NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
32e Jaaroang No. 9810
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 3 JUNI t915 A
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN 4 AD VERTENTIËN:
PER DRIE maanden: Ïa'^\ J?k>I Vm 1—5 regels T* Cis.: iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.20 3 Haarlem van 1 -5 regels ƒ1—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)*-30 At V Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25Cts. per plaatsing;
franco per post door Nederland1«3 /tb 50 Cts. voor 3 plaatsingen 5 contant
&t'ld=rbUd.WorWa,tem :8§w &m» bo.^ 53.
de omstreken en franco per post ,0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie600en der Administratie 724
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. <2^3 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Voriekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZJ1DEN.
EERSTE BLAD.
AGLNDA
VRIJDAG 4 JUNL
Y^crkïezjig voor tien Gemeenteraad.
Orgelbespeling in de Groole Kerk,
7 1/2 uur.
De Kroon: De kiokkcin van Corno-
viilie.
Soc. Vereen iging: Zangavond Ar
jnoui Spoel.
De Kroon: Oi>enb. verg. Ver. v.
V ro u wen kiesrecht.
Nood-Hospitaal, Pr. Bolwerk: I-e-
deuvergadering Mannen Comité Roo-
de Kruis.
Cinema Palace: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Ilotel Duin en Daal: Concert der
Vlamingen.
te et opbouwend.
Do Nedcrlondscbe Vereen iging te-
ge:. trekhondeujnifibruik, zendt een
circulaire, gericht „Aan a-Re d'eten-
vneiden", waarin betoogd wordt, dat
er veel mishandeling van trekhonden
voorkomt en teder die daartegen is.
uitger.codigd wordt zich als lid hij de
vc: (vn iging aan te sluiten.
n'ij steunen dat verzoek en vermel
de:. daarom, dat de heer D. Zieseniss,
27 P. C. IlooAttraat te Amsterdam,
p.-nn mg meester is en dat men al voor
et: guiden lid kan zijn. De hond, ons
huisdier onze trouwe kameraad, ons
medeschepsel en (.wanneer hij als trek-
eier fungeer!) onze willige medcarbe-
<ki mag niet mishandeld worden.
Mocht dit -Jukje tengevolge hebben,
da: zich bij den hoor ZiesenJfs perso
nen als lid aanmelden, dan zuilen zij,
naar wij hopen, van hun lidmaats
tchapsrecht tevens gebruik maken om
b.j het Hoofdbestuur critiek uit te oe
fenen op de rondgezonden circulaire.
On- drie redenen.
De zes cliché s, daarin afgedrukt,
ver toon en aiIe zonder uitzondering
trekhonden-ei lende, maar geen enkele
geeft een afbeelding van een trek-
fc oiide ibespa n n ing, zooals die be
hoort te.zijn. N'iomand kan dus, wan
neer hij treklhoridenmiisbru'k ziet, lot
den eigenaar zeggen „Kijk hier, op
dit prentje, hoe je hond moet zijn
oangeepannen en de last op den wa
gen geladen!"
't Is waar, het hoofdbestuur vun
de vereen:ging verwacht daarvan niet
veei want het zegt in zijn circulaire,
dac „de dieren... voor het overgroote
dee; in handen 'zijn) van onbeschaaf
de er. ongevoelige lieden..."
Dit achten wij een tweede fout
wie de roenschen verbeteren wil moet
hen vermanen en onderrichten, maar
niet. uitschelden.
Ei; hij moet heelemódl geen wraak-
ïnaafregelen legen hen opperen, zoo
ais d' vpreeniging doet op pag. 4 van
de circulaire
„iaat ieder zoo min mogelijk koo
ien bij trektionden'houders, dan 's
„er misschien kans. dat het aantal
„dc-r arme dieren zal verminderen
Eigenaars van trekhonden zijn
vaak kleine kooplui, die met zorg en
moeite, aan den kost komen. Moeten
wij omdat zij hun hond misbruiken,
ten gaan mishandelen, door hun een
zu.rr verdiend winstje te onthouden?
Voor alle zekerheid hebben we nog
cer.s naar het hoofd van de circulaire
gekeken maar ja, er stond toch
Vereen iging te een m islwuiik, n-et
tegen gebruik, toch zou de circulaire
doe; denken, dat het hoofdbestuur
eigenlijk tegen het gebruik van
trekhonden is. Nu dit zoo niet is mo
ge een volgende o'Tculaire anders in
gericht zijn. meer opbouwend, daar
door nuttiger!
