De Europeesche Oorlog.
Hmileits Dagblad
Een wonderlijke Zaak
Ds Toren op het Stadhuis.
TWEEDE BLAD
Maindag 30 NoYembsr 1914
Het klokhuis niet den oppel zijn op
den nieuwen toren op het Stadhuis
gezet. Nu zal het riet lang meer du-
len, of het bouwwerk is klaar en we
zullen weer, als on/.u voorouders, een
toren op het Stadhuis kunnen bewon
deren. Onze archivaris, Jhr. Roêil,
heeft de voortreffelijke gedachte ge
had om in het Frans-Hólsmuseum een
kleine tentoonstelling aan te richten
van teekenïngen en platen, die be
trekking Hébben op het Stadhuis in
vroeger tijden en dus op den toren,
die er toen nog bij behoorde.
We vinden dus in hot aardige zaal
tje met bovenlicht aquarellen en gra
vures van Spilman (naar een schilde
rij van Saenredam 1030), Do Beijer,
Van Nooruufl, Verrijk,, Schouten,
Pronk daarnaast een verzameling
van sol ie teen van torens, die twee
jaar geleden op het Bureau van Pu
blieke Werken naar allerlei teekenïn
gen en schilderijen van vroeger geno
men zijn.
Onder de teekenïngen is er een van
als we 't zoo mogen noemen „het
lijk". Die stolt den toren voor, geno
men van de westzijde, „wegens den
bouwvalligen toestand door de fa
briek afgekeurd en op order van Bur-
gemeesteren afgebroken in September
1772".
Die „fabriek" was de Commissie van
fabricage en blijkbaar was do ge
meente toen niet rijk, daar ze de mid
delen niet 1k>'.et om haar Stadhuis
toren te reslaureeren.
Uit het tentoongestelde blijkt nog
iets anders, namelijk dat het uiter
lijk van het Stadhuis zelf niet weinig
veranderd is, helaas er niet mooier
op is geworden. Het Romaansche ka
rakter is langzamerhand in renais
sance gewijzigd. Een mooi poortje
onder de grooto trap is verdwenen,
vervangen door een banaal deurtje,
de beelden in den gevel zijn weg en
een klein hoektorentje aan de Zuidzij
bestaat niet meer, evenmin als een
aantal dakkapellen, die aan 't ge
bouw iets zeer eigenaardigs gaven.
Wonderlijk steken tegen aquarel cn
teckening eenige photo's af van het
Stadhuis b>j feestelijke gelegenheden:
uit 1892 bij het bezoek van het Prin
sesje, v-it 1900 bij de Frans-Halsfces-
len hier komt het machinale, dood-
Feuilleton
door GUY BOOTHSY.
EERSTE HOOFDSTUK.
2)
lloe ernstig de toestand ook was,
kon de jonge man ziich toch niiet weer
houden even to glimlachen, het geen
aijn vader nu echter niog woedender
maakte.
Ingeval dut je mij verzekert dat
het niets dan een liaison is zal ik er
niet verder over spreken, voegde de
oude lieer er tetn slotte aan toe..
Zijn zoon deed zijn uiterste best om
kalm te blijven.
Vergun mij u te verzekeren, sir
antwoordde hij, dat er geen spra
ke is van iets dergelijks. U hebt ge
lijk dat ik dioar een poos gelogeerd
heb, bij een familie en inderdaad heb
Ik daar ook beleefdheden bewezen
aan een jonge domo die ik mijn vrouw
lioop te maken.
Dan ben ik goed ingelicht ge
worden, antwoordde do onder op ho
llenden toon en zou ik dan ook den
naam mogen weten van do vrouw,
die je mij als schoondochter wilt ge-
sche van de photo duldcliJTc aan den
dag en te meer, omdat versiering met
groen en bloemen en tapijten niet op
een oud gebouw passen.
De torenverzameling is aangevuld
met een aardig doorkijkje van Jelgcr-
huïs in de woning van den concierge
van het Stadhuis (aquarel), een dito
van het portaal door I,. J. Hansen,
een van de Pandpoort door C. Sprin
ger zelfs is er een teekening vaneen
vroegeren Nachtwacht, die in zoover
verband houdt met hot Stadhuis, dat
de nachtwachts onder dat gebouw, in
de zoogenaamde kortegaard (corps dc
garde) bijeenkwamen. Tusschcn 24 en
25 Juli 1811, vernemen we, is hun
laatste roep gedaan.
