NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 32c Jaarpang No. 9820 Verschijnt dagelijks,' behalve op Zon- en Feestdagen. DINGDAG 15 JUNI 191b A HAARLEM'S DAGBLAD ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN: per drie maanden: Van 1—5 regels 75 Cts.: iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement Voor Haarlem1.20 f Haarlem van 1—5 regels fl.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL Voor de dorpen'In'dén omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der Bii Abonnement aanzienlijk rabat. gemeente) 130 1 .^vsSlMfsS AdvertentiSn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; Franco per post' door Nederland1 J>5 ijf- TS 50 Cts. voor 3 plaatsingen contant. Afzonderlijke nummers 0.05 jz Hfc r"" Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlemu.d/k* K** w „de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.Drukkerij: Zolder Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Eureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per weck) geabonneerdon word» gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam. DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZJIDEN. EERSTE BLAD. AGENDA WOENSDAG 16 JUNL Muziek bi den Hout. Frans-llalsmuseum: Tentoonstelling oude kunst. Brongebouw: Biosc. voorstelling. Cinema-Palace: Voorstelling. Biosc. Theater, Gr. Markt Voor stelling. Stadsnieuws Do Periodiek® Raads verkiezing. De Anti-rev. Kiesvereeniging „Ne derland en Oranje" besloot Maan dagavond na eenige besprekingen, om aan liet bestuur machtiging te verteo- nen, al dan niet in nader overleg met de ledenvergadering, een beslissing to nemen omtrent de Periodieke Raadsverkiezing. Kei Regeeringsbrood. Nu de meneehen niet het Regeo riugsin ood hebben kennis gemaakt is do toeloop vau n.euwo klanten aan het 11 too-1 bur eau aan de Jaoobijne- strutit zeer druk Maandag lieten zich meer dan 1000 nieuwe gezinnn inschrijven, d.i. dus op één dag weer een 4>XK) tot 5000 brood-verbruikers. Vanochtend was hot nog drukker dt,ii gisteren. Vijl sonrijvers waren n.et voldoende om alle namen op to nemen. Een lange rij moest daarom blijven Btaan wachten. Het is thans zeker, dat reeds mc*r dui. do helft der ingezetenen zich heb ben doon inschrij ven. Aan verwarringen is er natuurlijk geen gebrek. Er zijn menschen, die het brood namen van twee verschil lende broodbakkers eu er aan het Brood bureau inaar één opgaven. Ge volg natuurlijk dat de benadeelde hakker kon:t klagen; maar aan 't Broodbureau kan rnent daartegen n.ets» doen. Anderen hebben zich wel opgege ven. maar de brood/kaart nog niet ontvangen. Zij dreigen dan vaak den hakker, dat zij naar „een ander" zul len gaan. Ter geruststelling van bak kers. depothouders en broodbezorgers diene. dat dit zoo gemakkelijk niet gaat. Wie eenmaal ingeschreven is bij oen bakker kan zich eerst.14 dagen later, wanneer de nieuwe broodkaar ten in gebruik gekomen zijn, van een anderen bakker voorzien. Het is toch wel te begrijpen, dat de administrat e van die 36.ÜÜ0 bioodoters scliromelijii in de war zou loopen, als men maar el-kan dag kon veranderen. Toon be greep dat een manoiotjo niet, dat ééni dag brood gehad htwl van een bakker en nu den tweeden dag al wilde ver anderen, omdat hij zch niet netjes behandeld had gevonden. - - Over veertien dage», luidde het antwoord. Dan eet k liever in geen veertien dagen broc-d meer, ze. 