NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
32e Jaargang No. 9813
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 7 JUNI 1916 A
4AARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maanden: Ip^. IP®»!? ^an ,-"5 re6e,s Cts-: iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.20 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer /O.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Biï Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente),1.30 J/jAdvertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1-65 v$ jC-. |WErJ 50 Cts. voor 3 plaatsingen contant.
Afzonderlijke nummers Ji Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor HaarlemUS{
de omstreken en franco per post 0.4o Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. D* Verzokorlng der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amaterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZJIDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DINSDAG 8 JUta.
Orgelbespeling in de Groote Kerk.
Cincma-Pala.ce: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stel i in g.
De Korenbeurs: Tentoonstelling
zeemijuen.
Fr. Lieftlnok 80 jaar.
Morgen, Dinsdag 8 Juni, wordt
Frans Lieftinck tachtig jaar.
Acht maal lien is moer, dan aan
de ineesten onzer wordt toegemeten.
En die het cijfer bereikten \ertoonen
vaak op allerlei wijs de sporen van
den oudenlom, lichamelijk en geeste
lijk, zoodat nauwelijks meer van le
ven, in den waren zin van het woord,
gesproken kan worden.
De heer Lioftinck geniet, nadat hij
©enig getob niet zijn oagen heeft door
gemaakt, oen goede gezondheid en
zijn geest is nog niet door den last
van de jaren gebogen, staat reoht over
eind. Nog maar enkele weken gele
den hield hij in de Kamer een rede,
die bewondering vond bij tegen- en
medestander.
Dat maakt voor den jubilaris dezen
gedenkdag tot een feestdag.
Meermalen hebben wij den levens
loop van den beer Lieftinck uitvoe
rig beschreven, zoodat wij nu alleen
In herhaling zouden kunnen verval
len. De betpekenis van Lieftinck m
de maatschappij ligt voor een groot
deel in zijn karakter, dat onvervaard
en oprecht is. Om het kort te zeggen:
b.ij is een man!
Mogen wij hem op zijn 80sten ver
jaardag nog iets toewenschan?
Welnu dan: gezondheid en kloek
heid van geest ook op zljirt ÖOsten
verjaardag.
Stadsnieuws
Het Regeeringsbrood.
De aanvragen voor Regeerings-
brood neemt zoo toe, dat het aantal
reeds ver over de 6000 is.
Vandaag is de Haarlemsche Brood-
en Meelfabriek begonnen met de leve
ring van liet bruinbrood voor 12 cent
per K.G.
Wij hebben dit brood geproefd en
vonden het zeer smakelijk en voed
zaam.
De Haarlemsche Brood- en Meel
fabriek heeft Zondagnacht 4000 K.G.
van dit bruinbrood gebakken.
Natuurlijk was deze gewiohtshoe-
veelheid slechts vastgesteld kunnen
worden naar gissingen van de depot
houders. Evenwel bleek, dat het brood
overal opging.
Binnenbrand.
In den nacht van Zondag op
Maandag is brand uitgebroken in
perceel 6 van de Morinnesteeg, be
woond door het gezin van de weduwe
Van R. Even over half drie werd de
poiitie gewaarschuwd en ecuigo mi
nuten later was de eenpaurdsslungen-
wagen present. Met twee slangen op
de waterleiding werd het vuur, dat
in de bovenvoorkamor woeddo, aange
tast, met goed gevolg, want na tien
minuten reeds was men de vlamm<
.volkomen meester.
Zondagavond heeft de bewoonster
met een lamp het huis doorgezocht
naar de" poes en heeft bij die gelegen
heid ook de kamer bezocht, waar de
brand is uitgebroken. Wellicht is toen
iets aan het smeulen geraakt. Des
nachts ontdekte een zoon het vuur en
waarschuwde de anders bewoners.
De kamer is geheel uitgebrand,
doch alles is verzekerd.
Looddiefstal.
