Haarlem's Dagblad | 1915 | 18 februari 1915 | pagina 5

De Europeesehe Oorlog.

Armorel.

TWEEDE BLAD.

HAARLEM'S DAGBLAD

DONDERDAG 18 FEBRUARI 1915

Op het Westelijk
Oortcgsveló.

De Duitsche stuf dee't mede

Blijkbaar daartoe bewogen door
de groute successen der Duilschers'iri
- liet Oosten, ondernamen «te Fran
schen en Engd-Schcn Dinsdag en
Dinsdagnacht op erfcehi'lende plaat
een hij/.onder lin idliick'kige aanval
len. De Engelschen verloren bij mis
lukte pogingen orn hun /.omlag ver
loren stellingen te li- rwinneii, op
nieuw 4 officier:ii en 170 man aan
gevangenen.

Ten N O. van Reims r,ijn d>) aan
vallen van do Fratirehen afgeslagen
on 2 officieren en 179 soldaten dor
Franschen vielen in DuHsebe han
den

Ken bijzonder sterk offensief richt
te zich tegen de Duitsche linifts in
Champagne, dat op vete plaatsen tut
verbitterde gev^htcn op korten af
stand leidde. Op een onkel kort ge
deelte van de linies na, waar de Fran-
eohen binnendrongen en waar dc
strijd nog voortduurt, zijn de aanval
len afgeslagen. Ongeveer 300 Fran-
tchen zijn gevangen gemaakt.

In de Argonnen zetten de Du't-
echeffi het offensief voort en hebben
zij weer een gedeelte van de hoofd
stelling van de Franschen veroverd
en 300 gevangeurn, twee bergstok
ken eu /.even machine-geweren ge
nomen.

Ook in het Lo Prètre-boseh ten N.
van Toul zijn Irteino voordcelen te
vermelden. Daarbij zijn twee machte
n e-ge weren gei i om en

Van de grens van het rijksland b
niets li ionws te melden."

't F r a u s clic communiqué van
Dinsdagavond luidt

„De operatics van Dinsdag waren
gunstig voor de geallieerden. Langs
het geheel© front had een. artillerie
duel plaats.

De Engelschen zijn in. het bezit van
een zeker aantal loopgraven bezui
den Ypercn, waavoiu lievig gestreden
iverd.

Tusscheü de Oise en de Aisne, bij
Bailey, heeft de Fransolio artillerie
krachtig convooie-n en troepenafdec-
lingeu der Duitschere gebombardeerd.

De Franschen zijn bij Reims voor
uitgegaan.

Bij Loiver hebben dc Franschen
drie kilometers loopgraven genomen
en ecnige bonderden krijgsgevange
nen gemaakt. Ten noordwesten van
Perthes en. ten noorden van Beau-Só-
jour, m Champagne, hebben Infajaie-
rie-actles plaats gehad.

In do Argonnen tus.sehen Four de
Paris en Bóureuilles duurt het ge
vecht voort en heeft een voor de
Franschen gunstig verloop. Zij heb
ben versche'dcu blokhuizen in Bois-
le-Prctre, ten noordwesten van Pont-
a-MoUSeon genomen."

Van Woensdagmiddag

„Ondanks een lievige beschieting
konden du Engeiselie en Kransche
vliegtuigen, die bommen wierpen in
de buurt van Ghistesllcs en Ostende,
ongedeerd terugkeeren.

De Belgische artillerie beschoot
krachtig een Duitsclic wijkplaats.

In Cliainpagne werden tien Du.il-
echnachtelijke tegenaanvallen afge
slagen.

In dc Argonnen verwoestten de
Franschen bij Fontein© aux Charme
een blokhuis en ioopgraven over eei
afsta i van hondm.l meter. Dc Fron-
schei sloegen een heftlgen aanvat
van ten minste drie bataljons, tus-
echcn Four de Paris cn du helUng
ten westen van Bouzenillcs af, brach
ten den Duitscheis zware verliezen
toe cu maakten gevangenen. Ooste
lijker nog in het boech van Atari-
court namen de Frauscfien een hon
derdtal meters loopgraven."

EEN NIEUWE AANVAL VAN
ER 4 NEC HE EN ENGELSCHE
VLIEGENIERS.

Jn een beschrijving van een vlieg
tocht zegt d'o Britst he Admiraliteit:
Veertig aeroplanes cn hydroplanes
hebben Ostende, .Mi< I-del kerke, GhistoE
les en Zeebrugge beschoten en bom
men geworpen op do zware battnrijen
ten oosten en westen van do haven
van Otcnde, do ge^ hutstelliiwfcm te
Midd-lkiirkc en op do pier t© Zoebrug-
ge, ten einde die schade bij vroegere
aanvallen aangericht op do sluizen
yau Zi obru-ggc, 1e vergroot.:u.

Acht Eruiibchö aeroplanes steunden
do Engelsche vliegtoestellen door
hevigen aanval tc doen op bet a
diroom to G hls telles, en voorkwamen

daardoor, dat de Duitsche luchtsche-
pen de Ergclsclia xuachuies zouden
tegenhoudeii.

