De Europeesche Oorlog.
DïRDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 17 APRIL 1915
Verspreid Nieuws
van de oorlogsvelden
DE STKIJD IN DE KADPATHEN.
Het „Berl. Tageb'att" publiceert
het volgende verslag van een oorlogs
correspondent over den strijd in de
Karpathen,
„Nadat de regimenten op den uiter
sten linkervleugel door de Russische
overmacht tot den terugtocht, waren
gedwongen, wie-ten de oostelijk daar-
van slaande Hongaren, onder bevel
van aartshertog Joseph, zich in hun
stellingen tusschen de Ondava en I.a-
horcza, op de hoogten ten noorden
\an Stropko tot M'za Laborcza, te
handliaven.
De Russische stormaanvallen wer
den alle afgeslagen met groote verhe
zen voor de Russen. De Hongaren be
paalden zich niet tot de verdediging,
maar ondernamen een kracht'gen
aanval, welke na -en bloedigen strijd
van drie dagen leidde tot de verove
ring van de Russische stelling. Da
Russen werden daardoor belet van 't
plaatselijk eucces op den westelijken
vleugel tut een aanval in de richting
van Bartfeld en don wegnaar Eperics
gebruik te maken.
De Russen verlegden nu den groot-
sten druk van hun offensief naar het
oosten, om tusschen de Ondawa en
Laborcza door te dringen. l>e Honga
ren, door de Stiermarkers gesteund,
hielden echter stand.
Met de Paaschdagen bracht een
Russische parlementair aan aartsher
tog Joseph als Paaschgesoherrk van
den Russlschen commandant eieren
ca hazen.
In een begeleidend schrijven gaf de
Russische aanvoerder uitdrukking
van zijn bewondering voor de helden
moed i-n het hardnekkige stand hou
den van de Oostenrijksche troepen
■:n stelde hij 'n driedaagschen wapen
stilstand voor, om het Paaschfeest te
vieren. De aartshertog wees het voor
stel in ridderlijke en beleefde bewoor
den een af. omdat daarvoor geen mili
taire redenen bestonden. Den volgen
den dag begonnen de Russen een
stormaanval, welke het hevigst was
van den geheelen slag in dezen sec
tor. Telkens zond de Russische bevel
hebber nieuwe troepen af tegen de
Hongaarsche Ijzerdraadversperrlngea.
Ten slotte m-ocsten de Oostenrijksch-
Hongaarsche troepen, aangezien de
galen in do Russische gelederen steeds
werden aangevuld, voor de grooto
overmacht terugtrekken op een 'ln'e
zuidelijk van Strapho en oostelijk van
Lorn na, niet ten gevolg» van een ne
derlaag. maar om strategische rede
nen, n.l. orn den vijand door het be
zetten van telkens nieuwe bergstel-
üngen tot steeds nieuwe aanvallen to
dwingen, welke tot groote verhezen
leidden en hem zoodoende uit te put
ten. De Russen kregen slechts een be
trekkelijk geringe terreinwinst, waar
van zij wegens het gevaar van een
aanval in de flank, geen gebruik kon
den rnakeri, daar thans de tn het
nauw gedreven Hongaren Du'tsche
versterkingen kregen.
Een Hongaarsche ooggetuige van
de Dultsche overwinning bil <ïe Ka-
bUahoogte en het ViLsavadal vertel,
dut de Russen bij massa's vluchtten,
mot den kreet de Duitschers, de
Duitschei-.*, toen onverwachts de eer
ste pun (.helmen verschenen. De terug
slag van dH plaatselijk succes deed
spoedig een gunstige werking gevoe
len De Oosten rijkaoh-Hongaareolie
troepen beantwoordden krachtig el-
kc-n aanval."
Het „Berl. TagobL" verneemt uit
het 0-.?I*nrijk*elie oorlog&perskwar-
llc-sDe toestand op het eenig» ge
deelte van het front in de Korpathen
waarvo. r tot nu toe nog eenig ge
vaar bestond, is door de reeds ge
melde schitterende overwinning der
Duitsch-üostenrijksohe troepen thans
eveneens veilig. De Russen beproef
den sedert eonige dagen de sterke
stollingen ten westen van den Oi«-
zokpas door omsingeling van de flank
te bemachtigen, de geforceerde aau-
vallcn mislukten echter mef zware I
erlle>zen aan Russische zijde. De
front aan beide zijden van den Oee-
eveneens. Wegens het groote belang
van dit punt besloot het Oosten-
rijksch legercommando de hoogte, die
vroeger verloren was gegaan, te her
overen. Deze taak word door de Hon
gaarsche regimenten 19 en 20 onder
bevel van kolonel Durfeid uitgevoerd.
