Chemische Wasscherl]
Ververij ^>3%
Groote Houtstraat
77.
Fjjne witte Wascii
BROUWERSVAART 74-80.
LEVENSTREKJES.
OOSTENRÏJKSCII-HONGA.ARSCHE
PERSSTEMMEN OVER DEN
VAL VAN WARSCHAU.
Het Correapondontiebureau seint
uit Praag
Allo bladen juichen over den val
van Warschau en Iwangorod en her-
denkon dankbaar den heldenmoed
der verbonden Duitsch-Oostonrijk-
80he legers.
De Tsjechische bladen verklaren,
dat de Russen Warschau nbet zouden
hebben opgegeven, wanneer zij nog
hoop op succös zouden gehad heb
ben. De val van Warschau en Iwan
gorod zet de kroon op het geniale
plan van den Duitschen stai en geeft
het doorslaande bewijs van den treu-
ngen toestand van het Russische le
ger. Het verlies van Warschau is
vooral uit een morSel oogpiunt bo-
langriik, want daarmee is ook de be
roemde oude hoofdstad van het ko
ninkrijk Polen gevallen. Misschien
kan de bezetting van Warschau een
deur openen voor den geweaschten
vrede.
Do socialistische „Pradolidu" zegt:
De nimbus is daar gevallen, waar
mee liet Tsarenrijk zich voor de we
reld omgeven had.
De „Hlas Naroda" schrijft „Over
hot resultaat jubelen alle volken van
liet rijk. Vooral herdenken do 'lisje-
chen met warmte hunne zonen, die
met de overige volken der monarchie
.-tan de Polen een vrijheid brengen,
d<e niet door de alsche vrienden
dei Slavische volken in Petersburg
beloofd is, maar een vrijheid van
Europeescho cultuur. In het neutrale
buitenland is er niemand, die deze
catastrophe niet gaarne aan het Rus-
stec lie despotisme gunt"
DE INTOCHT DER OOSTENRIJ
KERS EN LUBLIN.
Aartshertog Jozef Ferdinand is
Donderdagochtend aan het hoofd zij
ner troepen plechtig Lublin binnenge
trokken. Bij het regeeringsgebouw
was een eerewacht te paard opge
steld. Ter ontvangst waren de presi
dent van den gemeenteraad, verte
genwoordigers van de provincie Lu
blin en van de geestelijkheid aller ge
zindten aanwezig. De aartshertog
heeft de hem huldigende toespraak
van den president van de stad als
volgt beantwoord: „Ontvang mijn
nank, voor den mij uit naam van de
stad aangeboden groet. De verbonden
Duitscli-Oostenrijksche legers voeren
oorlog tegen de Russische weermacht,
doch niet tegen de vreedzame bevol
king der door ons veroverde streken
De bevolking van iLublin kan verze
kerd zijn van mijn welwillendheid en
bescherming, zoolang zij zich ont
houdt van tegenstand of vijandige
houding en zich schikt naar onze
rechtmatige eischen."
Vervolgens sprak de aartshertog
alle aanwezige ambtenaron toe.
HERSTEL VAN POLEN
Uit Londen wordt aan de „N. R.
Cl." geseind
„De doorgaans wei-ingelichte cor
respondent van do „Daily Chronicle'
sohrijft, dat in diplomatieke klingen
verwacht wordt, dat de verovering
van Warschau gevolgd zal worden
door de uitroeping van een nieuw
koninkrijk Polen onder suzereiniteit
van de Hohenzolierns of de tlabs-
buisen, met aartshertog Karei Ste
phanos van Oostenrijk als Koning.
I)it koninkrijk zou waarschijnlijk
Russisch Polen omvatten, liet Pool-
eche gedeelte van de Pruisische pro
vincie Posen en een groot gedeelte
.vuil Galicié. De aartshertog heeft
door zijn gematigdheid en ruimen
gezichtskring oen goeden naam en
woonde m Galioiè. Hij is bekend om
zijn Poolscbe sympathieën."
De redactie der „N. R. Ct." merkt
op
„Een dergelijk bericht, cveueens
van Engelache zijde, bereikte ons iu
het begin van den oorlog. Ook toen
werd aartshertog Karei Staphauus
genoemd, die door het huwelijk vao
twee van zijn dochters verinaag
schopt is aan den hoogen Poobehen
adel de Radziwills en de Czartorys-
kis."
Op het Zuidelijk
Oor.ogstooneel.
