BIJBLAD VAN HAARLEM'S DAGBLAD
SSe r*ar£*apr
Z V.TERDA.9 16 JANUARI 19?5.
N« 9f86
DE ZATERDAGAVOND
HAARLEM'S DAGBLAD KOST
11.20 PER 3 MAANDEN
OF 10 CENT PER WEEK.
ADMINISTRATIE QROOTE HOUTSTRAAT 53.
DRUKKERIJ ZUIDER BUITENSPAARNE 12.
IN HAARLEM'S DAGBLAD ZIJN
ADVERTENTIËN DOELTREFFEND.
ONZE ANNONCES
WORDEN OPGEMERKT.
Haarlemsche
Handeïsvereenigiog
Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit
Tan 12 Nov. 1892 No. 29 en gewij-
ilg'l bij KoninkL besluit van 21
Mei 1897 No. 58 en van 13 Juli
1909, No. 52.
Bureau: Jarsweg 11, geopend alle
werkdagen van 9—5 uur.
Telephoon No. 403.
Op 10 Mei 1892 werd bovengenoem
de Vereeniging hier ter stede opge
richt met het doel de belangen der le
den op allerlei gebied te behartigen,
doch allereerst de belangen hunner
handel of bedrijf te bevorderen en
wel speciaal door hot verstrekken
van informatica en bet incasseeren
van dubieuse vorderingen.
Voor posten welke men de vexoeni-
ging ter invordering in handen stelt
op buiten de stad woonachtige per
sonen moet 10 ct. porto worden be
taald, terwijl van alle vorderingen
door de vereeniging geïnd 3 pet. pro
visie wordt gelieven.
Ingekomen vorderingen van 1 Mei
lot eu met 31 October 1914. Totaal
f 4094.80.
De maand Augustus loonde het laag
ste cijfer, nl. f 321.98. De maand Oc-
lobor daarentegen toonde eui oui-
yangstcijfer aan van f 1413.86 1/2.
Bovendien hebben de leden hot
rec.jt op het hun gratis le verstrek
ken advies van de rechtsgeleerde ad
viseurs der vereeniging, de heeren
Mrs. Tb. de Baan Hugenholtz en A.
H. J. Merens, Spaaxne 94 alhier, die
desgewenscht ook in proceduren en
faillissementen, gratis voor hun op
treden, natuurlijk echter alleen voor
lakon betreffende den handel of het
bedrijf der leden.
Bg eike vordering dor reehtsgciaer
den in handen gesteld moet 10 cent
voor porto worden gevoegd, terwijl
van de bedragen dor langs dezen
weg ingevorderde posten 5 püt. moet
worden betaald. H.H. rechtsgeleer
den hebben het recht in geval van ge
rechtelijke vervolging het door hun
noodig geoordeelde voorschot te vrar
gen aan den inzender der vordering.
Over in de stad woonachtige per-
aoucn geeft de vereeniging gratis
mondelinge of telephonische inlich
ting; verlangt men de informatie
schriftelijk dan wordt 25 cL berekend
terwijl voor information op bultende
stad wonende personen f 0.60 pLm.
5 ct. purtovergoeding moet worden
betauld.
Aan net kantoor Jansweg 11 zijn
coupons a 1U ct. verkrijgbaar, waai op
men aan het bureau van den Burger
lijken Stand op het llaadhuis inlich
tingen kan bekomen over de aire,
sen van bier ter stede op het bevol
kingsregister ingeschreven personen.
Verder zijn voor de leden verkrijg
baar legitiinatiekaarten, waarop zij
persoonlijk information kunnen vra
gen. in andere plaatsen bij de daar
gevestigde en bij den Ned. Bond van
Ouder 1. lnfor. en Schuldiuvordering-
bureaux en Handeisvereenigingen
aangesloten veroeiugingen.
Deze mformatien worden gratis ver
strekt indien ze onmiddellijk zonder
verier onderzoek kunnen worden ge
geven Is een nader onderzoek noo
dig, dan bedragen de kosieai daar
van 20 cent.