Een aantal afbeeldingen van wa
penschilden in de hal van het Stad
huis is bij deze verzameling gevoegd.
Ook een van het afgrijselijk Seleucus-
schilderij in de wachtkamer zou het
niet beter zijn, dat fraais ergens weg
te hangen waar niemand het ziet,
dan de talrijke bezoekers, die den*
Burgemeester, een der Wethouders of
den Secretaris wenscheü te spreken,
op deze oogenuitsteker'ij te onthalen
Dan zien wc nog liever de photo,
voorstellende burgemeester lordens
in 's Burgemeesters kamer op het
Stadhuis. Aardig is do wijze, waarop
die tot stand kwam. Toen Mr. lordens
in 1893 zijn ambt neerlegde wilden do
ambtenaren hem zijn eigen beeltenis
vereeren, in zijn dagelijkse))© omge
ving, maar vonden liet aardig, daar
van een verrassing te maken. Een
van de ambtenaren trok dus een ge-
kleede jas aan, deed een zelfde boord
en das om als Mr. lordens en liet zicli
op den stoel van Burgemeester in
diens kamer photogrnfceren op de
photo werd daarna door een welbe
kende photografentruct het hoofd van
Mr. lordens overgebracht en het beeld
was klaar.
Vóórdat hein het geheim verklaard
was begreep de scheidende burge
meester maar niet, hoe men hem on
gemerkt had kunnen kieken.
Maar keeren wij tot den nieuwen to
ren terug. W:j geven daarvan hierbij
een afbeelding, waaruit mou zien
kan, hoe slank en elegant de vorm
van het "torentje geworden is. Al ja
ren lang had de directeur van Publie
ke Werken, de beer I- C. Dumont,
studie van den toren gemaakt, daar
immers de juiste vormen uit nog aan
wezige brokstukken en de bovenge
noemde teekeningein moesten worden
afgeleid, en toen do vereerd ging
„Haerlem", daartoe door belangstel
lende ingezetenen in staat gestold, dc
benoodigde som van twaalfduizend
gulden aan de gemeente aanbood,
kon het werk worden ontworpen; de
heer A. C. H. Calkoen, bouwkundig
ingenieur, heeft daarin een belangrijk
aandeel gehad en dient dus in dit
verband va worden genoemd.
Tusschen den vloer van den zolder
en de kap was nog -een gedeelte van
den boren aanwezig, daardoor waren
do breedte- en lengte-afmetingen
bekend.
Bovendien zijn in de bovenvermelde
teekening van 1772 de hoofdmoten van
den toren aangegeven.
Met behulp van deze teekening en
van afbeeldingen op scJiilddrijen,
werd do toren geconstrueerd.
Alvorens met den eigenlijken bauw
kon worden begonnen moest de on
derbouw worden anderzofht.
Bij dit onderzoek bleek, dat do mu
ren in dien loop deT tijden veel hadden
geleden; omdat daarin op niet oor
deelkundige wijze was gebroken voor
het aanbrengen vian kasten e. d. Ook
de fundeering eischic voorziening.
Do torenschacht is achtkant en van
baksteen gemetseld, die wat kleur en
afmetingen betreft met bet oude werk
overeenkomt. Die schacht bestaat uit
drie geledingen van welke de onder
ste van 4 steunberen is voorzien, ter
wijl de bovenste pilasters vertoont
welke door klaverbladbogen xnet el
kander verbonden zijn. De schacht
wordt bekroond door een houten me»
lood bekleede balustrade, op de acht
hoeken met pinakels versierd.
Verder is op elk der hoeken aan de
bovenzijde van de schacht oen looden
spuiter, die den vorm van een vleer
muis heeft, aangebracht.
Op deze schacht is de houten met
lood bekleede torenspits die uit twee
geledingen of verdiepingen bestaat en
die eindigt in den opengewerkten ap
pel, waarvan de acht ribben met ko
gels zijn versierd.
De maliciaar eindigt in een wind
wijzer, een meerman, die den wind
snijdt. He» hoogtepunt ligt ruim 31
M. boven het straatoppervluk.
i In de bovenste geleding van de spits
J is de oorspronkelijke klok opgehangen,
dit het navolgende randschrift bezn.:
ven en die na mijn dood, de plaats
van je moeder zal innemen.
