De Europeesche Oorlog.
Armorel.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 21 JANUARI 1915
Op hel Westelijk
Qcriojjsvefd.
Do D a i t s c Ji o stal doolt mede:
„Tusschen do kust en do Leie heb
ben slechte arti 11oriegevedhten piaate
gehad-
Bij Xotre Dame de Lorefte, ton
N.W. van Areas, werden aan de ge
allieerden loopgraven, tor lengte van
200 rnctcr, ontrukt.
Daarbij werden 2 machinegeweren
Ter moes terd. Ook zijn door de Duit
schers eenige gevangenen gemaakt.
In Argonne hebben Duitsche troe
pen eenige Fransche loopgraven ge
nomen. Op eenige plaatsen bedroeg de
Duitsche terreinwinst Lu de laatste
Jagen 500 meter.
In het bosch Den noorden van Senn-
heim (Cernay) vorderde de Duitsdie
aanvallende b -vcging goed. Dé Hing-
stein werd genomen; 2 officieren en 40
alpenjagers werden gevangen ge-
maak:".
't Fransche communiqué luidt:
„In de buuft van Nieuwspoort heb
ben lievige artilleriegevechten plaats
gehad, waarin do Duitsohors do brug
der geallieerden aan den mond van
de Yser tevergeefs trachtten te ver
nielen. Daarentegen getukte 't den ge
allieerden een gedeelte van de Duit
sche verdedigingswerken te verwees
ten en eene hoeve bij SL George, die
de Dili (sellers krachtig versterkt had
den.
In de sectoren van Yperen an Lens
hadden meer ön minder lievige artil
lerie-gevechten plaats en oen zeer
zwaar bombardement te Blangy bij
Atrecht.
t"t de afdoelingen Soissons, Craen-
ne en Re:ms valt niets te vermelden.
In de buniv van hit kamo van Chi
tons en ten noorden van Perthes en
Massiges besohoot Fransclie artillerie
krachtdadig de versterkingen van de
Duitsohors.
In het bosch La Grurie deden do
Duitsohors een hevigen aanval op
een der Fransche loopgraven; Fran
sche troepen weken "een oogenblik
achteruit, zij hernamen echter door
twee krachtige tegenaanvallen al
Sun stellingen en behielden deze.
Te SL Hubert lieten de Duitsohors
den noordoostelijken uitlooper van de
Fransche loopgraven in de lucht, vlie
gen, maar de Fransche troepen snel
den naar de trechtervormige openin
gen en beletten den Duitsdhcrs zidi
daar te versterken.
Ten noordwesten van Pont k-Mous-
son in het bosch La Prfrtre zijn de
Franschen nog 100 M. verder geko
men dan de loopgraven, die zij Maan
dag veroverden tffi waarop de Duit-
scliers zonder succes een aanval de
den.
In den sector Thann zijn artillerie-'
gevechten geleverd, die gunstig voor
do Franschen afliepSn".
*t „Alg. Handelsblad" merict op
„Uit het Fransche officieele bericht
van Dinsdag blijkt hoe merkwaardig
de toestand 's. Te Missy staan de
Duitschers vlak bij den noordelijken
oever van de Alsnê. Tien mijlen ver
der oostwaarts, zijn do Franschen
nog drie mijlen ten noorden van de
rivier. Hier loopen hun loopgraven
nabij de suikerfabriek van Troyon,
«lie op de hooge zijde van den Ghemin
«U-s Dames staat. Deze suikerfabriek
zal eens een historische beteekenis
krijgen.
lüerst hebben de Enge'schen daar
een hevig gevecht geleverd.
De Franschen, die bon daar aflos
ten, hebben die fabriek steeds weten
te behouden. De Duitschers hebben,
na hun voordeel hij Soissons, gepoogd
de Franschen op dit punt en andere
punten terug te dryv6n door een
aanval op de Fransche loopgraven bij
de suikerfabriek en bij Itcau'ne. Doch
hun aanval mislukte."
De storingen aan de Aisne zoo
merkt, de Times", op, toonen, dat de
Duitschers ii/ict gemakkelijk zu"cn
kunnen worden verdreven uit posi
ties, die zij hior hu reeds, met zeer
geringe wijzigingen, vier maanden
hebben bezet."
Van 'I Oostelijk
Oorlogstooneel.
De Duit6che staf maakt be
kend: „De toestand is over alge
meen onveranderd".
De Oostenrijksche sta/
maakt bekend: „In den algemoenen
toestand is geen wijziging gekomen.
Aan bet front in Polen hebben be
halve patrouille-schermutselingen,
slechte artillerie-gevochten plaats ge
had.
