De Europeesche Oorlog.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 3 JULI 1915
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
D u i t s c h slafberioht:
„Eem nachtelijke aanval op de Duit.
pc he stellingen ten westen van Sou
ches is afgeslagen.
In he; westelijk flecl van Argonno
hebben afdeel in gen van het leger van
den Duitschen kroonprins een mooi
succes behaald. Wurtembergsche en
Kijkslandschö troeijen hebben ten N.
W. van Four do Paris Franscho loop
graven en steunpunten over een
breedte van 3 K.M. en een diep» van
800 tot 300 M., stoinu-nderhand geno
men. De buit bedraagt 25 officieren
en 1710 man gevangen genomen, 18
machinegeweren, 10 mijn werpers en
een revolverkonon vormeeslerd. De
verliezen der Franschen zijn aanzien,
lijk.
In de Vogezen hehben de Dliitschers
op den Hilsenfirst twee verdedigings
werken genomen. Pogingen van de
Franschen om ze te hernemen zijn
mislukt. 3 officieren on 149 man zijn
daarbij ;n handen der Duitschers ge
vallen".
Fransch communiqué.
„Het artiileriegevecht ten Noorden
van Atrecht is Donderdagnacht op
een groot aantal punten van het front
met groote hevigheid voortgezet, voor-
ui in de streek van Woesten (ten N'.
W. van Yperen», bij Souches en Ver-
»eu;I.
Ten Noorden van de Aisne iiebben
Duitsche grenadiers na een .hevige en
langdurige beschieting tegen 2 uur
Vrijdagochtend een aanval gedaan op
de Fransche stollingen aan den straat
weg Abtain—Angres ten N. van don
weg naar Béthune. Die aanval is
volslagen mislukt.
Bij La Boisselle lieeft een Franscho
mijn vooruitgeschoven Duitsche veld
werken vernietigd.
Voor Dompierre heeft een Fronsehv
mijn werken die de Duitschers bezig
waren aan te leggen onderste boven
ze worpen.
Aan het front van de Aisne wordt
oen onafgebroken artiileriegevecht ge
leverd.
Bij den aanval der Duits:hers tus-
scheii Binarvdle en Four de Paris
hebben zij de eerste liniio Fransche
loopgraven (later heroverd) alleen
kunnen nemen door hot stukschieten
van de loopgraven uit zwaar geschut
en het gebruik van granaten met
stikgas. Donderdagnacht .s de strijd
met groote hevigheid voortgezet. De
Duitschers hebben weer een aanval
beproefd, gesteund dx>or groote mijn-
werpers en gebruik moleend Van gra
naten met stikgas. De aanval is af
geslagen.
Lr worden ait.llericgovechteu gele
verd in de sticck van Bois d'Ailly,
Fhrey en het Priesterbosch.
lu het Quort-eai-reaerve "van hot
Priesterbosch tiebbcri de Duitschers,
na een voorbero ding door hevig ge
schutvuur, een aanvul beproefd, die
door liet vuur der FranscJie infante
rie is gefnuikt.
In de Vogezen ht-bben de Duitsctiers
na een bombardement twee aanvallen
op het Franscho front gedaan, bij
den Langenfeldskopf on den Hilsen
first. die beide volkomen zijn afgesla
gen'
Keuter seint uit LooidenDe oog
getuige in het Engelsche hoofdkwar
tier meidt, dat de eenige bedrijvig
heid op het Engelsche front in den
1 aatelen tijd- heeft bestaan in mijn
en luchtgevechten. Deze faze van don
land oorlog gelijkt dus op den toe
stand ter zee, waar de krijgsverrich
tingen zich ook bepalen tot hot ge
bruik van bestuurbare luchtschepen
en vliegtuigen boven water, en van
duikbooten en torpedo's er onder. Do
Duitschers hebben den onderaard
schen strijd in Vlaanderen nog niet
opgegeven. Van tijd tot tijd worden er
ondermijningen en tegen-ondermijnin
gen ondernomen en vaak komt het
baarbij tot ondergrondsche gevech
ten, waarvan de uitslag zich steeds
kenbaar maakt, hoewel de bijzonder
heden van deze blinde gevechten veel
al ontbreken.
De Duitschers maken weer gebruik
van,,vlamwoi-pers". Er is voldoende
bewijs voorhanden dat deze reeds
stelselmatig zijn gereedgemaakt vóór
de oorlog begon. Aanwijzingen voor
liet gebruik zijn aan bijzonderlijk
daarin geoefende pioniers gegeven.