Bij de politie was dezer dagen aan
gif te gedaan, dat van een huis in de
Potgieterstraat looden- en oompoei-
tiepijp gestolen was. Natuurlijk toog
de politie op onderzoek uit en kon
vrij spoedig <le hand leggen op A. v.
d. M., oud 14 jaar, en L. do M., oud
12 jaar, welke beide veelbelovende
jeugdige Haarlemmers oen volledige
bekentenis aflegden, 't Metaal was bij
een opkoopc-r van de hand gedaan.
Tevens doelden de jongens mede,
dal ze uit een onbewoond perceel aan
den Schotersingel een!ge koperen
kranen ontvreemd hebben.
Arr. Rechtbank
De eerste zaak, die vanmorgen
„publiek' beluuideld werd, betrof
een diefstalzaukje. Een Belgische
vluchtelinge P. G. genaamd, heeft
van de ..Siijgnr Maatschappij" een
naaimachine op afbetaling gekocht.
Natuurlijk mocht die niet weer ver
kocht worden, vóórdat de Sinter-
Maatschappij liet hare had ontvan
gen.
Toch, door de omstandigheden ge
drongen, heeft de vrouw de machine
laten verkoopen en werd nu wegens
diefstal vervolgd.
Ze beweerde vanmorgen voor de
Rechtbank, dat bij het verkoopen van
de machine haai- het recht was gege
ven, alles met de machine te doch,
wat zij wilde. Uit het getcekend con
tract bleek evenwel duidelijk, dat do
machine, zoolang niet alles was afbe
taald, beschouwd werd als verhuurd
eigendom van de Maatschappij te zijn.
Mr. Buuduin geloofde dan ook, dat
de bekl. schuldig verklaard moest
warden. Bekl. is waarschijnlijk met
zoo onschuldig, als zij zich traditie
voor te doen. Te Amsterdam heeft
men gaar gearresteerd onder verden
king, dat zij in nauwe relatie stond
met een goed georganiseerde dieven
bende, die Ie Amsterdam en te Haark
lein goederen van karren enz, stal.
Ze zal in verband met deze feiten we
gens heling vervolgd worden.
Z.E.A. eischte 3 maanden govange
nisstraf.
Fietsendiefstal.
Een jongen van een jaar of negen
tien 'toch was het reeds do derde
maal dat hij terechtstond) had z.ch
wegens diefstal van een fiets te ver
antwoorden.
Zijne ouders wonen te Amsterdam,
maar do hoofdstad zoomin als 't ou
derhuis bekoren den jongen meer. II ij
zwerft overal en voort natuurlijk op
die zwerftochten weinig goeds uit.
Zoo was hij 5 Mea j.l. in Bloemen-
daal. Uit een ongesloten schuw wist
hij een fiets te bemachtigen en deed
dit rij'wiel spoedig voor f 5 van de
hand.
De gerechtigheid achterhaalde hem
evenwel spoedig, zoodat hij nu reeds
ai maand in voorarrest zit.
Hei getuigenverhoor leverde weinig
bijzonders op. Mr. Bauduin wilde den
jongen een niet al te zware straf op
leggen en eischte 2 maanden gevan
genisstraf.
Do President raadde den jongen
an, zich met zijn ouders te verzoe
nen.
De bekl. scheen er weinig lust too
te gevoelen. Hij vertelde van zijn
drankzuchtigen vader, die vrouw
en 'kinderen het leven thuis tot een
hel maakt...
Bel eediging.
Een Zaondamsch timmerman heeft
voor ongeveer een maand te Zaan
dam in een dronken bui een politie
agent beleed Igcnde woorden toege
voegd.
Deswege hoorde hij nu f 30 boete
subs. 15 dagen hechtenis legen zich
eischen.
Verbod van uitvoer.
Op 7 Mei heeft H. C. v. d. \V. per
motorboot door de Haarlemmermeer
uit de stelling Amsterdam gevoerd 29
zakiken haver, zonder dat hij in het
bezit was van oen consent van uit
voer.
v. d. W. voerde vanmorgen, toen
hij zich to verantwoorden hadi wegens
overtreding van het verbod van den
Stellingoom ra andcunt aan, dat hij
langs een verkeerden weg had gev
ren. Bovendien meende hij, dat de
zakken gerst bevatten.