Aan het overige gedeelte van het
Karpathenfront heerscht, met uit
zondering van een zwak artillerie
vuur, rust.
Aan de „Nap" wordt uit Oengwar
bericht.: „De kracht dor Russische
aanvallen is op het geheels front in de
Karpathen verminderd. Sedert eenigo
dagen is de strijd bijna overal tot
staan gekomen en hebben alleen voor
posten- an artilleriegevechten van ge
ringe beteekenis plaats. Slechts op het
front aan beide zijden van den Oos-
zokpas is het tot belangrijke gevoch
ten gekomen .Ten oosten van den Oe9-
zokpas hebban de bondgenooteu hot
Russische offensief volkomen tot
staan gebracht, zelfs do Russische
troepen teruggeworpen en, nadat zij
zelf lot den aanval waren overgegaan
eonlge Russische steunpunten ver
overd."
Do „Daily Telegraph" schrijft
„Wanneer de meaning von de staf
officieren te Petersburg juist is, Is de
•"-•'rijd In. de Karpaten tie ontzottend-
eto, die lot. nog toe in dozen oorlog ge
voerd wordt. Men schat het aantal
manschappen, dat hier meevecht, op
4.000.000. Van weerszijden worden
nog steeds versterkingen aangevoerd
en het is moeilijk te zoggen, wanneer
dit zal ophouden. Alle andere gedeel
ten van het front zijn van minder
belang in vergelijking mot de gevech
ten aan de toegangswegen \an Gaü-
cië naar Hongarije. Alle acties van de
Oostenrijkers ea Duitschers hebben
ton doel de Russische troepen van de
Karpathen af te leiden. De afloop van.
deze gevechten zal ongetwijfeld van
groeten invloed zijn op het verdere
werioop van de gehe&le oampagne,
2oo al niet beslissend.
In toonaangevende kringen erkent
men ten volle, dat het offensief der
geallieerden in het Weston den Rus
sen oen krachtigen «leun geeft in den
hedendaagschen kritieken tijd, daar
het Duitschland belet daar verster
kingen aan te voeren, evenals de
strijd in de Karpathen de actie op het
Westelijk front ondersteunt.
Vermoedelijk bestaai het plan der
Duitschers in het tijdelijk verzwak
ken der Russische strijdkrachten om
op deze wijze In het Westen de han
den weer vrü te krijgen. Men neemt
aan, dat het alle reserves heeft aan
gevoerd en dat het eene front slechte
ton koste van het andero kan ver
st orkt worden.
De Russen maken óf gestadig vor-
d -ringen, óf slaan afl? aanvallen at
met groote verliezen voor den vijand.
Het aantal krijgsgevangenen, dat
him dagelijks In handen valt, wordt
voortdurend groot er.
De strijd wordt hl hoofdzaak ge
voerd tusschen den spoorweg Sanok
Homonrie rechts en de lijn Stry
Munkacz links. Een;ge mij'eri ten
Westen van laatstgenoemde Unie zijn
de Russen ten Zuiden van Stropho
ongeveer 20 mijl op Hongaarschen
bodem doorgedrongen. Oostwaarts
staan zij ln de onmiddellijke nabij
heid van de Unie Sarnbor— l'zligorod.
De Uszok-pas ze'f 'a nog in handen
van de Oostenrijkers en juist daar b
de strijd het hevigst.
De wanhopige aanval der Oosten
rijkers in de streek van Volosato,
waar de Russen een paar dagen ge'.e-
•t n een sterke stelling genomen had
don, heeft blijkbaar ook ten doel de
Russen yan den Uzsuk-pas af te 'ei-
den. Vaisokonlzi is evenwel door de
Russen bezet, waardoor de reohter-
vleugel der Oostenrijkers bcJrrigd
kan worden."
De militaire medewerker ion het
Berliner TagebLatt". majoor Mozaht,
flchelst de ineenstorting van het Rus
sische offensief in de Karpathen en
schrijft: „Hoe onaangenaam de zaak
in Rusland wordt gevonden, bewijzen
de offic'eele inededeelingen der Rus
sen hel bost. Als thans in de p r* vre-
dcsgedachten worden geuit, kan dat
a'feen daaruit worden verklaard, dat
men la St. Petersburg het verlies can
menschenmateriaal voor ernstig bo-
gint te houden."
Den nadruk, die in de Russische be
richten wordt ge'egd op liet ongun
stige weer hi de Karpathen, acht de
schrijver een erkenning van de supe
rioriteit van de Duitsche wapenen.
EEN DUEL IN DE LUCHT.
