De Europeesche Oorlog.
Het Oostelijk Oorlogsveld.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 28 JULI 1915
Bovenstaande kaart geeft een overzicht van een belangrijk deel Yan het oorlogs
terrein in het Oosten, waar, vooral nabij Warschau, spannende krijgsbedrijven
plaats hebben.
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
Duitscli staf bericht:
Zwakke aanvallen van de Fran
schen ton N. van Souchez en het la
ten springen van mijnen in de streek
van Lemesnil (Champagne) hebben
geen succes gehad.
In de Westelijke Argonnen hebben
de Duitschers eenige loopgraven van
de Franschen bezet.
voor het behoud van Przeinysl of
Lemherg.
Van den Naref za! hij voor de op
trekkende Duitsehe strijdmacht terug
gaan achter den Boeg, waar een
nieuwo verdedigingslinie wordt ge
vormd. De tweede moeilijkheid voor
de Duitscho legers in het noorden
zal dus zijn, om de linie de Doeg te
forceeren.
In het Zuiden, bi; Iwangorod, wor
den legen de vestingwerken aanval
len ondernomen, die volgens hei Rus.
Op de beschieting van Thiaucourl Uasohe bericht werden afgeslagen,
hebben de Duitschers opnieuw geant- De pogingen, om daar over den
oxl met vuur op Pont b. Mousson.
In de Vogezen stelden de Fran
schen zich Maandagavond in het be
zit vnn de voorste Duitsehe loopgra
ven op' (feu Lingekbpf, ten N. van
Munster.
Bij Roncq, ten N.W. van Tourcoing
is oen Franscli, en bij Pérouno een
Er.tre'scli vliegtuig tol landen gedwon
gen. Do vliegers zijn gevangen geno
men".
F r a n s c h communiqué:
„Do beschieting van Veurr.c (Fux-
ncs) en O.-si-Duinkerken is door de
Franschen vergolden met een beschie
ting kin de Duitsehe kantonneraési-
ten te Westende en Middel kerke.
Maandagavond heeft een Duitsch
vligLuige 5 bommen ge-worpen op
Duinkerken, zonder ec-nige schade
aan to richten.
In Aigoirue tn den sector van Sou-
Chez kanonvuur en gevoeliten met
hondigranaten.
Maandagnacht zijn eenige granaten
van grooi kaliber op Atrcrtit gowor-
pen.
Ju Champagne, aan het front Per-
tlh.es—JJctiu-Séjou r, mijngevöchten
waarbij de Franschen in hot voordeel
bleven.
In Argonne zijn twee aamalspogin.
gen dhr Duitschers in de streek van
Binarville gemakkelijk gestuit.
Hevig kunomuur in het Priester-
boech.
Point £t Mcur-ron is beschoten.
In da \ogezeti zijn de Fransehen er
Maandagavond in geslaagd hun stel
lingen op den rug van de Lingekopf
uit te breiden en te bevestigen en den
top tusschen Linge eai Carrière te (ro
zetten. De Duitscliers hebben tot drie
maal toe een tegenaanval gedaan,
doch tevergeefs.
Duitsehe artillerie heeft de ScliJucht
beschoten".
Op hef Oostelijk
Oorlogsveld.
OVER DEN STAND DER GEVECH
TEN.
De militaire deskundige van t Alg.
Handelsblad schrijft:
„Bij liet moeiiijker worden van het
terrein gaat de opmarsch der Duii-
sdlie legers langzamer. Aan den Na
ref hebben de (roepan, die de rivier
overgingen, bij Rosten kra.chti.gen
tegenstand ontmoet, en volgens hei
Russische bericht werden zu daarbij
teruggedreven tot aan den mond van
het riviertje de Ors. Eveneens ten
Guidon van Pulliisk, waar een rivier
tje stroomt dat d'c Proeth heet. Waar
©ehijnlpk zijn «lit voorpostengevech
ten van t'è Duitsehe troepen die den
Nare! overtrokken en op den Boeg
aanruk ten.