Aan de Doenajetz beschoot de Oos-
tenrijksche artillerie met succes ge
deelten va» do Russische infanterie-
linies en dwong de Russen tol ontrui
ming van een sterk bezette hoeve.
F.én afdeeling drong door tot aan de
rivier, bracht den Russen een verlies
toe van eenige hónderden man en ver
nielde bovendien een door de Russen
gebouwde oarlogsbrug over de Doc-
nnjetz.
In de Karpat.hen hebben niet an
dera don weinig beteekenende scher
mutselingen piaats gehad'.
In een Russisch legerbericht
leest men:
,,In de streek ten noorden van de
Rawa deden de Duitschers tweemaal
een poging om tot een gedeeltelijk of
fensief over te gaan. Zij werden ech
ter tot slaan gebracht door Russisch
vuur en genoodzaakt terug te trek
ken.
Op 18 Januari deden de Duitsahers
in West-Galicié in gesloten gelederen,
na de Russische stellingen 'oen zuiden
van het vlek Radlof hevig te hebben
beschoten en twee dorpen achter d'e-
zc stellingen in brand te hebhen go-
stoken, een aanval op de stellingen,
kwamen tót aan de draadversperrin
gen, konden echter door liet hevig
vuur der Russen niet verder. Zij leden
lievige verliezen en trokken op hun
eigen stellingen terug.
In de Boekowina zijn Russische
troepen met succes voortgemkt en
hebben na ocnigo gevechten het dorp
Johonoesclili, op 15 worst ten noorden
van Dornavatra, bezet".
De militaire deskundige van 't „Al
gemeen Handelsblad" schrijft
,,Tn het oosten wordt do positie
van de Russen van verschillende zij
den als niet zeer gunstig geschetst.
liet is natuurlijk niet na te gaan. of
de govechtfiwaarde van het Russische
leger is verminderd, maar men kan
wei uit de verschillende verschijnse
len opmaken, dat de groote Russische
offensieve beweging een kracliligen
schok heeft gekregen. En in Duitsche
militaire kringen meent men, dat die
schok zoo org is,.dat er maanden zul
len voorbijgaan, voordat de Russen
weer in staat zu"en zijn hun offen
sief te hervatten. En dan nog alleen,
wanneer zij in slaat zijn hun voorra
den aan te vullen, wat voor Ruskind
met eenige moeilijkheden schijnt ge
paard te gaan, nu Zweden den door
voer van al'® artikelen naar Rusland
heeft verboden.
De Duitsche militaire kringen wij
zen er verder op, dat door den Duit
se hen oprnarsch naar Warschau de
Russische offensieve beweging tegen
Krakau belemmerd wordt. Vau den
opmansch naar Krakau verneemt nion
6i-nds weken lang al even weinig ala
van de belegering van Przemysl. IIet
eenige wat gemeld word't is de po-
ging der Russische kozakken om over
de Karpathen Hongarije binnen te
vallen. Volgens de „Times" bevinden
zij zich bij Kirlibaba, waar de weg
over den pas zich splitst in een rich
ting naar Maramaros-Sziget, en in
een andere naar Koloszvar (K'ausen-
burg) en TranssyVanic.
Maar deze plaatsen liggen zoo ver
van d® Russische operatiebasis, dat
oen actie er togen niet. veul meer ban
te beteekenon hebben dan een soort
strooptocht.
Uit de offensieve actie tegen Kra
kau is dus een defensieve ter bescher
ming van Warschau geworden. En
zoo grootvorst Niko'aas zijn tc-ger van
Warschau zou willen verzwakken
voor een doorgezetton aanvat in Ga-
licië, zou hij zijn positie voor War
schau to zeer bloot geven."
Een 11Tirnes"-correspon,dent in Rus
'and schrijft
„Terwijl het Russische oppercom
mando wijeeiijk afziet van actieve
operaties op dé doelen van het front,
waar de toestand van het klimaat
aanvallen gewaagd, zoo niet onmo-
ge'ijk maakt, wordt er geen kracht
gespaard bij voorwaartsche bewegin
gen. als het hand en het weer zich
Ieenea tot acties, d'e eenig tastbaar
voordeel heioven. Daarom, terwijl de
operaties in de Oost-Beskieden ge
staakt zijn, bewegen do Russische,
troepen in Transsylvaniê zich snel
Westwaarts. Hier zijn de bergen
slechts driehonderd meter hoog en is
het klünraat veel zachter en de vijand
ook betrekke Lijk onvoorbereid.
In Russische militaire kringen
wordt het bezetten van den ICiriibaba
pas beschouwd als eon gebeurtenis
van groot belang. Deze pas verschaft
de eenige geschikte route van Trans
sylvaniê naar Hongarije over een
uitstekenden weg. Door den pas te
bezetten zijn de Russen in staat den
spoorweg naar Maramaros Sziget en
Doés, op vijftig tot zestig wenst van
den pas te beheerschen."