't marmetjo boos. Maar hij zal ziel» wel bedenken, veronderstellen we. .Men kan zioh thans ook aan den broodbezorger opgeven, als Regcc- rinpsbroodklant. Maar men zorge er toch vooral goed voor, dat men" zich niet bii den broodbremiger opgeeft, ah men zich reeds aan 't Broodiburo.au heeft aangemeld. Dit geeft voor do commissie zeer veel last. BOND VAN PROCUREURS- EN DEURWAARDERSKLERKEN INI NEDERLAND. Men meldt ons In een j.l. Zaterdagavond gehouden leden vergadering werd besloten tot oprichting van eer afdeeH-ng Haar lem van bovengenoemden bond. Tot voorzitter werd gekozen de heer A. van den Bosch en tot 6ecro- taris-ponningm oester I. D. Smits, bei den t? HaarJem. Met het corresjïondentschap voor het Plaatsing-bureau van den Bond blijft als voorheen belast de heer A. var. den Bosch. Jubileum. Don lea Juli as. hoopt de heer A. C. Buising, hoofdbrleveobestaller te Haarlem, den dag te herdon&sn waar. op hij voor 25 jaar bij do posterijon aan het postkantoor te Amsterdam werd aangesteld, en sedert de laatste 10 jaren aao het postkantoor alhier is werkzaam geweest. Geslaagd M« j. H. D. Hraijfc, te Haarlem. Is ges-aagd voor 't eind-diploma piano Conservatorium te Amsterdam. HENDRIK HESSELS. Hendrik Hessels is dood. 't Stond gisterenavond zoo eenvou dig in de advertentiedat hij gedu rende 51 jaar bij het teekencollege „lvunst zij ons Doet" werkzaam is ge weest en dat het bestuur hem voor zijn trouwe diensten erkentelijk is. Maar allen, die ©enigszins bekend zijai met Haarlem's oudste teekencol lege, weten en begrijpen, dat in dje woorden maar in beperkte mate is uitgedrukt 't gevoel van 'hen, d'ie zoo- vele malen met den overledene in aanraking kwamen. Iemand, die meer dan een halve eeuw in eenzelfde betrekking blijft, verleent aan de plaats, waar hij al die jaren verbleef, een zekere bekoring, en zïjir. figuur wordt noode gemist. Dat. is ook -hier 't geval. Niet sleehls de tegenwoordige, maaralle oud-leden zullen met deelneming de tijding van I-Iessels' -dood vernomen -hebben. „Kunst zij ons doel" zonder H-essels hi z'n hoekje gezeten, of door 't ver trek scharrelend In gestadige zorg voor de bezoekers, was niet denk baar. Voordat de teekenaars en schil ders verschenen ia de lokaliteit boven de Waag. had He9se!s gezorgd, dat alles ordelijk was opgesteld en een kopje thee een aangename onder breking van "t werk genoemd kon wor den. Hoevelen heeft hij er wel gekend, hoevelen en... wie. Want „Kunst zij óns doel" heeft kranige figuren voort gebracht. Werkers a's Mauve, Bos boom p a hebben daar op 't atelier, dat zoo weinig Haarlemmers kennen, zich geoefend en 't was Hessels, die hen met 'honderd kleine diensten ter Voorts nr.emen we van de g-edich- tei, die getoon-ziet zijn het vijftal: „De Ruïne", „Spaarne", „Onze Dui nen", „Het Slof (te Heemstede) en „Haarlemmerhout" die onderschei denlijk zijn gecomponeerd door Brandts Buys, Bouwman, Philip I/mts, W. Robert en Van 'r Kruys. Zijn teekentalent wijdde hij aan verscheiden gedenkboeken der ver- eemifiïng, o.a. aan dat, 't welk verscheen bij het 80-jarig bestaan der vereeniping en het boek, dat aangebo den werd bij de opening van 't Frans Halsmuseum. Ruim 50 jaren was hij welkend lid van de liedertafel en maakte iteel uit van 't bestuur 't laatst als bibliothe caris en vroeger als secretars. Zang en Vrtcndschup heeft hem in die tweevoudige hoedanigheid altijd zeer gewaardeerd en met recht, want de lieer Van B roemen was altijd bereid, voor haar belangen op te komen en tot haar bloei bij te dragen. Sedert kort was hij geen werkend lid der voreeniging meer. Hij bleef echter lid van-verdienste. (Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2). Uit de Omstreken Aerdenhotst. A a n r ij d i n g. Maandagochtend omstreeks elf uur passeerde de expediteur Lucas en Ver boog met zijn beladen wagen de Sparrenlaan, toen juist eon tram uit ncii „,S nviiwiu r-c-jjo u,u~i.