Haarlems Dagblad Rubriek voor Vragen Ceabonneordon hebben hot voorrecht, vragen op vorsohillend gebied, mits voor bountwoording vatbaar, in to zenden hij do Redactie van Haarlem's Dagblad, Groote Houtstraat 53. Allo antwoorden worden geheel kosteloos gegeven on zoo spoedig mogelijk. Aan vragen, die niet volledig naam en woonplaats van don inzender vermelden wordt gscn aandacht geschonken. VRAAG. In tricot zitten bruine en roode vlekkenweet u een middel om die er uit te maken ANTWOORD. SaJmiuk-zeep zal mogelijk helpen, andera gebruikt u een stift „Vlekweg", die bij drogisten is te verkrijgen. VRAAG. Kan een patroon zijn onderhoorige met acht dagen den dienst opzeggen ANTWOORD. Alleen indien het loon per week wordt uitbetaald. VRAAG. Een dienstbode is per week gehuurd. Heeft mevrouw het recht orn, wanneer de dienstbode een dag verzuimt, dien van haar loon af to houden ANTWOORD. Er is geen loon verschuldigd voor den tijd, waarin de arbeid door de arbeidster niet werd verricht en er geen wettige redenen van Verhindering waren. VRAAG. Mijn ouders willen mij geen toestemming geven om te trou wen en ik ben minderjarig. Bestaat er gelegen lie id dit te doen zonder toestemming en kosteloos? ANTWOORD. Neen, gij moet wachten tot uwe meerderjarigheid. Dan kunt gij ruet machtiging van den Kantonrechter een huwelijk sluiten, ook zonder toestemming uwer ouders. VRAAG. Ik had mijn patroon tegen 17 September den dienst opge zegd. Met het oog op den oorlogstoe stand heeft mijn nieuwe patroon mij afgeschreven, zoodoende heb ik ge vraagd of ik nog blijven mocht, wat mij voorloopig werd toegestaan. 21) September zeide mijn patroon, dat ik tegen 1 October ontslagen was. Heb ik nu nog recht op een maand sala ris Ik werd inet de maand betaald. ANTWOORD. Alles hangt af van de nadere afspraak, die gij met uw patroon hebt gemaakt. In het alge meen kan iemand, die per maand be taald wordt, ook alleen met tusschen- ruimte van een maand worden opge zegd. VRAAG (Herplaatst.) Ik ben in de personeele 'belasting aangeslagen voor f 14.27 en in de Plaatselijke Di recte Belasting voor 16.20 en be drijfsbelasting f3.30. Hoe hoog wordt mijn inkomen berekend? ANTWOORD. Het antwoord op deze vraag behoort als volgt te lui den en niet zooals dat Dinedag is ge geven Pers. belasting heeft met liet irkomen niets te maken. In de Plaat selijke Directe Belasting ia u aange slagen naar een inkomen van f800; in de Bcdrijfsbc'astëng naar f750. binntnland Nederland en de Oorlog DE „SOPHIE H.". Het stoomschip „Sophie H.", ge charterd door de HollandAmerika Ljjn, is op de reis van Rotterdam naar New-York Vrijdagmorgen te 8 uur 25 Kaap Lizard gepasseerd. Volgens bericht van de reeder ij is het stoomschip Vrijdagmorgen vroeg van Falmouth vertrokken. Van de lading is niets gelost. BELGISCHE KINDEREN. Tot het gemeentebestuur van Rot terdam is de vraag gericht, of er on derdak gevonden kon worden voor 2500 Belgische kinderen niet geleiders. Naar wij vernemen, zal vermoede lijk voor deze kinderen gelegenheid kunnen worden verschaft in de go- bouwen van de HollandAmerika EEN BUNDELTJE PSALMEN EN GEZANGEN. De Evangelische Gezangen Com- pagnlo heeft op verzoek der Commis sie ter Behartiging van de Godsdien- stige Belangen der Militairen in en nabij de forten van de Stelling van Amsterdam bestoten belangtoos een bijzondere uitgave te vervaardigen van een kleine bloemlezing san lie deren ten gebruike bij de godsdienst- oefentngen <ler militairen, gekozen door die Commissie, uit den Psalm en Gezanghundel, en zal deze, be halve dat