De militaire medewerker van do
„Novoje Wremja", die een over
zicht geeft van den inval in Boeko
wina. ,,is van meening. dat in de
hoofdrichting namelijk van Kiru-
poUmg naar Jakobeni de Oostenrij
kers ongetwijfeld ernstige maatrege
len zuilen genomen hebben, om den
Russen don toegang tot het dal van
Bistritz te beletten. Men meldt, dat
zij verdedigingswerken hebben aan
gelegd- tc Jakobeni en Dorna Walra,
waar do grenzen van Roemenië on
Transsylvaniê samenkomen. Niette
min werden de Oostenrijkers uit don
Kvrlibaba-pas verdreven en omsin
gelden de Russen aldus van het Noor
den do steUingeu dor Oostenrijkera
op het voornaamste punt, waardoor
hun pogingen, de Russen uit Tnaris-
sylv-aniö te houden, waardeloos wer
den. Deze manoeuvres hebben do Rus
een ook in eon gunstige positie ge
bracht voor oen offensief tegen don
rechtervleugel en de achterhoede van
het dorde Oostenrijkscho leger via
Maramaros Sziget en Dc-ós."
Verspreid nieuws
van deoorlogsvelden
DE STRIJD OM ST. PAUL.
Een correspondent van den Fran
schen Matin" doelt nog onkele na
dere bijzonderheden mede over den
-strijd om de voorstad van Soissone,
St. Paul.
,.St. Paul bestaat uit een klein kas
teel. waarombeen ©enige hu'-zen lig
gen, die een steunpunt aan de troe
pen verschaffen.
„Den Hen hadden Fransche strijd-
krach'en achtereenvolgens de zuide
lijke hellingen van hot plateau van
Vregmy ontruimd. Hun front ter
breedte van ongeveer acht K M. .was
twee K.M. teruggenomen. De rivier
zou voor deze troepen weer de voor
naamste dekking worden.
De noodzakelijkheid om, ten be
hoeve van eon toekomstig offensief,
een bruggehoofd vast te houden op
den rechteroever, noopte den Fran
schen. met hun uitersten link-ervleu-
I gel cl© buitenwijken van Soissons 1®
blijven bezetten. Alleen het centrum
trok in zijn geheet terug over de ri
vier. Onderdeden van den rechter
vleugel hadden gedeelten van den
rechtervleugel bij Missy versteek: on
der dekking van het geschut van het
foit Condé. In den namiddag van den
•Hen volgde, na de ontruiming van
Bucy, Monei! en St. Marguerite, die
1 van hoogte 132.
De terugtocht hod plaats in vol
maakte orde, langs dcui spoorweg.
Zonder een paard of een caisson ach
ter te laten, had de veldartillerie van
den Imkervleugel zich teruggetrokken
op St. Vast. Over een afstand van
twee K.M. hadden de batterijen drie
maal afgelegd om te vuren op de
Duitsche Infanterie, die ui massa op
trok uit de richting van de boerderij
Perrière.
De Marokkaansche afdeelingen
vormden de achterhoede in Crouy.
Oin 4 uur 's middags slaagden do
Duitsche kotennes er in, niettegen
staande hun zware verliezen door de
Fransche vijf en zeventigers yeroor-
zaakt, om tegen Crouy op te rukken.
(Fransche tirailleurs hadden la de
ruïnen van liet gehucht hun mitrail
leurs rechte en links van den nade-
ringsweg verdekt opgesteld. Er
heerscht doodeUjke stilte, niets be
weegt, geen geweer is tc zien. De
Duitse hens, die blijkbaar rneenen, dat
de plaats ontruimd is on zich onder
't Fransche artillerievuur bevinden,
snel hm in den looppas vooruit ora
dekking te zoeken. Duizend meter,
vijfhonderd meter. De Marokkanen
laten de Duitschers naderen. Reeds
bevindt zijn spits zich in de dorps
straat a's plotseling van alle kanten
de kogelregen losbarst. Ovc-ral over
en om de rnuren verschijnc-n geweer
loopesn de mitrailleurs ratelen de
plaatselijke gesteldheid belet den
Duitschors zich te ontplooiende
Duitschers yalién bij geheele gelede
ren. De overigen trekken zich terug
op den rechteroever van een beek.
Maar reeds dagen Duitsche verster
kingen op. Zij vallen echter niet in
front aan, maar trachten het dorp
aan de oostzijde om te trekken. Drie
compagnieën Marokkanen worden
aangewezen voor een bajonetaan val.
