„ft. 55" en „K. 3" tengevolge van <le
hooge materiaal prijzen en de moei
lijkheden bij de aanschaffing. De
booten zullen op rond twee millioen
gu 1den per s»uk komen.
De Minister van Marine handhaaft
zijne hij de behandeling der loopen-
de Marinebegrooting ontwikkelde
meening, dat het aanhouden van
's Rijks werf te Amsterdam voor het
bouwen van klein materieel, meer in
iiet bijzonder voor torpodobooten en
onderzeabooten, gcon aanbeveling
verdient. Het overgroot® deel van
lipt werk aan dit materieel (behoort
tot den machinebouw, waarvoor de
werf niet is ingericht. Bovendien
voldoet de werf in haar geheel, wat
de waterruimte, de ligging van de
werkplaatsen, de verbinding mot het
spoorwegnet enz. aangaat, niet aan
de voorwaarden voor een economisch
bedrijf, zoodat eeno gcheele restau
ratie noodïg zoude zijn. om haar aan
de eischen des tijde te doen beant
woorden.
In verband mot do kans op liet niet
tijdig ontvangen van materialen en
"•nderdeelen, konden de bouwmees
ters den afleverïngstijd der nieuwe
onderzeebooten met korter stellen
dan 22 maanden voor de eerste en 31.
maanden voor de tweede boot.
Dergelijke vertragingen werken
ook storend op de vorderingen aan
de ,,K. 2" en „K. 3" en hebben mede
achterstand veroorzaakt bij de boo
ten VI en VII. Eerstgenoemde boo
ten moeten gereed zijn October en
Augustus 1916. De VI en VII, welke
in October 1915 gereed moesten zijn,
zullen waarschijnlijk eerat in 1916
kunnen worden afgeleverd. De mees
te benoodigdheden en onderdeelen
zijn thans ontvangen, zoodat nu met
kracht aan den bouw kan worden
vooit gegaan.
Omtrent de kruisers wordt o. a.
gezegd
Naar aanleiding van de opmerking
Van vele leden, die te kennen gaven,
niet overtuigd to zijn, dat do krui
sers in elk vlootplan een onmisbaar
bestanddeel zullen vormen en dat
men zioh thans tot den bouw van
on dei zeelbooten moet beperken, om
dat het nut van kruisers 'hun, min
stens genomen, twijfelachtig voor
komt, wijst de Regeering er op. dat
tijdens den tegenwoordigen wereld
oorlog steeds 10 van 11 schepen on
zer marine in dienst werden gehou
den (het elfde onderging periodiek
Je noodzakelijke voorzienhigeu). Zoo
ver bekend, werd heit groote nut der
door die schepen bewezen diensten
door lien, die van den gang der za
ken op de hoogte waren, uiïnmor be
twist of betwijfeld,
Integendeel bevestigde de thans-
opgedane ondervinding opnieuw, hoe
noodjg de actieve handiliaviug der
onzijdigheid is, ter voorkoming van
incidenten, welke de kans, dpt het
land zijns ondanks in den ooidog
wordt medegesleept. noodiwandi.g
vergrooten. Degenen die de vendedi-
ging te water uitsluitend aan onder
zeebooten en torpediobooten zouden
wenschen te zien opgedragen, dienen
eeno redelijke oplossing te geven
voor de vervulling der diensten door
de schepen bewezen zoolang deze
ontbreekt, oou oone reconstructie
der vloot in dezen zin den grondslag
missen, voor het bouwen op het ter-
rem der werkelijkheid vereisoht.
De onder den indruk van oogen-
bUkkelijke gebeurtenissen zich open
barende neiging tot gevaarlijke
koerswcndingen dwingt den verant
woordelijken bewindsman tot het
stellen van meerdere waarborgen
otmrent den te volgen koers. Van
liet lichten van den pos», voor de krui
sers uit deae wetsvoorstellen kan
dan ook geen sprake zijn.
Aangenomen, dat de ruimere go-
«ichtskring der getuigde schepen, de
groote capaciteit hunner draadlooze
stations, onder alle omstondighêden
door vliegtuigen zoude kunnen wor
den gecompenseerd, «zoo mag toch
worden gevraagd, zegt de Regeering,
op welke wijze in de behoefte aan
snel verplaatsbare voldoend stabiel
opgestelde siielvuunbatterijen moet
woitlen voorzien, ter bestrijding van
licht materieel, dat de werkzaam
heid der oiiderzeobooten komt ver
storen op plaatsen, waar deze het
meest succes belooft, dat kabels
komt kappen, communicatiemidde
len, draadlooze stations opstellen, of
mijnversperritigon gaat lichten.
Waar het drijven van machtspoli
tiek cn hot daaruit voortvloeiende
oorlogsgevaar voor eene kleine natie
is uitgesloten, zal voor haar het ge
vaar voor oorlog veeltijds voort
spruiten uit schendingen van de on-
eijdigbeid.