Wat het Russische leger ontbreekt;
is voldoendle ammunitie, om zich te
gen de opdringende legermacht te
kunnen verzetten. Reeds-had de „Ti
mes" daarop voor emkele dagen ge
wezen; thans zegt ook do Temps"
dat. ondianks dmv onvoldoenden inu-
nitievoorraad, de Bussen toor.en, door
hun krachtige tegenaanvallen, nog
ndet gedemoraliseerd te zijn.
Toch verwacht ook die ..Temps
«Pen val van Warschau. Het blad zegt.
dat grootvorst Nikola as, die voidedi-
gingsw eiken aan de verschillende
puntc-n krachtig zal verdedigen, z/ol
der die echter tot elkon prijs -te wil
len behouden. Juist Warschau, dat
con voorn itgesclioven punt gaat vor
men, zal moeilijk te behoutkm zijn.
Een leger, dat zich daaraan zou vast
klemmen zou ui den greep kunnen
vallc-n van Hindenburg en Ma eken-
san. En liet lot van Bazaine in 1B70
heeft genoeg getoond, welk nadeel
het zich vastklemmen van een leger
aan een vesting heeft.
Het Franecho blad meent derhalve,
dat de Russische grootvorst Jie voor
uitgeschoven positie wel zal opgeven,
omdat hij er meer waarde aan inoet
hechten, zijn leger hcjeen te houden,
om opnieuw vooruit te kunnen ruk
ken, als de lie wapening weder vol
doende zal zijn aangevuld oru niet
succes het offensief te kunnen her
vatten.
Warschau zal dus ndet langer wor
den verdedigd dan noodig is, om het
Duitsehe offensief op te houden. Groot
vorst Nikolaas zal geen leger opoffe
ren, om de Poolsche hoofdstad te
houden, evenmin als hij dat deed
Weichsel te gaari, zijn, voor/.oover
wij uit de verschillende berichten
kunnen opmaken, nog niet geslaagd.
Wel is hel gebied westelijk van den
Weichsel. tusschen den mnnd der Pi-
litza en Iwangorod door de Russen
ontruimd, muur de overgang dioor de
Duitschers is nog niet geslaagd'
Ten zuiden van den apoorw-or Du
blin— Cl.c-!m wordt nog steeds krach
tig gevochten. In afwachting, dut do
Duitsehe troepen den Weichsel over
trekken cn dus: liet gebied tusschen
Weichse' en \\>j>ij van twee zijden
kunnen oprukken, is het zwaartepunt
van ilea sn ijdt meer naar hei oosten,
tusschen Weprj en Boeg verplaatst,
in den om trek van Groebosjef, waar
d'e Duitschers met groote kracht op-
treden; volgens het Russische herient
werden n.llo aanyalleii afgeslagen,
volgens het Oostennjksche vvormen oe
Du its oners er terrein, liet zal dus
wel oen op en neer golvende strijd
zijn, zooa'.s men ook kan opmaken
uit hel Punische terioht, dit isogt:
„Met uitzondering van eeriire cior-
pen, die van de eeue hand in de an
dere overgaan, blijft 'iet front in
}»ofdzaak on veru nderd".
Meer naar het zuiden, tusschen
Boeg, ZloU-Lipa en Dnjeatr staat de
strijd voor hot ocgenbhk.
In het noorden, boven den Nj men,
schijnt de tegenstand der Russen wel
gebroken te zijn, nadut von Below
het vijfde Russische leger heeft uiteen,
geslagen. Ten minste te/u id cn Sjawit
zijn db Duitsehe troepen 60 K.M. in
oostelijke richting voornitgerükt, in
de lijn Poövoi—Ponewjesli.
Ten noorden van Sjavvli vverd liet
offensief in de richting Toekko.un--
Schlock, cfoor de Bussen met behulp
van de kanonnen der oorJogssctejxm,
legen®ediouden"
Duitsch stafbericht:
„Een uitval van de Russen uit Mi-
la u is door de Duitschers afgesla
gen.