„ vw 4e richting Haarlem naar Zandvoort zijde stond. Hij kende de leden en kwam aangereden. Bijna was het hun wenschen. evenals zijn vader, i vcertung van den expediteur den over- ZIGE UNERS-OPSTOOTJE. Op de paardenmarkt te Nuinans- dorp bracht een troep zigeuners, die met woonwagens even buiten de ge meente stonden, groote stagnatie te weeg. Een der zigeuners deed zich voor, of hij een paard wilde ruilen, de koop wilde niet lukken, omdat de zigeuner den indruk maakte dat hij het paard op een slinks-she manier kosteloos in handen wilde krijgen. Er ontstond een woordenwisseling, waarna de zigeuner den koopman met boksbeugel en dolkmes te lijf ging. Toen de politie er bij kwam, kreeg de zigeuner hulp van andere zigeuners. De zigeuners schoten met revolvers op de politie; deze laatste mocht het, nadat militaire hulp was opgedaagd, golukken de zigeuners te «De óók al in dienst van ,,K. z. o. d.' was, en door Hendrik a'-s zaa'knecht wen! opgevolgd. Zijn grootvader was van de oprichting af bij 't College werkzaam. De Haarlemmer weet er niet veel van af, hoe 'hierr te Haarlem op ver schillende ateliers woirdt gearbeid. Hoe zou ook de niet-ingcwljde in de gelegenheid komen, 'n blik te slaan op de wintenavóndbijeenkomsten in lokaliteiten, die in alle dee'en van -de sta.l te vinden, zijn en waar ééns of meermalen in de week de leden bij elkaar komen en in vertrouwden en vertrouwelijkere kring teekenen, k.ri- tiseeren en bekritiseerd worden. Zoo als gezegd, men merkt daar weinig van, zelfs als een avond niet gewenkt wordt, maar bij de herdenking van 't een of ander feit de tijd verstrijkt, zonder dat men toekent. Fm zoo zullen, vóór vier jaar maar hoe: weinigen 't veimoed hebben, dat op zekeren avond in do zalen van „Kunst zij ons doel" een huldiging plaats had, en wel van den zaal- knecht, die een halve eeuw voor de belangen van de leden had gewaakt. Ko Doncker was aan 't dichten gegaan en Kruyder had gezorgd voor een imitatie-theeketel. En toen op 't ver zoek, dal in Donckcr's tekst vervat was, do jubilaris-theeschenker naar boven keek, daalde daar plechtig door de zoldering de ketel en bleef vóór den jubileerenden zaalknecht hangen, d'ie er toen maar zóó den Inhoud kon uithalen. Zoo zou men nog zooveel vertellen kunnen van den ouden gelroirwe. Hoe hij. wanneer hij op z'n praatstoel zat, oude geschiedenissen u't z'n tachtig jarige herinnering kon opdiepen of goeden raad geven. Vanmorgen, half elf, is Hesscis be graven, „Kunst zij ons doel" had een krans gestuurd Examenboe khouden. Bij hert examen vanwege de Ver- eeniging van Leeraren slaagde voor boekhouden de heer Chr. van den Broek, alhier. ZWEMSCHOOL. De temperatuur van het water was hedenmorgen te 6 uur G3 gr., te 12 uur 64 gr. J. VAN BREEMEN Jzn. Op den leeftijd van 75 jaar is hier overleden de heer J. van Breemcn Jzn.. een oud Haarlemmer, die als 't ware bij Haarlem behoorde eu do stad ran zijn inwoning zeer liefhad. Begaafd met teekentalent heeft hij men inooi hoekje van Haarlem ge- teekend of door een aquarel vereeu wigd. Zolfs, toen, rai al jaren gele dere, zijn o oven verzwakten, wist hij nog menig mooi taf reel to schetsen. Van Breomem beoefend® ook niet zonder succes de (ïichtkunst: hij heeft dat talent, In don looip der Ja ren, 'vooral gesteld in den dionst van de Koninkl Liedertafel Zang en VriecWtecliap, welker oudste lid hij was. Bij menig© gelegenheid is weg gepasseerd, doch de tram was nog te vlug en gaf den wagen een zoodanigen duw, dat een as brak. Het paard sloeg op 'hol, de voorman kwam er met een kleine ontvelling aan het aangezicht af. Koloniën GRA1MSER BRINKMAN. 