De Europeesche Oorlog.
Armorel,
TWEEDE BLAD.
HAARLENi'S DAGBLAD
DINSDAG 19 JANUARI 1615
OP het Westelijk
Oorlogsveld.
De Duitsche staf maakt bekend:
,,Ln d-; streek van Nieuwpoort zijn
lllccu artillerie-gevechten gc'everd.
De geallieerden hebben <le laatste da
gen geen aanvallende bewegingen on
dernomen.
Aan de klist zijn op vorecheidena
plaatsen Enge'scho mijnen aange
spoeld.
Bij La Boisselle (ten noordoosten
van A'bert) hebben Duitsche troepen
do Fransclien, die zich weder op heb
kerkhof en de hoeve ten zuidwesten
daarvan hadden genesteld, met de
bajonet verjaagd en drie officieren
benevens honderd inan gevangen ge
nomen.
In het Argonnerbosch hebben de
Duitschers verscheidene loopgraven
op de Fransclien veroverd en do
Fransche bezeting ervan bijna geheel
in de pan gehakt.
Bij een aanval der Fransclien op
Duitsche stellingen ten noordwesten
van Pont t\ Moti-sson zijn op een heu
vel, twee K.M ten zuiden van Vi'cey
(halverwege tueschen Pont k Mous-
son en ThiaucourU de aanva'tens tot
in de Duitsche «telling doorgedrongen.
De strijd duurt voort.
In de Vogezen en den Boven-Efeas
hebben sterke sneeuwjacht en mist
bet krijgsbedrijf belemmerd."
In 't Fransche communiqué
leest men
„Van de zee tot de Oise en voorna
melijk op het front in België heeft
stormachtig weer geheerscht.
Bij Autrechos zijn twee aanvallen
der Duitschers afgeslagen.
In de streek van Perthes heeft
Fransche artillerie zeer goed werk
gedaan. De Franscheu hebben daar
Duitsche stellingen veroverd.
Bij Pont k Mousson hebben
de Fransclien in het ecnige deet
van het bosch Le Prêtre, dat
nog in Duitsche handen was ge
bleven, verscheidene Duitsche schan
sen vermeesterd en later een Du.it-
fcChen aanval afgeslagen,"
Verder deelt de ooggetuige in 't En-
ge'sche hoofdkwartier mede
*,,De Engeteche artillerie heeft op
13 Januari een belangrijke brug ver
nietigd bij FréUnghien beneden Ar-
mentières.
Het bericht omtrent de verovering
van de Duitsche -stelling bij La Bas
see was onjuist Er is oaar door «ic-
Engelschen geen aanval onderno
men.
Het hoogwater begint een weinig
al te nemen."
Van 't Oostelijk
Oorio jSiooneel.
Een D u i t s c h stafbericht deelt
mede:
„In Oost-Prtosen is do toestand on
veranderd.
In Noord-Polen hebben de Russen
getracht bij Radzanow ener do Skra.-
wa (rechterzij rivioc van. dan Weiciisal)
te komen. Zij zijn echter teruggesla
gen.
In Polen, Ion veesten van den Woich-
sel, is niets vau belang gebeurd".
't Oostenrijksche -lcigerbo-
stuur publiceert:
„Ten nooro'wx van den WeSebsql
zijn geen gebeurtenissen vhn belang
voorgevallen.
Op do heuvels ton oosten van Zak-
Jiiczyn heeft Oostenrijkscbe artillerie
door kruisvuur de Russen gedwongen
cenige hunner voorste loopgraven
prijs to geven en terug te trektaeui
Deze terugtocht heeft zijn invloed
doen ge kien op andere doelen vtui het
front, zoodat ten slotte ds Russen hun
voorste stellingen over een breedte
van ze-s K.M. hebben ontruimd en on
der het krachtdadig vuur van 't öas
tenrijksehe geschut en macliinegev.e-
ren in wanorde op de naastbij lig^en-
do heuvelreekis zijn te.ruggetlokken
met achterlating van tal van gewe
ren en veel munitie in de oorspron
kelijke stelling.
Op het overige front in Wcst-Gallciê
heeft de strijd zich bepaald tot we
d erzijdsch gesch utvuu r.
Jii do Karpatlien zijn slechts onbe-
t teken end e gevechten tusschen jxi-
trouiiles geleverd".