Tusschen Poswol. ten van Mitau,
on do Njemwn volgen de Duitschers
de terugtrekkc-ndje Russen.
De Russen beproefden Maandag de
over de Naref oprukkende Duitsch©
troepen door een groeten en algemoe-
non. uit de linie Goworowo, ten 0.
van Rozar.. Wygzckow—Serock. ten
van Pu.'tusk, ondernomen aanval
terug te dringen.
Het offensief van do Russen misluk,
te volkomen. 3319 Russen werden ge-
vanjgan genomen, 13 machinegeweren
buitgemaakt.
Ten 0. o'. teat Z.O. van Rozan zijn
Duitsclie troepen achter de terugge
worpen Rissen naar het Oosten oj ge
drongen.
Om de Prat, ten Z.O. van Pultusk,
wordt nog hardnekkig gestreden.
Voor Newo-Gecrgievsk en War
schau geen verandering.
Op het Zuidoostelijke oorlogsterrabt
Voor I.vongvrod mets nieuws.
Ten N. van Grubieszow hebben de
Duitschers do Russen uit verschillen
de plaatsen verdreven en 3941 Russen)
gevangen genomen, o.w. 10 officieren.
Voor het overige is de toestand van
de Duitsehe troepen onder Maeken-
sen onveranderd".
Oostej. rijksch stafbericht:
„Sedert do bestorming van Sokal
door Ocetcnrijbsche troepen is ten
Z. 0. dier stad om iiot bezit eener
hoogte gevochten, die voor het bestrij
ken van den overgang over den Boeg
van zeer groot belang is.
Maandag lubben Uostennjksche
troepen deze hoogte stormenderhand
genomen en daarbij ÜO officieren cn
3000 man gevangen genomen bene
vens 5 machinegeweren buitgemaakt.
De Doop dor gevechten ten Noorden
van Grubieszow Is gunstig voor de
Oostenrijkers.
Voor 't overige is de toestand on
veranderd".
HET OFFENSIEF VAN MLAYVA UIT
Rolf Brandt beschrijft in de Deut
sche Kurir het groote offensief van
het leger van Hindenburg.
„Terwijl het leger van Mackensen
van het Zuiden uit op de linie van liet
vooruitgeschoven vierkant van de
Russische stelling, in het midden
waarvan Warschau ligt, beukte, be
gon ook uit het Noorden uit de alge
meens richting Mlawa een offensief
der legers van Hindenburg. Weer op
een plaats waar de Russen een
Duitsch offensief voor onmogelijk
hielden, omdat zij aan de Duitsch-
Oostenrijksc-he strijdkrachten In het
Zuiden werk genoeg bezorgden. Over
de afmetingen en het doel van het
Narefoffensief is natuurlijk nog niets
te zeggen. Ik geef slechts een paar
teelden uit de dagen van den op
marsch en van den eersten gevcchts-
dag, waarbij de Russische stellingen
geforceerd werden.
Bij Prassnycz en Demsk waren ein
de Februari en begin Maart hevige
gevechten. Vervolgens kwam het tot
rust in Mlaw a. Uit de rust van dan
stellingsoorlog kwam het punt ie van
Oostpfuiseh en de buurt van Mlawa
weer in operatieve beweging.
Geen hoekje in Mlawa was onbezet.
De stralen waren grijs van doormar-
cheerende troepen, de dagen waren
vol spanning en afwachting; groote
dingen hingen in do lucht, men las 't
uit aller oogen. De toegangswegen
weiden geheel In beslag genomen
door colonnes automobielen. Op de
wegen kwamen wij n:ets dan troepen
tegen. Het zijn de reserven die in
rukken. Een hevige plasregen viel.
