De Europeesche Oorlog.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 19 DECEMBER 1914
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
Do Duitsche staf meldt:
„l)e strijd bij Nieuwpoort staat
voor de Duitschers gunstig, maar is
UW niet aigeloopen.
De aanvallen der Franse i-ea lus-
eclien Lu Bassée en Alrecht, alsmede
aan beide zijden van de Sonuiie zijn
misluk:. Do geallieerden leden daar
bij zware verliezen.
Alioer. aan de Somme verloren de
Fr.tnschen 120) gevangenen en ten
minste 1800 no:i aan doodeii.
Do Duilsche verliezen bedroegen
nog geen 200 man.
In Argoiim© deden de DuiLsche tree
pen goed gelukte aanvallen, en maak
ten otir-'êv:er 150 gevangenen. Ook na
men de Duitschers eenig krijgsmate-
riea!.
Van liet overige <Jee>l van liet weste
lijk front zijn gieen bijzondere gebeur
tenissen te ine'd-.n".
'tFransche communiqué meldt:
„De geallieerden hebben zich gehand-
liaafd op het gewonnen terrein.
In de streek van Atreclit hebben
zij zich door ki-aclitige aanvallen
moester gemaakt van verscheidene
loopgraven voor Auetylee, La Bassee,
Loos. St. Laurent, Blangy. Op het
kuilstgenoemde punt hebben zij over
een front van ineer dan een K. M.
bf.jna alle loopgraven in de eerste
June van de Du.tschers genomen.
In Argonne hebben de Duitschers
een dor Kransc-he loopgraven ten
noorden van Four de Paris laten
springen".
Van 't Oostelijk
Ooriogslooneel.
Do Duitsclie sta: meldt:
„Aan do grens van Oost- en West-
Pruisen is de toestand onveranderd.
In Polen volgen de Duilschea's de
Russen die blijven wijkeni"
De Oosten.rijksohe staf publiceert
't volgende bericht;
„liet veislagen Russisch© lioofdle-
ger wordt op het geheel© meer dan
400 K.M. breede slagfront van Kresno
tot aan de monding van de Bsoera
door do Oostenrijkers on Duitschers
vervolgd.
Donderdag zijn de Ruseen ook u.t
hun stellingen in het noordelijke
voorste gedeelte dor Karpathen tus-
«clien Krosno en Zalillesyn verdreven.
Aan do Beneden-D una jee zijn du
Duitschei-s en Oostenrijkers in gevecht
met do achterhoeden van de Russen.
In Zuid Polen geschiedde do op-
niarsch tot dusverre zonder groote ge
vochten.
Piotrkof is Woensdag door Duit
sche mfanteiie bezet, Przedborz is
Donderdag door de- Oostenrijksche in
fanterie stormenderhand genouten.
De heldhaftig© Oostenrijksche )>s-
aettinft van Pizernysl heeft die ge
vechten op het terrain. voor de vesting
met succes voortgezet,
Do toestand in de Kan-pa then is
niet merkbaar gewijzigd".
De militaire deskundige van 't Alg.
Handelsblad schrijft
De berichten, die thans vit Polen
ontvangen worden, zijn van het hoog
ste belang, niet alleen voor den
oogenblikkelijiken stand van zaken,
maar ook voor de toekomstige ont
wikkeling van den strijd. Een tele
gram van het Duilsche hoofdkwartier
meldde (men zio ons vorig Overzicht
red, II 's D.) dat de Duilsche le
gers in Noord-Polen een beslissende
overwinning hebben behaa'd.
Noord-Polen, dat is volgens de
Duilsche opvatting, het Russisch-
Poolsche gebied bezuiden den Weich-
eel
Even krachtig als het streven der
Duitschers was om door de linie der
bondgenooten bij Nieuwpoort te bre
ken, was hun pogen oui in het Oosten
naar Warschau door te dringen.
Voortdurend werden versterkingen
uit DuUschland, en wellicht ook van
het westelijk oorlogstooneel, naar
NoordrPolen gebracht, naar den hoek
gevormd door Llof, de Rzoera en den
Weichsel. De Duitscho opmai-soh
schijnt nu volkomen geslaagd te zijn.
Hoewel de bijzonderheden over dit
gevecht nog niet bekend zijn, is uit
den geheele.n toon van de Duitsche
ofRcieele telegrammen wel op te ma
ken, dat de beslissing in dit gebied
geheel en al ten gunste van de Duit
sche troepen is uitgevallen.