Met een ontzettend geschreeuw stor
ten zij zich op de Duitschers de ba
jonetten eri kolven doen hun werk
on voor de tweede maal móeten de
Duitschers terug.
De Marokkanen hadden bevel om
Crouy vast te houden tot vijf uur.
Het is reeds zes uur, maar zij weige
ren het dorp te ontruimen. Twee
keer komt een stafofficier de order
brengen om terug te trekken. Einde
lijk, om half zeven besluiten do ti
railleurs te gehoorzamen. Een uur
later bezetten, da Duitschens hetgeen
er van Crouy over is.
De Fransche linkervleugel houdt
St. Vast bezet. De troepen head-cm
zich genesteld in van te voren gereed
gemaakte loopgraven, die zich uit
strekken tot 2 K.M. vóór St Vast en
aangeleund zijn op de huizen van St.
Paul. De nacht heeft een eind gemaakt
aan den infaiiteriestrijd, maar de ar
tillerie blijft de Duitschers bosohio-
ton. Aan alle kanten dondert hot ge
schut en flitsen do zoeklichten, over
al staan boerderijen in brand. Do
aanblik van het geheel is grootseh,
maar vreeselijk.
Bij 't aanbreken van «ion dag wordt
hot irefantfrriegevecht hervat. Om ze
ven uur krijgt een bataljon to SL
Paul bevel om de Duitsohers, dio zich
gereed maakten ©en aanval te doen
op de loopgraven vóór liet gehucht,
snol op liet lijf te valien. In een lievig
bajonetgevccht worden de Duitschers
teruggeworpen tot hot station-van
Crouy. Maar nauwelijks is liet zege-
v Lerende bataljon teruggekeerd, of
reeds zwermen nieuwe Duitsche af-
deeüng'-n nader. Twee uur lang volgt
de eene aanval op St. Paul op den
andere. Men vecht op de akkers, m
de boomgaarden op «ie erven, in «te
straten en steppen. En vooralurend
is de Fransche artillerie, geleid dooi
de vliegers, in de weer om de Duit
sche vieraterkijigen to beletten van
het plateau van Viegny af te dalen.
Eindelijk eindelijk, tegen twaalf
uur, verslapt het élan van de Duit
schers en weldra trekken dezen zich
terug op Crouy.
De Frnnsche troepen blijven moes
ter van de buitenwijken van Soissons
op den rechteroever van de Aisne en
van de bruggehoefden".
DE MODERNE VELDSLAG.
Een der oorlogscorrespondenten
van de Nieuwe Rott. CL schrijft uit
Noord-Frank rijk-
Het zal ongeveer vier jaren geleden
zijn. dat in een militair tijdschrift ten
artikel wrschoeu over „de verlaten
heid van het moderne slagveld". Dat
artikel was geschreven naar aanlei
ding van legermnnoeuvres iri Oosten
rijk, waarbij een groot getal vliegtoe
stellen was aangewend en de auteur
van het artikel gaf als zijn meaning
te kennen dat er op liet moderne slag
veld niets te zien zou zijn dan nu en
dan een linie infanterie, rijzend van
den grond, enkoio tientallen meters
vooruit stormend ora dan ziel» we»l©r
neder te werpen. Hoog boven do aar
de zouden vliegtoestellen en bestuur
bare luchtschepen ronda woven Maar
de schijnbare verlatenheid van de
vlakte zou vervuld zijn van hel wilde
gerucht dor kanonnen en geweren,
van het hol sell 'geftuit en gesuis der
projectielen van allerlei soort, van de
ontplof.ingen der granaten on van ce
uit de hoogte neergeworpen bommen.
Ik ben nu tcmitLlen van een moder
nen veldslag geweest, kilometers ver
der dan waar do artillerie der tegen
standers liaar projectielen kan zen
den. Ik heb gestaan in de linie der
strijders, bij de infanterie; mot achter
ine (ie eigen artillerie ©n voor m© de
vlakte, waar zich ergens dc vijand
moest1 o vinden. Ik ben geweest c-p
een dool van het uitgestrekte front,
waar nu over de toekomst, van Euro
pa beslist wordt.
De boven kort weergegeven beschrij
ving van een modern slug void is
slechts gedeeltelijk juist. Het térre'n
van zulk een veldslag is nog vorLate-
ner dan «le schrijver vermoedde. Geen
bestuurbare luchtschepen dreven bo
ven de vlakte en stechts nu en dan
was er een vlieger te zien; geen
fantori© stormde nu en dan vooruit-
Niéts van dit alles. De strijd uit de
1 lucht gedurende een veldslag is groo-
tendeols vervezen naar het rijk der
I fantasie
Er is geen sproke van, dat Zeppelins
of vliegtoestellen direct kunnen mede
werken tot de beslissing. De vliegers
kunnen wel indirect, door tactische
en strategische verkenningen, invloed
uitoefenen op het verloop van den
strijd. De Zeppelins zij'n, tenminste
overdag, vrijwel onbruikbaar, daar
zij een te groot doel vormen en zeer
spoedig zijn neergeschoten.
