De Europeesche Oorlog.
DERDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 26 MAART 1915
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
D u it s c h stafbericht
..Afgezien ran onbelangrijke ge
rechten op do hoogten lange de Maas.
ten ZO. van Verdun, en bij Hart-
znannsweilerkopf, die nog voortdu-
ren, hadden slechts arUiteHegevech-
teu plaats."
Pransch communiqué:
„Ten noorden van Atrocht poogden
de Duitechet'g twee aanvallen op den
groeten voorsprong van Notre Dame
cte I.orctte, in dan nacht van Dinsdag
op Woensdag, flnn écheo was volko
men.
In Champagne werd Dinsdagnacht
een aanval o de versterkte Fran&ch©
stelling hij Beau-Séjour tegengegaan
door de levendige actia van de Fran-
sclie artillerie.
Op Woensdag 3loeger. de Franschen
drie aanvallen af in de streek van
hoogte 190.
droeg inlj op, mij onmlddetlijk hier
heen te begeven, teneinde mij per
soonlijk van het ongeluk, dat
Memel heeft getroffen, te overtuigen
en den Keizer en den veldmaarschalk
te kunnen rapporteeren. Weest over
tuigd, dat er niemand in het geheelo
Duitsche vaderland is, die niet ver
toornd Is over de encode daden, die
de vijand ln uw stad heeft bedreven.
WIJ zullen niet rusten zoolang hij
hiervoor niet afdoende gestraft ie."
Uit het Duitsche hoofdkwartier
wordt gemeld, dat het volgonde rap
port. U opgemaakt over het gebeurde
te Memel
„Donderdag 18 Maart rukten de
Russen, tegelijk van het noorden en
oosten, in verschillende colonnes te
gen Mom el op Het waren zeven land-
etormb&taljons met zes tot acht niot-
moderne kanonnen, ronige tandetorm-
escadrons, twee compagnieën marine*
infanterie, een bataljon van het re
serve-regiment No. 270 en verder troe
pen van de grenswacht uit Riga en
Libau het geheel ter sterkte van
zes tot zeven duizend man. De zwak-
In de Argonnen violen de Duit- ke Duitsche Landstorm trok terug van
de grens op Memel en moest ten slot
te ook door de stad over de Kurieche
Nehrung terugtrekken. De Russen
verbrandden lange de opmarschwe
gen. over Ninunersatt en LaugaUen,
talrijke gebouwen, vooral de schuren
en loodsen. In hel geheel werd in 15
plaatsen ernstige schade aangericht;
oen groot aantal 'van de inwoner»,
ook vrouwen en kinderen, werden
naar Rusland gevoerd; ook werden
een aantal inwoners gedood.
In den avond van 18 Maart trokken
scbers zonder succes Fontaln-e-Mia-
darno aan.
Bij F.parges sloegen do Franschen
dri" Duitsche tegenaanvallen af.
Overigens zijn peen' bijzonderheden
te melden
Od het Oostelijk
Oorlogsveld.
D u i t s c h stafbórichl
Dc Russische aanvallen ten oosten de Russen Memel binnen. De troepen
en zuidoosten van Augustowo en die werden hoofdzakelijk in de kazernes
hij Jeduorozek, ten noordoosten van. ondergebracht. Vrijdagavond ver-
Prasnysz weiden door de Duitschers ggjjeen de Russische commandant op
afgeslagen." het stadhuis; eischte den bureemees-
j ter en later nog drie andere burgees
O o s t e n r ij k s c h Btafbericht: i 0r> als gijzelaars en liet hen naar de
,In do Kar pathen sloegen Oosten- kazernes brengen, welke door de
rilksehe troepen ten westen van den Russen reeds in een ongelooflijken
L' -oker pas krachtig® aanvallen der toestand waren gebracht Door de
of- de sit ril.-1 duurt voort. straten trokken troepen plunderende
Russen af, de stril duurt voor». Ruggigche soldaten, die de inwoners
Do (lag van W oensdag is in enkede ngen ngmen> in de „ui?len dron.
sectoren rustiger verloopen, -o<X g(,n> dfi ruiten insloegen, de winkels
Russen zijn onlangs krijgsgevangen van levensmiddelen leeghaalden, bc-
gêmnakt. nevens twee horlogewinkels en een
Een door do Russen bij Wysjkof juwelierswinkel Tot nog toe zijn drie
0 dorno- en aanval op do door de gevallen van beleediging tegen vrou-
0:- - "•-'-kers op Maandag veroverde wen vastgesteld Brandstichting en
rnlfiliiJtfe vernieling van huizen hadden over
st^linpen mislukte. het algemeen niet plaats. Het bericht.