Nieuwe leden betalen tot en met 31
Dtcniibor 1915 drie gulden en 59 cent
c r -ibiitic plus 10 cent \oo. S.atuten
en iv 'ement.
Het is noodg er nog eens nadruk
kelijk op te wijzen dat goed infor-
Diecien, vooral naar nieuwe cliën
ten eene bepaalde noodzakelijkheid is
geworden, waar zoovele geheel onbe-
keudo personen zich in onze stad en
aangrenzende gemeenten komen ves
ligt ii. Onder allo k o r e n is kaf.
Bovengenoemde Bond, waarbij 19
vereeuigiugeu in de voornaamste
plaatsen van ons land gevestigd zijn
aangesloten geeft uit eene tweemaan-
delijksche lijst van namen van per
sonon omtrent wien men wordt aan
geraden inlichtingen te vragen voor
dat men met ben in handelsbetrek
king treedt, waarvan het geheim on-
gesciotidcn moet blijven en die als
waarscbuwingsmiddel uitstekende
diensten bewijst.
4Vaar eeue vereeniging, die haren le
der, al deze voordeel en ca gemakken
aanbiedt, slechts f 3.50 jaarlijksche
contributie vraagt, is dit zeker een
iecr bescheiden eisch te noemen, te
«ïeer daar al het opgenoemde niet
bet eenige is wat de Haarlemscbo
Handc-lvereeniging doet; steeds heeft
*|J een open oog gehad voor allo za
ken, die hare leden in 't bijzonder en
°"z© gemeente m t algemeen betrof
fen en altijd heeft zij daarvoor ge
broken.
Het zou te ver voeren aires op te
noemen, waaïvoor zij opkwam, al
leen dient nog vermeld, dat het hare
bedoeling is, in deze richting kraah-
tig voort te gaan.
in verband hiermede zijn in het be
stuur drie commissiën gevormd en is
daai-voor liet bestuur uitgebreid. Van
"eze commissiën bemoeit eene zich
iet het Informatie- en Incasowezen,
aie met algemeene Middenstandsbe-
langcn en is er eene voor Gemeente
belangen.
Hes te zamen genomen roepen wij
allen toe, handelaar of particulier:
Steunt deze onze vereeniging door lid
rorden, het werk, dat zij doet en
waardoor zij onnoemelijk veel goeds
tot stand brengt verdient uw sym
pathie en de contributie, f 3.50 per
jaar, kan geen bezwaar zijn. Hoe
sterker zij is in Ledental, des te meer
kan de Haarlemsohe Handelsver-
eeniging doen.
Sluit u bij haar aan ten bate van
aller belang, dus ook in uw eigen be
lang.
HET BESTUUR.
list Rijke Natuurleven
VAN BOOMEN, HEESTERS EN
VOGELS,
Een buitenkansje, als je zov vlak bij
je huis wat boomeai en heesters hebl
staan, groot en dicht genoeg, om de
;Is uit te noodigen, een «ogenblik
je in de omgeving te blijven.
Een hooge esclwloorn, enkele coni
feren,, oen hazelaar tn wat vlierstrui
ken, ziedaar een combinatie, die in
staat is liet gebeele jaar door de vo
gels te (rekken en nog bot an is oh ge
not te schenken bovendien.
Mijn wijdvertakte hazelan.., die nu
al zwavelgeel gaat afsteken bij de
donkere, vochtige takken d„r andere
heesters, houdt er '.och niet van, in
Januaii al stuifmcelwolkjes aan den
wind prijs te geven. Echte voor j aars-
woelde geeft hij dus niet te gemeten
en toch is hij op 't oogeriblik de lieve
lingsplaats der musschon, die al weer
opvallende sociotoitsneigingen gaan
vertooncn.
Ze zijn overdruk met elkaar en le
vendiger wordt hun underhoud, naar
mate de leniemaand nadert. Het geeft
heel wal vertier, zood musschenge-
zelseliap en graag zie ik de g auw rok
ken in mijn omgeving, hoewel hun
spreekwoordelijk geworden baldadig-
bt.' I ook in de hazelaar lot uiting
komt.