Op 1 April woonden de Re'gieclte
legerdivisies aan den Yser, tusschen
I.oo en Dixmuiden, een buitengewoon
indrukwekkend schouwspel bij. Een
soldaat meldt er het volgende owr
Tegen 4 uur van den middag h 'or
de :k in de verte hevig kanongeschut
rnot ontploffingen van shrapnells, ge
mengd door het regelmatig pan-pan-
pan van mitrailleuse'sde bekende
fanfare van het schieten naar vlie
gers.
Ik blijf sf*an en zie een Duitsche
vliegmachine, vervolgd door een
Fr.nische monoplan. Algauw houdt
iiVt schieten van beneden op, vyant
ouzo shrapne'is zouden 'onzen e'gen
vlieger bereiken. Het gevecht in de
lucht ving aan. Het-was tragisch in
de hoogste mate. De Franeche een-
dekker bleef een oogenblik onder (le
Duitsche vliegmachine in hoogst ge
vaarlijke positie een koude rilling
liep mij over den rug. Maar plotse
ling redt hij zich door een lenige bul-
ging naar omhoog, en aJ» pijl
schiet hij de lucht in. Hij vliegt nu
boven en op zij van de aeroplane met
de zwarte kruisen, en plotseling er
d'cht bij. Een geknetter van een mi
trailleuse barst 'os: de Franechroan
heeft de nadering voldoende geacht
om een energieken aanval te wagen.
Zal de Du'lsche vogel, die nu met
voüe vaart naar beraden vliegtt ont-
sr appenf
Het zal moeilijk gaan. De Fraisch-
rnan schiet vooruit, als met ruwe
sprongen r.ou men zeggen. Vluchten
is onmogelijk geworden en do Duit
sche observator verdedigt zich met
1 i t geweer in de hand. Plotse'ing
slaat er een groote rookzuil uit de
Duitsche vliegmachine op, en 'k zie
onder aan die zuil een vlam, die eerst
klein is, maar een oogenblik daarop
hoog opgaat. Ondanks hut uiterste ge
vaar kan de vlieger nog een daling
aanvangen in spiraalvorm, het gaat
eerst betrekkelijk langzaam, doch mot
eon slag, gaat het zweven over ln
eon geweldigen, loodrechten val.
Vr eselijk! De vliegmachine staat ge
heel in brand en met- een doffen a'-ug
stuikt zij ten gronde op enkele tien
tal'en meters van mij af. Ik had
hoogst spannende emoties doorge
maakt gedurende het luchtgevecht,
maar bij dezen val was 't of iets in
mij brak.
Ik liep er heen. De machine lag aan
den kant van een gracht vol water,
wat ons toeliet du vlammen gauw ÜU
te dooven. De vliegers waren vrcese-
lijk verbrand Beiden waren dood. De
officier-observator had een k&gel in
die borst gekregeu, die langs den rug1
was uitgekomen. Hij lag met het
hoofd m het water. De bestuurder
had een schedelbreuk een Liloed-
slraaltje liep uit mond en oor&n. On
danks den geweldigen schok zat hij
nog nagenoeg op zijn plaats. Do in
strumenten en documenten waren
weinig beschadigd. De machine droeg
het nummer 2 van het eecadriiie nr.
40 de motor, type Mercedes rnet zes
cylinders, was zeer zwaar. Het reser
voir was door twee kogels getroffen.
ln de Du'tBche Unies had m n het
heele Juchtdrama bemerkt. Gauw
kwam een weedekker aanzetten, die
over ons heen toerde, waarschijnlijk
om er zch van te vergewissen, of de
bemanning van de gevallen vliegma
chine nog in leven was. En toen bij
ons niets gemerkt werd van alles wat
er gedaan wordt wanneer gewonden
godragen eu weggevoerd worden,
vioog de tweedekker terug en dade
lijk daarop richtten Duitsche kanon
nen hun geschut naar onze groep. Er
vielen gelukkig geen slachtoffers, hoe
wel <fe artilleristen goed mikten.
Een uur later kwam de overwin
naar van het tweegevecht m een au
to aan. 't Was de luitenant-vtieger
Garros, wiens reputatie allang ge
maakt is.
's Avonds werden A; twee lijken be
graven op he'. dichtbije kleine kerkhof
van OudecapeHe."
DE STRIJD OM DE EPARGES-
HOOGTE.
Ilavas seint uit Parijs: De operatie,
diie de Fransohon Ln het volledig be
zit stelde yan de Epargus-hoogte, i3
een overwinning, die wa-t zekerheid
van methode en kracht van het offen
sief aangaat, overeenkomt met de
actie, die de Frunochen on den Hart-
mannswellerkopf bracht, be'angrijker
echter wat betreft de er bij betrokken
strijdmacht en sterkte van de Duit
schers.
