tija n»e s©o lang gevallen als een
v.eek. Ik keek maai voortduicnd op
mijn horloge; eindelijk werd ik afge-
k«s„ Maar ook achter onxo dekking
aijn w e voor »ic-t granaat- en kartets
vuur niet veilig. De aflossing uit de
loopgraven k.*i alleen 's nachts ge
beuren en telkens op verschillende
lijdst:j>!*cn, zodat de vijand het niet
bemerkt, wabt anders schieten ze als
dollen op ons. Hei 15 een verwoede
strijd dien lie Engelschaa hier voeren.
We slaan Ider in onze loopgraven
mannetje aan mannetje. Ons geecJnri
«n de mitrailleuses slaan altijd klaar;
soodra do aanval begint worden de
bestormers weggemaaid. Ik heb er
mezelf al ovar verbaasd hoe Ik dit al
les uithoud en met welk een kalmte
en overleg ik in slaat ben den moei
lijken plicht te vervollen. De verlig-
cen lijn betrekkelijk gering. Hoofd
zaak is dat men zijn voorzichtigheid
behoudt.
De Zeppelins en vliegtui
gen boven Engeland.
Ter aanvulling van de telegrafische
beriahUai omtrent het bezoek, Dins
dagavond door Duitsihe luchtschepen
aan de Oostkust van Engeland ge
bracht, melden de Engelsche bladen
nog eenige bijzonderheden.
Een nauwkeurige waarneming van
het luchtschip schijnt in de Engelsche
plaatsen welke bezocht werden, niet
mogelijk te zijn geweest. Een lucht
schip „dat veel van eeu Zeppelin weg
liad" is de vage bschrijving die men
in de bladen aantreft. Sommige oog
getuigen willen een groenachtig
blauw licht aan den hemel hebben
gezien; anderen verzekeren, dat er
hoegenaamd niets in de lucht to zien
is geweest. Wel heeft men tot in alle
doelen der bezochte plaatsen het ron
ken van den motor van het luchtschip
vernomen.
Een inwoner van Sberingham hoeft
aan de Daily Mail gezegd: ,.'t Was
omstreeks half negen dat de Zeppe
lin naar Sheringhum kwam. Ik geloof
dat er twee waren. 'De Dmlsche ma
rinestaf meld! dat er lacht sche
pen geweest zijn;. Ik lieb er in elk
geval één ze f gezien, liet vloog c*p een
groote hoogte. Ik kon den afstand niet
schatten, maar 't was stellig niet min
der dan 3000 voet. Het was een mooi
maar beklemmend gezicht. De Zej>pe-
iin. een g.'-oote sigaar, toekende zich
somber en donker af tegen 't zwart
van den hemel, maar de omtrekken
waren onmiskenbaar. De Zeppelin
was van zoeklichten voorzien, die af
en too hun schijnsel naar beneden
wierpen en een vreemde lichtbundel
wierpen op de donkere stad en 't land.
Torn kwam liet geknal van do bom
men..." Encoovoorts.
Een verslaggever van oen nieuws
agentschap to Yarmouth vertelt: „Ik
liep door Kingstreet, toen ik opeens
een vreeselijke ontploffing hoorde, als
het geraas van den dWntf-ar. Ik keek
naar de lucht, maar kon niets zien".
Reuter seint nog uit Londen:
>Dc aangerichte schade in Yamouth
beloopt in do duizenden ponden. Al
leen is voor 100 pond aan glaswerk
vernield.
Groote schade werd berokkend aan
een viascherijioods, waardoor een
aantal bureaux van hun dak beroofd
werden. De groote tribune op het
sportterrein is doorboord door gra
naatscherven.
De avond was vrij helder en de om-
trekken dor Duitscho vliieetccstaUen
waren duidelijk te zien. Twee kwa
men te Yarmouth uit de richting van
de zee te S uur 3U, lieten bommen
vallen en bicven slechts ongeveer tien
minuten in de buurt, daarop vlogen
zo in oostelijke richting. Te 11.45
kwam een ander vliegtuig Ikivoii de
etad, komende uit liet binnenland uit
zuidwestelijke nebtmg. De politie ver
klaart, dat Ivet toestel zeer snel vloog,
bommen weiden niet geworpen toen
het over Yarmouth vloog. Ook dit
vliegtuig verdween boven de zee in
oostelijke richting. De politie ver
klaart vorder geen enkelo aanwijzing
to hebben ontvangen, dat voor of tij
dens den raid te land of ter zee sig
»alen zijn gegeven.
Twee vliegtuigen passeerden te 8.30
boven Cromer. De autoriteiten, die
bericht hadden ontvangen, dat lucht
schepen zich boven Yarmouth hadden
vertcor.d, hadden last gegeven d it alle
lie li ton moester, worden geloefd. De
et-vl was dus volkomen duister. De
Duitscho vliegtuigen maakten b'.ijk
baar een tocht om de stad en verdwe
nen toen zonder bommen te hebben
geworpen.