Handhaving van de neutraliteit be
teekent actief noch passief oorlogs
handelingen steunen, in. a. w. voor
komen dat oorlogshandelingen van
uit het neutrale gebied bevorderd
worden. Om schendingen der onzij
digheid tegen te gaan. zijn schepen
noodig. Oorlogsschepen die met kwa-
de bedoelingen binnen ons gebied ko
men, laten natuurlijk geen onderzee-
booten naderen, terwijl deze laatste
niet in ondergedoken toestand hunne
torpedo's kunnen lanoeeren, indien zij
geen zekerheid hebben van de bedoe
lingen van den vreemdeling. Schepen
bieden eene véél betere accomodatie
voor het personeel dan de onderzee
booten. Zij kunnen zooveel langer
achtereen in zee blijven; hebben veel
krachtiger stations voor draadlooze
telegraphic; hebben eono talrijke be
manning en beschikken over geschut
om een vijand aan den wal te besto
ken of hem het zich nestelen aan den
wal te beletten. Onderzeebooten ver
mogen tegen den wal niets en zijn
dooi hare kleine bemanning en ge
brekkige communicatiemiddelen wei
nig geschikt voor de diensten die bij
de handhaving der neutraliteit op den
voorgrond treden.
In oorlogstijd zal de actie der on-!
derzcebooten voornamelijk bestaan in
het zich opstellen in bepaald strate
gisch daarvoor aangewezen gebieden,
waar zij de gelegenheid moeten af
wachten om haar slag te slaan. Voor
een voortdurend kruisen In open zee.
voor het opzoeken van den vijand op
groeten afstond van hare bosis, zon
der omtrent diens plannen en bewe
gingen te zijn ingelicht, zijn zij niet
geschikt. Voor dezen afmattend en
dienst zijn haar bemanningen te klein
en in te ongunstige oonditie. Daarvoor
zullen bij voorkeur kruisers moeten
dienen, die zich snel kunnen ver
plaatsen, bericht zenden van de na
dering van den vijand en daardoor
den onderzeebooten gelegenheid ge
ven zich naar de bedreigde plaatsen
te begeven.
Bij het opmaken van de eischen,
waaraan de kruisers en de onderzee-
booten moeten voldoen, heeft de re
geering zich niet op het standpunt
gesteld dat zij geroepen zullen zijn
voor het voeren van een handelsoor-
log, welke niet op den weg der klei
ne naliën ligt. Dit neemt echter niet
weg, dat, indien een onvoorziene loop
der omstandigheden daartoe noopte,
zij voor dat doel bijzonder ge
schikt zouden zijn.
Do onderstelling dat aan het voor
stel tot aanbouw van kruisers niet
vreemd zou zijn geweest de wensch
orn aan hoofdofficieren de gelegen
heid te geven als commandant op te
treden, wijst de minister van marine
uitdrukkelijk af.
Vooropstellende, dat het bezit van
schepen als de thans voorgestelde
kruisers noodzakelijk is om onze ma
rine in staat te stellen de taak, waar
voor zij in Indië wordt gesteld, naar
behooren te vervullen, heeft hij ge
meend in de Memorie van Toelichting
er op te moeten wijzen, dat langer
uitstel van den aanbouw dier schepen
tot ontwrichting van haar organisatie
moet leiden. Daarbij was het oog ge
vestigd op de personeel organisatie in
haar geheel.
Ter voldoening aan den geuiten
wensch om te vernemen of ontslag
aanvragen van zeeofficieren in den
iaatsten tijd vóór het Intreden van
den mobilisatieloestaml talrijker zijn
geworden, wordt medegedeeld, dat in
de jaren 1895 tot en met 1913 liet
aantal op verzoek, zonder pensioen
eervol ontslagen zeeofficieren per
jaar heeft bedragen resp. 11, 9, 15, 8,
10, 11. 7, 17, 9, 7, 9, 11, 5. 4, 6
9, 8, 11, 15.
Over hel verloop van het overige
personeel kan, na al hetgeen over dit
ontwerp bij opvolgende begrootingen
is medegedeeld, thans geen oordeel
worden uitgesproken, omdat de aan
neming vatf het personeel, voor zoo
veei betreft de matrozen met kort
dienstverband, slechts korten tijd in
werking is en tot de opleiding voor
leeiling-onderofficier nog geen perso
neel werd toegelaten. Anderzijds was,
wegens do buitengewone tijdsomstan
digheden, in het afgeloopen jaar alle
ontslag wegens drensteindiging en op
verzoek uitgesloten.
De resolutie van 20 April 1914, be
treffende de nieuwe dienstregeling,
gold een proefneming om te komen
tot een herziening van den imvendi-
gen dienst hij de vloot. De hieromtrent
van de commandanten gevraagde
rapporten, welke hij da definitieve
vaststelling der regeling in overwe
ging zullen worden genomen, zijn
aan het departement in onderzoek.
