i. en nu Ifgger: we weer in da
echte ar'i'on aan den Yser. Vóór-
wij r.'t repos vertro&lkenhebben
Y.'ïï er-n tv-vno gehad voor onzen Kn-
n.:. dat was zeer sohoon. Ons regi
ment rid op een oroote welde toen
:n orde was, kwam onze Koning
met ilo Koningin en Prins Leopold.
In hot midden wan ons regiment hoeft
Konïr.g eon redevoering gehouden
over al do slagen die het 12e gedaan
had. en zei, dat hij blij was van oen
.-cl.oon regiment te mogen Ko
ning zijn. Zijn zoon Prins Léopofó
heeft, pl iats g-c nomen in onzo rangen.
Toen lubben wij gedefileerd voor on
ze vor-b n Prins 1 x-opold marohoor-
d' ook in do lo compagnie.
..Nu zal ik je het leven eens verto'-
J-n !n onze srhietgroohtien. Wanneer
wij on dog rtt-M. hébben, dan is het hij
or.s Zondag, want dikwijls gebeurt
hot dat we n:et weten welke dag het
V - tijd komt dat we wag moe-
ter. gnao. vooraan wo ons goed we
ld;ren palatten [aardappels' te eten
maar - do, beter dan vroeger hi de
l.'izei iconen. ma ia of. groente, a'-
tlj.l I. ra versch, dan nog een half
}>r ,o<i in ons bazas. gort, koffie en
«•enia-o klontjes suiker, genoeg om don
nacht door te brengen, zeggen wij; ta
bak en .vignsv-tt.m kragen wij ook dik-
ooit gegeven •oogenbük ver-
tr. wij het gaat ai heel donker
w -rden ais we de doorgesch</en hui
zon :n het zicht krijgen.
„Onze i.versten bevolen de pijp en
sigaretten "'t le doen on te zwij
gen. Stü, gelijk eon troep ecjhüvmera
in den nacht, gaan on strompelen wij
mar do puinon, terwijl hier en dn ar
het kanon buldert, of do obus.-en over
ons hoofd fluiten. Wanneer wij aan
de loopgrachten gekomen zijn. verla
te» i!" and' re mannen stil hun plaats
- wij l i- seffens binnen. Nu zijn we
gerust maar het duurt niet lang of
daar komt oen sergeant en we kun
nen do wacht optrekken. Ik neem dan
Ti lijn go wc er en stook or vijf pillen in
n de- bajon-.-t or op. Dan is het wacht
woord ..niemand .aten passeeren1"
Kr. dan "sta ik in donkeren naöht, ik
•mtwaar mots dan water, en soms
Iv.tr.en dan een heek» bende zeevogels
en ir.v.on on val:en op de Lj-ken
..On tijdlang sta 'k te peinzen en
eensklaps word ik gewekt door voet
stappen Ik zeg in mijn eigen „kom
n: i r vriend, als gij oor. Duts zijt. dan-
1; igr g.> o.-u pil". A's hij op ft) rne-
1 van mij af is. roep ik: halt, wie
:s daar?, doch het is de schikiwachL,
d-e mij komt aflossen. Ik ga naar
mijn schuilplaats terug, werp het dek
'.vi-r mij, log mijn hoofd op mijn ra.*-
scl. en binnen vijf minuten ri.iap Uc
Wanneer hoi mijn toer nog eens ls,
word ik in don nacht nog eens gewekt'
om koffie to halen. In den dag mogen
wc ons hoofd niet boven, steken, Wamt
wij zouden liet kunnen verspelen. In
•den morgen worden de schrklwacliten 1
MTv-topt, overal wuar ge down rond
ziet, ontwaart go mots dan puinen
vuu huizen ginder in de verte steekt
nag eon afgebroken toren zijn kop
n-t. als wilde hij den voorbij range»
moed geven hij zou wi-en k>(c-
g. i: ..wanhoopt niet, want binnen
cgen zuK ge overwinnaar
Eensklaps w .."den wij gestoord
door (.n gedruisch gelijk als een trein
Uk- door de lucht snorkt er. achter
ei:ze fjlii-gracht ploft ©en voorwerp
-r D.ui leggen wij ons neder, ivunt
men w rpt 3-unvvijten met mannHten
waar do appeWenen uitvagen
zijn er nog een soort sigaretten, die
IuI-• ii gelijk eon stoomtram. De
vhi-ginaohinus brengen ons ook som
wijlen citroenen, maar dikwijls val
k-u ze in stukkon vóórdat wij ze kun
nen gauii oprapen.
Als het koud is, dan stoken wij de
«.tooi aaii eenlgo steonen en daar
t-.'.i emmer boven op met gaten er Ui,
mi dan aan het steken on rooken dat
de trarion in onzo oogen staan on
wij zoo zwart ziop. als ©en ec'höorsteen-
iji) \vo bij ©!'kander, dan vertelt
ie c en dit, do an dór dut en zoo gaat
do tijd M>ms gezellig voorbij. Vroeger
hebben wij iiiidorkomen goliad bij do
(.1- iy-ii, maar dio kwamen te veel ioa-
i n. i n nu hi-l'ben ze barakken opgft-
vimtnc-id voor ons
OVER HET EEREWOORD.