Geëischt werd f 15 boete subs. 10
dagen hechtenis.
Examens L. O.
Haarlem, 5 Juni. Geëx. S vr. cana.
Geslaagd do dames N. J. Pawnckock
te Santpoort, J. G. Sluyp, A. F. Sy-
bolts, P. M. C. Stol en J. G.
Swnaningierh, allen te Haarlem, A. A.
E. Mans velt to Heemstede.
DUURTOE TOESLAG.
De eerste Haarlemsche Sloom was-
schcrij M. J. van Leuven goeft reeds
gedurende eenige weken haar perso
neel een toeslag op het loon van f 1,
zulks ter tegemoetkoming in de meer
dere uitgaven van het personeel door
de }»eerschende duurte.
KOSTELOOS Z\\ I- MONDERRICHT.
In ons vorig nummer kwam een in
gezonden stuk over dit onderwerp
voor ran liet bestuur der Onderwij-
zers-Zwemdub.
Wij herinneren er aan, dat in do
Runct:vergadering van Woensdag op
een vraag ran den heer Van de Kamp
naar hét kosteloos zwemonderwijs, de
Voorzitter antwoordde, dat die zaak
gestrand is op te weinig medewerking
van de i heer Sprenger; wij achten
liet billijk, daarop to wijzen omdat
uit bovenbedoeld stuk zou kunnen
worden afgeleid, dat onwil van het
gemeentebestuur om het subsidie te
verleonen, da oorzaak is.
Toen verleden jaar de periode van
5 jaar, gedurende welke het subsidie
van f 800.— 's ja ars voor koste
loos zwen 03'derwijs verleend was,
eindigde, was men over de re
sultaten niet levreden en trachtte
rborgon te krijgen, dat de uitslag
van dit zwemonderwijs beter wezen
zou.
De Commissie voor flichame-ij ke
opvoeding stelde dus voorwaarden
vast, waaronder deze, dat voor het
kosteloos zwemonderricht personen
zouden werden aangesteld, wier uit
sluitende tank het zijn zou, (voor 20
weken is f 800 ruim voldoende) maar
heer Sprenger kon zich met die
rwaardon niet voreeoigen; onder
deze omstandigheden kon niet wor
den ingegaan op een nader door hein
tot het gemeentebestuur gericht ver
zoek, om indien de f 80Ö hem niet
konden worden toegestaan, een ver
hooging te verleenen van f 300 boven
het andere subsidie groot f 1600.
Zoo ontstond geen overeenkomst.
Naar v ij vernemen kan de gemeente
de zweminrichting wel koonon, maar
voor een prijs, die haar te hoog voor
komt. Anders kon door gemeente-be
heer het vraagstuk ran kosteloos
zwemcniderricht op de beste manier
worden opgelost.
KONINKLIJK NATIONAAL STEUN
COMITé.
De veertigste lijst van het K. N.
S. C. vermeldt o.m. de volgende gif
ten: Personeel Kenn. EJectr. Maat
schappij, Bloem endaal f 145.05, B. A.
L. Haarlem i 20 cn M. B. Haarlem
f 25.
Het totaal der ingekomen en toege
zegde giften bedraagt thans
f 2.187.255.87 1/2.
Inbraak.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben ouigenoode gasten zich
toegang verschaft tot een huis in de
Maerten van Hcemskerkstraat door
opschuiving van een raam. 'n Goede
twintig gulden aan kleingeld werd uit
een kantoortje ontvreemd.
De politie is dadelijk niet liet onder
zoek begonnen.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2).
Uit de Omstreken
Schoten.
Adres.
Naar aanleiding van het besluit,
van den Huarlemscheo gemeenteraad,
betreffende het verstrekken van hypo
theek, is door de patroonsvereenig.ng
era. in aansluiting met haar vorig
adres, aan den gemeenteraad alhier,
opnieuw gerequestreerd, om ook voor
onze gemeente en op dezelfde manier
als de gemeente Haarlem, geld ver
krijgbaar te stellen.
Concurrentie.