Do Admiraliteit voegt lüeraan toe:
Steed's worden instructies gqgeven
om do aanvallen te beperken tot pun
ten van militair belang. De officier©»-

'iu tours ttoon al het mogelijke ter
vcrmüdiiug, dat hommen in woonwij
ken vallen.

Van 't Oostelijk
Oorloosfooneel.

De D ui :nche staf deelt mede

„Teu N van de Memel zijn de
Duitsche troepen overal do terugge
slagen rtu.ssen in de richting van
Tauroggeu over do grens gevolgd.

In hel bopr.ligebicd ten O. van Au-
gustowo worden op vel© plaatsen ge
vechten Lij do vervolging geleverd.
Een van Lonsa naar Kohio rukkende
Russische colonne is verslagen en
700 gevangenen en G machine-gewe
ien zijn in Dmi&che handen geval
len. Een Russische afdeeöng in Gra-
i'-vvo is evijueens op Ossowiee terug
geworpen.

Aan het front P'ockRaclons, in
Puien fen N. van den Woichscjj
schijnen zich hardnekkige gevechten
ie ontwikkelen.

In Polen ten Z. van den We'clisel
is niets nieuws gebeurd."

't Ooslcnrljksche legerbestuur
meldt

„Na een gevecht van twee dagen
werd Dinsdagmiddag laat Kolomea
door de Oostenrijkers ingenomen. In
de ten zuiden van de stad, bij KJoei-
■y.of en M'ys, aijn sedert Alaandiag
voortwoedende gevochten geleverd.
De Russen deden blijkbaar geweldige
pogingen om de stad te behouden.
ZJj voerden vele vci-stcrkingen aan.
Heftige tegenaanvallen op dc voort-
d ringend-.- Oostenrijksche troepen
moesten herhaaldelijk afgeslagen
worden, waarbij door dc goede wer
king der artillerie den Russen zware
verliezen werden toegebracht. Te
vijf uur 'smiddags gelukte het in
een algemecncn aanval do Ruseen,
ondanks hun verbitterden tegenstand
uit hun laatste stelling te dringen
en tegeu-k met de vluchtenden Ko
lomea te bereiken. De vernieling van
do brug over de Pruth werd ver
hinderd. Dc stad werd van. vluchten
de Russen gezuiverd en bezet. Twee
duizend gevangenen, vier mitrail
leurs, twee kanonnen vielen 'n Oos-
teiuijkscho handen.

In de- Kaïpathen tot aan de streek
van YyÊzkof duren do gevechten met
groote hardnekkigheid voort. Nog
zijn 4010 gevangen Russen binnenge
bracht.

Aan het front in Russ'sch-Poleri en
Wcst-Galicm aijn slechts artillerie-ge
vechten aan den gang."

Een Russisch atafbcrichl
meldt:

,,ln de b'.reek van Augustow'o heb
ben Russische troepen op 15 dezer een
hardnekkig gevecht geleverd tegen
een talrijker Duitsclvo troepenmacht,
die de bei^c vleugels der Russen
trachtte in te sluiten.

Een Duitsche colonne ruk'ic op van
Grajevvo naar Ossowetsj.

Tussclieü Jen \Yeich§el en de Wkra
li ebben du Duilschcrs liet front Flock-
Racionz. bendkt.

Aan de Bzoera hebben de Russen
een niet zeer krachligcn aam af van
do -Duitschcrs bij de hoeve Zylin afge
slagen.

Aan dc andere stellingen op den
linkeroever van den Weichüe! heeft
sicchts een kanonnade- plaats.

In de Karpa'then is de toestand niet
belangrijk gewijzigd. Russische troe
pen zijn vooruit gegaan aan den lin
keroever van de Boven-San, waar rie
Russen een groot aantal officieren
meer tijm 090 soldaten krijgsgevangen
maakten.

Hardnekkige aanvallen van dc
Duitsche:-- i>ij 'Koziowka en Wysjkof
werden afgeslagen.

In de Boekowina hebben do Oosten-
rijkere Nadwornoia genomen en de
rivier Scrct overschreden".

De „Lokal Anz." verneemt uit liet
Ooslenri j kscl io ooiiogsperskwa rdcr,
„dat do strijd aan het Jvarpatlicnfront
steeds voortduurt; gedeeltelijk is c'e
worsteling niet succes voor de wapens

der Duitschcrs en Oostenrijkers ge
ëindigd.

Do Russen staakten aJlerwege het
offensief. Duoi weer vertraagt het
vooruitrukken. De Oosten rijkers kun
nen uJIoon in de Boekowina en Zu.id-
Oost-Gaüciii sneller vooruitkomen,
waar zij reeds van het getoerigte afda-
len in do v iak'óa

De Oosteurijksche bezetting van
Pjv.emysl maakt hel goed eu is vol
goeden moed!'.

