De Europeesche Oorlog.
F e u i I i e t o n
Armorel.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 20 APRIL 1915
Op het Westelijk i
Oorlogsveld.
DüTlM.ll stafbericht
„In li'-t buitenhuid woicton uit
Frankrijk en F.ogcland, en blijkbaar
ze'ls van offidcele zijdie, berichten
verspreid over overwinningen en over
belangrijke successen der geallieer
den op liet Westelijk oorlogsierrcln.
Al die beweningen zijn ónju'st, 11' t
Is niet noodig ze stuk voor sluik Legen
te spreken. Do off-c'eole Duilselie bo-
nclvten weerleggen ze voldoende.
Hel Franse lie officieel© communiqué
maakte venier melding van een over-
winmng. in de Zuid-Vogezen. Naar
aanleiding daarvan wiizon wij op hot
feu dat ter plaatse slechts voor pes
terige echten zijn geleverd en dat,
zooals in het Officieele Duitsche be
richt werd medegedeeld, de Dudsclie
voorpost werd teruggetrokken. Zink
een maatregel is niets buitengewoons
en betec-koiit geenszins een overwin
ning voor de tegenpartij
Verder deelt de staf nog mede
„Ten zuidoosten van Ypert-n werdon
de Engelse hen u't de nog hc?et ge-
houden klein® dec ten der stelling ver
dreven.
Door een krachtfgen aanval, links
van don spoorweg Yperen—Com mi
nes, trachtten do Engelseh.en Zondag
avond zich weer in het bezit der hoog
testelling te brengen. Do aanval mis
lukte onder zware verliezen voor de
aanveUcre.
De luitonamt-vliéger Garros word
hij Jngelmiuieter. ton oosten van
RousoeJaere, gedwongen te landen en
is door de DuUsclrers gevangen geno
men.
Tuaschen Maas en Moezel ging de
Zondag voorbij met artillerie-gevech
ten. Een zwakke aanvalspogJng der
Franse hen tegen de stelling van Gom-
bres werd door Du'tsch vuur ln de
kiem verstikt.
In "de Vogezen mislukten twee
Fransche aanvallen tegen de door do
Duitschers genomen zadelfitel'ing ten
westen van den iWchsackerkopf en
een aanval tegen de hoogten ten noor
den van Ste'nerbruckna zware ver
liezen trokken de Franschen terug.
FRANSCHE Cotnmun'qué's
Van Zondagavond:
,,De Zondag is betrekkelijk kalm
vcrloopcn. Er hebben hoofdzakelijk
artilierie-dluelis en local© iiifoii'terie-
aclies plants gehad.
Fransche artillerie heeft een aanval
der Duitschers in het St„ Mnrdi-boech
tot. staan gebracht.
In de Aisne-vaUei hebben de Fran
schen bij een bajonet-aanval den
Du'tschere zware verliezen toego-
bracl'l.
I u «antal niet-hevige aanvallen
dei .juitschers in ha Parroy--bosch in
Lotharingen werden zonder moeite tot
staan gebracht.
In den E'zas hebben de Duitschers
drie maal zonder sueces een aanval
gedaan oj» de Fransche loopgraven
aan den kleinen Rdebsnckerkopf."
Van Maandagmiddag:
..De Engelsche troepen ontnamen
Zondag in België bij Zwarbehn 200
meter loopgraaf aan de Duitschers en
wisten die te behouden, ondanks ver
schillende tegenaanvallen.
In het dol van de Aisnc. bij St.
Maid, deden do Duitschers Zondag
middag een aanval op de Fransche
loopgraven. De Franscho artillerie
deed den aanval mislukken een bar
jonet-aanval bracht aan de Duit
schers ernstige verliezen toe.
In Champagne ten N.W. van Per
thes, moesten de Duitschers een kra
ter ontruimen die zij nog nabij de
Fransche linies bezet hielden. Do
Franschen namen daar, door liet doen
springen eener mijn gevolgd door een
aanval, GO meter Duitsche loopgraaf.
In Woövre had slechte artillerie
beschieting plaats.
Do Duitschers deden ia Lotharin
gen, in de omstrek-m van Parroy, ver
schillend- kleine aanvallen met zwak-
iloe strijdkrachten, voornamelijk bij
Burèa, M- naconrt, Embermenil en St
Martin. At dezo aanvallen werden
dooi de F ranse hm gemakkelijk afge
slagen
In den Llzas vie'eri de Duitschers
driemaal de Fransche stellingen bij
den Reiclvsackerkopf aan, zonder suc
ces.
Aan do be'de oevers van de Fecht
wordt de Fransche vooruitgang voort
gezet, Aan den noordelijken oever lie-
zetten de Franschen de kam van de
Burgköpfle, en ten zuidwesten daar
van de Soh Meeker watten, die het dal
beheerscln n.