O o s t e n r ij k s c h stafbericht:
„De dagelijks herhaalde aanvals-
pogingen en op zich zelf staande aan-
v allen der Italianen loopen sloeds op
mislukkig uit. Waar de Italiaunsclie
infanterie optreedt, wordt zij óf d )0».
t Oostenrijksche geschutvuur terug
gedreven, óf als zij daartegen sinrid
houdt, door de Oostenrijksche infan
terie onder groote verliezen ter izge-
s'agen. Ook de krachtigste voorberei
ding 'door do ILalIaansche artillerie
kan aan dezen loop van zaken niet*
veranderen.
Zoo zijn Woensdagnacht en Don lor-
dag weer tal van aanvallen mialikt,
o.a. een van Sagrado uit onderno
men en een tegen de hoogte van P< I-
gora.
Even weinig suoces hadden aanval
len in den sector van Plava en n a
streek van de Krn.
Rij Moivfalcone is een Italiaan iche
kabelballon, die voor waarnemingen
werd gebruikt, neergeschoten.
In do Karinthische Alpen hebben
Oostenrijksche troepen in de streek
van do Monte Paralba enkele gunsti
ge stellingen op Italiaansoh cebied
tic zet.
Op hot Tiroolsche front is een aan
val van een Italiaansch bataljm tc
ten de Col di Lana (BuchensLitn) af
geslagen.
Een der Oostenrijksche patroeijes
heeft in een zijdal van het Ortlerge-
bied een halve compagnie Italianen
overvallen en haar zware verliezen
toegebracht."
Voorts meldt 't Oostenrijksche ma
li nel >cstuur nog.
„Het ltaliaaii9che lichtschip „Cilta
de Jesi"" is Vrijdagnacht bij een pa-
ging om boven de haven van Pola
te vliegen met granaatkartetsvuur
naar beneden geschoten, vóór het
eenige schade had kunnen aanrich
ten.
De gelieele bemanning, bestaande
uit drie zeeofficieren, een machinist
en twee man, is gevangen genomen.
Kot luchtschip is naar Pola ge
bracht."
Verspreid Nieuws
van de oorlogsvelden
POINCARé'S BEZOEK AAN HET
BEIvGISCHE KONINGSPAAR.
WIJ hebben met enkele woorden
molding gemaakt van de ontmoeting
tusschen president Poincaré en het
Belgische koningspaar. Deze ontmoe
ting was het oind-doel van een reis,
welke de president naar het front
heeft gemaakt en waartoe hij Zondag,
in gezelschap van den minister van
Oorlog, Millerand, Parijs had ver
laten.
Op verschillende punten van hel
front werden aan nieuw gevormde
regimenten vaandels uitgereikt, het
geen de president vergezeld deed
gaan van een korte toespraak tot de
manschappen.
Vervolgens heeft de president de
verdedigingswerken ten Noord-Wes
ten van Yperen en langs de Noordzee
bezichtigd.
Maandag ontmoetten de koning van
België en de president elkaar in de
stad Loo, een van de oudste steden
van Vlaanderen. Por automobiel heb
ben zij verschillende stellingen van
het Belgische leger geïnspecteerd, bij
welke gelegenheid Poincaré aan offi
cieren on eoldatem, die zich onder
scheiden hadden, het Kruis van het
Legioen van Eer of de militaire me
daille verleende.
Den koning zelf overhandigde hij
het Fransch© oorlogskruis, er bij
voegende, dat Frankrijk de Belgische
zaak als onafscheidelijk met de zijne
verbonden achtte. Koning Albert
dankte den president geroerd.
Nadat Poincaré en Millerand het
déjeuner gebruikt hadden bij den ko
ning en de koningin van België, aan
welke tafel de twee prinsen en de
prinses, alsmede minister De Brocrue-
villo aanzaten, werd een bezoek ge
bracht aan het hospitaal van konin-
rin Elisabeth, waarvan de uilsteken-
de inrichting ten zeerste bewonderd
werd. De president wensohte den dok
ters Dessage en Vandeveld geluk en
liet duizend francs voor do gewonden
achter
Het bezoek werd l>esloten met een
bezichtiging van het Belgische kamp,
waarna de president over Duinker
ken woer naar Parijs terugkeerde.
HELDENMOED.