Een berichtgever van hit „Berliner
Tagehlait" meidt uit du Boékewina;
de Russen maakten in een omtrek'
van 20 K.M. 'ien zuiden van Tsjwno
witsj halt. De Oostenrijkers hebben
do Russische positie in een halven
cirkel omringd. De slag ten-oosten en
zuiden van Tsjomowitsj ontwikkelt
zich.

De bel eicorrespGWdent Mar
tin. Doiicl.o., die thans zich bij
de Russisch legere bevindt, zendt aan
de „Daily Chron." ©ver Roemenie oin
i min. gedateerd uit Nowoseüt/a
taan do grens van de Boekowina; van
15 Februari, llij beschrijft daarin do
■gevochten rondom Tsjcruowltz om het
t,e.:i t van den noord o<>rtol ij ken hoek
vuu <1© Boei. own in. Hij veitelt, dat dw
vijajvd in twee colonnes, op vijftien
mij feu o-fstaiul van elkaar, oprukto
ont dio Siorelh ever to trekken. Do /.ui-
dciijko coioime, bestaande uit Oosten-
lijliera, door Bciorsdio Ucepen ver
sterkt, rukte evenwijdig met do Rci>
meenscfi© grens op. Do uoordel ii-ko
bestond uit Duitsche ittoepeh; Beide
c.'h.-imcs trokken, OUelatliiS hevige
verliezen dtoor do Russische artithmv
toeRcbracht, over de rivier en rukten
in ovorwcluigendo kracht cp, drè^eu-
do den terugtochtsweg van Tsjörjio-
wiu af to snijden. Tevens werd img n
df.-ido leger ontdekt, d-at lang- do
Prulli vai'i GaJtcii' opi-ukte, ten eindv
de grooto omtrekkende beweging L»
voltooidDi. Do Russen leverden schit
terend.© achterhoedegevechten, uvair
weiden hi allo richtingen van licit
front over lionderd mijlen terug ge
drongen. Een geducüite niacin van de
Duitscliers ea Oostenrijkere, geschat
op i'ü'ie legercorpsen, bego.f li/id i:, na
twee dagen van -voorbereidende
schictina deer do zware kanonnon,
den aanval y dc Rus-.i-chc sl/dhr.cen
fa liet front tan Tsj-miowitK De P.ils
sischo kanoruien richtteu onder de
tivwpen, d:e op drio plaatsen over liet
dal trokJcen, oen vreeselijko slachti"
aan. Duizenden vielen, maar de ov.
lovcuiden boskigeii dc lictliugen om
op kortc-n afstand: door het vuur uil
do ItusSisdic loopgraven, te worden
rieergemnaid.

Vluchtelingen uit Tsjetmowitz.sbag-
den erin in Roemenie to komen, maai
de Oostenrijkers hebben dezen weg
nu afgesneden. Toen dc correspondent
Tsji-rnowitz verliet hi gceolscliap van
kozakken-officieren, duurdo liet ka-
iion-godiondijr nog voort.

Do Russen brengen in alterEi ver
sterkingen aan.

Verspreid nieuws
van de oorlogsvelden

TWEE BRIEVEN VAN HET FRONT.

liet „Journal des Débats' pubü
cccrt twóc treffende brieven van ecu
soldaat aan het fiont, waarin hij zijn
bloidvervvoJJlcii mudcd -.R, dat ziju
af. 1.-cling voor een buitengewoon ge
vaarlijke expeditie is aangewezen,
zoc-dat liij voorziet het leven tc zvihci
laden.

„Ik zal u iets zeer enistigg toever
trouwen. Ik zou u niet .gaarne nooda»
loos ongerust willen maken; maa
weet van be.uv'Uwbai-o zijde, dat wij
(•.ca» bijaowekr gevaarlijken aanval -zul
len doen'. Do officiers van het batal
jon heliben bun ixi.pi.oren uit houden
g geven en hun testament gemaalct.
Éllt oogienblik verwachten wij bet )>o-
vel om af te ni&rhceereii.

Niettegenstaande alle vertrouwen,
dat nven. hebben kan, moet men toch
ook het gov al onder do oogen zion,
dat uwe gebeden mij acciits dcu weg
naar den hemd kunnen effenen.
Mocht dat liet geval zijn, dlaii ont-
v.ingt u ecu brief, dion ik aan ceh ka
meraad toevertrouw, die niet bij ons
detachement is ingedeeld. Breng ik
liet leven er af, dun schrijf ik u per
soonlijk dladólijk. Maak u niet onn*»
d4g ongerust maar men moet in
liet leven nu eeiunaal Icercn de zalayi
koelbloedig op to vatten. Ik reken op

u,om. mijn ouders eventueel mijn
sneuvelen riiiee to deelen.