Stadsnieuws
Om Ons Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een art ikei
„Nabetraolrting van den gemeente
raad' in de rubriek Om Ons Heen.
De Grensregeling.
We krJuicodeoling van verschil
lende geruchten, die over de grens
regeling de ronde doen.
Na informatie vinden wij geen aan
leiding om van die geruchten mee-
dee'ing te doen.
DR. G. J. LANDWEER.
Ruim 71 jaar oud is (naar de N.
R. Ct.' meldt! te Arnhem ove-rledcn
dr. G J Landweer, doctor in de oude
talen ood-kerear aan het gymnasium
te Haarlem
Het Regaeringsbrcod.
We vernemen, dat de nieuwe rege
ling betreffende de verstrekking van
bet Regeeringsbrood, die door het
{gemeentebestuur aan den Minister
ter goedkeuring is gezonden, een zoo
eenvoudig mogelijke contróle bevat,
eenvoudiger dan die elders wordt in
gevoerd.
üc inschrijving van Regeerings-
broodverbruikers blijft op dezelfde
manier, als tthons geschiedt, door de
Broodcommis3.e geschieden. Op de
witte kaarten heeft de Commissie dus
de noodiige gegevens omtrent de ge
zinnen en zendt de daarnaar inge
vulde groene kaart aan den brood-
verbruiker. Deze kaart is een Iegiti-
matiekaart, geen broodkaart.
Men wil te Haarlem het broodkaar-
tenstelsel, waarbij voor elk gekocht
brood een hokje moet ingevuld wor
den, niet invoeren, maar stelt zich
voor een contrOte-systeem met lijsten
in te voeren.
Aau den Minister is voorgesteld,
elke week aan lederen bakker door
de Broodcommissie een lijst te ver
strekken met de namen van zijn klan
ten. die het Begeeriivgsbrood 'hebben
aangevraagd. De bakker mag alleen
aan deze klanten liet Rageerings-
brood leveren.
Op de lijst staat achter eiken naam
vanwege de Broodcamurissie aange
geven, hoeveel het maximum-gewicht
van hel aan elk gezin te leveren Re-
peeringsbrood bedraagt. Dit maxi
mum is het gewicht, dat door de ver
bruikers wordt aangevraagd en mag
in geen geval meer dan een pond per
gezinslid boven de twee jaar bedra
gen.
De lijsten zijn verder zóó ingeridld,
dat daarop voor eiken klant dage
lijks kan ingevuld worden, hoeveel
broed aan hem is afgeleverd.
De bakkers zijn gehouden, do lijst
eiken dag bij te houden. Voortdurend
zullen vanwege de Broodcommissie
controleurs bij de bakkers rondgezon
den worden, die de lijsten kunnen op
vragen. Zij teekenen een aantal op
gaven op en gaan bij de klanten ln-
formeeren, of door de bakkers de
juiste opgave verstrekt is.
Ingeval van fraude wordt de klant
gestraft, doordat 'hij geen Regee
rinigsbrood meer ontvangt, en (of) do
ba lol; er, doordat hij geen Regeerings-
meel A 7.60 meer kan ontvangen.
Deze regeling is dus zoo eenvoudig
mogelijk gemaakt en heeft daardoor
dit belangrijke voordeel, dat de
broodelers geen andere formaliteiten
hebben te vervullen, dan eenmaal het
brood in het gebouw in de Jacobijue-
slraat aan te gaan vragen (waarvoor
eiken dag de gelegenheid blijft open
gesteld).
Het Regeeringsbrood mag alleen
gebakken worden tn het gowiaht van
één pond of veelvouden daarvan.
Er is een gewichtsverlies van vijf
pCt. voor het inbakken toegestaan.
De verstrekking van het meel ge
schiedt volgens tiet voorstel op bons.