Sinds 21 Septembor lveheerschlen
de Duitschers in een gelucht ver
sterkte stelling de lager geh&gen ter-
reïnstixvok van 70 tot 80 meter breed,
bedreigden de Fransche veiligheid
en belemmerden de ontwikkeling va&j
de Franache operaties. De eigenaar
dige gesteldheid van het terrein,
waarin de stelling was aangelegd,
dwong de Fransclien tot een lang
zame verovering, sprongsgewijze.
De stelling werd verdedigd door de
10e divisie, die geheel op sterkte was
gebracht De Duitschers slaagden er
niet in om de stelling te behouden,
niettegenstaande liet lx.-vel was gege
ven de stelling ten koste van eiken
prijs vast te houden en niettegen
staande Fransche troepen haast ver
zonken in de modder op do steile hel
lingen. De Duitsche' 8baf, die alles er
op gezet had deze boheerschcnde hoog
te te behoudeu, deed al het mogelijke
orn de troepen in staat te stellen
hun zware taak te volbrengen. De
verliezen van de Duitschers zijn het
dubbele van de Fransche verliezen.
EEN INTERVIEW MET
HINDENBURG.
De oorlogscorrespondent van het
„Giornale d'ltnlin", Cabasino Banda,
had een onderhoud met veldmaar
schalk 'Hind en burg. Deze vertelde van
zijn vertrek Yan Hannover naar het
leger en van do volgende gebeurtenis
sen. 's Nachts kwam generaal Luden-
doi'f (de dhef van den staf van het oor-
Bterleger, die Hindenburg afhaalde)
aan en wij reisden naar Maraënburg
waar we den volgenden oag 's mid
dags aankwamen en dadelijk aan den
arbeid gingen. 23 Aug. was de dag
van Tanhenborg en ue vernietiging
van het Naref-leger. Twee en negen
tig duizend gevangenen werden ge
maakt. 80.00.1 Russen worden gedood
of verdronken in de Masoeriscfe© me
ren; 536 kanonnen buit gemaakt.
Daar wérden op een gebied dat vier
maal zoo groot is als lx_-t gevechtster
rein van Sedan, de Russen op de een
voudigste wijze dio de oorlogskunst
aangeeft, als bij een theoretische oefe
ning omsingeld. Zij hadden in het
centrum een uitstekende stelling,
waarin zé zich ook go cl verschanst
hadden, maar zij zaten daar dan ook
midden in. Precies te twaalf uur 's
middags kreeg ik van oen onzer vlie
gers, ik bevond mij met den 6taf bij
een der opereorende legercorpsen, be
richt. dat de omsingeling voltooid was
en toen gaf ik bevel tot algemeen»
actie.
Naar aanleiding van da verwoes
ting van Oost-Pruisen merkte Hin
denburg op: ik ben niet gauw getrof
fen en ik meen dat oen oorlog zoridor
genade nog altijd de meest barmhar
tige is, daar hij liet snelst tot den vre
de leidt. De humaanste oorlog is die
welke lot kortste duurt. Niettemin
vind ik dat wat de Russen deden er
ger is dan de treurigste voorstelling,
ine men er zich van maakt. Wat te
Memel geschiedde is sléchts zuivere
rooverij. Zonder eenig militair doel
werd onheil gebracht over deze
streek. Lntussclien zulke strooptoch
ten zijn onvermijdelijk. Ik kan toch
niet al mijn troepen langs de grens
plaatsen gelijk con sanitair cordon.
Hot beste middel om de veiligheid van
het land aan do grens te verzekeren is
nog altijd dit: de Russen definitief te
verslaan.
Ilat „Journal" deelt, op gezag van
betrouwbare inlichtingen uit Brussel
me<i> dat generaal Von Hindenburg
zich thans op het Westelijk <iorlogs
tooneel bevindt. Hij zou Vrijdag to
Kortrijk zijn geweest.
Ter Zee.
MEENINGSVBRSCII1L IN DE DUIT
SCHE KLGEERING?