De werktuigen werpen vloeistof uit,
die vanzelf ontbrandt bij het verlaten
van de pijp. De vlam doet echter eerst
haur werking op een afstand van 30
meter. De uitwerking is onmiddellijk
doodolijk. De grootte hitte, die er bij
ontwikkeld wordt, noopt den vijand
om op een behoorlijken afstand te
blijven. De vloeistoffen branden twee
minuten. Ze kunnen in afzonderlijke
korte buizen worden gebezigd, waar
genoeg in is voor verscheidene kee-
i. In gevechten van huis tot huis
moeten ze zeer nuttig zijn. Zonder
twijfel hebben do Duitschers er in Let
begin van den oorlog gebruik van ge
maakt voor het verwoesten van ste
den en dorpen in België en Frank
rijk.
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
D u i t s c h stafbericht:
„Ten Z.O. van Kalwarja hebben do
Duitschers na feilen strijd den Bus
sen een hoogtestelling afliandig ge-
maakt en 600 Kussen gevangen ge-
nomen.
Op het Z.O. gevechtsterrein zijn do
Russen, nadat de Duitschers en Oos
tenrijkers ook de hoogten ten Z.O.
van Kurostowtae (ten noorden van
Halicz) stormenderhand hadden be
zet, op liet geheeie front in de streek
Van Marjampo! tot benoorden FLrle-
jow tot den terugtocht gedwongen.
Het leger van Von Linsingen vervolgt
de verslagen Russen. De buit is sedert
Donderdag vermeerderd met 7765
gevangenen, w.o. 11 officieren, en 18
machinegeweren.
Het leger van Von Mackensen heeft
do Russen onder voortdurende ge
vechten ten westen van Zamosc te
gen de Labunka en de Por (zijrivieren
van de Wieprz) teruggedrongen. Af-
dcedingen van Von Mackensen's leger
zijn deze rivieren reeds overgetrok
ken.
Verder naar het westen is de Rus
sische stelling op de linie Turobiu
(aan de Por)—Krasnlk—Jozefovv (aan
den Weichsel, even ton noorden va
de uitmonding van de Wisniea) be
reikt. De voorste Russische stelling
bij Stroza en Krasnik, zoomede deze
plaatsen zelf, hebben Duitsch Oos-
ten-rijksche troepen nog Donderdag
avond genomen.
Ten westen van den Weichsel heb
ben de Russen onder den druk van den
Duitsch Oostenrijkschen aanval de
bruggehoofdstelling bij Tarlow moe-
ten ontruimen. Dezuidelijke oever van
.de lvamienna is van Russen gezui
verd.
De troepen van generaal Von
Woyrsch hebben in met goed gevolg
bekroonde gevechten do Russen uit
hun stellingen ten Z.O. van Sienno en
bij Ilza geworpen en ongeveer 7C0 man
van het corps grenadiers gevangen
genomen".
Oostenrijkech stafberight -.
„In verbitterde gevechten, die ver
scheidene dagen hebben geduurd,
hebben de verbonden Duitsch-Oosten-
njksche troepen van hot leger van Von
L'neingen de Russen ut hun zeer
sterke stelling aan de Gnila Lipa,
stroomafwaarts van F'rtajow, gewor
pen. De Russen die in oostelijke r'c-h-
t'ng terugtrekken en op het goheë'e
front worden vervolgd, hebben weder
om zware verhezen geleden. De Duit
schers en Oostenrijkers hebben in de-
zeg e vechten 7765 man gevangen ge
nomen en 18 machinegeweren bu't
gemaakt. Meer naar het noorden,
aansluitend op dit front, duren -de ge
vechten nog voort.
Aan den Dujcstr is niets van belang
gebeurd.
In Russisch Polen zijn de venbon
den Duitech-Oostcnrrijtksche troepen
lusschen Weichsel en Boeg rpet sterke
Russische strijdkrachten aaii'de Por
en <fo Wisn"ca in een gevc-cht gewik
keld. De DuUsoh-Ocöten.rijifcsche le
gers zijn overal de aanvallers.
Ten westen van den Weichsel heb
ben Diritscli-Oostenrijksch e troepen
do Russische stellingen bij Tarlow
aangevallen en om vijf uur 's mid
dags een steunpunt ten noorden \an
Tarlow eter mender hand veroverd. Na
in do avonduren do Russische stelling
op bestoranAngeafstand te zijn gena
derd, zijai de troepen 's nachts de
Russische stelling binnengedrongen,
waarop de Russen hals over kop te
rugtrokken. Bij de vervolging hebben
de Du'tsohers en Oosten rij kers Jozo-
fow aan den Weichsel genomen.