Het ging langzaam. De weg werd een
modderpoel. Zwijgend trekken de
mannen voorwaarts. Roode Kruiswa
gens gaan voorbij, stroo in balen ge
perst. wordt vooruitgebracht: Morgen
begint de 6lag. De Russen vermoeden
niets. (Geruchten die hen bereikt had
den hebben zij, naar later gebleken
Is. niet geloofd). De Duitsehe batte
rijen zijn overal in stelling. Zoodra
de dag aanbreekt zullen zij het eerste
woord spreken in de groote worste
ling, die dezen nacht begint.
Tegen vijf uur staat do zon
donkerrood aan den rand van den he
mel. De wolken trekken samen tot
een dichten sluier over het roode
schijnsel, de hemel wordt donker. Als
ik tegen zes uUr aankom bij de waar
nemingspost van den commandant
der artillerie in do nabijheid van Bo-
rowe, kan men juist de stukgescho
ten kerk van Groodocsk door den ver.
rek ijker onderscheiden. Daarvoor lig
gen de sterke stellingen van de Rus
sen waar men doorheen moot. De ar
tillerie, kanonnen, mortieren en hou
witsers, die een oogen 1>1 ik gezwegen
hadden, beginnen weer.
De verte verduistert. Nog is het
licht over Groedoesk, maar zware
losse rookwolken strijken over
heen. De wolken trekken als leger
massa's Ln beweging, als zwarte,
waaiende vaandels fladderen ze bo
ven de Russische linies. Dan plotse
ling een gebliksem en door het dreu
nen van het geschut rolt het gedon
der van een zware onweersbui, tot de
artillerie, die door den dikke, grij
zen regensluier geen mikpunt meer
heeft tegenover het geraas van de he-
melsche artillerie verstomt
Kort na zeven uur heldert het op.
De batterijen teginnen weer en van
minuut tot minuut wórdt het vuur
sterker.- Om acht uur komt de infan
terie uit haar stellingen, die vaak op
niet verder dan 150 meter van den. vij
and af liggen, te voorschijn voor den
grooten stormaanval. Van half acht
af was het geschutvuur verdoovend.
De groote zware kanonnen, die tot
nu toe gezwegen hadden, gingen mee
spreken. Precies om aciit uur sprin
gen de Duitsehe linies te voorschijn.
De adem stokt. Alle vermogens van
het lichaam trekken te zamen in de
oogen. Ze zijn er doorheen, zegt de
kolonel der artillerie, aan den verre
kijker. Hij loopt naar de telefoon om
het vuur te laten verlengen. Er ver-
schijnen nu boven den dorprand een
paar Russische sohrapnells. Verder
is van de Russische artillerie niet veel
te merken. Eerst in den loop van den
dag wordt zij hinderlijk, ofschoon
hoar aanval niet ernstig ia Er komt
bericht dat de infanterie het midden
van Groedoesk bereikt heeft. Honder.
den van gevangenen 1 (fopen over, zoo
heet het.
Wij gaan vooruit Onze automobiel
laten wij staan. Rechts is hot infante-
riegevecht nog steeds in volle ontwik
keling. De zware kanonnen donde
ren onafgebroken. Men kan onder do
bewolkte, woelige lucht ver over het
zachtgolvende landschap zien. Wij
komen op onzen opmarsch door de
laatste Duitsehe stelling, steeds duide
lijker zijn de overblijfselen van Groe-
1 doesk te onderscheiden. De velden
FEUILLETON
Het Raadsel van
den Nacht.
door EM1L PESCILKAN.
(Geautoriseerde Vertaling).
2)
En daardoor 2weeft nu in cbau zon
neschijn,-die do meestal zoo sombere
straat verheldert, mij een liefelijk ge
laat voor oogen, dat verbazend veel
Indruk op mij maakte. In mij ging
nu hetzelfde om als men gevoelt wan
neer er plotseling in den winter een
lentedag aanbreekt. Is dat dan lente,
ja of neen? Wie vraagt daarnaar''
Wie ziet naar dtö hoornen of naar den
grond? Wie peinst over dat alles na,
in plaats van gedachleiloos van dit
lieft-liiko verschijnsel te genieten'?
