BE OORLOG.
Eerste
Levensjaren
Ons Gel Zondaosblad.
Behangarij Stoffearderij
Beddenfabriek
Menhileering
Verkizingea
HAAPÉ,
Barteljorisstraat 39-41. - Telefoon 250.
hoor Sprcnger to overredem, alsnog
de jaaiilj'kscho subsidie bij li. en W.
nan le vragen. Deze werd echter ook
voor dit jaar niet toegestaan. Voor
het volkskind bestaat er dus in Haar
lem geen gelegenheid meer het zwem
men te leeren. 't Gevolg hiervan was,
dat de II. O. Z. besloot, dit jaar goen
Kanderzwemfeest te geven.
HET BESTUUR DE 11II. O. Z.
Weerbericht
MEDEDEEUNGEN VAN IIET
KOMNKL NED. MET. INSTITUUT
(Opgineaokt voorm. 10.50 uur).
De Bildt, 5 Juni 1915.
II&ORSte barometerstand 768.9 m.M.
te VlissLngen; laagste 762.0 m.M. to
Skudesuaes.
Verwachting tot den avond van 6
Juni:
Wind: rnecst matige Westelijke tot
Zuid-Westelijken wind.
Gesteldheid van de lucht: zwaar l>e-
wolkt, met tijdelijke opklaring, waar
schijnlijk oenif'.' regen met kans op
onweer
Temperatuur: geriage verandering.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Barometerstand hedenmiddag te 2
uur 769 m.M
Achteruitgang,
-.Vorige stand te 2.uur 770 m.M.
OPGAVÉVAN
JOH M. SCHMIDT-Opticien
GED. O. GRACHT 47- HAARLEM.
ïhermometerstand
6 Juni
Hoogst* gisteren F. 69
Laagste heden nacht. F 52
Hedenmiddag 12 uur F. 61
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
30 Cis. per regel.
Corsetten naar maat,
A.PAS8ENS. Gev.1825, Tel.83 93.
(Ateliers voor reparatiën). Reguliers
gracht 81, voorh. O.ManhuIsp, A'dam
BELANGRIJK
B en voor U van zeer groote J
g waarde is onze adverten-
S tie voorkomende op pagi-
na 4 van hetTweede Blad
I Firma H. M. van Haaren.
HET BESTE
H0N6AARS0HE BITTEHWATER
Alleen echt met het roode ei.
Waar elke Jonge Moeder
belang in stelt;
Baby's Dagboek
M«t toeken; ng en Tan
Henriette Willebeek Lemair
Prijs i 2.50
In echt perkamenten band
f 10.00
„Een bijzonder fijn boek"
H«t Vndorlnnd
„Een zeer bekoorlijk ge
schenk"
Nionwi tab don Dag
Verkrijgb. bij Óen Boekh.
en bij Nijgh AVanDitmar's
Uitgevers-Mij - Rotterdam
Marktnieuws
BEVERWIJK.
Marktbericht.
Noteering van 4 Juni 1915.
Spinaz>6, per mand 70 cent.
Postern, i<er mand 30 cent.
RaajAsteien, per 100 bos 1.00
Zuring, per H.L. f 15
Radijs, per 100 bos 2.—.
Wortelen, per 100 bos 10—20.
Komkommers, per 100 12.
Asperges, per bos 15—30 cent.
Aardappelen, klei, per II.L. f 3.50.
ld. zand, per II.L. 5.
Peu'en, per K.G. f0 30.
Doppers, per K G. f 0.40.
Bloemkool, per 100 ƒ16f 22 50.
U'en, per ILL. 12.
Prei, per boa 15 cent.
Sla, per 100 krop 1.50.
Rabarber, per 100 bos f 3—6.
pieterselie, per bos 10 cent.
Selderie, per bos 10 cent.
Aardbeien, jicr mandje 25 cent.
Vervolg Stadsnieuws.
Heden kan bet Geïll- Zondags
blad niet uitgegeven worden.
V/y hopen spoedig het nummer
te kunnen doen bezorgen.
MUZIEK IN EN OM HAARLEM.