Uit pure vernielzucht rukken ze de
katjes van de dunne twijgen en als ze
echt in hun schik zijn geweesi, is de
grond er mee bezaaid. En tooh weten
ze nief, dat de hazelaar plotseling als
een vrij gevaar) ijke plant wendt voor
gestel» L Als hot verder bewezen kan
worden, dat het fijne stuifmeel do
slijnivieoen aantast en koorlsverwek-
kend is, zooals we deze week in ver
schillende bladen konden lezen,
breekt er een goede tijd voor deze
voorjaarsblociers aan.
Tot nu toe werden ze soms in een
paar dogen zoo gesnoeid door ieder,
die de lente thuis wilde halen, dat
een boom of struik, die w eldra in vui
le lento wee! de zou prijken te midden
der nog slapende natuur, plotseling
van aJlen luister werd onlcL.n en als
een armzalige stokkenverzumelim
moest wachten, tot .het voorjaar d'
bladknoppen beroerde en een groen
kleed het onrecht der al te liefhebben
de natuurvrienden bedekte.
Het hazelaarboekje in mijn tuin
kan intusschen nog om een andere re
den de ienteafdeeling worden
noemd.
Onder de ver uitgegroeide twijgen
staan de bijenkasten en op ieder zon
nestiaaitje, op iedere voor ons gevoel
bijna niet waarneembare tempera-
tuursverhooging wordt door de bijen
gereageerd.
Tegen twaalven, als de lucht vnak
voor een uurtje aan wat opklaring
doet denken, komen de dieren dooi
de vlieggaten naax builen, eensdeels
oin zich te reinigen, anderdeels om
water lo halen, dak noodig is bij het
oplossen van den honingvoorraad.
Een kwartier, een linif uur soms is
er dan een zacht gezoem om de bijen
woning, nog niet spontaan, nog niet
trillend van lenteblijhsid, maar toch
re Is wijzend op een weder ontwaken
der natuur.
Voor den bijenvriead is zoo n clubje
durvers, die do warme kasren verla
ten, om een oogenblik de Januari-
koudo te trolseeren, een bron ven ge
not en van zorg.
Zo doen hern denken aan de vroo-
lijke duizendtallen, die over eendgo
weken weer om zijn hoofd zullen gon
zen, ze doen hem intuasclien vreezen
voor den honingvoorraad, dio sterker
vermindert, naarmate de bijen meer
beweging nemen, en rie met het kou-
do weer niev, zonder gevaar voor zijn
heele kolonie kan worden aangevuiL
De hooge eschdoom, die tegenover
den hazelaar staat, als een beeld van
kiacht, steekt boven alle daken in de
omgeving uit. Hij bleef alleen over
van den grooten tuin van een voor
malig buitengoed. De grond om hem
heen is verdeeid in >akkeii en waar
eens de dennen wijd hun takken
spreidden staan nu huizen. Alles om
hem heen veranderde, maar hij blijft
de oude vriend voor ie vogels uit do
omgeving.
Laat de musschon vrij hun haze
laar de voorkeur geven, in zijn tak
ken zal over eenige weken, over en
kele dagen wellicht, als hot weer
maar wat zachter wordt, de merel
weer zijn lentelied neuriën, de vink
zal zijn heldere slagen doen weer
klinken cn ver boven Jlce uit, zal hij
eindelijk meevieren het machtig len
tefeest, zoodra zijn iroene bloemtros
sen maar tot ontwikkeling zijn geko
men.
Tweemaal in dezen winter hooft de
esohdoom luidruchtig bezoek gehad.
Een heel troepje staartmeezen, tien
tot vijftien tegelijk, kwam met groot
lawaai naar den tuin overgevlogen.