Aan den zuidelijken oever, in het
gebied van Schnepfenried. gingen de
Franschen voornamelijk vooru't van
zu'd naar noord, in do richting van
Fecht—Metzeral.
De Franschen bozeitön daar een
reeks hoogten, die den k>op van de
Fecht belie'ifichen, tegenover de
Burgköpfle,
Bij deze gevechten namen de Fran
schen een sectie bergartillorle, (twee
kanonnen van 71 m.M.) en twee mi
tral fleur®.
Een Fransche vlieger bracht, na
een schitterende vervolging, een
Duitsohen vl'egor ten val, die in de
linie der geallieerden ln België viel,
tusschen Lo ngeinarck en Passchen-
daele.
Duilsch© vliegers, die over Belfort
vlogen, wierpon vier bommen, waar
van een twee bergplaatsen beschadig
de en brand dred ontstma in een'ge
kisten busknut. Er hadden geen per
soonlijke ongelukken plaats, en <ie
materieel© schade was n'et ernstig."
't Persbureau to Londen deelt mede:
,,De welgeslaagde actio in België,
«Ito begoni I# in den avend van 17
April, bereikte haar hoogtepunt niet
inneming en bezetting van liet be
langrijke punt, genaamd heuvel 60,
ongeveer twoc mijl ton zuiden van
Zillebeke, ton ooswti van Yperen. De
lkouvel bebyerscht de streek naar hel
noorden en noordwesten.
De operatib begon met öen goedge
slaagd© mijnantploffinig, waarbij een
groot aantal .Duitschers gedood en
15, onder'wie een officier, gevangen
weixlen genomen.
Op IS April bij hel aanbreken ven
den dbg deden do DuRschers een ho-
vigen tegenaanvalmaar werden met
zware verliezen afges'agew.
De Duitschers trokken in gesloten
formatie op. EngeSseho macbine-go-
weren hieblcn «Innig huis onder hen.
De wanhopige pogingen der Duit
schers om den heuvv.-i te herovere.i,
w erden telkens afgeslagen. Horntor-
dLii gesneuveld© Duitschers logon
voor de stellingen, die de Engelsebcn
tlmns versterkt hebben.
Er zij'n wederom twee Duitscho
aeixvplaJies naar beneden geschoten,
in liet geheel cDus vijf stuks".
De Vo£s. Ztg." verneemt u't Ba
zel
„liet is een feit, dat de Duitschers
overal in de 'Vogezen niet alleen hun
posities konden behouden, maar dat
zij, vooral op tactisch belangrijke pun
ten, als in het dal van «te Fecht, hun
posities sedert den winter langzaam
vooruit brachten."
Hetzelfde blad vernoemt uit Bazel,
dot op do Fransche zijde nabij do Vo
gezen groot© toebereidselen voor een
iiixuw offensief plaats hebben. De po
sities wordtin overal versterkt: in
Benfort staan goed uitgeruste Enge-l-
ecJio ambulancen ger ed, ter opne
ming van gewonden uit de korrva-lo
zware gevechten in dv-n Boven-Elzas.
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
DÜITSCH etafbericlil
,,De toestand ia onveranderd.
OOST EN R IJ K SCII stafbericht:
,,In Russisch Polen en West-Galiciö
is niets .bijzonders voorgevallen.
Aan het front in do Karpathen Is
bei. rustig; al Icon heblwm in/het Woud
gebergte vvoimg beteokenende gevech
ten plaats geiiad, waarbij 197 Russen
gevangen warden Benomen.
In zuidoostelijk Galicic en de Boo-
kowiiia zijn op zichzelf «taande artil
lerie-gevechten geleverd".
Russisch stafbericht
„In den nacht van Zondag hebben
de Oostenrijkers met groote verliezen
wederom een aanval gedaan op de
Russische troepen op de hoogten ten
oosten van Telepotsje.
Door een tegenaanval noodzaakten
de Russen dc Dosten rijkere de omge
ving van de Russische stellingen te
ontruimen. De Russen maakten daar
bij een Oosten rijk sell bataljon; dat
zich in zijn geheel overgaf, krijgsge
vangen.
liet is thans uitgemaakt, dat de
Russen op Vrijdag bij do verovering
van die hoogte ten zuidoosten van het
dorp Polen, 1155 man met 20 officie
ren gevangen hebben genomen en zes
m11riyllenses buitgemaakt.
De Russen hebben wederom twee
aanvallen afgeslagen in de richting
van Stryj.
Aon de andcro sectoren van 't front
zijn geon wijzigingen voorgekomen.''
IN DE KARPATHEN.