Ook uit de stellingen ten Z.O. van
Sienno zijn de Russen teruggeworpen
en hebben 700 man in Duitsch-Oosten-
rij'ksclie handen gelaten
üc Petersburgsch© corfespcndent
van de Daily Telegr. seint o.a „Het
is nu duidelijk geworden dat de Rus
sen met voorbedachten rade de Fa-
biaansche taktick toepassen. Bii iede-
ren stap, dien zij terugtrekken, wordt
do toestand gunstiger voor hen. De
vijand wordt afgemat door voortdu
rende ach te r ho ede-gwecl tenzijn
verhuld ngiblijnen worden langer.
De inval m het gouvernement
Cliolm heeft de Duitschers gedwongen
zich los te maken van hun spoor we
ger.. die tot dusverre een zoo belang
rijke rol in hun krijgsplan hebben
gèspce'd. Zij zijn daar aangewezen
op de Poolsehe wegen, d'ie weinig ge
schikt zijn voor hei vervoer mei zwa
re motorwagens.
liet ,s nog niet duidelijk of de Duit
schers naar Brest Litovsk en de moe
russen van de Prijet willen oprukken,
on daarna het Russische front in
tweeën te snijden, of dut zij alleen
hun offensief aan de boven-Boeg en de
Gnila zullen dekken. Zij zu'len intus-
schen nog meer dan 100 mijl moeten
afleggen voor zij Brest Litovsk berei
ken en het is niet waarseliijniijk dai
zij daartoe iu staat zullen zijn, zonder
zeer zwa-ren tie lei n mor in gen 't hoofd
te hebben geboden.1".
Op het Zuidelijk
Oorogstooneel.
O o s l e n X'. ij Ik s c li stafberiohl:
..Donderdag hebben de Italianen
hun aanval op do ltooirv takte van
Dob er do herhaald. Na een voorberet-
di ng van eenige uren door zwaar ge
schutvuur. werden 's middags en des
avonds verscheidene infanterie-aan
vallen gedaan tusschen Uraoussina
en Vermigliano, <Le wederom alle on
der groote verliezen voor de Italianen
zijn afgeslagen. De daaraan vooraf
gegane zwakkero aanvullen op een
deel van het bruggehoofd van Górz
on in de streek van de Kin zijn even
eens afgeslagen
De dappere Oostenrijksche troepeai
blijven zich handhaven op hun oor-
spronkelijke stellingen.
De geschut gevechten ditren op alle
doelen van hot front voort".
Op Zee.
DE „LIGHTNING" BESCHADIGD.
Officieel wordt uit Londen gemeld,
dat do torpedojager „Lightning", die
Donderdagnacht aan de oostkust
beschadigd werd door een mijn of
torpedo, thans in de haven igt.
Veertien man van de equipage
worden vermist.
De ..lightning" is een oud schtp
van 320 ton, dat gebouwd werd in
1893
DE BESCHIETING VAN WIND AU.
Het ..Berliner Tageblatt" verneemt
uit Stockholm: Bij het heftig bom
bardement uit zee op Windau door
do Duitsche vloot op 28 Juni zijn vele
in de haven opgelegd© stoomschepen
in den grond geboord. Onder deze is
ook het Zweedecho stoomschip „Ves-
ta", dat sedert het begi n van den .oor
log wederrechtelijk door de Russen,
in de haven van Windau word vast-
gehoudendit schip behoort aan de
Zwecdsehe Svearnaatschapplj.
IN DE ADRIATISCHE ZEE.
De Italiaansche admiraliteit dc-elt
mede dat de Franscho vlieger Rouil-
let in do Adriat sch© Zoo blijkbaar
met goed gevolg twee bommen heeft
geworpen op de Oostenrijkscho duik
boot U 11.
SCHEPEN GETORPEDEERD.
Reuter seint uit Londen: I.loyds
verneemt uit Lizard, dat de Britsche
stoomschqpeai Caucasian" on „In-
glemour" Donderdag door een Duit-
sche.ii onderzeeër getorpedeerd zijn.
De bemanning is te Falmouth aan
land gebracht
(De Caucasian was een stoomschip
van 4656. ton bruto, dat in 1899 werd
gebouwd en toebehoord© aan do Pe
trol S. S. Co Id. (Lane Macan-
<Jraw) tc Lenden. D© ,,Tnglamour',
een stoomschip van 4331 ton bruto, in
1912 gebouwd, behoorde aan do Moor
Lino Ld. (W. Runciman Co.) te
Liverpool).