De ..Kl inische Zeitung" geofi ©e-
nise b'-rhouwingen over 'net eere-
wcTi-'l v in DnKsche gevangen offi-
rleien. Kr is thans een bepaling ge-
trr.f'.m, dut zulke officieren hun ccfO-
wiord niet meer mogen geien ilat zij
titi-1 zullen ontvuehten. Eigenlijk
1 ci ft het ingeworteld gebruik van hot
ai-geven van het oerewoord een large
k. v. h d. .is. Er werd aanvankelijk
dam n.-'.i onderscheid gemaakt voor
iaówi'iiló or. n"?et gewonde gevang»
ntm. omdat men do mogelijkheid in
acht nam, dat ccistgenoemden later
v.vü ebt weer vrijgelaten konden
Worden. Rij die gewonden werd dan
nog wier rmderschoid gemaakt tus-
schen do later eventueel tot don
dienst g. -rliikten en ongescliikten.
Hiervoor lie vatte art. 6 van de
Ov. rc. nkomst van Geneve van 160t
nadere bijzonderheden.
In 1808 word daaraan toegevoegd
ten vc-i plicht onderscheid betreffen
de 'Ie behandeling van do aiot-ge-
v. l il len die In krijgsgovanganschap
hieven wi de gewon Jen die, geiiczen,
naar hu:s wei'.'ten gezonden. Gcdoi-
lósule den omlog van 187071 Slóc-k
liet «chter, dat non die bepalingen
niet de hand te houden witè. Men
z.tg de onmogelijkheid iu om do ker-
steldo :sctdri(©n terug te zenden met
dt vcrj>!ichting daarna do wapens
lm-: in. r te mogen gebruiken. Want
wie bleef doorvoor borg?
Rij de officieren scheen er een uit-
tvi'r. 10 J'C-.-tuan doordat dezen hun
iewoord konden afgeven. Echter
bleef ook Dij hen het onderscheid be
staan van gewonden, niet gewonden,
hc-rvs'clilc-n en voor den dienst go-
schikten of ongeschikten.
Rij al die gevallen was het voor de
of.'ii.ieicn steeds een lastige gewetens-
<luuo3tie of z.ij hun éorewoord zouden
geven, vooral wanneer de gevangen
o'ficicren kerngezond waren of we-
di-r volkonif 'i hersU-idan.Wanneer
'zulk een officier zijn eerewoord gaf
niet meer de wapens op te nemen,
dan kwam hij direct in conflict met
zijn eed aa.n zijn. vaandel ger.voren.
Krijgsgevangen officieren te doen
beloven dat zij niet zullen ontvluch
ten, brengt die officieren eveneens
ten opzichte van hun eed ineen moei
lijk parket en stelt hen voor de keuze
zich aan die belofte te houden
of hun eed te breken.
De officieren vrij te laten In het al-
of niet afgeven van hun eerewoord
gaat, volgens het Dnitsche blad, ook
niet, want dan zullen zij die weiger-j
den hot vorder slechter hebben, in
bun gevangenschap dan de anderen.
Men heeft, dit alles O verwevende,
langzamerhand aatktero opvattingen
gekregen over het afgeven van het
eerewoord van krijgsgevangen offi
cieren en het blad meent de nieuwe
bepaling van den Duitschen minister
van oorlog, uit een moreel oogpunt
zeer te moeten toejuichen.
EEN GEVECHT IN DE LUCHT.
\an hot ..Vencs Wiener Tagblatt"
wordt uit Tsjernowitsj borioht Vrij
dag wierp een Russische vlieger bom
men op de Duitseh-Oosleririjkscho
stellingen. KenDnitsche tweedekker
'vervolgde hem en noodzaakte hem op
Bessarabischen bodem te landen.
Tijdens den terugkeer van. don Duit-
sclven vlieger steeg weer een Russi
sche vlieger op. De Duits olie twee
dekker vervolgde ook dezen weer. Ge-
ruimen tijd stroden heide met elkan
der. Ton slotte gelukte het den Duit-
sclion tweedekker boven don Ruis te
komen. De Rus loste 10 pistoolscho
ten, maar zonder succo9. Do tweedek
ker antwoordde met knrabijjisclmten
en trof lic-t vliegtuig, dat etoil naar
beneden stortte. Ilot toestel werd
vernield en de vlieger doodelijk ge
wond.
De te Tsjernowitej vertoevooilo
mirtshertog Leopold S&lvator, die
hot gevecht had aange-zidn, compli
menteerde den overwinnaar met de
woorden: „Dat was het mooiste, dat
ik ooit beleefd heb".
Met gevecht had plaats op een.
hoogte van 2050 NL
OVER GIFTIGE GASSEN.
Een telegram van don Engèlechen
voMnioa-rschaik F ren oh om treurt het
g'.diruïk van gassen door do Duit-,
ochi-ra zegt„Zij worden u'itgewor-
pen lïH pijpen, die in do loopg.navem
zijn gelegd en oök voortge/braeht door
(tg arutplioffiing van granaten, <|ile s,pe-
Caal voor dit doe! vervaardigd zijn.