De correspondent van het „Bei li
ner Tagebian in de Karpathcn
schrijft, dat de Duiteche troepen op 9
April den berg Zwinin (aan de andere
zijde van Verecke en den Sysöjias)
in Galiciö veroverden. Sedert 7 Febr.
boden de Russen, drie lUer aan do
berg hellingen zich uitstekend hadden
i'ng-graven, een taaien en goed go-
ieicTea tegenstand. De Dudsolie Irae-
pen die een hardnekkig verdedigden
borg namen, vrdienen den hoog-i.m
lof, omdat zulk oen verovering aan
hot bovenmeiisclieHjke greinst.
Dc llueson hebben de stollingen in
do Karpath-.n in kettingvorin aange-
Ieg<t zoodat e.k omtrekken is huitcii-
Daarbij hebban ze het vono-
dec] van een anderen berg af de aan
varen t« kunnen ftenke r n, Ivotge n
de actie voor de aan va 11- rs nog Woo-;
digcr en moeilijker maakt. Wie voor-
ui: wil moet recht op het doel afgaan.
Zoo namen dan ook de Dudsrhe
tro- r n den lserg Zwinin, die UT
hoogte van 992 a 1038 nieter de s.eu-
teJ vormt tot Sko'c.
Het baalt van Skolo is wegens den
spoorweg van belang.
Tot nu wisten de Duiteche troep:n
dc geheel© behoefte aan munitie en
proviand met paard en wagen over
dc poésen te brengen, hetgeen een
taak is d'ie wellicht alleen Mn Duit
eche trohi kan uitvoeren. Het is een
heroüWarbeid, daar de wagons lot
do assen in don slik zakken
Hot scheen haast onmogelijk voor
de Duitschers moester van den berg
to wordc-n. 's Morgens 9 April liepen
do Duitschers vol vuur u't de loop
graven voor een laatste bestorming
van don Zwinm. Eeri hagel van hand
granaten werd in d© looj'graven der
Russen geworpenen met de bajonet
wei<1 tie actie voltooid. Van twee Fin-
soln- regimenten, tezamen ongeveer
4000 man, werden 1500 man gevangen
genomen, benevens acht officieren en
do kolonel, d'e op den Zwinin bevel
voerde. De overigen liggen óp den
berg ats getuigen van den strijd, dte
bloedig, verbitterd en hard is go-
We»-1.
Alton d'ie aan de bestorming deel-
najuen kregen het ijzeren kruis, op
dat. al'on zullen weten, dat aanvoer
ders zoowel als soldaten hier in de
Korpatlien Duitschland ongeëvenaar
de diensten hebben bewezen,
WEENEN EN BOEDAPEST.
't Engelsche blad de „Times" ver
neemt uit Boekarest, dat volgens l>e-
tiouwbar© mededoehngen van iemand
die uit Oostenrijk terugkeerde, Vi oe
nen en Boedapest krachtig verstel kt.
ziin. W'ceiicn wordt door ecu uitge
strekte linie van loopgraven ©n ver
schuil «ingen beveiligd, waaraan on
geveer 36 millioen gulden is besteed.
De prijzen der levensmiddelen stijgen
aanzienlijk. Men verwacht vijf leger
korpsen van Hindenburg'e leger in 'Je
Karpathen. Aan do grenzen van Doe-
kovvina en Bessarabié zijn hevig© ge
vechten begonnen.
Verspreid nieuws
van deoorlogsvelden
ÉKN EPISODE UI'l 111'.N STHIJP.
„Wij lio|wn groot gevaar krijgsge
vangen te worden gemaakt," zoo
vertelt (naar we in 't Alg. Handels
blad lezen) een Fransche stukkcairij-
dbr in een brief aan zijn ouders
,,v\aiit het was onmogelijk onder zulk
vuur de sponnen op te halen. Ik ver
zeker ii, dut we geen plezier hadden.
Aangezien we de paarden niet naaf
dra stukken konden brengen. liel>lx.-n
we zelf do kanonnen weggesleept oa
naar cte paarden gebracht. So.pri>ti.
dat was een warm werkje! Vooral,
omdat we ook onze gewond-n moes;, n
nv^enemen, «a abt waren er zoo cvi-
kelcn.
ESntkdtjk h. doen we oj>geleg-l en
daar girngen we naar de eenige plek
waar wo de rivier over konden. Maar
db Duitechörs lx1 poeierden don oprit
©n do brug, dut het zoo n aaixl had.
Van ©en leuning was niets moor te
zien wij verloren heel wat men»
schen en ook ueel paarden. Maar we
kwamen er ovorl En juist op tijd: d©
laatste caisson was nauwelijks op
(km ondieren oever of eeri groot ge-
deelto van d© brug stortte in. Ik was
mijn paard kwijt eu verloor mijn af-
dealing in een doi-p, dat door dkm
vijand met zwaar geschut werd ge
bombardeerd. Vrouwen, kindleren,
allen liepen schreeuwend en gillend
dioor elkaar en klemden zich aan mij
vast alsof ik z© helpen kou En steeds
maar sloegen <lo mamiitosin ©n
rechts en links werden de meoschen
getroffen en vanccnaeschourd.