We lezen in t Alg. Handelsblad: -
De fi_rr«t>onden(t van. de „Daily
Tolegr.te Rotterdam weet te vertel
len, dut het denkbeeld van don dudk-
bootewoorlog tegen de handelsschepen
door admiraal Von Tirpitz opgewor
pen, indertijd heftige bestrijding vond
bij den rijkskanselier. Deze erkende
wel. <Iku er met deze nieuwe methodo
iets te bere'ken zou zijn, maar meen
de dat do te verkrijgen resultaten
niet zouden opwegen tegen den on-
gunstigen indruk, dien dezo wijze van
oorlogvoeren in do nsutrale landen
zou maken. Maar admiraal Ven Tir
pitz z-y.li zijn denkbeeld door, hoewel
de rijl-skanselier rog steeds van oor
deel zmi zijn. dat het een zeer onver
standig denkbeeld is Die meenings-
verschillen iu den boezem der regee
ring zouden do oorzaak zijn, dat
steeds wisselende orders worden ge
geven ..an de commandanten der
duikbooten, hetgeen de wijziging tel
kens weer ln de houding der onder
zeeërs zou verklaren.
VERWEER TEGEN ONDERZEE-
BOOTEN.
Eon pnscjft.gler van een der booten
van dc White Star Line, die te Til
bury landde, komende van Toneriffe,
geeft in du „Times" een korte liesclirij-
ving van zijn reis en bespreekt tevens
de weneOlielijkloeid, om scliejiun iu
staat van tegenweer te brengen, jn
vorban l mct.de aanvallen van onder-
zeebotten. Ilij iaat bovendien ('en ka
pitein het volgende, zeggen: lk ben
niet van plan werkeloos te blijven,
waimeer wij aangevallen worden. Wij
hebben twee i.T inch kanonnen aan
boord, welke dvor geoefende man-
schappen worden bediend. W ij be
schikken over een sterke boot en ik
kan snel met roijn schip ma&oeuvnee
ren. Wanneer w ij aangevallen wor
de, zal dc onderzeeboot er het ergst
aan loo z.ijp, vermoed ik en wanneer
wij getorpedeerd worden, zal de la-
dina ons wel ongeveer een uur dnj-
veitwiij houden en dat is voldoende om
ons in veiligheid te brengen.
Do schrijver raadt dian aan, de Iüt-
naallKXJtcri te voorzien van twee ka
nonnen. oen voor en een achter. Do
onjdorzecórs vreezen niets zoo zeer ais
eau kanon, want zij kennen Je zwak
heid van hun boot. Zij vallen nooit
een torpedo boot aan, omdat zij WCien,
dat dio gewapend is.
Onder .v&ter-kl' ksignaJwH zijn nu
algemeen in gebruik en die geven do
nadering van een schip op 32 fi 1i
mijlen aan. Het geluid van een duik
boot on haar schroef, moet op -4 ii 5
mijlen wnancoembaar zijn. Een duik
boot manoeuvreert onder water zeer
moeilijk cm wanneer onze schepen
door signalen gewaarschuwd worden,
moet het hun mogelijk zijn, den
vijand uit cbn weg te gaan.
Geruohton ovar vrede.
't Alg. Handelsblad schrijft o.a.:
„Zonderlinge aoruchten snorren
door di"i Imclit, komen vau alle zijden
aan. Dut schijtat in desen nvsrkwaar-
dlgen oorlogstijd mi eenmaal niet
anders to kunnen. Er heerscht een
overspanning, <Cio spoken ziet op
klaarlichten dag en vaat elk „gerucht'
wondt, dan dadelijk een feit gemaakt.
Maar «onderling en onbegrijpelijk
blij wei zij daarom toch.
Zoo liet inricht door den Romoiu-
solien berichtgever van „De Tijd" ge
meld. dat te Rome tusschen d; Duit-
sclw en Belgische gezanlscltaps atta
chés oen officieus onderhoud zoo heb
ben plaats gehad, waarin van Duit-
sche zijde do vraag -wetrd gesteld: of
Belgic. J ij eventufele ontruiming van
het Belgische gebied door de Duit
schers, voor de:i verderen duur vnn
den 'orlog neutraal 2»u willen bi ij -
ven?
En ter versterking van dit gerucht
wordt dan nog uit HAvre gerndd- dot
minister De Broqueville naar liet front
vertrokken is met de andere leden
der regeering, om onder leiding van
koning Albert een kabinetsraad to
houden, in verband met een belang
rijke quaestie in zake de internatio
nale verwikkelingen
Wat is de bedoeling van deze mede
deeling?
Het denkbeeld, dat Duh .".;»nd
België thans zou kunnen ontruimen,
zonder vrede te slui'en. is al zeer on-
waarschijn;ijk. Maar nog veel «n-
waarschijnlijker is het. dat België op
dit oogenblik en zonder aidccnJe
waarborgen voor de toekomst, zender
volledige voldoening, een afzond .r!ij
ken vrede wu kunnen aanira&n rnet
Duitschland. Evenmin als het aanbod
door Duitschland aart Bedgiê geduain,
na den val van Luik, om de Duitsche
hgers zonder verderen strijd door
België te mogeu laten trekken, d/oor
de Belgische regeering kon worden
aanvaard, kan nu een aanbod tot ont
ruiming worden aangenomen, zonder
vrede an zonder voldoende waartxxr-
gen voor onafbaitkelijkheid, herstel
van onrecht, vergoeding voor toege
brachte schade en vooral tegen her
haling van den overval.