Vrijdagavond vier muziekuitvoe
ringen. Het eerst© avond-kerkconcert,
zangavond van Arnold Spoel en Ope
rette in de Kroon; bovendien solisten-
concert te Bloc-mendaal. Eindigt het
seizoen ot begint het
En drie van de vier genoten groote
belangstelling, o. a. de orgelbespe
ling in de Groote Kerk. Toen we. drie
seconden na half acht, onverbidde
lijk maar terecht, met tientallen an
deren door het koord werden belet, de
kerk verder binnen te gaap, was zij
al flink bezet en naderthand kwamen
er nog tal van toehoorders bij. Men
kan zesgen, dat de avondconcerten
geslaagd zijn. Menigeen, die op don
middag niet kan komen, geniet nu
's avonds van instrument cn spel.
Heter gezegd van spel en instru
ment, want het mooiste orgel doet
den toehoorder niets, wanneer het
niet door een kunstenaar bespeeld
wordt, Dat is de heer Louis Robert,
dio ons Vrijdagavond weer heeft doen
genieten van zijn heerlijk spel in
Fransche, Engelsche, Russische cn
Noorsöhe muziek.
De orde is nu bij de kcrkconccrtcn
voorbeeldig. Voordat do organist oen
stuk begint klinkt eerst hot belletje,
daarna slaat hij een accoord aan en
een paar seconden later begint het
stuk. Intussehen is iedereen blijven
stnnn, elk gesprek verstomd.
Het eenige wal nog hindert is het
cnvormijciclijk gcdruisch bij 't uit
halen van veel registers. Do organist
kan daar niets tegen doen, maar do
gemeente moet, zoodra de tijden weer
normaal zijn, het orgel laten veran
doren. zoodat de registratie zonder
dit hinderlijk bijgeluid geschieden
kon.
Spools zangavond in de groote con
certzaal van de Sociëteit Vereeniging
was dezen keer slecht bezocht. Toch
gaf de heer Spoel geen tec-ken van
teleurstelling, integendeel, hij hield
door een aardig betoog cn kleine
grapjes tusschen de oefeningen, den
moed er in, "zoodat do weinigen knus
en gezellig bijeen zaten en meezongen
wat ze konden dat do kkinkhoeveol-
heid niet grootór was konden zij zeker
niet helpen.
Als in den aanstaanden winter de
heer Spool terugkomt, wat we hopen,
zal hij misschien verstandig doen met
zijn programma wat te herzien. Zes
liederen van den leider zelf op de
vijftien is wat veel en sommige liedjes
zooals „Naar den Dam" van I.oots
kan niet met een toevallig publiek in
tien minuten ingestudeerd worden.
Mejuffrouw Annie van Leeuwen,
van l.eiden, mezzo-sopraan, on de
hoer Van der Linden van Ilellevoet-
sluis. bariton, verleenden hun mede
werking deze jonge sopraan bezit,
behalve een aantrekkelijk geluid, vrij-
wat zangkunst en temperament.
ar de zwaarste taak had Mej. Ba
tenburg. die al deze zangoefeningen
op den vleugel bogeleiddfi. en maar
telkens den leider en het publiek Ihad
op tc vangen, soms midden in een
co-upletdat is inspannend werk,
maar 'twerd niet talent gedaan.
VREEMDF.LINGENBEZOEK.
Naar wij vernemen zal do Neder-
landschc Vereen iging van IJzerhan-
delaren op 11 on 15 Juli van dit jaar
haar vergadering te Haarlem hou
den, waaraan vermoedelijk oen ex
cursie zal worden verbonden tot be
zichtiging van oenigo particuliere of
gem ee ntel i jike i n stel I in gen
De goedkoop» Visoh.
Vandaag had Kok 1800 pond visoh
gekocht voor Haarlem. Heemstede,
waar gisteren 200 pond visch ver-
kocht is. kon vandaag smullen aan
150 pond. Ook in Schoten was minder
dan gisteren, en heel wat ook: van j
500 was men tot 20Ö pond afgedaald.
Mot den verkoop ging 't naar wensch
al moet gisteren de toeloop veel groo- i
ter zijn geweest.
ile prijzen waren als volgt: groote
schol U cent, kabeljauw 9 1/2 cent on
schelvisch 6 1/2 cent
Het Regeeringsbrood.
In een advertentie in dit blad v'ndt
men aangekondigd, dat de Ilaariein- j
sche Brood- en Meelfabriek toch
Maandag begint met de levering van j
bruin brood tegen 12 cent per K.G.
Er is aan <1H besluit een gedachte
wisseling voorafgegaan- met de andere
bakkers, die tegen Maandag levering
tegen 12 cents hadden aangekondigd.