Ik stond nog een geruimeu tijd aan
het venster nadat het meisje al lang
verdwenen was, maar toen ging het
mij juist zooals liet veelal iemand
gaat die droomt, er gebeurt iets wer
kelijks dat nog verbeelding schijnt te
aijn en zoo was het mij ook alsof het
meisje het huis in was gegaan waar
uit ik nu naar buiten keek. Was dit
een droom of de werkelijkheid?
De deur lag aan de andere zijde van
heit huis en wanneer ik, aooals nu
ook; in den erker stond, verdween ce
persoon, die het huis binnenging,
juist op do plek waar ook do voorbij
gangers aar. mijn blikken ontsnapten.
Ik kon mü dus nu ook wel vergist
hebben, maar hel meisje had geon
hoed op en met het blo o te hoofd, loopt
men, in den winter veelal niet \er.
Misscluen w oonde zij wel in een der
huizen daarnaast, maar hoe langer
ik over deze zaak nadacht, hoe iuKn
ik toch overtuigd raaide dat zij onze
woning was binnengegaan. Ik ge
raakte langzamerhand in zulk een ze-
miw/iahtige spanning, dat Ik tenslotte
de deur cpendo cn die gang opliep.
Alles was daar even stil ais altijd,
man hoorde noch zog iemand. Ik ging
nu weer naar mijn kamer terug on
begroef mij andermaal in do boeken.
En toch had ik niet gedroomd cn
hadxlen mijn oogen mij niet misleid.
D'enzelfd'en avond althans zei dehuls-
houidlster mij dat wij een nieuwe
huisgenoote hadden en doze was
volgens de teschrijving van haar kon
er geen twiifel aan zijn liet meis
je, dat ik d'ien middag gezien bad.
Het liefelijke droombeeld', dat langs
mij heen was geslopen, woonde niet
mij onder hetzelfde dak.
Ik wist wet dat het zolderkamer-
tje. sedert verscheidene dagen, onbe
woond was, maar had (laar verder'
geen acht op geslagen. Tweo maan
den geledne was do oude dame die
daar al jaren iang gewoond had,
overleden en aanvankelijk scheen de
heer Wolfert niet van zin dit zolder
kamertje opnieuw te verhuren. Een
dusdanig vertrek is voor een deftig
huis zooals No. 89 Buchfelderstrasze
toch is, altijd een ondergeschikt iets
en juffrouw Liclublan de vrouw van
den concierge, was van oordcel dat
liet beter was als de heer Wolfert er
maai- voor goed van afzag, dit te
verhuren, moor zij voegde or dadelijk
aan toe dat dit waarschijnlijk wel
niet gebeuren zou die heer Wolfert
stond namelijk als een groote gierig
aard bekend en liet bleek al spoe
dig dat zij in deze gelijk had, want
een paar dugen geleden was er een
bordje ao*i de voordeur verschenen
en gisteren was dit weer weggenomen
omdat Wolfert er bij wilde zetten dat
het alleen voor een oudbn heer of
dame te krijgen-was. Dit geschiedde
echter niet. want juffrouw Lichtblan
vernam &J spoedig dat zich reeds «en
huurster had aangemeld en tot laar
groote verwomteriiig, ontpopte deze
zich weldra in een jong meisje.
In ieder geval moet zij den heer
Wolfert aanbevolen zijn, voegde zij
&r aan toe, ons huis is niet zooals
andere pensions, wij zoeken de men-
schen uit die bij ons komen wonen.
Is zij dnn nog zeer jong? vixieg
ik nu.
Ja, antwoordde zij, maar wel een
net meósje, ik geloof dat zij werk
zaam is op een kantoor of in een win
kel.
Dat is locih zoo erg niet, beweer
de ik.
Neen, dat zeg ik geenszios, zij is
een zeer net meisje en zij zal mijn
heer Wolfert wel aanbevolen zijn ge
worden, anders had hij haar zeker
niet genomen. Ilc Isxiool alleen dat
vijf jaar achtereen de dioc.liter van een
pax>fessrr daar gewoond heeft cn (lat
wij lang niet iedereen hier irr huis
willen hebben.