Wat mij betreft ik ben gereed ik
heb er zoo veel zien vallen, dut Let
mij niet meer aangrijpt. Wellicht
vin-it u mijn wijze van doen eeriige-
zins vreemd, mvu- tenslof;.© geloof ik,
dat het beter is >oOr u allen om zeker-
lieid te iiebl;cii, dan gedurende maan-
«M'i zicli to moeten afvragen wat er
wel geworden mag zijn van hen, die
mén iièf hoeft en hoop to blijven koee
teren, terwijl alles al ree-Is ufgcloo-
peu is on. men berusten meet. Harte
Iiijk gepToet en wacht zoneter hezorg-
Jieid de gebeurtenissen af".

Do verwanten ontvingen kort daar
op den volfzondéu brief;

„Indien gij dit schrijvian in iiamien
heb', dan is dat. omdat, rnijn voorge
voel mi; njet Ixidrogen hoeft eu ik :n
den strijd gebleven ben. Indoen ik u
opdraag, mtijn Leve oudeis mijn lot
mede to deelen, ike ik dat, onnlat ik
wet-1, dat uw godsdienstig cn mede
voelend hart u de bost© woorden tot
troost ml doen vinden.

Ik weet tot hot laatste mijn plicht
als Eransdhiuan g«Saan te hebben
zonder bittert.oxl offer ik voor ons
schoon© Frankrijk mijn, leven.

M ij strijden w>r een goode zaak
wij zullen overwinnen. Heerlijk voor
liea, die d« zege zullen beleven; maar
gij mort niet \v«:< ncn over hen die bun
leven lieten oir. die overwinning mo
gelijk tc maken, want gij moogt <E>
vix-uede over u.n triomf ntet verniiu-
doiea".

EEN DUITSCH «OLDNAT OVER
DEN TOES I \ND IN BELG Ié.

„De Maasbode" verneemt van een
cprresiKuadent:

lleie.il spjtiken we.aan do grens bij
Kriócfte aan Zoo een Du'ilscli larid-
w'ewman, die uit- het Ys-ngebicd was
gekomen om in dei» rustigo streek
wat uit. te ruste». Onze zegsman was
©eboortig van Keulen en had vioegcr
veel in Nederland 'gereisd.

„Ovi©r Ostenite verhaalde hij ons
het volgende:

Do abazl heeft een zeer doodsch
voorkomen. \"::ri <le inwoners Ls nog
ruim vier vijfde deel aanwozig, tor
w ijl bovendien vo'o vlurhtclingen uit
d» plaatsen ten zuiden der stad in de
woningen d-ci gevJuclito burgers ge
vestigd zijn. Do toegang tot den zco-
b5ulevard ia streng afgesloten.- Do
prachtige Zeestraat Ls ©gebroken en
gelreel gebarricadeerd. Do kanoumcn
en mitiailleu :.'s staan daar klaai- om
bij een landing do Engelschcn to ont
vangen.

Voor do inw oners is het neer treurig
gesti ld Brood en vloesch zijn ze-rr
duur, terwijl do groenten «1 aard
appelen, dia anders uit dc oniliggen-
d© plaatsen werden aangevoerd, niet
meer te verkrijgen a jn. Sbs-nteolen
«ijlt er al lane niet meer, terwijl aan
m isfa-;

KOO

kan men OstencL' niet zie», tenzij door
dte zoeklichten dér EugelscJic schepen,
dl© des nachts onophoudelijk werken.
Dos avonds moet ieder om zes uur
binnen zijm AiJo luilieu mceteii pot
dicht zijn en u.i.-jnand mag zich zon
der mïUtair geleide na den gesteldén
tijd buiteu bevinden. Op alles is door
dt> Duitscliers een aware boet© ce
stoid.

11 et grove bixx-d kost zestij centi-
men per kilo, dc koffie aclit francs
poi' kilo, de aardupjKsleji dertig centi
mes per kilo. N oor een liter olie v raag
men au-liïrbaliven iranc. Dc stad i:
goheel bezet door Ijejaai-d© Duitscho
mariniers, die do bevolking geen ever-
las-t aandoen, liccwel zeer lustig van
leven.

Nog steedis L: «te bevolking bevreesd
voor een Engeksch bombaidi:inent. De
stad heeft ai.d-is reeds genoeg te lij
den gehad. v. oral verwoest zijn de
hoteis Maejstii, I.yonen Beau Site.

Dó eleclrisclituin Oslf.-u i->Kuock.j
aan Zoo vervoert nog steedc,
moerde d^xlotou naar het Noorden
orn uit to ï-us-te-'i. Dc tram wordt ge-
lieel door Duitsch pensoneel bediend.
De remises ca emplacementen aan dó
Yorscbi'lende sUrtions worden uiterst
streng bewaakt. Van do streek ten
'Noorden van Ostende in do ricliting
naar Blaiikeaibcrgho wist do lojixlvvcer-
inuo, ons niets tc zeggen, daar dlc tram
hein vliegensvlug eu tegen den avond
dooi- d'.t gebied naar Knocke bracl.t

'X FRANSClIiE VOLK EN DE
E'RANSIIHE SOLDAiLN.

Eén oorlogscorrespondent der „N.
R. Ci." schrijft o.a.