Wanneer onderhandelingen, als
„De Tijd" uit Rome meldt, werkelijk
door Duit3Che diplomaten me» med»>
weten, en goedkeuring dor Duitsche
regeering zouden zijn aangeknoopt,
dan meet men zich afvragen, of do
Duitsche düplnmatio in de maanden,
die sedert liet uitbreken van den oor
log voorbijgingen, dan werkelijk
„niets vt-rtse*en en fiiets croïeerd
heeft?"
Maar ook vredrsgeruöhten worden
dagelijks vernomen, geruchten, die
steeds moer den Indruk maken, dat er
in enkele der oorlogvoerende landen
geneigdheid bestaat, om bemiddeling
te aanvaarden, wanneer die mocht
worden aangeboden.
Wij maakten reeds gewag vu a do
boodschap van dén Paus aan het
Amerikaanse lie volk, waarin zrser
sterk do hoop wordt uitgesproken,
dat de Voreenigde Staten öna'gebro;
kon zullen werken voor den \r<xle,
opdat dit yreeSelijke bloedvergieten
eimfelijk moge ophouden, on tevens do
verwachting dut hc-t rechtvaardige,
onpartijdige rn neutraio Amerika fio-
gen zal d.; cnderlinndolingen voor don.
vrede in ts leiden, zoodia het geschik
te oogenblik daarv -or zal zijn aan-
g.broken.
Dece verheven en numsclilievondo
woorden van oen Paus schijn-n ech
ter nog niet in Amerika den indruk
to hebben gewekt, dat in Europa wer
kelijk naar vrede wordt verlangd.
President Wilson tenminste hoeft wel
gezegd, dat herhaaldelijk wenken wa
ren gedaan, maar dat daarvoor nog
geen bepaalde medcdceling tot hem
was gekomen. En dat aan de Ver. Sta
ten de voorwaarden zouden zijn mede
gedeeld. waarop over don vrede zou
kunneu worden onderhande n, on
juist is.
Toch blijkt hot, tneer en meer. (bit
teniiddeUng kans van slagen z:u heb
ben. tenminste door etikelo oorlogvoe
renden gaarne zouden worden aan
vaard.
Engeland hoopt, zegt dc „Times",
dat de strijd niet on nood Ig zal wor
den verlengd maar noch uit de
Duitsche pers, noch uit dc redevoe-
:rvgen van 'i«n Keizer blijkt, dat
Duitschland geneigd is tot een vrede,
dien de geallieerden kunnen arnine-
Opmerkelijk is het zeker wel. dat in
de jongste interviews van den Ameri-
kaanschen journalist Wiegand met
l-ckendc Duitsche persoonlijkheden
beslist, wordt ontkend, dut Duitsch
land dezen oorlog heeft gewild, of
dat er oen militaire partij in
Duitschland bestond, die den oorlof
doordreef.
Generaal Von Berrihardi verklaar
de „Er is on er was nooit oen spe
ciale militaire partij rnet liet doel
oorlog te maken er waren slechts
mannen, die overtuigd warm, dat d<
politieke positie van Dints.hlaud be
wapening en voorbereiding tot ven
verdediging noodzakelijk maakte".
De bekende directeur van dc Ham
burg—Amerika Lijn, Ballin, die tot
de bijzondere vertrouwelingen van
den Duit&chen Keizer behoort, heeft
in een interview met denzelfden be
richtgever van de New-York World"
doen uitkomen, dat ook <ie Keizer den
oorlog niet wilde De Keizer ho«l nog
onlangs verklaard „Iedere daad ge
durende mijn 2C-j:uige regceriog
toont, dat ik noch dezen, noch eenigen
andorvxi oorlog heb gcwenscht".
liaarlemiiier Halletjes
EEN VA TER DA G AVONDPR AATJ E.
Wanneer iemand zegt: ik heli iets
te koop, dan denkt allicht het publiek:
„non ja, er is zooveel in de wereld te
koop!"
Bovendien ontstaat er een zekor
wantrouwen, wanneer zoo'a particu
lier iets van de hand wil doen. Man
keert er soms wat aan? Zit de worm
ia de aangeboden meubelen of de mot
in de gordijnen? Zou de te koop ge
presenteerde fiets we! in orde zijn?