Op het overige front geednedde tiet aussisolie gepeupel aan een
niets bijzonders en onder heeft meegedaan, wordt niet
bevestigd. De Russische comma ad o,nt,
Naar.do correspondent dor „Pesti dje zJcj, scheen to ergeren aan hel
r'-'ap" meldt, hebben „aan geheel woeste optreden van zijn soldaten,
he» li'"- Karna then groote Rus-trachtte er een eind aari te maken,
sisehe troepenraassa's nogmaala een.door den plunderenden troep naar de
posing tredann om de door Duitschers kazerne to zendon en ten slotte do
doorbreken. Bijzonder he.tig was de I Russisch soldaat meer te vinden,
aanrol tegon den heuvel van Ka- uitgezonderd patrouilles.
raincz. tien Tsjerkessen-divisie, waar- j Zaterdagavond marcheerden de Rws-
1 zich de boste schutters bevonden, sen af. Slechts enkele verstrooide
wierp zich niet doodsverachting tegen troepen hieven in Memel achter. Deze
deze hoogte, die verdedigd word doorwildon reeds hun geweren op het
de H.eiveJ-divlaje uil DUmuto. I» siadl,.,is mieveren lo,n Zondag™...
ischo verliezen zijn ontzettend
groot. Men was herhaaldelijk met el
kaar handgemeen.' Bij het Invallen
van do duisternis waren alle loop
graven, waarom gastred on werd, in
handen dor Hongaren",
De ,,Az Ast" vernoemt uit de Kar-
pathon. dat bij oen stormaanval de
217e Russische brfonterle-divisie to
taal vernietigd werd; 200 dood© en
gewonde Russen lagen op bet slag-
ve' I.
Volgens hot „Berk Tagoblatt" ver
neemt do „Magyar Hlrlap" uit Ho-
mona
dag opnieuw sterke Russische troe- j
pen u>t het noorden de stad binnen- j
trokken. Zij stieten in Memel reeds op
Duitsche patrouilles, waarop sterke
Duitsche afdeeüngen uit liet zuiden
volgden, In een krachtig doorgezetten
aanval wierpen zij de Russen uit Me
mel. In dc heftige straatgevechten
verloren de Russen ongeveer 150 doo
de n
De Duitsche verliezen waren gering.
Bij hun terugtocht sleepten de Rus
sen de vensterkingstroepen, die op
rukten, in de vlucht mee.
De gijzelaars waren, toen Duitsche
troept: naderden, onder dekking
naar het noorden weggevoerd. Bij
Komigswaldchen b'eef hun rijtuig
De slag in don sector-I.upkof duurt
sinds don nacht van 19 Maart (Vrij- 9 c'e deklung v.uchtte De gevan-
r». J gen genomen burgers beproefden
dag) voort. De Russen vu-ion in llüar Memel terug te koeren. Daarbij
vijfvoudige linie op de Dostenrijksche viel burgemeester Rochels op den
stellingen hoven Mes© Laborej aan. grond en werd door de vluchtende
I>6 eerste clrle linies werden volko- .i-Russuschc soldaten met bajonetsteken
men vernietigd. Toen de vierdö on zwaar verwond. De Russen vluchtten,
vijfde oprukten, kregen do öostenrij- zonder tegenstand te bieden en' wer-
ter» renH-rWng. De umI wml ge- J™ Mwri krachtig vervolod.
broken De Puswn verterwn Vooral bij hun doortocht door Po-
verkman eon ]ft ,eden awaro veriiezen ten
grom doel van hun soldaten, die dood gov*igc van arttllerievmir van
of ki Usage vangen werden gemaakt- Duitsche kruisers, die aan de vervol-
De „Morning Post" vernoemt uU 8fng deelnamen. Vijfhonderd gevan-
Boèoharest over den strijd in de'Boe- fenen. drie kanonnen, drie mUraf'-
kowina dut gedurende de laatste da- *eurs °n munitiewagens vielen in
gen. wegens de numerieke meerder- Duitsche handen.
hoid der Ruseen de Oostenrijkers ver- Russ>eche onderneming tegen
sterkingen ontvingen van huzarenre Memel was een rooftocht, waarbij hot
girner,ton t-n zware artillerie. Echter von het begin minder te doen was orn
komen ook voortdurend vcrsche Rus- ©enig militair voordeel dan wel om
slschc troepen aan. buit en vernieling.
Hei voedsel wordt in Oostenrijk P-en dergelijke rooftocht sohijnt
scliuursch en typhus decimeert de men tegen Tilsit te hebben willen uib-
troopen. jg|- j--*
voeren De Russische commandant
vroeg don burgemeester van Memel
Vrijdagavond'hoe het er in Tilsit uit
zag hij was zeer verbaasd te hooren,
dat deze stad in handen van de Duit-
sellers w as.
Bij de Duitsche troepen, die Memel
van Russische troepen zuiverden, was
De „Berliner l.okal Anzeiger" ver-P"'* JoacMm van Pruisen. Hij werd
oilseint uit Wocnen
Do nieuwe Russische pogingen om
aan hei Karpalhanfront door te bre
ken, zijn hij Kamiencz algeslagen.