Uit London wordt nog aan Je N. R.
Ct sfscind:
Do Caucasian van d© Petroleum S.
S. Cy. s door de U 39 nut kanonvuur
in d«n grond geboord, 30 mijl ten Z.
VV. van <ie Scilly-eiianden liet schip
was bestemd voor Port Arthur. Daar
het niict dadelijk zonk en do duikboot
zioh verwijderde dacht de bemanning
die aan boord van d© Ingtarnoor wus
opgenomen, ©r over om aan boord te
rug te keoren, toen de duikboot terug
keerde en niet alleen do Caucasian,
maar ook de Inglemoor iu den grond
boorde.
Verder is d© ïtaliaansche bark Sxr-
diomene, men timmerhout nnar Enge
land onderweg, zonder waarschuwing
getorpedeerd. Van d© bemanning zijn
twee omgekomen.
Router seint uit West-Hartlepool
Het stoomschip „Weffbury, groot 4000
ton, geladen met suikèr, van Cuba
naar Uuéenstown. werd aan de Ier-
sche kust ck.or een Duitscho-n onder
zeeër gotorjiedeerd. De bemanning
werd gered.
Het s.s. „VVelbury", groot 3591 br.
tons, gobouwd iu 1907, behoorde aan
de Bury Shipping Co., Ltd., to West-
Hartlepool.
Lloyds meldt uit Crowheafl, De
Britselw sclïoeiter „L. C. Tower", van
Parrsboro naar Newport, werd getor
pedeerd. Eeni boot waarin 9 man van
do btv.naiining zich bevonden, werd
opgepikt door een trawler en Donder
dag t© Cj'ookhavou aangebracht.
Reuter seint uit Londen:
Ljt Crookhaven wordt gemeld, dal
do kapitein van <ten schoener „To
wer" verklaart, dat hij do duikboot
zag op tien mijlen afstand. Er werd
gesignaleerd, dat men liet schip
moest verlaten. I)e bomanning ging
daarop in de bo -ten. Toen word hot
solnp in brand geschoten. Ds kapitein
zag dal de duikboot vervolgens zich
wendde naar een vaartuig, dat geen
vlag voerde en ongeveer 15UU ton groot
was en daarop twee granaten afvuur
de. De gezagvoerder van een trader
verklaart, dat cl© duikboot na het in
den grond boren van dit tweede vaar
tuig twee nagemaakte schoor-
ateeoien van zeildoek opzette en lwc<
masten, zoodat de indruk werd ge
maakt dat zij een diep geladen stoom
boot was. Ook werden oen nagemaak
te boeg en achtersteven aangebracht
L)e duikboot verdween in noord-wes
telijk© richting.
D© Britschc stoomboot „Lomas".
van Buenos Ayres na;u- Belfast met
©en lading mals. is 45 mijl ten wes
ten dar Scilly-eilandcn getorpedeerd.
De bemanning landde t© Milford.
't Duitsch© bureau Narden meldt uit
Berlijn
Wij vernemen te bevoegd er plaatse.
dat de gezamenlijke tonnemaat van
de in do afgeloopenweek in den grond
geboord© schepen 35.000 bedraagt.
Uit den Batkan.
DE STRIJD AAN DE DARDANELLES'
In een Reuter-telegram van de Dar-
dane'lr-n worden nadere bijzonderhe
den medegedeeld omtrent liet aan
deel, dat 't Australische en N -Zo'and-
sche legercorps heeft gehad in de ope
raties van 29 Juni, welke ondernomen
werden teneinde te verhinderen, dat
de Turken van hun front troepen zou
den detocheeren naar het zuidelijker
oor'og&tooneel.
AfdeelIngen van twee brigades wa
ren 700 yards voorwaarts gerukt toen
zij de Turken in volte sterkte ontmoet
ten. De artillerie beschoot «ntnssclien
krachtdadig de reserves van de Tur
ken, geconcentreerd in een ravijn te
genover den rechtervleugel en hef
centrum. In don namiddag schonen de
Turken een tegenaanval voor te be
reiden. zij werden echter zonder veel
moeit© teruggedreven* door houwitser-
en machmegeweervuur, D© terugtocht
der v<x>rg.-sc hoven troepen b.-gon te 3
uur te middags onder dokkrng van
geweer-, machinegeweer- en artille
rievuur Tegen 5 uuir waren a Ho troe
pen terug in de loopgraven Emgek
sche machinegeweren en artillerie
hadden danig buiis gehouden onder de
Turkoi..