En dit kan van het allergrootste be
lang zijn, omdat het de weersfands
kracht van Oostenrijk en Duïtschland
aanzienlijk versterkt.
Een Russische overwinning toch in
die streek, een nederlaag der Duit
schers, zou den weg naar Berlijn
-voor de Russen hebben geopend. Om
de Russische legers op hun inarsch
door Oost-Pruisen en iSilcz>é tegen te
houden, om Breslau en dus Berlijn
te beschermen, zouden de Duitschers
hun legers op het Westelijk front aan
zienlijk hebben moeten verzwakken,
en daardoor zouden zij aan de bond
genooten de kans hebben geopend om
een krachtigen en wellicht met suc
ces bekroonden aanval te doen op de
Duitsche stellingen.
Nu echter het Russische 'eger ver
slagen is, en naar het «schijnt, met
groote verliezen, is de kans groot, dat
do Duitsclie en Oostenrijksche 'egers
met succes den oorlog nog geruimen
tijd kunnen voortzetten.
Want de hulp. die de bondgenooten
van Rusland verwachtten, <le arbeid
van de „Russische stoomwals", die
alles ni veil eerend over de Dultsch-
Ooslenrijksche legeis zou gaan, ver
nietigend wat weerstand bood, is
minder krachtig dan de Engelsche
openbare mcenmg en de Fransche
geldschieters wel verwachtten. Tegen
de tactiek van Hindenburg (de Duit
sche bevelhebber) is grootvorst Niko-
laas (de Russische aanvoerder) niet
opgewassen. En hoewel de Duitsche
berichten niet meer zeggen dan .,de
offensieve beweging der Russen is op
niets uitgeloopen", en de „Russische
legers zijn tot den ter ugtocht gedwon
gen na hardnekkige en verbitterde
gevechten", is het toch wel duide
lijk, dat ditmaal de Russen een ern
stige nederlaag hebben geleden. Dat
zij vernietigd zijn is uit deze berich
ten niet op te maken maar zeker is
het wel, dat hun aanvatskracht voor
langen tijd zal zijn gebroken.
De overwinning der Duitsehers bij
Lodz en aan de Bzocra heeft natuur
lijkerwijze ten gevolge dat ook in het
zuiden do Russen moesten terugtrek
ken. wilden zij niet tussclien de Oos
tenrijkers en Duitschers geraken.
De Duitsche en Oostenrijksche pers
juicht over deze overwinning van
.Hindenburg, die in de bladen wordt
'vergeleken met den volkerenslag bij
Leipzig, met den «lag bij Sa'amis,
met andere groote were'dsfagen.
DH zal eerst te beoonleclen zijn als
nadere berichten ons den gehee'cn
omvang van de overwinning zullen
doen kennen.
Er was b'ijkbaar tegenspraak i.
bericht van den Russische» generalen
staf (zie onder telegrammen in het
vorig nummer) en 't overwmnings-
berichl der Duitschers.
De militaire deskundige van de ,,N.
R. Ct." merkt evenwel op
„De mededeeüng van den Russi
schen genera'en staf schijnt meer in
tegenspraak, dan zij het is. De kern
van die uiededeeling vormt deze zin:
„Aan den linkeroever van den
Weichsel, alsmede in WesLGaücic is
den lCden December geen enkel ge
vecht van beteekenis ge'everd."
Als een generale staf van een partij
een zoodanig bericht vei spreidt, na
dat hij in zijn vorige berichten liceft
gesproken van „een weinig teruglrok-
ken" en liet „belemmeren" van de
©gingen van andere troepenmach
ten «les vijauds naar liet voornaam
ste gevechtsterrein, en als tegelijker-
lijd de vijandige partij meldt dut de
tegenpartij terugtrekt, dan behoeven
wij daar geen tegenspraak in te 'e-
iii. Dal liceft una de ondervinding
i dezen oorlog ge'ecrd.
Toen de Duitschers. d'e aan deD
Weichsel stonden, dooi- een dreigende
omvattrng-slniweglng van Russische
troepen," die van Warschau uit naar
het Westen marcheerden, waren ge
dwongen om van den Weichsel tot
dicht bij do Duitsche grens teiug te
trekken, toen meldden ook zij telken
male niet anders dan dat er in Polen
geen gevechten van belang hadden
plaats gehad. In dien tram waren ook
do "Russische berichten gesteld, toon
do Russische troepen, door Hinden
burg verslagen, uit Oost-Pruisen te
rugtrokken.