Overlegging dezer rapporten, d.e ver
schillende opmerkingen en aanwijzin
gen bevatten omtrent de toepassing
van de iu genoemde resolutie neerge
legde beginselen acht de minister van
geen practisch nut en daarom onge-
wenscht.
Werd hierboven nader toegelicht,
zegt de regeering, welke taak de krui
sers zullen hebben te vervullen, in de
toelichting ligt tevens de verklaring
waarom van het door de staatscom
missie aanbevolen type van torpedo
kruisers werd afgeweken. De thans
voorgestelde kruisers kunnen door
hun zeer krachtige bewapening den
strijd opnemen tegen eiken lichten
kruiser van den vijand.
Bij het nader uitwerken der plan
nen is gebleken, dat om te voïdoen
aan de Jiooge eischen van snelheid en
werkingssfeer de waterverplaatsing
meer dan 6000 ton, ja zelfs niet veel
minder dan 7000 ton zal moeten bedra
gen, waardoor de prijs onevenredig
hooger gesteld moet worden Deze
omstandigheid er. de steeds stijgende
materiaalprijzen rijn oorzaak, dat het
voorzichtig schijnt den totaalimijs van
het schip geheel uitgerust voor zeo
op ongeveer 10 millioen gulden te
stellen.
Het totaalcijfer van do bouwkosten
voor de 2 kruisers en de 4 onderzee-
booten stijgt daardoor van 25 op 28
millioen gulden.
De kruisers zullen een diepgang
hebben van 55 a 60 d.M., op de toe-
laduig voor de volle krachtproef.
Men noemt aan, dat cle schepen ge
reed zullen zijn voor de proeftochten
2 jaren na de kiellegging.
Het vragen van concurreerende
aanbiedingen van buitenlandsche fa
brieken van gevestigd en naam was
noodig, daar hc-t hier geldt eeu nieuw
type vun schip met een machtige
turbine installatie, waaromtrent do
Nederlandsche werven nog geen er
varing hebben.
Aau het geven van een opdracht
aan eenige Nederlandsche werf zon
der aanbesteding zijn uit dien hoof
de ernstige bezwaren verbonden.
Hot ligt in het voornemen der ne-
geering om, na de aanneming van d;t
wetsvoorstel, ten aanzien van de ver
deeling der kosten van aanbouw van
het voorgestelde materieel art. 4 van
het K. B. van 27 Juli 1896 Stbld. no.
141 gedeeltelijk buiten werking te
stellen.
De definitieve regeling der vordee-
ling van kosten tusschen de str.atsbo-
grootmg en de begrooting van Ned.-
Indië moet op de indiening der vloot
wet wachten.
Daar iu Nederland nog geen wa-
tervliegfuigen zijn vervaardigd lag
het ook met het oog op de gewensch-
te vlugge aanschaffing in de bedoe
ling deze vliegtuigen rechtstreeks uit
het buitenland te betrekken. Sedert
dien zijn echter aanbiedingen ont
vangen van een in Nederland geves
tigde fabriek van vliegtuigen, waar
van gaarne zal worden gebruik ge
maakt, wanneer er voldoende waar
borgen zijn tot het verkrijgen van
goed materieel.
Het waterterrein van de Rijkswerf
te Amsterdam en ook het terrein, dat
zich in de onmiddellijke nabijheid
daarvan bevindt zijn ongeschikt voor
de stationneering van watervliegtui
gen. Voor den aankoop van water
vliegtuigen, inrichting bergplaatsen
enz, is f 200.900 aangevraagd. Hier
bij werd uitgegaan van de veronder
stelling, dat aan het waterterrein geen
kosten behoefden te worden besteed.
Bij nader onderzoek bleek, dat het
terrein, waar men eerst op gerekend
had, niet bruikbaar was.
Een geschikte plaats werd gevon
den in rle Hok, op do Zuidkust van.
Texel. Er zal daar evenwel een aan
zienlijk bedrag besteed moeten wor
den voor het uitdiepen en in orde
brengen van een beschutte water
vlakte van voldoende groote.
Alle uitgaven te zamen met in
begrip van aanschaffing van vliegtui
gen en motorboot worden geraamd;
op een bedrag van ongeveer f 450.000.
In het oog houdende, dat de ramin
gen slechts globaal zijn en berusten
op eenheidsprijzen, die door de tijds
omstandigheden kunnen tegenvallen
zal dus op een totale uitgaaf van
f 500.000 gerekend moeten worden. De
thans gevraagde f 2CO.OOO moeten dus
als een eerste termijn van het benoo-
digde bedrag worden beschouwd.
DJAMBI-CONCESSIES.
Sedert de verschijning van de Me
morie van Antwoord is bericht ont
vangen dat de maatschappij Zuid-
Per lak n>et genegen ia om ook na
1 Juli 1915 eene overeenkomst, als in
ontwerp bij het betrekkelijk wetsont
werp gevoegd aan te gaan -, wel zou
zij geneigd zijn een overeenkomst aan
te gaan onder dezelfde voorwaarden
aLs waaronder de Bataafsche Petro-
leuin-Maatschappij zich verbonden
heeft te contracteeren.