In de Doenia verhaalde zoo meldt
do Telegraaf do minister van Oor
log van een Russisch regiment, dat
eensklaps omhuld was door een gas
wolk. liet moest tot eiken prijs die
positie handhaven, en geen der Sibe
rische fuseliers dacht er aan te
vluohten. Bij scharen vielen zij be
wusteloos omver, kwamen weer iets
Op
bij, scholen dan Hun geweren af, om
opnieuw machteloos neer te zijgen.
Om twee uur des nachts waren bijna
al de zestienhonderd fuseliers dood of
bewusteloos.
De weinigen, die aan de verstik
kende walmen weerstand hadden ge
boden, renden van het eene^naar het
andere einde in de loopgraven en ga
ven door vuren den vijand den in
druk, dat de positie werd gehand
haafd.
Het gas dreef ver naar de achler-
hoede. Een compagnie, die het Sibe
risch regiment hulp kwam bieden,
verloor twee-derde van haar officie
ren en manschappen. De rest dor re
serves en de staf in het bosch, wer
den eveneens machteloos gemaakt
Na dat verhaal te hebben aange
hoord, stonden alle Doemalodcn op
en, zwijgend, bloven zij oen oogen-
blik staan, om hun eerbied en dank
baarheid voor die helden te betoo-
nen.
B AJ0NI5TGEVECIITEN.
Iu verband met het feit, dat in den
tegenwoordigen oorlog zeer dikwijls
het geweer (met bajonet) als stoot-
wapen de beslissing moet brengen,
heeft zich in Frankrijk een comité
gevormd om de beoefening van het
bajonetvechten door de niet in de eer
sfe linie aan het front vertoevende
soldaten te bevorderen. Daarbij be
paalt men zioh niet tot het gewone
bajonetschermen, maar wordt de
doorgevoerde stormaanval beoefend
Hei comité verzamelt nu golden om
de troepen op ruime schaal van het
doarvoor nood'ge materiaal te voor
zien. Reeds is oen bedrag van ru-m
12.000 Ira. ontvangen.
DE VLIEGER GILBERT.
De Franscbe bladen bevallen hot
bertoht uit Lauzanne, dat officieel de.
juistheid der verhalen over een po
ging tot ontvluchting van don vlie
ger Gilbert uil Andermatt in Zwit
serland wordt tegengosairokon.
Zee.
ITALIAANSOHE DUIKBOOT IN
DEN GROND GEBOORD.
't Oostenrijksche marindbestuur
méldt
„Een der Oostenrijkse ho duikbooten
heeft bij Pelagosa een Ita'laansch©
duikboot van het ty,pe Nautilus (300
ton) in den grond geboord."
HET T0RPEDEEREN VAN DE
„GrUSEPPE GARIBALDI".
UH Weenen wordt door 't Korr.
Bureau gemeld
Over het in den grond boron van
den Italiaanschen kruiser „Giuseppe
Gar'baldi" worden van bevoegde zij
de de volgende bijzonderheden mee
gedeeld
De 'kruiser voer 'in het veihand van
een eskader, waartoe drie kruisers
van' het type-GarilbaUli en een van
het lype-Vettor Pisani behoorden.
Pe Oosten rij kv9che duikboot schoot
een torpedo af, die de „Garibaldi"
(rot, waarop de drie andere kruisers
vluchtten. Do matrozen sprongen met
redcHnggordöls van het schip, dat na
5 minuten zonk, in zee en werden
door torpedbjagens, die ook dool uit
maakten van hot omkader, opgeno
men. Nauwelijks was dit redding-
werk .begonnen, of do bevelhebbor van
de Oostenrijksche duikboot zag tot
zijn verbazing dat op eiken torpedo
jager de Roode Kruie-vlag werd go-
heschen, waardoor zij zich blijkbaar
geheel ten onrechte wilden stel
len onder de bescherming van do
Conventie van Gonève.
Do duükboot trachtte nadeihij te
komen, doch was nauwelijks opge
merkt, of deze merkwaardige hosp1-
taalsehepen voeren met kracht ;oe
om de duikboot te ©vorstoornen. Dat
mislukte weliswaar, maar de wij!»
vau- strijdvoeren van den tegenstan
der word', toch treffend gekenschetst
door dit misbruik van de Roode Kru's-
vlag. Do Italiaansche torpedobooten
ye piet en, na oen uur naar drenke
lingen te hebben gezocht, do plaats
vaar de „Garibaldi" was getorpe
deerd.