Het is dan ook. volkomen waar. u's
men terugtrekt, hebben er allicht
geen be'angrijkc gevechten plaats.
Inlusschen bevestigt het Russische
communique den indruk, die reeds t
Duitsche op ons maakte. n.l. dat het
Russische leger niet is vernietigd,
maar zich terugtrekt, niet vrijwillig
natuurlijk, maar uit de overweging,
dat het zijn offensief niet kon door
zetten en ze-lfs een poging zich in
zijii tegenwoordige stellingen te hand
haven, niet zonder gevaar zou zijn.
Behalve de kracht van de Duitsche
aanvallen in de streek van Lowicz en
Lodz, is dit voor een zeer belangrijk
dee' toe te schrijven aan den Noord-
waartschen opmarsch van de Oosten
rijkers van de Westelijke Karpathen
uït. Daartoe immers werden de Zni-
lijkste Russische strijdkrachten die
bij Krakau stonden m flank en rug
bedreigd en een terugtocht van die
Russische troepen ten Zuiden van
den Opper-Wc-ichsel, zonder een daar
bij gepaard gaand terug-trekken in
Polen, was niet wel denkbaar.
Die Oostenrijksche troepen moesten
de Russen tot eiken prijs zoolang mo
gelijk tegenhouden, anders dreigde
hun terugtocht door een fiankaanval
to worden verstoord en scheen een
vernietiging, althans van een aan
zienlijk deel van hun leger onvermij
delijk,"
De „Voss. Zelf." schrijft onder den
titel „Hindönburg's overwinning"
„Het door de Russen aangekondigd
offensief tegen Silezië en Posen is ge
heel en al mislukt", deze zinsnede
van 't Duitsche stafbericht is van te
meer gewicht, wijd het Duitsche leger
bestuur geenerlei neiging heeft tot
overdrijving.
De Russische legers zjjn in geheel
Po'en lol den terugtocht gedwongen,
er is over de geheele lfnie een over
winning behaald en niet slechts een
tactische overwinning zonder door
werkende strategische beteekenis,
maar een overwinning van d«n tegen
stander, die den oorlog nader tot zijn
einddoel brengt."
De „Post" zegt, dat de mislukking
van den Russischen aanval de zwaar
bezochte grensprovinciën in Duitsch-
land met één slag bevrijdde van iede
re vrees. De beslissing, die nu in hol
Oosten viel, znl echter ook van na-
blijvenden invloed op de oorlogsge
beurtenissen in bet Westen zijn.
Nu de Russische tegenstand gebro
ken is, zullen aanmerkelijke Duitsche
legerkrachtcn weer vrij komen
den strijd in hel westen.
De „Vorwfirts" doet opmerken, dat
de mislukking van het- Russische of
fensief, dat niet zoo geweldige strijd
krachten werd ingezet, eeu resultaat
is, waar men in Duïtschland mee voor
den dag mag komen.
Verspreid nieuws
van deocrloflsvelder.
IN T BELGISCHE LEGER
De oorrespondent van 't Alg. Han
delsblad schrijft uit België:
Zoo langzamerhand gaan de bond
genooten voorwaarts.
Bij den strijd aan den Yser komt
d© groote kracht van iie„ klein© Bel
gische leger tot uiting. Zonder hen
schijnt 't niet wel mogelijk de stel-
lingen to liouden. Een genomen proef
met wegzending van een deel hunner
werd niet h. rliaahJ. In den aanval
ri de infanterie zijn ze dan ook on-
erstaanhaar. Jongens en mannen,
die vóór den aanval de kalmte en de
goedheid zelf zijn, worden in 't ge-
edit ware duivels.
Ik zag van op een betrekkelijk klei-
i' afstand, hoe zoo n aanvat werd
-oorlxreid en uitgevoerd. In halve
maan-vorm met tuEschenruimte in
do gelederen, telkens dekking zoeken
de, gaan de soldaten voorin!. De be
doeling is duidciijk, n.l. den tegen
stander zoo mogelijk te omsingelen of
af te snijden van het gros van het le
ger. Zoo is 't te verstaan, dat bij ge
bruik van 't geweer menig soldaat
meer dan éón kogel ontvangt Ge
woonlijk Is bij zulk een aanval de
aanvallende partij de winnende. Dat
soo. Men v&it slechts aan als men
op grond van bekomen inlichtingen
mreni een goede kans te hebben. Al
leen bij slechte informanies, of te
gering geschatte tegenweer, komt het
anders uit Bij het laatste speelt dik-
wij'- do verbolgen mitrailleuse of he.
machinegeweer een rol. Deze instru
menten tracht men dan ook met groo
te zorg te verbergen. De zag zelfs dat
een holle boom met geïmproviseerd
varkenskot als zoodanig dienst deed.