Do Dufi(eebe troepen, d'a een aan
vul deden on dor bodekking van dezo
gassen, waren voorzien wun sjieciaa'l
daarvoor vervaardigde respliuvtoren,
in goatompeMe foudralen. Dat wijst
op oen, burg danige, st-i se! matige voor
bereiding op gxoote schaal.
Ken week loordat zij voor het eerst
gebruik maakten van dozo methode,
ikóildeai de Dititsohers in een officieel
c nmnuniqué mc-da, dat de Krigo'to.'ien
vci-st'-kkoruie gassen gobruikten. Kr
scheen toen geen reden te zijn voor
deze vei'baziDgwekfcoödö onwiariu-id,
mtuir thans is het duidelijk, dat d't
«Hui deel uitmaakte vtin hun plan en
i iéuvr bewijs, dat zij opwilo-
lij-k gebruik maken van oen nioivw on-
wcR'g w;ai«n, waarvan zij de onwet
tigheid ir.'zogon, waarom zij de erl-
tii'k van neutralen en misschien ook
van eigen lar.dgienooteri wemelden
voor tc zijl».
Kedört <lc Duitachors i*oor de eerst©
maai hun opmansoh doktert, door een
wolk vorgLftigdo lucht, ihcibben zij die
methode henhaaldalijik toegmpjust, zoo
wel bij den aanval als de verdediging,
wanneer de wind slechts gunstig wus.
Het effect is niet alleen, dnl de te
genstander bultan gevecht wordt ge
steld, of dat hij pijnloos si erft, zoo a's
in de Du'itsche pers wordt beweerd.
Do ■.slachtoffers, die niet cup liet veld
wottden gedood en naar het hospitaal
kuunen wwden gobraoht; lijden lie
vig en etervon in vele govalfcn een
iangzamen dood. Die hvt te boven k->
men zijn cr al niet veel beter aan toe,
daar hun longen voorgoed aangedaan
schijnen te zijn, zoodat «ij in eon
toestand komen, die er op wijst, 'lat
zij steeds invalide zullen blijven. De»
u'Twertflng moet wal bekend zijn aan
den Du'tschen geleerd®, dio hel nieu
ws wapen aar. de baad deod en onn
de mili'.atre autoriteiten, die het goed
keu rdon.
Ik l»eii van meeiiing. dat de vijand
vast bos'oïpn is deo» gassen als c»'<n
gew f»n mi "(kil te blijven gvd-riPkon
en dat proïóEton niet zuilen buten
In nnhvoord op eer. vraag orniront
hel gobruik van verstikkende gassen
z- iiio de ndnistar van ltuctonlaiutedhe
Zakon Grey 'n het Engdbclte Lager
huis, dal de tijd nuttigor bewteod kon
worden dor maatregelen te nemen
tegen Difitsdhland'a afwij'kon van de
bepnjingiön van het oorlogsrecht en
(ió internaitionale ovoreenicomstcn dan
door ertegen to protesteorcu.
Da pnn'iejnetntöiira «ndon-fteoretarla
wan Oorlog zeide, dat de dood van
een groot n ah tal En®(->schen veroor-
z^uikt wns dxr vergiflig+ng en dat'
O-* qi/ae.M.ió of men dén vijurml deze
w ij zo van oorlogvoeren zou laten
v.»>itzetlen, dan wol of inoii na bo-
heorlij'ko kounisgevdng n'a vwgc IcUrgs
maatrego! zijn toevluoi.t tot ooortge-
irke middvlec &;>u nornen. avci -.v
werd.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN 1N
ACTfE.
Wolffbureau rno'dt uit Berèjn
..DuUsche vlkvtuigoii ontwttckolden
in V-laaii(lo.ren in den laats ten tijd
groote activiteit Zij d.dan talrijk©
aanvjGl-ii op da maritieme etrijd-
ki achten en bandeVsschepen van de
goa'iioordcn en hadden ctaartbij her-
li.'ui 'iciijk succes. Zoo werd op 26
April tn het Westdrnp een Rritsoh Ü-j
jücsohlp van de Formidable"-k'asso
met bommen geworpen en dioor een
tref for boechadrgd. Op denoeófdco dag
werden eenige Engolsohe voori'Oat-
vRjirtuigen met goed gevolg aango-
gallon."
Op Zee.
Getorpedaerde schepen.
EEN ENGELSCH SCIIIP GE-
TORPEDEERD.
Reuter seint uit Londen
I)o stoomboot „Minterne" (3018 ton'
Ï9 Maandagmorgen tor hoogto van de
Scilly-oilanden zonder waarschuwing
getorpedeerd. De bemanning werd op
gepikt, nadat zo den gehoelon dag in
een kleine boot te midden van een
hevigen storm had rondgezwalkt.
ENGELSCHE TRAWLER
BESCHOTEN.
Reuter meldt
„De Engelsche trawler „Cruiser" is
door een Duitscben onderzeeër 1«?-
sdlioten. Vier man vnn de équipage
werden gedood. De overigen, ten ge
tale van zeven, trachtten i.n eeji boot
te ontkomen. De Duilschers openden
daarop het vuur, waardoor er vier
werden gewond. De lioot sloeg om, de
inzitteuden werden echter gered door
oen kolenschip en to Aberdeen aan
land gebracht."