zij kunnen aangevraagd worden ten behoeve van dat doel aan het bureau der fortencommisa.e, Kei-, zersgracht 207. Amsterdam, ook ver krijgbaar zijn door bemiddeling van lederen boekhandel in het geheel© land tot den prijs van 3 cent per exemplaar, UIT HET VLUCHTOORD VEEN- HUIZEN. Woensdag arriveerden in het vlucht oord Veenhuizen III weder 13 vluch telingen i vijf mannen en even zooveel vrouwen en due kinderen. Langzamerhand wordt de bedrij vigheid grooter. Op de groote, sinds 5 jaar zoo eentonige binnenplaats, spelen de kinderenvrouwen zijn be zig met de wasch of houden een buurpraatjeeen horlogemaker oe fent met primitieve werktuigen ^ijn bedrijf uit. Het oomité beijvert zich allen te voorzien van kleeren. Zoo zoetjes aan geraken de ballingen hier thuis. DE ROTTERDAMSGJIE IIAV'EN. Er as ook deze week geen verande ring gekomen in de doodsche stilte in onze havens, schrijft de ,,N. R. Ct.'t.Aantal binnengekomen sche pen zal al weer de 50 weinig te boven gaan. Behalve de gewone beurtbooten, gaven eenige kolenbootjes en een en kele ertsboot, uit Noorwegen binnen- getoopen, nog eenige bedrijvigheid en i wat arbeid aan 'u aantal naar werk hunkerende havenarbeiders. Van de groote najaarsdrukte. die anders om dezen tij-d in onze havens heerscht, thans geen spoor. ONZE SCHEEPVAART. De Londensclie berichtgever van '1 „Ilbl." seint lk verneem, dat de Briisclie regee ring heeft toegezegd, voortaan geen Nederlandsche schepen meer te zul len aanhouden, die ladingen aan boord hebben van voedingsmiddelen, waarvan de Nederlandsche- rogecring den uitvoer uit Nederland heeft ver boden. Dai toont, dat de Britsche re geering volkomen overtuigd is, dat Nederland alles doet om zijn neutra liteit in gezonden zin te handhaven, tietgeen uit do Nederlandsche uitvoer- statistieken blijkt Schepen, die graan vervoeren, zullen echter aangehouden worden, indien ze tevens contrabande bevatten, zooals in liet hijzonder ko per en rubber. '4 GERST EN LIJNKOEKEN. Behalve maïs, heeft de Regeering ook groote partijen gerst en lijnkoe ken aangekocht. RIJSTBROOD. In een vergadering van het dage- lijksch bestuur der gemeente Ensche dé met de bakkers is besloten, om met ingang van 8 October a.s. het tarwe meel vóór het bakken van brood te vermengen niet 1/5 deel rijstaieel. MILITAIRE HUISVLIJT. WEDSTRIJDEN. Een 20 tal afdeelingen van den Volksbond legen drankmisbruik heb ben bet voornemen opgevat tot het organiseeren van Militaire Huisvlijt-j wedstrijden voor de militairen van| alle wapens en diensten. Men is bij het organiseeren daarvan uitgegaan van de overweging, dat het hij hel lengen van de avonden eu het guur worden van het weer voor de militairen een genot moet zijn, de vrije uren door te brengen met een nuttige en aangename bezigheid op 't gebied 't zij dan van een prettigen, lichten geestes- of handenarbeid. Zij roept nu alle bedoelde militairen op lot zulk een bezig zijn, dat niet vermoeit, geen inspanning, maar ont spanning Leteekent. liet plan bestaat in de verschillende afdeelingen van het vervaardigde ten toonstellingen te houden in liet begin van December, waar kan worden in gezonden in 2 klassen n. ter mede dinging, b. ter opluistering. In klasse a, worden medailles, geldprij'zen en diploma's uitgeloofd. Mocht iemand naar elders worden overgeplaatst of naar huis torugkee- ren, terwij! hij nog eenig werkstuk onderhanden heeft, dun mag hij daar mede toch deelnemen aan de wed strijden. Aan de tentoonstelling wordt ver-, bonden een verloting, waarvan de prijzen zullen bestaan uit inzendin