Do op hei oog meest onschuldig© ob
jecten doen 't- gewoonlijk. Inderdaad
wordt veel vernuft aangewend in de
zen krijg. De genie-officieren treden
dikwijls op als ware „putbazen'.
Hun method© van graafwerk wekt be
wondering. Menig© bond, di© vroe
gen- alleen den schermdegen of de pen
hanteerde, is nu vereelt door gebruik
van spade en liamer.
In het midden van het Belgische le
ger leeft men sober, en is er op be
dacht het goed© voorbeeld van den
Koning der Belgen niet te bescha
men. Men spreekt mn hem, als van
cem dor helden der Oudheid. Verschil
over politiek heeft men. niet. De oor
log heeft alle andere dingen op zij ge
schoven. Aan na den oorlog denken
ze nog niet. Aandoenlijk is de zorg
'voor hun gevallen makkers, Met de
meest© zorgvuldigheid waken zover
lien. -Stand-ver schil kent men niet
meer. In den slag en op het slagveld
kent men slechts strijdmakkers.
Dit verandert wel, zoodra men wee?'
in d© steden komt Ho© grooter het
gevaar, ho© groom- d© eenheid is.
En 't gevaar aan den Yser is groot,
't Is nog niet met. juistheid te zeggen
hoeveel duizenden daar zijn gevallen.
Doch men zal ontzet zijn als men 't
eenmaal zal weten. En nu aan de
kust. Ook daar zal Y eerlang warm
toegaan.
DE FRANSCHE GENERAAL DE
LACR01X AA'N HET WOORD.
In de»„Temps" wijdt generaal De
I.aoreix weer een beschouwing over
d n militairen toestand.
„Hoewel dez© belegerings- en loop
gravenoorlog weinig in overeenstem
ining is met 't Fransolie tempera
ment, biedt hij gelegenheid ons ui'
liouidingsvermogen t© toon en. Volhar
ding, vertrouwen en opgewektheid
vormen de hoofdtoon van d© berich
ten, welke ons van het front bereiken.
De wetenschap, dat volgens Napo
leon de overwinning voor drie vierde
afhangt van de moreel© eigèascbap-
pm van den troep, geeft daarom de
kracht om rustig r.f te wachten.
DE OORLOG IN RUSSISCH-POLEN.
Van de moeilijkheden, waarmede
de operaties in Polen gepaard gaan,
kan men zich eenigezius een denk
beeld vormen uit het volgende frag
ment van een schrijven van een
Duitsch majoor aan een vriend:
Dikwijls, zeer dikwijls wordt het on
mogelijke van ons gevergd, vooral
wat het marcheeren betreft Wij ma
ken n! somtijds wel marschen van
40 K.M. per dag Iedereen echter 's
overtuigd van de noodzakelijkheid
dier marechen, want we hebben toch
reeds op de academie gehoord van 't
woord van Mo'tke„Men verslaat
den vijand met de beenen!" en dat
moesten we nu waar makc-n.
Ben je al eens in Polen, ik meen in
Galicisch Polen geweest? Van de we
gen in dat 'and kan men zich bij ons
geen voorstelling maken. Ze zijn
vreeselijk, eenvoudig onbegaanbaar
««•p onzen opmarscli van T naar J...
b.v. zijn wij slechts een enke:en keer
een behoorlijkc-n straatweg gepas
seerd; en toen voelden we ons alien
opgelucht, zelfs de arme paarden! De
weg was om zoo te zeggen door paar-
denlijken afgebakend. Zooals gezegd,
de landwegen zijn in erbarmd ijken
toestand, maar de straten Lu de dor
pen zijn niet veel beter, overal diepe
gaten met vuil gevu'd, alle drek ligt
op straat, want een straatreiniging
kennen ze metde marktplaatsen lij
ken na de geringste regenbui op mod
derpoelen. Daarom draagt dan ook
iedere Pool, van den kleinsten jongen
af tot den oudsten man (en ook veel
vrouwen), hooge kaplaarzen en ais 't
heel erg wordt, overschoenen Rus
land is het 'and der overschoenen.