NOORSCH SCHIP IN' DEN GROND
GEBOORD.
Volgens een Llöyds-bericht uit f.eiih
is het Noorsebe stoomschip „Raid-
win" Zondagoclitend door een Duit
scben onderzeeër in den grond ge
boord. Do bemanning werd opgeno
men door bet Noorsdhe stoomschip
„Fróderik I" en te Leith aan wal ge
sset,
ZWEEDSCII SCHIP IN BRAND
GESCHOTEN.
Lloyds bérJcJit uit Le.il,h, dat de
Zweedsche schoener „Elsa ïlolm-
Btadt" Zondagochtend in brand is ge
schoten door den Duitselien ondec-
zeeêr ,.U 39". De bemanning is heden
door het stoomschip „Fermebo" t-o
Lcilh aan wal gebracht.
EEN GEVECHT VAN EEN DUITSCH
LI t.HTSCHIP MET ENGELSCII'E
DUIKBOOTEN.
't Duitsolie marinebcstuur de.
mede: ..Maandag leverde een Duitsch
umriue-luchtschip Ln de Noord-
we een gevecht mét verschillende
duikliooten. Het wierp op de booten
bommen en boorde een van de boo
ten in den grond. De chiïkbooten be-
achoten hat luchtschip met kanonnen
zonder het te treffen. Het lucht
schip keerde behouden terug".
HET GETORPEDEERDE AMERI
KAANSE HE STOOMSCHIP
„GUT,FLIGHT".
Volgens een Lloydsberioht van de
Scilly-ellanden is het Amerikaansche
stoomschip „Gnlfüghl" ui daar aan
gekomen. De 'oemaiuiJing is ongedeerd
er. de lading is klaarblijkelijk niet !*3-
seliatllg-cL
F.EX NIEUW SCIIIP VOOR DE
FRANSCHE VLOOT.
Met groote plechtigheid is op de
werf te Bord&aux het nieuwe ivuit-
ser3> Itip „Tanguedoc" vau stapel ge-
loopen. iu tegenwoordiglieid \-aii (k n1
minister van marine Augagnour,
talrijke autoriteiten en thtizenileu
toeschouwers.
De ..Languedoc" behoort tot wen
nieuwe reeka pantsèrschepen. De
zware artillerie aal worden opgesteld
in draaibare gcschuWorens, welk» elk
vier stukken zal bevatten. De bewa
pening zal bestaan uit twaalf kanon
nen van c. M., 2-i kanonnen van 14
c.M., lienevens zes onderwater hui-
oeorbulzen.
LXs snelheid van het ach lp zal 21
knoopen bcxlragen; da eignipage zal
sterk zijn 44 officieren en 1160 min
deren.
Minister Augagneur hield ean ra-
dovoering, waarin hij o,a. aaide:
„Da „Languedoc" «al ongetwijfeld
to laat afgewerkt zijn om nog deed te
kunnen nemen aan den tegenwoord i-
gen oorlog. Maar hij zal, ter beech er-
u.-ing van hot recht, do onafhanke
lijkheid en de waandighfid v;tn
Frankrijk, ziju oudere v.apenbroe-
ders, die gekwetst werden of sneef
den, vervangen, die wapenbroeders,
waaraan wij denken met diep leed-
w.jTeï! cn iitongen tirota Over ;e
Inuguedoc grc>e!en wij de Bouvot. ie
Ké-vri Gambetia, de Mousruet, de
Curie, de Saph:r, de Dague, waarvan
het verlies ons smartulijk getredtau
Iroefi, snaar waardoor de roem van
de Fr&nsohe marine nog vergroot i»:
na ecu halve eeuw van vrede la haar
stoulmo&digheid, tloodsveraclit ing
nog onverzwakt gebleken D! h©l
schip Bouvet heet, Gaulois of Langue
doc steeds zai het, evenals vnos-
gw, bemand zijn met oen «jtupage en
een élat-major. die tor ^verwinning
of in den dood zullen gaan, mert- het
zelfde élan, en met denzelMen oj>-
gevveklen moed, welke de bewonrlo-
ring van de wereld wekt en de glorie
van ons ras is.
De minister verklaarde verheugd te
zijn deze gelegenheid te kunnen a;m-
grijpen, orn den volke kond te doen
OP welk een beogen prijs do rogee-
ring de ontzaglijke diensten stelt, wel
ke de marine a<iri de natie bewezan
heeft, nog elkari dag bev. ijst.
„De arbeid van de vloot werd, doai-
zij wélkte in stilte, ri et altijd op cle
juiste waarde geschat. De actie aan
de Dardanelkui waa ooOdig om het
publtek tevreden te stellen, dat go-
neig d is te ge loeven awi wwklvM-s-
held, indien het de werkzaamheid
niet voor zich ziet in zeeslagen.
Wij kunnen zonder vrees voor over
drijvLug verklaren, dat alle bekwaam
heid van de bevelhebbers en alle hel
denmoed van de soldaten van 1b
landmacht heel veel minder recc et-
ten zouden hebben gehad, zondar de
onafgebroken medewerking van de
vloot'.