De. lage heesters, dicht bij de huizon,
waren te onveilig, maar do hooge
esohdoorn, nog niet zoo ijverig door
de andere meczen geïnspecteerd, word
danig onder handen genomen. In een
wip waren bijna alle takken a"
zocht en zoo luidruchtig gingen de vo-
s to werk, da'i hun eigenaardig,
doordringend geroep duidelijk binnen
as te licoren. Na een paar minuten
scheen een der vogels hot sein tot
vertrek to geven. Plotseling braken
op on mot korte schokjes verdwenen
.aar do naburige tuinen.
H. PEUSENS.
Rubriek voor Vrouwen
„La saison morle"
derkleeding.
goed.
- iUn-
Onder-
Meer dan ooit te voren doet zich d'it
jaar Ja saison morte" in de mode
gevoelen, want de nouveauté's zullen
langzamer en later binnenkomen,
dan gewoonlijk het geval is, en zulks
in verband niet den fatalen oorh
die nog steeds voortwoedt
Toch mooiit het mij gelukken reeds
en ander te weten te komen, wat
miin lezeressen zéér zeker belang zal
inboezemen, aangezien het In ons
e'lhouet een grocte verandering zal
brengen. Behalve ,,'a jupe ii trois
étages" dat nog steeds het bevoor
rechte model van Madame Mode ge
noemd wordt, wil men ,,'a iupe k
godets'' 'anceeren of wel de k'okrok.
Voorloopig zal dit model tot aan de
knie nauwsluitend blijven om dan in
een klokvolant to eindigen, d'.e als 1
ware een ommekeer 'n de mode te
weeg brengtwant eerst meende men,
dat juist de onderrok nauw zou blij
ven en de Umique of overrok wijder
worden. Het Is evenwel nog een zoe
ken en ik zou niet durven verzeke
ren. dat deze nouveauté zal inslaan
in ieder geval zal ze s'ecii's onder
protest geaccepteerd worden, want
men is aan de nauwe rokmodcUen al
te zeer gewoon geraakt om ze maar
zoo goedsmoeds vaarwel te zeggen.
Een tweede nieuwtje 's, dat zelfs
aan ga'a-toi'etten geen korte mou
wen meer gebracht worden, en dat
aan blouses en geklocde tables de met
een koordje ingezette mouw voor het
allernieuwste zal gelden, zoodat zoo
wel de kimono als het raglaii-model
op den achtergrond zullen geraken.
Verder laat hel z'ch aanz.en, dat
de ceintuur-inode zich voorloopig nog
zal handiraven en men haar zoowel
op mantels als tai'les zal aantreffen
ook dc ,,cn coeur"-halsuitsnijdingen
blijven voor het komende seizoen be
stendigd, laat ons hopen op wat be
scheidener wijze, dan in den 'aatsten
tijd het geval was.
Voor do k inde HU e'd'ng is het nu
de tijd bij uitnemendheid, want de
moeste manufactuurwinkels houden
nu hun jaariijksche u-tverkoopen
van restanten, en iedere huismoeder
zal or op uit zijn van de gelegenheid
te profueeren om z'ch voordeeiige
coupons aan te schaffen, voor het
maken van kinderjurken. Met z'et
a'lerliofste dunne, soepele stofjes in
fijne hcht© kleuren, die het jonge
volkje zoo voordeelrg Woeden en daar
d<e mode voor kinderc-n veoi minder
veranderlijk rs, dan d:e der grooten,
is er geen bezwaar tegen hun garde
robe voor het komende seizoen, reeds
nu in orde to brengen.
Voor kleine meisjes zijn dc rechte
jurkjes nog altijd het geliefkoosde
modelzo hebben van onderen een
circa 25 C.M. hooge platte p'ooi-
slrook, waarboven een lintceintuur is
aangebracht, die door rechte reepjes
stof op de juiste plaats geJiouden
wordl. Kanten kraag- en mouw-op-
slagen maken dc eenrigo versiering
u't. Voor de ceiuturce zijn de pompa-
dour-klourige l'nten het met^t ge
schikt, doch men kan ook Sciiotsch
benutten.