Derhalve wordt, ingevolge machU-
tig'ng der Koningin, door den Minis
ter ingetrokken hot ontwerp
van wet tot het ver leen en van mach
tiging tot hot sluiten van een over
eenkomst, a'-s bedoeld in artikel 5 a
der Indische Mijnwet, met de Petro-
leum-Maatschappij Zuid-Periak, be
treffende de opsporing en ontginning
van aard-olie en daarmede voorko
mende gasvormig® zelfstandigheden
in een ln de residentie Djambi gele
gen terrein, genaamd Djambi II.
Door den heer Vliegen waren de
volgende vragen gesteld (ingezonden
21 Juni 1915).
Is het waar, dat korten tijd ge'e-
den een aantal jong® Be'gen in de
buurt van Chnge door Nederlandsche
soldaten zijn gearresteerd en, naar
de grens gebracht, aan do Duitsche
autoriteiten zijn overgegeven? Zoo ja,
waarom en krachtens welik® wetten
of verdragen liad deze handeling
planté?
Waarom hebben Nederlandsche
soldaten een Belg, die de grens over
kwam, gewond, een andoren Belg,
zekeren Drios, d's hetzelfde deed, ge
dood?
Bedoeld zijn de gevaren, belian-
do'd in hel démenti van liet hoofd
kwartier ran hot Ned. leger op een
ariikei in do „Independance Beige",
opgenomen o.a. In ,.De N'euwo Cou
rant" van 11 Juni j.-.
Antwoord van don Minister van
Oorjog. (Ingezonden 2 Juli 1915):
BUjikens daaromtrent ontvangen
milita're rapporten zijn inderdaad
kort geleden in do huurt van Cünge
eenige aldaar rondzwervende jonge
Belgen door Nedoriandsche müitai-
ren aangehouden. Zooals zij zelf ver
klaarden, was smokkelen hun eenig
middel van bestaan Van dergelijke
lieden, ondervindt do bevolking groot
ongerief, terwijl zij weigeren om naar
eon vluchtelingenkamp te worden op
gezonden. Om die reden werdc-n ze
over de grenzen geleid. Ook in het
onderwerjielijke goval werd a'-dus ge
handeld; van oen overgeven aan de
Duhsche autoriteiten is in dergelijke
gevallen goen sprake. De Duitsche
grenswachten hebben hen aonder be
zwaar doorgeiaten.
'De bevoegdheid tot 'hetgeen ge
schiedde, is te ontleeiien aan art 33
van de Wet op den staat van oorlog
en bo'og.
Vo'gena art. 23 van de Wet op den
staat van oorlog en beleg is het mili
tair gezag bevoegd den toegang tot
het vwikeer binnen en het verlaten
van het ln staat van beleg verklaar
de grondgebied te regelen overeen
komstig ttj eischen der a'gomeene
veiligheid.
Op giond van deze bepaling zijn
bepaal-Je wegen aangewezen, waar
langs al'eon het betreden van Neder-
'andsch grondgebied veroorloofd is.
De Belgen, van wie iu do tweede
vraag sprake Is, waren buUen die
wegen de grens overgekomen. Zij
moesten mitsdien door de grenswacht
aangehouden worden. Zij gaven ech
ter geen gehoor aan «ie herhna'.do
sommatie om halt te houden, waar
op werd geschoten. Den gedooden
Belg was tot driemaal toe bij herha
ling „hall" toegeroepen, terwijl twee
malen in de Lucht gevuurd was, alvo
rens het noodlottig schot werd afge
geven.
Overigens kan worden medege
deeld. dat het bistellen van een straf
vervolging ter zake van do hiorbe-
doelde grensincidenten nog een punt
van overweging uitmaakt bij de be
voegde autoriteiten.
HEIDEGROND VOOR PRINS
HENDRIK.
De Raad van Ermelo heeft besloten
aan Prins Hendrik af te 6taan 108
hectaren heidegrond voor ƒ325 per
hectare, gelegen tus-schen Etspeet en
L'ddel, Vs bijzonderheid kan hierbij
vermeld worden, dat door deze au een
vorlgen verkoop do inwoners van El-
speet vrij zijn van hoofrtelijkon om-
s-ag.
GEME ENTER A ADS VE R KIEZING EN
TE ROTTERDAM.
Kiesdistrict 1/ Uitgebracht 5804 g®I-
dige stommen, volstrekts meerderheid
2903. Verkregen hebben S. Bosman
(S. D. A P.'; 2094, A. W. Hoykoop (S.
D. A. P.. aftr.) 2479, P. Koeten (S.
D P.) 193. L. Th. Nagel (S. D P 162,
P. v. d. Pols, Anti-Rev aftr,) 3621,
dr. W. v. Ra vesteyn (S. D. P.) 407, P.
F. M, Thijssen (R.-K., aftr.) 2948 en
J II. Voet (S. D. A. P.( 2031 stemmen.