De bakkers leveren elke week de
klantenlijsten in en daarnaar bere
kent de 'Broodcommissie, op hoeveel
meel zij recht hebben. Voor die hoe
veelheden worden bons afgegeven op
den molenaar of meelhandelaar, bij
wien de bakker dan zijn meel met bij
betaling van 17.GO per 100 K.G. kan
in onivangst nemen
De aflevering geschiedt in geloode
zakken. Daar de zakken een bepaalde
gewiehtöhoeveelheid bevatten, k, ie
Broodcommissie. het aantal zakken
nagaand, gemakkelijk berekenen,
hoeveel brood er afgeleverd moet zijn
uit de verbakken hoeveelheid meel.
liet is aan de bakkers verboden
een buil, waarmee van ongebuild
meel gebuild kan gemaakt worden, lil
huis te hebben.
Fraude lm dezen zin, dat het Regee
ringsbrood zou geleverd worden voor
andere doeleinden dan voor menschc-
lijk voedsel, wordt eveneens op de
boven aangegeven wijze gestraft.
Er nwei thans nog een legeling
vastgesteld worden voor de Haarlem-
Whe bakkers, die in de omliggende
gemeenten leveren en voor de bak
keis van elders, die hier ook Regec
ringsbroodklarten hebben.
Nu de aanvankelijk getroffen rege
ling der brood verst rekking vervallen
is, zal de directie der Haarlemscho
Brood- en Meelfabriek, die aangekon
digd had, Maandag a.s. de gemeen
te begint, nu pas Maandag 14 Juni,
gelijk we reeds meedeelden ook
tegem 12 cents t>er K.G. te zullen le
veren, nu eerst met de andere bak
kers, die ook dit voornemen hebben
kenbaar gemaakt, overleg plegen, of
de broodlevering tegen lageren prijs
Maandag zal doorgaan.
Bad- en Zweminricht n g.
Temp?ratuur van hol water, heden
morgen C uur 0) graden, hee&cmmid
dag 12 uur G1 graden.
De Gemeenteraadsver
kiezing.
Vrijdag Ls het do dag van de Raads
verkiezing.
Gekozen moeten worden 2 leden
n den Gemeenteraad voor het eer
ste kiesdistrict der gemeente Haar
lem, en wei uit de navolgende can-
didaten, de heeren
C J. Beekman IV.-IJ.).
M. II. Groenendaal (Soc.-Dom.).
J. Jansen (Bond van Prot. kiezers).
J. H Knotemann, (Bond van Prot
kiezers).
W. J. B, van Uemt (R.-K
J. W. van Santc (U. L.).
J. Spiesz (Soc.-Dom.).
G. Wolzak (A.-R.
Do stemming vangt aan des mor
gens te 8 uur en duurt tot des namid
dags te 5 uur.
D© stembureau* zullen zitting hou
den als volgt
dat in het slemdistrict A (hoofd
stembureau) op het Raadhuis;
dat in het stamdistrlct B in het
schoolgebouw aan de Spaamwouder-
etraat, plaatselijk gemerkt No. 12
(thans Schooi No. 7) toegang llage-
straat)
dal in bet stem district C in het
schoolgebouw aan de Haarlemmer-
liedestraat, plaatselijk gemerkt No.
29 (thans School No. 8).
Trekhonden.
Er worden in don laatsten tijd al
lerlei overtredingen van de Trekihou-
denwei geconstateerd.
De hoi i.- van trekhonden zu'len
dus goed doen de desbetreffende
voorschriften nog eens na te gaan.
In brand geraakt
De 16-jarige Christina Trakeel,
dienstbod? bij den heer G. Th. G. van
Buseeldorp in de Barteljorisrtr.. Dam
Woensdagmiddag met haar boezelaar
e*n pan van het gasfornuis, waarhij
de boezelaar en haar rc& in brand ge
raakten.
Het personeel der finma snelde toe
on doofde do vlammen. Daarbij kreeg
de 28-jarige J. C. L, uit de Doelstraat,
eeltige brandwonden.
Hot meisje zelf bekwam brandwon
den aan de rugzijde van het lichaam.
Benoemd.
Hot kwartet „Lorelcy" alhier, gis
terenavond bijoen ter herdenking van
zijn '29-jarig bestaan, heeft tot direc
teur benoemd den lieer P. van de Ro-
vaart, muziekdirecteur te Amster
dam.
Vechtpartij.
Een lezer die zich ooggetuige noemt,
edhrijft ons
Woensdagavond omstreeks 6 uur
had in de Assendelft straat weder een
vechtpartij plaats, waarin een drie-
lal vrouwen betrokken waren. Ze vlo
tten elkaar danig in 't haar, zoodat
ten slotte een tweetal door de ruiten
ging van iemand, die dus ten slotte
nog de dupe van dit rellctj'e werd.