Door zu'k een drek moesten we m
den waren zin des woords waden en
dan deden ons de voeten Ln de afge
dragen laarzen erg zeer ja, we waren
altijd blij, als we maar weer op den
landweg, of beter gezegd, daarnaast
konden marcheeren. Je moet n 1. we
ten, dat we meestal naast den etukge-
reden weg over de akkers liepen.
Maar altijd door ging het verder en
verder en van vermoeidheid hadden
we geen oog meer voor het dikwijls
romantische landschap, de grootere
en kleinere ha'ten vermoeiden nog
slechts meer. Ten slotte kwam dan
toch eindelijk het bevel„Halt", voor
een rustpauze van een of anderhalf
uur. „Veldkeukens voor!" Dan is
voor een korte poos alle vermoeidheid
vergeten. In een wip staan de gewe
ren in rotten, de ransel is afgelegd en
reeds staat men in het ge'id om het
eten in ontvangst te nemen. Een of
ficier houdt toezicht op het uitgeven
van het eten en dat heeft zijn goede
reden, want het oude spreekwoord
van de bescheidenheid wordt hier
niet geregeld toegepast, er zijn n.l.
veel ,,sneLetërs" I De officieren dee-
'en met de manschappen.
Ls het eten verorberd, dan maar
weer verder, om eerst laat in den n£ü
middag doodmoede het einddoel te
bereiken. De meeste» zoeken dan hun
kwartieren op en wat voor kwartie
ren! Maar een gedeelte moet buiten
blijven, om bij weer en wind op post
te staan. Dat is wel erg hard, maar,
wat is er aan te do-en? Het geschiedt
dan ook zonder morren, het püchts-
bewustzij-n.doct.de vermoeienis ver
geten, men doet eenvoudig zijn plicht.
Op die rtianier hebben we kort ge'e-
den in vijf dagen 200 kilometer afge
legd en toen op den zesden dag het
zwaanste gevecht meegemaakt, dat
we misschien ooit hebben gehad.
Ik schrijf spoedig meer. We staan
voor een groote beslissing.
EEN OVERWINNINGSBERICHT.
De Ooggetuige in het Engelsche
hoofdkwartier vertelt, dat aan het
westelijk front de Engelschen uit een
loopgraaf het bericht van de vernie
ling van het Duitsche eskader bij de
Fatklandseilanden, op een 6tuk pa
pier aan een baksteen gebonden,
door den besten cricketbowler naar
de Duitsche verschansingen lieten
gooien.
Ter Zee.
DE DUITSCHE VLOOT AAN DE EN'.
GELSCHE KUST.
De Engelsche bladen bevuilen na.
tuurlijk kolommen vol bijzonderhe
den over het bombardement van Hart.
fc-pool, Scarborough en Whitby. Veel
nieuws geveo ze, na de uitvoerige to
leg rammen, niet meer. Aan de Times
is nog ontleend:
Hartlepool bestaat eigenlijk uit
twee steden: Oud of Oost Hartlepool
Weet-Hartlepool. East Hartlepool
een der oudste vestigingen in liet
graafschap Durham, opgegroeid om
eeu klooster, in Wö reeds gesticht,
nu r in 800 door do Denen verwoesi.
Deze oude vestiging echter wordt ge*
V in de sclxaduw gesteld door het
nieuwere West Hartlepool, de stad
van industrie.
Hartlepool nu lieoft vrij ernsrug go-
leden, hier ook vielen d© meeste
slachtoffers. (Volgens de laatste opga
ven zijn er 82 gedood en 250 gewond).
Groote schade is aan vele gebouwou
aangericht door de beschieting, di©
volgens den een 25, volgens den ander
zeker wel 40 minuten duurde. De gas
fabriek en de waterleiding werden ge
troffen, gelijk reeds gemeld en ook de
oude kerk van SL Hilda werd bescha
digd. Een inwoner van de stad deelt
aan de „Times" mede: Het bombarde
ment duurde 40 minuten en in dien
tijd vielen ongeveer 200 granaten in do
stad.
Een der slachtoffers was een oud
v reuwtje, die in haar zak een luvlvtin
kroon eu een shilling had, die belde,
merkwaardiger wijze, juist in tweeën
waren geslagen.