Na eenigoja tijd hield de beschie
ting op; ik begreep, dat de Duitecher?
thans zouden stormloopen; ik wist
ntot in welke richting te vluchten
(hei was nacht), toen tk plotseling
vlak bij me 'n Franschen hoorn noor-
db. dii© ite-u aanval hiiee- op l.- tzcllde
oogenldik verscheen eon bataljon ja
gors 'om den li'rk van «e-n straat, in
d©i: looppas, nu t de bajonet op het
geweer. Kranige kerels zij stuitten
op die Duitsohe infanterie in de kom
van het <k.rp: ze vochten in d© stra
ten, in db huizon on kehh-rs. Daar
klonken vlak achter elkaar vier scJtór-
pe knallen: een !>at.tei'ij van 75 gaf
vuur af. Het was mijn afdeeling. dki
haar stukken lu batterij had gebracht.
Zoo snel als mijn voeten mij kondon
dragen, snelde ik in de richting van
waar die scheten kwamen en -waldira
had ik me gemc-ld.
Het wos een fantastisch gezicht,
die verwoed© strijd in don nacht, bij
het schijnsel dor vlammen van twee
«Dorpen. Criafip-dirokeii ftoten onze
granaten «Door de luohD in two© uur
tijds versehotoa wij WKW pv 'jectieter.
Plotseling k.oïik <1© Marseilla ee, ter
wijl d© hoorns van drie regimenten
©en rasenden stormaanval bliezen.
Uit onze stelling konden wij uitste
kend het slagveld overzien; nooit zal
ik dtit schouwspel vergeten van die
diuizenJen roodbroefcen, dio daar in
het rood© schiirjs.-l der vlammen in
gesloten gelederen, als ee>n gevvehöje
massa, in stormpas voorwaarts ruk
ten, zonder een seliot te lossen. Ilot
kanongebulder hield op, men hoorde
niets and,ors dan hot geloei der vlam
men, het gestamp dlior tallooze voeten,
en het miX'sleepondo sdgneal tot den
stoumaanval. l'n ademloozo sixxnning
zogen wij toe, gebogen over onz»i
stukken: daar naderden do voorste
compagnieën liet dorp, nog een paar
hondieid meter, dan branduSh de Duit-
Bche salvo's los -- maar h« t volgen
de oogenblik ock begint de bajonet,
liet werk. Na eenigen tijd zwijgt het
stormsignaal en viimiddieilijk daarop
klinkt do hulpkreet uit «te hoorns,
„au «érapeau, au drapt-au'"... een
vaandel, eon Fransch vaandel is ver
loren gegaan. Du tiximi>ettéi-s blazen
de „Marsèiliaiso'steodB gillen do
hoorns het ».uu drop«»u" -— en na
eenige muiutcn, die one zoovele uren
lijken, klinkt weer hot stormsignaal:
iiet vaandel is TrDoverd. Een donde
ren 1 gcjuicli gaat op uit «to batterij
en als razernten vuren wij op den
vluchtenden vijand.
Gij kent dé Murseillaise slechts van
otfficipcto gelegenheden, bij prijsu.it-
deolingen en dergelijk© festiviteiten.
Maar dan kent go het lied niet: daar
voor meet men die klanken gelwxud
hebben zooels ik z© gehooixl heb: als
liet bloed vloeit en het vaandel en do
batterij zijn in gevaar! Nimmer zul
ik «Dieft vrceeelijken, maar toch ock
schoonen nacht vergeten".
EEN ZEPPELIN VERGAAN?
Een feleerum uit Ronio aan de
„Journal" meldt, dat Oostenrijk ivv©o
Zeppelins van Duitsehland gekregen
had, die t© Pola gestaticmncerd «va
ren. Een dezer Zeppelins is in den
loop der vorige week tijdens een
vlucht in do Adri.itische zoi gestoit.
Het luchtschip werd gehrel vernield
en de bemanning vond don dood in
d© golven.
DE FRANSCHE LIJCHTRATD NAAR
STRAATSBURG.
Aangaande don baÜonaanval op
Straatsburg op 16 April meldt de
correspondent van liet „Berl. Tage-
blatt":
Hedenmorgen om half twee ver-
8clieen een vijandelijke stuurbalkm
boven de stad en wierp, in een boog
zwenkend, ongeveer acht bommen van
zeer groot kaliber naar omlaag. Het
geluk heeft gewild, dat alle bommen,
op één na, op binnenplaatsen, stra
ten en pleinen ontploften on betrek
kelijk geringe schade aanrichtten.