Zij is een juffrouw Beatrice Web
ster en het liefste meisje, dat ik ooit
heb ontmoet. U hebt meermalen ge
zegd, dat u graag zou zien, dat ik
trouwde en nu heb ik mijn keus ge
daan. Zij zal een betere vrouw voor
mij zijn dan een van do meisjes die
men in de groote wereld ontmoet. Ze
is lief, braaf cn rein, wat kan men
meer verlangen'?
Je gevoelens in dit opzicht zijn
bewonderenswaardig, zei zijn vader
nog altijd even koel, en ik feliciteer
je daarmee. F.n zou ik nu nog mogen
weten, welke betrekking de heer Web
ster bekleedt?
Hij is een rustend koopvaardij-
1 kapitein, antwoordde Lavington,
en in alle opzichten een heer.
Dat zijn koopvaurdij-kapiteins
veelal. Ze zitten in huis in hun hemds
mouwen, drinken rum In hun thee
gebruiken ieder oogenblik zeevaart-
termen' en hebben altijd een menigte
vloeken te hunner beschikking,
antwoordde de graaf.
Uw opmerkingen getuigen geens
zins van fijn gevoel, indien het inij
vergund is dit te zeggen, en daar ik u
reeds heb medegedeeld, det ik zeer
intiem met de familie Webster ben,
kunt u wel begrijpen, dat ik uw op
merkingen niet langer wil aanhoó-
ren, bromde zijn zoon.
„Glil Beeft.a machtkiï, blif een
drachlich en volch de reden doe di
dal so sel u s-.at slaen in vrede.'i.
MCCCCLXXIII, Steven Butehdyc
moeck ei.
De to"ren is van den zolder af toe
gankelijk; in de schacht is een spil-
trap van 50 treilen.
Hoewel natuurlijk, zoolang de bouw
duurt, geen juisten indruk van don
toren kan worden verkregen, Is aan
de ofbeeldingen in hot Museum dui
delijk te zien. da'i het Stadhuis er
door verfraaid wordt. Jammer, dat
de verbouwing van 't Stadhuis zoLf
om de tijdsomstandigheden zal moe
ten achterwege blijven, of althans bc-
perkt worden.
Anders zou allicht ook de gevel van
't Stadhuis bij deze gelegenheid zijn
verfraaid.
Op het Westelijk
Oorlogsveld
De Duitsche staf berichtte Za
terdag:
„Op het westelijke oorlogsterrein is
de toestand niet veranderd.
Aanvallen der Franschen in het Ar-
gonnerwoud werden afgeslagen.
In het bosch ten noordwesten van
Aprémont en in de Vogezen zijn, in
weerwil van den hevigen tegenstand,
eenige loopgraven aan de Fransehen
ontnomen."
Zondag: „Over het westen valt van
Zaterdag slechts te melden, dat aan
vallen van de geallieerden Z.O. van
Yperen en W. van Lens mislukten."
Een Franse li communiqué van
Zaterdag luidt:
„Vrijdag zijn er in België weer dot»
het-Ie» dag artilleriegevechten ge
weest zonder dat er iets bijzonders
voorviel Het zware Duitsche geschut
toont minder bedrijvigheid. De eeni
ge aanval van de Duitsche, infante
rie ten Zuiden van Yperen,' is afge
slagen.
Fransche artillerie heeft een Dult-
schrn tweedekker, door drie man be
man*), neergeschoten."
Van Zondag:
„De artillerie-gevechten van Zater
dag zijn overal gunstig voor de geal
lieerden verloopen.
De infanterie der geallieerden heeft
verschillende steunpunten ten noor
den van Yperen genomen.
De geallieerden hebben aanvaller»
der Duitschers ten noorden van
At recht en in de Vogezen afgeslagen
en bij Vailly oen groep mitrailleuses
cn een koepel voor stukken van 30
c.M. vernie'd."
Uit Boulogne wordt aan de „Ti
mes" bericht: „Naar het schijnt, zul
len de Duitschers thans uit de omge
ving van Atrecht -den eerstvolgenden
aanval doen. Naar bericht wordt, heb
ben zij daar 700 000 man bijeenge
bracht. Klaarblijkelijk willen de Duit-
schers ophieuw een krachtige poging
doen om de kust te bereiken over de
lijn Atrecht— Rijssel.