gen, die door inzenders daartoe ten geschenke worden afgestaan, of van hen. die in den verkoopprijs een ver goeding trachten te vinden voor hun ne aan grondstoffen en gereedschap pen gemaakte onkosten, zooveel mo gelijk door de Commissie zullen wor den aangekocht. De baten der verlo ting komen aan het Koninklijk Natio naal Steuncomité, opdat de inzenders aldus mede bijdragen tot leniging vun den algeuieenen nood. Het plan, dat bij de militaire auto riteiten veel sympathie vond, wordt, naar iceds bleek, onder de militairen met bijval begroet. GELUKKIGE LIJSTERS. Donderdag is in Friesland de lijs- tervnnigsfc geopend. Weinig strikken zijn uitgezet, want men kan door den oorlog niet rekenen op uitvoer naar België en Frankrijk, de afnemers van dit wild. DE GEHUWDE ONDERWIJZERES. Do Plaatselijke Commissie van Toe zicht op het Lager Onderwijs to Am sterdam vergadert Maandag ter be handeling van het prue-advies naar aanleiding van het voorstel van de leden van den Raad J. G. van Kuijk- 'hof en J. W. Matthijsen, strekkende, om uit de verordening tot regeling van liet Openbaar Voorbereidend On derwijs te doen vervallen art. f) bis, luidende„Aan hoofden, onderwij zeressen en helpsters, die in het hu welijk treden, wordt ontslag uit haar betrekking verleend." Do meerderheid der Commissie van prae-advies is van oordeel, dat het niet aangaat, het sluiten van een hu welijk als reden tot ontslag te doen gelden, en dat de overheid de vrouw, die iu het huwelijk treedt, niot mag belemmeren in de uitoefening van een betrekking, die zij in do maat schappij wenscht to bekleeden. Zoo oordeelden ook enkelen, die overigens van meening waven, dat het belang van 't Voorbereidend onderwijs in "t algemeen niet gediend wordt door het bezigen vau de getrouwde vrouw als leerkracht. Heeft het huwelijk ton gevolge, dat de onderwijzeres niet de noodige geschiktheid heeft voor ihaar taak, dan kan de overheid voor elk geval in 't bijzonder maatregelen nemen. Bij de minderheid wegen de practi- sche bezwaren, namelijk het iwlang van het onderwijs, zóó zeer, dat zij zich voor het Ixchoud van art. 9 bis verklaart, nu zulks niet op een wets bepaling afstuit, zooals dit blijkens vele koninklijke besluiten wèl liet ge val is ten opzichte van de gehuwde onderwijzeres bij het openbaar lager onderwijs. Na de gehouden besprekingen be sloot de Commissie van prae-advles dij meerderheid vau stommen, aan do vergadering voor te stellen, bur gemeester en wethouders in den geest van het voorstel der beide Raadsleden te adviseeren, dus om art. 9 bis uit de Verordening op het openbaar Voor bereidend onderwijs te doen verval len. Letteren en Kunst ED. VERKADE IN INDIë. Het „Vaderland" deelt een inter view met den heer Ed. Verkade mee. „We hebben het in Indië uitstekend gehad"antwoordde de heer Verkade op een vraag, „dat wil zeggen: tot de oorlog uitbrak. Dat was drie weken vóór ons vörtrek. Nu, dat is niet ge- riug, drie weken op do twee maanden, dat we in Indië waren. Alleen, toen de eerste paniek die de uitbreking van den oorlog had veroorzaakt, wat voorbij -was, kwam er al gauw weer eenige verbetering; de suiker steeg. Ja. het theaterbezoek kan men zoo'u beetje naar de beurskoersen me ten! „Die drie weken hebben, we toen nog maar gewerkt wat we konden. Plaatsen waarvoor we aanvankelijk bedankt hadden, omdat de uitkoop sommen te loog waren, hebben wa toen nog maar allemaal afgereisd, 't Was spelen, repeteeran, reizen, maar nèt genoeg rust Trouwens, we heb ben ook m 't begin niet stilgezeten! Van de 56 dagen in Irtdië hebben we er 52 gespeeld. Maar di> laatste we ken ging 't bijvoorbeeld zoo: 's mor gens om 6 uur uit Batavia. Oin 3 uur in Tegal. 