Ten slotte bracht dje minister hulde
aan de ingenieurs an arbeiders, die
met noesten vlijt gewerkt hadden.
„Eén enlceJe gedachte bezielt ge
heel Frankrijk: Valnore! OvWWlïi-
tien. niet orn ie l.unr.an cmderdruk-
kem of een rijken krijgsbuit te verove
ren, maar overwinnen om de onaf
hankelijkheid, de waardigheid ea bet
recht van het vaderland te verzeke
ren".
Rij het van stepeHoopcn had een
klein incident plaats: de „Langive-
doc" sleepte zijn ankers moe ein liep
op den togenoverliggemjen oever
vast, doch werd 's avonds weer vlot
gemaakt.
ON DER5CIIEIDIN GEN.
De Koizer vnn Oosten rij k-Hongarije
verleende den luitenant ter zee ridder
Trapp, commandant van de „U 5"
(die de ..T.êon Gambetta" tn den
grond hoorde) het ridderkruis wan de
Leopolü-orde met de oorh>g>sd-ecoTa-
tie, den tweeden officier van den on-
deiuoeër luib nant Söiffertifë de orde
van den IJzeren Kroon met de oor-1
logsdPoar&He er. aan de manschappen
van den onderzeeër <Ie gouden of zil
veren Dapperhoulsmedaiiie 2e klasse
K-.ver WiHieim vorioende Tiupp tiet!
IJzeren Kruis le cu 2e klasse.
Uit den Balkan.
DE STRIJD OM DE DAR DA-
NELLEN.
In een bericht aan de „Voss. Ztg."
wordt de stand v;ai zaken op Galh-
ï»eli als giuistig voor de Turken af
geschilderd. „De Fransche berichten
over de actie legen de DardaneJlen
waren \olkomen onjuist en ook do
Eingclsclie berusten op fanitasie. Do
eiigenlijke strijd gaat thans tegen de
biy Scslil Ruhr gelande troepen dor
geallieerden. De gevochten zijn voor
het Turksol te leger moeilijk, daar het
terrein snelle bewegingen bemoeilijkt
on de tegenstander zijn geweldige
scheapsartiMcrio ^n het gevecht
brengt
NieLwanin is aan hot heaUindig
succes van het vnfde Turksch» leger
met m or te twijfelen. In Konstan-
tinopel is de toestand zeer opgewekt.
Allen wedijveren ia zorg voor de
binhengrbraebte gewonden. Volgons
berichten bij gevangenen gevonden
zouden de Engelsahen roeds lO.fKXI
man heblv-n verloren, terwijl gene
raal d'Ainade [die bij Sodii Bahr
zich bevindt) herlianideJijk op ver
sterking der laiKliugstroep'en aan
drong".
Het Engelsche legerbestuur deelt
mede
„De Turken hebben gedurende den
nacht, van 1 op 2 Mei hevige aanval
len met een sterke legermacht ge
daan op dé stelling der geallieerden
■aan de Dardanellen, waarbij zij
voortdurend nieuwe troepen in het
vuur brachten.
De geallióC-Eden' sloegen niet alleen
deze aanvallen af met ontzaglijke ver
liezen aan de zijde van de Turken,
maar z.ij 'hervatten ook het offensief
en verdreven de Turken uit hun stel
lingen.
Do geallieerden rukken nu het bin
nenland \an het schiereiland bln-
L'IT DEN KAUKASUS.
De Russische staf deelt mede
„Op 2 en 3 Mei hadden in de stre
ken van Trans-Tsjorok en Otly wei
nig-bet eekener.de gevechten plaats.
In de «treek van Choi c-n Dilman
gin-gen Russisclio troepen na oen ge
vecht van drie dagen krachtig tot het
offensief over logon c-en Turksch
legerkorps, onder Khali bey en
bradhten het een volkomen nederlaag
too. Den omvang dor TurkscJie ver
liezen kan men nagaan uit het feit,
dat na den strijd moer dan 3500 ge
dood© Turken ©p het gevechtsterrein
werden gevonden.
De vervolging van de verslagen
Turken duurt voort."
GRIEKENLAND EN DE
ENTENTE.
Uit Milaan wordt aan den „Borl.
Lok. Anz.." geseind
„Volgens oen bericht uit Athene
aan de „Coiricre della Sera" ziju de
onderhandelingen tusschen Grieken
land en de mogendheden van do
„Triplo Entente" definitief mislukt.
Griekenland had eischen gesteld o.a.
tot "garantie van de integriteit va»
Griekenland en van ©ea verbond voor
15 jaren na het sluiten van dén vrede
mei ic. te ren e-aat van de Entente af
zonder, uk, onafhankelijk van de an
der;-. Roze eischeti '.vHitor \varea on-
aannemelijk.
Prin? George word te Parijs zoor
koe-1 ontvangen en kreeg ©ca weige
rend antwoord.
Desniettegenstaande heersebt in
toónauiigevende militftire kringen,
die zich om het koninklijk huis scha
re». ec-n zeer geruste stemming.