De R u-s s i a c h e staf deelt mede:
Zondag:
„Aan den rechteroever van den He
nedan-Weichsel rukken de Russen
met succes verder. Do voorgosoho-
ven afdeelingen ttebben de Duitschers
verjaagd uit het dorp Budy Sulkowski
Op don linkeroever van den Weich-
sel deden de Duitschers op Zaterdag
een reeks hevige aanvallen op de Rus
sische linies ii de buurt van het dorp
Goimine. De Duitsche legermacht be
stond uit niet minder dan zes regi
menten. Na zeven achtercenvolgendo
aanvallen en eon hardnekkig bajonet
gevecht hadden do Duitschers slechts
één loopgraaf van een Russische
compagnie veroverd.
lm andere sectoren: werden de Duit
schcrs teruggeslagen en -genoodzaakt
op hun stellingen terug te trekken,
De Duitschers ondersteunden hunne
aanvallen door een hevig vuur, voor
namelijk van zwaar geschut, dat zij
richtten op de sectoren, die naast de
aaneevaUeive logen.
In de buurt van hot. dorp Konopnit-
za werden de Duitschers, nadat zij
door sappen op.30 pas van de Russi
sche loopgraven waren genaderd om
aan te vallen, met handgranaten
oven-stolpt., zoodoende werd hun be
weging gestuit.
De Russische vrijwilligers, gebruik
makend van de verwarring van de
Duitschers, naderden en bombar
deerden met granaten den verbin
dingsweg der Duitschers, die genood
zaakt werden dezen te ontruimen.
De streek ten zuiden van Pinczow
werd door de Duitschers he-v'g onder
vuur genomenzij trachtten tot drie
rn«lem toe de linde van oen der voor-
geschoven Russische detachementen
te nemen, maar werden teruggesla
gen
Een zware Oostenrijiksche batterij
van groot kaliber, die Tarnow be
schoot, werd door het vuur van het
Russische geschut tot zwijgen ge
bracht, zoodra haar opstelling was
ontdekt.
In de Boekowina namen voorge-
echoven Russ'sche troepen stormen
denhand d;n Karpathisohen b?rjpas
Kirli'baba aan de grens van Zeven-
bergen,, gelegen aan den weg van
Rimpeling naar Manma ross re gel en
Deesz."
Vam Maandag:
„Op don linker Weichsol-oerver heb
ban de Russen Zondag een naeUteLij-
ken i eren aan val ondernomen en do
loopgraaf heroverd in do buurt bij
het dorp Gouniiue, waarvan de Duit
schors zich te voren hadden meester
gemaakt, waardoor (te Rassen den
ouden toestand hebben hersto'd. Allo
Duitsriters die zich in do loopgraaf
bevonden zijn in de pan gehakt.
Ten O, van Potrukroff heeft Rus
sische artillerie een Duitsche pant
ser-auto vernietigd.
Nieuwe pogingen van do Duiircliers
om Tarnow met zwaar geschut te
bombaj-doereu zijn door het goad ge
richte vuur van de Russische artili
lede verijdeld.
Van de ander» fronten is niets van
belang te molden".
Een oorlogscorrespondent van de
„Daily Telegraph" meldt onder meer
,,De vraag, die de Duitschers thans
hebben te beantwoorden, is of ze zul
len trachten zich in Polen to handha
ven, of zich naar hun eigen grenzen
terug zullen trekken. Indien Hinden
burg'» leger gedurondo de rest van den
winter de thans ingenomen stellingen
zoekt te handhaven, zal liet op zijn
minst 25 procent van zijn sterkte in
boeten vóór hel voorjaar. Een deel
van dit verlies zal op rekening komen
van de Russische kanonnen, maar een
groot deel zal het gevolg zijn van ziek
te. Deze offers zullen geen resultaten
opleveren. Onder die omstandigheden
zou de groote generale staf de tweede
mogelijkheid kunnen kiezen, namelijk
terugkeer en naar de eigen grenzen.
Zulk een beweging zou zonder twijfel
een zedelijke nederlaag beteekenen,
doch met het oog op de beperkte ver
bindingen op het huidige gevechtster
rein zou het toch veiliger wezen, dan
een poging om zeven au de tien Pool
se he gouvernementen te bezetten.
De krijgsverrichtingen iu Oost-
Pruisen doen haar invloed geiden op
den toestand aan liet front tegenover
Warschau.
Onlangs heeft een luitenant-kolonel,
die uit Oost-Pruiscu kwam, mij ver
zekerd, dat het Russische Noordelijke
leger langzaam maar zeker terrein
w int. Uit die bron verneem ik ook, dat
twee van de buitenste forten van Lot-
zen zijn gevallen. De Duitscliers heb-
ix-n echter nog de meeste spoorwegen
In hun bezit. Daardoor blijft Noord-
Polen open voor een inval. Zouden do
Duitschors echter willen beproeven
zich een doortocht te banen naar het
Zuiden, dan zullen ze een verrassend
groot aantal Russische legerkorpsen
op hen vinden wachten.