Maar deze gaf den Directeur der Haar j
lomsche Brood- en Meelfabriek geen
aanleiding de eens genomen beslis
sing terug te nemen.
Bovendien was hij van moen'ng, dat
dit terugkomen op de eens gedane
toezegging bij het pubBok teleurstel
ling zou wekken en verkeerde zij in
de moeilijkheid, dat Heemstede reed3
D'nsdag begint met de Regeering*
broodverstrekking, waarom de Brood
fabriek in d'o gemeente Dinsdag toch
ook reeds brood voor 12 cent zal moe
ten leveren.
Do voorzitter on de secretaris der
Iluariemscho Broodcommissie, do
hoeren Mr. J. 11. Thiel en A. Nagt-
zaam hadden le 's-Gravenhago een
■onderhoud met de Rijksdistnibirtie-
comroissie inzake de reeds door ons
vermelde contrCdo-regeling te Haar
lem.
ORGELBESPELING
in do Groote- ^>f St. Bavokerk. op
Dinsdag 8 Juni 1915, des namiddags
van 1—2 uur, door den heer Loui»
Robert-
Program ma:
1. Sonate J. S. Bach.
Allegro moderato.
Adagio.
Allegro
2. Fugo As moll Joh. Brahms.
3. Mok,dia Max Roger.
4. Choral II Cés. Fronck.
5. Lamentation Alex. Guilmant.
(Jerusalem, Jerusalem, Conver
ter© ad Doiuinum Doum tuum).
Ulftbréiding van den
Landstorm.
In ons Tweede Blad hebben Wij
mededeeling gedaan van 'n zeer be
langrijk wetsontwerp ter uitbreiding
van den Landstorm, dat door de Re-
georing bij de Staten-Generaal is in
gediend.
Ter toelichting vol ge hier nog het
een-on-ai <ler.
De Reg earing zal volgens dit wets
ontwerp voor den Landstonn kunnen
oproepen al degenen, die op 1 Janua
ri a.s. nog geeri 40 jaar zijn en voor
1913 van militiediecst zijn vrijgesteld
wegens broederdïenst, wegens kost
winnerschap, hen die •vrijgeloot zijn
(lie vrijstelling hebben gekr.gen we
gens het zijn van eenigo i wettigen
zoon die wegens volbrachten dienst
tijd uöt den militie- of lanclweerdienst
zijn ontslagen en die gediend hebben
bij de zeemacht, de mariniers, die ma
rine-reserve, of anderszins gediend
1 lebben bij leger en vloot in Nederland
of Indié en cDie zich daarna in Ne
derland, Duiischland of België heb
ben gevestigd.
Uitgesloten van den dienst bij don
landstorm zijn zij, die wegens ziek
ten of gebreken daarvoor ongeschikt
zijn, die veroordeeld zijn tot meer
dam zes maandic-n gevangenisstraf,
als ene onteerendo straf, cn die on
eervol ontslagen of ontzet zijn uit den
militairen dienst.
Ook zullen niet kunnen opgeroepen
worden, degenen, d'ie geen Nederlan
ders zijn en die geen ingezetenen zijn
volgens de Militiewet of dio ingevolge
een verdrag met een vreemden staat
niet tot den londstormd'ienst gehouden
zijn.
Opmerking verdient dat zij die na
d» In werking Reeling <ler Landstorm
wet op 24 Moi 1912 zijn vrijge
steld reeds tot dc-n Landstorm bphoo-
ren, nl. tot den z.g. ongewapeuden
Landstorm.
In 'ckort gezegd, komt
het wetsontwerp ia hot al
gemeen nu hierop neer, da t
degenen, die vóór 1 Jan,
o-s. nog geen iOjaar z ij n ge
worden en lichamelijk of
goestelijkniet ongeschikt
zijn voor den dienst bij don
Landstorm kunne n wor
den ingedeeld.
Maakt de Regeering bij aanneming
van dit wetsontwerp volledig ge
bruik van do haar daarbij verleemde
bevoegdheid dan beteeikerit dat dus
a I g o ni e o 'n e o e f e n p I i c h t.
Het ligt echter voor do hand, dat
do oproepingen in elk geval geleide
lijk zullen plaats hebben, te begin near
met de jongste lichtingen.
KINDERKOOR „JONG EXCELSIOR"
Bovenstaand kinderkoor zal in stu
die nemen een revue „Kinderleed cn
Kindervreugd", van Klaas Driehuis.