Tc Sher'ngfcem passeerde te 845
een Zeppeün boven de stad vloog op
groote hoogte om de kerk heen. De
baHon kon met het blooio oog nog
worden waargenomen. Een ontplof
bare bom werd geworpen, die een
huis raakte. De bom ging door het
«lak recht door naa>r den ondereten
vloer zonder te ontp-'offen, daar de
'ont bij Itot vallen losgeraakt was De
bom kwam terecht in een katner,
waarin zich man, vrouw en kind be
vonden, dio echter niet geraakt wer
den.
Het heet, dat er nog een bom is
geworpen tusschen Cromer en She-
ringbam, die eveneens niet ontplofte.
Nadat de Zep'pofsns de tomnv.n
hadden geworpen, verdwenen ze zee
waarts.
Tc Hunton bij Cromer werd een der
Zeppelins uitstekend gezien, door
haast de gehcele bevolking, dio u't-
getoopeik was op het geluid van de
motoren. Men verklaarde, dat het
ft-hjp op e«m hoogte ren 2G00 voet
vloog.
Het gerucht, dat een Zeppelin neer
geschoten werd te Hunstanton, ie niet
bevestigd."
Voorts meldt Reuter nog uit Lon-
d> a „Beschouwt men den Zeppehn-
aanval op de Oostkust van een mi'i-
tair standpunt en als een pegging om
moreeton Invloed te oefenen op het
Engelsche volk, dan is hij ais een ge
weldige mislukking te becchouvven,
in aanmerking genomen het aantal
luchtschepen. De eenige uitwerking
is, dat vier onschuldige menschon
zrn gedood en een paar duizend pond
ater'ing echade is aangericht te Yar-
mouth en Kmgs Lynn. Het valt te
bezien of dit nog wel het ergste is.
wanneer men iet op de verontwaardi
ging, welke het gebeurde in Enge
land en Amerika heeft gewekt. Er
wordt op gewezen dat de Duitechers
de strategie van het aanvallen vun
open steden en latodeiijko dorpen blij
ven toegedaan.
Do handehvijxo wordt verge
leken niet die van Engeland, wc«kR
vliegers nimmer bommen hebben ge
worpen oj) onverdedigde plaatsen.
Ongetwijfeld zullen du Engeischo an-
toriteiten ook ten epijt van de uittar
ting der Duitechers, <iie allo oorlogs-
vvetten met voeten treden, bij de hu
mane politiek volharden, dio zij tot
dusver hebben gevolgd, niettegen
staande verscheidene groote Duifsche
steden verleidelijk* doelpunten aan
bieden, die voor Engelsche vliegers
zeer goed bereikbaar zijn."
De Engelsche bladen spreken hun
verontwaardiging uit over don aanval
oj» onschuldige slachtoffers, d'e zon
der eenige militaire beteekenas alleen
hel resultaat hebben, dat het Engel
sche volk nog meer vastberaden zal
worden dan ooit to voren, oni don
strijd vol te houden tot hot einde."
De DuUschc marinestaf deelt
mede
,,ln den nacht van 10 op 20 dezer
hebben marino-luchtschcpen een aan
val ondernomen oj> eenige versterkte
plaatsen aan de oostkust van Enge
land. Het weer was mistig en regen
achtig. Verscheidene bommen zijn
met succes geworpen.
De luchtschepen zijn beschoten,
doch onverlet teruggekeerd."
In België.
KARDINAAL MERCI ER.
Eeu correspondent van „De Tijd"
schrijft ,,Ik ben gemachtigd het
volgende te verklaren: Er heeft nog
geen enkele gedacht en wisse Ling plaats
gehad tusschen don 11. Stoel en Z.Em.
kardinaal Merder, betreffende do ge
beurtenissen te Mechelen, daar de
verbinding verbroken is."
Vorder lezen we in „Do Tijd"
„Volgens do „Gaulois' heeft Z.ll.
de Paus met een in hartelijke woor
den geste'd schrijven geantwoord op
het bekende telegram van koning
Albert, om to protesteeren tegen de
vrijheidsberoovtng van Z.Em. kordi
naa' Mereier. Man leidt uit het ant
woord van Z. II. Paua Bened'ctus
XV aan den koning der Delgen af
aldus het blad dat. het Vaticaan het
„tncident-Mercier" vo'strokt niet a'a
gesloten beschouwt.
spoorwegongei.uk.
Uit Baelen wordt aan de Telegraaf
giesoind: „Maandagnacht is te Raden
op „Neetih" een Dudtsche goederen
trein, bestaand© uit een zestal wagens
«n bevracht met aardappelen, welke
voor het Duitscho kamp bestemd wa
ren, in het kanaal van Hasselt naar
Turnhout gereden.