'i Gebeurde te Memei,
neemt over deu mvai der Russen
Memel uit het Duitsche hoofdkwar
tier Daar Memel niet in organisch
verband staat met het oorlogstoon eel
had de inval der Russen geen ander
doel dun plundering an vervolging
der burgerlijke bevolking. Deze schen
ding vuil het volkenrecht eischte on
middellijke vergelding. Do opgelegde
heffing uan de stad Socwolki is tot
100.000 Mark verhoogd tien voorna
me burgers zijn als gijzelaars gearres
teerd Grodno is door vliegers gebom
bardeerd. Nadere ir.oatregelcn" wor
den overwogen.
liet „Beri. Tageb'att" verneemt uit
Landsburg, dat Prins Joachim Dins
dag vroeg te Memel vertoefde, orn de
door do Russen verwoeste fltadsge-
deelten te bezichtigen.
Na afloop hield hij de volgende toe
spraak
„Veldmaarschalk von Hindenburg
overal waar hij herkend werd, door
de bevolking blijde begroet."
7er Zee.
DE „U 29" IN D'EN GROND GE
BOORD.
Reuter seint uit Londcu :De Brit-
sche Admiraliteit, doelt mede, dat or
goede grond bestaat oui aan te ne
men. ciat de Duitsche onderzeeboot
,,U 29" in den grond geboord Is en
dat ito gehee'-e bemanning is omge
komen.
Verspreid Nieuws
van de oorlogsvelden
ENG" E VLJKuERS BOVEN
ANTWERPEN.
Dc Antwerpsche oorrespondonA van
„De Tijd" meldt o.a.: De Antwerpe
naars hebben vreemd opgekeken.
De inwoners waren door de rust
der laatste maanden eenigszins ge
kalmeerd; nu heeft de zenuwspan
ning licn weer goed te pakken, want
wat nu geschied is, wordt beschouwd
als 't begin van nieuwe gebeurtenis-
spreken van twee, ando-
ron van meerdere vliegers. Zeker is,
dat twee hunner ernstige schade heb
ban aangericht aan de op de helling
Liggende booten en aan de fabriek.
Eon boot is vernield, andere zijn ern
stig beschadigd en ook de werkplaat
sen zelf hebben belangrijke schade
te dragen. De Duitschers laten
hierover echter niets los en op de
werkplaatsen komt men natuurlijk
niet Het was voor de vliegers een
stout stukje.
Onmiddellijk werden zij door de
Duitschers onder vuur genomen en
daar 't mistig was, moet het voor de
Engelschen moeilijk geweest zijn al
les goed te zien. Zij wierpen geen
bommen op de stad, maar koersten
boven Hoboke'n en eon daalde in glij
vlucht tot vlak boven de werkplaat
sen. zoodat het onbegrijpelijk is hoe
de Dniiitsche bezetting hem niet hoeft
kunnen neerschieten. Van do gnoote
verwarring ma-akte de Brit echter
gebruik om zijn slag te sloom.
Er zijn projectielen neergekomen
op enkele punten der slad, o.a. op de
Groenplaats en op den hoek der
Dran (straat en Amse! most raat. Er
wordt gezegd, dat die projectielen
van den vlieger waren. Ik betwijfel
het echter; zeker althans is, dal op
do Groenplaats vlak bij het stand
beeld van Rubens eon projectiel is ge
vallen, dat niet door de vliegers is
geworpen, maar een niet ontploft
projectiel Is uit het Duitsche geschut,
hetwelk in de lucht vuurde.
Noch de Duitsche vliegers, die ter
n-' tervolglng opstegen, noch het vu
ren schijnen den EiugcLschen rehig
le»T te hebben veroorzaakt; demon
?iin weer spoorloos verdwenen.
Een Alg. Handelsblad-correspondent
meldt uit Antwerpen, dat bil een
bomaanval door Engelsche vliegers,
Woensdag op de Cockerillwerf, een
duikboot geheel vernield Is 4 werk
lieden werden gedood, 18 zwaar ge
wand, vele an^eron lichter gewond.
AflerKef.
DE DUITSCHE GENERAAL BERN-
HARDI OVER DEN OORLOG.
We lezen in het „Nieuws van den
Dag"
De Times" drukt eon lang verhaal
of, dat het eerste gedeelte beval van
een beschouwing ovor den oorlog,
geschreven door den Duitschen gene
raal Von Bernhardi ln de New-York
Sun". Men weet, dat generaal Von
Bernhardi de bekende schrijver is
van liet boek „Duitschland en de ko
mende oorlog", welk boek den oorlog i
verheerlijkt.
Nu in liet verhaal, dat de .Times"
publiceert, zet de schrijver uiteen,
dat de tegenwoordige oorlog er oen
is, die Duitschland moest voeren
en slechts oen'verdediging is tegen do
overmacht ter zee van Engeland, dat
de vrijheid van de wereld bedreigt.