Onder de uit het water opgeviechte
voorwerpen was do vlag van een Ita
iiaaisch vice-adniiraal, waaruit zon
der twijfel blijkt dat de „Garibaldi"
het vlaggescl.ip van de voor Ragusa
kruisende vijfde vlootdivisie was. Do
„Garibaldi" 's derhalve het vierde
admiraalschip dat aan de Oostenrijk-
sohe Guikbooten ten offer is gevallen.
Do andere drie zijn do „Joan Port"
(vice-adrniraal Roue de la Poyrère),
de „Léon Garaöotta" (schout bij
nacht Genes), de Amalf" (v'aggo-
schip van dé derde divisie).
GETORPEDEERD.
Router seint uit Londen
Met EngieLscho atoamijch'p „M'dr
land Queen" is in den grond geboord.
Do twee boolen waarin do bemanning
zich had geborgen, zijn opgepikt.
(Do Midland Queen", in 1901 ge
bouwd mat 1993 ton bruto, 1349 net
to en behoord© aan de Richelieu en
Ontario Nav. Cy. te Midland in Onta
rio.)
TEGENSPRAAK.
Door 't WoWfburoau wordt uit Ber
lijn geseind
„Volgons berichten in buitenland-
sciie bladen heoft de kapitein van de
door eon Duitsche duikboot in den
grond geboorde Noonsc Ive bark „Hap
bö" verteld,' dat de bemanning vaii
de duikboot de Noorsche vlag in pe
troleum heeft gedoopt en daarna ver
brand.
Naar wij van bovoegde zijde verne
men is van dit verhaal geen woord
waar."
DE „BELRIDGE".
't Wolffburoau meldt u't Clixisiia-
nia
Waneen, de directeur der Noor
sche reederijvereonigïng, is uil Ko
penhagen teruggekeerd. Hij heeft
daar onderhandeld met Grove, direc
teur der Norddeutsche L'oyd, den
vertegenwooriger der Duitsche regeo-
ring over het geval van de „Bolrid-
go Zij zijn tot overeenstemming ge
komen ten aanzien van de schadeloos
stelling. Do zaak zal eerlang haar
beslag krijgen, a's Duitsche deskun
digen hel bedrag van de schade zui
len hei)ben vastgesteld. Het herstel
van 't schip heoft 1G000 p. st. gekost,
daarbij komen nog de kosten van het
laden en lossen der lading olie en
twee maanden tijdverlies.
(Mon zal zich herinneren dat de
„Belridgo" indertijd is getorpedeerd,
maar niet is gezonken en naar een
En gelee lie haven gebracht. Do Det
achers verklaarden later dat hier een
vergtesing in 't spel is geweest Red.
H. D.).
EEN NIEUW TYPE DUIKBOOT
VAN AMERIKA.
Te Bridgeport (Connecticut) zijn
proeven genomen met oen nieuw ty
po duikboot, van welke er nog ver
scheidene op stapel staan en die
G000 Engelsche mijlen kan afleggen
zonder brandstof en dergelijke te be
hoeven in te nemen.
De boot is voorzien van in Zwitser
land gebouwde Sulzer-Oiesel-moto-
ren, die het vaartuig zoowel aan als
onder de oppervlakte der zee voort
bewegen. zoodat de eloctrjsohe be
weeg kracht, die bij andere typen
voor de vaart onder zee noodig zijn,
evenals de daarvoor noodige accu
mulatoren-batterij overbodig wor
den. De daardoor beschikbaar ko
mende ruimte kan voor andere doel
einden worden gebruikt
De booten zijn bijna 100 meter lang
en van lanceerbuizen voorzien. De
prijto is 535.000 dollar per stuk.
Uit den Ba«-ksn.
OP GALLIPOLL
Een correspondent van Reuter
bracht een bezoek aan de stellingen
van de Australische en Nieuw-
Zoelandsche troepen op Gallipoli.
Hoewel nu en dan een omweg ge
maakt moest worden om buiten het
bereik der kanonnen te blijven, kon
de correspondent door zijn kijker de
Turken zien graven en transporten
zien aanbrengen en kon hij de ge
heel© lijn volgen der Engel9che stel
lingen lot over de heuvels waarach
ter Krithia ligt De groote waarde
van den Achi Baba kon daarbij dui
delijk bemerkt worden.