Inzender wil de aandacht van de
politie eens op den» straat vestigen.
Lager Onder w ij s.
Haarlem, 2 Juni. Geëxamineerd 8
vrouwelijke candidaten. Geslaagd de
dames C. A. I.eeuwens, E. E. v. d.
Maat, H. M. M. van der Meer, allen
te Bergen M. Moll on W. J. Sdhdld te
EnkhuizenJ. Roemer te Boven-
karsp;-l, en C. C. L. M. Wilson, te
Hoorn.
DE EEDSQUAESTIE.
In de aigemeene vergadering van
de Remonslrantscho Broederscêiap,
te Amsterdam gehouden, is namens
de gemeente Haarlem door Mr. P.
Tideman do reeds bekende motie inr
gediend, waarin aan de aigemeene
vergadering verzocht werd van haar
belangstelling te doen blijken in het
cedsvraagstuk en aan de commissie
tot de zaken der llemonstrantsChe
Broederschap verzoeken te overwe
gen. of met ook do Reinonstraiitsche
Broederschap een meer eenvoudigen
en modernen vorm zal vaststellen,
waaronder in rechte van de waarheid
kan en zal worden getuigd, aJs gel
dend voor de leden der Broederschap,
en in ieder geval daarover aal doen
beraadslagen op de eerstvolgende al-
geeneene vergadering.
Mr. P. de Jceselin de Jong wees er
op, dat art. 3 van het reglement ver
biedt, in liet reglement der Broeder
schap zaken, geweten en godsdienst,
ïeer of leven betreffende, op te ne-
■ïnem. Daarom geloofde spreker, dat
bet niet mogelijk is, zulk een bepa
ling, verbindend voor alle Remon
stranten, iri hot reglement vast te
Istellen. En dit strijdt tegen den geest
kier Broederschap en hare vrijheid.
Mr. P. Tideman zei, dat het doel
van Haarlem niet was, om deze zaak
tot een beslissing te brengen, doch
•haar alleen op te werpen, opdat men
baar nader zal beschouwen. Het doel
van Haarlem is bereikt als men zijn
"oogen open houdt voor het belang
der zaak.
Kamer van Koophandel.
In druk is verschenen het verslag
omtrent dei: toestand van Handel en
Nijverheid over het jaar 1914. We
oi.üeenen hies aan het volgende:
Allereerst zijn opyenoriien de ver
slagen van de in 1914 gehouden ver
gaderingen waarv.m ook in deze
courant bijzonGerholi.n voorkwamen.
Het hoofdstuk „Nijserhéid bezint
niet een algemeen overzicht De goede
verwachtingen, zon staat hierin te le
zen, welke de Nijverheid voor het
jaar 1914 kcnasierde, zijn door het uit
breken van den oorlog in Augustus
Jl. niet in vervulling mogen gaan. De
invloed var; den krijg was, ook al
bleef de oorlog zelf buiten de grenzen,
zeer goed te merken, zooals uit de
afzonderlijke verslagen der takken
van nijverheid blijkt
Arbeidsbeurs. De K.uner
ontving de volgende opgaven over
1911 van de Arbeidsbeurs omtrent het
aantal aanvragen van werkzoekenden
en werkgevers en het aantal plaatsin
gen. Het aantal aanvragen van werk
zoekende mannen bedroeg 7072 en
van vrtuwer 1258. 1911 mannelijke en
882 vrouwelijke werkgevers dienden
een aanvrage in. 1375 mannen en
603 vrouwen werden geplaatst.
Al deze cijfers zijn, vergeleken bij
die van vorige jaren, gestegen. Voor
al waar sprake is van 't aantal aan
vragen van werkzoekenden. Dat be
droeg in 1912 3288, in 1913 3411 en in
1914 8330!
Brood. De toestand in het bak
kersbedrijf was bevredigend te ooe-
men. ofschoon na 1 Augustus oen ver
mindering in het debiet te consiatee-
ren viel, als gevolg van de sterk ver
hoogde prijzen. Tengevolge van den
oorlogstoestand was het moeilijk,
grondstoffen l>eraoodigd voor het be
drii-y te verkrijgen.