De oorzaak van dit ongeval moet
hieraan worden toegeschreven, da'l
verzuimd was een signaal te plaatsen
bij do vroeger door de Duitochers zelf
opgeblazen spoorbrug. Dinsdagmor
gen zijn van do den trein begeleiden
de Duiitsehe militairen zes lijken uit
bet kanaal opgovisebt, terwijl er nog
8 worden vermist.
De overblijfselen van den trein wor
den niet spoed opgeruimd.
Stadsnieuws
RAAD VAN BEROEP.
Bij besluit van Gedeputeerde Sta
ten van Noord-llod'and van 18 Ja
nuari 1915 is aan den heer D. Groot
Mzte Wunnervcer, eervol ontslag
verleend als lid-werknemer van den
Raad van Beroep (Ongevallenverze
kering) te Haarlem.
Rubriek voor Vragen
Goabonneerden hebben het voorrecht.
Vragen op versohlüond gebied, mils von*
beantwoording vatbaar, in te zenden bij de
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Allo antwoorden worden geheel kosteloos
gegsvea en soo spoedig mogelijk.
Asa vragen, dio niet volledig nasm en
woonplaats van den inrender vermeldeo
v.ordt geen aandacht geschonken,
VRAAG. Hoe Is het adres van
den Neder! andschen consul te WH-
liêlmshaven?
ANTWOORD. Te Wilhelmsha-
ven is geen Nederlaiidsck consul.
Schrijf aan den Nederlandschen con
sul i» Bremen, den heer F. W. Hoi-
neiv.
Mej. G. V. Uw vraag is niet in
ons bezit gekomen. Gelieve die dus w
herhalen.
üit de Omstreken
SCHOTEN.
„DE GEVOLGEN VAN DEN
OORLOG".
Over „De gevolgen van den Oorlog"
en de Xcderlandsehe Democratie
sprak Woensdagavond in „Klein Flo
ra." aar. hel Pretoria plein Mr. L. N.
Iloodenburg, lid van de Tweed©
Kamer der Staten-Generaa! voor het
district Beverwijk en voorzitter van
den Vrijrinnig-Etouioeratischen Bond.
Na een inleiding van den lieer P ru
se hen begon Mr. Roodenburg, na
eenige korte opmerkingen vooraf,
zjjn eigenlijke redevoering, met do
aandacht or op te vestigen, dat niet
alleen ren land, als Nederland, dat
te midden der oorlogvoerende landen
llgl, maar ook verafgelegen stoten,
als Amerika, op gevoelige wijze in
hun economisch beslaan worde» ge
troffen.
Do oorzaak is, dat ito landen tegen-
woordk» economisch zoozeer van el
kaar afhankelijk. zijn. Het blijkt, dat
do economische hutshouding der lan
den op weg is een wereldhuishouding
to worden.
In verband hiermee bracht Mr. Roo-
ctonburg hulde aan hetgeen do Rogre
iiiig gedaan heeft, om den economi
sche» toestand 200 gunstig mogelijk
te doen ziju.
Wanneer eezur aal do oer log gedaan
ral zijn, zal men moeten trachten om
de democratiseering van ons staats
wezen met krocht to hervatten. Daar
om moet de invloed van het Parle
ment, dat in onze constitutie de
krachtigste factor to, niet alleen l»e-
houden, maar ook versterkt worden.
o.a. door Invoering van algemeen
kiesrecht Ook nSoet do democrat»)
meer aandacht schenken aan gestie
van do regeling onzer buitenlandse)!©
zuk-.-n, nl. die dw diplomatie.
Do samenstelling va» het corps di
pkunutiquo moet meer gedemocrati
seerd wonden en liet Parlement ral op
do diplomatie invloed. moeten kunne»
uitoefenen. Voort» moet er gestreeld
worden naar de vervorming van ons
leger tot een volksleger.
In den eersten tijd van dm oorlog
whs er boven ulles een sterke uitvoe
rende maclit ncodig. Daarom moest
de eritiek van. het l'urlooient zw ijgen
en do oontroto terzijde worden gesteld.
Dit levert bezwaar op voor de demo
cratie, wanneer het Parlement niet
staat op zijn oigon rechten.
In dit verband besprak de heer
Roodenburg do Staat «leemtig van 270
miilioen. II ij verdedigde do houding,
die do vrijzinnig-democraten cu so
ciaal-democraten inzake het voorstel
tot dekking van de ieening hebben
aangenomen en crfÜseerde daarbij do
opvatting der Regecring, die meende,
dat het Parlement 2ich beperken moet
tot registrecren van de Regccriiigs-
daden, zoolang do bmtenlandscho
oorlog duurt. Wanneer dit ooodig is,
moet het Parlement zijn recht van
eritiek handhaven. Dc heffing van tien
opcenten op do invoerrechten, door de
Regecring oorspronkelijk voorgesteld,
om de leening te dekken, was af te
keuren. Had men nu geen eritiek op
dezo opcciiten-tieffing geoefend, dan
zou men waarschijnlijk voorgoed vast
gezeten hebben aan deze 10 opcenten
en liet zou waarschijnlijk geweest zijn,
dat men dan in de toekomst ook niet
zou ontkomen zijn aan verhooging
van do invoerrechten, wanneet er
geld moet zijn. En dat zou zeer to I*-
tieurcn zijn, want Nederland moet
zich aan het vrijhandelsstelsel houden
niet alleen, maar men moet ook trach
ten den vrijhandel over de geheelo
wereld uit te breiden. Wanneer men
dat kon gedaan krijgen, zou men veel
aanleiding tot spanning tusschen de
verschillende landen wegnemen.