Het Engelsch corps heeft sinds den
ochtend van 28 Juni 180 krijgsgevan
genen gemaakt.
Een C'rcassisch krijgsgevangene
bracht onder het vuur een gewond
Schotseh soldaat naar de veuig© linie.
Verder wordt nog uit 't Engelsche
hoofdkwartier gemeld:
In den namiddag van 29 Juni brach
ten do lurken van d© streek ten
noord cm vaat Achibaba en ten zuiden
van K lid Ba.hr troepen nnar hun
rechtervleugel over, die 'a avonds een
hardnekkige poging dedeni om de stel
lingen, welke de geallieerden d-sn vo-
riaen dag tiaddeu veroverd, te her
nemen. Na fel geweer- en mach/me-
geweervuur en wat geschutvuur vicv
ion do Turken die links gelegen stel
ling met cle bajonet aan, doch wer
den met zware verliezen teruggesla
gen.
Op het Zuidelijk deel van net trent
deden do Turken een lieftigeu aanval
op do stellingen der geallieerden
langs de kust. De kruiser Wolverine,
die zi;.'. w^klicht op d© Turken richt
te, beschoot de 'lurken met zijn ka-
Monncri ©u richtte een groot© slach
ting ond'er hen aan.
Meer oostelijk deden de Turken een
aanval onder dekking van zwaar ge
schutvuur, doelt werden ten slotte on
geveer 40 M. van de borstweringen
der geallieerden teruggedreven".
De Turkse he staf deelt mede:
„Op het Dar da nellen front is den
29st©n bij Ari Bcermoe. slechts ge
schut- en geweervuur gewisseld.
Bij Sodd-ul-Bahr heeft de strijd den
geheel©» dag geduurd. De geallieer
den wilden iten 'furksoheii rechter
vleugel omsingelen en ondernamen,
onder d-likinc van een onafy©broken
geschutvuur, eeu aanval. De 'lurken
hebben door tegonaamaJlon liet plan
van de geallieerden echter doen mis-
lu liken.
In den nucht van 1 Juli hebben de
Turken Dij Ari Bocruoe aanvallen op
hun verschansingen in liet centrum
bloediitr afgostagem. De reclitervleugol
heeft daarop door een tegenauwval de
geallieerden twee achter elkaar gele
gen rijen loopgraven afgenomen.
In denzelfden naclit hebben Turk-
8chc troepen bij Sedd-ul-Bahr een te
genaanval gedaan op den linkervleu
gel der gèallieerden. De slag duurde
den gelinelen naclit ©n eindigde eerst
b:j zonsoiJgang. Tui ksche troepen wa
ren Uien op verscheiden© plaatsen na
een bloedig handgemeen de loopgra
ven der geallieerden binnengedron
gen.
Den 30en Juni is bij Sedd-ul-Bahr
op den Turkschen rechter- en linker-
vleu«cl van 's ochtends 7 tot 12 uur
gevochten. Deze slag, door Turksche
troepen begonnen, is zeer gunstig
voor de Turken geloopon. De batte
rijen ojj do Aziatische zijde iler zee-
engte hebben er met good gevolg aan
deelgenomen, door met achtbaar suc
ces do artilleriestellingen dor geal
lieerden te beschieten.
Een der Turksche vliegtuigen vloog
tijdens do gevechten over de stelliiv
gen der geallieerden bij Sedd-ul Bahr
en heeft er bommen op geworpen
Uit Engeland,
Sin EDWARD GREY.
De „Times verneemt dat sir Ed
ward Grey binnen een week of een
tiental dagen te Londen kan worden
terugverwacht. Sir Edward bevindt
zicht hans in Sussex. Zijn oogarts is
zeer tevreden over den vooruitgang ©n
or is geen iw.fel dat h, spoedig in staat
zal zijn, zijn werk aan liet departe
ment van buitenlandsche zaken te
hervatten.
IX HET ENGELSCHE LAGERHUIS.
Het Engelsche Lagerhu!s en ook 't
Iloogerliuii namen met algemeen©
stómmen hei wetsontwerp betroffen-
do het ministerie van munitie aan
De wet iS-o.1 door den Kon ng be
krachtigd.
EEN OOBLOGSLEENiiNG VAN
NIEUW-ZEELAND.