De g-eneraal is van mooning, dat
het gaat -om de quaeaUe - wereld
macht te hebben of lot verval te gera
ken. Mol wereldmacht bedoelt hij niet
liet Iie/it van grond, doch eenvoudig
van maoht
„Het is nooit onze bedoeling ge
weest". aldu6 de generaal, „om ande
re staten te overwinnen en te onder
werpen Als we dat deden, zouden we
slechts nieuwe vijanden scheppen. Het
doel van het Dnünehe militarism!)
was niet de vrijheid van andere sta
ten aan te vallen, doch slechts onze
eigen vrijheid te beschermen. Want
.needs jaren te voren was het zeker,
dat vroeger o'f later do omringondo
vijanden de handen ln elkaar zouden
slaan, ten einde het opkomende
Duitschland te knakken.
„Madht of verval" was de ernstige
quaeslie, die wij te beoorde-elen had
den ln de laatsto dagen van Juli 191V
En toen de Duitsche Keizer 't zwaard
Trok ter bescherming' ven de Duitsche
vriiSieid, schaarde Engeland zich nnn
de zijdo van de twee continentale lan
den, aooerenaamd om het zwakke Hei
ght te beschermen.
Maar Engeland moet nog bewij
zen, dat Dnitsnhlnnd met ziln macht
ooit een zwakkeren staat bedreigde.
Wij brachten slechts het terrein van
den oorlog naar België over. Doch
België had reeds !ai.-c zijn neutraliteit
opgegeven, vóór de Duitsche inval be
gon. De bewiizen daarvoor 7."'n gele
verd en de documenten gepubliceerd
ln do „Norddeutscli»! Allgemcino Zei-
tung".
De plannen van generaal Joffre wa
ren deze de hoofdmacht der Fran-
schen tcvzamen te trekken in Noord-
Frankrijk, om tegon den rechtervleu
gel der Duitschers op te trekken. En
zoodra do Duitschers Beigié binnen
gevallen waren on» ruimte voor htm
massa's te vinden en Itet Frausche
offensief te weerstaan, ®ou hot Belgi
sche lager to zomen met 150.000 go-
lande Enoelschen den rechlervlougd
van het Duitsche loger trachten to
vornletigen. Dan zou men gezamon-
Hik het Duitsche leger, dat longs do
Fransche grenzen stond, „oprollen"
van Ivst noorden af. Ten noorden vnn
Keulen, waar slechts de zwakke for-
ten van Wesel te overwinnen waren,
zou men hot hart van Duitschland
binnenrukken, over den Rijn.
Uit du plan blijkt, dat België niet
neutraal was.
Havas seint uit Parijs
Een Amerikaansch blad heeft een
artikel gepubliceerd van generaal
Von Bernhardt /to elders waar
in bawoerd wordt, dat uit de wijze
van concentratie van de Fransche
legers bij het lx-gin van dan oorlog
het plan zou blijken van de Fransche
en Engelsche regeeringen, om de Bel
gische neutraliteit te schenden.
Het concentratieplan beantwoordt
op afdoende wijze een dergelijke be
wering.
De geheele Fransche strijdmacht
toch was, ingevolge dat plan, toen de
oorlog werd verklaard, opgesteld tus-
Êcli^-n Belfort en de Belgische grens,
'met het front naar Duitschland en
nergens andera heen.
Toen de Fransche generale staf
kennis kreeg van de sctiending der
Belgische neutraliteit door de Duit
schers, moesten geheel andere heve
len worden gegeven en de troepon
verplaatst worden Ln de richting der
Belgische grens.
Indien er uan Fransche zijde voor
bedachte rade ware geweest, dan zou
die plotselinge troepenverplaatsing
niet noodi-g zijn geweest en -hadden
wij op tijd aanwezig kunnen zijn, om
dt*n Duitschers de overgang over de
Maas in België te beletten.
De medewerking van het Engelsche
leger was ons pus verzekerd op 5 Au
gustus na de schending van de Belgi
sche grens door de Duitschers op 3
Augustus. De concentratie van het
Er. gel sche leger had plaats achter
Maubeuge iusschen 14 en 24 Augus
tus.
Daar de Franse lie regeering meen
de, dat Duitschland zou.trachten door
vulsche berichten ons de Bel'_'i«che
neutraliteit te doen schenden, had zij
aan het leger bevel gegeven op 30 Juli,
óm zich tien K.M. van de erens ver
wijderd te houden; op 2 Augustus
om zich er toe te bepalen de Duitsche
aanvallen nf Ie slaan op 8 Augustus
om elk incident op de Fransch-Belgl-
aclie grens te vermijden en daarvan
oenige kilometers verwijderd te blij
ven en eindelijk op 4 Augustus werd
fep strengste verboden, dat patrouil
les of vliegers In België zouden door
dringen.
Eerst 5 Augustus, op verzoek van
Rclgi», gedaan 4 Augustus, drongen
liggers, luchtschepen en verken-
ninvadetachr-'uonten België in.