Deze revue geeft het leven van de ar-
boidenskinderen treffend weer. Voor
al een dagje aan 't strand, waar dan
de kinderen gaan zwemmen is eenig
mooi. Onder le'dicg van Overbuys cn
Verberne wordt deze revue ingestu
deerd. Ook heeft de verecniging een
aantal speelliedjes aangeschaft, zoo
dat de eerste uitvoering van het kin
derkoor zeer aantrekkelijk zal zijn.
N.V.LOÜRENS COSTER
=3 HAARLEM 1
ZUIDER BUITENSPAARNE 12
LEVERINO VAN;
CIRCUI MRES
ENVELf °PEi\ NOTA'S
REKENINGEN
KWITANTlEN
EFFECTENBRIEFJES
POLISSEN - CONTRACTEN
AANDEELEN
COUPONS - RECEPISSEN
PROSPECTUSSEN
VOLMACHTEN
BESTEKKEN
REGLEMENTEN
PROGRAMMA'S
AANPLAKBILJETTEN
ENZ. ENZ.
BILLIJKE PRIJZEN
O
Burgerlijke Stand
HAARLEM.
BEVALLEN
2 Juni. B. M. W. Schiering, geb.
Trousset. d. 5 Juni. M. Kuijper,
geb. Lam, (1. I'. C. Schonhage, geb.
Molenaar, i.
OVERLEDEN
3 Juni. A. Hoornweg, 34 j Ruyeha-
verstraat. 4 Juni. G. M. Ingenlath,
73 j., Spaarnwouderstraat. 5 Juni.
J. G. de Blaazer, geb. Tjaden, 43 j
Potgieterstraat.
BLORMENDAAL.
ONDERTROUWD
W. J. Hessela en C. J Beijerbergen
an Henegouwen.
GETROUWD
F. Aronstein met A. G. M .Asser.
GEBOREN
Dochter van J. B. Broekman en Gh.
IJnaonidus. Zoon van J. M. de Zwaan
en Ch. de Gans. Dochter van II. II.
Dataan en J. E. Jansen.
OVERLEDEN'
II. J. E. Koopman, 75 jaar. F. Bij-
eveld, 29 jaar. M. Musaar, 65 jaar.
S. Abraham, 46 jaar.
Uit de Omstreken
Sloemendaal.
Zomerconcert.
Het concert in llotel „iDuin en
Daal", dat Vrijdagavond plaats had
en door de gunstigo weersgesteldheid
buiten kon gegeven worden, had veel
bezoek, en er is genoten.
Het terra? zag er gezellig uit en de
heerlijke natuur droeg het hare er toe
bij om de toehoorders in de ware
kunststemming te brengen. Hoewel
het optreden m open lucht voor de
uitvoerenden ongewoon werk is, wis
ten ze zich goed in deze buitengewone
reving te schikken, zoodat aan de
schillende nummers 'n schitterende
uitvoering ten deel viel. Morisson,
onze welbekende holden tenor, wist
ook nu weder te boeten met zijn keu
rige voordracht in het ..Smartlïed'"
uU Paljas en do beroemde Aria uit
Toscn, benevens in twee IloUandsche
ken, van A. H. van den Berg, ge
toonzet door den lieer Eug. Beeck-
rnan, die dezen avond als pianist op
trad. Woorden en muziek maakten
indruk bij de aanwezigen, die den
grooten zanger 'hublo brachten.
Mej. Tilly Westenberg, Keer Uiige
n het Conservatorium te Luik, be
gaafd met een zeer goed sopraan-ge
luid, zong twee aria's uit Mignon en
Lakrnó. en bewees hiermee een zan
geres van beteekenU te zijn, die het,
vooral in de coloratuur, tot groote
hoogte heeft gebracht.
De heer Van der Pleeg gaf een zeer
schoone vertolking van den Proloog
uit Paljas en Aria „Benvenuto" van
Eng. Diaz. Voordracht cn zang waren
hoogst artistiek, een eigenschap d'e
we reeds meermalen in dezen bari
tonzanger leerden kennen.
A's instrumentaal solist hoorden
we met zeer veel genoegen den violist
Hubert Commissaris, Professor van
het Conservatorium te Antwerpen,
die ten gehoore bracht de Romanze
van Svendsen. „Zigeunerdans" van
Nachez en „Obertas" van WieiRaws-
ki waarin zijn verdiensten als violist
In'het volle licht kwamen. Zuiverheid
en warme voordracht waren m zijn
spel vereen igd.