's Avonds spelen. Den vol genden morgen om 7 uur uit Tegal; om 2 uur in Solo; '3 avonds spelen. Den volgenden dag van Solo naar Soerabaja. s Avonds spelen! Een an deren keer zijn we om 3 uur '8 nachts per auto uit Solo vertrokken om te Djokja 's morgens om 7 uur den eer sten trein te kunnen halen, 's Avonds speelden we te Bandoeng. Ik verze ker u, dat het bij dergelijke expedities moeite kostte om bijtijds de bagage tc hebben. Maar we ondervonden overal de grootste hulpvaardigheid en be reidwilligheid- De autoriteiten te Ba tavia ook zijn ons (rouwens in alle opzichten tor wille geweest". De heer Verkade doelde nog mede, dat er in Indië een \eroeniging is ge sticht, die het geregeld 's zomers over komen van toonoelgezelschappen mo gelijk zal maken. Niet alleen voor Die Hugh espeiers maar ook b.v. van Het Nederlandse!). Zoo kwamen we, schrijft het Vader land. op de verhouding waarin de heer Ver kade gekomen is tot de Ko ninklijke Vereeniging. In't kort komt het hierop neer, dat men de moge lijkheid en wenschelijkheid eenor eventueele fusie van de beide gezelschappen wil leeren beöordeelen. Voorloopig zal er eenvoudig zijn: een vriendschappelijke samenwerking. Men zal geregeld in eikaars schouw burgen spelen (Die Hagihte-spelers tre den nu vast éénmaal in de veertien dagen Ln den Stadsschouwburg te Amsterdam op); men nl ,lA speel avonden in de provincie bij onderling overleg regelen en verdeden. Moge lijk en zéker wensclielijk is een toekomstige uitwisseling van spelers; waardoor ©enigszins het euvel verhol pen zou kunnen worden, dat een slok bezet wordt door liepaaldo krachten, omdat die bij een bepaald gezelschap zijn, en niet omdat ze de meest ge schikte personen voor l»epaaide rollen bleken. Ook wat de regie betreft, zal wellicht de heer Verkade 'n enkele maal directen invloed uitoefenon bij het Neerlandsch... Burgerlijke Stand HAARLEMMERMEER. GETROUWD H. Dekker en J. Voogt BEVALLEN J. H. de Jong, geb. Van Kerkhoven, iL W. de Vormer, geb. Van den Ochtend, d. E. T. van der Weyden, geb. Stakhof, d. J. Krijgsman, geb. De Smit, d. IJ. C. Roodenburg, v*». Van der Giezen, z Mn. Visser,geb. De Ron, z. M. M. van Zes, geb. Stlkkelman, d. A. L. F. V meent, geb. De Jongb, d. II. J. Teeuwcn, Sol). Von Deursen, z. C. Klootwijk, geb. Heystek, z. OVERLEDEN H. van Rijn, 74 j. A. de Jong, 1 <1. J. van Aarle, 2 mud. Stoomvaar iberichteo KON. NED. STOOMBOOT MU. liet stoomschip Juno arriveerde 2 Oct. van Huil te Amsterdam. Het stoomschip Saturnns arriveerde 30 September van Londen te Phila delphia. Het stoomschip Themis arriveerde 2 October van Amsterdam to Rotter dam. KON. HOLL. LLOYD. Het stoomschip Frisla ('huisreis) vertrok 1 Oct van Lissabon. Het stoomschip Tubantia (thuisreis) vertrok 1 Oct van Rio Janeiro. DERDE BLAD Zaterdag 3 October 1914 Tin it Reildmtls ti baar bewonirs. ccLxxirr. De vorige week is een man gestor ven wiens naarn nog heel langen tijd in den Haag bekend zal blijven. !k bedoel mr. Goekoop, die plotseling overleed. In mr. Goekoop Is, lioowel hij voor verreweg de meeste Hagenaars ec-n on bek on de als persoon was, iemand heengegaan, over wien toch algemeen gesproken werd, niet het minst in de 'latere jaren, toen hij op Zorgvliet woonde, niet in het villapark, maar op het 23 H.A. groote middenstuk. Het groote fortuin van mr. Goekoop is ontstaan doordat de bouwgrond hier zoo snel in waarde gestegen is. Zijn vader wist bijna de göheele op