Deze verschillende bevelen toonen
duideli'k aan wol-ke de bedoelingen
waren van dc From-che ra-roering.
dat ze vervalsoht is, op getuige heeft
gemaakt. Mr. Thiel deelt het volgen
de medeln de eerste helft van De
cember 1911 heeft hij voor het eerst
de quitantie gezien en wel ten kan
tore van den heer Hovinga. Get. was
toen in gezelschap met Van der Br.
Deze stond, toen hij bemerkte, dat
op de quitantie vijftienhon
derd stond, a's werd hij door een
ramp getroffen. Get. heeft toen dade
lijk afschrift genomen van de quitan
tie, evenals de beide volgende keeren,
ten kantore van Mr. Vis en op de Grif
Re der Rechtbank.
[Mr. Vis had zich bereid verklaard,
ais raadsman voor bekJ. op te treden.
Later heeft hij echter daarvan afge
zien.)
Op den gotuige heeft de sohrifluur
van den wissel den indruk gemaakt,
dat werkehj-k geknoeid is. Het woord
„l;en" stond gedrongen, en daardoor
steilgeschreven. tusschen „vijf" en
honderd". Zelfs goloofde v. d Br.
at een andere inktsoort was ge
bruikt.
Den getuige Hovinga heeft get. her
haaldelijk geeproken. Deze was een
goede bekende van P. Later even we'
schijnen P. en Hovinga ruzie te heb
ber. gekregen, althans 19 December
1912 kwam de laatste ten kantore van
Mr. Thiel en vertelde hem, dat P. hem
bekend had. valschheid in geschrifte
te hebben gepleegd. ,,Ik heb 't tooh
kran'g gelapt." zoo had P zich tegen
over H uitgelaten, ,.ze moeten het
toch maar bewijzen. Denk je. dat ik
zoo stom was. om niet denzelfden inkt
te gebruiken?"
Mr. Thiel heeft onmiddellijk dl®
woorden genoteerd en ze aan I-Iovingn
voorgelezen.
Als reden voor Ilovinga's handel
wijze deelt Mr. Thiel nog mede, dal
P aan Hovinga oen soort dreigbrief
had geschreven. Daarvoor wi'de H
wraak nemen.
De beklaagde ontkent alk-s, wat om
trenl zijn handelwijze wordt mede
gedeeld
De subst-Off. van Justitie vraagt,
line bekl. het verklaren kan, dat Mr
Thiel den indruk heeft gekregen, dat
quitantie verva'scht was
zegt dat hij n?et zoo'n beste
schrijver is. dat al zijn schrift even
regelmatig kan zijn.
De Off. merkt op dat Mr. Thiol den I
indruk kroeg, dot het woord ..tien"
Inter is bijgevoegd
Bekl Maar Mr. Thiel was zoo
gunstig niet voor mij gestemd. F.r is
hier een groot? haat in 't sne'
Bek!, doet een omstandig verhaal van
een conferentie van Mrs Thiel en Vis
Stadsnieuws
Arr. Rechtbank
R ij wiel verduistering.
A. F. L. heeft vau G. L. een rij wiel
gehuurd onder voorwaarde, dat de Van der Br. en bekl zelf. t?n kantore
fiets door afbetaling zijn eigendom van Mr. Vis. Ii dk biiecokomst rced=
zou worden. Vóórdat hij evenwel alles hoeft Mr. Th'c! bekl ve-weten. dat hii
had afbetaald, geraakte hij in geide- in de quitantie ceknne'd heeft,
lijke verlegenheid en verkocht de Aan den volgenden getuige, den as-
flets aan P. v. d. Z. voor 25 euradeur Hovinga doelt de President
Ofschoon L. Donderdagmiddag be- medf, hetgeen Mr. Thiel heeft ver
toogde dat hij meende, geen on wc til- lclaard.
ge daad verricht te hebben, achtte Getuige ontkent ten stelligste die
het O. M. de ten laste gelegde verdub- woorden gebezigd te hebben,
tering bewezen en eischte een maand De President brengt den getuig© on-
gevaugeiiieslraf. der 't oog, dat hij zijne verklaringen
onder eede aflegt.
Meineed. D« getuige memoreert eveneens do
'genoemde conferentie bij Mr. V.«s
Ten slotte werd het vervolg bohan- waar jet, naar hij gehoord heeft
de'd van de zaak tegen C J. 1 10 nogai grof moet zijn toegedaan. Hij
jaar, ondernemer te Schoten. De ver- flLtkent dat Mr Thiel zijn woorden
dere behandeling werd voor eer.igo in het g^,1e]de bezoek, dat hij hem
v.--ken oltges.eld. bracht op 19 Doe. 1912, heeft opgeiee-
Het voornaamste u:t het eerste deal kend en hem Mn en ander hccft. voor-
;r behandeling laten we nog eron gCje7,;,n volgens hem heeft P tot hem
tFI1?" w i i - - gezegd „Indien ik het gedaan heb,
Bekl. had zich te verantwoorden, dari zou<Jen z© liet me toch moeten
ter zake dat hij op 9 December 1913 bewijzen I"
te Haarlem ter openbare terechTzU- De 0fficicr van jU(?tïfie verzocht,
ting van do Arrondleeemcnts-Hecht- dat prooefrverbaal van dit verhoor
bank alhier, bestemd voor de bohan- worden Op?omaakt met
deling van burgerlijke zaken,
burgerlijke zaak, waarin P. v
elsoher was legen hein, beklaagde
als gedaagde, mondeling persoonlijk,
opzettelijk in strijd mei de waarheid,
du? volschelfjk den rolgonden, hem bij
ding van alle finesses en tevens, dat
Mr. Vis, tegen wicn getuige Hovinga
naar Mr Thiel meedeelt, oen gelijke
'verklaring zou hebben afgelegd, nog
gehoord wordt.