De pianist Eug. Beeckman bege
leidde den goheolon avond op hoogst
loffelijke wijze en opende het pr<>
gramma met „Rhapsodie Moderne
•m Victor Schmidt, voor piano^son).
Do componist-hcert willen weerge
ven do dagoüjkscho beslommeringen
des levens. De muziek is dan ook
©enigszins zwaarmoedig, hetgeen
voortspruit uit de omstandigheid, dat
de componist geen vakmusicus was,
cn in een tropisch klimaat als han
delsman een zware dagtaak te vervul
len had, waarna hij z'ch wijdde aan
de muziek De oorspronkelijke Mol is
dan ook: „Rhapsodio's vom Tago", en
voldoet voor orkest zeer goed. De
naam van den componist is ook nog
eenigszins anders.
Met het Trio uit „Faust" werd deze
elgeslaagde avond besloten en het
succes was ten voUe enUend, zoodat
herhaling wel niet lang op zich
laten wachten.
EXAMENS KRANKZ1NNIGEN-
YERPLEG1NG.
Deze examens zijn voortgezet met
de candidates van 't gesticht Meeren-
berg te Santpoort, met den volgenden
uitslag
Eerste gedeelte.
39 candidaten, afgewezen 23, ge
slaagd de zusters C. Andriesse, D. S.
Beerens, A. M. Brinkman, II. Diepe-
vecn, A. Feit kamp, A. S. Gors tel, M.
Heijes, M. A. Hesp, M. Ivuijt, A. E.
van der Leest, W. G. Mulder, E. Rin-
kes, A. Roos cn C. Wooning, en de
broeders F. Beun en K. Munsterman.
Tweede gedeelte.
18 pandidatcn, afgewezen 6, ge
slaagd de zusters G. Uource, C. Die-
pevcen, E. Hoffman, N. Kaptefjn, S.
Meiier. G. C. van Splunter, P. Suk,
G. var der Vlieten 11. J. van Vliet, en
,ie broeders I'. Buttermon, J. D. Co-
zij r.sen en G. J. H. Kranenburg.
Derde gedeelte.
16 candidaten, afgewezen 4, ge
slaagd de zusters C. M. Akkerman,
1,. G. Berkhout, K. Bos, G. lloismul-
ler, A. NederbraglE. M. Otten, A.
Sleensma, G. II. Visser, M. A. M. van
der Vliet en A. F. Zeevat, en de broe
ders II. Bruinen de Bruip en A. F.
Valkenburg.
Deze examens worden elders voort
gezet.
Haarlemmerlledo o. e.
De R.-K. kiesvereeniging besloot
voorloopig de drie aftredende raadsle
den weder te stellen, zijncle de heeren
Biesheuvel, Cos en Kroon.
Santpoort.
In eene op Vrijdagavond gehonden
bijeenkomst van den Vrij willigen
Landstorm, afd. Santpoort en Jan Gij-
zenvaart, is tot commandant be
noemd de 'heer C. W. de Jong, te-
luttenant bij de Landweer.
Het plan bestaat, de afd. Bloemen-
dnnl en Overveen aaneensluiting voor
te stellen.
Voorloopig zijn de oefentijden vast
gesteld op Woensdag- en Zcterdag-
avond en Zondagmiddag. In do be
hoefte aan kader is reeds voldoende
voorzien.
Ëennebroek.
De heer J. van Donselaar, een der
mede-oprichters van het muziekkorps
„Kunst na Arbeid", tevens voorzitter
dozer vereeniging, heeft bedankt als
lid dezer vereeniging.
In het berichtje van gevaarlijke
stroouers, voorkomende in ons blad
van 4 Juni onder Haarlemmermeer,
staat vermeld de gebr. II. dit moet
zijn gebr. V.
IJmuiden
Onze correspondent schrijft
Men begint zich lrier ongcru-st to
maken over 't lot van den stoom
trawler „Rijnland" IJ M. 19.3, die 27
Mei naar de schelvischvangst ver
trok. Men meent aanwijzingen te heb
ben voor 't vermoeden dat op de
„Rijn'and" een ernstig ongeluk is
voorgekomen. Het lijik van een sto
ker der „Rijnland" is opgevischt.