Een correspondent bericht, dat hij
Yperen op 17 November na het eersle
bombardement heeft bezocht. De
stad was verwoest en verlaten, de
beroemde hallen totaal vernield. De
prachtige muurschilderingen van
Bauwel©, die de geschiedenis der stad
'illustreerden, zijn verloren gegaan.
Overal ruïnes en verlatenheid."-
Van 'i Oostelijk
OorfogsSooneel
Er waren berichten van Duitsche
en Russische zijde dat eik voor zich
een groote overwinning behaald had.
Dit klonk eerst ongerijmd, maar
't was al meer voorgekomen en dan
bleek, dat de beide partijen ook in
derdaad gewonnen hadden, doch elk
op een ander deel van 't front.
De Russische overwinningsberich-
ten waren alleen in de pers gekomen
door middel van oorlogscorrespon
denten. Officieel waren "ze nog niet
bevestigd. Thans komt evenwel het
volgende officiee'e bericht uit Petro-
grad, waarin ontkend wordt, dat de
Russen belangrijke overwinningen
behaald hebben (in de Engelsche pers
was zelfs gesproken van 40.000, 60000
en zelfs 100.GOQ gevangen genomen
Duit sellers).
Dit officieole Russische bericht
luidt:
„Allerlei geruchten zijn in omloop
over den omvang van de Russische
overwinning tusschen Weichsel en
Warta.
De generale staf maakt bekend, dat
deze geruchten niet steunen op feiten
en met voorbehoud moeten worden
aanvaard.
Ongetwijfeld is de Duitsche opzet
om liet Russische front aan den lin-
ker-Weichse'oever te doorbreken en
Maar je zult mij aanhooren, -
riep de graaf nu driftig uit. Deze
dwaasheid is al ver genoeg gegaan en
moet nu uit zijn. Moet ik uit je woor
den opmaken, dat jij, die vroeger of
later wie weet hoe spoedig graaf
Van Rippingdale zult zijn, er in ernst
aan denkt om de moorddadige dwaas
heid to begaan, om de dochter van een
urmen koopvaardij-kapitein tot je
vrouw te verheffen
Ja zeker, antwoordde de Jonge
man. Ik heb haai- gevraagd niet
mij le Houwen en zij heeft daarin be
willigd. Ik zou een groote schurk zijn,
indien ik mij nu terugtrok.
Ik twijfel er geenszins aan, of zij
zal je graag nemen, antwoordde
zijn vader. Iedere dochter van een
koopvaardij-kapitein is niet zoo geluk
kig om een toekomstigen graaf te kun
nen inpalmen, zooals men dat noemt.
Ik verzoek u in te zien, dat u zich
vergist. Miss Webster kent mij niet
als uw zoon, maar alleen bij mijn
twee eerste namen, Hylton Orrnsby,
zoödat het motief, dat u opgeeft, niet
steekhoudend is.
Een hoogst romantische zaak in
derdaad. Ik geloof dat ik het recht
heb om Irotsch te zijn op mijn beide
zoons. De één is een achterblijver en
een deugniet eerste klasse, de ander
gaat bij een burgerman logeeren en
vraagt diens dochter ten huwelijk on
der een valschen naam. Maar wees-
een deel van het Russische leger te
omsingelen, geheel mislukt.
Op hun terugtocht leden de Duit
schers zeer zware verliezen; niette
min blijven zij hardnekkig weerstand
bieden.
Het is derha've onmogelijk de ope
ration als geëindigd te beschouwen.
Men moet het bekend worden van 'i
eindresultaat daarvan afwachten."
Over 't verloop van deze voortge
zette gevechten leest men nog in hei
Russische stafbericht van Zondag:
„Tusschcn den Welch&el en de
Warta handhaafden de Duitsohers
zich In do door hein versterkt© stel-
lii ng- Stry kovv-Zgera-Sjadek-ZcLoen-
ekar-Voliai
In do buurt van Strykcw en Zgeir.
hebben zeer hardnekkig© gevechten
plaats gehad. De Russen hobheai daar
kanonnen en mitrailleuses veroverd
en ©©ruige hor. dorden Duitschers
krijgsgevangen gemaakt.
Russische troepen zijn een gevecht
begonnen aan liet front Glo-vo-Bie-
liiawy.
Langs den linkeroever van den
Weichsel zijri d© Duitschers tot een
tegon-aanval overgegaan^.