'De Algemeen Hoi ui eAsl>i<ad-d or res pondent te Batavia seint, dat do Raad van Justitie t® Batavia W. F. Gramser Brinkman ter dood veroor deeld heelt wegens moord en inbraak Zijn medeplichtige J. E. Söffing werd veroordeeld tot twintig jaar ge vangen isstraf. liionesknd H. IJ. S. M. De N. R. CL meldt nader: Blijkens het praeadvies van com missarissen der Hollandsch IJzeren Spoorweg Mij., uit te brengen in de algemeen© vergadering van aandeel houders, op 28-Juni te Amsterdam, wijst de exploitatierekening, tenge volge van de buitengewone omstan digheden, waarin ons land sedert 1 Augustus verkeert, een belangrijke vermindering van ontvangsten aan, namelijk van f 2.214.000 uit het reizi- gersvervoer, van f 1.137.000 uit het goederenvervoer, en van f 100.000 uit andore ontvangsten. De exploitatiekosten vermeerderden met ongeveer f 341.000. De vermeerdering valt hoofdzake lijk op de volgende posten: bezoldi ging meer f 321.000, kosten van on dersteuning personeel meer f 162.000. Met verbruik van brandstoffen voor de locomotieven verminderde, dank zij den beperkten dienst van 1 Augus tus, met f 210.000. De winst- en verliesrekening wijst aan lasten aan totaal f 9.676.505, aon baten f 8.811.175, gevende een nadee- Mg saldo van f 865.330, Krachtens de overeenkomst met den Staat suppleert deze hetgeen minder is verdiend dan 4 pet. op de aandeel en, op voorwaar- de, dat niet meer dan 3 pet. dividend worde uitgekeerd. De Staat betaalt f 1.765.330, waardoor de maatschappij in staat is aan de reserve f 225.000 boe te voegen en 3 pet dividend uit te keeron. In de vergadering zal machtiging worden gevraagd een leening aan te gaan van ten hoogste f 15.000.000, hetzij in eens, hetzij bij gedeelten. Do gelden worden gevraagd voor even tueel nieuwen aanleg, uitbreiding en aanschaffing van rollend materiaal. PARLEMENTAIRE BEHANDE LING. De Telegraaf meldt Naar wij vernemen wordt aange nomen dat, behoudens buitengewone omstandigheden, de Eerste Kamer het gezantech3pswetje zoor spoedig, tn ■eder geval deze maand, m 't open- Vijf zigeuners werden gearresteerd. Voormelde koopman had eenige steekwonden in het hoofd, een bur- ger een schotwond bij het oor beko men en een militair werd zeer ern stig aan de hand verwond. Van de politie werd niemand verwond. De politie en militairen hadden, toen de zigeuners werden weggebracht, de grootste moeite om het volk, dat de zigeuners lynchen wilde, in bedwang te houden. (N. v. d. D.) I DIEFSTAL UIT HET RIJKS- j MUSEUM TE AMSTERDAM, l In het laatst der vorige week is i uit hel Rijksmuseum te Amsterdam een medaille met ketting van goud i ontvreemd. l)e meda-ille vertoom het Nederlandsche wapen met airalen- kirar -, op de keerzijde staat„Het j Nederl.