pervlakte, waarop thans Duinoord gebouwd is in handen te krijgen, 25 jaren geleden was dat allemaal nog kweekerijen en leegstaande terreinen. Omstreeks 1890 begon de groote stads uitbreiding naar deze zijde en de grond steeg tot een waarde van meer dan 100 maal het oorspronkelijk be drag. De lo Sweelinckstroat, waak thans een f 35 per vlerk. M. betaald wordt, is indertijd togen 25 centen per vlerk. M. gekocht! Dut liet vermogen van de familie Goekoop snel aangroeide behoeft geen betoog. Veel werd er met dit geld ge daan en het was mr. Goekoop, die indertijd de f 40.000 schonk, waar door het mogelijk werd de ambulance van dr. Bi er ens de liaan naar Salo- niki te zenden. Algemeen is Rud. Leh man voor de milde gever gehouden, omdat mr. Goekoop als beslist© voor- aarde bij de gift het geheimhouden van zijn naam genoemd had. Na zijn tweede huwelijk vestigde hij zich op Zorgvliet, op het gedeelte, dat de gemeente zoo graag aangewe zen zou zien voor het paleis van de Koningin. De pogingen, om hiertoe te komen, hebben evenwel geen succes gehad. Misschien dat zo nu opnieuw aange vangen worden. In Schoveningen schijnen moeilijk heden te dreigen. Een Ie rangs bad plaats is Schevenlngen nooit geweest. Wel een solide twoeötte rangs. Con- curreeren met Ostende ging niet, om dat te Scheveningen de gelegenheid tot spelen en. het Parljsch cachet ontbraken. Toch waagde men den strijd. Groo te hutels weiden gebouwd. Auto ren nen georganiseerd, bataille-de-flours, maai het likte niet. liet Ilaagsche publiek bleef nuchter en genoeg vreemdelingen kwamen er niet. Door het duurder worden van de hotels bleven de goed© tweede-vangs- m-snsohen weg en de le rangs zijn ei nooit geweest In een der ondernemingen wordt een voorstel gedaan om dadelijk ge durende twee ja reu geen rente en af lossing te betelen. Deze week is Lier de „winter" offi cieel geopend. Ned. Tooneel en Ver- kado gaven de eerste voorstellingen. De opera begint pas op 15 October en O ironie, de heer Roosen, die aanvan kelijk van Hollandsche zangers niets welen wilde, engageerde noodgedron gen als le zangeres en als fort-tenor mad. Gomez en Louis Dornay, ook luisterend naar den naam Mej. Wale- wijk en Louis Goldsteen. SINTRAM. Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE. Het weer wordt kouder, de avon den worden langer, er is niet veel werk voor de menschen, zoodat me nige vrije avond gevuld moet wor den. Waarmee? Met lezen, want dut is de iiutdigste en tegelijk de goedkoop ste manier. Als je geen vrienden of kennissen hebt, die je voor niemendal boeken leenen en niet eens een bi bliotheek weet, waar je ze gratis tor lezing kunt krijgen, dan ben je voor vijf centen per deel het heertje in de leesbibliotheek. Maar wat de menschep, dan lezen moeten, is niet zoo gemakkelijk te zeggen en zal ook wel verschillend moeten wezen in verband niet over tuiging en opvatting. „In geen ge- va1, zegt mijn neef Wouter, „te veel romannetjes, want die hebben het ge woonlijk over liielde en als je dan 't boek dichtdoet en jo herinnert wat er op 't oogenblik gaande is in Europa, steekt dat er al te fel bij af." Maar ik op mijn beurt ben van meening, dat je in dezen tijd ook niet moet lezen over geschiedenis, want ais je dan het boek weg legt ben je. omdat ge schiedenis grooter.deela niet andere dan oorlog is, uit de nare gedachten niet weg geweest, Gedichten dan? Maar die moeten, wanneer ze ons zullen boeien, rijmen eu de tegenwoordige oorlogen zijn, ten opzichte van vooruitgang en. be schaving, ongerijmd. Aardrijkskunde? Dat kan vergeef- sclie