Volgons de krijgsgevangenen heb
ben de Duitschcrs zware verities© a
geleden en zijn er bataljons, die to
taal geen officieren meer hebban. Do
sterkte der compagnieën is vermin
derd tot op 60 en 80 man.
In de streek der Mazurische meren
en de Angerop bobben Russische
troepen In verschillende districten do
Duütschers verdrongen uit hun ver
sterkt© posities.
Aan liet front Tsjenstochof-Krakau
hebben geen belangrijke gevechten
plaats gehad.
Het Oostenrijksche leger, dat de toe
gangen tot het oosten van Krakau
aan de Sjrerziava Ra ba verdedigde,
is Donderdag verslagen en terugge
drongen tot in do buurt van de ves
ting.
In de Karpathen hebben de Russen
tot Vrijdag 12ü0 Oostenrijkers ge
vangen genomen.
In de Boek©wina trekken de Oos
tenrijksche troepen zioli niet groot©
sivolke.d terug. De Russen hebban
Czerruowitz heroverd
Ook elders boeken de Russen, vol
gens do berichten uit Petrograd, een
overwinning op de Oostenrijkers.
't Rn- .sischft legerberfcht van Zater
dag luidde wat de Oostenrijkers be
treft:
„Aan liet front Prosjowitze—Brzes-
tnre— Bochnia— Vi&nitsj hebben do
Russische troapen Donderdag een be
slissend succes behaald. Zij sloegen
het Oostenrijksche leger terug, namen
7000 man gevangen, maakten onge
veer 30 kanonnen buit (waarvan 10
mot bespanning) en moer dan 20 mi
trailleur-s.
Een Russisch bataljon deed een
aanval op Brzeskostare en nam het
overschot van het 31ste honved-regi-
niemt, den commandant, 20 officieren
en-1250 manschappen gevangen. Ook
het vaandel wen! veroverd. Boven-
dion namen de Russen 'n automobiel,
waarin zich da officieren van den
staf bevonden.
Do Russen zetten, do vervolging van
do Oostenrijkers krachtig voort".
Do Duitsche staf maakte Za
terdag bekend:
„In Oost-Pruisen hebben onbedui
dende gevechten plaats gehad.
Bij Lowicz zijn de Duitsche troe
pen opnieuw tot den aanval overge
gaan. De strijd is nog gaande.
Krachtige aanvallen der Russen
in de streek ten westen van Nowo Ra-
donisk (noordoostelijk van Czensto-
chowa) werden afgeslagen. In ZuiU-
Poien ia overigens alles onveran
derd."
En Zondag: „Do toestand op den
Weichsel oever "is niet veranderd.
Een opdringen van de Russen bij
Lodz is afgeslagen; de daarop inge
zette tegenaanval bad succes".
De Duitschers liouuen hun overw in
ningsberichten van Vrijdag vol.
Een legerorder van generaal Vcm
Hindenburg zegt:
„In dagenlange, zware gevechten
hebben de onder mij staande legers
den aanval van den in aantal ster
keren vijand tot staan gebracht."
De legerorder geeft dan het voe
gende telegram van Von Hindenburg
weer:
„Aan uw krachtige en omzichtige
leiding en de onwrikbare, volharden
de dapperheid van uw troepen is we
der een schoon succes beschoren ge
weest. In een lange, maar door den
moed van trouwe plichtsbetrachting
voorwaarts gedrongen worsteling heb
ben uw legers de plannen van den in
zoo goed mij eens uit te leggen, mijn
heer Hylton Orrnsby, waarmee je latei-
je vrouw zult onderhouden, ik ben
goed op de hoogte van je zaken. Je
bent in do handen van woekeraars ge
vallen, en hebt een massa schulden.
Als je op deze wijze voort blijft leven,
zal ik geen penny meer aan je jaar
geld toevoegen. Bedenk dat wel. Sir.
Misschien zal je schoonvader je wil
len steunen in het luie leven, dat je
leidt. Je zult nu zeker j© kamers in
Jermyn Street willen verwisselen te
gen een villa te Pcckham, of bij je
broer Chcpstowe intrekken
Ik twijfel er geenszins aan of we
zullen er ons wel doorheen slaan,
zei d© jonge man, die nu zijn goed
humeur weer teruggekregen had.
liet spijt mij alleen, Sir, dat u de
zaak aldus opneemt. Als u Beatrice
maar eens wilde, zien, zou u zeker
ook met haai- ingenomen zijn.