Van groote troopenmassa's is op
het moderne slagveid niets te )>cmer-
fcen. in de loopgraven bevinden zich
dunne infanterie-linién en do mannen,
«tte zich toch middenin den veldslag
bevinden, praten, rooken en kaarten
en toonen een bijna komisclie onver-
scliiilighoid voor den strijd, waarin
zij tenslotte toet» een rol vcnullea.
VVannee: nu en dan een granaatont-
ploffing in dc nabijheid gehoord wordt
is er soms wei eens een die eenige
belangstelling toont en voorzichtig
even hit hoofd buiten de loopgraaf
stookt orn de uitwerking van het pro
j eet iel waar te nemen, maar zijn ka
meraden gaan rustig door met praten,
rooken en kaarten, en tegelijk suizen
over de loopgraven de projectielen der
eigen artillerie, die daar ergens in d©
vlakte, waar do vijand zioh bevindt,
neerploffen.
Ver adder de loopgraven staan hier
en daar batterijen artillerie, zoo ver
scholen. dat men meet opletten orn
ze te ontdekken, zelfs als men er niet
erdor dan 20 meter ran af is. Op in
genieus© wijze rijn ze onttrokken aan
het oog van vliegers. Enkele dezer
batterijen hebben het vuur geopend,
andere blijven nog werkeloos. Men
hoort het geweld ran den slng, maar
ziet, als man niet zotf in de loopgraaf
is, niets dan de rookwolkjes dor ont
ploffende granaten.
Langs de wegen, die over hel slag
veld leiden, zijn hier en 'laar posten
er. de mannen rooken genoeglijk hun
pijp.
Slechts een hoogst enkohm keer
komt het voor daf een infanterie-af-
deeiing enkele tientallen nieters voor
uit stormt en dat gebeurt meestal
dun bij verrassing.
Van do tactische reserve heeft rnen
steeds d© voorstelling gehad ais van
troepen, die op korten afstand van d
vuurlinie wachten, het geweer arm
«ten voet. In werkelijkheid bevindt de
tactische reserve zich kilomeiers ach
ter het front. De minnen liggen langs
den weg, slenteren door de straten
van een dorp, drinken hier in ©en her
berg on gedragen zich als een-troep,
dio rust heeft oj» marsch, luisteren
niet eens naar het geschutvuur, dat
hun onverschillig schijnt t© laten.
Maar alles is gereed voor 'n voorwaart
sche beweging. Do wapens zijn bij do-
hand, evteiate de middelen van ver
voer en de troepen kunnen zoo noo-
dig in een miidrnum van tijd worden
ingezet.
Het tempo van don velslag is in do
laatste tijden vertraagd; allo afsban-
don zijn grooter geworden en daar
door is d-s aanwezigheid van snelle
vervoermiddelen thans noodzakelijker
dan ooit.
Een waarheid, die vroeger gold,
dat eenmaal in liet vuur gebrachte
troepen gedurende den strijd niet
dan bij hooge uitzondering kunnen
worden onttrokken aan de gevochte
linie, is nu geen waarheid meer. Da
gelijks worden troepen teruggetrok
ken er» door andere vervangen.
liNfanlerieoanvallen, zooals ik ze
herhaalde/ijk zag uitvoeren Hij vredes
manoeuvres, ©en oprukken in ver
spreide ord«ï om dan op enkele tien
tallen meters vau den vijand een meer
gesleten formatie aan te nemen, heb
ben eenvoudig niet piaats. Zulke aan
vallen zijn nog mogelijk hij de voor
bereiding van dsn veldslag, vóór do
legers iu slaglinio zijn, gedurende
den veldslag liehooren ze vrijwel tot
do onmogelijkheden.
Dc moderne veldslag heeft al het
schilderachtige van dsn oorlog ver
loren. lloe dikwijls hebben we niet de
voorstelling aanschouwd van een be
velvoerenden generaal, te paard, te
midden van zijn rtaf. Het is ©en ver
ouderde voorstelling. Om der waar
heid getrouw l© zijn zou rnen thans
den bevelvoerend en genera al moeten
weergeven, zittende in ©en leunstoel
Do divisiegeneraal bevindt zich kilo
meters achter hot front in ©en kamer,
waar hem per telegraaf en telefoon
de rapporten geworden en hij zijn be
slissingen neemt ten opzichte van de
troepenbewegingen. Bereden ordon
nansen bestaan bijna niet meer, bijna
alles gaat por draad of per draadloo-
ze. Wel wordt, voor marcheerende ko-
lonnes en transporten, gebruik ge
maakt van ordonnansen per motor
rijwiel.