Mr. Roodenburg verdedigde verder
een aflossing van de leming in 1917
door een heft mg ineens. Wanneer dut
niet geschiedt, heeft men gedurende
15 jauf geen geld voor uitbreiding der
sociale wetgeving, 0. a. het Staats
pensioen, en heeft men ook geen geld
voor do hervorming van het onder
wijs, dio schatten gelds zal kosten,
wanneer, waar liet naar toe gaat, liet
openbaar en bijzonder onderwijs ge
lijkgesteld wordt.
De Regeering is niet voornemens te
komen met een voorstel, om in 1917
een heffing-ineens, d. \v. z. in twee,
drie jaren do leening van 275 mil-
lioett «f te lossen, vast te stellen, maar
to oh blijft Mr. Roodenburg van mee
ning, dat zulk een heffing-Ineens do
oplossing zal moeten zijn.
De Duitscho „Wehrbeitrag" ten be
hoeve vun de uitbreiding van hot Duit
scho leger en de vloot was eigenlijk
ook zulk een heffing-ineens.
Men vreest voor omtrekking van
kapitaal aan instellingen, die dit 1100-
dig hebben, maai' Dr. Bos heeft er niet
ten onrechte op gewezen, dat zulk eeu
onttrekking vun kapitaal oenigo jaren
geleden ook plants heeft gehad, toen
de daling der Amerikaanscho fondsen
eeu zeer belangrijk kapitaal atui 0113
lu rul heeft onttrokken.
Van de gelegenheid tot gedachten-
wisseling werd gebruik gemaakt dooi
den lieer E 1 s i n g a, die 0. a. do hef
fing-ineens verdedigde op dezen
grond, dat de groote inkomens gemak
kelijk do som van 275 inillioen kunnen
betalen, omdat in do laatste jaren de-
zo vermogens met een veel grooter be
drag zijn toegenomen.
Na beantwoording van den spreker
door Mr. Roodenburg, sloot de
heer Pruschen met een dankbetui
ging aan den spreker do bijeenkomst.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
30 Cts. per regeL
Binnenland
BOOG WATER.
't Alg. Handelsblad meldt:
Do bewoners van Nederiiorst don-
Berg hebben de laatste dagen menig
oogoPblik van groeten angst en span
ning beleefd. Dok hier was de water
stand ongekend hoog. Zondag bereik
te do Vecht zelfs de bij mensdieniieu-
genis niet gekende hoogte van 70 c.M.
boven A.P. Wie den treurige»! toe
stand der waterkeeringen van de pol
ders De Kuyer, Do Horn, De Spiegel,
De Blyk en de Moeruitiordijkschc Pol
der niet gezien heeft zooals die zich
toen vertoonden, kan or zidi onmoge
lijk een voorstelling van maken. Waar
men ook kwam overal zag men op
korte afstanden het water dor rivier
over dc dijken stroomen em de polders
als in een meer herscheppen. Hei. ge
vaarlijkste van alles waren nog do
veie molleguten in do dijken, waar
door liet water mat kracht naar bin
nen gutoto en diep» gaten in de achter
trelegen wegen groef. De angst sloeg
dan ook een ieder om het iiart dat do
dijken bozwijken zouden. Wij verne
men dat de nog niet gereglementeerde
polders in don loop van dit jaar onder
reglement gesteld zullen worden en
er dan een streng toezicht op de wa-
torkeeringen zal worden voorgeschre
ven.
Te Wijikel Is door het omloopon
van don wind het waver hoog opge
stuwd en lie-p Maandagmorgen de pol
der ten Z.-O. van het dorp onder.
To Oudega (SmalL) zijn do be
wonen» van Jan DurkspoUler, drie ge
zinnen, met him vee, have en goed
gevlucht; het water stroomt over cto
dijken don polder binnen. Alle polders
zijn ondergeloop en. Velen hebben imt
water in huto staan en kunnen alleen
roet Laarzen aan in hun woningen
verkeeron.
De toestand wordt to Warton a
hoe langer hoe treuriger. Vele men
RClien hebben liet water in hun Kui
zen. Een huisgezin lieeft zijn woning
moeten verlaten. Do schoolkinderen
hebben vacanlto gehad, omdat de
school niet te bereiken was. Begint nu
de wind eens plotseling krachtig uit
het oosten te blazen, dan zet het wa
ter nog wel een voet op en w ordt de
toestand voor velen bepaald kritiek.