Voor zooverre tot nu toe kan worden
nagegaan, zijn er ongeveer zeven per
sonen gewond. De fijand kam echter
geen militair succes boeken.
De Straatsburgers sliepen, maar "t
militair© Straatsburg waakte, met
hot oog op den helderen lentenacht,
mot verdubbelde opmerkzaamheid en
do zoeklichten dwaalden onvermoeid
langs het firmament. Het was even
na half twee, toen luide ontploffingen
de Straatsburgers uit hun slaap op
schrikten. De ernst van den toestand
bleek spoedig.
De weinige personen, die zich op
straat bevonden, hadden het snorren
dor schroeven van een stuurballon
gehoord en zich voorzichtig onder
j.ik begevuiL Door de snol oponge-
s'.ooten vensters en deuren vernamen
spoed :g ook de opgeschrikte burgers
het schroefgegons. En daarop begon
het knallen der mitrailleurs, het
dreunend gebonk der ballon-wver-
kanonncn, terwijl dc Uchtkogels en
do aocklichtcn een stuurballon van
d© grootte van een Parséval, „in lie<
zon:ie;je" zetten. Toen volgden er
vijftien opwindende minuten, gcdiu-
rende welke ih? grond schokt© van
het kanongedayer en de ontploDingen
der uit het Fransche luchtschip 'ge
worpen bommen. Angstig klommen
dc arbeiders, di© aan de kanalisatie
werken, uit hun holen, daar zij zich
zélfs onder den grond niet veilig
waanden. Nadat ddt woest getier on
geveer 20 minuten geduurd had,
waagden zich hier en daar nieuws
gierigen op straat, die eens gingen
zien, of en welke schade was aan
gericht.
liet Week, dat den vijand zijn werk
slecht rlukt was. Merkwaardig ge-
nctog hebben zijn meerendocls zeer
zware bommen bun doel gemist Vol
gens algemeen inzicht viel do eerst©
der zware bommen op het Itelver-
liclite st itl'.'ii en liet Stauonsplem. Do
bom. blijkbaar een brandgranaai, ui
den vorm van een stuk kachelpijp, uit
gietstaal, zou een machinist gewond
hebben. Gemakkelijk zichtbaar was
de uitwerking van de tweede boui op
het Stationsplein vlak voor het post
kantoor. Zij sloeg eien gat ln den
grond, ongeveer zoo groot, dat men
er een vijftig-Liter-biervaatjc in had'
kunnen plaatsen. Een dichtbij staan»
de postauto werd tot splinters gesla
gen en tot op honderd meter afstand
bleef door ilen luchtdruk góen ven
sterruit heet, terwijl ook veel raam
posten en deurpaneelen het zwaar
te verantwoorden hadden.
D© volgende bom is waarschijnlijk
diegene geweest, die 150 meter ver
der in de Kronenburgerstrasso viel.
IBer werd de grootste schade aange-
ricJit Over een breedte van t nieter
is de straat totaal vernield, de tram
rails zijn verbogen en geknapt. De
zware keien waren er in liet rond
geslingerd en hadden aan de overzij
de van de straat alle ruiten vernield.
Een andere bom viel op een binnen
plaats en wondde twee dames.
In een huisje van twe© verdiepin
gen Ln het Thomann&g&sschen, waar
van d© bovenste door ©en emballeur
met zijn talrijk gezin wordt bewoond,
sloeg een bom, zonder te ontploffen,
door liet dak en de bovenste verdie
ping, rakelings langs het bedje van
liet Jongste kind. Het staartstuk van
de: boni, ©en hal ven meter lang, en
nog met spijkers gevuld, bleef m de
bovenste ramen steken.
Verder ontplofte een bom op de
Kleberplatz tuaschen liet monument
en het hotel „Zum Roten Haus', die
eveneens een vrij groot gat -n de
straat sloeg en in het liotcl geen ruit
hec! liet, waaixPoor de vele gasten,
waaronder talrijke officieren, e©n on-
rustigun nacht hadden. Een reiziger
uit Nourenburg trail juist de vestibule
van het hotel binnen, toen de hom
ontplofte. Een scherf raakte hem en
verbrijzelde zijn arm, zoodat hij da
delijk naar het gasthuis moest war
den gebracht. De portier werd licht
gewond.
Do laatste twee mom men vielen op
straat. Eén er van beschadigde ern
stig de kleine schilderachtig© huisjes
in de Nicolausstaden, die tot de oud
ste van Straatsburg behoorden.
Maar toen werd het vuur der ka
nonnen ook zoo dreigend, dut de
stuurballon moest vluchten. Hij
zwenkte naar het Zuiden en ver
dween.