Melk. Over het algemeen mag de
toestand van den melkhandel in het
afzelooper jaar tamelijk goed ge
noemd worden. Begin Augustus daal
den de prijzen van boter en kaas, die
niet meer uitgevoerd werden, stork,
em dientengevolge ook de melkprijs
en was het loonender de melk als zoo
danig te verkoopen. De melkinrich
tingen, konden door contracten met
de boeren hun prijzen niet verlagdn.
liet publiok drong evenwel aan op
verlaging. Toen echter die actie van
het publiek het hoogst was. werd de
uitvoer van boter cm kaas weer mo
gelijk: de prijzen stegen weer en voor
den melkhandel trad spoedig weer
de norma'e toestand in.
Marcarin c. Tengevolge van
den oorlogstoestand heeft dit bedrijf
zeer geleden, daar de grondstoffen
buiten alle verhouding in prijs aijn
.«eslegen en bet uiterst moeilijk is
eenige daarvan te bekomen.
A z ij n. Eveneens aan de tijdsom
standigheden moet worden geweten,
dat de toestand in de azijnmaker!)
minder gunrtig was dan in het vori
ge Jaar.
Likeuren. Van Januari tot
Augustus was do export in dit bedrijf
niet bijzonder levendig. De concur
rentie met de fabrieken in het buiten
land werd hoe langer hoe moeilijker.
Na Augustus kwamen twee maan
den van absoluten stilstand in zaken.
Daarna kwam er reactie, docli het
doen van zaken met Amerika blijft
i sterk belemmerd door de ongehoorde
opjaging der vrachtprijzen.
Mineraal watt r en g a z e u-
sedraiikeii. De toestand in dezen
tak van nijverheid is vooruitgaande
Het gebruik van sacharine in plaats
van suiker, geeft nog altijd aanlei
ding tot oneerlijke concurrentie.
Cacao en chocolade. Door
't uitbreken van den oorlog werd de
afneming dooi het buitenland zeer
gestoord. Door later intredende groo-
to behoefte kon de achterstand ge
deeltelijk worden, ingehaald. Voor
1915 verwacht men groot© moeite met
den aanvoer.
Sigaren. Het blijkt, dat in het
sigaren- en labokbe'werkersbedrijf ln
1314 de toeetund niet ongunstig is ge
weest.
Stoomverf fabrieken en
fabricage van lakken, v
n i s 8 e n. enz. Het jaar 1914 was
voor dez© industrie gunstig tot het
intreden van den oorlogstoestand. De
maanden Augustus en September wa
ren slecht, doch daarna nam de vraag
tut het buitenland zeer toe.
Zeep, e a u-d eColegne, par
fumerieën en zeeppoeders
Tot Augustus was <1© toestand in dit
bedrijf vooruitgaande. Daarop kwam
een stilstand van ongeveer twee
maanden, tot de beide laatste maan
den van hot jaar veel drukte gaven.
Haarlemmerolie. De toa
eland ln dezen tak van nijverheid was
vergeleken met 1913 over het alge
meen stationair.
Jam en ingelegde vruch
ten. Over den toestond in dit bedrijf
viel in 1914 niet te klagen.
Bouwvakken, A m b a c h t 8-
©n Kunstn ij verheid, "t Eer
ste halfjaar was gunstig voor de am
bachtsnijverheid, doch over de laat
ste 6 maanden valt te klagen. De hui
dige toestand zal nog naar alle waar
schijnlijkheid eexügen tijd aanhou
den, door duur materiaal, verhoogde
hypotheekrente enz.
In do bcuw vakaen kwam de eigen
bouw zoo goed ais stil te liggen, bij de
zeer weinige aanbestedingen trad een
zeer scherpe concurrentie op.
Gevolg was ii krimping van werk
tijd en ontslag van werklieden. Nog
steeds drukt deze crisis zwaar op do
bouwvakken.
Steenhouwer ij. De toestand
in dit bedrijf wordt over het jaar 1914
tot Augustus uitstekend genoemd. De
maand Augustus was zoor slecht; la
ter werd do toestand weer iets beter.
De prijzen der materlaren stegen
met groot© bed ragen, wat aan ver
schillende omstandigheden te wijten
is.
Houtbewerking. Ook iro dit
bedrijf deed de oorlogstoestand zich
gevoelen.