De opperbevelhebber bevindt zich
meestal nog veel verder achter het
front dan do divisiegeneraal, en als
opperbevel hebber van een modern le-
ger kan men een veldtocht winnen
zonder een schot te hebben gehoord.
Eon flankomtrekking is op het wes
telijk oorlogsterrein thans onmogelijk
cn de frontaanval is het eenige, dat
overblijft. De modern© vervoermidde
len hebben het zoeken van eenige be
slissing op deze wijze ook ten zeerste
verzwaard. Wil een der partijen, door
op een bepaald punt van hel front met
een groote overmacht beslissend op
treden, dan rr.oet di© beslissing bin
nen korten tijd verkregen zijn, daar
de tegenstander over de middelen be
schikt, op het bedreigde punt zeer
sjxiedig aanzienlijke versterkingen
wr.n te voeren. Bovendien moet de be
slissing verkregen worden op een
front van vele kilometers, anders
heeft het behaald© succes geen invloed
op heel het verloop van den strijd.
Daar komt bij, dat de macht van liet
groote getal voel van haar beteekenis
hoeft verloren. Meer dan ooit heeft
thans het moreel van den troep waar
de, zooals het Belgische leger aan den
Yser bewezen heeft. Daar toch hield
het over een uitgestrekt front stand
tegenover een op zijn minst vijfvoudi
ge overmacht, en het deed dit niet en
kele uren, maar dagen, weken. Merk
waardig was dnn ook <le psychologi
sche toestand van den Belgischen sol
daat de herhaalde tegenslag had bij
hem geen ontmoediging doen ont
staan, doch een verbittering, die een
uitermate gunstiger» invloed had op
liet moreel.
Nu het moreel van den troep meer
beteekenis heeft dan ooit. is het he-
Crijpelijk, dat een beslissing slechts
kan worden verkregen als het moreel
©en der beide partijen voldoende
geschokt is. Niet ten onrechte heeft
generaal Joffre gezegd, dot de zo co
pra al niet zal zijn aan het in getal
sterkte machtigste leger, maar nan
hel leger, welks geest de geve,!een van
den oorlog het best verdraagt.
Ifet is een kwestie meer van moreel®
dar» van phvsieke -uitputting en daar
om laat een Ivsüssing zoo Jan? op zich
wachten.
EEN VLIEGONGELUK.
Maandag ts op d© Pont de Grencllo
t® Parijs een vliegtuig gevallen. Het
benzine-reservoir geraakte in brand
on de passagier, een kapitein, ver
brandde lovend. Do bestuurder brak
lieide becnon on kreeg inwendig let
sel. zoodat hij ir< het hospitaal be
zweek.
VERLIESCIJFERS.
We lezen in 't Alg. Handelsblad:
Een Kopenhoagsch correspondent
berekent thans op grond van de ver-
lioslüsten, «lat de oorlogsverliezen >n
Pruisen thans 877.107 bodragen nan.
dooden. gewonden en vermisten 13!»
lijsten zijn verschenen). Hierbij ko
men dan de verliezen in 138 Beier
se!»©, 92 Saksische. 99 Wurtemburg-
ache en 14 marine-lijsten. Do corres
pondent meent te mogen schatten dat
de totale Duitsche verliezen 2 1/4 mil-
li oer. bedruzee
In hoeveree öoz© schatting juist i3,
kunnen we niet beoordeel cn. maar
in olk geval moet wordeu opgemerkt,
dat van de gewonden natuurlijk een
zeer belangrijk deci i a herstel naar
het front kun terug koe ren
in Oostonrijk zin thans 100 verlies-
lijsten gepubliceerd, die de volgende
Cijfers geven; Officieren, gesneuveld
22Ó3, gewond 8980, gevangen 628;
manschappen: gedood 40,827, gewond
231,160 gevangen 9592. Hierbij behoo-
:n niet do verliezen «Ier laatste twos
maanden.
MIDDEN IN DEN K^ELREC .N.