D© getuige llovinga geeft het vol-
- e, L>© Keiii'K-? iiovuiKü «wil „ei >w"
van Sawe'de Rechtbank d.d. gecde w dè ju^te Ivwoord'uven
•29 Ooiober 1912 welk vonnis bq ar- waarjn |Uj tol Mr. Thiel g©sorokv-n
Ifh<;''Iof f Aniiterdaindd h^f. A,fi ik M B€daan heb dan
er ogpK-, ts ^ve^igd - ter be- ,R hpl tn<;]j krani? ^-3pt en moe
i ^eding opge egden eed maar bewijzen!"
27 Octcd>er 1913 is bev
'is-ing l<VHi
•ft afeelegd „Ik zweer, dat
n ze net me maar bewijzen I'
Mr. W. P, Vis, die koru-n tijd hier-
r t 1()|f li LiII .1.1 U O "J"
j waar Is dat ik op 4 Augus us 911 na aanvvelig ia> deeU mede, dat hij
aan den e.scher heb l^taald twecl on- c.yiele pn>ceduro werkzaam is i
derd gulden en op 27 October IJl 1 WMS, muar ,,lcll daaruit terugge-
ntet. zooaU eischer stelt 500 gn-den, tr[>kk^n ,l6cft Geru.meft tijd «a;
doch vijftienhonderd gulden.
Verdediger is Mr. D. W. Sfibbc uU
Amsterdam.
heeft hij bezoek gehad van Hovinga,
die hem kwam meedeeleq, dat de
zaak mot de quitantie toch niet in or-
,i ZUUli mov uc (UHaiu'c „."vu --
Als eerste getuige werd gehoord de was Dt> Ju,sle vvmorden herinnert
tiiiunerinan P y. d. Br. Diens gelul- Zldl n,ct ,1K,cri maar de zin van
gems k-waxa hUrop n&er, dat hij ver- fi -3 „itdrukking was, dat P. arken-
klaarde, dat beklaagde hem in ndnde- d(J dat tlij dc quitantie vervalscht
ring van de vordering, groot 1500, had €n op daad prat ging.
(be v. d. Br. op P. had, 500 heeft af- vérder deelt d© getuige u.ede. dat
betaald ih een café ie Schoten op een ^vveivcxi heeft de procedure ver-
Zaterdagavond in October. Voor dl© d,., te'behandelen, omdat het hem
ƒ500 heeft getuig© een quitantie ver- voorkwam dat hier vau een nlet-
«trekt, waarop natuurlijk de woorden rechtvaardige zaak sprake was.
vijf honderd en het cijfer 51X1 voor- q jq vraagt, welken indnik
kwamen. Toen got. de quitantie llujtaiitle*op Mr. Vis heeft gemaakt
van den heer P. daarop weer onder maakt l>ezwaar zich hierover
de oogen kreeg, was vijfhonderd ver- ULt tc ,\\A ,ie beklaagde hen.
i anderd in vijftienhonderd en voor het ovenwel van zi'n stilzwijgendheid ont
cijfer 500 was liet cijfer 1 geplaatst. Alaal_ docjt bij mede. dat het schrift,
Ruimte was er genoeg, zoo zegt ge- dat <([1 tiuitantie voorkwam, jui-t
tulge, oin do quitantie aldus te kun- eoil van do rede non wns, waarom hij
nen veryn'schen. I wielserrte. do zaak verder te bühnnde-
Do civiele procedure werd nage- loil
gaan. Er bieek tusschen beklaagdo on get. Hovinga kan zich niet her-
getuig© geen overeenstemming te bo- iuuoron. tot Mr. Vis gesproken toheb-
staan over de vraag, wanneer getut- beu op de wiize, als deze meent,
ge. de bewust? f 500 heeft ontvangen. Mr. Buudrnn ondervraagt get. H.