Zoodat gekozen zijn de hoeren P.
v. d. Pols A.-R., aftr.) en P. F. M.
Thijssen (R.-K., aftr terwijl her
stemming moet plaats hebben tus
schen de heeren A. W. Heijüooop en S.
Bosman, beiden S. D. A. P.
Kiesdistrict II. Uitgebracht 7256
ge'dige stommen, volstrekte meerder
heid 3629. F. H. Breukelman (S. D.
A P.) 2297, dr. D. P, Hoyer (aftr. Lib.)
4238, P. Koeten (S. D. P.) 21-4, L. T.
II Nagel (S. D. P 174, dr. W. van
Ravesteyn fS. D. P.) 310. C. M Si-
monisz 'S. D. A. P.) 1967, II. Stu'-e-
meijer (R.-K., aftr.) 4085, J V>ssöher
(S. D. A. P.) 2351, Jan Visser Jacqzn.,
(üb., aftr.) 4059.
Zoodat gekozen zijn de aftredende
heeren A Stiilemeijor 'R -K.). Dr. D.
P. Hoyer (üb.) en Jan Viseer Jacqzn.
(lib.).
Kiesdistrict III. Uitgebracht 2781
geldige stemmen. Volstrekte meerder
heid 1391 I Arend (S. D. A P.) 532,
G. W. Burger (lib., aftr.) 1965, C. van
Dorp (lib., aftr.) 2028, E. Huisman
D A. P.) 447, K R. van Staal
(S. D. A. P.; 487, C. J. VaUIant (Üb..
aftr.) 2000.
Zoodat gekozen zijn de aftredende
liberale leden Burger. Van Dorp en
VaiHant.
Kiesdistrict IV. Ge'dig® stemmen
9112. Volstrekte meerderheid 4557 W.
van Bodegom (S. D. A. P.) 3056, J.
BrauUgam (S. D. A. P.) 3080, P. Kos
ten (S. D. P.) 240, L. T. Nagel (S. D.
P.) 203, dr. W. van Ravensteyn Jr.
(S. D. P.) 580. B. Richters Bzn. (R.-K.
aftr.) 472-4, mr. J II. D. Schenken-
berg van Mienop (üb.) 5250, J. G. Sl'k-
kema (S. D. A. P.) 2970, P. L. W. H.
Verlïnden (R.-K., aftr.) 4704.
Zoodat gekozen zijn de heeren B.
Richters (aftr., anti-rev mr. J H.
D. Schenken berg van Mierop ;!-b en
P L. W. H Vertinden (R.-K., aftr.).
Kiesdistrict V. Uitgebracht 4188 gel
dig® stemmen. Vo'strclcte meerder
heid 2095. J G. van Heteren (S. D.
A. P.! 1347. G. Keikhof (S. D A P.)
1461. A. Kievit (S. D. A. P.) 1280, P.
Koeten (S. D. P.) 78. mr. A. W. Mees
(lib., aftr.) 2229, Joh. van Meggelen
(C.-H., aftr:; 2209, L. TJl Nagel (S.
D. P.) 135. dr. W. van Ravesteyn (S.
D P. 233. II J Sprokop (R.-K 1900.
7oodat gekozen zijn mr A W Mees
(aftr. lib.) en Joh. van Meggelen (aftr.
Chr.-IIist), terwijl herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren P
J. Sprdkop .Katholiek) en G. Kerkhof
(S D. A. P.).
Kiesdistrict Hoek van Holland Uit
gebracht 387 ge'dige stemmen, waar
van A. D. van Doorn (lib., aftr 229
en W vnn Heteren (S. D. A. P.) 158,
zoodat gekozen Is de heer A. D. van
Doorn.
RAADSVERKIEZINGEN' TE LEIDEN
De uitslag ran de Dinsdag gehou
den stemming voor den gemeenteraad
is als volgt:
District I. Uitgebrachte stemmen
1086. Hiervan verkregen de heeren
J R. J Baart (S.D.A.P.: 118; dr. G.
Fabius (V L.) 687; J de Feij (S.D.P
25; T. Groeneve'd (S.D.A.P.) 118; P.
Hoogenbcam (V.L., aftr.) 657; J. Raar
S D.P.) 15; J. Korevaar P.A.zn (V.L.,
aftr. i 723; li M. Saase ,C 11610; Joh.
Me;scher S.D.P.) 28, en dr. J. Knut
tel 70 stemmen.
Gekozen zijn dus de heeren Fa-
bius, Hoogeboom, Korevaar en Sasse.
District IT. Uitgebrachte stommen
1134. Hiervan verkregen de heeren J.
R. J. Baart S.D.A.P. 367; J. A Bot3
'i', K.,aftr.' 741; mr. A. v. d. E'.st (V.
D, aftr.) 750; J. d® Fey (SD.P)
55; mr P. E. Briét (A.R., aftr.) 776; T.
Groen eve ld 'S.D.A P.) 331; dr. J A N,
Knuttel (S.D.P.) 143; J Raar (S.D.P.)