Lijdt de ter overneming beschikbar»
kanarie misschien aan een van de
ziekten, waarover wij in de Vragon-
rubriek van Haarlem's Dagblad zoo
vaak do bijzonderheden vlndu-n?
Sommige v orka opera, aldus teleur
gesteld in hun Ijverigst» pogingen
o;n dingen die ze over de hand hebben
voor goed gold to verkoopen, zoeken
naar aannemelijke redenen orn den
verkoop lo verklaren. W e ge a s
ziekte is een veelgebruikt motief,
wegens vertrek naar Indiëis
ook zeer gewild. Als iedereen die
zogt nuar Indië te vertrekk«in dat
ook deed, zr-uden de booten geen
ruimte genoeg hebben: geiukkig ixx
donker, de necaten zich, nadat zij hun
fiots of naaimachine of andere dingen
(die je in Indie natuurlijk niet ge
bruiken kunt) verkocht hebben dn
blijven thuis.
Wegens sterfgeval zou eer.
heel treurige oorzaak wezen, wan
neer niet in de meest» gevallen de
verkoopers besloten, maar Liever in t
loven te blijven. Wegeasboode 1-
scheiding is con humoristische
roden, daar het vaststaat, dat iemaind
„scheidt van zijn boedel", wanneer
hij dezen geheel of gedeeltelijk t»
koop presenteert.
Maar het publiek wordt al wan-
trouwender au verlangt nieuwe leu
zen. De mc-bilisaLo heeft e>r een aan
de hand gedaan. Sommige huwelijken
zijn door de critieke iijdsomst.indig-
hedeo indeiMaad uitgesteld eu daar
van pro fit eer en handiigo kooplui, oin
meubeltjes aan te bieden. Wie nu
niet bedenkt, dat ook bij uitstel van
trouwen da meubeltjes toch wel be
waard kunnen worden, s-aat d&or
licht op in.
„Maar", zoo zei eens iemand, (Re
wel graag een koopje snapte, „hot
komt toch wel voor. dat heusch dn
wuarempd menschon om ziikte. slerf-
goval, Indië, verhuizing, bocdelschea-
idng, afspringen van huwelijk en zoo,
allerlei (Dingen van de hand willen
dban?"
„Natuurlijk'", zei ik.
„Hoe i)K»t ik dtn* voortaan de
echte van de onechte aoribiediagen
ondorschoidö i?'
„Wie dat kan", zei ik wljsgeerig,
„het echte van 't onware in Av wereld
'«(lerscheiden, heeft de inensclien ek»
de samer.üeving doorgrond. Streef
•laar niet naar, want 't leven zou er
minstens viermaal zoolang voer moe
ten wezen. En Am nog
Eén ding is er, waaraan je gauw
genoeg kunt merken, of zo zuiver of
valsch zijn: de straatorgels.
't Is vreemd. We hebban een Lom-
missie van toezicht, door den goaureii-
teraad Ingesteld, op ons Stedelijk M.i-
ziekkorps er. hoewel ik dc beteekeuis
vun die commissie volstrekt niet wil
verkleinen, geloof ik toch niet, dnt wij
toezicht behoeft te Itoudcn op de zui
verheid van de uitvoeringen van
Hanrlemscii Muziekkorps. Dat
<le dirigent wel en hij doet het go<-d.
Maar de straatorgel-s hebben wel de
gelijk oom ról e op hun zuiverh-vid noo-
dig en daarvoor is geen sterveling
aungcötcld. Op dc tiigon .lat zij ver
gunning hcb!»n om te spelen, maken
die meeste hunxker de openbare straat
onveilig door de vreeset ijk» geluiden,
die zo voc rl!>i»njjen, Vooral do bas;
tonen zijn vaak afgrijselijk: 't is of
een diier uit de onderwereld in hot
orgel zit ta grommen en dat voor rijn
plezier, om ons ta hinderen, zoo
valsch mogelijk doet.
Kan de (lommissie van toezicht op
Ilaarleausch Muziekkorps niet meteen
woeden benoemd tot Commissie van
toaliocr op de llaarlemsch» orgels.'
Zoo'n instrument meet toch up zijn
lijd wenden gestemd, maar wunneer
de orgeldraaier zelf geen gehoor voor
muziek heeft, kan hij niet beoorde»-
ion wanneer het juiste oogenblik
daarvoor gekomen is. De eiscla-n, die
aan een Paderewskj en Kreisler ge
steld mogen worden, zouden stellig
voor den orgeldraaier wat overdreven
i maar dat hij een toonladder zui
ver kan nazingen of nafluiten mag
toch redelijkerwijs van hem verwacht
worden. Wie daartoe niet in staat is,
loopt gevaar de straat met een valsch
draaiorgel onveilig te maken en doet
dtis beter een minder artistiek vak te
kiezen.
