zijn geb'even in den
zelfden toestand als waarin zij wa
ren, En hij heeft overal verteld, dat
hij ze van Melkman in commissie
had.
MUSEUM VAN KUinsXNIJVERHEID
ln d© rotonde van het Museum van
Kunstnijverheid te Haarlem zullen
aanstaand© Zondag tentuongesieid
zijn naast d© monumenten dtv- Belgi
sche architectuur, die zoo oe-ei door
den oorlog geleden hebben, een ver
zameling afbeeldingen, betrekking
hebbend© op de Kathedraal van Reims
di© volgens d© jongst© berichten naar
aanleiding van het bombardement
aanzienlijk werd beschadigd.
Wij vinden don op genoemd© ten
toonstelling allereerst de treken.ng
van het groot plan alsmede van den
voorgevel, vervolgens een reproduc
tie van het onderste gedeelte van don
voorgevel en van den zijgevel. Ver
der h©t inwendige, gezmht op liet
koor, als ook, in omgekeerd© rich
ting, op d© groot© rozot van don
voorgevel, terwijl verschillend©, af-
beo ld in ge ii dor ornamental e figu ra-
Ion beeldhouwkunst, alsmede eenige
pMsterafgietsels, welk© indertijd óp
de werken te Roinxs werden afgeno
men daaraan werden toegevoegd.
Met deze gegevens kan men zich
renig denkbc-eld vormen van de har
monische eenheid en dor bui te n ge-
'on© schoonheid van dit meester
werk der middelreuwscho bouwkunst.
Voor gemobiliseerd en is liet Mu
seum van Kunstnijverheid ook gedu
rende d© werkdagen kosteloos ge
opend.
Zondag is do toegang kosteloos.
Aangereden.
Vrijdagmorgen omstreeks 8 uur
werd in cle Jansstraat een bejaarde
man door d© electrischo tram aange
reden. Hij weigerde sijn naam en
adres op 1© geven en ging met ©en
bloedende hoofdwond zijns weegs.
Op lio 1.
Men meldt ons
Vrijdagmiddag omstreeks vijf uur
sloeg in de Oranjeboomstrnat ©en
paard op hol, gespannen voor den
groen ten wagen van den lieer Tor
Horst, uit de De Clercqstraat. Het dier
hold© de Oranjeboomstraat in en mak
te in do Brouwersvaart, waaruit het
door inmiddels toegeschoten personen
weer op het drog© werd gebrachtook
bracht men den wagen, die (gelukkig
voor den groenteboer) ledig was, op
den wal.
D o u c h e b a d h u i s.
tn het Douchebadhuis nan den Kou
d'iihoni zijn in de afgeloopon weck
1342 baden genomen.
In hnt Douchebadhuis aan het Leid-
schpïein zijn in de afg©l©oi>cn w eck
2380 baden genomen.
HAARLEMSCIIE BACii-
VEREENIGING.
Directeuren van d© llaarlemsche
Bachvereeiviging berichten aan do
leden dat in het volgend seizoen zui
len plaats hebben vijf gewone concer
ten met medewerking van hot orkest
van 'i Concertgebouw te Amsterdam,
alle onder leiding van den heer Wil
lem Mengelberg.
Daarenboven zullen, als ten vorigon
jare, worden gegeven twee buitenge
wone concerten door het Residentie
orkest, onder Mr. Henri Viotta.
De data zijn Maandag 26 October
1914, Dinsdag 17 November 1914 (bui
tengewoon), Dinsdag 8 December
1914, Dinsdag 12 Januari 1915. Dins
dag 9 Februari 1915 (buitengewoon).