Do watersnood van 1910 was te War-
Vena minder groot dan die tan thans.
De Hilversumscho Meent staat
geheel blank. Het lage dijkje aan de
Ankeveensche zijde sleeks nog slechts
hier en daar bot en de w atermassa uiL
Uit Cuyk: Ten gevolge van den
hoogeu watereiamj der Maas begint
het kwelwater onrustbarend te was
sen en overstroomt reeds vele velden,
alsmede eenige wegen. Voor den land
bouw dreigt de watervloed weder eene
groote schade 'ie worden.
De 's-H. Ct. meldt uit Eindhoven:
De laag gelegen streken in de omstre
ken van Eindhoven staan blank onder
water, vooral de greinden nabij de
Dommel gelegen. Ook de meeste bin
nenwegen zijn ondergeloop en of on-
begaanlwar. De Boschdijk van Eind
hoven naar Boxtel, de heerbaan aan
gelegd door Napoleon, s\.aat op meer
dere plaatsen onder water.
OOK HIJ LEED SCHADE.
Bij het Stoui.comilé 1911 te Grave
heeft zich het hoofd van een l>edelaai'--
fanuüo vervoegd, verzoekende om
steun, daar b'j door de tijdsomstan
digheden zeer geleden had, daar de
boenen ten gevolg© van don oorlog
veel minder gaven dan vroeger. Ver
der merkte liij nog op, dat het comité
ook in aanmerking moest nemen, dat
zijn arbeidsveld, doordat de Beersch©
Maas do toegangswegen naar Grave
onder water had gezet, zeer ingekrom
pen was, zoo motdt de N. R. Ct.
DE POSTDIEFSTAL TE AM
STERDAM.
De milicien, due onlangs werd aan
gehouden in verhand met den bruta
len diefstal aan het hoofdpostkantoor
te Anusterdam, is door de militaire
autoriteiten, te wier beschikking hij
was gestald, wed or op vrije voeten ge
ilen. Hij bLeek in staat to zijn, zijn
alibi te bewijzen.
ONGELUKKEN.
De Tel. meldt
Dinsdagmiddag- had te Bannavohl
do 16-jarige zoon van den heer Veere
man het ongeluk, van. zijn fiets te
vallen. Door den schok, g'ng een
schot van zijn. revolver, die hij in den
zak droeg, af, waarvan de kogel hem
in de Lies drong. Zwaar gewond, Is
liet jongmeoiBch per kruiwagen naai
den geneesheer vervoerd.
Een "droevig ongeluk had Dins
dagmiddag op de Eendracht te Apel
doorn plaats. De reeds «enigszins op
jaren zijnde tuinman M., bozig zijn-
do met het hakken van boomen in
dien tuin van den winkelier W., word
door een om va 'lenden boom zoodanig
getroffen, dat hij een uur 'aler over
leed.
TWEEDE KAMER.
LANGER IN DIENST HOUDEN VAN
DIENSTPLICHTIGEN BIJ DE
LANDWEER.
Voorloopig verslag.
Door eenige leden werd' in de eenste
plaats de opmerking gemaakt dat de
behandeling van dijt wetsontwerp met
dezelfde overhaasting zal moeten ge
schieden ais in December j.l. het ge
val was. Zij betreurden dit wijl zoo
doende het doe' waarmede indertijd
te elfder ure een wijziging in het 1n
December behandelde w. 0. is aange
bracht, om nj. de quaestie van het in
dienst houden rustig te kunnen be
spreken, niet wordt bereikt.
Andere leden meenden echter dat
spoediger indiening niet mogelijk wa
re geweest.
Verscheidene leden die bij de behan
deling van liet w. o. in December
reeds hun twijfel hadden uitgespro
ken ten aanzien van de noodzakelijk
heid om al Je onder de wapenen zijn-
do troepen onder de wapenen te hou
den. verklaarden door heigeen de
Mnister in de Nota nader heeft aan
gevoerd, niet in hunne meening te
zijn geschokt.
Sommige dezer leden stekien zich
dc vraag of de Reg©ering wellicht be
schikt over gegevens, voor de beoor
deeling van de hier aan de orde zijn
de vraag van behing, die met ten
dienste van do Kamer staan. De Re
gecring staat, blijkens hetgeen voor
komt in de Nota op het standpunt dat
de gevaren voor ons land om in dén
oorJog to worden betrokken, thans
niet geringer zijn dan in Augustus.
Men meende, dat voor zoover de toe
stand mag worden beoordeeld naar
de politieke en strategische verhou
dingen die voor lret publiek bloot 'ig-
gen, deze opvatting 11 tot wel gerecht
vaardigd schijnL Daarom werd het
denkbeeld geopperd de Regeering u't
te nood'igen aan de Kamer in comité-
generaal een nadere toelichting tot
haar zienswijze te verschaffen.