moeite wezen, omdat, volgens de verzekering van alle strijdende par- Stadsnieuws RAAD VAN BEROEP TE HAARLEM. Ongevallenwet. Ter terechtzitting van 2 October 1914 werden o. a. behandeld de zaken van 1. J. Jansma, te Velsen, wÜn oj» 22 November 1913, werkzaam in dienst van de Holl. Maatschappij tot liet maken van betonwerken, gevestigd te 's-Grivonhage, to IJmuiden tijdens het smeden een ongeval overkwam, doordat hem een ijzeren splinter in de rechterhand drong, zoodat liij niet in staat was om zijn werkzaamheden voort te zetten. Laatstelijk werd hem door het bestuur der Rijksverzeke ringsbank eene voorloopig© rent© toe gekend van ƒ0.59 per werkdag, in gaande 28 Mei 1914, berekend naai eene arbeidsongeschiktheid van 30 pCt. Klager vindt deze schadeloosstel ling t© laag. Hij mist den middenvin ger der rechterhand, terwijl do an dere vingers nog geheel stijf zijn. Hij meent dat zijn arbeidsongeschiktheid op 70 pCt. moet worden gestold en vordert daarom een voorloopige rente van 49 pCt. van zijn dagloon. 2. G. de Boor, tc Haarlem, wien op 31 Maart 1914, werkzaam in dienst van den heer Hagen aldaar, bij liet houtzagc-n een ongeval is overkomen, tengevolge waarvan vier vingers van de linkerhand werden afgesneden. Het bestuur der Rijksverzekerings bank kende den getroffene te dïei zake een geregelde uitkeering toe van 1.63 per werkdag, zijn arbeidsonge schiktheid op 70 pCt. stollende. Getroffene vindt dit te kort. Hij meent, dat zijn arbeidsongeschiktheid hooger is en verzoekt daarom verlioo- ging zijner rente. 3. Firma J. Pander en Zoon, te Haarlem, die bezwaar heeft tegen een (beslissing van het bestuur der Rijks verzekeringsbank, waarbij de door do firma over het tweede halfjaar van 1913 betaalde premie met 6.26 is ver minderd, aangezien voor het winkel personeel der firma geen premie zou behooren te zijn betaald. De firina meent echter, dat dit winkelpersoneel wel onder de bepalingen der Ongeval lenwet valt, zoodat bedoelde premie- vermindering ton onrechte zou zijn geschied en vernietigiug wordt er- zocht van de beslissing, waartegen bezwaar. Na verhoor van partijen en getui gen bepaald© de Raad van Beroep de uitspraak in deze zaken op 16' Octo ber a.s. Uitspraak werd gedaan in de zaken van 1. J. Moonen, te Haarlem, wiens beroep niet-ontvankelijk werd. ver klaard, omdat tegen de betrekkelijke beslissing van het bestuur der Rijks verzekeringsbank geen beroep moge lijk wus 2. Th. v. d. Loos, te Haarlem, waar in de beslissing van 'het 1 «stuur der Rijksverzekeringsbank, houdende wei gering van uitkeering, werd beves tigd, zijnde ook de ltaad van Beroep van oordeel, dat aan klager geen be drijfsongeval was overkomen; 3. G. Ruisbroek, te Schoten, waarin de beslissing van het bestuur der Rijksverzekeringsbank, houdende wei gering van schadeloosstelling, werd vernietigd, en aan klager alsnog werd toegekend genees- en heelkundige be handeling, ten laste van de Rijksver zekeringsbank. Ouderdomswet. Aan de weduwe VV. II. du F., te Haarlem, werd eene ouderdomsrente toegekend van f 101 per Jaar, ingaan de 3 December 1913. De verzoeken om ouderdomsrente van wed. P. G. en C. B., beiden te Beverwijk B. v. d. R., te Schoten wed. A. K., te Spaarndam H. H. 11., te Velsen; wed. J. v. d. M., te Zond- voort, en T. Z., vrouw van K. D„ te Castricum, werden afgewezen, zijude door verzoekers niet aangetoond, dat zij iu het bij de wet bedoelde tijdvak minstens 156 weken tegen loon in dienst van vreemden (dus geen fami lie) hadden gewerkt. In de op deze zitting behandelde ouderdomswetzaken