De bijna vlakke horizontlijn van
den Achi Baba, olijfkleurig door het
struikgewas, dat Sis een franje zijn
bont gevlekte zanderigheid bedekt,
is het moest kenmerkend teeken van
het landschap. Lager krijgt men
doorkijkjes op de violette, verte van
de Aziatische zijde, maar die achter
grond van bijkans droomerige
schoonheid dient alleen om den ru
wen bochel van GaJlipoli beter te
doen uitkomen.
Hot groote plateau van Kilid-Bahr
bekroont een hoogte, die meer be
groeid is dan de Achi Baba, maar
iiet bezit van laatstgenoemde hoogte
zou beteekenen, dat men dan moei
lijk en twijfelachtig zich kon verde
digen door eerstgenoemde. Op ©en
kaart zou men tevergeefs zoeken
naar den naam Anzac en toch is het
oen woord, dat onuitwischbaar zal
blijken apgeteekend te zijn in de
annalen van liet Britsche Rijk. l>o
Australische en Nieuw-Zeelandscho
divisies landden daar en hebben
zich daar in den omtrek ingegraven
op een manier zonder weerga in de
geheele krijgsgeschiedenis.
De steile, 'bruine hellingen van de
kloven, die zeshonderd voeten om
laag gaan. zijn doorploegd mot ho
len, bedekt met zeilen, zakken, de.
rNGEZONDEN MEDEDEELINGEN 5 30 Cis. per r
Afzonderlijke Afdaellng
alt: Katosnei Japonnei. Blousee, Vesten, tnz.
Fabriek:
Telefoon 426-1046.
kens en alles wat de zon daarbuiten
lean houden. Zij loopen terrosgewijzo
in golvende lijnen van de baal tot de
uitgetande toppen opwaarts.
Kanonnen zijn omhoog gebracht in
wonderbaarlijke posities. Meer land
waarts heeft dit bewonderenswaar
dig leger weten door te dringen lot
daór waar, bijvoorbeeld bij „Quinn's
Post", men elke beweging ter sluiks
moet uitvoeren en elk gesprok fluis
teren moet, opdat het niet gehoord
zal worden an de Turk9Ch© loopgra
ten, di© slechts vijf meter vorder
liggen.
Verscholen kanonnen bij Anafasta
en Kaba Tepe onderhouden oen op
pervlakkig vuur over deze verster
kingen en sproeien voortdurend zand
en stof omhoog door hun bommen.
Maar de koperkleurige mannen zin
gen en lachen ale die „overs" uit de
vijandelijke linies komen en blijven
met onverschilligheid aan hun werk.
Er zijn door do Turken beloonin
gen uitgeloofd voor hot vinden van
Engelsche geweren en bij het Turk-
sche leger worden steeds strenge or
dors herhaald om bommen en patro
nen good te bewaren.
Men zou geen getrouw berichtgever
van dezen oorlog zijn zonder recht
to doen wedervaren aan het systeem
van den vijand. Ik ben getroffen
door de algemeen© erkenning, die
door de Ilritsche en Australische
troepen wordt geuit ter zoke -van het
kranig© vechten van den vijand.
Zijn moed en zijn mcnschelijikheid
hébbon eerbied voor hom opgewekt.
Zijn stoïcisme wanneer hij gewond
is, staat otp hetzelfde hoog karakte
ristieke peil
De vliegers van den vijand, zijn ge
durende de laatste dagen wew meer
do actio. In den ochtend van den
JSden Juli liet een vlieger drie bom
men boven Anzac vallen. Eén daar
van barstte op zee, circa honderd
meter van die kust, mot een geweld
als van een aardbeving. De .twee an
dere misten. Ik bezichtigde één de
zer, waarvan door een scheur de In
houd er uit was gevallen. Het was
een peervormig projectiel van koper,
ongeveer 18 duim lang.
In de loopgraven is hot 'bommem-
werpen op groote schaal met ijver
beoefend en zoowel de Britsche als
de Turkscho gangen zijn met ijzer
gaas beschermd tegen de doodelijkc
projectielen.
De vijand gebruikt een sterk soort
catapult om die bommen te wonpen,
maar de iriikkTacht daarvan loopt
zeer uiteen. Onze troepen zijn voor
zien van een aantal boinmenhouwit-
sers, die doodelijk werk verrichten.
Dezo Reuter-correspondent schrijft
ook dat de Turk zijn tradities als
goed Boldaat handhaaft en dat hot
item spijt, de Engelschan te moeten
bevechten, dio roo dikwijls als zijn
vrienden naast hem stonden.