Daar twijfel ik niet aan, ant
woordde de ander, maar nochtans
wil ik die proef niet nemen. Het sooil
menschen, dat in die kleine villa's aan
zee woont, is nooit in mijn smaak ge
vallen en zal daar ook nu nog niet ia
vallen.
Do jonge man stond op, ze; #jnd©
Dit is een onaangenaam onder
houd. Acht u het noodig, dit nog lan
ger te rekken Het spijt mij indien ik
u gekrenkt heb, maar nu dit een
maal het geval blijkt te zijn, vrees Ik,
aantal sterkeren vijand tot misluk
king gebracht. Voor deze verdediging
van de Oostelijke grenzen van het
Duitsche rijk komt u de dank van het
het vaderland toe. Mijn hoogste waai-
decring en mijn Keizerlijke dank, die
zich opnieuw aan de troepen wi'len
uitspreken, wil ik hierin uiten, dat
ik u tot generaal-veldmaanschalk be
vorder God schenke u en uw zege
vierende troepen ook verder de over
winning. Willem I. R."
De legerorder gaat dan voort:
„Ik ben er trotsch op, dezen hoog-
sten rang in het leger aan de spits
van zulke troepen bereikt te hebben.
Uw strijdlust en volharding hebben
uw tegenstander op bewonderens
waardige wijze groote verliezen toe
gebracht. Meer dan 60.000 gevange
nen, 150 kanonnen en bij de 200 ma
chine-geweren zijn one weder in han
den geva'len. Maar vernietigd is de
vijand nog niet. Daarom verder voor
waarts 1 Met God voor koning en va
derland tot do laatste Rus overwon
nen terneer ligt! Hoera 1"
Van Duitsche zijde:
Generaal-majoor Von Ludendorff,
chef van Von 1-lindenburg's generaten
staf, is tot luitenant-generaal bevor
derd, hoewel hij pas 11/2 jaar gene
raal-majoor is. Men ziet in Ludendorff
d-en toekomstigen chef van den groo-
ten generaien staf, te meer daar de
gezondheid van generaal von Moltke
hem waarschijnlijk niet zal toelaten
weer in dien6t te treden.
De Oostenrijksche staf deelt
incde:
„De toestand is ongewijzigd.
In Russisch Polen is de dag van
Vrijdag over het algemeen ka'ni voor
bijgegaan. Eenige zwakke aanvallen
van de Russen werden afgeslagen.
In de Knrpathen duren de gevech
ten voort."
Oorlogscorrespondenten weten na
dere bijzonderheden over den groot&n
strijd in t Oosten te geven:
De correspondent van de „Daily
Mail", seinde omtrent den strijd in
Polen.
Toen een week geleden het offici
eole bulletin meldde, dat de ontmoe
ting tusschen den Weichsel en de
Warta het karakter begon aan te ne
men van een „groeten slag", was
het duidelijk dat de Duitschers een
krachtig© poging deden om de Rus
sische iiwnsie in Duitschland te ver
tragen. De Russische operaliën in
Oost-Prurisen hadden reeds duizen
den verschrikte vluchtelingen de
wijk doen nemen naar Berlijn. Een
paar weken geleden heerschte er een
paniek in Silezië, en zoodra de Rus
sen opnieuw de grens naderen, zal
die zich herhaten, en nieuwe stroo-
men angstige, daklooze zwervers
zullen in de Duitsche hoofdstad de
vrees aanwakkeren, waarmee de be
volking steeds aan de Kozakken
denkt.
Het is nu duidelijk, dat het hier
niet slechts is een groote elag, maar
dat het hier is de grootste slag, ooit
in e©-\ oorlog geleverd. Het geheele
aantal der deelnemende troepen
langs het front van ongeveer 800
K.M. wordt door bevoegde beoor
deelaars op niet minder dan 4500.000
geschat. Natuurlijk zijn die niet al
len in de eigenlijke gevechtslinie.
Dc schatting omvat ook de reserves,
de transporttroepen, de troepen die
voor rust zijn teruggetrokken en de
troepen die nog wachten om voor
waarts te rukken en de loopgraven
te bezetten,
De meest wanhopige Duitsche po
ging wordt gedaan op ongeveer 50
mijlen westelijk van Warchau. In de
ze streek trachten vijf legercorpsen,
ruw geschat dus 250.000 man de Rus
sische stelling te doorbreken. Hoe
hevig on onafgebroken het gevecht
is mag worden afgeleid uit de bere
kening dat elke 50 000 man een front
\«n nauwelijks 10 mij'en bezetten,
aangenomen dat slechte een derde
tegelijkertijd in de vuurlinie zich be
vindt en dat de mannen minder dan
vier voet van elkaar liggen.