M e u b e 1 e n. Hier was de toestand
gedurcr.de het tijdperk vóór den oor
log goed l* noemen, doch na het in
treden van den oorlog ongunstig door
de zuinigheid, die algemeen betracht
wordt
Glasbewerking. Tot Augus
tus was de toestand in dit bedrijf
gunstig, daarna natuurlijk minder.
Nu evenwel de bouwwerken, die in
Augustus onderhanden waren, afge
maakt zijn, begint de vraag veel ruin-
der te worden en moet binnenkort -ia-
genoeg ophouden.
B i 1 j a r t in a k r ij. Hoewel ook
in de biljartmakerij de oorlogstoe
stand zich deed gevoelen was men
over 1914 als geheel toch niet onte
vreden.
Jalouzieen, marquise n,
enz. De toestand vóór 1 Augustus
was zeer goed, doch na dien datum
s'echt
Technische en electro-
technische bureaux. Het
technisch bureau Heringa A, Wütrich
deelde de Kamer mede, dat 1914 voor
haar bureau het eerste halfjaar zeer
gunstig was, dc-ch het tweede zeer
slecht.
Zilversmederij. Zooals alle
luxe bedrijven ondervond ook de zil-
versmederij in ruime mate den ia-
vloed van den oorlog.
Burgersmidsbedrijf.
Evenals de laatste jaren is de toe
stand van dit bedrijf niet vooruit-
gaande.
S c h e e p s- en Werktuig
bouw.
Scheeps- en machinebouw.
De directie van de N. V. Werf Hu-
bertlna deelde mede, dat tot 1 Augus
tus in het algemeen ©p vooruitgang
kor. gewezen worden. De oorlogstoe
stand braent groot© bezwaren inedo,
als prijsstijging van materiaal en ver
mindering van bestedingen, waar
door de Directie genoodzaakt was
werktuigen in vooraad to doen ver.
vaardigen.
t Aantal werklieden en beambten
bedroeg tot vóór liet uitbreken van
den oorlog gemiddeld 100.
De directie von de N. V. Scheeps
werf er. W©rkluigenfal>riek „Werf
Conrad" zag ook het bedrijf achter
uitgaan door den oorlog. De capaci
teit van de Weid zakt© na 1 Augustus
tot ongeveer 60 pCt van het normale,
90 ongehuwde werklieden moesten
worden ontslagen. Tengevolge van
enkele binnenlandscbe hertellingen
steeg de capaciteit weer lot 70 a 80
pCt. van die in JuiL
N. V. Haariemache Machinefabriek
v.h. Gebr. Figee. In verband met de
tijdsomstandigheden noemt de Direc
tie don toestand aan deze fbariok
redelijk.
Gonnermau Co. Ten gevolge van
een staking, die 7 weken, duurde en
dein daarop gevolgden oorlog ging d«
toestand hier iets achteruit. Daar het
verkrijgen van materialen steeds
moeilijker wordt, zal d© koper en
albiminiumwerkplnats spoedig moe-
ton worden stopgcaot
Aan de fabrieken van de firma J.
J. Bcijnes was bij den aanvang van
1914 voor het geheel© Jaar voldoende
werk. Met de aflevering er van had
men na het uitbreken van den oorlog
zulk eeo haast niet moer, wat de di
rectie een weJkome tijding was, daar
20 van het personeel onder de wa
pens was. Door deze omstandigheden
werd het productiecijfer, dat men zich
voorgesteld had te behalen, niet be
reikt.
Luxe r ij tuigen en auto
mobiel e n. Vóór de mobilisatie
vie! op vooruitgang In dit bedrijf to
wijzen en hoe wol de oorlogstoestand
eemgszins ongunstig werkte, kon aan
liet einde van 1914 toch met tevreden-
he.d over de resultaten gesproken
worden.
IJ z e r- e n m e t a a 1 g i e t e r ij.
Door de N.V. Haariemache Ijzergie
terij wordt de toestand vóór Augus
tus vooruigtaande, daarna achter
uitgaande genoemd.
Rubber-, asbest- en ebo
nietartikelen. Door Gebr.
Merens is medegede-Hd, dat in Alt
bedrijf de toestand vóór Augustus
stationnair was, d© eerste mtutnden
van den oorlog zeer slap en daarna
geregeld drukker, zóó zc.'fs, dat het
aantal bestellingen dat van 1913 mei
ongeveer 1000 overtrof. Hier staat
tegenover, dat verschillend© art ik©
len zéér in prijs stegen.