-Ind'isehe Gouvernement aan Pawawaai lvroong Segari". De siera den waren geborgen in een bescha digd bruin lederen étui, waarin een geperst koperen wapen van Nederland stond. BRAND. Te Nosberg, gemeente Pannüigen (L.), werden bij een hevig onweder de boerderijen van de landbouwers B., J. en K. in de asch gelegd. Behalve 9 varkens, die in de vlammen omkwa men. kon de iheele inboedel gered worden. Verzekering dekt de schade. (,.L. K."). MISLUKTE CHANTAGE. Dezer dagen werd een bewoner der Oranje-N assau laan te Amsterdam op gescheld met de mededeelirig, dat bij sprak met den officier van justitie en dat geen gevolg zou worden gegeven aan zekere zaak liet betrof het overrijden door den betrokkene van een jongen met njn automobiel in dien hij bereid was een som van 500 gulden te storten. De bewoner be greep dadelijk met een poging tot chantage te doen te hebben, doch deed aisof hij op de zaak inging en bood de helft. Zaterdag nu vervoegde zich aan zijn woning een 15-jarige jongen met een schrijven, waarin verklaard werd, dat de officier van justitie geen ge volg aan de zaak zou geven als hij een bedrag van f 250.— ontving. De politie die door den bewoner van de Oranje-Nassuulaan gewaarschuwd was, rekende den jongen in. Hij ver klaarde dat twee onbekende mannen hem vijf guldon hadden gegeven voor het bezorgen van den brief. Als er gevraagd werd, van wien het schrij ven kwam, bad de jongen moeten antwoorden: van den officier van just.tie. (Alg. Handelsblad). GEDENKTEEKEN. Het comité tot oprichting van een gedenktecken bij Quatre-Bras ver zoekt aan de pers het volgen do mede te deelen: Het Nederlandsche en het Belgische comité, gevormd met het doel om. ge zamenlijk door de Ned er" a odei's en Belgen, op den honderdsten gedenk dag van den strijd van 16 Juni 1815, een gedenktecken bij Quatre-Bras te doen oprichten, ter herinnering aan het heldhaftig gedrag van de ad.iar gestreden hebbende Noord- en Zuid- Nederlandschc troepen en aan de bij dut treffen gevallen wapenbroeders, zijn .door der. oorlogstoestand niet in staat geweest dlit jaar aan hun pion uil,voering te geven, maar moest 't uit stellen tot normale tijdieox Er is reels een bedrag van f 7000 bijeen. aardappelen akker van den landbou wer R. Meeuwen te Havelte werk zaam was, door een zonnesteek weid getroffen is Zaterdag aan de gevol gen overleden. DE „ROTTERDAM". De Telegraaf meldt: Te Rotterdam liep een gerucht a's zou de „Rotterdam" van de HoUand- Amerika-liijn vare New-York naar Rot terdam te Dover zijn opgehouden. Wij kunnen d'H gerucht zoor stellig tegenspreken. Bij informatie is ores gebleken, dat de „Rotterdam" bij de Downs geankerd lag. Doch daarin moet men niets bijzondons zien. Bijna alle Nederlandsche schepen, komen de van Amerika, gaan daar ten an ker, opdat de papieren onderzocht kunnen worden. Men verwacht, dat de „Rotterdam" heden ('Maandag) ai weer opgestoo.-nd is en te Rotterdam zal arr'veoron. 't Wolffbureau meldt uit Berlijn: De „Voss. Zeitung" deelt mede, dat de Engelsche regeering wederrechte lijk alle stoomschepen vau de Hol- laod-AnionTn-1 un van Rotterdam naar New-York aanhoudt en &Ue Duitsche diamanten uit Zuidwest- Afrika, die uan Amerikoansche fir ma's gezonden worden, in beslag neemt Aan d® Antwerpsche firma C-x-ter mans zijn onlangs Duitsche diaman ten tor waarde van 250,000 fres. ont nomen. ONTPLOFFING. Li een perceel aan de Juliana van Stolberglaan, te 'aGravenhage, had, doordien een huisbewaarder met een brandende lucifer een lek in de gas- pijp zocht, een ontploffing plaats, waardoor een begin van brand onU stond. De brandweer blnschte het vuur met één straal op de waterlei ding. De man en zijn echtgenoot® be kwamen eenige brandwonden. De aangerichte schade is niet belangrijk. Sport en Wedstrijden It gezet en baar zal behandelen, torwij! voorloo- p'g het plan zou zijn de Tweede lta- gedichtje van hem op 8 uitgevoerd. j pig het plan zou zijn Van hein waren <ke bekende Zatog- j mer in Juli te doen terugkoeren voor en-Vriendschapliederen: „Hoog de j de openbare behandeling van de Vaaiu!" em „Graflied". Landstormwet. DOOR EEN ZONNESTEEK GE TROFFEN. De arbeider R. GrHter uit Uffel'.e, die j.l Woensdag, terwijl hij op een Schieten. NOORD-HOLL. SCHIETBOND. Bovengenoemde bond hield Zondag in het Hoeren logement te Edam zijn jaariijkeche algemeene vergadering. Met een kameraadschappelijk© toe spraak werd de vergadering door den heer R. Noord geopend, waarna door den heer L. Bakker het jaarverslag werd uitgebracht. Hieruit bleek, dat het ledental thans 171 bedraagt, ver deeld over de plaatsen Alkmaar, Am sterdam. BÜocmond&al, Edam, Haar lem, Hoorn en Purraerend. De reke ning van den penningmeester, den heer J. Boedijn, wees aan een batig saldo van 3 79 1/2. Beid® vers'agen werden onder dankzegging goedge keurd. Bij de hierop volgende be stuursverkiezing werd tol voorzitter gekozen de 'beer W. G. H. van Erp, te Amsterdam, tot secretaris dc lieer L. Rakker en tot onder-voorzitter de heer K. -Noord. Door het bestuur zullen pogingen worden in het werk gesteld om in het najaar een wedstrijd te organleeeren op buks. Des avonds had de prijsuitreiking plaats, wij laten hier den uits'ag van den wedstrijd volgen Winter wedstrijd (max. 25 vteuebs.) Eere-prijs, Generaal Jou bert. O ver veen, 20 vis. Ie prijs, Iloorn, te Hoorn, T.) vis. 2e prijs, Sanboo, Amsterdam, 19 vis. 3o prijs Generaal van Mer loni Haarlem, 18 vis. 4o prija, Voor Vaderland en Koning, Haarlem, 18 visuc'ls. Hoogste kctrpsschutters: 1 A, Spaander, Hoorn. 49 punten. 2. j. W. Boon, Haarlem. 48 punten. WEDSTRIJD VAN ZONDAG. Korps wed6tr ij d (rnax 250 p.) I. Generaal van Mer-'en, Haarlem, 203 punten, 2. C.la/udius Civilts, Haar lem, Haarlem, 202 punten. 3. Sanboo. Amsterdam, 195 punten. 4. Generaal Joubert. O ver veen, 194 punten. Hoogste korpsschiutters 1. L. de Raad, 46 punten. 2. H. E. Stap Jr., 45 punten. Personeel (max. 50 punten). 1. L. de Raad, 46. 2. H. E. Stap Jr 45. 3 J. M. VoskuijJ, 45. 4 A. Spaan der, 45. 5. C Marsf6lder. 45. 6 A'b. Ja' ssen, 45 7. G. Luijckx, 43 8 P. II. Kluft, 43. 9. M- Hermeman, 43 10. J. v. Keulen. 43. 11. Th. Kerstel, 42. 12. J. W. L. Ret jen, 42. 13. J. Viets, 42. 14, Fr. Hiekker, 41. 15. A, M. van Leeuwen. 41. 16. Paul Roozen, 40. H. Spoor, 40. 18. L. Smeenk, 40. 19. J. Boodijn, 40. 20. T. Dupahi, 40. 21. Ah. F. Bos, 39. 22. G. van Wijk, 39 punten. Eerebaan (mar. 50 pnten). 1 F. J. Hekk»©r. 49. 2. J. C. Wocs- tenburg. 47 3. 1L J. Bouman. 46. 4. B. J. Bots 45. 5. A. Spaander, 45 punten. Pers-Orcrzicht DE FKANSCHE PERS EN ONZE HANDEL. Het artikel u't Den Haag in .,L«» Petit, Journal", dal hier te lande de aandacht heeft getrokken, blijkt, noor de „Nieuwe Ct." onderstelt, het sein te zijn tot een relletje van de Parij- sche pers tegen den Nederlandschen handel. „Nedleriand'e beprioefde „vriend'' G'emenceau is er ook bij en geeft nu ze'fe liet schouwspel te zien van eert Fransche stokerij tegen de Neder'. Overzoo-Trust-Mfj. Een instelling men weet het die, hoezeer ten on rechte. tot nu toe juist nogal eens van Duitsche zijde is verdacht gemaakt, wijl hel heette dat onze handel z'oh daarmee aan Engeland dienstbaar had gemaakt, ja, dat zij aan het ini tiatief van den Engetschen handels attaché Sir Franc's Oppenheimer het leven te danken had. De NederL Overzee Trust is een li chaam geheel en uitsluitend in het belang van den Nederlandschen hun- del opgericht. Zij is er :n ges-'nagdl van den uit- en invoerhandel van ons land alles te redden wat bij de feite lijke onvrijheid der zee, een der vei® groote