DE VAL VAN PRZEMYSL
't Ocstenrijksche oorlogspersbureau
verspreidt ©en uitvoerige verklaring
over den val van «leze vesting. L>e
voorraden levensmiddelen waren be
rekend voor een kleiner aantal troe
pen den in de vesting waren. In den
tueschentijd van 't eerste en tweed©
beleg is zooveel mogelijk voedsel aan
gevoerd, maar dit kon door den slech
ten toestand der wegen, met voldoen
de /.ijii vooreen langdurig beleg. Ook
bij 't tweede beleg waren er veel ineer
soldaten in de vesting dan waarop
gerekend was bij 't opslaan der hoe
veelheden voedsel, 't Aanwezige voed
sel werd oordeelkundig verdeeld, of
ficieren kregen 't zelfde voedsel alt
soldaten.
E- w as gerekend op 85000 soldaten,
maar bij 't eerst© beleg waren er
131.OW) en bij 't tweede beleg 128.000.
DEMORALISATIE.
Van een Nieuwe Rolt. Ct. Corres
pondent:
Gedurende den huldigen oorlog is
herhaaldelijk van beide zijden ge
meld, ho© soms enkele mannen tien
tallen krijgsgevangenen maakten of
een geheelo compagnie op de vlucht
dreven.
Bij zulke berichten is men allicht
geneigd aan overdrijving, zoo niet er
ger 'e denken En toch, in werkelijk»
hf-i'l ziin dergelijke dingen herhaalde
lijk voorgekomen, als een troepen-
fteól van een der partijen door lang
durige gevechten en herhaalden te
genslag verkeer«le in een toestand van
demoralisatie, welke den moedigsten
•man tot een redeloos angstig kind
kan maken.
Een Belgisch officier, thans werk
zaam aan een der Ln Frankrijk geves
tigde bureau's, vertelde mij zulk eon
geval.
liet was gedurende het beleg van
Antwerpen. Het fort Waveren Ste.
Cathrien, een der modernste, wis
reels na enkele kwartieren huiten
werking gesteld door de enorm zware
Duitsche artillerie, waarop het fort
niet gebouwd was. Dit had natuurlijk
een sterk deprimeerenden invloed op
de troepen, maar toch hielden zij
stand in haastig gemaakte loopgra
ven. Twee dagen bleven zij ondei bot
vuur van dc vijandelijke artillerie,
waartegen het minder ver dragend
Belgische geschut vrijwel machteloos
was. Na tweederde van hun effectiif
te hebben verloren, moesten zij terug.
Mijn zegsman kreeg den volgenden
dog het bevel over een uit de over
schotten van andere eenheden ge
vormde compagnie en moest een voor
uitgeschoven loopgraaf bezetten.
,,lk kendo de mannen niet", ver
haalde mijn zegsman, „en zij kenden
mij niet. Dat was een niet te onder
schatten factor ten nadeel©. Wat ik
kon met mijn eigen mannen, kan
geen ander officier, zoomiu als ik ine»
andere mannen kan, wat hun eigen
officier van tien gedaan krijgt. Ik lag
met inijn compagnie, i'JO man sterk,
in de loopgraaf. Plotseling riep er een
iets, dat ik niet verslond, en ats ra-
zenden sloegen allen op de vlucht. Ik
beval hun stand te houden, maar zij
luisterden niet naar me. Zelf heb ik
vier van mijn mannen neergeschoten;
maar zelfs dit bracht hen niet tot be
zinning. En toch, toen ik in de rich
ting van den vijand keek, zng "k niet
meer dan 3 Duitschers, die zich, voor
dat mijn mannen de vlucht namen,
waarschijnlijk niet bewust waren, dut
zij zich zoo dicht bij een Belgisch©
loopgraaf bevonden. Door drie man,
die geen schot hebben gelost, was heel
mijn compagnie verjaagd. En toch,
dezelfde kerels, die zich toen als laf
aards gedroegen, hadden de vorig©
dagen als belden gevochten. Ik zelf
bleef in de loopgraaf achter. Mijn boe
nen waren plotseling door d« emoties
verlamd en eerst twee dagen later
•heb ik, kruipend op mijn handen,
nujn beenen sleepten me na, de Belgi
sche troepen weer kunnen bereiken.
Dat de mij toevertrouwde compagnie,
zoo schandelijk het veld ruimde, moet
echter ook voor een goed deel wor
den toegeschreven aan het feit, dat d©
mannen mij niet kenden. Mijn eigen
mannen hadden mij nooit zoo in den
steek gelaten. gclo«>f ik."
Mijn zegsman is nu van do zenuw
aandoening nog niet geheel genezen.
De verlamming van zijn beenen is ge
weken. maar nu is een zijner armen
gedeeltelijk verlamd.