In den vorigen zomer zag men in
do kinderWeed'rig een sterke neiging
voor de Engehxhe mode. Onze kleine
meisjes droegen de jurkjes boven de
Kn'e, hetgeen lang n'et voor alle kin
deren flatteus genoemd kan worden;
eigenlijk staat het maar weinig meis
jes aardig. De korte dikke figuurtjes
worden er nog door verkort, teiwijl
bij de lange, uitgegroeide kinderen
hun. op fiche enen op mcedoogenlroze
wijze worden tentoongesteld. Een
lengtemaat, die a 11 e kinderen goc-d
kleedt, ia even over de knie. Een
aardig model voor jurkjes is wan
neer men de bovengenoemde piooi-
strook van geruite on de jurk ze've
van effen stof neemt. Deze gek'c-cde
jurkjes staan vooral aardig in het
voorjaar, als de mantels en jasjes
overdaad worden.
Ten slotte w'Hen we evc-n dc aan
dacht vestigen op de üimenkac-t. In
do astereerste plaats voor zoover d e
betreft het ondergoed van onze
schoolgaande kinderen.
Iedere huismoeder weet bij onder
vinding hoe wc elk jaar met verras
sing zien, hoeveel onze k'euters in
een zeker tijdsverloop gegroe'd zijn!
Daar het nu voor den groei en ont
wikkeling van het kind een hoofd-
vereischte is, dat die niet door knel
lende kleeren belemmerd worde, moet
men het bestaande ondergoed met
kermia van zaken, breeder maken en
ind'en noodig verlengen. Moeders
van talrijke gezinnen zijn zulke kar
weitjes gewoonlijk bespaard, want ze
hebben slechts nieuwe kleertjes voor
de oudste te maken, terwijl de jon
gere kinderen in die van het oudste
zusje va'len.
Haar, dio echter de bestaande klee
ren benutten moeten, willen wc h'cr
enkele pracbeolie wenken geven voor
het veranderen. Onderjurken, die te
kort van tai'lc geworden zijn, knipt
men op de schouders open cn zet
duai een reepje katoen in van 4 a 5
c.M. breedte, al naar gelang zulks
noódig ie. De jurk kan dan zakken
en mocht liet armgat wat to w ijd ge
worden zijn, dan neemt men de naad
onder den urm een weinig in. Zijn de
lijfjes daarentegen te nauw gewor
den, dan kan onder den arm een
stukje katoen worden ingezet.
Hemdjes die te nauw op horst of
rug geworden zijn, kunnen bijna al
tijd veranderd worden door ze met
vierkanten hats in te richten. Men
maakt dan een passo \an katoen of
borduursel en naait daar het be
staand hemdje aan, en zoo ïijn
nog tal van hulpmiddelen om kinder-
kleercn te vergroeien.
MARIE VAN AMSTEL.
en lucrdoor Kwam weer twee ton ge
reed geld vrij, dat nu opnieuw ier
beschikking t'.aaL Het opmerkens
waardige hierbij is, dat de hypotheek
banken weer wat Josser" gaan wor
den; een goed iecken, want in Augus
tus was, zelfs op buitengewoon zwa-
voorwaarden, geen eoLed hypo
theek je te krijgen. En een paar maan
den later slaagt de gemeente er in aan
twee ton hypotheek geplaatst te krij
gen tegen draaglijke rente.
Van liet 50 üOO-eredie'. voor den
:<klerstand is niet ten vo!1e gebruik
gemaakt en van de 25.000 voor n'etr
middenstanders, slechts voor een
f 5000.
De burgemeester had dus alle re
den, in zijn betoog van eenig goed er-
trouwen in de-toexomst te doen blij
ken. Dat de werkloosheid hier minder
dan >n andere groote plaatsen,
komt natuurlijk doordat er hter m'n-
der industrieën zijn en Den Haag
nooit oen handelscentrum genoemd
kan worden. Toch komt het Steunco
mité wekelijks voor den plicht te
staan om f 13.000 uit te geven.