Totaal waren 11 koppen aan boord
van d'o „Rijnland", wonende te 1J-
rnuiden, Veis er oord, Egimond aan
Zee en Katwijk aan Zee.
De onderstaande telegrammen
2ijn ontleend aan het Algemeen
Handelsblad.
OFFICIEEL FRANSCH LEG ER-
BERICHT.
PARIJS, 4 Juni. (Reuter). Hel
avondcommuniqué luidt:
De strijd ten noorden van Atrecht
duurt voort. De Franschen blijven
terrein winnen en veroverden een
loopgraaf en maakten krijgsgevange
nen ton roorden van Souahez.
Zij kwamen honderd meter vooruit
in liet Labyrinth ten zuiden van Neu-
ville.
BOMMEN GEWORPEN.
Reuter seint officiële uit Parijs: 29
Fransche aeroplanes hebben Donder
dagochtend tusschen vier on vijf uur
178 bommen en versoheiden© duizon-
dle peilen geworpen in het hoofdkwar
tier van den Duitschen kroonprina
Verschillende bommen troffen doel.
Do aeroplanes werden beschoten,
maar keerden behouden terug.
't Wol ff bureau meldt uit Berlijn:
„Naar aanleiding v.i.n het Fransche
Inricht over het bombardement van
het hoofdkwartier van den kroon
prins door Franscho vliegers, ver-
nomet het Wol f f-burea u van bevoeg'l©
zijde, dat eenige manschappen door
do Ivimmwi gedood zijn. Verder had
de aanval geen gevolgen'.
HET STOOMSCHIP ..IXTIM" GE
TORPEDEERD.
LONDEN, 5 Juni (Reuter.) liet
sloomealiip „Int'm" is getorpedeerd
en gezonken ter hoogte van Kaap Li
zard Do liemannjng ter sterkte van
veertig koppen is gered.
ITET ANTWOORD VAN AMERIKA
AAN DUIT-SGHLAND
WASHINGTON, 5 Juni. (Reuter.)
President Wilson heeft de nota gereed
•liet antwoord1 zal waarschijnlijk lie
den verzonden worden.
ALOEMEENE AANVAL OP GALLI-
POLI.
LONDEN, 5 Juni (Reuter.) Aan de
„Times" wordt uit Mitylen© geseind:
I>© gezamenlijke algerneeno aanval op
de Turkschc stellingen op Gallipo'l
is in den ochtend van 4 dezer begón-
M1LITIE EN LANDWEER,
't Hahgsche Coirespondenliebureau
seint ons
Bij de Tweede Kamer zijn wedero.n
wetsontwerpen aanhangig gemaakt,
andermaal ter bestendiging van hot
onder do wapens houden van militie
en landweer.
Gemengd Nieuws
AARDBEVING.
Hot Persbureau Vaz Dia3 seint onsi
Vrijdagmiddag 5.25 is in hot Me-
teorologisck instituut een aardbeving
opgenomen, waarvan het centrum
omstreeks 1900 K M. verwijderd was
en vermoedelijk in Macedonië gele
gen.
DE INVLOED VAN HET FABRIEKS-
G BR AAS OP DEN MENSCII.
In het „Electroteohn. en WerktuUc.
Weekblad'1 vinden wij de volgende
mededeeling over den invloed van hot
Bij de meeste lakken van industris
gaat do productie met min of meer ge
raas gepaard. Bij den tegenwoordigen
stand der werkplaats-techniek is ge
raas niel te vermijden, rnaar men kan
verwachten, dat met den vooruitgang
'n de wenkingsrnethoden, o.a. door
het aanbrengen van beschuttingen nf
schilden, of het uitvoeren van mas
sieve constructic-s, zware fundeorin-
gon voor machines en andere midde
len. men ook meer en meer aandacht
zal schenken aan het wegnemen van
het onnoodigo en het zooveel moge
lijk verminderen van het onvermijde
lijk geraas. Het is physiologisch aan
getoond geworden, dat «n groot en
aanhoudend geraas een zeer nadeoü-
gen invloed op het zenuwgestel heeft
on een b.uitengewono vermoeidheid
veroorzaakL Het is. natuurlijk van ai-
gein eene bekendheid, dat een zeei
sterk geraas voor het gehoor ïo hoogo
mate na-deelig is en zelfs oen chroni
sche doofheid kan teweegbrengen.