Gelukkig zijn verschillende der gra
naten niet ontplofi. Een vloog over de
stad en kwam drie mijlen verder in
een veld neer. Een granaat kwam
midden in d© stad terecht en dooddo
tien menschel).
Ta Whitby, ook een oud haven-
sin--'?© en een zomer badplaats, is het
aantal slachtoffers slechts gering in
vergelijking met Hartlepool. Hier wer
den vermoedelijk twee personen ge
dood en twee gewond. En het bom
bardement, dat hier ongeveer een
kwartier duurde, bracht ook niet zoo
veel materieelo schade teweeg, behal
ve dan dat deelen van de oude abdy
werden getroffen.
Do aanval op Scarborough, die om
acht uur begon, had ernstiger gevol
gen. Hier wordt liet aantal dooden op
18. dat der gewonden op ongeveer 100
geschal Aan eenige kerken werd
groote schade toegebracht.
In een buis werden vier mensclien
door een granaat gedood, die juist
te midden van hen terecht kwam; in
een ander huis waren er drie dooden.
Dc vrederechter Hall, dio juist zich
aankleedde, werd door een splin'ier
van een granaat getroffen en een oo-
gcr.blik later werd zijn kleindochter
tje gedood. Van een postbode, die zijn
rornle deed, werd liet hoofd afgerukt;
ecu vrouw die even in het hotel gele-
foneerd had, werd op de stoep gedood.
Op straat werden nog een vrouw en
een meisje gedood. Het is verwonder
lijk, zoo merkt de Times op, dat er
niet meer slachtoffers zijn gevallen,
vvaïft in haast elke straat in de stad
is s cl tad© aangericht, op sommige
plaatsen is de passage bezwaarlijk ton
gevolge van bet puin. Vel© bewoners
verlieten de stad, maar daarentegen
kwamen er velen van buiten om d©
st eens op te nemen.
Uit Berlijn wordt nog gemeld: Aan
den aanval op de drie Engelsche kust
plaatsen hebben ook Duitsche slag
schepen deelgenomen. Alle schepen
zijn ongedeerd in de Duitscthe havens
teruggekeerd.
Wat do verklaring aangaat van do
Engelsche admiraliteit, dat demon-
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVOND-PRAATJE.
Als het weer vrede is en wij dus
weer tijd en lust en jaook geld
hebben om aan dingen te denken, die
nu niet zoo broodnoodig en daarom
van de plezierigste dingen zijn als
deze gelukkige toestand, waarvan we
ons op dit oogenblik geen voorstelling
kunnen maken, zal zijn ingetreden
dan moeten we eens wat anders
verzinnen op het meubilair voor bet
kosteloos trouwen op het Stadhuis.
Want dc tegenwoordige toestand is
hopeloos van leelijkheid. De gele hou
ten banken, waarop bruiden, bruide
goms en getuigen hébben plaats ge
nomen, de aanverwante baukensoort,
waarop «te aanverwanten der bruids
paren langs den wand gaan zitten
passen hoegenaamd, niet bij den stijl
van hun omgeving. Noch bij den stijl
van de walvischkaak, die nog maar
altijd als versiering aan d© zoldering
hangt, hoewel het heelemaal geen
fraaiigheid is noch bij den stijl van
do vermaard© klok, di© naar men
zegt, voortgekomen is uit één op zol
der gevonden ijzerdraadje van
bijzonder bevallige buiging, noch bij
den stijl van de wapenborden, waar
van je niet veel meer onderscheiden
kunt, noch bij den stijl van de boden
van het Stadhuis ik staak do op
somming en herhaal, dat die banken
hun eigen stijl hebben, niet Lodewijk
XV of XVI, maar Lodewijk de Lee-
Jijke, althans wanneer de timmerman,
dio ze schiep, Lodewijk geheeten
heefL
Ho© ze er zoo gekomen zijn, in de
nloude hal van liet Stadhuis, die toch
pretentie heeft van kunstzinnig© an
tiquiteit, ik weet het niet en wil er ooli
niet naar onderzoeken. Je moet niet
te veel schelden op liet voorgeslacht,
als je zelf genade vinden wilt in de
oogen van die na je komen. Maar dit
is wel zeker, dat het een feestdag zal
wezen, waarop deze gele banken ver-
dwijnen voor monumenlaler gestoel
ten. En nu ik er nog eens goed over
denk, is er toch wel één stijl, waar de
tegenwoordige banken bij passen, na
melijk bij de kleur van belanghebben