Ufit Wellington. Nieuw-Zooland)
wordt aan de „Times" gemeld, dat
hot wetsontwerp be trof f inde eon oor-
logsleoning van tien millioen pd.st.
zonder ver/et door het parlement is
goedgekeurd. De minister van finan
ciën verklaarde dat do oorlogsuitga-
en van Nieuw-Zeeland tot 31 Maart
bedroegen 2.300.000 pd.st., thans moor
dan 300.000 pd.st. per maand bedra
gen en nog steeds toenemen. D© regeo-
ring Is er niet voor dat d© geldbeleg
gers deelnemen aan de imperial© Jee-
nin, maar zij zal 1 "eromtrent de au
toriteiten in liet moederland raadple
gen.
I n verband met hel bovenstaande zij
gewezen op een verklaring van den
kanselier van d© schatkist "n do z't-
t'ng van het Lagerhuis van Woens
dag. D© kanselier doelde med© dat de
Eastern Telegraph Company aan d©
rogeering het vaderlandslievend© aan
bod deed om hel prospectus van de
•oorlogsteeniiig gratis naar allo deoten
van het Britsche Rijk over to se'nen,
en dat d© regeering dat aariibtnl dank
baar aanvaardde.
Uit Duitsohland
PAARDEN VOOR DEN LANDBOUW
IN DU1TSCHLAND.
In den Pruisischen Landdag is d©
wenschelijkhcid besproken van het
verstrekken van buitgemaakt© paar
den aan de landbouwers, in grooten
omvang noodig voor den veldarbeid.
Als gevolg van deze besprekingen zijn
door de regeering reeds maatregelen,
getroffen, om op alio mogelijke wijze
de landbouwers van werkpaarden te
kunnen voorzien. Het legerbestuur
zal nu allo overtollige, buitgemaakte
paarden, alsook de onbruikbare uit
het leger afstaan. Bij elk gene ran I-
commando wordt een paardcnlazaret
ingericht, waar ai die paarden zullen
worden verpleegd. De na verpleging
weder voor den krijgsdienst geschikte
dieren zullen naar het leger worden
gezonden, terwijl de overig© ter be
schikking van den Minister van Innd-
bouw zullen gesteld worden, die ze
dan door middel van de Landbomv-
kamers over de landbouwbedrijven
laat verdeelcn.
DE „VORW4RTS".
Het verbod lot uitgave van de „Vor-
i wiiris" Is opgeheven. Het blad zal dus
weldra weer verschijnen.
Uit Ooatenrijk-Hongsrije
OPKOMST VAN LANDSTORM-
PLIQHTIGEN UITGESTELD.
Wolff selni uit Weenen
De op 15 Juli vastgestelde tijd van
opkomst der bij de ontangs gehouden
keuring geschikt bevonden O os ten-
rijksche land-stormpl-icïi'.igen, die ge
boren zijn in d© jaren 1878 tot 1886, is
tot 16 Augustus uitgesteld. Dóe maat
regel is zeker genomen, om het b'n-
nenhalen van den oogst mogelijk te
maken.
LEMBERG.
't Bureau Norden meldt uit Berlijn:
Donderdag zijn uit Weenen '100
spoomveg- en poaübeambten, ©n 30 ci
viel© ambtenaren, onder wie de bur-
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
liet Groen© Kruis hoeft aan ons g©-
me^iite-bestuur e©n subsidie gevraagd
in het ontsmetten van boeken, waar-
ever in beknopte n vorm mededeel in g
gedaan werd in de lijst van ingeko
men stukken, welke de Secretaris op
de Raadsvergadering gewoon is voor
te lezetn Juist de beknoptheid van «le
nicdedeeling maakt, dat ik niet pro-
o'ea weet, wat hot Groen© Kruis be
doelt. Wil de veroenigiiig do booken
ontsmetten van buiten of van binnen?