De verliezen aan weerszijden zijn
in evenredigheid met bet aantal be
trokken troepen en vooral die der
Duitschers zijn groot ten gevolge van
hun aanvallen in gesloten formatie
en van het feit dat de mannen die
bajonetwouden ontvangen gewoon
lijk bezwijken, terwijl de wonden door
granaten veroorzaakt, waarvan de
Russen het meest te lijden hebben,
wel 80 herstel waarborgen. Hei
voornaamste doel der Duitschers met
hun heftige pogingen om door het
Russische leger dat Warschau be
schermt, te breken, is om den druk
dc-r Russische strijdkrachten tegen
Oost-Pruisen, verder noordelijk, te
verminderen. Tot dusver a d:t doel
dat er weinig meer aan te veranderen
zal wezen. Moet ik uit uw woorden
opmaken, dat ik hier niet meer mag
komen
Als ik je zien wil zal ik het je
laten weten. Indien je nog bij machte
bent om je contributie in de club te
betalen, veronderstel ik dat een brief
je daar wel bereiken zal. Ik heb de
eer u te groeten, mijnheer Hylton
Orrnsby, zei de oude graaf.
Daar hij wel inzag, dat het hem
toah niets zou baten, langer te blij
ven, nam de jonge man nu ook af
scheid en ging de kamer uit. Ofschoon
hij wel onaangenaamheden had ver
wacht, had hij toch geens*zins ver
moed, dat deze zoo ernstig zouden
zijn. Zijn trots wa3 bitter gewond.
Hoewel zijn vader nooit echt hartelijk
voor hem was geweest, had er tot nu
toe toch altijd een soort band tus
schen hen bestaan. Hij bewonderde
den waardigen ouden heer en betreur
de het zeer, dat de zaken aldus gcloo-
pen waren.
Ik heb niets goeds meer te ver
wachten, mompelde hij bin
nensmonds, terwijl hij de deur uit
ging. Ik ken vader te goed om te
weten, dat hij nooit toe zal geven,
maar toch kan ik Beatrice niet op
geven. De geldelijke kwestie is het
ergste hoe kan ik met duizend pond
per jaar vrouw en kinderen onder
houden, vooral nu ik nog tienduizend
nils'ukt. Het voortdurend lerugdruv
gcu der Duitschers tegen de Masuri-
sclie meren en westelijk naar de grein
in de richting van de linie GumbLn-
nen—Angerburg duurt zonder ernsti
ge belemmering voort.
In het Merengebied draagt da
strijd een eigen karakter. Elke Duit
sche stelling hier wordt door vernuf
tig aangelegde draadversperringen
beschermd. Elke aanval moest wor
den voorafgegaan door een vernie
ling dezer draadversperringen. On
der bescherming van de duisternis
kruipen zorgvuldig uitgekozen man
nen voort met sterke tangen gewa
pend om die beletselen uit den weg te
ruimen. Bij dit werk werden ze dan
dikwijls verrast door do Duitsche
schutters. Aan het zoeklicht is het on
mogelijk le ontkomen al gelukt dit
een enkel maal doordat de soldaat
ziéli dood houdt en stil blijft l'ggen.
De doorgangen tusschen de meren is
vaak zoo smal, dat men de verdedi
gers alleen in het front kan aanval
len. Deze aanvallen geschieden ge
woonlijk des nacht
De correspodenl van de „Daily Te
legraph" schrijft:
„In den vermetelen tocht van de
Duitschers van Thorn langs het dal
van den Weichsel, rekenden de Duit
schers op twee factoren die hun suc
ces moesten brengen, superioriteit
in beweeglijkheid en de vermete'e
aard van het plan. Zij wisten dat
in zekeren zin het land tusschen
Weichsel en Warta „open" lag.
Het groote Russische leger aau de
ze grenzen thans strijdend kan niet
overal even sterk zijn. Toen het leger
van het centrum vooruitdrong me: de
bedoeling een inval te doen in Silezie,
bracht dat eenige verzwakking in het
Russische rechtorcentrum. De Duit
schers waren door hun spionnen hier
van op de hoogte. En iiet p'an werd
ontworpen voor een snellen inval van
Thorn in de richting van Warschau.