zal uitspraak worden gedaan op 16 October 1914. tij'en, do (kaart >van 'Europa er na den oorlog heel anders uit zal zien, dan nu. Hieruit blijkt, dat de keus van lec tuur in dezen tijd over 't algemeen lang wiet gemakkelijk is. Nog om an dere redenen. Allerlei menschen ra den len sterkste af om alcohol te ge bruiken in deze dagen, al zou het en- kei wezen omdat je het goede ge'd wel (beter besteden kunt en omdat het geen goed doet aan je zenuwen. Iloe dan, als in een boek dat je leest tel kens over alcoholische dranken wordt gesproken? Een Amerlkaansch blad, „the Detroit free Press" heeft in één en denzelfden roman tal van alcoholi sche passages gevonden en somt die netjes op: Blz. 17. „Erds één punt zeide hij. zijn glas vullend... Blz. 21. Wrayson wenkte den keU- ner, en bestelde een glas brandewijn. Blz. 27. Ileneage speelde wat inet zijn wijnglas. B'z. 29. Een fleseh mei gouden cap sule verscheen. Blz. 16. We zullen een whiskey- soda nemen. Blz. 47. Met groote inspanning en een luim gebruik van gastheers champagne. Blz. 63. „Kom binnen, en drink een whiskey-sodazeide zij. Blz. 6». Whiskey, wijn en sand wiches, werden*'op een zijtafel gezet. Blz. 64. „Je hebt wat whiskey-soda noódig, natuurlijk, of prefereer Je brandewijn Blz. 70. Do barones bediende zioh zelf van een g'as whiskey-soda. Tot zoover de aanhalingen. Blijk-: baar was het boek niet dik of mis schien Is de schrijver na bladzijde 70 geheel-onthouder geworden. Het kan ook wezen, dat hij na deze whiskey drinkende barones geen overtreffend beeld meer heeft kunnen vinden. Geen boeken dus met aicoihoL Maar de Nederlandsche romanlectuur wemelt van zenuwlijders, menschen die bang zijn van gierenden wind en piassenden regen en allerlei akelige dingen hooren naderen in het klop pen van hun hart. Die boeken deugen dus óók niet in troebele dagen. Humoristische boeken? Probeer ze en ge voelt onmiddellijk, hoe vaal die grapjes doen op den donkeren ach tergrond van dezen tijd. Als ik in de komende wintermaan den lezen ga, dan zal ik op den zoek gaan naar ernstige boeken, van op bouwende strekking, waarin perso nen voorkomen van karakter en ze delijken moed, die getooven aan be schaving en vooruitgang en daartoe meewerken; het kost in den berg van drukwerk, die de persen langzamer hand hebben opgebouwd, wel wat moeite om ze te vinden, maar ze be staan en dragen verschillende titels. Als je die boeken sluit en vóór je naar bed gaal nog even over het ge- lezetie nadenkt, dan komt weemoed bij je op over wat kon zijn en wat is, maar ook het vaste vertrouwen op een betere toekomst, omdat de menschheid, ook al glijdt zij nu en dan op het onverwachtst achteruit, op den duur alleen voorwaarts gaan kan. En dat 'is een groote troost, die uit goede boeken kan worden geput. In den grooten strijd schijnen a'la kleine twisten opgelost. We critisee- ren liet gemeentebestuur niet eens meer. De groote keien Ln onze straten zijn, nu ja, wel geen kolfbaan, maar zoo erg hobbelig ook niet. Niemand schrijft meer een ingezonden stuk over een haan die kraait in uren. dat hij behoort te slapen of over kwajon gens, die 's avonds touw Ijes over de straat spannen of ander kattekwaad doen. Alles, letterlijk alles, wordt bewust of onbewust vergeleken met de Groote Verschrikking iaar- ginds 'in Europa, niet zoo ver van onze grens en in die vergelijking is alles nietig en onbeteelcenend. 