SINTRAM.
Van di RssiéeBtle sa haar
hêwonirs.
CCLXXXVUL
Hei is gewoonte tat In de eorsto
raadsvergadering in een nieuw jaar
dc burgemeester een iede uitspreekt,
waarin hij de lotgevallen van de ge
meente gedurende de 12 maanden, dii
achter oris liggen, nagaat. Gewoon
lijk heeft zulk een rede eerlijk ge
zegd niet heel veel om t lijf; liet
eigenaardige van een nieuw jaars-
wensch is de rijm en waar do rijm
in dit geval moet ontbreken, blijft
de rede meestal slechts can beleefd
heidsaandacht toebedeeld.
Ditmaal stonden de zaken anders.
Reeds in October, bij de begroeiing
had mr. van Karnebcck in een gedo
cumenteerd betoog den toesland van
Den Haag uiteengezet en bet was te
verwachten, dat Januari daar een
vervolg van zou brengen.
Dezo verwachting is niet
schaaind. In een rede van bijkans eon
half uur heefi de burgemeester het
gevolg van de crisis voor zijn
meerite nagegaan en het resultaat was
niet onbeniovdigend: ue handel staat
er beslist beter voor dan in Septem
ber en het crediw bogint te herleven.
Dit waren wel do voornaamste punten
uit zijn, vlot en aangenaam als altijd,
uitgesproken „wenseh".
Een paar cijfers moet ik e\en ver-
molden. In Den Haag zijn totaal 9300
Belgische vluchtelingen, waarvan niet
minder dan 5000, op eigen ko-t<
vertoeven in hotels, pensions of ge
meubileerde kamersL Waarschijnlijk
is dus het voordeel, dat de vluchte
lingen ons brengen, grooter dan liet
nor!eel, veroorzaakt door liet ondwr-
lioud van de armlastigen of yan hen.
die onderstand behoeven.
Verder deelde de burgemeester me
de. dat hel bouwcrediet van een half
■mihoen, da: de raad toestond om
bouwondernemers, die geen contan
ten hadden, in staat te stellen met
hun werk verder te gaan reeds
spoedig geheel verbru'kt was. Om
aan nog meer aanvragen te kun
nen voldoen, werd getracht van ban
ken op verschillende bouwwerken hy
potheken te bekomen tegen draaglijke
rente. Dit gelukte boven verwacn'.Lng
Verspreid Nieuws
van de ooriegsveiden
VOEDINGSMIDDELEN IN ENGE
LAND.
De Londenscbo correspondent van
't Alg. Handelsblad schrijft o.a.:
")o waarheid is dat men in Londen
oppervlakkig bekeken, van den oorlog
oen bitter beetje bemerkt. Natuurlijk
er zijn genoeg kenteekenen, die cr op
wijzen dat wij in geheel andere tijden
leven dan vroeger, maar dat de En
gelse-hen er hier ernstig voor zouden
staan ten aanzien der eerste levensbe
hoeften is beslist onjuist. Men kan U
Londen nog elk artikel even goed krij
gen als vóór het begin van den oor
log; wie genoeg geld heeft, behoeft
zich niemendal te ontzeggen. Het feit
dat een aantal der eei-ste levens
behoeften In prijs gestegen zijn, is niet
te ontkennen, doch die stijging hoeft
andere oorzaken. Het brood is ecu
paar pennies reeds duurder geworden
en wordt nóg duurder; vleesch is lioo-
ger in prijs; boter is duurder, voor
teenkoien moet meer betaald worden
- Waarom? In hoofdzaak omdat de
/rachtprijzen en de assurantie-pre
mies zoo enorm in de hoogte zijn ge
gaan en omdat de toestanden in de
Londensche haven geheel anders
zijn dan voor den oorlog het geval
ras.
Amsterdamsche Kout
157.
Vincent van Gogh.