Zulke verlammingen komen her
haaldelijk voor. Terwijl ik me ©ens to
Peróyse bevond in het buis, waar drio
Engelsch© pleegzusters haar edelen
arbeid verrichtten, werd er een hoofd
officier binnengebracht, die aan ar
men en beenen plotseling verlamd
was, toen een granaat in zijn nabij
heid sprong, zonder hem te treffen
Ook gevallen van plotselinge krank
zinnigheid zijn niet zeldzaam Mijn
bovenbedoelde zegsman vertelde mij,
dar hij zulk© gevallen herhaaldelijk'
had bijgewoond. Soms sprong een sol
daat plotseling alleen uit do loop
graaf en stormde wild sohreewend to
gen het vijandelijk vuur Ln, dat hem
spoedig wegmaaide. Dit was dan
zoo'n geval van plotselinge krankzin
nigheid.
En ikzelf, eens terugkeerende van
het gevechtsfront, heb gereisd met een
reeds bejaarden krankzinnig gewor
den adjudant-onderofficier van de ar
tillerie .Hij word vergezeld door twee
verplegers. Stil zat hij in een hoekjo
van den coupé simpel te lachen, zon
der iets van zijn omgeving waar te nc-
78)
lk 7,ou liet meisje in betrekkelijk©
weelde hebben kunnen «toen leven en
met baro wrzen zou ik ook op het
gebied der dichtkunst naam gekregen
hebben. Ook zij maakte vorderingen
een knap, aardig meisje con
schat als zij iemand had dlie haar wist
1© waantonen. En ik zou dien knaap
ook wel buit gemankt hebben. Welke
kostelijk© zaken heb ik daar opeens
onherstelbaar verteren! Geen men ach
had ooit zoovele prachtige karwz-n
om niet te spreken van Lady Francos!
Het was om krankzinnig te worden.
Wii gebruiken dit woord dikwijls
lichtzinnig en somtijds zonder oor
zaak. Maar «D l was inderdaad iets om
krankzinnig :o worden. Wat zullen
zij doen? Wat sullen zij zeggen? Wat
kunnen zij zeggen'' Als liet tot verkla
ringen komt, kun ik eeden zweren
aoowel als E:j. Als Roland beweert
dat hij mijn schilderijen, als Effio
«egt dat zij mijn verzen gemaakt heeft
hoe zullen zij dot bewijzen?
Wat kunnen zij doen
Maar als men elkander in liet
oor gaat fluisteren, «later geen schil
derijen meer gemaakt en geen verzen
meer gedicht worden -- o I het ls
vreeselijk
Do ochtendpost bracht hem dien
morgen nog een brief
Lieve Alex
Ik heb Armorel verlaten en ben
niet langer gezelschapsjuffrouw,
liet vergulde©! kon do pil niet
verbergen. Ik heb u echter iets
aangenamere te berichten dan dit.
Wel ben ik als een kamenier zon
der dienst. Maar ik geloof, dat de
rechtmatig door dit bericht in u
opgewekte, toorn minder zal wor
den, als gij mij spreekt. Ik zal
morgenmiddag bij u.komen om u
te zoggen dat ik ta zeggen heb.
Zorg dot, ge thuis cn alleen zijt.
Uwe u toegenegene
ZOE.
Wat zou zij t© zoggen hebben Deed
heter in de?© crisis lets too wat zij to
zoggen had Indien zij Armorel dat
geld maar onttroggeld had of cr m
geslaagd was te maken dat hij van
het meisje partij trekken kon. Doch
het eenige, wat hij ooit van haar ge
vraagd had het eor.ig© waarmede
zii hem van nut had kunnen zijn, was
zli niet bij machte gewxvest te doen.
Ilïj legde den brief op de tafel naaaf
eon epistel, dat hem reeds drie dagen
geleden van de drukkerij w as gezon
den. Ln dien brief gaf de firma, dio
zijn courant drukte, hem te verstaan,
dat zijn rekening hoog was opgei un
pen dat er geon bevredigende schik
king omtrent liet bctaten van dlc rekc
ning kon getroffen worden dat zi]
zich verplicht zag het drukken zijner
courant te staker., tenzij cr andere,
meer doeltreffende voorstellen gedaan
werden ©n dat zij hoopte zoo spoodto'
mogelijk van hem te hooren.
Er word aan d© «leur geklopt. Do
bescheiden knecht bracht een kaartje'*'
op de bedeesde en tegelijk vertrouwe
lijke w ijze van iemand, die de komst
van een geheimen bode dat vvtl
zeggen, van een gehuurden sluip
moordenaar aankondigt.
De persoon, die hem kwam bezoe
ken, was Jhgenal. Hij trad met etra-
lend gelaat de kamer binnen.
Altijd aan het werk - altijd aan
het werk, mijn waarde Alex I solde
hii. Feilding hartelijk d© hand druk
kende
Alex Het handig de brieven ln een
open la«l© glijden.