R. M. Karsten, tlmmcrmanskn/clit, no_- ^3 gedecideerd© bewoordin-
ia cr bij tegenwoordig geweest, dat gen o,, reau n dan, onder nanha-
P. aan Van der Br. geld uitbetaalde, j Rn? van d© getoiscenisscn van Mr.
HU heeft P. toen hooren zeggen VTs en Tlik-1. van wie de laatste zelfs
"fre. Van der Br., ƒ500 kijk je goed, Zor< consciëntieus was, om 11.'s woor-
deu onmiddellijk op te teekenen, de
Van de juistheid van die woordengevangenneming van gotuige H., van
-heeft hij zich echter niet kunnen over- vvlen Z.E.A. vermoedt, dat hij on-
tiv'gen. waarheid spreekt, terwijl hij onder
Het bleek dat de quitantie, die ver-c«ie wordt gehoord,
valscht heet te zijn, "s zoek geraakt. ly-, getuig© komt dan op een gocl
De substituut-officier vau justitie j dool van zijn verklaringen terug. IIIJ
wilde gaarne vernemen, wellcon in j zegt to bobbun gesproken lu denzod-
druk de quitantie op Mr. Thiol, adv©- don zin als de bedoeling Is ran de
cnat in de civiele procedure, heefti wxrordon, die Mr. Thiel heeft geoo-
gom&akt, daar deze de quitantie na- t^-ord. Alleen van den inkt herinnert
tuuriijk herhaaldelijk in handen liij ztch ni©ts.
heeft gehad. Hij verzocht dus de Hot O. M. noemt zijn requisitoir te-
Rechtbank, Mr. Thiel en den getuige j rug onder voorbehoud van het recht,
Hovinga, assuradeur, die niet verscho-1 alsiwjt tot gewenscht© maatregelen
nen was, te dagvaarden. over to gaan.
Eerst wordt de heer Mr. Thiel ge- Men weet, dat bekl. is beschuldigd,
hoord Getuig© ie er niet bij tegen-1 vabchelijk t© hebben verklaard, dat
woordig geweest, dat de eed werd af- hij aan v. <1. Br. op 4 Aug. Tl f 200
gelegd. I hoeft vereclwft. Ten einde hem van
Do President vraagt, welken indruk deze ten laste legging te dóchargee-
d© quitantie, waarran beweerd wordt, i ren '.3 ztjn vrouw verschenen. Zij heeft
gehoord, dat op een avond iri Juli uf
Augustus 1911 Van der Br. 's avonds
lialf twaalf bij haar uiun is gekomen.
Deze heeft hem toen, volgens /iin zeg
gen, f 200 uitbetaald.
Het woord is hierna aan dun Offi-
van Justitie. HIJ beg nt zijn requisi
toir met to zoggen, dat het misdrijf
van mijneed wel een der moe ijksto
delicten die in het Wetboek '•an
Strafrecht geformuleerd zijn O^k hier
zijn verscliillonde zwarigheden te con-
stateeron. Omtrent den datum van 4
Augustus boerse lit geen over enstem-
m:ng. Het komt het O M. voor dot het
fantastisch verhaal, dat v u. Br oj. 4
August»^ des avonds te half twaalf
nog om geld kwam. wrzonnen is «n
reden, „m zulks te ge!00ven i- m do
in hot telt gelegen, dat op d"n ve-
noemden datum v. d. Br. f 180 ic ver
deren had bij de. Rijkspostspanrtmnk.
Ge'dveri-gen-hcid hod liij dus niet.
Dat voorts ten opzichte va 1 de
f 1500 e©n zi?or hiakbare handeling is
pep eegd. blijkt uit de getuieenvprkto-
rincen van Hovinga, v d Brook en
Karsten, (Lie tevoawoordig was. In n
ann v. d. Br. slechte f 5m vvc-d iftth^.
taald.
Ongelukkigerwijzezouwel voor O
M. als vo©r bek' is -Je quitantie. di3
als bewijsstuk zou knw^n r"wnpn,
verloren gegnau
Beklaagde hee't in 't po Ikantoor te
Amsterdam zijn pr-rtefeni'le verteren.
Toen hij zlln eigendom terug kmeg
wns de qu tactic vi>rdwn°n. Do '•"u-
din-g van den beklaagde is vn?rt« n
zekeren zin een bewijs. d»t ''Ijn ver
klaring vnisch ie geweest Uil beeft
aan de Rochthank ceT1 zakkalendertïe
overgelegd waarin nnowteeifemi
stond nan -t 4 Augustus, dat hij aan
v. d. Br. f 400 had afbetamd. De iltf.
van Justitie heeft den Indruk, dat
bekt. hier eeisi I 100 heelt geschre
ven en met een nixlen? poiloudsnort
ait bedrog heeft veranderd in f 400
De aard vun hot ui.sdrijf is zeer
ernstig. De C'-de Peiia. emde net
een feit, waardoor persoonlijk naaeel
ontitaat. Het t gen woordig Wetboek
van Strvfrocht meent, dnt h:er niet
van persoon >ijke benadeel in g sprake
kan zijn. muar da: de waarborg van
den eed als »«id:iiiig geschaad wordt,
't Is dus oen delict tegen <:e puhhcke
orde. Daarbij komt, dat d iiek'-aa&de
zich ni/>t alleen heeft vergrepen aaa
de openliare orde. maar ook nan par-
ticuher bezit. Door z'jn valsclmn eed
toch heeft hij v. d. Br. zijn proces en
tevens een groot© rom peb'- d ©1 ver
liezen.