Dat wil zegigenmoeten de ongewas-
eclien handjes, die boeken uU leoslbi-
bliolibekien vooral zoo heftig besmoe-
zclen en begroezolen, er worden afge-
waeschon ol af gestoomd? Of is het te
doen om 't inwendig©? Wil men d©
gewaagd© tooneoHjes, di© in de boe
ken beschreven worden, do ondeugden
di© men er in prijst, do slapheid en
levensmoeheid, die er sierlijk worden
aangekleed wil men didrvan de
bookei ontsmetten? 't Zal helaas
moeilijk gaan. Ten zij j© menig boek
zoo duchtig behandelt, dat er van bin
nen niets overblijft en van buiten al
leen de titel en d© naam van don
schrijver. Soms do titel nog n'et eonsl
Laat ons aannemen, dat het Groene
Kruis alleon ©en uitwendig© zuivering'
bedoekt. Zelfs die is ai nuttig, maar
leesbibliotheekhouders passen haar
In een ©xpresselijk daarvoor vervaar
digd toestel ai tee, Er gaan zeker voel
makke schapen. In één hak, maar dat
haalt nog niet bij het aantal bacHLeai,
die zich op een vierkanten centimeter
ruimte kunnen behelpen. J© hebt een
boek voor je, getiteld zal ik maar zeg
gen ie Bloem in Knop. welnu,
om die dichterlijke woorden groepee-
ren z:ch milliarden coccen van di
verse familién en loeren op je be
slaan. Een geleerde heeft uitgecijferd,
hoeveel milliarden hij er gevonden
heeft in één eridcel© spoorwegcoupé
het getal was duizelingwekkend.
Wie 't niet gelooft moet het zelf maar
natekenen. Daarbij waren de vre©se-
lijkste zietkten aanwezig, het minste
wat jo kon opdoen was een hardnek
kige haarziekte. Als we bedenken, dat
d© moeste menschen, na een uurtje
sporens, al gemoedelijk met het hoofd
tegen d© kussens in den dommel zijn
geraakt, dan moeten w© dankbaar
erkennen, dat die bacillen nog niet
zóó kwaadaardig zijn als ze soms wor
den afgeschilderd.
E©n ander request, bij den Raad in
gekomen. bedoelt óók ©on soort van
ontsmetting, namelijk dat betreffende
het bioscoopbezoek door kindoren. 't Is
hier de plaats niet om daarop in te
gaan, daar deze rubriek sedert on
heugelijke jaren de droeve vermaard-
hoid heeft, dat zij geen tien rogo's
lang ernstig kan blijven. Maar ook
hier zou ik willen wagen ontsmet
ting van buiten of van binnen? Moe
ten op de kolossale reclamebiljet
ten de juffrouwen met wangeai groen
van schrik en de mannen met oogen,
rood van haat, d© van torens neerstor
tend© waaghalzen en d© over afgron
den springende paarden,, evengoed wor
den herzien als d© film daarbinnen?
Het zal (en dat zeg ik in -rollen ernst)
©en moeilijk werk wezen, omdat het
bestaan van d© bioscopen juist op
prikkeling eri spanning berust.
Neen, dan zijn d© cirous-aibeeldin-
gon onschuldiger. Bij den uitgang van
do Gierstraat, hoek Groot© Hout
straat. staan do portretten van den
heer ea mevrouw Altlioff »og fier
naast elkander, hetgeen ons evenmin
hindert als d© reeks tronipetblazend©
olifanten die 'hier en daar nog te be
wonderen valt aan oma© muren. Zelfs
de gemeente waagt zioh op het pad
der reclame, dat anders niet voor def
tig pleegt door t© gaan, Vroeger is er
Iico! wat over te doen geweest, dat
Cor.y Althoff .een reclamebord mocht
zetter, op het Stationsplein ©n nu slaat
er zoowaar weer ©an van het Circus
Carró, dat te Zand voort vertoor.ingon
geeft 1 Van Stationsplein tot .Stadhuis
il n'y a qu'un pas is 't maar vijf
minuten. Is het gemeentebestuur, wil
ik moar vragen, voornemens verder
te gaan met deze reclameroxp'oitatie?
Zoo ja. dan wil de directeur van deze
courant, zooa!s bekend ©on van mijn
goede vrienden, stellig wel een aardig
bod doen voor eon advertentie over
zijn nieuwe Aclilsluivors-Advertentien
van Vraag ©n Aanbod op den voorge
vel van 't Stadhuis.
Kr goat in dezen lijd heel wat om in
't reclamevalk. Voor duizenden, tien
en hcndcrdd'oizenden. Zelfs nog in
dezen slechten tijd. Hoe goed kan ik
m© herinneren', dat nog maar vijf en
twintig jaar geleden ©on Ilaarlemsclie
firma de ik niet noemen za', de ge
dachte dat zij ad verteeren zou, met
vorontwr.ardiging van zich afw'erp
„Wat zouden de mcneohen weL den
ker. I" Inderdaad zouden toen niet
d© mei .schen, maar sommige men
schen van zijn tijd, er weinig goeds
over gedacht en gezegd hebben. Met
hun allen beslaan zij niot meer. De
personen zijn overleden en d© firma
ook, eigenlijk was di© al halfdood,
teen zij niet verkoos te advertoeren,
hetgeen tot leering mog© strekken
aan maar neon, ik ziwijg er ver
der over. Andors zegt mljtii vr'euid, de
directeur van dit b'ad, maar weer
„doe rne 't plezier en maak niot zoo'n
oj>val!©ndo reclame als 't noodig i6
zal iik dat zelf wel doen."