den en belangstellenden, di© er ge
bruik van maken op een stevigen
vriesdag. Dan zien de menschen, we
gens de afwezigheid van stookgele-
genheid, groen van de kou en wordt
het den toeschouwer dus groen en
geel voor de oogen
Af en toe vernemen we met belang
stelling van gezellige bijeenkomsten
der leden van liengclaarsvereenigin-
gen, gewoonlijk gehouden na visch-
wedstrijden. Sommige menschen mee-
nen, dat een vischwedstrijd eigenlijk
een visschenwedstrijd is, in zooverre,
dat het grootste aantal visschen, het
welk zich verslikt aan den haak van
een bepaalden hengelaar, voor dezen
gelukkige den prijs wint. Deze manier
van beschouwen komt eigenlijk neer
op dit vreemde inzicht, dat de vis
schen tot elkaar zeggen „heb je 't al
gemerkt De hengelaars zijn weer op
het pad en houden een wedstrijd. Wie
zullen we het vandaag eens laten
winnen Die korte, dikke, daar bij
dat vondertje, of die lange, dunne
aan den overkant bij den molen
Zóó gaat bet natuurlijk niet. „Vis
schen", zegt een van mijn kennissen,
die zelf lang niet zonder succes den
hengel hanteert, „ls niet iets dat je
kunt leeren, al kreeg je les van pro
fessor Pel en andere visscliende pro
fessoren, hel is een talent, dat je al
dan niet bezit. Nel als schilderen, ik
bedoel niet huisschilderen, maar
schilderen op hout of linnen, en har
monicaspelen. Er zijn hengelaars, die
heel'e boeken over de kunst van vis
schen hebben gelezen, het beste aas
voor grof geld van een beroepsvis-
sehcr gekocht hebben cn al do voor
schriften opvolgen, die er over henge
len bestaan, en dat zijn er niet wei
nig Meneer, ze vangen nooit wat,
behalve nu en dan een onnoozel klein
witviscdije, dat toch al besloten had
om zelfmoord te plegen. Soms zie je
op een wedstrijd zoo'n geleerden hen
gelaar staan vlak naast een, die er
nooit van zijn leven een letter over
gelezen heeft, vischt met onnoozel e
broodballetjes, soms maar gewoon
met den bloOtcn haak en slag op slag
beet heeft, van die visschen, weet je.
waar do hengel van buigt...."
„En wat is dat dan voor een ta
lent?" vroeg ik.
„Je weet niet, hoe je Y noemen
moet. lleeft u wel eens op honden
gelet Dan weet u ook, dat z© den
eenen vreemd© aanblaffen eu voor
den ander kwispelstaarten. Begrijpt u
waarom Ik ook niet, maar 't is zoo.
En of je j© nou al druk maakt cn op
je knie slaat en met een stemmetje
van suiker roept„Tiras, kom hier,
Tiras, zoeto hond, kom hier als je
het talent niet hebt, blijft het beest op
een afstand cn blaft. Met vogels is het
precies zoo. Voor den een vliegen ze
snaterend weg en den ander gaan ze
op zijn pet en schouders zitten. Doo
er maar eens wat aan. Dat is het
talent. J© hebt dal of je hebt het niet.
En leeren doe je 't nooit, al spandecr
j© een rijksdaalder per uur."
Ik heb deze wijze woorden goed in
me opgenomen en bij nader overwe
ging verklaart deze cigenechap veel,
dat tot nu toe raadselachtig voor me
was. Daar is bijvoortreeld mijn vriend
II ups tra, die er altijd bij tegenwoor
dig is wanneer de tram een hand
wagen in elkaar rijdt, of derailleert,
of een paard op hol" raakt, of een
groentckar te water gaat tot dus
ver heb ik altijd gedacht, dat het een
toeval was, maar nu wordt, het dui
delijk 't ls een talent. Na die ontdek
king ga ik liever niet meer met Hup-
stra wandelen, omdat dit talent wel
interessant is, maar bij geval ook ge
vaarlijk worden kan je kunt niet
weten, of d© tram te avond of morgen
eens met hem zelf in botsing raakt.
En als j© daar dan toevallig bij bent,
dan ben je er bij
Ook zijn er menschen, di© andere
zeldzame ervaringen hebben. Bed©
laars die op de mat komen cn dan
niet weer verkiezen te vertrekken, of
dronken lui, die ruzie met ze zoeken
op straat. Tot nu toe dacht ik altijd,
dat het pech was, inaar nu is het
duidelijk geworden, dat ook dat een
latent is.