Hij zal viagen: „wolk vak?" ornd.it
in ieder bedrijf overmaat vau aanbod
en geringe vraag, dus veel concurren
tie is.
Iven staaltje daarvan neb ik on
langs gevonden iu de adreskaart van
een buiten Iluariein wenenden uur
werkmaker. Veel van zijn vrijen tijd
brengt hij in Haarlem door (er zijn
dus zoowaar nog merischen, die vrij
en tijd hebben!; en voor lijdpassee-
ïing wil hij zich gaarne belasten met
het repareeren van allo soorten uur
werken. Er zijn das nog nvenschen,
die him vak beoefenen om 'net vak zelf
en-niet om de winst.
Maar al rep a re erende voor tijdpas-
seering kan men ook nieuwe uur
werken verkoopon. Licht passeert de
tijd dan nog sneller. Da.uoiu beveelt
de onilerteekenaar van 't bericht zich
aan voor -het leveren vnn nieuwe, de
gelijk» uurwerken (geen bazargoe'J -
tegen prijzen, minstens 25 3!) pro
cent lager als bij elk degelijk vak
il le ruit blijkt ten slotte, dat er bo-
ven een degelijk vakman een degelij
ker yakman gaat, want 't is geen klei
nigheid, 25 h 3)*procent lager te ver-
aoopen dan een ander.
't Spreekt van zeif, dat 6»n uur
werkmaker vervuld is van den tijd.
iDit is zijn vak. Bestond er geen tijd,
dan behoefde hij ook niet n ingewezeu
te worden. Deze man spreekt van zijn
„vrijen tijd", van „tijdpasseering".
maar als 't op de levering van uur
werken aankomt, heeft hij op eens
geen „tijd" meer. Betaling di
rect b ij aflevering zet hij op
zijn berichtkaart.
Do tijd is nu aangebroken om dit
onderwerp verder te laten rusten. In
elk geval ia de belangstellende lezer
op l ijd ingelicht, wanneer hij van
do zoo gul aangelioden diensten ge
bruik maken wil.
Maar al heb ik over den uurwerkma
ker niets «neer te zeggen, een onder
werp als do tijd Inot je zoo gauw niet
los. Vooral niet als daar zoo'n aardig
staaltje van bekend is. Op een van
on«e scholen was een leerling, helder
van hoofd, gewillig, maar die één be
zwaar had: lederen morgen, zotn'dei
maukeeren, kwam hij te laat op
school.
Zo» zijn er mééi menschein jeugdi
ge en andere, die 's morgens een half
uurnufschien minder nog, een kwar
tter bi voorbeeld, ts. laat opstaan en
daardoor alle dingen, den hooien dag
door, jverhuist moeten doen. Ston
den ;o iets vroeger op. dan konden
ie den ganschen dag voor alle zaken
behoorlijk tijd nemen. Was het niet
de geleerde Egyptische profeessor
Hoenvèuijom, die al zei: ,J»et verschil
'.usschcn tijd en zeen tiid hebben i3
een kw ortlerl"
Nu dan, hel jonge mensch iu .(uaes-
toe stond iederen dag te laat op en
rende dan per fiets naar school, op
gevaar at iederen morgen drie kip
pen, zeven honden, en een dooie
musch to overrijden en dan nog t»
'Laat te komen. Op zekeren morgen
springt hij aldus weer voor de school
de fiets, natuurlijk weer te laat,
en vindt op de sloep den directeur, die
hem vriendelijk begroet. „Goeie mor
gen, X., ik zei al: waar zou X, blij
ven? we waren opgeruat over je. A
dacht, dat je misschien wat overko
men was, maar 'k zie met plezier, dat
alles in orde is."
Dc leerling was overbluft. Inpia&la
van een stevig standje, deze hartelij
ke begroeting! Hij wist heelemnal
niets te antwoorden en 't heelo too-
neeltje hinderde hem een beetje. Niet
zooveel of den volgenden dag kwam
hij weer te laat." Weer wacht do di
recteur heul op, weer hartelijke be
langstelling, oen vriendelijk wel
kom, en geen woord van verwijt!
Den volgenden dag kwam hij op
tijd. De kippen, bonden en de dooie
musch wisten niet wat er gebeurd».
Op den stoep gezn directeur. Nie
mand heeft er verder een woord over
gezeid. Maar X. zorat, dat hij vroeg
genoeg opstaat, want van dië hartelij
ke begroetingen moet bij niets meer
hebben!"
FIDELIO.