Een detachement huzaren komt
van dcji heuvel afgereden allen joi
gens uit. het Noorden blonde, etcv
ge kerels, op hun morgenrit. Voor
donderende cavalericohurges ia in da
zen oorlog weinig plaats; maar er zijn
goede sabreiirs onder d-'-t paardevo'k
en bajoncLschcrmers. Ook zij allen
komen uit dc loopgraven, waar zij

voor lu-l zware werk der attaques met
't blanke wapen gebruikt zijn. Op a'
die gezichten ligt do diepe ernst en
die plechtigheid, d'zicli in d'.-ze uren
des gevaars over liecl het. volk gaat
uitbreiden. Hei is verwonderlijk, hoe
de phy-siuiiomie van een gebc-ele na
tie z'cli wijzigt en c-n zelfde zielstoe
stand in ol die gez;ch'en naar voren
komt.

Hoe goed is het, in Frankrijk niets
neer te zien van die platte ijdellie'd
an den koopmansstand, en \an de
plei/.ierzucht der genietende klassen
wéinig vreemdelingen, ook zeer wei
nige ontwortelden cn vervreemden,
Maar overal de sporen van de her
nieuwing en wederopleving van d-it
unstcrfciijk vo'k.

Ik doe de auto stopzetten, teneinde
de jonge paarden, d'o ingereden,
vvordóti. niet te verschrikken: Van
verre ziet men achter de kerk van
ï-oramcÜtes den stoel otnbu'gen en
kel© officieren rijden ernaast. Deze
zijn voor het mee/endeel jong, fiin-
gebouwd en hebben scherpe, intel'i-
gcnle oogen, en in liet gelaat dat ze
kere iets, dat „gcnlillcsfie" heet. moed
en goeden wil en edelmoedigheid.
Dit is een ras, dat sedert vele eeuwen

ijg voert en gewend is aan overwin
ningen. Alle instincten van den krijg
en alle gebruiken der eer, zijn in bun
zielen opgezameld. In de rimpels van
al die selaten ligt wat van het stof
dier onsterfelijke veldslagen, die de
rerbeelding zullen doen ontvlammen,-
oolang er meuschc-a zullen leven.

De Eransche olksvcrtcgenwoordl-
g.-rs rn von gedurende dc laatste Den
tallen jaren nog zou weinig' hun plicht
gedaan hebben, in de uren des ge-
vaars is uit dc onbewuste diepten des
volks do zekerheid van den moed, de
verachting van hot gevaar en de bel
de voor schitterende daden opgeko
men, die Sn geen bandeloos koop
mansvolk te venvachten zijn. Mc»
improviseert geen helden ze werpen
zicli up bij duizenden in dit ras,:
waarvan reeds. Cato zei de „Frank
rijk beoefeut twee dingen met noeste
vlijthet krijgsbedrijf en het over-
tu'gcnde woord."

Achter ons verdwijnt het gekletter
der hoeven, en het doode dorp rijst
voor ons op. Het oude kerkje es ver
brand ik zie de sporen van den
brand op verschillende plaatsen. De
toren verllief zich boven het voorpor
taal en dit is thans nog versperd door
de klokken, die tijdens den brand,
djoeis gesmolten, dice's gesprongen,
met een van verre gehoorde» klank,
gevallen zijn, op twee stervende
Eransche gewonden.

Een huis staat overeindeen her
berg. Verder is a'tes verbrand.

In een ke'der een troglodiet. De
oude, arme kerel tec-ft \an wat zwart
brood, water is al zijn drank. Wij
praten wat samen. Hij is gelukkig
met de sigaretten, die ik hem geef.
Hii maakt den indruk, door ht-t on-
geluk te zijn verstompt, maar niet
ontmoedigd.

Do hoogste ambtenaar, d:e in het
■dor.p zetelt, is de veldwachterdo
burgemeester en andere ambtenaren
zijn tijdens het gevecht door men
weet niet welke kogels gedood.

OP LEVEN EN DOOD.

Duilsciie bladen verhalen een epi
sode u:t (kil strijd in de Vogezen.
Veertig Alpenjagers met twee Fran-
sclie oh'-eieren werden door de Dub-
echers afgesneden. Zij weigerden zich
over te geven en echoten op hun
sneeuw schoenen naar omlaag om het
dal te bereiken, doch kwamen regel
recht in een Duitsche loopgraaf te
recht, waar alle 42 in een gevecht
van man-tegen man werden gedood.

EEN ENGELSCII BLAD OVER DEN

TOESTAND IN DL'ITSCIfLAND.

M e lezen in de „N. R. Ct.

Do „Times" gaat voort brieven te
publice ren van kaar „neutralen op
merker" over den huidigen tecetand
van Duitëchland. Zij geven op dkii
toestand een zeer optiniistiEchen kijk,
Het is mogelijk, dat de „Times" met
do publicatie beoogt de EngeLschcn
cr van t.o doordringen, dat liet nog
geen tijd Ls om hunnerzijds in inspan
ning te verslappen. We geven Ue
hoofdpunten van don tweeden brief
van den neutralen opmerker kort
weer

Diütscliland is even sterk als aan
het begin van den oorlog, dat is do
conclusie, waarmee liet artikel be
gint.