De Vonvfirts maakt melding van
een brief van oen landweerman can
z.ijji vrouw, waarin sprr!" is van oen
hevig gevecht nan het westelijk 'iviiu
„Om negen uur gisteravond zijn wo
uil onzie loopgraaf afgelost en we heb
ben drie dagen en drie nachten :us*_
We staan hier tegenover de Ei»gel
achen, die zich ontzettend inspannen
om ons door een stormaanval t© ver
drijven. Twee dagen en twee nachten
hebben we een verschrikkelijk gra
naat- en mitcaJlieusevuur moeten
doorstaan. Wc waren totaal «u.geput
toem we eindelijk werden afgelosL
Zaterdagmiddag had ik een bijzonder
moeilijken lijd. Ik stond midden in
het kartetsvuur, hei was een oorvcr-
cteovend leven en te kng'-ls floten bij
dozijnen langs mijn ooren. Ik heb hot
kunnen doorstaan, ofschoon ik a' m.;t
het leven had afgerekend. Mijn post
kon ik niet verlaten, wam. ik uioest
oppassen dat de Engelschen niet door
onze linies heen braken, want als dat
geleurde zonder dat we bemerkten,
zouden we verloren zijn. Die twee uur
Feuilleton
Uit het Enge'sch van
WALTER BES ANT.
4)
Daar liegen onder de zo©vlakt© lung©
reeksen van puntige rot--en, zich u»".-
etrekkend van 't eiland tot ver in uen
stroom, dio als roofgierige monsters
elk vaartuig, dat zij in hare verslin
dend© kaken vangen, vaneen rijten en
vermorzelen. Daar gaat, t us se hou ac
eilanden snol en verraderlijk, oen
eirooraing, duo het schip met zich
sleept en het togen do rotsen te.plet
ter slaat, zoodat het met man en muis
vorgaaL Duai zijn rukwinden, die
om do rotsen gieren en loeien door
de nauwe doorvaarten.
Toen zag Armorel, op een halve
iniji afstainds van Samson, een bootje
op het water, met twee mannen er in.
En meer nog' die boot d'obljordc.
blijkbaar zonder roeiriemen of zeilen
over de zee Wat beduidde diit?
Zij bleef eon oogenblik verbaasd
n.iar dit schouwspel staren. Weldra
wist zij wat het betoekoixlo.
liet was elhe cn het bootje dreef
mot het g©tij mode. De wind was gaan'
ligger», maar toch niet zoo, of er
kwam nog genoeg uit het noordoos
ten om hot vaartuig voort te stuwen.
l>e zee was laag, maar de voet vau
de Groote Minaito was met zilveren
golven bedekt er», lief wiitte schuim
dartelde langs de kanten en over de
kllïppen, en het water buldctrdie en
kookte en sprong woest omhoog.
Weer verhief do wind zich een i ger ma
te, nu do zon begon onder te gaan,
©n als zij niet zoo hard als zij konden
terugreikten, zouden zij door de duis
ternis overvallen on in volle zee ge
worpen worden,
Zij keek nogmaals en hare gedach
ten gingen al vierder. Do dalende zon
wierp hare stralen ap liet scheepje
cn verlichtte het zoo helder, dat zij
twee dingen duidelijk zien kon. Ten
eerste, dat het bootje werkelijk zon-
«k-r riemen of zeilen zich voortbewoog
en ten tweede, ckit de mannen, die er
iu zaten, geen bewoners van Soriing
wim Zij kon hun golaat met oixler-
gcheiden, maar hun voorkomen en
do wijze waarop zij In hot bootje za
ten, toonden aan dat zij geen eiland
bewoners konden zijn. Bovendien»
geen eilander zou op dit uur van den
(lag hier varen. Het waren dus reizi
gers: en hunne rustige houding be
wees. dat zs'j geen flauw vermoeden
hadden van het gevaar dat hou dreig
de.
Weder bleef zij een oogenblik in
gedachten staan, en thans was zij,
terwijl har© ongen do beweging van
't bootje volgden, overtuigd dat 't door
den stroom Jiiet in zee gedreven,
vrat reeds zeor gevaarlijk zou geweest
zijn, maar naar do rotsen gesleept
zon worden. Toen keerde zij zich
door schrik bevangen, om en ijlde
naar de haven.
HOOFDSTUK II.
Van den dood gered.
Peter! riep Ai morel, teen zij daar
kwam. Peter! Peter! wordt wakker!
Waar is dis jongen? Wordt wakker
en kom mede.
De jongen, «l e volstrekt niet lag te
slapen, kwam traag on boersch, doch
gehoorzaam aanloopeu. Hij was iets
ouder dau de meeste mannen, die zich
nog jongen laten monién. Ja, ten dj
men zich in zijn i-ilerlijk voorkomni
ven riste, moest liij voel ouder zijn,
want hij was leeds geheel kaal, uit
genomen eenige in zijn hals liangeu-
de haren en dia waren wiL Hij be
woog zied» langzaam en zijn vosten
misten de veerkracht der jeugd Ook
zijn sclioudc-rs vvaron, als onder hot
wicht der jaren, gebogen, iets wat
zelden of nooit bij jongens gezien
wordt. Toch noemde Armored iteze
antiquiteit „de jongen", en hij liel
zich di© benaming zonder tegenwer
ping welgevallen.