Van andere zijde werd echter het
denkbeeld van een vergadering in co
mité-generaal bestreden. Men betwij
felde zeer, of aan de Kamer mede-
d eel in gen zouden worden verstrekt,
dte op haar beoordeeling van de zaak
van grooten iiw'oed zouden kunnen
zijn
Voorts wee» mon er op, dat zu'k
een vergadering Jicht ongerustheid in
het binneatfend en opzien in het bui
tenland zou verwekken. Bovendien
pleegt een vergadering in comité-ge
neraal over zaken als deze aanleiding
te geven tot allerlei min juiste be
richten in de pers, die, zonder het ge-
helm van hei comité-generaal te
schenden, niet afdoende kunnen wor
den tegengesproken en zoodoende een
verkeerden invloed hebben.
De voorstanders van het denkbeeld
merkten hiertegenover weer op, dat
in de tegonwooidige tijden het waar
lijk geen opzien of ongerustheid kan
baren, indien een vergadering van
de Kantor, ter bespreking met de Re
gecring van liet in dienst houden van
troepen, met gesloten deuren wordt
gehouden. Ook meeneten zij te weten,
dat van vroegere betongrijke verga
deringen in comité-generaal het ge
heim zeer goed is bewaard ©ebtovcn.
In de Nota wijst do Minister, ten
betooge dat wegzending van een deel
der troepen met mogelijk ts, op het
feit dat het actief titans kleiner is dan
'n Augustus, doordat Jict ver loop ten
gevolge van ziekte, ongeschikt verkla
ringen, vrijstellingen en onbepaalde
verloven, niet gedekt is geworden
door het in de ge'cderen treden van
de najaor&ptoeg 1911.
Naar aanleiding hiervan werd go-
v raagid of het verloop bier bedoeld in
den vorm van een verhoudingecijfor
kan worden medegedeeld.
Voorts werd door sommige leden be
toogd dat door vroeger® iölijviug der
lichting 1915 voor sterkere aanvulling
had kunnen zijn gezorgd. Thans heeft
men door middel van dio opleiding
p'.m. 25.000 geoefende mannen min
der.
En daaronder hoogstwaarschijnlijk
velen die uitmuntend geschikt zouden
zijn geweest voor kadér-opieiding.
Opgomeikt wend, dat naar aanlei
ding van het betoog, dut om een deel
der troepen zonder bezwaar huis
waarts te kunnen zenden, het er
slechts oj> aankomt maatregelen te
nemen, die 111 g©\al van nood hun tij
dige terugkomst, verzekeren, de Mi
nister in zijn Nota verklaart dat, in
verband met de capaciteit der beschik
bare vervoermiddelen, die zekerheid
n'et is te verkrijgen., indien het aan
tal afwezige troepen grooter is dan
dat. hetwelk thans rege'matig met
verlof afwezig is.
Verscheidene leden konden do juist
heid van deze zienswijze niet toege
ven. Door doelmatige overplaatsin
gen zouden de bezwaren ongetwijfeld
zeer in kracht verminderen. De vraag
werd gesteld of de ondergang ren tal
van ondernemingen niet van grootore
beleekon's is te achten dan de moge
lijkheid dat enkele landweermannen
niet tijdig hunne bestemming zou don
bereiken.
Betoogd werd dat het hier ge'.dt een
vraag van oi^anisatto cn ntot een
van de altermoei'ij<kste.
Eindelijk wees men er op dut, wan
neer do wegzending zich tot do l.uitste
landwcerlichting beperkt en do
meeste leden, die op vermindering
van het actief aandrongen bepaalden
zich tot dien wenseh, al waren er ook.
di© voor het naar huis zonden van
verscheidene landweerlichtingen pleit
ten, de moeilijkheden die do Re-
geecing, ter verzekering van tejdige
terugkomst, heeft te overwinnen, ze
ker niet groot kunnen zijn.
Voorts meenden eenige leden hel
beroep op de in Denemarken en /.wit
eevJaJKl genomen maatregelen tot ge
deeltelijke demobilisatie tegenover dc
in 's Ministers Nota voorkomende be
wering, dat het geen waarde heeft,
te mogen volhouden. Huns inszions
is do toestand van Denemarken, wat
liet gevaar voor een aanval uit zee
betreft, gelijk aar dien van ons land
en komt, sinds do strijd tusschen do
Fmmsicho en Duitscho legers in den
Elzas zoozeer in heviglieid is toegeno
men, ook do toestand waarin Zwitser
land verkeert, in velo opzichten met
do ouzo ovoreeni.
Door eenige leden werd er nog do
aandacht op gevestigd, dat volgens
een aan do Kamer gericht adres van
landweermannen, gelegerd to Noord-
wijk de militielichtiny- 1906, dio op 1
Augustus jl. naar de landweer had
diemen over to gaan, thans ook inder
daad aan het miJitieverband schijnt
te worden onttrokken. To Leiden zou
althans een deel dier lichting bij do
landweer elders zijn gedetacheerd en
liet restant naar hét depot-bataljon
zijn overgegaan. Deze loden zouden
gaarne over deze zaak nader worelen
ingelicht.