Rechtskrenkingen van dezen oorlog, te behouden vie'-. Ons land 's aan dat nationale hchaam groote» donk verschuldigd ons land en nie mand anders. Het. mag gevraagd worden, welke voons-tcllingen men zich in de Fran sche pers eigenlijk maakt van het recht van onderdanen van een neu tralen staat om hun bedrijf voort '.e zetten er. betrekkingen niet het bo- vrlende buitenland te onderhouden gedurende een oorlog. De correspondent van het „PeUt Journal" beschrijft de aanbiedingen, die inkwamen oi> een fictieve adver tentie, waarin hij hot liet voorkomen alsof een DuHsch handelshuis offer tes vroeg van levensmiddelen en der gelijke artikelen. Do handelaren, d'e op do advertentio zijn ingegaan en daarmede bewezen, dat zij in deze abnormale tijden hun zaken nog gaande hebben weten te houden, wek ten zijn misnoegen op. Waarom? Het antwoord op die vraag Is ver moedelijk te vinden in ziin toespelin gen op onae neutraliteit al is hij vriendelijk te constafeeren, dat de Ne derlandsche regeering haar onzfjd'g- hetdsplichten naar behooren vervult. Dit is meer geconstateerd en er zijn Indord'aad weinig dingen te beden ken, die gemakkelijker te constatoe ren zijn. Zelfs moet erkend, dat, tij dens deze reuzenworsleUng, de neu tral® staten een zeer goedig ra* vor men en. hoewel hun rechten telkens opnieuw worden aangetast, toch T '.- ;kens opnieuw bereid wórden gevonden. tegenover beschuldigingen hun m- 6chuid te bewijzen, wat uit een rechts kundig oogpunt een averechtsohe be handeling is. Het verband echter tusechen han delaren, onderdanen van neutrale sta ten, rè'e levensmiddelen verkoopm aan onderdanen van oorlogvoeren do staten en de neutraliteit, is met den besten wil niet te ontdekken. ArL 7 van het Onzijdigheids-verdrag voor den landoorlog (hetwelk inet dut voor den reeoorlog de grondslagen voor de houding der onzijdigen heeft vastgelegd) zegt „Een onzijdige Mo gendheid is niet gehouden te beletten den uit- of doorvoer voor rekening van een der oorlogvoerenden van wa penen, munitie en, in bet algemeen van al wat voor een leger of een loot d'ienstig kan zijn." filer geldt 'het dus artikelen, die"de actie van een leger rechtstreeks on dersteunen op grond hiervan ver hinderen de Vereenigde Staten u!®t, dat door Amerikaanecho fabrikanten aan oorlogvoerenden munitie en an der oorlog&materieel wordt geleverd. Wat dan de handel in levensmid delen, zeep enzoovoorts met de onzij digheid heeft uit te staan, gelieve „Pet't Journal" s aan te toonr n. Zij zullen bezwaarlijk van een neu trale mogendheid kunnen vergen, dat deze haar eigen onderdanen verbiedt., mot onderdanen van een bejxialde categorie van oorlogvoerende staten handel te drijven. De beschaafde we reld is gedurende dezen oor'og reeds genoeg achteruit geraakt d't zou haar terugvoeren naar de eeuwen, toen men geen neutralen kende, doch alleen bondgenooten en vijanden. Een neutrale staat van dezen tijd heeft het onbetwistbare recht in den olgemeonon strijd, aan welks ontstaan hij part noch deel heeft, toeschouwer to blijven, zijn leger gemobiliseerd houdend om, zoo het noodig mocht blijken behoorlijk van zich af te bijten. Dal van sommige artikelen de uit voer is verboden. Is pen zaak van uit» shiitend nationaal belang en ligt go» hee! buiten den kring van bcoordov Ung door buitenlanders. De zorg voor de richtige uitvoering zijner nations V!WM*rhrlflfln hiwfl m r- r- voorschriften heeft men aan eiken slaat zelf over te latenhet recht van

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1915 | | pagina 1