Katoenbewerking, Con
fectie b e d r ij v e n, Katoen
drukkerij. Aan de Haarlemscho
Katoen maatschappij gingen de zaken
vóór 1 Augustus normaal, doch daar-
na valt een sterke achteruitgang te
constateeren.
Damast- en 1 ij n w a a d p a k-
k e r ij. Wat over den vorige-n tak van
nijverheid is opgemerkt, geldt ook
or deoen.
Confectiebedrijven. Na
tuurlijk waren ook hier d«: tijdsom
standigheden van invloed. I)e heer
M. Schoolmeester, eigenaar van do
Hoilandia-Works Confectiefabriek,
tengevolge v an het negeeren van
hert Duitsch© fabrikaat, zijn debiet in
Engeland toenemen.
Wasscherijen, blcekerïj-
n, e n z. Over het algemeen bleef
hier de toestand stationnair. Ge
klaagd wordt over de wijze, waarop
het Rijrtt de leveranties voor 'net reini
gen van militaire goederen opdraagt
aan bepaalde firma's, die soms voor
dat doel niet eens behoort uk zijn in
gericht (n.l. aan bleetten;).
DRUKKERSBEDR1JVEN.
Bo ekd rukker ij. De eerste ze
ven maanden was de toestand gun
stig. Teren het eind van het jaar
kwam een kentering in do malaise,
die sedert Augustus gevoeld werd, al
kon de toestand nog lang niet nor
maal worden genoemd.
De Steendrukker ij onder
vond mede den invloed van den oor
logstoestand.
B o e k-, p 1 a a t- en courant-
r u k k e r ij, chemigrnfie. De
eerste 7 maanden van het Jaar sloten
zich aan bij 1913, doch de oorlog
bracht verandering.
Bij de firma Joh. Enschedé Zo
nen was steeds overvloe-d van arbeid,
waardoor de aanschaffing van nieu
we mnohines noodzakeliik werd.
In de boekdrukkerij werden hoofd
zakelijk bestaande orders afgewerkt.
1 Zelfde kan worden medegedeeld
van de Lettergieterij.
Tot haar leedwezen moet de Kamer
herhalen, dat het marktwezen
in 't algemeen niet bloeit, wel bleven
ook dit jaar de Maandagsehe markt
en de groeaitenmarkt in bloei toen©
men, maar de kaasmarkt en da
graanmarkt gingen achteruit, d©
paarden- en veemarkt niet vooruit.
Omtrent den kleinhandel
wordt geméld, dat in den aanvang
van den crisis zeker verdiend is op
den enorroen inslag van levensmid
delen en andere artikelen van dag©
lijksch gebruik, maar de daarop vol
gend© periode, waarbij k contant
van den grossier moest worden ge
kocht, sommige artikelen in prijs ste
gen, andere niet te krijgen waren ©n
het geld duur was, is oorzaak, dat
he< Jaar 1914 vxx>r kleinhandel en
winkelnering ongunstig genoemd
moet worden.
Kaashandel zeer afwisselend, wijn
handel beneden het normale, hout
handel niet te bepalen vóórdat de
voorraad verkocht en <1© soliditeit der
debiteuren gebleken is, omzet in den
graanhandel achteruitgaande, in olie
kon niet genoeg aangevoerd worden
en alles vond tot hoog© prijzen koo
pers, bloembol lot uiti-ocr 770fX) kilo
lager dan in 1913; bovendien warc-n
de bollen zwaarder en is een vrij bo
langrijk gedeelte vermoedelijk op pu
blieke veilingen voor spotprijzen van
de hand gedaan.
De afd. Haarlem der Alg. Vereen,
voor B. C. voegt daaraan toe. dat sn
de streek verbazend groole hoeveel
heden onverkocht overbleven, dat
proeven om van bloembollen meel te
bereiden voor voedsel mislukten door
een onanngenamen smaak en min of
meer giftige eigenschappen: wel b'o-
ken tulpenbollen voor varkensvoer
gesohlkt ©n werden eenIge duizende
hectoliters daarvoor verbruikt: de
firma K réi age meldt o. a., dat zoo
lang de oorlog duurt geen verbet©
ring, veeleer vererger:rg van den
toestand is te verwachten, wegens b©
lemmering in "t verkeer en zeer ster
ke bezuiniging.
(Wordt vervolgd