Toen ik mijn Kerstbrief sclirce
mocht ik gewagen van con opgewekt
kunstleven in onze stad. Ik vertïlde
iets van de interessante expositie bij
do onaRiankelijken en van een intiem
kunst-miöö.cgje. Gelijk met die ten-
tooas-telling waren er ook twee in liet
Stedelijk Museum, waarvan één thans
nog veel publiek trekt.
Het zijn do tentoonstellingen van
graphische kunst en die, door <le ver-
eonigrng „Kunst aan het Volk" geor
ganiseerd \an werken van Vincent
van Gcgh.
't Is over deze laatstgenoemde ex
positie, dat ik een en ander zeggen
wil.
Het feit reeds dat de slnitingstcr-
mijn, die aanvankelijk op 19 Januari
was bepaald een maand verlengd
werd, xs een uitstekend bow ijs voor
liet goede recht van de tentoonstil-
hng
loch heeft „Kunst aan het Volk
er niet onverdeeld© instemming n:
verworven. Naast veel lof is
blaam gehoord en er zijn er niet w
nigon, die de, laat ons zeggen onbe
holpen probeersels, die geëxposeerd
zijn ©on soort heiligschennis vinden
aan ue nagedachtenis van den kun-
stiuaar.
Ik bon het daar niet mede een-
Voor mij is juist de groote bekoring
dezer tentconsieLing van 't werk van
Vincent var. Gogh in de gelegenheid,
die er geboden wordt een ernstig
strevend en noest werkend artist als
ei- zeker weinig z.jii, te voigen in zijn
interessanter ontwikkelingsgang.
Zexer, dj onbeholpen probeersels
zijn met fraai, en er zijn er bij die
niet veel meer dan 'n medelijdendcn
glimlach wekken. Maar wat deert
dut tton inderdaad belangstellenden
bezoeker, dio met liefde nadert liet
öiuvro van een werker vol innige
liefde tot liet leven, vol brandende
begeerte te getuigen van de sclu
heid, die hem ontroerde waar hij ze
vond.
Vincent van Gogh ts een van dio
naturen, die getuigen moeten. We
kennen, in den aanvang zijn groote
lief do vóór het predikambt en voor
dat van onderwijzer, dat immers
tot getuigen gelegenheid biedt?
Maar daar, ais hij in de Borinoge
arbeidt onder de mijmveakers, liet
Evangelie verkondigend- <*rüi*vt de kunstenaars. d:e hel hard te
harde werkelijkheid hem aan en la.it
hem niet meer los.
„liet was het leven zelf' lees-ik in
een studie over hem „dat hom aan
greep, en do kuntieiiaur. die er u- li
het meest in hem leefde, machtig
ontroerd door het Jijden om heui heen.
door die natuur ook van groot" lie
somberheid, voelde onweerstaanbaar
den drang tot getuigen; maar dit
maal zcu het zijn een getuigen vsit
de sclioonheidsontroering. die alles
wat l>ij om zich waarnam bij lieni op
wekte'.
Ilij is toen geworden en gebleven
een werker, die voort bleef gaan te
arbeiden in koortsigeu scheppings
drang.
Hij werd niet gekend, en hij wera
miskend, hij hu*i te 1 jden en te strij
den, maar hij trilde van genotvol,1©
ontroeruvg bij de aanschouwing .1. r
schoonheid, die hij vond iu "t leven,
dat hem omvatte in for-cken greep.
Waar ook: in de „villa lumièrc", mi
de stilie dorpspastorie te Nucnen, hij
ider of onder de lijdende wer
kers in de Borinago, hij zucht en voii-l
de schoonheid en beeldde die uit, on
beholpen in den aanvang van zijn
arusten-lcopboan, maar door slotr
werken allengs en steeds j>ier ui
lijn, dieper van toon, meer bdheerscbt
uiterlijk beantwoordend aan den.
erhjkeri scheppingsdrang, die htm
tot koortsig werken drong.
Een stoer leven, dat van Vincent
van Gogh, stoer en krachtvol als de
werkers, die hij beeldt.
Maaiers en wevers, sp'Iters cn
sclio venbrndstere, aa rdappt IrooiM c i a.