Dc lichting 1915, :v>g niet opgeroe
pen, bestaat uit 750.000 weerbare man
n cn. Millioeneri tellen daarenboven
de ongeoefende landweer en land
storm. Dag en nacht werken do mu
nitiefabrieken en toch begint Duilsch-
land nu eerst aan de munhk
geweren, in 191-i vervaardigd.

lomand, die een 42 e.M. waarlijk
had gezien, heeft do opmerker niet
gespróken. Wat foto's van die kanon
nen verbeelden, zegt hij, zijn afbeel

dingen van do Oostcnrijksche 30.5
mortieren'bp auto's, die do diensten
hebben verricht, welke aan de 42
o.M. mortieren worden toegesehre-

Um aan bopor te Üoinctt Ls mep mii?
r.en gaan exploiteeren, waarvan de
exploitatie in gewone tijden nic-L loc-
ïiénd was, n aar die r.u nog aardig
wat opleveren.

Bovendien Is er nog heel wat koper
boven den grond. Zoo wees oen Diut-
seher den opnwker op een koepel van
een kerk, zeggende „Architectonisch
mislukt, maar als koi»ei*mijii niet
kwaad". Doordien* GoJiciö door do
Russen word bezet was do toestond
ten opzichte van petroleum een oogen-
blik kritiek, maar men verving pe-
troleuin door benzol, u.t steenkool ge
maakt.

Dat niet vroeger tot bet in beslag
nemen van lweijsiniddelen is overge
gaan ligt aan den tegenstand van de
Agrariërs. Maar was die maatregel
uitgebleven, dan zou Puitscbland «léii
15den Maai t geen voedsel meer heb
ben gehad.

Do schrijver 'heeft bewondering

>or de stelaelmaligliefjl van do
maatregelen, waardoor men bet g«>
vaar van uithongering tracht »f te
weren, en zegt dot het bewustzijn,
dat liet gevaar van uithongering be
staat, do bevolking slechte vastbera
dener heeft 'gemaakt, „er heerscht
grimmige vastberadenheid om door
te vechten tot het bittere einde."

UIT EN OVER DUITSCHLAND.

Da bekend© Doc-n;cli© schrijver
Kart Laix.-n geeft in „Politiken" ten
,-chilcloring van de indrukken, die bij
bij zijn verblijf to Berlijn heeft opge
daan. Hij schrijft o.a.;

„Tot dc Borlijneehe families, hij -ie
restauitaits in do stad, bij do straten
lxihooren in don tegenwoordige» tijd
nu eenmaal officieren cn soldaten..
.Volcu huiuior y-iju uit den oorlog thu.a
g'ïkomeu ais gozmido lieden, die een
kort verlof hebben gekregen, of aia
g«>\vondeii, dio lie ratel lende ziju.

Dat zich di o herstellen den oig bur
gerlijk gedragen, als zij op een stek
geleund daar rondwandelen, kan
geen verwonde ring baren; maar iuti-
ivssant is het op te merken, hoe zelfs
do jongste wi gezondste militairen «ie
oiigeblaizenliuii hebben afge-Vigd, die
men voor don ocrlog bij menigeen van
hen moest opmerken. Do officieren
zijn, als iiion liet zoo zeggen mag,
«ook geestelijk „feldgrau" geworden,
zij verdwijnen onder de overige beval-
king. Dc oorlcg lieoft d'jzcii stand van
ziju klassenv.aan cn zelfverheffing
volkomen genezen en liet zal een groot
geluk ziju voor de Duitscho inaat-
ecliappij a's het ook zoo blijft, als
eenmaal de oorlogskleedöj is afczelegd
«-ii de par.-ida-unsforni weer wordt
aangetrokken.

Opmerkelijk is ook do als vatzzolf
r-prekende beachoidlenheéd der IJzeren
Kruismomicji, gewone soldaten, on
derofficieren of olficieren. Men ziet
eu hoort zc iu particuliere gesprek
ken of op publieke plaatsen :inn fa-
milieledeii en vrienden vertellen, zon
der ook maar het geringste spoor vaa
grootspraak of praalbanserij.

Men krijgt den levendige» indruk,
dat de ernst, dien zo hebben leeren
kennen, al to groot was, dan dal dio
weer uit Imn geest zou kunnen ver
dwijnen. Zij hebben loeren inzien, hce
l-.!«:-in wij nioii.schen toch zijn, hoo wei
nig gewicht zelfs dc grootste persoon
lijke verdienste in do weegschaal leet
in verhouding tot de ongehoorde taak
d o aan allen is opgelegd.