Als curiositeit kan ten Slotte nog
dienen, dat de bovenaangehaalde
naam van Anzac volgens de Engel-
schen «loog op do beginletters van
de woorden „Australian and New-
Zeal&nd Anny Corps", maar dat liet,
volgens een Turksch officier, ook een
Turksch woord is dat beduidt
„Zeer goed".
UI* Beigift
DE HEERLIJKHEID HOQGE.
Een oorrespondent van 't Alg, Han
delsblad schrijft
De Heerlijkheid „Hoog©", die in den
laatsten tijd telkens genoemd wordt,
ligt n'et ver van Yperen. Het is eon
zeer mooi landgood, dat veel overeen
komst vertoont met Sonsbrek. Het
beeft o.a. zoor mooie vijvers c-n prach
tige boompartijen. Dooh nu is d'1 aL
les aan vernieling blootgesteld. Van
de arbeidershuisjes, die om het goed
gegroepeerd staan, zijn vele reeds in
puin geschoten. Do plantenkassen
hebben vo'gens vluchtelingen, d!e er
vandaan kwamen, veel geleden, en
vele oude woudreuzen vielen ten of
fer aan do granaten. Al hel ve© en
pluimgedierte is natuurlijk reeds
lang verdwenen.
Het 'andgoed behoort aan baron
de Wlnnezeelo.
Hot schijnt dat de Engelschen wel
trachten het mooie goed zoo veel mo
gelijk te sparen, maar dit zal wel niet
golukkon. Door den tegenslag dien zij
ju do laatste dagen hadden zai 't wel
niet mogelijk zijn ©r ten noorden en
ten zuiden langs te gaan. En zoo zal
de Hoog» wel ten onöergang gedoemd
ziju.
Om dK landgoed liggen nog andore
minder bekende hatelijk© -plekjes, op
den weg naar ZU-'obeko o.a. Maar dit
heel© gebied is nu het tooneot van
Jiardnokkigen strijd ©n men weet he
laas wat dit zeggen w1'.
Uit Engeland,
MUNITIE-AANMAAK.
Hot ministerie van munitie zal nu
ook zijn werkzaamheid in Ierland
beginnen. Er zuilen daar groot© be
stellingen worden geplaatst en de
organisatie van deze industrie zal
onder leiding van een daar aan t©
stollen ambtenaar van het ministerie
worden geplaatst.
De oorlog in de lucht.
lion medewerker van het „Petit
Journal" is d^n grooten Engelsc-ben
fantast Wells gaan interviewen,
want, meende hij, iemand die de
strijdbare Mars-bewoners en den
„Oorlog in do lucht" zóó nauwkeu
rig beschreven heeft» moet ook voor
den togenwoordigen Europoeschea
reuzen-strijd wel iets bijzonders we
ten uit t© denken. In den leap van
liet gesprek, dat hij uitvoerig weer
geeft, werkt© Wells zijn plan van
een actie in d© lucht op geweldige
schaal als volgt nader uit
„Zoowel bij do afzonderlijke daden
als bij de groote tochten, dio zo
groepsgewijze uitgevoerd hebben,
hebben Franschen en Engolschcu
zich superieur getoond aan hun to-
genstandere, die slechts vertrouwen
hebben in hun kwetsbare Zeppelins,
ik ben overtuigd, dat de individueel©
waarde van onze vliegers di© van de
Duilschers aanzienlijk overtreft.
Voor het „werk" in groepon moet
elke aviateur in staat zijn, eigen ini
tiatief te toonen en met beslistheid
en onafhankelijkheid op t© treden.
Daarvan geven onze vliegers dage
lijks de bewijzen, en daarom zou ik
willen, dat eskaders van duizend
aëroplanes boven do Duitecho linies
vlogen om de Duitsche centra, waar
oorlogs-materiaal en ammunitie ge
fabriceerd wordt, te vernielen en in
brand te steken, en ditzelfde to doen
met de punten, waar aich groot©
voorraden bevinden. Wat zoudt go
er van zeggen, als van uw Fransch©
vlakten eens een vlucht van duizend
aëroplanes opsteeg, die eenige uren
later op de werkplaatsen van Krupp
en op de groot© fabrieken in West-
falen duizenden brandgranaton lie
ten neervallen En dit eerst© eska
der zou van uur tot uur gevolgd kun-
nen worden door een, twee, drie.
xv.