Volgens thans door mij ontvangen
inlichtingen zal Duttschland zijn
voorn aamsten aanval niet in het
Noorden, maar in het Zuiden onder
nemen. Hot leger, dat oprukte langs
de linie GzenstochowaWlosczowa
Ivielce, is te Kielce aangekomen. Het
heeft nimmer in het plan van de Rus
sen gelegen, dit punt te handhaven,
daar het opvallend onvoordeelig is
gelegen. Een dag of wat geleden Is
reeds al de paperassen rommel van de
regeeringsbureaux ingepakt Men was
namelijk van oordeel, dat het veel
beter zou zijn om; indien de Duitschers
in deze Zuidelijke streken met een
ernstigen aanval zouden dreigen, de
troepen samen te trekken ui de nabij
heid van Radom, op dezelfde wijze als
men dat te Warschau heeft gedaan.
Do Russen zijn moestem in het de
fensief. In zulke gevechten is het werk
voor do intendance ook heel wat
eenvoudlgd.
Het is mogelijk, dat de beweging der
Duitschers in de richting van Kielce
tengevolge zal hebben, dut het aange
kondigde Russische offensief uitstel
ondergaat. Naar mijn mecning zou
zulk uitstel goed zijn. Want eerlijk
gezegd, in het deel van het land waar
ik de krijgsverrichtingen heb gade
geslagen, zouden de verbindingslij
nen, indien ze nog verder werden uit
gebreid, ontoereikend zijn en een
voortdurende ooi-zaak van zwakheid."
Do te Krakau verschijnende
„Maprzod" meldt uit de Karpathen,
dat het eerste Poolscho legioensregi
ment, onder bevel van den overste
Zso&enkowiski, den Russen een zware
nederlaag heeft toegebracht. In een
aantal aanvallen werd een geheel
Russisch regiment vernietigddrie
duizend Russen vielen op het slagveld,
11 officieren en 600 man werden ge
vangen genomen, terwijl 3 machine
geweren ©ri voel krijgsm atonaal buit
gemaakt werd. Do opperbevelhebber
van het legerkorps, aartshertog Jozef
Ferdinand, heeft met do hoogste
waardeering over dit wapenfeit ge
sproken en vele leden van het legioen
voor ondorsclieidingen voorgedragen.
Op het Zuidelijk
Oor ogstooneel.
De Morning Post vernoemt uit Roc-
chareat, dat treunen mot Duitscno
troepen gorog'old door Hongarije rij
den, naar do Servische grens, om toet
te nemen aan de verwacht worden-Ie
nieuwe Oostenrijkse!» offensieve actie
in Servië.
Verspreid nieuws
van deoorlogsvelden
BIJ SL MIHIEL.
Een oorlogscorrospo ndent van de
Lokal AnzeLger schrijf*::
Bij St. Mihiel maakt dc geaardheid
in den grond het graven van loop
graven buitengewoon moeilijk. Ik Leb
do mooie witte loopgraven van de
kalksteen bij Reims door hooge mu
ren van leem bij Soissons en SL
Quenti- gezien. Moar nergens een ter-
dat zoo groote moeilijkheden
btedt voor het graafwerk, als hier.
Met de houweel moet steen nu steen
uit den grond gehaaid, en tot een
borstwering opgestapeld worden.
Men -hoef'i. dan het gevaar, dat do
stoanen splinteren als ze getroffen
worden en deze steenspl inters, die
r allo kanten vliegen, veroorzaken
evenzoo gevaarlijke wonden, als de
projectielen zelf. Men moet daarom
zand naar do loopgraven brengen.
aar het in zakken gedaan, to. borst
wering gebruikt wordt. Dat ede re
weg, die naar de hoogte van St. Mi-
hiel leidt, zeer gevaarlijk moet zijn
blijkt als men de kaart van de plaat
sen waar gevochten wordt maar aan
kijkt.
Het bosch van Aprémont, met St.
Mihiel verbonden, vormt 'n lijin zuide
lijk waarvan de Fransclien staan.
Men week dat de Duitschors een stuk
je over de Maas bezitten, d. w. z. hier
staan de Fransclien westelijk en men
weet ook dat de Duitschers op den
rechteroever van de Maas zeker r..-.ar
het Oosten ombuigen. De stolling van
Si. Mihiel steekt dus als eon punt, ais
oen doorn in het Fransche gebied
heeft aanvallen te verduren uit drie
vierde van den cirkel er omheon.
DE SI.AG BIJ SOISSONS.
Uit Calais beridht men aan 'l Nieuws
van den Dag:
„Twee Franscheu, bdhoorende iet
den dienst van het Roode Kruis, die
hier van het front zijn aangekomen,
deelden nog eonige bijzondertieden
mede over de jongste gevechten bij
Soissons, die wel zeer hevig geweest
zijn en waarbij liet soms voor
Franschen zeer kritiek werd. Men
verwacht meor dergelijke verwoede
pogingen van Duitsche zijde, om ein
delijk, na meer dan twee maand ;n
s;rijd tegen den vijand aangedrongen
te hebben gestaan, door te breken, het
koste wat het vviL
Het is vooral bij de dorpen Cro.
en Cuffies zeer heet toegegaan, ver
telden de heeren. Zelfs de ambulances
moesten voortdurend terugwijken,
daar ten. slotte niets moer gespaard
werd en van beide zijden door do he
vige kruitdampen de Roode Kruisvlag-
gen en teekens onmogelijk meer
onderscheiden waren.