Een en ander ii v.ior Z.E.A. uanlei-
di.17 om te requireeren tot oen gevan
genisstraf van 2 jaar, mot bove! tot
onmiddi"!lijke .v hechtenisneming van
beklangdc.
De raadsman van bekmasde, Mr.
D. VV. Stibbe begint met aanmerking
to maken i>p het door het O. M. ge
volgde svsteent ter coiistrneering van
het lievvljs van de schuld van bekl.
Gedeelten van den eed heeft hot O. M.
uit deri eed zelf gelicht en van doz»
gedee-ltoti aangetoon-d, dnt Ze vals Ti
waren' nfgetegd. Een eed echter :s
geèn Deventvrkcek. die in stukjes ge
snedenWordt. Twee .derde van d"n eed
is-niet afgetezd. doch de hee! eed.
Waar het bewijs ontbreekt dat 1c go
heel© eed een vaische verklar ng be
vat mag geen veroordeel in", doch
moet vrijspraak vo'sren.
Wat is echter, zoo vraagt Pte ter,
bevv&zer. van dat twvee derde deel?
Nocli 't O. M.. noch v. d. Br. hchhea
't gewancd. dadelijk na 't afleggen
van don ,eed oen nank'arht tegen P.
in te dienep. De quitantie is 1 12 jaat
ter beschikking geweest. Waarom is
hier geen vervolging ingesteld? H er
was toch materiaal aanwezig, doch uit
alios bleek, dat men dc plainte niet
aandurfde
liet bevneeniUt Pi., dut hei o. zoo
blijft vasthouden aan dien dutum van
4 Augustus De beklaagd© liorinnert
zich flauw 4 Augustus, doch t kan
evengoed 3 of 5 zijn, aftng<o.i©ji .lc no
titie .n het aanteekenl>ce!;>3 naast
deze drie duta staat geschreven. Zon
der een 1.ge 11 reden zou het geweest
zijn, van f l'X) f 409 te maken. V.
Br. ontkende, iets gekregen te heb
ben. Zoomin over f 100 nis over f -400
werd door hem gesproken. De getui
genis van v. d. Br. z-<u p onder voor
behoud willen aanvaarden. Het is hem
opgevallen, d-.l v. d Br. o.a. ver
klaard heeft, dnt het ham trof, dat op
de quitantie. 'lie hii heeft gezien, toon
P. 't gekl uitbetaalde, de woorden vijf
en tien zoo ver van elkaar geschre
ven waren. Een verstandig ©n welden
kend niansch had dan tusschen die
woorden oen Inktstreep gezet on daar
door eten onder de kans benomen,
aan verval°chïng te danken.
De getuigenis van Karsten is te goe
der trouw afge'egd, doch onbetrouw
baar. Deze getuige is na 3 1/2 jnar
geouegerroot tteor 't getal vljfhcn-
derd.
Het summum van PI 's verbazing Is
evenwel opgewekt door het feit. dat
get. llovinga eerot van liet afleggen
van een vaische verklaring wordt ver
dacht, doch iii 't requisitoir als voor
naamste getuige wordt uitgespoeld.
Van 't hcele verhaal van II. is geen
woord waar, aldus PI. Dodelijk na
dat hem 't verhaal van Hovinga aan
Mrs. Vis on Thiel teil Ooro is geko
men. heeft Mr. Stibbe aan P gezegd:
dat schrijft n.e Mr. Thiel". Bokh.
heeft l"jn ontkend. „Dat heb Ik nooit
gezegd," z©i hij, „dat heeft H. uit z:jn
duim gezogen-
Ten slotte meet nog de k west te op-
gehddond worden, waarom P. zich in
de civiele procedure tegen het afleg-,
gen van eten col heeft verzet. Mr.'
Stibbe deelt mede (zooals lx.-k!. den vo-
rlgen kror reeds tteed, dat hel alge
meen bekend was. dat onmiddellijk
na het afleggen van den eed -yn aan
klacht 2»U voigen. Dat deed beklaag
de weifelen.
Na deze uiteen zettingen spreekt Mn
Bauduin nog c-enlge woorden ter
weorl.urging van hot juridisch betbog
van den verdediger.
Do Bechlbank gaat dan eeniist
oogoublikken in de Raadkumnr. Als -ie
geschorste rechtszitting weer her
opend is, deelt dc President mede, dal
dc RechUKuik geen termen heeft kun*
nen vfndoo, oru de onmiddellijke in»
hechtenisneming van P. te gelasten.
Dr) uitspraak vun dozo zaak wontt
bepaald op Donderdag 1 April.
Vrij veel publick waa bij de behaa
deling dor zaak tegenwoordig.