DE KUNST VAN RECLAME. (I)
lloor 'es, zei de Amerikaan,
jullie land is heel interessant, en
merkwaardig, en een bezoek over
waard. Jullie hebben j© Leven voor
treffelijk ingericht, on ik snap niet
hoe zes milliuen menschen zoo veel
kunnen uitrichten op een lapje grond
van drie-eu-dertig-duizejid vierkante
kilometers. Maai éen ding ontbreekt
Jullie absoluut je weet niet wat
reclame is
lk protesteerde ietwat zwakjes.
Spreek het inaar niet togen,
want je geeft het innerlijk toe. Jullie
weten er heel weinig van, op énkelen
na en die hebben 't bij ons ge
loerd. Eén van jullie merkwaardig-
t»!e eigenschappen is jo zoogenaamd©
kic&chheid op hei punt van reclame,
die de Hollanders noopt om te spot-
Ion met de Amerikaansche methodes.
Misschien zijn die ook wel eens wat
krasMaar jullie Dutchmen ver
vallen in 't andere uitemte. Wil jo
bewijesen? Goed, luister maar:
Gisteren loop ik den wuikel van
een sigarenhandelaar binnen. Die
had "n mooie oorlogskaart voor t'n
ramen hangen, niet een duidelijke
aanwijzing vau de limén en de vor
deringen der strijdende partijen. Er
stonden 'n veertig menschen voor.
„Een gunstige uitzondering", dacht
lk ik Jqod dus bij den man bin
nen. maak ©en praatje.
Een mooie kaart hebt u daar
Jawel, meneer, en 'n succes 1
M'n omzet is nog nooit 000 groot ge
weest. Den heelen dag een massa
menschen, en een gedrang is het
soms I Onlangs is hier nog lomand
van z'n portefeuille iberoofd, waarin
duizend eulden aan bankbiljetten
Ileoft dal in do krant gestaan
Ja zeker, meneer, 'n berichtje...
Mét den naam van uw winkel
er bij
T- Gelukkig niet, meneer I
Gelukkig niet? Heeft u 't dan
geadverteerd
GoWat bedoelt u
Maar man. shod Je dat niet?
Plaats een advertentie, met je adres
Lu vette letters er boven, en er onder
dat bericht. Zet daar dan weer on
der Dazo straatroof had plaats
in 't enorme gedrang voor ons alom
bekend magazijn op den hoek van de
X-straat en liet Z-plein, waar ieder
een -onze prachtige oorlogskaarten
komt bezichtigen, en onze uitsteken
de sigaar „Joffre" (heerlijk, geurig
drie-cents merk) koopen. Het politie
toezicht op liet drukke verkeerspunt
is thans verscherpt
Plaats zoo'n advertentie ui de
meestgelezen bladen, en je hebt
morgen \ijftlg bezoekers inéer in je
winkel.
Dat moest ik nou maar niet
doen, meneer (hij lacht schuchter).
U steekt er den gek ine©Wat
reuen m'n ouwe klanten wel zeg
gen I De oud© heer Jansen, die voelt
zich nogal, weet u, en die vindt zul
ke dingen niet aardig, enne
Hoe oud is die meneer Jansen?
Nou, '11 jaar of zeventigEn
in z ij n tijd, zal-ie dan zeggen,
zou zooiets nooit gebeurd wezen
Wat. kan je 't verlies van izoo'n
ouwen habituó schelen, als jo er tien
jonge klanten voor in do plaats
krijgt
In wolk blad adverteer Je?
Wat, 111 dat oude ding? E11 de
Nieuwsbode heeft zesduizend aboiv
né's méér I Wist je dat niet? Woet je
niet, hoeveel aibonné's do 'bladen
hehben, waarin j© adverteeren
kunt
Och, aict u, ik heb er Altijd in
geannonceerd, en nou is 't zoo mal
om weg t© loopen, enne
Gaat het nogal met die sigaar
„Joffre"? Laat 'e© een kistje zien!
0 reo, 't portret vao den maarschalk
erop. Das onvoldoende!
Lijkt 't niet? --
Dat zAl wei... maar dat helpt
niets!
Nee! Op bijna alle si sa ren kistjes
Staat iemand s j>orti\»., mooi on netjes
en „gelikt". Da's oud spul, daar kijkt
geen raenscii huw naar. Kom mot
iels nieuws! Laat 'n Lachenden kop
van Joffre reekenen, 011 zet er oudor
,iie generaal ontvangt ©en overwln-
ndngsb-ericht".