In den omtrek dier dorpen is hel
landschap zeer heuvelachtig. Een dire
heuvels is bekend als nummer 132.
Een weg, de Bethunewog, leidt Jaar
langzaam stijgend, naar toe. Het v.as
vooral op dien weg, dat de manschap
pen bij honderden vielen ondor het
artillerievuur van de ondtover-
hoogten. C-uffies en Crouy werden
door de Fransohen verdedigd. "au
beide plaatsen loopen Zuid-We,t-
waarts wegen naai' Soissone. Om
beurten werden onder verschrikko j-
ke verliezen dan dit dan dat g-dfeu kt,
l>oerderij of heuvel genomen. Het f
t.roi hier Missy-sur-Aisne. Monsel, S1.-
Margwerite enz. Ten slotte gaf clen
döorsiag hot bezwijken van een brug
bij Missy. Dit werd veroorzaakt dooi
de zeer Imogaost-egen Aisne welke al
ts meesleurde. De Fransetien, die
daar -post -hadden gevat, zagen zich
toen afgesloten van (1e hoofdmacht,
Een algemeen terugtrekken werd lil
-er-band hiermede noodzakelijk.
Toen had eindelijk de ambulance
srekëstenheld om tol het terrein -- -an
don strijd door te dringen. Do aan
blik was ontzettend. Hoogopzestapei d
lagen ditmaal de lijken en gewonden
Tntoswrideefl, overal waar men
de oevers van de rivier kon overzien,
lagen zij naast elkaar als gedraaid
mot een rcusaehtigen sikkel.
Uit Crouy gingen vele vluchtelingen
naar Parijs, en ook was hot in de
streek waarlangs do ambulancetrenn
ging bemerkbaar, dai een soort van
paniek ender do bevolking der dorpen
hcorschto, ontstaan door de overdre-
en berichten, die den terugtocht der
Fransclien vooruitgesneld waren.
Soissons werd onmiddellijk door de
Duitsche artillerie aan de overzijde
van de rivier onder hevig vuur geno
men. De kathedraal werd h^-'-aaldo
1 Ijk getroffen. Te Calais hoeft leze
aanval, zoo dicht bij Parijs, grooten
indruk gemaakt docfh do vordering
der Duitsohers is feitelijk niet meer
dan een paar kilometer, en achter de
Aisne, die door het hooge water ook
cel moeil ij Wieden biedt voor eon
overtocht, hebben de Fransohea
thans sterke posities ingeuanKfn".
De Fransche consul te Amsterdam
doelt het volgende communiqué mede:
,De laatste Duitsche communiqué'»
doen het voorkomen, alsof de geveoh-
ten van de vorige week, welke nabij
Soissons plaats hadden, van veel be
lang zijn en vergelijken ze met de ge-
ochteu vaa\ IS Augustus 1S70. De
Fransche troepen, die -thans bij Sois
sons vochten, waren nog geen ine
brigades sterk en hebben zich op den
linkeroever van de Aisne teruggetrok
ken omdat het hooge water van deze
rivier verscheidene bruggen had ver
nield. Daardoor was do mogelijkheid
om h.un versterkingen te zonden bul-
.eng-esloben. Zij hebben zichterugge
trokken zonder achtervolgd le worden
en blijven Soissons dekken. Dit is eb;
waarheid over deze plaatselijke affai
re, welke niet te vergelijken Is met do
gevechten van 13 Augustus 1370. Het
betreft hier een front van 5 KM. en
een terugtrekking van hoogstens 1800
meter veroorzaakt door het hooge wa
ter der rivier".
NACHTELIJKE TOCHTEN.
Een oorlogscorrespondent van de
„N R. Ct" schrijft
A's de rc-gen neervalt en de wegen
vermoddert, «1» overdag het uitzicht
belemmerd is en -ze'fs de niet onder
water gezette terreinen bijna tot moe-
n ssen worden, is de groote actie der
alrlidende legers verlamd, maar de
lange, donkere nachten geven dan ge
iegenheid te over tot een verrassend
optreden van kleine afdeellngen,
doch om zulke ondernemingen moge-
li :k te maken, moet het moreel van
den troep goed zijn, want hijzulke
nachtelijke verrassingen wordt meer
nog van de zo'fbeheorsching en koel-
Woedlghéid der mannen gevergd, dan
p-etkirend'ö do groote gevechten en
mnssc.