64; Joh Mot scher (S.D.P.) 81; J. C. v.
d Lip (C.-H.) 823 stemmen.
Herkozen zijn due de heeren Bots,
Briét, v d. Eist on v. d. Lip.
District II1. Uitgebrachte stemmen
1078 Hiervan verkregen de heeren J.
R. J. Baart (S.D.A P.j 34-4; T. Groe-
neveld (S.D.A.P.) 299; mr. A F. L.
M. Tepo (R.-K.) 577; B, J. Huurman
Dzn. (A.-R.) 495; W Pera (A.-R., aft.r.)
688, en Johe. Dekker (groep k'ezcrs)
263 stemmen.
Gekozen zijn dus de lieeren lepe
en Po ra. Herstemming tusschen de
heeren Huurman en Baart.
De herstemming lieelt plaats op li
dezer.
ONGELUKKEN.
In den nacht van Maandag op Dins
dag is een 79 jarige verpleegde van
liet nieuwe St. Bcrnardusgesticht in
de Nieuwe Passeerderstroat te Am
sterdam "op de eerste verdieping van
dat gesticht bij vergissing ln een
liftkokor geslapt en in den kelder ge
vallen. De dood trad spoedig in. Ver
moedelijk wilde hij naar eon pri
vaat gaan eu heeft toen een verkeer
de deur geopend.
BELGISCHE VLUCHTELINGEN.
Door den Minister van Binneuland-
sche Zaken is het volgend schrijven
verzonden aan de Commissarissen der
Koningin ln de onderseheideno pro-
Naar mij wordt medegedeeld i9
voorgekomen dat Belgische arlieiUers,
d.e hier te lando in normalen loon
dienst waren, met verbreking van hun
contract, den arbeid mïerlegden en
zich in een andere gemeente als
vluchteling voor ondersiand aanmeld
den. Het is mij niet bekend, of in der
gelijke gevallen onderstand voor Rijks
rekening werd gegeven, maar vast
schijnt te staan, dat onderstand is
verleend.
Voor zoover particulieren dit doen,
kan daartegen mijnerzijds geen maat
regel worden genomen, maar ik ver
zoek U. H.E.6. de burgemeesters in
inv gowest, onder mededeeling van 't
bovenstaande, namens mij uit te noo-
digen scherp toe te zien, dat Rijks-
onderstand alleen aan de werkelijke
vluchtelingen ton goecfle Kom* en
niet aan hen, die toonenden arbeid
moedwillig hebben neergelegd.
De bovenbedoelde feiten schijnen in
de laatste maanden te zijn voorge
komen. Onderzoek van de onrferstexm-
den, die zteh in dien tijd hebben aan
gemeld, en van nieuwe gevallen, zal
dus voor het beoogde doal toereikend
zijn. In het uiterste goval, wanneer
ter voorkoming van erger hulp aan
dergelijke pseudo-vluchelingen moet
worden geboden, kunnen zij met rnij-
ne machtiging worden opgezonden
naar een vluchtoord.
Burgerlijke Stand
BENNEBROEK.
BEVALLEN
C. C. Arxhoek'Dubbel]ng, <j. R.
Khn ken berg—Leuveni.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k 30 Cts. per regel
Stadsnieuws
Do Gemeenteraadsver
kiezingen.
Morgen ie het de dag, dat 35 candl-
daten den strijd zullen aanbinden ter
verovering van de 11 openkonvende
Raadszete-s.
Dfstfllct I.
In het eerste district gaat het tus-
echen de volgende 14 cand'daten om
4 zetels
1 Mr. J B. Bomans. Pariclaan 12,
R.-K.).
2. G. v. d Boogaard, Schotenstraat
21 (A.-R.1.
3. M. 11. Groenendaal, R«xmolen-
etraat 48 (S.-D.l.
4 J. Jansen, Wïlsonspieln 4 (Prot.
Kiezersbondl.
5- J. Joosten, Duvenv.oordestra a t
46 (S.-D aftr.
0 M. L. A. Klein, èorte Annastraat
9 (R.-K.).
7 J. H. Kuetemaxm, Kleverparkweg
66 (Prol. Kiezensbond).
8. C. G. Koen, Hass->aerspletn 26
(ch-Hist.r
9. Dr. W E. Merens, P"ein 34
(Vrijz.), aftr.
10. L. Pejwr, Berekhcydestraat no.
18 rw. (S-D).
11. Mr. A. E. von Saher. Parkiaan
69 (V.4).).
12. J. Spiesz. Sluverstraat 4 (S.-D,),
13. J. H. Welsenaar, Koninginneweg
40 (U.-LJ, aftr.
14 W. J C. Wijsmuller Jr., Ko
ninginneweg 77 (U.-L.}.
(Dr. H. p Ivrusoman heeft zich niet
meer herkiesbaar gesteld.)