In verhand met do vraag van do
wegzending der oudste landweorlich-
Ung werd door verscheidene leden do
thans gevolgde practijk betreffende
verloven ter sprak© gebracht, waar
aan naar hunne niecning een sterk
argument voor de door hen geweusch-
le wegzending valt te ontleenen.
Thans zijn reeds aan tal van per
sonen ver.oven voor onbepaalden tijd
en vrijstellingen verleend, vooral in
gevallen, waarin de afwezigheid dier
personen ten gerei go zou hebben, dat
bedrijven werden stil gezet en arbei
ders buiten werk zouden geraken.
Hoew el men dit toejuicht, zoo meen
de men er toch op te moeten wijzen,
dat in beginsel het wegzenden va» eon
geheele lichting mot nam© de oud
ste landwcerlichting in zekeren zin
te verkiezen is boren het met onbe
paald verlof zenden van een aantal
personen van verschillende militie-
en Jandweerplichtingen door elkaar;
daarvoor aangewezen op grond van
omstandigheden die hun persoon be
treffen. Die aanwijzing toch. die on
mogelijk raar vaste regelen kan ge
schieden, heeft steeds iets willekeu
rigs en moet van tijd tot tijd met wik
billijkheden gepaard gaan. Vooral is
dit het geval wijl uniformiteit in dit
opzicht wordt gemist en in volkomen
gelijke gevallen dikwijls zeer ver-
ecltiller.d wordt gehandeld. De om
standigheid dat leiders in groote be
drijven, die veelal in de eerste plaats
voor vrijstelling in aanmerking wor
den gebracht, gewoonlijk tot de meer
gegoeden beboeren, kweekt do opvat
ting-, duf do beter gesitineerden ge
makkelijker vrijstelling kunnen ver
krijgen dan de laser geplaatsten in
de maatschappij bovendien nog aan.
Het billijkhei<!sae\ooi zou meer bo
vredigd worden, indien eenvoudig <to
weiz werd gevolgd, dien de bepalingen
der bestaande wet w ijzen, en dus aan
do oudste onder de wapenen zijnde
lichting di© haar bij de wet voorge
schreven aantal jaren hoeft gediend
word toegedaan naar huis terug te
keoren.
De oudst© landweermannen l^ehoe-
ven in geen geval te worden gcboz'wd
0111 de leemten te vullen, ontstaan
door gunsten, aan veel jongeren be
wezen.
Enkelo leden stelden de vraag, of
mogelijk is, aan de Kamer ©enig© ge
gevens te verschaffen betreffende liet
aantal aangevraagd© on geweigerde
verloven voor langen of onbepaalde»
duur. Ten aanzien van verloven
van korten duur en avond-
permissien voor het waarnemen
van eigen zaken werd de opmer
king gemaakt dut door zulke gron
den zeker in belangrijk© mul© kan
worden tegemoet gekomen aan de be
zwaren, dio de afwezigheid uit zaken
voor vele gemobiliseerde» medebrengt.
Men wees er echter op. dat m dit op
zicht ook zeer veel kan worden be
reikt dooi bij de indeeling der man
schappen zoovee! mogelijk rekening
te houden niet de plaatsen waar zij
hun zaken hebben.
Men drong er op aan, dat het leger
bestuur er niei tegén opzie, ook te
dever zaken, door overplaatsingen ©n
dergelijke maatregelen, dc niet-mili-
tune belangen zoovee! als moseMjk is
in liet oog to houden. Vooral wanneer
in de eortlvo.gendo maanden de land
bouwbedrijven hunne arbeidskrachten
zullen behoeven, krijgt deze zaak
grooto h?toeken is. De wenseh werd
geuit, dat, in overleg nv;-t het Depar
tornent van Landbouw, Nijverheid en
Handel, maatregelen worden getrof
fen. waardoor met deze belangen re
kening wordt gehouden.
Enkel© leden wonschten in de ge
vallen, dut eene echtgenoot© van een
gemobiliseerde, welke, bij afwezigheid
van den man, diens nering drijft, is
bevallen, een ietwat gunstiger verlof
regeling voor den ntan gedurende de
eerste dagen nu de bevalling.
Van do leden, die de vorenstaande
opmerkingen maakten, gaven sommi
gen Ie kennen, hun stem over 't wets
ontwerp te zullen laten afhangen van
do nadere inlichtingen, die, naar zij
hoopten, do Regeering alsnog zal ver
schaffen.