Vele ongelukken zijn hieraan te wij-
ton, dat men (le bevolen en aanwij
zingen bij geraasmakend© installaties
niet verstaan kon. hetgeen vooral het
geval was met nieuwelingen, die niet
gewoon waren aan het ratelend ge
luid, dat bijv. door pneumatische ha
mers en andere gereedschappen,
waarmede het staal wordt bewerkt,
wordt veroorzaakt. Het is misschien
te veel verlangd om te verwachten,
cl,ai. men langzamerhand afdoende ge-
r a as ve nrn i n d e raars zal kunnen ver
vaardigen, doch wanneer men be
denkt, hoé men ©r in geslaagd is, ge
luiden, die op straat of die in een ka
mer werden voortgebracht, minder
lioorbaar in een aangrenzend vertrek
te maken, dan is er toch een zekere
wetenschappelijk© grondslag aanwe
zig d'o hoop geeft, dat men in dit op
zicht een zeker resultaat zal bereiken.
Bij olie-ovens b.v., die voor hel ver-
hitten van klinknagels worden ge
bruikt, wordt door de snelle opvol
ging van zwakke ontploffingen een
geraas voortgebracht, dat de lucht
aanhoudend doet trillen en waardoor
de gehoorzenuwen overweldigd wor
den. De oonstructie van deze bran
ders zou zoodanig gewijzigd kunnen
worden, dat het verbrandingseffect er
door werd veranderd en het geraas
weggenomen b.v. door het aantal ont
ploffingen in zulk een mate le ver
meerderen dat het gelukl, niet langer
meer zou zijn waar te nemen, want 't
zou het gehoor vermogen van het men-
sclielijk oor te boven gaan.
Wat men in de theorie of practijk
voor mogelijk ot niet mogelijk houdt,
toch is dit een onderwerp, dat do ern
stige aandacht van ingenieurs be
hoorde bezig te houden, w'or streven
het toch moet zijn orn arbeid©voor
waarden in het leven te roepen, die
tot een hooger productief vermogen
kunnen bijdragen.
DEENSOI SCHIP GETORPEDEERD.
Een „F.xchange"-telegram aan de
„•Manchester Guardian" meldt
De Deonsche consul te Newcastle
heeft The Hansea Steamöhip Com
pany off'oieH meegedeeld, dat het
stoomschip „Saeborg" van 2108 ton
op 65 mijlen van I.ongetone en Farme
L and t« getorpedeerd.
Dit is het eerste Deensche schip
waarvan vaststaat, dat het getorpe
deerd is. Het is merkwaardig dat de
voornaamste eigonaar van het schtp
deOosten rijksche consul-gene
raal is.
Binnenland
AANBOUW VOOR DE VLOOT.
Naar het „Vaderland" meldt, zal
zeer spoedig een wetsontwerp van
den Minister van Marine de Kamer
hereiken, waarbij twee kruisers en
vier duikboot-en worden aangevraagd;
(„N. R. Ct.").
Amsterdamsche Beurs.
Openingskoersen van 5 Juni 1915.
HOLLANDSCHE HANDELS
BANK.
5 pCt. Nederland 99 15/16.
5 pCt. Ned.-Indié 97 5/8.
Deli Mij. 448.
Senombah 438.
Amsterdam Rubber 127'4.
Gec. IIoll. Petr. 167-8.
Kon. Ned. Petr. 533—5.
Orion 56.
Denver S.
Erie 27.
Kansas 25 1/4.
Missouri 12 5/8.
Sou Ui Rail 16 i'2—17.
Union Pacific 127 3/4.
Pref. Wabash 3/4.
Comm. Stuc1 ©baker 70/71.
Amalgamated 71 7/8.
Am. Car. en Foundry 5-1 1/2.
Am. Hide en Leather 32.
Cm. Cigar 446
Cm Steel 59.
Pref. Marin? 4 7/8.
4 1/2 pCt. Marinehonds 39 3/4.
NAGEKOMEN ADVERTEKTIËN.
Firma P. VAN CITTERT ZONEN
Boekhandel Tel. 839 Spakstraat 14.
STEEDS VOORHANDEN
Dr. G. A. 00TMAR. De wereld van het kind, gebonden f4.60
Dr. CORNELIA DE LANGE. Het Kind, gebonden f5 75
Belde werken worden op aanvrage gaarne ter inzage gezonden.
I. c.