Il-et moraal dc-r Belgische troepen is
echter van dien aard, dat het tegen
de moeilijkste ondernemingen is op
gewassen en gedurende de nachten
vin de afgeloopen week, dat de re
gen neerviel en de duisternis bijna
werd tot een maas:eve hindernis, heb
ben herhaaldelijk kleine troepjes, een
sectie, een compagnie, de Re'gisehe
linten verlaten en zijn geluidloos
veortgeschoven naar punten, dia men
door de Duitschers bezet wist, een
hoeve een bosch je, een kleine verhe-
venheid in het terrein. De mannen,
die paan, heblien een 6fcUle vreugde in
de ziel omw at zij gaan ondernemen.
De bevelvoerende officieren dcelen
nog even de laatste instructies uit,
dan drukken zij de hand van degenen,
die var. de kleine kotonne een bijzon
dere opdracht hebben, fluisterend
spreken de mannen die gaan. nog en-
kc.U» afscheidswoorden tot hen die
achterblijven en dan verdwijnen ze
geluidloos in de dichte duisternis en
in <le loopgraven wacht men, men
Wacht of geen geluid zal verraden
wat, daar ginds gebeurt, men wacht
op de terugkomst van hen die gin
gen.
Soms te er dan plotseling in den
nacht een kort geweervuur, klinkt er
geschreeuw, maar dan ook weer vaU
do stilte ais een drukkend gewicht op
do donkerte. En In de tranchées
wacht men, wacht men, steeds meer
in spanning.
Is er hu'p noodig daarginds?
Niemand kan tiet zeggen. En dan
ook, machteloos immers zijn die man
nen daar in de loopgraven om hulp
te vcrleenen. Zij weten niet, waar
■hun kameraden zich bevinden en heb
ben ook een eigen taak te wachten,
te bewaken lug hun toevertrouwde
gc-deeUe van die lange linie van strij
ders. een taak, die heel zwaar weegt
in de nacht-donkere uren van span
ning als daar ginds ergons ii. de duis
ternis het onbekende gebeurt.
En dan dc vreugde als eindelijk,
eindelijk een vaag gerucht wordt ver-!
nomen in dc duisternis. Een stem
fki'isterroept een woord. Ze zijn te
rug, dis daar ginds gingen, terug van
hun onderneming en verteld wordt
dnn in enkele woorden, wat gebeur
de, met enkele woorden ook wordt
rv.eld'ng gemaakt van de verliezen,
die wonderlijk gering zijn meestal.
Een troep, die voor zulke verrassende
ondernemingen uittrekt, komt vrij
wol ongedeerd of in het geheel n-let
terug.
Zeer ge'ukkig zijn de Belgen in de
afgeloopen donkere, regenachtige
nachten geweest met 'hun verrassin
gen. Natuurlijk zijn de 'behaalde voor
deden zelden of nooit van dien aard,
dal ze worden gepubliceerd in de offi-
ciftc'.e communique's, die slechts in
zeer groote lijnen de gebeurtenissen
geven, maar zrer vaak tocli is een
wél ir die- communique's vermeld be
langrijk succes een direct gevolg van
de bij zulke- kleine ondernemingen be
haalde vooioeelf n.
Slechte zeer womige dagen ge'eden
werd oen Belgisch kapitein, die met
niet meer dan 200 man gedurende
zoo'n nachtelijke» tocht een resultaat
van beteekenJs bereikte, reeds den
morgcfn.na zijn tocht geridderd.
JIet was, met het oog op den miü-
ta.rer. toestand, nog niet mogelijk nu
•«ds inlichting-li te geven over de-
tocht en de bereikte resultaten,
daar deze eerat kunnen worden gepu
bliceerd zoodra de gebeurtenissen
ch verder hebber, ontwikkeld.
Maar in c*k geval bewijzen deze
talrijke stoutmoedige nachtelijke on
dernemingen in we'k een uitsteken
den geestestoestand zich het Belgische
'eger beY'ndt.
HOE ZIJ IIET ..IJZEREN KRUIS"
KREGEN.
Uit ve'dposihrteven van Duitsche
soldaten, die op een eenvoudige wijze
vertellen, hoe zij het „IJzeren Kruis"
verwierven, heeft de „SaclreDcha
Staolszellung" een bloemlezing sa-
mei'gesieJd waaraan wij het volg-nde
ontleenen
„Een musketier ui! Wc-stfalen heeft
door zijn dapperheid behalve hol Bei-
ersche „Verdionslkreuz'ook de bui
de klassen van hel IJzeren Kruis ver
worven. Hij bevond zich ter genezing
m e»n hospitaal, (oe.n hij hoorde, dat
er in de onmiddellijke nabijheid een
ernstig gevecht aan den gang was.