AlierSei,
DUITSCHE .MUZIEK TE BRUSSEL.
Uit Berlijn wx-rdt door 't Wolffbu-
reau gemeld;
t lot i"hlUianu.''i)isch o-.rkest is por
extrutreip 'vaar Brussel verirokken
om daar wkkw la'uiang van Wein-
gar'.mr twee concerten te geven voor
een liefdadig <ln*eJ.
DE HOUDING VAN ZWEDEN.
Bij iv-n feist aangobod:-u door de
si ad Gotlienlnii--' ter geiegauiiai'i
van don stapelloop van het pant
sers, hip „Sverige" hield de Koning
een rvttevoarmg, waarin hij er aan
herinnerde dut do wereldbrand die
zoo Jung had gedreigd en t«a steilte1
werkelijkheid was geworden nog im
mer voorldur ruc. Tot nog tos was t
getukt Zweden builen dea strijd te
Ixwden en hij h optodni, met God's
hulp, dit ook verder zou mogen geluk
ken Het gevaar om in den oorlog L>o-
trakkeu te worden was thans ncy
even groot ais bij den aanvang. Ik
hirid het, zoute de Kcakiftg, van don
begin:. .- af voor een. gebiedende plicht
om, in het bel an j van ons vaderland,
bij dezort wereldoorlog, de slrikste
neutraliteit te betrachten, hetgeen in
het land olgcmtene goalkeuri-og ver
wierf.
De Koning verklaarde to verwach
ten dat niemand in woorden en da
den tots zou uoöu dat dan tooetaiKl
van Zwoden bezwaren kon.
DUITSCHLAND EN DE VEREENIG-
DE STATEN.
De advertentie van do Dnitsche
ambassade te Washington in ver-,
schillende Aniorikaansclie bladen, die
volgens een telegram zooveel ont
stemming wekt in de Vereentgdo
Staten, luidt:
„Reizagi ra die voornemens zijn eon
reis over don Atlautisched Oceaan te
ondernemen, wordt herinnerd dat or i
oorlog bevracht tusschen Duitschland
on zijn bondjfóïiootoit on Gr.Rriltaimié
en zijn Iku d genoot en, dat do oorlogs
zone do wa,teren o:n de Rritsche oilan-
dan omvat; dat in overeonsteiniping
met de lormoolo konnisgovii>g van do
keizerlijk DUtscho regeering schepen
die do vlag voeren van Groot-Bril-
tanniè of oen van aijn bondgen-ooten
bloot staan aan vernietiging in deze,
wateren; on dat reizigers die door «e
üórJog-vzone reizen op schepen van
Groot.-Britia.nru6 of een zijner J>ond-
genooten dit dus op edgen risico
doen.
Koizeiliik Duitsche ambassade,
Washington April 22."
Stadsnieuws
SOIRét: LITTéRAIRE ET MUSICALE
Voor c-.-i! klein honderdtalletje be-
langstellec ien hiold gisterenavond in
een der zalen van „De Kroon" de
heer Roné Cliambry, letterkuaidige te
Brussel, een causerie over „r,a Chan
son pati iotique francaise k travers
les Ages". Op levendige manier schil
derde hij ons aan de hand van de
Fransche geschiedenis het ontstaan
van het chanson militaire, waarbij bet
gesproken woord werd afgewisseld cn
nader toegelicht door de voordraclit
van eenlgo oudere en niemxpre (veel
al door het optreden van Yvette Gnil-
bert, Sven Scholander, Pïsuisse en
anderen liiea- welbekende) liederen
van strijdi iismoéd, overwinningsgSo-
rie, vrijheidszucht en doodsveradiilng
Eenige van dio liederen als ,.I.e
roi a fait battre tambour" uit de 17e
ocruw on het aardige „Fanfan la tu-
i:j>e" uit veel later tijd, werden door
don conférencier zelf gezongenmooi
van uitdrukking maar slecht van in
tonatie. Maar in hoofdzaak kwamen
de gezongen voordrachten voor reke
ning van dc beide muzikale medewer
kers, me\ r. Dfthe Stcrckmans van
dc opera te Nice en de heer René Hor-
hert. Deze laatste vooral had een be-
iangrijik aandeel in liet muzikale ge-
doelte dor sénnoe. Mot gezond en so
noor haryinngeluid droeg hij op ta
lentvolle w ijze een zestal der meest
pakkende liederen voor, wruu'oiiclei"
de Mavsailiaise die mét woorden
vol geestdrift, ingeleid, door do aan
wezigen staande werd aangehoord.
Ook de liederen „Veilloz au salut de
l'ompiro", „1^ clairon" en niet het
minst „Serrez vos rangs" maakten,
dank de goed© voordracht, veel in
druk. Vori mad. Sterckmans' voor
drachten voldeden de laatste, meer
moderne en minder militaire veel
beter dan de eerste. liet beste gaf zij
wel in ..los Hou sards de la garde"
on „Les trois eoldals".