1 Was de oorlog er niet, (o schoone gedachte, waarvan wij ons de moge lijkheid niet eens meer kunnen voor stellen) dèn zou zelfs een gebeurtenis als die Donderdag op de Groote Markt te Haarlem i3 voorgevallen, ons be zwaarlijk kunnen, ontroeren. Het feit is oub in dit blad ter lezing gegeven. De elementen van die gebeurtenis zijn: een steiger, een stukje steen, een hand en een dame. Hun onderling verband is aldus: bij het verplaatsen van den steiger van den toren op 't Stadhuis, viel een stukje steen op de hand van een dame. Men vraagt: wat gebeurde er toen met die hand? Bloedde ze? Was ze blauw van den schok? Of groen? Of geel? Niets van dat alles. Ze was omge ven door een handschoen. En wat er met dlien handschoen gebeurd ia lezen we niet liet kan ons trouwens ook niet scheien, niet waar. Maar wa zijn heel gelukkig te ver nemen, dat de arbeiders, die den steiger verplaatsten, er lieelemaal geen schuld aan hebben wat zou do handschoen anders woedend boos op de menschen zijrt geworden! Ook zit er nog een. leering in, een deugdelijke les voor heel ons volgend leven: als je op de Groote Markt langs een etelüng gaat, die om een toren heeft gestaan, trek dan vooral hand schoenen aan. Je kunt ook een valhoed opzetten, maar dat is zoo'n lastig ding om in je vestzak of handtaschje te bergen. Zoo'n gemoedelijke Groote Markt toch! Je zou zeggen- wat een vreemd idee om daar steentjes te laten vallen op de handschoenen van de men schen. Onlangs wandelde ik zoo buiten de stad en juist keek ik op. toen er een vogel over me heen vloog en iets liet vallen op mijn neus, dat ik niet. beschrijven zal. Evenmin zal hier herhaald worden, wat lit toen zei. Maar nu ie het geneesmiddel ge lukkig bekend: wie voortaan buiten gaat wandelen en opkijkt en een vo gel om zich heen ziet vliegen, treki vooraf een hand- ik wrl zeggen een neussohoen over zijn neus. De Groote Houtstraat is te allen tijde het tooneel geweest van allerlei eigenaardige vertooningen, waarvan jo vaak niet wist of je lachen of schreien moest. Wie herinnert zich niet de jonge vrouw, die in een rokbroek gestoken, niet een paar starende oogen door die straat dwaalde en een onbenul lig boekje te koop presenteerde, waar van ie den titel uitriep: De vrouw moet vrouw blijven. Tien cenlsl Volkomen juist, maar die rokbroek klopte weinig met dat betoog. Sedert een maand of drie is de stakker verdwenen. Al de Haarlem mers zullen van haar boekwerk voor zien zijn geweest, de onderneming leverde niets meer op. Naderhand zijn er andere persona ges verschenen. Op een Maandag middag rijdt een voerman op een tweewielfigcn wagen door de Groote Houtstraat. Plotseling brult een jon ge man. in alcoholisch opzicht denke lijk niet heel friscb, hem toei „Waar ga je heen?" Verwonderd houdt, de man stil, be grijpt niet wat de ander wenscht; die •herhaalt met dikke long: „waar ga je heen?" Dan goeft de voerman zijn paard een tik dat het verder zal gaan, maar meteen liceft dc beschonker.e het in den teugel gegrepen en laat zich een eind ver meesleuren, al maar roepen de: w-aar ga je heen? waar ga je heen?" Totdat de voerman mot een paar tikken van ite zweep den gang van zijn paard weet te versnellen en de jongen moet loslaten, waarbij hij, o wonder, de wielen ontgaat. Wat van dit optreden de drijfveer was, heeft wel niemand begrepen, 't Zal wel de verdwazing van den al. cchol alléén geweest zijn. En nu loopt, of liep, een man vat middelbaren leeftijd in de Groote Houtstraat, die zonderlinge gebaren maakte eu dat afwisselde met een gezang uit volle borst. Hij sprak nie mand aan, lette niet op de men- sciton; hij zong maar of gesticuleerde. Arms man! F1DELJO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 9