Hij sprong van zün viekbed oré. nam
zijri geweer cn ging heen.
Onderweg voegden rtch nog troep
jes andere soldaten bij Lcm. t-revijl
hij a's aanvoerder voorop l ep Het
re-!i»kte den musketier, twee sijande-
vor-üdeis on een heote bafierij
buit te meken cn 30 Franscl.c-n ge-
vrr.gon to nernen.
I>n andere- mu-ke'ier, uit Ccbwa-
ben zag in den loop van een gevecht,
dat two- ir.ex gr," vei: machine-;;ev. r-ren
h: d? rclederön van zijn kameraden
vreeseiijke venvcestlngea aanricht
ten. Hij" bestudeerde een oogenhhk
den tcestejnd van l.et terrein cn be
sloot toen. elsof he{ de gcvvo-inste
zaak van de vercld was. de he óe mi-
rhJne-gevveren altix-n te gaan halen.
Hij kroop langs den spoordijk, waar
op zij stonden, on snelde toer onder
een luid „hoera" op de zeven man
schappen toe. die ds machinegeweren
bedienden. Viif van hen vluchtten en
de twee andoren stelde de musketier
ufien gevecht. De beide machinege-
reren waren veroverd.
Eon jong soldaat, uit Oost-Pruisen,
Tteh in een brief aan zijn ouders,
hoe hij met twee kameraden het
vaandal van liet bataljon redde. Hij
behoorde tot de vaandel-afdeel.iig. Bij
het bestormen van den vijand werd
zij van vijl kanten plotseling heftig
onder vuur genomen. Een gedeelte
var, bet bataljon trok tegen een vu
rende Russische, batterij op, we:'ke
met zware verliezen veroverd werd.
Var. 150 man waren er nog slechts 20
over. Plotseling bemerkten do Duit
schers. dat van verschillende zijden
grooia troepen Russen op hen afkwa
men. Waarheen met het vaandel?
>ut zij' het niet levend aan e. n \1j-
nd zenden overgeven, - /ak van
zo'f. Zij stormden t.-ra» ïtot moord
dadige vuur <Icr R ->n la en sloegen
oh door lb A .VI Russen heen. Zij
bereikten eon bosch c-n de drager van
't rannde! bern rkte. dat er nog maar
drie man van hun groep waren over
gebleven. Eensklaps doken Kozakken
op. Do drie soldaten besloten het
vaandel niet over le geven. Vlug werd
oen kui! gegraven, om daarin het
vaandel te verbergen. Toen zij daar
mee gereed waren, bleken de Kozak-.
kon echter verdwenen... Na een lan
ger: zwerftocht kwamen zij eindelijk
et hel vaandel hij hun bataljon
Een andere „Fehigraue", vertelt
in een brief aan zójn vriend, hoe hij
hot IJzeren Kruis le klasse verwierf
n knoopt daaraan de woorden rast:
..Ais je het eenmaal weet. zal je te
recht zéggen, dat de le klasse tame
lijk gemakkelijk verdiend is." Do
schrijver van dezen brief was nu?'
soldaat eên half bnuicteiid dorp b'*n-
•ngareden. toen hij plotseling "en
tonne Russische infanterie tegemoet
kwam. Hii trok zijn sabel, rend in do
colonne en beval haar. de geweren
weg te werpen. De Russen deden,
verschrikt door d,- overrompeling,
zooals bevolen werd, en zoo dreven
de beide Dtritechers dc colonne,
waarbij nog andere troepje-s kwamen
voor zich uit, tot iu het volgende
brandende dorp. Daar zagen zij tot
hun schrik Russische tirailleurs op
ISO pas afstand voorbij trekken. Hij
beval zijn gevangenen te gaan liggen,
nam nog twee ofüc:eren de sabel af
•en zond den so'daat weg, om verster
king te haten. Deze kwam ook en nu
gaf hij de 122 gevangen Russen aan
deze nieuwe troepen over. „Zie je. dit
onbelangrijke geval heeft mij de la
klasse bezorgd. Je moet maar ge'uk
hebben." Htermcde bes'oot de eo1-
dftüt zijn brief.
Dan vertelt do „Sachsischc StaaW
zeilirng" nog van soldaten die ge
wonde officieren onder leven.-eevaar
uil brandende huizen of in een kogel
regen gered hebben, of van een ja
ger. die een door de Russen gevangen
genomen stafofficier uU ce« 16 KAL
verwijderd doi-p weghaalde en de
sellt'dwachten overrompe'de.
Voorts was cr eer. Thürit ger land
weerman. di-; zijnjeven in de waag
schaal stolde, orn zijn gesneuvelden
kameraden «n waardig graf te be
reiden. Ondanks der, kogelregen,
haalde hij 's nachts 17 kameraden
van het slagveld.