Ken onk-.'l lied, het bekende door
den spreker zeer geprezen, maar rn. L
erg slappe „Pai taut pour Ia Syrië",
werd tw cv-stemnug gezongen met
hodrtans weinig verblijdend resul
taat,
I)e zangstukken werden door dan
heer Arthur...? eon, vólgens den
causeur ..dimable nccompngnateur"
.van vrij middelmatig tulent op een
piano van nog middelmatiger gehal
te begeleid.
Re toehoorder» loonden luun.no in
genomenheid mét iiet gezongen zoo
wel als hot gesproken gedeelte van
den avond door herhaald ea harte
lijk applaus.
PHILIP LOOTS.
Het Tooiieel
'1 0TOK EN INDO.
iTudiscIte idylle van Jan Fabriclus.)
Door „die Haghe-spelers".
Aao dit jongste werk van Fabricius
was ©i«n grc-otc n op voorafgegaan;
in den Hang trek! liet avond aan
;i\ oud volte zalen on ook hier wus
Dinsdae uordJ de Schouwburg uitver
kocht. D.Kk-Jijk, bij het opgaan van
het scherm, waren we „or in". In <le
Iudischo atmosfeer. Ean oogeahlik
keken we t-gon neergelaten linnen
zonnegordijnen aan en toen zo opge
trokken werden, waren wij in do
blanke voorgalerij van de admini
strateurs-woning op een koffieland
ergens In de licrgc-n op Java.
'a Administrateurs vrouw en doch
ter ln do gedaanten van Mevrouw
Coolingh Vorderman eu Annie van
Kes wiegden er zaohtkens in liare
fidtommolstoelen- een oogenblik later
verscheen do hoer Roemer, de adini-
uïstrateur in zijn kliaki-kleurlg
„tulr.pak".
Juvaanscho bedienden bewagon zich
onlioorha ar over 't iooueel on straJcs
vervchiint de heer N. N. die zoo voor-1
treffelijk den inuo-opzichtór levend
voor (wis 7.:i 1 -maken. Ten minste voor
zoover de schrijver van het stuk hem
daartoe in do geiegcnhekl stelt. Wo
zien het uiterlijk doen van den Indo,
hooron hom in zijn eigenaardig hul
peloos taaltje vertellen van „Gotland"
ear van „do meneer, dié hcra om een
cent vroeg" en nog veel sneer waar
wij luidop of stilletjes oro lachen met
een anngóiia&m gevoel van meerder
heid. U"k hooren wij hem minnelied
jes kwcolc ii bij de guit&ar en verno
men vun een dwaze veriiefdieid voor
's aitniii'slrateurs doohterken en van
schulden, gemaakt door het koopen
van ringen on andere snuisterijen.
Doch van w-a'. order dit ietwat be-
bichelijke uiterlijke doen schuilt wor
den wij niets gewaar. We zien een
oogenblik den toorn opvlammen van.
den Indo, als hij zich d-oor den totok
beleedigd voelt, hij grijpt zelfs zijn
geweer van den wond en dreigt er
medo in do richting, waar de totok
verdwenen is, doch meer dan een be
dreiging Is het niet.
Als Koéleman, de totok, het lieve
meisjo, do dochter van dien admini
strateur. veroverd hoeft, vindt 's In
do's spijt ?c-en ander.- d.m ii
het nemen van oulslag. Slnj l.ricl
dat schijnt we! de voornaamste ka
raktortrek van deze Indo's
Ik zeg opzettelijk van deze. ni:di,
de heer Fabricius klnnthlijkclijk ui t
rncer heeft willen geven dan een par.f
types... ook Koelcirum is niet meet
den 't type ven eer Hollandselmn jonJ
gen, die na een verluierd leven in t
vaderland in In.'io komt om te K- ren
werken.
In Eenzaam" gaf Fabric in- de
schokkende tragedie van oen totok
van andere gevoeliger geaardheid;
hoeft Jiij in Koelemnn misschien wil
len aanduiden, welk type Hol-
landsclio jongen in Indie kans van
stegen en zei te kans op geluk heeft?
Zeer svmpalhiek is Hot type '»ns
niet. eerlijkheid is wvl a:jn rraot®
dóugd doch het braniön met dio ecr-
lijkheid nrenit veel van den glnn? er-,
van weg. En zijn snoeverig optr.-clen
c over Herman, dn Indo, i- l<e-
i-j-n-d weerzinwekkend. Van 'ter J.ugt
Atelsert, die Koel&man had uit t«
beelden trachtte er blijkbaar naar,
zooveel mogelijk het sympathieke van
de figuur op den voorgrond te bren
gen; in zijn verklaring aan Troel ia,
de vrouw aan wie een herinnering
hem hond. vond hij gevoelstonen, dia
we van Keel em an niet verwachten.
„Idylle" normde do schrijver zijn
atuk; on tot de idylle liehoort dan
vooral hel tweede bedrijf, waar de
lichte Indo's hun mmo-schijnzang be
geleiden met de guit aar.
Wat een voortreffelijke vertolker
van den Indo-rol heeft Vorkade ge
vonden tn den hoer N, N.l (wiens
n a am intusschen vc-rk.la.pt is. geloof
ik) en ook de heer Herman Kloppers
gat uitstekend den tweedon Indo
weer.