Er zijn 5n dit district drie stembu
reaus, n.l. in het stemdistriet A
(hoofdstembureau) op het Raadhuis
in het stemdistriet B in het school
gebouw aan de Spaamvvoudersirant,
plaatselijk gemerkt no. 12 (thans
School no. 7;, toegang Ilagestraat)
in het stemdistriet C in het school
gebouw aan de Haarlemmerliedestr
plaatselijk gemerkt no. 29 (thans
school no. 8).
District II.
In het tweede district strijden de
volgende 11 candtdaten eveneens om
4 plaatsen
1 C. J. Beekman, Zijlstraat 12 rood
V-D.l.
2 A. Elffers Jr., Linschotenstraat
59 (A.-R.), aftr.
3 M. II. Groenendaal, Romoienslr.
48 (S.-D.),
4. J F. Hu'swit, "Wilhe'minastraat
3 (V.-L.), afir.
5. L. Peper, Berdkheydestr 18 zw.
(S.-D.).
6 A. Th. Pielage. Zijlstr. 18 (R.-K.)
7 M. A. Reinalda, Tetterodestraat
35 (S.-D
8. C. L. M. Robbers, Raaimsingel
38 (R.-K
9 J Spies/. Stuvers! raat 4 (S.-D.)
10 Dr. J. Timmer, WüheWnapark
26 (U.-L aftr.
II. J. H- Wentholt, Spaame 71 (U.L.)
(De heer E. II Krelage stelt z»Ch
niet meer herkiesbaar
Er zijn ook in dit district drie stem-;
bureaux, n 1. 'n het stemdigtrict A
(hoofdstembureau) in het schoolge
bouw aan de Xassauiaan. plaatselijk
gemerkt no. 37 .thans School voor u.
1. o. lett. Bi; in het etemdistrict B
in hei schoolgebouw aan de Friesche
Vurkensmarkt. plaatselijk gemerkt
No. 22 (thans Opleidingsschool voor
jongens en meisjes)in het etemdis
trict C in het schoolgebouw aan de
Scholerstraat, plaatselijk gemerkt No.
2 (thans Schooi no. 2).
D istric t III.
In het derde kiesdistrict zijn de vol
gend© 10 candidaten gesteld voor drie
plaatsen
1. W. Dyserinck, Wilheiminapafk
13 (partijloos).
2 M. H. Groenendaal, Roraolenstr.
48 (S.-D.).
3. W. Hoek, Jan de Braijairaat 4
(A.-R.).
4. J. M. C. Hoog, Koninginneweg
96 (Christ.-Hist.).
5 J. Jansen, W'lsonsplein 4 (Prot.
Kiezensbond).
6 l.H Knetemann, Kievorparkwog
G6 (Prot. Kiezerebond).
7. A. Nagteaain. Langendijtestraat
25 (S.-D.), aftr.
8 M A. Ro:na!da Tetterodestraat
35 (S -D.).
9. Mr. M. ^l-ngenberg, Zijlweg 80
IV.-D aftr.
10. J'hr. Mr. F. W. van Styrum, N.
Gracht 9 (V.-L.) aftr.
Er zijn in dit district thans vier
elvjubureaux. n in het stemdistrct
A in hel schoolgebouw aan het Loid-
scho Plein, plaatselijk gemerkt No.
36 (than3 School no. 5) 'n het stern-
district B (hpofd8lembureauj tn liet
ec hooi gebouw aan de TempeHersstr.,
plaatselijk gemerkt No. I (thans
Schoot no. 6) in het etenwttetriet Ci
in het .schoolgebouw aan de Bakker
straat, plaatselijk gemerkt No. 11
(thans School no. 10), en in het stern-
district D in hot schoolgebouw aan
het Kl&in Heiligland, jdaa'.selijk go-
mertit No. 12 (thans School voor U.
L. O. lett. A
De stemming vangt aan dos mor
gens te 8 uren en duurt tot des na-
midd'agis te 5 uren.
Het verloop der Raadsverkiezing
maken wij Vrijdagavond na 5 uur bo-
kend aan ons bureau in de Groote
Houtstraat.
Hinderwet.
B. en W. hebben aan J. C. Hessen
vergunning verleend tot oprichting
van eene drogerij voor sigaren :n
hot meest oostelijk gelegen achter
gedeelte van de te bouwen sigaren
fabriek aan het Spaarne No. 77.
CJit de Omstreken
Sohof*n.
DE AS. GEMEENTERAADS
VERKIEZING
Woensdagavond was door de afd.
Schoten e®n openbare vergadering
uitgeechreven, waar, met 'l oog op
de a.is. gemeenteraadsverkiezingen
het woord zouden voeren de heeren
Joh. Verton, aftredend wethouder cn
Ph; Cohen.
Nadat de heer D. Magendans met
een kort woord de vergadering had
geopend, sprak de heer Verton.
Hij begon met op te merken, dat,
zoo er eên partij was, d'e het recht
had in dezen tijd met candidaten uit
te komen, de S. D. A P. wel in de
eerste plaats genoemd rnag worden.