Dan do jonge he'd, dip bij Bix-
muiden gewond werd, en 40 uur op
hot slagve'd lug, zoo dtehl bij den vij
and, dat hij belangrijke mededcelin
gen in de Duitsche legen,;aats kon
d«n. we'ke hij na vete hindernissen
Feuilleton
Uit het Engetech van
WALTER B ESA NT.
2)
Behalve de kast was cr «n maho
niehouten lessenaar, met een datum
van 1815, die geregd werd daar ge
bracht te zijn door een gevangen ca
valier. d'en Cromwell op een der
hoogste klippen van een der eilanden
had telen ophangen. Herinneringen
aan Cromwell kan men nergens ont
komen, evenmin op Sorling als in
Jamaica. Geen verzamelaar kwam
hier ooit om zijn oogen te vergasten
aan de schatten van kopjes en scho
teltjes, borden en drinkglazen. Op
den schoorsteenmantel stonden kope
ren en zilveren kande'aars. naast or
namenten van gekteurd porselein,
die tot het artistieke tijdperk van den
gouden koning George IV behoorden.
Op het haardkleed voor het vuur. dat
liet geheele jaar in deze kamer brand
de, lag een oude hond te slapen.
Ieder kent de aunosfeeer van een
'huó5 dat door ouden van dagen wordt
bewoond. Zelfs wanneer do ramen
open slaan, is do lucht daar 'bedompt.
De rust, een goodo aartsvaderlijke
engel, zit met hangende vteuge'é 'n
de kamer die het minst wordt ge
bruikt. De slaap treedt ter alter ure
hier binnen ter wille van de Rust en
den- Slaap moet het huis vo'komen
stil gehouden worden. Niemand mag
er ooit lachen geen kindctren versto
ren er ooit de orde nooit gaat er iets
van zijn plaats. liet meubilair is ou-
derwetselide gordijnen zijn oud en
verschoten de karpetten zijn oud,
verschoten en verstelen. liet is daar
altijd avond, want ieder d-le bij liet
huis behoort, is met zijn werk gereed.
Allen zitten, evenals de meesteres,
rustig, ka!rn en plechtig het naderend
einde af te wachten.
Itot eoniigö wot jong was te HoJy
Ilill, was het meisje bij het raam. Ai
liet. «andere was oud, de bediemten,
do arbeiders, het huls cv» dc meube
len. In den groots teil armstoel bij het
vuur was de persoon gereten, aan wie
dit olies toebehoorde. Ziij was de oml-
-to, eerwaardigste dame, die men
zich kan voorsteden. Op dit oogen-
ldik sliep zij. Haar hoofd was eonigs-
zine voorovergeaakt. Hare oogen vva
ren jnsdolen, hare handen lagen ge
vouwen in haar schoot. Zij was nu
zoo bejaard, dat zij haar »to?l niet
meer verliet dan om dton tegen Laar
bod te verwisselen. Juist omdat zij
zou hee.I, heel oud was. bracht zij het
grootste gedeelte van den dag mei
al a pen door, In d en morgen even
half ontwakend, om verglaasd rorul
to zi-eu en een I go vragpoh te doen.
Doch bij wijlen begon zij, zooa's wij
zien zullen, in den avond te herleven;
clan ward zij opgewonden en welbe
spraakt, en liet zij haar geheugen
weder naar de dagen van ouds terug
ei va-en.
Met behulp harer gedienstigen,
werd deze deftige oude vrouw iu staat
gestokt, een aardig, schilderachtig
type voor te stellen, schilderachtig
vooral omdat het du verbeelding naar
ecu zoo ver verwijderd tijdperk terug
voerde. Allereerst, zij droeg voort
durend «n hoed. Vijftig jaren gole-
aen was het op het platteland niet»
"ongewoons otide vrouwen te zien. die
don geileden óng haar hoed ophiel
den. Ursula Rosevean. echter was de
laats to, die dit oude gebruik in eeve
had gehouden. Itet was een groot o
heed, -- ecu hoed, <Lio er op berekend
was diepen indruk te maken oj; den
man of do vrouw, die hom voor (le
eerste maal zjug. De enkelen aan wie
het voorrecht vergund word den hoed
te beschouwen, bezagen hein met
eerbied Binnen in den bol verborg
een kunstige schikking van voering
en Moten, liet gemis aan of do gerin
go hoeveelheid van lokken. Het gelaat
van de sbi.peime vrouw wekte, als
men het voor 't eerst zag, vage his
torische herinneringen op. Weldra
kwam meat tot de ontdekking dat da
stor van liot Westen, koningin Elisa
beth, er zoo zou hebben uitgezien, als
zij, ovcnals Ursula, don loef'ijd vau
vijf-en negentig jaren bereikt li;ul.