In de neutraio landen hoort men
vt ol over do schraalheid, dio 111 ana
reds in Duitsch!and zou heerschen.
Als men echter aj5 reiziger de Ber-
l .jiische restaurants en café s bezoekt,
vindt men 'lozc-iM.ï prijzen voor spijs
en drank als govvoonïijk, de spijskaart
ls even co-.<l voorzien cn do porties
eten zijn nog steeds even groot. Al
leen zijn do restaurateurs zuiniger op
het broo-J. Dat staat nu niet meer op
do tafels tot vv illekourig gebruik. Het
wondt nu slechts tegen betaling gele
verd en het. wittebrood bij Kempinski
kwam «lij bedenkelijk kleiner voor
dan vroeger. Rij bet ontbijt in het ho
tel daarentegen konden wij nog naar
harteJiust smuLJen van dó meest ver-
scliillendi.» sooj'ten wittebrood en fijn
gebak, en do kranten schreven, dat er
niet Nieuwjaar nog nooit zooveel Ber
liner bollen cn aixlero koek gegeten
was als juist in dit jaar. Men geloov©
echter niet. dat d:t ergens bijval ge
vonden hue.'t, cn six-'C aa 1 do conser
vatieve bladen met agrarische rela
ties betoogden, d.rt djj kolossale
broodetcrij nu eindelijk eens «mest
ophouden. Al is ook door <lo statistiek
bewezen, dat er in Duitachland vol
doende gi aan Ls tot aan den volgenden
oogst, zoo dient er toch bijtijds ge-
rpaard t© vvoi-dcn om voor allo even
tualiteiten verzekerd te zijn. raeu dieiu
IcgsI'ioo't to eter, een tamelijk

F e u f li e t o n

Lit het Enge'ech van
WALTER BESANT.

28)

Het was dien morgeit een zonder
linge kanier. M'iems stom was het, dio
haar zacht toerfpp: „Vergader u geen
schatten op de aurdc, waar ze dc mot
en de roest verderft, en waar d© die
ven doorgraven en stelen 1

Nooit had zij iu d.e vermaning iets
gevonden, dan dat zij bestemd was
voor anderen.

Thans kwam het haar voor, dat dit
voorschrift voor haar alleen geschre
ven was; O uitsluitend te leven orn
de zakken in die groote scheepskist te
vermeerderen

Roland had voorspeld, dat er een
verandering zou komen. Zij was reeds
gedeeltelijk gekomen en spoedig zou
die nog veel grooter worden.

Wat moest zij doen Het was haar
nog niet duidelijk, dat zij doen .kon
wat zij wilde. Tot nu toe werd cr al
tijd voor haar gehandeld. Nu was zij
zelve daartoe geroepen. Maar hoe
eon zij lief aanleggen O, als Roland

sicchts hier ware! Doch hij had maar
eens geschreven, en hij had zijne be
lofte niet gehouden, om op Samson
terug te komen. Als hij hier u.-is, zou
hij haar met zijn ïaad kunnen die
nen.

Zij keek om zich heen en zag do
schatten, dio haar toebehoorden, en
lachte. Het meisje, dat Roland voor
een dom bootendeerntje, een bloe
men kwee Jester van het eiland Saru-
8o.il had gehouden, was ongetwijfeld
nog erg ongeletterd. Ann was zij ech
ter iiiol meer. Zij was lijk. Zij kori
alles krijgen wat voor geld tc koop
was. Wat zou Roland daarvan zeg-
jfcii esi denken 1 En zij begon luid te
1 adieu.

Zij was rijk z.j, de laatste in dc
wereld, die ooit rijkdom verwacht of
verlangd had. Zoo maakt liet lot ons
tot zijn speelbal, aan den een schat
ten gevend, dio bij niet begeert, aaj>
den ander een jeugd schenkend, die
bij zich niet ten nutte kan maken, en
aan een derde schoonheid, voor wel
ker macht zij ongevoelig ls.

Terwijl Armorel daar tussclióri ha
re schatten stond, begon do aanblik
van al dat geld en al dio prachtige
voorwerpen haar reeds te vervelen en
besloot zij alles maai' op to bergen.
Eerst den sagrijnlederen zak. Deze
werd weuer zorgvuldig neergelegd,
waar zij Item gevonden bad, tnsschen
de dolken en pistolen. Vervolgens

deed zij de snuif donzen en dc horlo
ges in de zijden zakdoeken, alsmede
de ringen en do zilveren lepels en
schotels. Daarna zette zij den bak op
zijn plaats, schikte er de zakken open
sloot de oude scheepskist.

'Joon zij liicrmcde gereed was,
droeg zij dc punchkommen, de kande-
laans, de schenkkannen eu het groote
zilveren schip naar dc kast. En na
dat Jczo insgelijks gesloten was,
werd dc kant in de laden gelegd en
ook de kist met snuisterijen geborgen.

Zoo lag dan woer alles juist gelijk
zij het gevonden had cn nu stak zij
do sleutels in den zak. O, welk eon
vracht om den goheclen dag te dra
gen Maar d© zwaarte der sleutels
was niets vergeleken b:j den last, die
haar door de groote bezitting op de
schouders was gelegd. Dit voelde z:j
echter aanvankelijk nog ternauwer
nood.