In do c-orstvolgende tijden tooh zul
len er mannen noodig zijn, die de ar
beiders zoo goed mogelijk vertegen
woordigen.
Spr. girig in 't kort na wat de
plannen zouden zijn van de S. D. A.
P. cn de socialistische fracües in de
naaste toekomst.
Vaak hoort men zeggen dat ook in
gemeenteraden, waar het socialisti
sche element op voorname wijze wordt
vertegenwoordigd, teleurstellingen
n'et uitblijven. Dat behoeft feitelijk,
meinand te verwonderen. Men is nu
eenmaal aan wetten gebonden, die
oorzaak zijnt dat aan de bere.king van
het socialisttech ideaal nog heel veel
in den weg gelegd is. Nog is er, al
mag een gemeentebestuur nog zoo
democratisch zijn, eon groot aantal
hinderpalen, die de vervuiling van de
wenschen en eischen der S. D. A. P.
in den weg staan. Kosteloos onder
wijs brivoorbee'd, een der oornaam-
ete verlangens van de partij, kan niet
worden ingevoerd, wut men er ook
voor inog® aanvoeren.
Ai :s daarom c-en groote socialisti
sche fractie in den Raad aanwezig,
ook zij is aan wetten gebonden, die
n'ct door dit Cuheg© maar door de
Kamer veranderd moeten worden.
Iels anders is het, te vragen hos
het staat met die her vormingen, d:e
bereikt konden worden, met de be
schikbare krachten. Eu dan blijkt, dat
in gemeenten, waar de S. D. A .P.
oen voorname stem in kapittel
hooft, talrijke zaken tot siand zijn
gokomen, die men middelen zou kun
nen noemen, die tot het doel leiden.
Waar nu Vrijzinnig-Democratie en
S. D. A. P. in de toekomst ongeveer
gelijke belangen hebben, bestaat er
absoluut geen bezwaar, samen to
werken met do V—D. partij.
In den Schotenscheu itzad hooft
men voor 't overige dikwijls genoeg
gelegenheid gehad, om den g<x<den
wil van de V.-D. raadsleden te ean-
slateeren.
Men heeft echter niet a'leen te zien
naar wat reeds gebeurd is. In dezea
tijd vooral richt <ie blik zich ook naar
de toekomst. Het behoeft geen betoog,
dat het wel vaststaat, dut de overheid
bij d© nooden van de arbeiders te hulp
moet komen, al valt niet nu reeds uit
te maken, wie daarvoor zal worden
aungewezen .- do Regeering of de ge
meente. Maar hiervoor zal ook
moeten worden gewerkt en sprokor
verwacht met grond, dat mea
bij de/o actie eveneens een be
langrijke steun van de V.-D. zal heb
ben. Van het cleri&alisane is in de toe
komst niets te wachten. Dat bewees
het Raadslid Do Vries, die tegenstem
de, toen B. en W. in de laatste Raads
vergadering voorstelden, adhaesie te
betuigen met het bekende adres van
S. D. A. 1'. en N. V. V.
Spreker zette hierna de voornaam
ste grieven uiteeu tegen hot clerica-
lisme en haar vertegenwoordigers m
den Raad. Hij waarschuwde de kie
zers er voor, zich met te laten mis
leiden door de schijnbare democrati
sche gezindheid van de clericoie
fractie.
Na nog ewen het woord te hebben
gevoerd over de gemeente-adminis
tratie en de administratie van ge
meentelijke instellingen, en daarop
critiek te hebben geleverd, eindigde
de heer Verton zijn rede.
De heer Cohen verdedigde op de
gronden, die reeds meermalen in
deze courant vermeld zijn, het ver
breken van den Godsvrede door de
S. D. A. P. Hij besprak de redenen,
die geleid hadden tot den verkie
zingsstrijd. „l-aat zitien wal zit",
hoorde men van allo kanten in den
aanvang. „Dat zit nog antwoordde
men in «1e S. D. A. P. hierop, „Liever
wilden w ij zitten, waar z ij zit
ten I"
Behalve dit punt beeprnk de heer
Cohen de positie der sociaal-demo
cratische raadsleden en ging na,
welke taak zij thans in den oorlogs
tijd hebben te vervullen.
Hoe nu is de tauk van do sociaal
democratische raadsleden Zeer
veelzijdig in ieder geval. Daar kan
bijvoorbeeld geijverd worden in de
richting van grondpolitiek, hygiëni
sche maatregelen, gemeentelijken
woningbouw e. d.
Frappant is het nu. dat in Amster
dam stee«b3 de voorstellen, die voor
zien in sociale nooden, werden aan
genomen, doch roet de stemmen van
de clevicalen tegen.
Op de urgentie van uitbreiding
van het onderwijs werd gewezen,
alsook op de enkele koeren, dat de
clericalen „voor" zeiden op ®3n
raadsvergadering, namelijk toen
werd voorgesteld, den winkeliers
vrijheid te geven, hunne zaken des-