Met den Weichsel als verbindingslijn
trokken dc Duitschers, met geforceer
de niarschen, op, wederom tot dicki
Lij dc- Poolsciie hoofdstad. Maar en
kele Russische corpsen hielden bij
Piosk de Duitschers tegen, aldus hun
eigen ttrqdkrachteu gelegenheid ge
vende zicli naar de nieuwe aanvate-
lijii te concentrceren.
Het Pruisische plan om het Rus
sische front te doorbreken was schit
terend en vermetel, maar men onder
schatte den tegenstander (dus de Rus
sen). Generaal Roeski drong door
de Duitsche flank heen en de Rus
sische rechtervleugel rolde den Duïi-
schcn linkervleugel noordelijk van
Louz op, de achterhoede van het tanga
het WeSchscktel oprukkend leger be
dreigend. Tevergeefs werden reserves
van Thorn gezonden. De Duitschers
moesten op Plosk terugtrekken. Ook
't tweede Duitsche invasie-leger wordt
naar de grens teruggedrongen, gelijk
het eersle.
DE DUITSCHE KEIZER.
Uit het Duitsche hoofdkwartier
wordt bericht, dal do Keizer zich
thans op het oostelijk oorlogstooneeJ
bevindt.
Op het Zuidelijk
Oorlog* tuoneel.
Do correspondent van de Times
seinde uit Kragoejewats:
„In de buurt van Lazorewals wordt
een zwane slag geleverd, waariu vof-
gens een ruw© schatting ©en half
millloexi in on betrokken zijn.
Do Oostenrijkers doen een. beslis
send© poging ou. een einde te maken
aan d© krijgsverrichtingen op dit ge
deelte van het oorlogsterren», en heb
ben nu niet minder dan vijf leger
corpsen naar de gc\ eclitsiune gezon
den. Dat al die niarschappen aan an
dere fronten gemist kunnen worden,
is niet alleen eenigszms verrassend,
maar legt tevens een veelzeggend ge-
Uugouis a' van de diensten, die S:r-
v ie aan de gemeenscliappelijke zaak
der geallieerden bewijst en geeft eemg
denkbeeld van den omvang van de
versterkingen, die Oostenrijk zai kun-
nen overbrengen, om de Oosten-
rijksch-Duitsche strijdmacht tegen
over de bondgenoolen me© te vermeer
deren, indien Servië ongelukkiger-
w.jzo door de overu acht in getal en
kanonnen overw old.gd mocht wor
den'
Een officieel Oosienrijkseh
bericht luidt:
Ook Vrijdag is er op het Zuidelijk
oorlogslooneel aan all© fronten ge
vochten. Er zijn daarbij verscheidene
belangrijke, verschanst© 6 tellingen
stormenderhand genomen, met name
de gewichtige stelling van den Siijak.
pond schuld beb. Gelukkig zijn de
eigendommen onvervreemdbaar, zoo-
dat aJles terecht moet komen wan
neer ik in het leven blijf.
Het is altijd een moeilijk iets voor
een jongmensch, die in 2ulk een schoei
is opgevoed, en aan allerlei weelde
gewend is, te midden van menschen,
die niet weten wat bezuinigen is, om
zicli in te krimpen. In vroeger jaren
had Lavington altijd op de hulp vau
zijn vader kunnen rekenen, als hij
schraal bij kas was, maar het was
duidelijk, dut dit nu niet langer het
geval was. Toen hij op zijn kamera
terugkwam, was hij dan ook zeer mis
moedig iets vreemds voor hem.
Zijn knecht merkte het en dacht, dut
zijn meester dien middag met kaart
spelen tegenslag had gehad. Hij wist
iets af van de financieel© positie van
zijn meester en herinnerde zioh ook,
dut er al eens meer dagen waren ge
weest, waarop zijn meester krom had
moeten liggen.
Maar, was zijn wijsgeerige re-
dencering, de oude graaf is er
toch altijd nog en die zal er hem wel
doorheen helpen, een bewijs dus,
dat zelfs wijze knechten niet altijd
zoo goed op de hoogte zijn van den
finuncieelen toestand van hun mees
ter als zij wel denken.
(Wordt vervolgd)»