Gauw, Peter! riep zij uit. Er
drijft een bootje r.nar de rotsen en de
vloed komt op. In dat bootje zitten
twee mannen cn zij hebben geen rie
men. Zeker een paar toeristen., die
hier maar op goed geluk rondzwal
ken. Zij zullen tegen de rotsen gewor
pen worden» tenzij...
Peter volgde haar haastig© schre
den met een vertoon van spoed en een
beweging zijner boenen, di® vlugheid
naderde. Maar hij was traag van na
tuur on liet zijn werk gaarne door
anderen doen. Toohij bij den steiger
kwam, bemerkt© hij dat Armorel hem
reeds een-goed eirul voor was en de
zeilen al gesjord en de riemen toego
legd had, en «1st zij op ben» wachtte
om van wal ta steken.
Peter was traag op het land, maar
op zee is alleen hij traag, die weet
hoe er met schepen moet worden om
gegaan. Peter bezat di© kennis; alte
eilandbewoners bezitten baar. Zij
worden er mede geboren ;zij weten
ook dut op zee niet^ met overhaasting
wordt gewonnen. „Hoe meer haast,
hoe minder spoed", is het beginsel,
waardoor zij zich aan land zoowel als
op hol water laten leiden. Toen Pe
ter dus met zijn vaartuig van wal
was gestoken, legde hij b j bet opne
men der riemen even weinig baast
aan den dog, als waarvan hij blijk
emi cegoran. holAs.il, iudten hü een
bootslading bloemen naar de haven
had gebracht.
Zij drijven naar de rotsen, zeide
Armorel, on liet water stijgt.
Peter gaf geen antwoord, niaar
streek met zijn riem over de golven.
Zoo rooiden zij tien minuten zwijgend
voort. Toon begon Peters geest te ge
tuigen. en sprak hij langzaam:
Twintig jaren geleden ik her
inner het mi; als den dag van giste-
j-en liep een sloep bij dezelfde klip
op de kust. F.r was een sterke vloed
juist als hedenavond. Drie mannen
waren er in die sloep, reizigers, di©
uit zuinigheid geen veerman geno
men hadden llunne lijken werden
nooit gevonden.
Toen zwiecg hij weder en Leiden
roeiden somber verder.
In tien of twaalf minuten waren
zij, om deu zeeman bekende redenen,
op eerbiedigen afstand van de kust,
do punt omgezeild. Peter leg'ie den
riem toe en Armorel deed hetzelfde.
Toen zette Peter den mast in het
©poor, Iteasch de zeilen ©n nam de
lijn in de Inuwl, terwijl Armorel zich
aan het roei zotte.
Het. is do boot van Jfmkins, zeide
Poter, het selveepje in het gezicht krij
pende. Wat zal Jinkins er wol van
zeggen dat zijn boot naar de ha Uen
gaat?
En de twee n-ar.non die er inzit
ten' Zal Jinkiiw zie», om l>»a niet be
kommeren?
Het zijn vreemdelingen; heeren.
.ermoed ik. Nu. als de wind opwak-
kert... Ha, daar heb je het al! De wind
deed opeens de zeilen zwellen. Ilct
scheepje danste op de golven en een
oogenblik daarna vloog het door l»et
water, regelrecht naar do engten tus-
schen do rotsen.
De zon neigde ter kimme. U ost-
waarts, tegenover han, lag het vaar
tuig dat zij zochten t© achterholen,
een kleanc, donkere stip, waarop zich
twee zwarte silhouetten duidelijk te
gen den karmozijnen hemel afteekoo-
den. Thans bemerkte Armorel. dat
de reizigers eenig heeef kreger. van
liet gevaar waarin zij verkeerden,
want zij zaten niet meer lijdzaam te
genover elkander, maar hadden een
plank uit 'te boot getrokken, waar
mede do ecu, op zijn knieën liggend,
werkte, doch als iemand die geen
roeiriemen kan l:antoeren. Het scheep
je dobberde van den ©enen kant naar
den anderen, naar hield toch onver
anderlijk koers naar do rotsen.
Als het tegen de klip stout, zeida
Armorel, is hel binnen vijf minu
ten kort en ktein geslagen. Ilc-t water
gutst er overheen als een molenbeek!
Zij zeide dit zonder te weten wat
©eu rnoleijbeok is, want er zijn geen
molenbeken op Soriing. Maar d© ver
gelijking was juist.
/Wordt vervo'gd.)