Ome corr. meldt:
Tengevolge van den gemeentelijken
vLschverkoop, waardoor het afzetge
bied, der gewone visch verkoopcis
aanmerkelijk ingekrompen is. zullen
dezen, naar we vernemen, te begin
nen mei Maandag 7 Juni, hun waar
eveneens p. K.G. gaan verkoopen, en
15 2 cent onder den prijs, dien de ge
meente aangeeft blijven.
Plotselinge dood.
Toen Zaterdagavond de bierhuls-
houder Chr. K., wonende Geil. Cron-
jéstraat- alhier bezig was ziin klanten
te bedienen, bleef li ij plotsel ing op de
plaats dood.
Heemstede.
B. en W, döen de ra.volgende voor
stellen aan den Raad:
eeai laagspanmngskabei te doen
aam-leggen in de Éindemhoutstraat,
voor te zanten f 500.oan te kunnen
voldoen aan de verzoeken om aanslui
ting ran eiger.nron van woningen om
elecirischen stroom;
ile jaarlijkscho rente, die door de
gemeente gas- duinwater- en elektri
citeitsbedrijven zal moeten worden
betaa'd aan de gemeente ener de in
1914 verstrekte gelden, te bepalen op
vijf en «?n kwart procent;
don heer R. Dijkstra Hzn. 'te Bloo-
m en daal een gedeelte water van do
Leidsehe vaart bij de Zand voort scha
laan te verhuren tot ligplaats voor
een schuite.muis voor f 12.40 per
jaar.
Openbare vergadering van den
Baad der gemeente Heemstede, op
Donderdag, den lOen Juni 1915, des
avonds om acht uur.
Te behandelen onderwerpen:
1. Vaststelling lijst van personen,
die voor een benoeming in het stem
bureau In aanmerking komen.
2. Benoeming stembureau voor le
den Gemeenteraad.
3. Af- en overschrijvingen en beta
ling uit post onvoorziene uitgavem
1914.
4. Vaststelling Sujipletoire bcgroo-
ting dienst 1914.
5. Adres van R. Dijkstra R.ll.z. om
er gunning bouw schuitomhuis in de
Leidsehe vaart met ontwerp-bcsluiten
onttrekking gedeelte Leidsehe vaart
aan den openbaren dienst en verhu
ring gedeelte wal er der Leidsehe
vaart
6. Aanbieding van een voorstel tot
herziening van het Uitbreidingsplan
betreffende terreinen gelegen ten
Noorden van de Kcrklaan.
7. Vaststelling rente voor verstrek
te geldein ten behoeve van het ge
meente ga-v, duinwater- en ©lectriai-
tedtsbedrijf.
8. Uitbreiding van het eloctriddh
kabelnet.
9. Benoeming van een hoofd der O.
L. School.
Voordracht:
No. 1 J. do Jong, hoofd der school,
te Ooetzaan;
No. 2 H. P. A. J. Buiije, hoofd der
school, Papend recht;
No. 3 J. T. P. Kalkman, onderwij
zer. Amsterdam.
10. Adres Bestuur der Woningver-
eeniging Berkenrode inzake over
dracht Eikeiilaan (met antworp-be-
sluit.
11. Ingekomen stukken ea mededeo-
lingen.
GROBNENDAAL.
Bij den vijver op Groonendaal
bloeien de rhododendrons, 't is zoo n
prachtig gedicht, dat wie oven kan er
heem moet trammen of fietsen om dat
te gaan zien. Wie Zondag van den
meest begoneri weg naar dit mooie
plekje afdwaalden, warén er verrukt
over.
V I s c h w e d e t t ij d.
Zondagmorgen hebben de l6den der
vfeohclub „De Morgenstond" een ©n-
derlimgem wedstrijd gehouden
Lisse in de Ringvaart.
De wind was gunstig en de vangst
vrij goed. Toen om 6 uur de contro
leur het sein lot eindigen gaf, bleek,
dat P. Kramer den len prijs voor het
grootst aantal visschen had behaald
terwijl J. v. d. Vlugt den 2en, B. v.
d. Klashorst den 3en en A. Leuven
kregen
Sf
den 4den prijs kregen. De prijzen bo-
stonden uit hengelstokken en visch-
nettcn. Buitc-n deze waren nog 15
prijzen, alle bestaande uit vischgoret.