Laat ons evenwel niet afdwalen. We
hadden het over de visscherij, meer in
't bijzonder over de hengelsport en
wanneer de leden van de vereeniging
„Het Morgenkrieken" of „de Eerste
Zonnestraal" 's avonds na een wed
strijd een gezellige bijeenkomst hou
den met prijsuitdeeiing en bal na,
dan kan ik me dat volkomen begrij
pen. Hengelen is een zwijgend be
drijf. Vandaar de uitdrukking: zoo
stom ale een visch. En hoe zou het
anders kunnen, dan dat wanneer een
hengelaar uiren lang, zonder een
woord te zeggen, op zijn dobber heeft
getuurd, hij behoefte krijgt aan een
gezellig praatje over de visschen, die
hij gevangen heeft en over die hij had
kunnen vangen, wanneer maar nieL
en dan volgen al de redenen, waarom
hij minder ving dan hij gedacht had
en die allemaal niets te beduiden
hebben, omdat het eenige motief is,
dat hij het talent niet bezit.
Niet-her,ge 1 aars weten van de kunst
weinig af en durven er daarom het
luidst over meepraten. Een, dien ik
bijzonder goed ken, zou wel eens wil
len weten, waarom je niet visschen
kunt bij avond of bij nacht. Het is
geen bezwaar, dat je den dobber niet
zietdat is met een klein electrisch
lampje gauw verholpen. En dat de
visschen 's avonds rustig thuis zitten,
doet er ook niet toe als ze een groote,
gloeiende stip op het water zien wor
den ze. zoo nieuwsgierig als men
schen. „Willen we even een straatje
omzwemmen, mevrouw Voorn", vraagt
er een, „en zien wat die karbonkel te
beteekenen heeft waarop het ant
woord is „met het meeste genoegen,
mijnheel- Baars, maar ik moet nog
even de kindertjes toedekken, de lieve
schapen woelen zich anders zoo bloot
en krijgen kou op de kieuwen He
laas, de zorgzame moeder keert niet
weer. Mijnbeer Baars alleen brengt
de droeve tijding, dat mevrouw Voorn
aan den haak is geslagen. Te dicht
heeft ze zich bij het lichtje gewaagd.
In de laatste weken hebben zich ln
de omliggende gemeenten allerlei
moeilijkheden voorgedaannatuur
lijk vooreerst te Velsen, waar de be
zwaren min of meer chronisch zijn,
als de derdedaagsche koorts. Moei
lijkheden, dezen keer, over het ontslag
van een ambtenaar en over de gas
levering door de gemeente Haarlem.
Als die den prijs niet verlagen wil,
dan bouwt Velsen, zeit ze, een eigen
gasfabriek. De beurs of liet leven
Ook zwarigheden in Schoten. De
Secretaris schrijft niet zelf de notulen
in. Hij stelt ze wel samen, maar
schrijft zo niet in 't boekeen van de
Raadsleden kan.dit niet langer aan
zien cn heeft verzocht, bij Gedepu
teerde Staten, geloof ik, dat de Secre
taris op zijn plicht wordt gewezen.
Deze wcnsch gaat naar mijn meening
niet ver genoeg. Waarom wordt ooli
niet aan den Secretaris opgedragen
om een afschrift van de notulen te
maken voor elk Raadslid? Als hij
toch eenmaal aan het schrijven is,
gaat het in dezelfde moeite door en.
bovendien leert de Secretaris er de
notulen mee uit zijn hoofd, wat een
niet te overschatten voordcel is.
Ook de jongste ambtenaar en de
gemeente-veldwachter hebben zwarig
heden, maar daar komt nog een rap
port over, dat ik dus wensch af te
wachten.
En ten slotte is er een moeilijkheid
in Bloemendaal. Daar wordtna-
in e 1 ij k te iwaar gewalst! Als
dat geen zwarigheid is, dan weet ik
niet wal er wel een zijn zou. Naar ik
hoor denkt de gemeente over liet aon-
koopen van een lichtere wals, dio de
wegen minder kapot maakt.
Mij dunkt, de lezer kijkt verwon
derd. Had hij aan iets anders ge
dacht, aan te veel bals bij voorbeeld
Wel neen, hoe komt hij cr bij 1
F1DELIO.