Ju, do locale kleur, in aanklet-ding
van het toon&el, in dialoog, zoowel
van Indo's als van Europeanen, dat
was het bijzondere, hot. fascineercnde
van dit stuk, dat, wat nader bezien,
niet dan schetsmatig van haiuk-ling
en karaktc-rteekening is.
Alles leefde iD, alles was doordron
gen van de Indische sfeer, dc velen
onder d°> schouwburgbezoekers d:e
India gezien hebben, voelden iets in
zich opengaan alsof zij een groet kre
gen uit het verre zonneland; oti ons,
do Iridic ncoit hebben mogen ziou,
bleef na de voorstelling bet gevoel bij
alsof w ij er een werkelijk kijkje geno
men hebben.
Een vluchtig k jkjo wel, blijvend
a an de oppervlakte, maar toch een
sterken indruk gevend.
Moge de heer Fabricius cr nog een
maal too komen, ook hol diepere in
nerlijke van totok en Indo tegenover
elkaar t© stollen en begrijpelijk te
maken.
Behalve aan do reeds genoemden
komt ook aan de overige medespel en
den oen woord van hulde toe.
Anniie van oEs was c-en lieve Gcorgi-
no mevrouw Coeliogh een vriendelij
ke mama.
Do lieer Roomer speelde sappig den
sanguinischcn administrateur al leek
zijn snauwen tegen do Indo's, die
toch opzichters zijn, soms wel wat tè
rauw; Tilly Lus gaf gevoelige (rekjes
aan Troche, het vrouwtje van wie wij
maar weinig welen- Zooals t-ig- niijk
van al de andere personen.
Stuk en spel hadden groot succes
lm liet publiek, aan den heer N. N.
werd door den heer van Gasteren een
bloemstuk aangeboden.
ANNA VAN GOGH KAULBACH.
AI.G. -NEDERI.ANDSCH VERBOND.
Onder voorzitterschap van M r. H.
Ph. 't Hooft vergaderde do llaar-
lóins-riie ofdeeling van hot Algemeen
NcJerlandsch Verbond Dinsdagavond
ter bespreking van de aftreding van
dc iiestuursleden mej. .1. C. va» Gels-
''i o p en de hceren C. Jongos cn Jhr.
dr. C. G. S. Sandbovg in verband
met de 1o Dordrecht gevallen beslis
sing inzake de bekende quaestk-3 in
hol. Alg. Nederl. Verhond.
De heer 't Hooft zeide, dat ge
poogd was de genoemde Imsliuirrie-
den van hun l>esluit terug lo bren
gen Dit was echter vergeefs geweest.
Dc Voozitter betreurde dit, maar
meende, dat men nu niet anders doen
kon, dan over'gaan--tot verkiezing van
drie nieuwe bestuursleden.
Ingekomen was een zeer uit'.r-erigo
brief vnn de aftredende bestuursle
den, waarin zij hun besluit motiveer
den. Op verzoek word dit schrijven
ten dccle voorgelezen. Er werd in me
degedeeld, dat de bestuursleden niot
heengaan wegens gekwetste persoon
lijke gevoeligheid, maar omdat de
loop (lcr zaken heeft bewezen, dat de
nu-aftr.Kienden waren leiders-zonder-
volgers. Waar de leden in aangele
genheden vnn vitaal belang van bet
Verbond niet aan do zijde der leiders
staan, achtten de drie genoemde be
stuursleden het 't best af to treden.
In den brecde wordt in dit schrijven
verder herinnerd aan do verschillen
de quaes!its, die er bestaan -hebben.
Er ontspon zich nu eenige discussie
over de beteekanis van de to Dor
drecht gevallen beslissingen. Terwijl
Dr. Schepers en de heer Croin er op
wezen, (lat weliswaar met een gering
aantal stemmen de heer Kicwit do
Jonge in hot bestuur was gehouden,
maar do vergadering zeer duidelijk
den wenSCh heeft te kennen gegeven,
dat zij voortaan oen krachtiger op
treden van het bestuur verwachtte,
vond mevrouw Bógaert—De Sturler
de Frlenlshevg, dat ile motie, waarin
deze wensch word uitgedrukt, werd
aangenomen als een concessie nan de
oppositie.
Nadat de heer Krelage gewaar
schuwd had, dat men zich niet weer
in afgedane zaken zon gaan verdie
pen, deelde de heer 't Hooft nice, dat
liet bestuur als cajididuton in de va
catures der aftrc-tlenden aanbeval
mej. G. Haga en de heeron B. Gom-
panjen en A. Donker.
De beeluuisvoordracht droeg niot
de goedkeuring weg van den heer
Schram, die sommigen der genoem
den nLet ouder de belangstellende le
den rekende, omdat men hen nooit
ter vergadering zag. Nadat eenige
niededeelingen waren gedaan over do
verdiensten van eenige der caiulida-
ten voor de zaak van het Verbond,
ontstond eenige gedaólitonwriseling
over de vraag, of do genoemde Candi
da ten wel geheel vrij zouden zijn van
oppositie-denkbeelden. De heer Kee
lage verlangde, dat do nieuwe be
stuursleden, na do uitspraak van de