De prijs voor de grootste visch
werd gewonnen door J. v. d. Vlugt
Per stoomtram keerden de deelne
mers weder huiswaarts.
IJmuiden.
VISCHVAART ONDERLINGE.
In een op 2 dezer te IJmuiden ge
houden verga-lering heeft, de oprich
ting plaats gehad van cLe hierboven
genoemde vcreeniging.De vereenig!ng
heeft o.m. ten doel het gezamenlijk
nakomen van de verplichtingen, fi-
nancieelo en andere, welke voor haro
leden voortvloeien uit de bepalingen
der Oor 1 ogszeoongeva. 1 enve tDe
nieuwe vcreeniging s'.uit zich nan bij
Zee- Risico
Als bestuur zal optreden het be
stuur der te IJmuiden bestaande on
derlinge voor Casco- en Volksverze
kering, zijnde de hoeren.: A. S. Groen,
R. de Boer, S A. Bakker» J. 1'. Klercq
en W. A, Dolleman.
DE OCEAAN STER.
De Staatscourant van Zaterdag bo
vat de goedgekeurde Statuten ran do
Exploitatie Maatschappij „De Oce
aan Ster'' te IJmuiden.
Deze <N. V., die voor den tijd van
veertig jaar is aangegaan, heeft ten
doel het oprichten van, het deelnemen
in en het verleen en van geldel ijken
steun aan ondernemingen, welke zich
bezighouden mot het uitoefenen van
het visschorijbedrijf of andere .daar
aan verwante bedrijven, het verkrij
gen en vervreemden van aan doe! en
in dergelijke ondernemingenhot
expioiteeren en beheeren, in den uit-
gebreidstcn zin genomen, ran soort
gelijke bedrijven en het overnemen
van hare rechten en verplichtingen,
v oorts het varen van koopvaardijgoe-
1 dzu-en bet verleeoen van bijstand
aan in nood ver koe rende vaartuigen,
in het handel drijven in visch en vis-
cherijgoederen, in den ruimslen zin
genomen.
Het maatschappelijk kapitaal der
vennootschap bedraagt honderd vijf
tig duizend gulden, verdeeld in drie
honderd aandeden, elk groot vijf
honderd gulden, in welk kapitaal,
door de oprichters te zamen wordt
deelgenomen voor zestig aandeelen,
welke geheel zijn volgestort.
binnenland
BOMMEN OP EEN NiED'ERLANDSCII
SCIIIP GEVALLEN.
Men meldt uit Vlissingen aan het
Alg. Handelsblad:
Vrijdagavond tegen 12 uur, toen het
s s. „Prinses Juliana' van de Mij.
„Zeeland'' te Tilbury Docks aan den
wal lag en de moeste passagiers z Ti
reeds aan boord hadden begeven
(waaronder een CO tal Duitsche vrou
wen en kinderen), naderde uit do
richting van Gravesend een Duitsch
\liogtuig, dat een vijftal bommen liet
vallen in de buurt van de mailboot.
Vier ervan ontploften, de vijfde, die
slechts 10 motor van de boot viel, ont
plofte niet. Er werd geen schade aan
gericht
Onder de passagiers heorschte groo
te ontsteltenis.
Aan de Nieuwe Rolt. CL wordt nog
gemeld:
De bomnien waren waarschijnlijk
bestemd voor eon sdieepje beladen
met dynamiet dat op nog geen 100
meter van de mailboot lag.
Eenige ruiten en gloeilampjes op
i mailboot zijn stukgesprongen. Be
schokken, die de hommen veroorzaak
ten. waren zoo lievig, dat matrozen
mededeelden zoo iets verschrikkelijks
nog nimmer te hebben meegemaakt.
Pers-Overzicht
NEDERLAND EN DE OORLOG.