Altijd aan het werk. zei hij,
doch ik zou het al heel druk moeten
hebben als ik u niet te woord kon
staan. Wat verlangt ge van mij
Ik wil maar dadelijk me', de
zaak voor den dag komen. Gij zijt,
naar ik meen, ©cn goede kennis van
mevrouw Els tree
-- la zeker ik heb haar reeds
vóór haar huwelijk vóór 't bank
roet van haar vader gekend.
G<xk1. Hoe verklaart gij dan dit
briefje?
Hij overhandigd© den ander een
briefje, dat deze las
Geachte lieer,
Onverwachte omstandigheden
hebben het noodzakelijk voor mij
gemaakt, Armorel Rosevean op
«taanden voet te verlaten. Het is
mij zelfs niet mogelijk nog een
dag lunger to blijven on ik zie mij
gedwongen heen te gaan zonder
afscheid van haar genomen te
hebben.
Hoogachtend,
Uwe dienstwillige dienares
ZOE ELSTREE.
Het ie heel vreemd, zeide Alex,
thans werkelijk meenende wat hij
zeide. Ik weet niets van die om
standigheden. Ik kon u niet zeggen,
waarom zij is heengegaan.
Ik ben naar u '.©©gegaan, in de
hoop dat gij mij inlichtingen zoudt
kunnen geven. Hoe liet zij, zij te ver
dwenen zij heeft liet nveisjy aan haar
lot overgelaten. Dit is geen manier
van handelen, zeoals men van eeu
fatsoenlijke vrouw zou verwachten.
Neen, allesbehalve. Ik ben ©eni
germate verantwoordelijk voor haar
gedrag, daar ik haar u heb aanbevo
len. Ik zal terstond werk van de raak
muken en trachten uit te vinden wat
dit beteekent. Zij heeft mij geschre
ven dat zij vandaag hier kom! onge
twijfeld om mij de reden van haar
gedrag te verklaren. Wat znl juf
frouw Rosevean nu doen T
O, zij is een meisje dat zich we!
kan redden. Zij deelde niij mede, dat
zij ©en jonge dame gevonden heeft
v.m haar eigen leeftijd en dat tij sa
men zullen gaan wonen. Ik kan mij
echter niet begrijpen, Alex, waarom
gij mevrouw Elstree als gezelschaps
juffrouw hebt aanbevolen. Van Phj-
lippa vernam ik, dat zij geen enkel©
kennis of vriendin heeft, cn wij heb
ben haar genomen omdat wij dachten
dut zij er zooveel had
Een vrouw zoo beminnelijk en
talentvol als zij, moet kennissen ge
had hebben.
Maai* toch schijnt dit niet het
geval geweest te zijn. Niemand kwam
haar ooit bezoeken en zij kwam ner-
gen©. Weet gij zeker, dat gij u nlot
hebt loten misleiden, mijn vriend Ik
heb «onderling© geruchten omtrent
haar gehoord. Men beweert zelfs, dat
zii a«u liet tooneel is verbon«!ei» ge
weest
Aan geruchten hecht ik geen ge
loof. Lk geloof niet, dat ik mij omtrent
haar heb kunnen laten misleiden.
Doch ho© liet zij, zij is weggeiiaan en
ik zal mlin best doen de reden van
dat plotselinge vertrek te oiitilckk«m.
Wat Armorel Rosevean betrefi
Alex zij is een meisje uit dui
zenden. Zou dat niet e-.-n partij voor
u rijn? Zijt ge zoo m«>cilijk, dat zelfs
Armorel niet goed genoog voor u is?
Zij is niet het type dat in inijn
smaak valt, zeide hij kortaf.
Maar ik heb nog iets met u te
bespreken, Alex iets vrij wat aange
namere. dat je zeiven betreft. Ik moet
je ©en paar vragen doen omtrent Je
familio-relatién.
lk dacht dat u alles van mijn
familie wist.
Dat do© ik ook, maar het is iets
heel belangrijks. Ik zou j« je kostba
ren tijd niet komen ontrooven, als het
niet heel gewichtig was. Herinnert go
u uw© oudtante Eleonoro Fletcher
nog
Zeker. Zij heeft al haar geld aan
"liefdadige inrichtingen vermaakt
die slechte vrouw I
En j© grootmoeder, mevrouw
Need ham
Ook heel goed. Uit welken hoek
waait nu de wind Heeft tante Elco-
nore e©n later testament gemuakt te
mijnen eunste?
Dat zal binnen een paar dagen
opgehelderd worden. Wel. Alex. r-i
zijt een geluksvogel. Schilderdich
ter er 1© niets waarin ge geen suc
ces hebt. En nu nu
Nu wat
Dat zal ik j© over twee of dite
dagen zeggen.
(Wordt vervolgd).