Wanneer de nieuw o koning den
troon bestijgt, houdt h:j opruiming
van al het persoonlijk eigendom van
hem, dien hij opvolgt. Hij geeft alles
weg wat zijn voorganger gedragen
heeft. Dit wordt altijd godaan. Van
daar dat koningin ArmcTel Vivat
Regionalles bijeen/amehie wat
aan hare voorgangeter had toebe
hoord. Zij nam d«t kleederen va:i de
oude vrouw nil de laden en logdo die
op den Vloer, met den groeten hoed
en de met linten getooide mtits. Toen

deed zij de deur open. Deze dingen
zou zij aan Dorcas geven. Haar bet
overgrootmoeder zou hier geen heer
schappij meer voeren. Zelfs hare klie
deren móesten weg.

Zij riep Dorcas, dio haastig kwam
aanlóopen, nieuwsgierig om te weten
hoe hm jong© meesteres do groote
verrassing had opgenomen. Armoret
had die schijnbaar opgenomen als
iets dat vanzelf sprak. Zoo staat de
nieuwe koning op de- bovenste trede
van den troon, kalm en bedaard, ais-
of hij op deze gebeurtenis was voor
bereid e:i Lederen dag ver wacht hod
dat zij komen zou.

Meet gij nu alles, lieveling?
zeide zij, dc deur behoedzaam sluiten
de. IIebt gij alles gevonden

Ja, ik geloof dat ik alles heb
gevonden.

Het zilver in de etenskast, de
kant, de zakken met goud

Ik geloof, dat ik alles gevonden
heb, Dorcas.

Dan weet gij, dat rijk zijt,
moisjelief. Geen Rosevean hoeft ooit
zoovele schatten geérfd. Want nooit
is er van die schatten Iets afgegaan.
Integendeel, allen hebben gespaard
er. cr nieuwe aan toegevoegd. De lust
tot sparen en de angst, dat zij eöms
har© sicutels zou verliezen, is de oude
vrouw tot het einde too bijgebleven.
O, gii zijt h«v.l rijk - gij zijt het
rijkste meisje van al de eilanden

Jo, ik denk dat ik heel rijk moet
zijn, zeide Aratord. Dorens, gij
licht hnur geheim bewaard. Bewaar
ook het mijne. Laat niemand het ooit
weten.

Niemand zal het ooit weten, lie
veling niemand. Maar sluit de
deur. Houd do deur altijd gesloten.

Dut zal ik doen. Hoor eens, Dor
cas, hier zijn al hare kleedcro». Gij
moogt die medenemen en houden. Zij
zijn voor u.

-- Heel goed, Armorel, Als ik in-
tusschen zwarte zijde moet dragon....
Neci', het blijft ons geheim, niemand
mag het weten

Ja, ons geheim, IXircas. Noem nu
al deze dingen weg. Kijk, daar staan
hare schoenen. Neem die ook mede.
De kamer moet geheel do mijne zijn.
Zoo.

Toen attcs wat op den grond lag.
was weggenomen, sloot Armvrcl de
deur en ging naar buiten. Zij had een
gevoel aisof zij stikken zou. Alios
schoen in goud veranderd te zijn. Hij
gend naar adem, liep zij den .heuvel
op, in de hoop de spoken uit haar
brein te verdrijven cn de door de
groot© verrassing veroorzaakt©
schrik en verbijstering van zich of to
schudden. Maar ui; was niet zoo heel
gemakkelijk.

Zij veranderde echter den gang ba
rer gedachten. Zelfs hot rijkste nxisj-
kan niet altijd met akeligheden bezig

zijn.

De buitenwereld wod het onder
werp Barer overdenkingen, bederf
Roland van haar was weggegaan,
had zij daarover voortdurend gemij
merd. Nu, terwijl zij haar oog«:m over
de zee liet weiden en overwoog, dat
op dertig mijlen afsta»ds «Jo klippen
zich verhieven bij wciko de buiten
wereld begint, maakte zich een
hartstochtel ijk, onwederstnuubaae
verlangen van haar meester. Zij kon
nu gaan wcruaarts zij wilde. Zij kon
de buitenwereld gaan zien en kennis
maken niet de lieden, dio daar woon
den.

Nu was liter niets waarom zij zou
blijven. Zij kon elk uur naar dc bui
tenwereld reizen, als zij slechts wisi
hoe. Ben meisje van zestien jaar kan
bezwaarlijk alleen de wijde wereld
ingaan, en aan <1© vier hoeken van
U i wind haar verlangen verkondi
gen, dat zij met ieder kennis wil ma*
L :i en alles wil leeren.

Toen kwamen haar weder de laat
ste lessen van haar onderwijzer voer,
den geest, liet volmaakte meisje vva-«f
©en meisje, dat haar oog gooefendj
had zoow. l als hare hand. Zij kon
liet een of ander© instrument goed
bespelen zij had muzikaal talent en
begrip van kunst.

(Wo

vaigd