We lezen in -de „Nieuwe Rotter-
damsche Courant''
De oud-eninister van oorlog H. Co-
lijn zet in het maandschrift „Stem
men des Tijds" zijn roeks art kelen
over den volberenkrijg voort. Het
volgend© is er aan ontleend
Hoewel Nederland bij d-t aSes toe
schouwer wenscht le blijven, is het
eindresultaat van de worsteling voor
ons toch van groot belang, omdat zich
zeer gemakkelijk een toestand denken
laat, waarbij voor ons de vredeson
derhandelingen nog gevaarlijker pe
riode zouden kunnen inleiden dan de
oorlogstoestand
Zou Duitechiand b.v, over de ge
heel© linie zegevieren en België be
houden, dan vrees ik, dat onze posi
tie uitermate moeilijk zal worden.
Antwerpen lil Duiheche handen, daar-
uit kunnen allereerst economisch be
langrijke veranderingen voortvloeien.
Maar bovendien, Antwerpen een
Duitsche stad, brengt stellig en zeker
na enkele jaren.het Scheldevraag-
stifk naar voren. Het is eenvoud'a-
ondenkbaar, dat Duitschland op den
duur vrede zou hebben met een toe
stand als thans te dien aanzien be
staat. De Schelde grensrivier, ie wel
het minste dat ons te wachten staat
en niet onwaarschijnlijk kom; er
zelfs begieerte naar belde Schelde-
oevers en etaan dus ook Zuid-Beve
land en Walcheren op het spel. DU
zal, in het onderwerpeïijke geval, niet
dadelijk bij de vredesonderhandelin
gen aan de orde gesteld worden, maar
komt zoo langzaam aan op de dag
orde.
Winnen daarentegen de geallieer
den. zoodat aan Duitschland de vre
de kan worden ojigo'egd, dan ducht
ik dezeifde moeilijkheden, maar nu
reeds onmiddellijk bij de vredeson
derhandelingen. liet zou mij n'-c-ts
verwonderen, wanneer zulks -n dat
geval één der clschcn zou blijken te
zijn.
Order Belgen, zelfs onder onze Be',
g'sohe „gasten", hoort men daarover
soms onomwonden spreken „Wij
krijgen bij dc-n vrede natuurlijk
Zeeu wsch-Vl a a ide ren
Dit ..natuurlijk" verstaan wij, even
natuurlijk, in het geheel niet, en ver
trouwd mag worden, dat wie wat van
ons hebben wil. het za! moeten ha
len onverschillig wie de bogeerige
ts en op welk tijdstip hij komt.
Zijn de bovenaaiigoduide twee on
derscheidingen juist, dan vo%l daar
uit, dat een DuHsohe overwinning,
waarbij Boigiö Duitsch blijft, of
een overwinning der geallieerden, die
hen in 6taat zou stellen de kaart van
Europa te wijzigen, niet in het be
lang van Nederland zou zijn.
Dan kan dus ook ons verlangen
I niet uitgaan naar een van die '.wee
gevallen, maar dienen we te erken-
ken, dat het voor ons het beste ie,
wanneer de oorlog zóó eind gt dal
Bolgie wel is waar zijn onafhanke
lijkheid herkrijgt, omdat de onafhan
kelijkheid van Belgie een Neder-
landsch belang is. doch zonder dat
partijen in staat zijn daarbij een der
de le benadeelen.
;i het oogenbük
'ebt inderdaad dat het zoo gaan
zal Maar het kan ook anders 'oo-
pen en dan zal tegen het einde voor
Nederland nog de vraag kunnen rij
zon, of het, ter wille van de toekomst
van het Vaderland, niet noodzakelijk
Is om nog vóór den vrede mee le spre
ken, wijl het na den vrede wel eons
te laat kon zijn.
Zoo blijft de toestand voor ons dus
T.stig, en dient gegispt het opko
mende geknabbel en goknoag om den,
militairen last onzer dagen le ver
lichten.
als het nu loopt zooa's ik ver
wacht dal het loopen zal als Duitsch
land verder Bereid is, tegen zekere
ergoedingen, Belgie weer te ontrui
men en dit land zijne onafhankelijk
heid zij het vermoedelijk met wat ge
wijzigde grenzen herkrijgt, zuilen
wij dan bij de vredesonderhandelin
gen geheel buiten de moeilijkheden
blijven?