Boereinneiischen op het \e>d en hoe-
Feiunenschen in de nederige stulp.
Maar daarnaast ook landschappen,
riviergezichten, stillevens, karakteris
tiek fitadsschoou van FrankrJjts
hoofdstad en zooveel meer, dat getwi-
gen's aflegt van benijdenswaardige
eelzijdigheid.
Dit aües nu is op dc Van Gogh Ien-
toonisteJiing in liet Stedelijk Museum
te zien en te volgen. Garisch het wer
ken, het zoeken cn strijden van cn
krachtige zwoegersnatuur is hier ge
demonstreerd, zoowel in do „probeer
sel»" als in het w erk van den tot voRe
rijpheid van kunnen gekomen artist,
ik meen dat men door ook het we'k
t Van Gogh's beginperiode een
plaats te geven men aan piëteit je
gens den kunstenaar niet te kort a
gekomen.
Integendeel.
Wij buigen het hoofd voor hel ge Je
van den kunstenaar, die reeds iri zijn
eerste scheppingen zijn genialiteit de
monstreert.
Maar wie zal minder eerbied lub
ben voor den man, die op de hoogte
waarop slechts we'nigen komen te
staan, gekomen is na veel werk cn
strijd?
Vergelijk op deze tentoonetriJrg
v. eens de houterige „Boomen ui
den storm" en zooveel misteekemto
figuren, met het werk waar'n ni-n
ook technische beheerscJug kan be
wonderen. Wat een lange, 'ange w - g
van zoeken en werken Een 'ange weg
toch in korten tijd afgelegd
Ju'st in de geweldige liefde tot
..erken en strijden, dat immer® Iu'.
schoonste van 't leven zelf is, ligt de
oneindige bekoring van Vincent van
Gogh's kunst en daarom doet het lij
zoo'n genoegen, dat groote belang
stelling tot verlenging van den ex;;o,I.
t'c-duur deed besluiten.
Men versta mij nu n'et \erkeeid.
Men meene n'et, dat tic aüeen d n
nadruk wil leggen op de expositie van
een ontwikkeling van artistiek kun
nen. Men ga ook vooral om net sch ru
ne werk te bewonderen, waarin hij
geheet zich uit te spreken vermocht.
Specimen van zijn beste oeuvre z.n
er te over.
Muge wie verzuimde kenr a
te maken met da eerlijke u'~
tingen van dezen v, aarachtig.':i
kunstenaar, die ons in woord en boe'J
zooveel schoons nal'et, alsnog dat
verzuim herstellen.
Het gaat den mees'.en theater-direc
ties niet naar den v'.eeze.
Bij lange na n'et.
Wie echter niet te klagen heeft, ia
de directie van het Rozeutheater op
de Rozengracht. Daar gaat voor ecu
avond aan avond u'tverkocht hu s
Ridu's bekende revue „Verboden Toe
gang", die eertijds met zooveel succes
in den UoHandcchen Schouwburg
werd opgevoerd.
Pasklaar gemaakt voor dc n'euwe
omgeving, pakt het jolige ding ook
luer weer buitengewoon.
In 't Panopt'curn v'cren Solser cn
Hesse triomfen in 't uitbundig joDge
stuk „Weet je 't al van Scliei.tv Dek-
Mie?" D&or ziekte van L'on Solser ;s.
terwijl ik dezen brief schrijf, de reeks
voorstellingen onderbroken. Maar dia
zal naar we hopen weer wordcu
voortgezet, ook zeker niet zonder suo.
ces.
Overigens schijnt voor liet toon-el
n'et veel belangstelling te bestaan.
U'tgezonderd b.v de groote succes
volle reeks opvoeringen van „Bonar-
don".
Bij Co'not en Poons, vroeg-r Stoel
en Spree, waar bijna altijd voüe za
len waren in den goeden tijd der be
roemde draken, kan men nu d<? nu-n-
schen wel tellen. Er zijn heel wat
erdure»