Ik kivKte glimlachend terw ijl ïu
w:odorom het vaandelijko profiel, het
rossige zijden tear en het slanke fi
guurtje voor mijn oogem verrees Was
het toeval of een vxirljeschiltkiiig van
de voor/.lenigheid, dut ik zoo dicht bij
dit meisje zou wonen? Toeval of vooi -
beschikking van de voorzienLghdid
dat onze wegen zich van nu af dage
lijks zcuileu kruisen?
Inderdaad zng ik baar, gedurende
de eerste weken bijna dagelijks
maar ik zag niet meer het beeld, dat
ik in mijn ziel bewaarde*. Hoe dik
wijls Ik haar ook, voor het venster
staande, opwachtte, nooit zog ik iets
anders dan een slank gebouwd meis
je, wier gelaat bijna goheel verborgen
was achter een zwart wollen doekje,
dat meermalen om haar hoofd was
gewonden Het weder was op nieuw
veranderd, l.et was gaan sneeuwen
en daarop volgden sombere, storm
achtige kille dagen, vandaar dat hot
natuurlijk was dut men alleen maar
warm ingepakt d» deur uitging cn
toch ontw ierp ik allerlei plannen hoe
ik de jonge vreemdelinge beter te zien
zou kunnen krijgen. Ik schoof het
venster op. ondanks de heerschende
koude, telkens als zij voorbij kwam
en eens waagde ik hot zelfs 'naar te
groeien. Misschien had ik toen ook
wel een blik vnn haar oogen kunnen
snappen, maar een ongelukkig toe
val bowerkto dat zij juist op datzelf
de oogenblik een aiüderen groet te be
antwoorden had. Een jonge man, met
een bleek, langwerpig gezicht, dat
omgeven was door een zwarten baard,
kwam naar haar toe en reikte haar
do hand, terwijl hij mij met een bijna
dreigend^ blik aanzag. En tot mijn
groote verwondering, legde ■i\i «ja/le
lijk haar arm in de zijne en liepen ze,
druk aam on pratend, door.
Voor de eerste maal in mijn leven,
gevoelde ik de pijn van een jaloer-
seho opwelling. Het jonge mensch
wienB arm zij genomen had, maakte
mij zoo razend dat ik hem met kriti
sche blikken aanzag on wat het jonge
meisje betrof, noemde ik mij zelf een
dwaas dat ik mij op negen cn twintig
Jarigen leeftijd als een kwajongen
aanstelde. Ik keek hen beiden na-
toen zij om den hoek van de Jozef-
stiusze verdwenen waren en toen
zocht ik mijn hoed en mijn stok bij
elkaar en maakte ik mij gereed om
uit te gaan.
Hoe oud kon dat meisje zijn? JJeker
niet, meer dan achttien jaar en nu
had zij al een minnaar. En wat voor
een man! Met zijn zwarten haard,
zijn bleek gezicht en aijn donkere
oogen zog hu er geenszins bolrouw-
baar uit. Wat zou juffrouw Lichtblan
van hem zeggen?
Onwillekeurig bleef ik op de stoep
staan en keek ik door de open voor
deur naar binnen. Het was blijkbaar
in het geheele huis oven stil als in
een klooster, men hoorde niets in t
geheel niets en onwillekeurig kwam
nu ook bij mij weer bij de overtui
ging op, dat juffrouw Lichblan wel
gelijk kon hebben, dat (leze inan mot
het roovers uiterlijk niet in een (lef dg
huis paste.
Deze gedachte bracht -mij echter
weder in ini.m humeur, want Ik stel
de mij voor hoe verschrikt de brave
vrouw van den concierge zou op
kijken indien ik-z© man eens een Ite*
zoek wftiisdite af to leggen op de ka
mer. die vroeger aan de dochter van
©Cn professor had behoord.
(Wordt vervolgd).