Je wilt neutraal wezen? Goed! Lan
ceer een „Hindenburg-sigaar" en
beeld vou Hindenburg af zittende
aan 'n rcrt-iuranl-tofeltje, ©n etende.
Zot cr onder: „Do generaal gebruikt
z'n oerston Wnrschau'schen lunch"
of zoo iets.
Ov&r oen week beu je al jo Joffre-
sigaren kwijt aan je geallieerd-gezin
de clientèle, en je Himtenburgjes aan
de menschen niet Duitsche sympa
thieën! Denk er maar 'es over!
M'n waarde, de veut dóet hef niet,
omdüt-io niet durft! Z'n vader dee t
immers ook nicA en z'n grootvader reu
't niet in zn hoofd gohóald bobben..,!
Brrl
Vanavond sloeg 'k oen krant open,
vond vier advertenties van eigenaars
van weggekropen honden, allemaal in
do gewon© formule:
WEGGF.LOOPEN
een langharige Duitsche herders
hond, luisteren die naar don naam van
Ado. Tegen goede belooning terug t©
bezorgen... enz.
De andera drie honden heetten
Bote v. Nebucadnezar 011 Spits.
AU© vier eigenaars hebben even
weinig kans, hun hond terug te zien.
omdat het publiek over deze dagolijks-
woerkeorende formule lieen locs"-. Als
mijn hond weglcopt, weet je hoe i k
dan adverteer?
MAX
mijn bravo Deensche dog!
Keer teruz tot je baas!
Alles is vergeten eai vergeven!
Ik loof tien gulden uit voor dengeen
die jo opspoort!
Maar jo kent zelf ook 't adres nog
wel:
volgen m'n straat en huisnummer).
Ik verzeker je, dat Max al terug zal
ziju voordaj! or nog een spoor van
Ada, Betsy, Nebucadnozar on Spits te
bekeunen isl
Dit is mi wel geen reclame-geval,
maar 't is toch in dezelfde lijn, want
't gaat or oru, tot liet publiek te spro
ken. Nietwaar?
Een ander geval.
J© verhuurt kamera. Je bent oen
Hollender, en advertéeit, alweer Por-
mulistisch:
KAMERS TE HUUR
op mooien stand. Maj'ig» prijs, refe
rentiën verkrijgbaar. Brieven lett.
(enz.)
Tien anderen adverteeren precies
zóol Wal helpt het je?
Maar maak er nu eens «1 i t van:
Gé© 11 bewoners of buren,
die aan muziek doen!
Géén huwbare dochters!
S makel ij k toebereid eten!
Electrisch licht 1
Géén litho'3 aan de wan
den!
Géén kloinediersoorten!
lluurt mijn beide vrije kamers.
Komt kennismaken! De vorige bewo
ner, die helaas door een ongeluk" om
T leven kwam. wcor.de er tien jaar!
Ik woon in de \-!aan nr. 7. Prach
tige stand!
Waarde heer, j© zult tientallen re
f'octanten krijgen, ©n op je gemak
kunnen kiezen l Je concurrenten wor
den niei eens opgemerkt!
Om nou eens even bij 't adverteo-
ren te blijven.
llier heb je nog een paar voorbeel
den, die naar mijn idéé good zijn
'MOTORRIJWIELEN „SPURT".
Donderdag inoest de hoor X., berij
der van oen „Spurt", zich wegens te
saicl rijden voor het Kantongerecht
verantwoorden. Do veilba.Hseerend©
politieman, als getuige gehoord, ver
klaarde dat hij nimmer aen motor,
rijwiel zulk een snelheid zag ontwik
kelen, en dal dit rijden voor het ver
keer nog meer gevaar opleverde door
hel geruischloos werken van den in»
tornt
Do Importeur
PIETEKSEN.
HUWELIJKSPLECHTIGHEID.
Honderden woonden hedenmiddag
hel huwelijk van baron X. met freul©
Y. bij. Alom hoorde men uitroepen
van bewondering over het prachtig©
toilet der bru'd. Wij zijn er trotsch
op te kunnen verklai'cn. dat het uit
onze ateliers afkomstig is.
KLAASSEN SOEURS.
Costumièrea.
Mijn recJame-genius had nog moer
te vertellen. Iu een volgend eptetel
zog ik het hem na.
RACONTEUR-