Want juffrouw Rosevean was in het
jaar 18.84 tut die lengte van jaren op
geklommen. Het was dozeffdo fijne,
scherpe arendsneus; en als liaro
oogen zich geopend hadden,, zou men
gezien hebben, dat dozo helder en
doordringend waren, zooals dre van
den kaatsten telg uit het geslacht der
Tudiars. Hare wangen hadden nog
iets behouden \-3,n «ton lóós die er
eens op geprijkt had., maar het go-
Jiode aangezidit was thans met on
telbare rimpels doorpo.-gd en hare
verechrompo-'do bandon schenen le
klein géworden to zijn voor haar -na
tuurlijken handschoen. Zij was go-
kleed In zwarte zijde en had oen gou
den ketting om haar hals.
Armorel koek, tci~v. ij I doze fraais
redo werd gehouden, waarvan zij den
omvang nog niet volkomen begreep,
op de klok. Toen schrikte zij en apron#
door een pijnigend gevoel van ruste
loosheid gekweld, met v er an e kt;
adem hu ling en onder het slaken aan
eon zucht op. Wij, dien den middag
van het leven voorbij zijn, vergeten
zoo licht, dat rusteloosheid c?n kwaal
is, waardoor men in het tijdperk, dat
het gelukigste l-ehoort te zijn van hot
leven, droevig gekweld wordt liet is
een ziekte, die veroorzaakt wordt
door verwachting, ongoduld cn oner
varenheid. De golioalo reis ligt voor
erna; de jeugd hunkert om die zee vol
or-tojkonjte eilanden te gaan lKivaren.
Wie zou niet rusteloos zijn, als hij
zulk een reis vóór zich heeft «si zulke
ontdokkirigen mevii doen?
Armorel opende, zonder godruisch
te maken, do deur en sloop naar bui
ten. Op hetzelfde oogenblik word do
oude houd wakker en sloop zachtjes
aclitor haar aan, opdat hij de oude
vrouw niet wakker zou maken. In do
gang bleef het meisje ecu oogenbük
luisterend staan. Het was doodstil in
het huis, be hul v»; dat er uit de keuken
oen zacht, brommend geluid kwam.
als het vroolijk gegons van een liom-
met tuasclien du voorjciard.loemom
Arniorel glimlachte.
Ah, mompelde zij, rij slapen
alluo. Üroctmoeder slaapt in d,> aij-
kamer, Dorcas cn Cbessun slopen in
do kouken, Justiniamifi ligt te slapen
in do hut ou de Jongen zal wel ergens
op de dool in zoete rust gedompeld
zijn.
Het melsjo ging vóór on de hond
volgde.
Zij stapte do d-ur uit, naar den
tuin aart de voorzijde van het huis.
Het was niet bepaald oen nette tui:i.
omdat alles cr door elkander scheen
te groeien. Maar te Ramaon behoeft
men geen bloemen en planton :e kwee-
ken: zij groeten in het wild cn dit is
do reden waarom zij zoo snel opwas
son en zoo weelderig blooien. De iuin
lag op het zuidwesten e\n word door
het huis 'zelvo on door een hoogen
ataman muur tocaa de noorden- en
oostenwinden beschut Er was p uet
geheete eiland geen warmer, zonni
ger hoekje dan dit kleine tuintje te
itoly-Hill De geraniums sliiiBerden
ziet: om do muren en tusschen do
Uikken van ccn stamfuchsia, terwijl
zij te zamen do noordzijde van tod
huis met hunne heerlijke, kleur rij ké
blóêmèft bedekten Aan weerzijden'
van do vocuxieur stond een greote,
geurige myitcboom. met knoesti-
geri steun eu zich in elkander siren
geiende takken; die de lucht Intoom
•te door zijn wclriekendo bloesem*.
Ito hoogo Stengel, welke d»ii zemst
de bloem van eon aloe had gc.lragen,
stond nog oi geknakt in den grind.
De hinderen van de plant w've stier
ven langzaam weg, daar hunne le
vonstaak, die alleen in het voortbren-
gon vaa den bloemstengel bestaat,
geëindigd was. Als (lit volbracht is,
liecft de wereld geen bekoorlijkheid
meer voor de aloë. Zij is tevreden -
c«n vergaat. Aan d<: voorzij du vin dei
tuin stomten con rij hoogo dracaenet
.-rt palmen. Een oud, r«a r-on setup
breuk op do kust geworpen boegl«eelA
dat zijn vergulds -1 nagenooi geheq
varloiwn had en dat het hoofd en >V
buste van oen mooi meisje voorstelde
stond, half verborgen door ccn twe
do starnfuchsla, in don linkerhoek va,
den tuin, en loven de deur van
huis hing aan een ijzeren staaf, «xf
groote, oudorwetscho «cheopslat
Uvarn. (Wordt vorvolgdj'