Tot verontschuldiging van de ver
dwenen firma bovenvermeld moet ik
zeggen, dat toen het maken van recta-
me neg zoo algemeen n'et was, als
tegenwoordig. Uitgaven zoowel als in
komsten bewegen zich toon binnen
veel bescheidener grenzen. Een medi
cus, die dezer dagen een jubileum
viert dat hij voorbij wenscht te taten
gaan, vertelt als ervaring uit zijn
leven, dat hij ('t was Ln het bogin van
zijn loopbaan) door eon co'loga in
consult geroepen wer<l bij ©en deli
rium-! ijdor en daarvoor ©en rijtuigje
huurde dat 1.50 kostte, 't Consult
leverde het kolossale honorax-ium van
éen gulden op. „Gelukkig, zei
hij, „rnochi ik in mijn apotheek nog
een diraiikjo klaarmaken van vijftig
cents en kwam op die manier net aan
mijn onkosten."
Maar er blc-ef dan ook niets over
„Achteraf," pleegt een van mijn vrien
den te zeggen, „merk jo wel eens. dat
je liefdadigheid hebt gepleegd Na
melijk, wanneer je als dokter de re
kening ntat betaald krijgt, hetgeen
zich nu ©n dan pleegt voor te doen
In verband hiermee ondenscheiddo hij
dan ook zijn phi'antropie in opzette
lijk© on toevallige de eerste wanneer
jo vooraf weet, dat het zonder hono
rarium zal afkopen en d© tweede,
ata je dat naderhand pas gowaar
wordt. Dó eerste soort b strooiend
voor 't gemoed, de tweede verbittert
den menech. Eigen-lijk is er nog ©en
derde soort, de uitgestelde phüantro-
pio, die ztah dan voordoet, wanneer
j© na jarenlang op betaling gehoopt
te hebben, tóch niemendal 'krijgt.
..Mijnheer," zei ©en patiënt tot ©en
medici», die boos was omdat hij zijn
rekening niet betaalde, ,boe is 't mo
gelijk, dat u daarover zoo ontstemd
kunt .wezen? De medisch© wetenschap
beoefent toch zoovaak phi'antropie."
„Mijnheer," antwoordde de dokter,
„dat is Ir. 't algemeen wel waar en
dat doet de medische wetenschap met
opgewektheid. Maar haar beoefenaren
wenschen d© beoordeoUng aan ziel» te
houden wanneer en waar dat zal ge
schieden.'
Het badseizoen ta te Zandvoort >n
vollen gang. Wonderlijk toch, dat we
altijd van 't „badseizoen" ejwoken,
abof &r alleen en uitsluitend gebaad
werd te Zamdvoort. Het tegendeel is
waarzelfs zijin er bezoekers, dte
maar matig baden, zoo nu en den
erexs en ook badgasten, die m 't go-
heel niet baden. Die blijven, uit
puren eerbied, op ©en eerbiedigen af
stand van de zee. Wh 1 en we volledig
zijn. dan moeten we dus zeggen t©
Zandvoort ie in vollen gang het bad
seizoen. het wondebeizoon, het bab-
belseizoon, bet giraafsetaoen. het
snoopselzoen en het strijkseizoen.
Misschien is dat taaiste woord nief
juflsit en moot hert strijkje-seizoen we
zen. In 't Groote Badhuis hooft 't go
zeischap PennJa woer 't pod'ann bo
klommen en geeft er avond aan avond
schoon© melodieën, dta voortreffelijk
worden gespoeld. Het elcctrisch licht
flonkert in de oorbellen van een der
y.ioHstinnen, a's de zon 's morgens
flonkert op het landschap en de diri
gent dolnt op en neer, ata de golven
van de zee.
Menschen van allerlei leeftijd z'tten
daar en gentaten. Ook jongo men
schen, meisjes met bruingebrande
hals en wangen, jongelui met grijze
jasjes en etrandschoenenja, ik ver
gat nog één seizoen te noemen't ii
ook flirtfictaoen te Zandvoort.
FIDELIO