Anderen verklaarden, dat zij hun
stem niet aan het wetsontwerp zouden
onthouden. Door verwerping van het
wetsontwerp zou hetgeen zij wensch-
ten, niet worden bereikt: de Regeering
zou dan immers dc oudste landweer-
lichting als landstorm onder de wa
pens kunnen houden. Bovendien
wenachten deze leden voor bedoelde
lichting geen ontslag uit het land-
weerverband, maar wegzending als
landweermannen met onbepaald ver
lof. En tenslotte zouden deze leden
ook geen vrijheid gevoelen, in deze
aangelegenheid togen de overtuiging
van den Minister in te gaan en 'zoo
doende misschien een conflict uit te
lokken. Maar juist omdat zij op dit
standpunt stonden meenden zij met t©
rnoer klem dc Regcering te mogen
verzoeken, haar volle aandacht aan
de gevoerde beschouwingen te wijden
en niet den meesten ernst te overwe
gen, of liet niet mogelijk is alsnog
maatregelen in den geest van die be
schouwingen te treffen.
Tegenover vorenstaand© beschou
wingen verklaarden andere leden door
liet in de Nota aangevoerd© te zijn
overtuigd, dat overwegende bezwaren
zich tegen vermindering van do sterk
te van het actief door wegzending van
een lichting verzetten.
Ten aanzien van de stem, over het
wetsontwerp uit te brengen, stonden
deze leden op hetzelfde standpunt als
de hierboven aan het woord zijnd© Je-
den, dio verklaarden hunn© verant
woordelijkheid niet gedekt te achten,
indien zij aan de Regcering onthielden
wat deze noodig oordeelt. Maar zij
voegden daaraan toe, dat het hun in
dit geval geen moeite kostte, zich naar
dit standpunt te gedragen, aangezien
zij de door d© Regecring gekoesterde
inzichten ten volle deelden.
Weer andere leden wenschten zich
op het standpunt to stellen, dat zij, dc
omstandigheden niet kunnende over
zien en het ook niet mogelijk achten
de, dat hun de noodigo kennis daar
van in de tegenwoordige omstandighe
den door dc Regecring werd verstrekt,
bereid waren do voorstellen van de
Regeering goed te keuren, wijl het
defensiebei ang thans geheel moet
ovcrheerschen.
Ten slotte werden nog opmerkingen
gemaakt aangaande verschillende on
derwerpen, betreffende de omstandig
heden waaronder do gemobiliseerde
troepen zich bevinden, 0. a. omtrent
do kleeding en huisvesting, den dienst,
do straffen, de geestelijke verzorging
door middel van veldpredikers en aal
moezeniers, de ontwikkeling en ont
spanning der "gemobiliseerden, dc ver
goedingen aan huisgezinnen, do ka
der-opleiding, enz.
Sommig© leden hebben verklaard,
aan het antwoord op hunne vragen
en opmerkingen over enkele der ge
noemde punten groote waarde te hech
ten, met het oog op hun vertrouwen in
het beleid van den Minister. Do com
missie van rapporteurs meent, dat
ook daarom deze onderwerpen beter
worden besproken bij de behandeling
van het wetsontwerp, waarbij het be
leid meer in het bijzonder ter sprake
zal komen.
Verscheidene leden waren van oor
deel, dat de termijn, waarvoor hier
het in dienst houden van de landweer
wordt voorgesteld, namelijk tot 31
Juli 1915, te ruim is genomen. Vrij
algemeen gaf men toe, dat het niet
auiigaul de medewerking van de Sta
ten-Generaal telkens voor een maand
te verlcenen zulk een wijze van han
delen zou den indruk wekken van een
gebrek aan vertrouwen in do Rcgee-
ringen waarschijnlijk on^hnstig wer
ken op den geest van de betrokken
landweermannen, die zoo van maand
op maand nieuwe hoop zouden koes
teren en nieuwe teleurstelling zouden
ondervinden. Maar een termijn van
zes maanden is wel zeer lang.
Daarom werd in overweging gege
ven het in het artikel genoemde tijd
stip te veranderen in 31 Maart of 30
April, welke data ook aanbeveling
verdienen 111 verbund met de omstan
digheid dat dan, indien middelerwijl
nog niet tot demobilisatie is overge
gaan, een nieuwe crcdietaanvrage
noodig zal zijn.
De commissie van rapporteurs ver
trouwt, dat de Regeering bereid za'
zijn naar aanleiding van dc nieuwe
punten in dit verslag en de gestelde
concrete vragen alsnog een schrifte
lijk antwoord aan de Kamer te doer
toekomen. In dat vertrouwen i6 d(
commissi© van oordeel, dat de monde
linge behandeling van het wetsont
werp genoegzaam is voorbereid.
LANGER IN DIENST HOUDEN VAN
INGELIJFDEN BIJ DE
MILITIE.
Bij liet afdeeiingsondorzoek werder
geen andere opmerkingen gemaakt
dan voorkomen in liet verslag ©vei
het wetsontwerp betreffende het la»
ger in dienst houden van do dienst,
plichtigen bij de landweer.
Do commissie van rapporteurs, ven
wijzende naar do opmerkingen aac
het einde van dat verslag, oordeelt
dat ook ten aanzien van dit wetsont
worp de mondelinge behandeling ge
acht mag worden voldoende te zijl
voorbereid.