Voor zoover ik vermag te zien
-jhijait het mij toe, dat ons in dat ge
val geen ernstige gevaren dreigen,
maar zullen we on6 toch hebben voor
to bereiden op de regeling van een
tweetal aangelegenhedendie reed»
lang hangende zijn en nu vermoede
lijk tegelijkertijd aan de orde zullen
worden gesteld. Althans schijnt he|
mij zeer mogelijk toe, dat de op'os»
slug daarvan in verband met de ove»
rige onderhandelingen ler hand ge-
nomen zal wordra.
Bovendien zat, dunkt mij, bij den
vrede nog een en ander te regelen
zijn met betrekking Uit de Du'tsch-
Nederlandsohe Telegraafmaatschap.
pij, daar het lar.dingspunt van dkn
kabel in den Stillen Oceaan, het ei
land Yap, thans in Japansche han.
don is.
Maar noch <Ie beide eerstbedoelde
aangelegenheden, noch het laatstge
noemde onderwerp raken levensbe
langen van den Nederlandse hen
staat, zoodat de afwikkeling er van
jen ernstige moeilijk'
g behoeft te geven.
Minder gerusl ben ik nog a'tijd ten
aonz5en ran onze Aziatische bezit
tingen.
Er zijn er, die meenen dat de ver
wezenlijking van hetgeen in China
nagestreefd wordt aUe Japansche
energie zal opeiechen. zoodat verdere
expansie dientengevolge zal u'tWij-
ven. Wie zóó oordeelt, geelt blijk ran
Japan en de Jajxraners geen juiste
voorstelling te bezitten. Hei einddoel
der Japansche politiek is volkomen
klaar en geen nevenoverwegingen zul
len de uitvoering er van opschorten.
In Oliina is gewacht op het ju'sto
oogenblik en toen greep men toe. Zoo
zal men ook elders doen zoodra het
moment gekomen is. Daartegen le
vert de slaapmuts, die wij ons al weer
over oogen en ooren trekken, geen be
scherming op.
Men moet er mee rekenen, dat do
in Japan levende begeerte tot expan
sie naar het Zuiden de gunstige gele
genheid tot bereiking van het doel
niet zal laten voorbijgaan.
Is Duitschland nu op het Euro-
peeech oorlogstooaeel in een posit'e,
dat liet aan zijn hoofdtegens'anders
wat vragen kan, dan acht ik het ge
vaar. dat het. in vereeniging met Ja
pan, zich elders wellicht schadeloos
zal willen stellen, ger'-ng. Maar in 't
omgekeerde geval kan men nooit we
ten hoe hot loopt. Indien aan de eene
zijde hef ingrijpen van Italië den oor
log in Europa volkomen op het dooda
punt brengt, zoodat men hier zou
moeten eindigen met het verlies van
Du'tsohland's koloniën. Indien Ame
rika zich nog ecus voegen ging bij
Duilsch'and's tegenstanders. Zou
dan de drang tot het drijven van zui
vere Realpolltiek deze be'de mogend
heden niet saam kunnen brengen?
Wie met Japan samengaat, vermag
in den Stillen Oceaan a"es en wie
met Duitschland samengaat belet
daardoor aan de andere Buropeesche
mogendheden om lets ran beteeken is
In Azië te doen, omdat Duitschland
die anderen verhindert z'ch lm Euro
pa te verzwakken.
Do bijzondere moeilijkheid voor or.s
schuilt nu hierin, dat cor.e bepaalde
uitkomst van de Europecsche worste
ling voor het moederland ge wenscht,
daarentegen voor de Aziatische bezet
tingen wel eens minder ge wenscht
kon blijken of ook omgekeerd.
Men kan zich. dus zeer wel eer.
kere tegenstelling van belangen
denken, die niet alleen <lc bezorgd-
beid over de komende dingen recht
vaardigt. maar ook noopt tot klim
mende waakzaamheid op diploma
tiek en militair gebiedte sterker
naarmate de vrede meer nabij komt