cioneele witte PierrotCostuum met
breed© plooien en rood© knoopen en
d© twee meisjes zijn keurig gekleed in
lichtroode danscostuume.
Het tooneel, samengesteld uit ruwe
planken, is kunstig getooid met zwar
te en witte draperieën «n de dynamo
van een militaire werkplaats geeft 't
el-ctrisch licht voor do zaal en doet
een krachtig projectielicht werken.
Ren plaatsbureau is aan don ingang
van de zaal gebouwd en daar worden
de toegangskaarten gekocht k 2 tra.
voor de officieren en oen halve frano
voor de manschappen.
De wetenschap, dat zij voor de voor
etelling moeten betalen, maakt dat de
manschappen de voorstelling meer
waardeeren, dan wanneer die koste
loos voor hen werd gegeven De zaal
kan meer dan duizend personen be
vatten. De officieren zitten op stoe
len. de manschappen op banken.
Het programma, dat eiken avond
anders is. omvat liedjes van allerlei
aard van de door de Tommies zeer
geliefde sentimenteele balladen tol de
mest komieke nummers van het ca-
fé-chantant.
De troep bezit een humorist van het
ware soort. die. met zijn wit-goknlkt
gelaat en steeds veranderende expres
sie, steeds de lachlust van de talrijke
toehoorders gaande houdt.
Concertnummers worden ook gege
ven, maar het populairste nummer op
hut programma is zonder twijfel het
dansen van de twee meisjes, wier op
treden een werkelijk artistieke ver
dien ?te doet ontdekken.
Voor een vreemdeling is dit schouw
spel van vermaak hoogst eigenaar
dig.
Iïen theater, feitelijk In do vuurlijn,
lijkt iets ongerijmds. Doch wanneer
men de zaak aan hot ontleden gaat,
dan wordt de waarde daarvan duide
lijk.
De autoriteiten hebben reeds lang
het belang begrepen om de opgewekt
heid onder de manschappen er in te
houden, daar dit zoo'n allerbelang
rijkste factor is voor het algemeene
leven in een leger.
Met dat doel werd met deze voor
stellingen begonnen, reeds in de win
termaanden, toen de loopgraven diep
in "t water en de modder Btonden en
toen de omstandigheden waaronder
<lo soldaten hadden te vechten, zulk
een zware beproeving, zoowel geoste-
lijk als lichamelijk, van hen vergde.
Reeds onmiddellijk bleek het Va
riété theater een eucces en de faam
daarvan ging door het geheele leger.
Voor den vermoeiden soldaat, die
voor een paar dagen rust kan nemen,
na het loopgravenwerk, was zulk een
ontspanning oen goede gave en het
resultaat, dat verkregen werd, was
prachtig.
De soldaat, die naar het gezang
luisterde, dit kon toejuichen en la
chen, die aangedaan en opgevroo-
lijkt om beurten en die van het onge
wone licht en de warmte kon genie
ten de soldaat die daar binnen
kwam, doodmoe en treurig, verliet de
zaal als een geheel ander mensch. De
liederen en grappen, die hij hoorde,
voorzagen hem van voedsel, gedach-
tenetof en aanleiding tot gesprekken
voor weken
De gedachte, dat dit geheele ver
maak voor hem was georganiseerd
door zijn officieren, voor zijn eigen
belang, versterkte den band. die offi
cieren en manschappen vereen igde.
Langzamerhand werden de voor-
Blellingen beter en talrijker Repeti
ties werden vlijtig gehouden en nieu
we liederen werden ten gehoore ge
bracht. De inkomsten zijn voldoende
om alle kosten te dekken en nog een
batig saldo over te houden, dat be
steed wordt voor liefdadige doelein
den. Inderdaad is de onderneming,
genaamd „The Follies", reeds zoo po-
puluir, dat bij een andere divisie ook
eon troep is gevormd onder den naam
van „The Fancies".
DE INTOCHT DER DU1TSCHERS
IN WARSCHAU.
In de „Lodzer Zeitung", die in het
Duitsch verschijnt, leest men over
den intocht van de Duitsche troepen
in Warschau, nog het volgende
De nacht van Woensdag op Donder
dag was een historische nacht. Do
bevolking sliep niet. 'e Avonds merk
te men reeds, dat de laatste oogen-
blikken van de crisis naderden Op
de Marschalkowskastraat stonden
vele menschen naar liet opbliksemen
van de shrapnells te kijken. Tegen
tien uur s avonds hoorde men eenige
kort op elkaar volgende, buitenge
woon hevige ontploffingen. De forten
gingen de lucht in. Dikke rookwol
ken stegen omhoog en benauwende
gassen verspreidden zich in de stra
len. Spoedig daarop was de lucht bo
ven Fraga sterk verlicht. Het brand-
weerdepot in de militaire gebouwen
aan de Fetersburgsche straat en ook
de werkplaatsen van den Woichsel-
cn den 'ferespolselien spoorweg ston
den in brand. /Van slupen was te
minder te denken omdat het kanon
gedonder steeds heviger werd. Üru
11 uur 's avonds gaf t hoofd uer po
litie de stad over in de hoede van
de burgerwacht, die Dinsdags reeds
gedeeltelijk in functie getreden was,
en trok zich met zijn laatste man
schappen naar Fraga terug, 'legen
twee uur 's nachts trokken groote
troepenmassa's van Wola naar Mo-
koltow, naar de bruggen, waar de
menigte zich ophoopte, omdat de
overgang slechts smal is. Vele inwo
ners zagen bij dit schouwspel toe.
Tegen vijf uur liet men de bruggen
springen. In Praga stegen rookwol
ken omhoog.
Tegen zes uur 's morgens ver
scheen een automobiel met twee
Duitsche officieren in de Ghlodiut-
struat. die naar het stadhuis reden.
Kort daarop reden ze mei liet hoofd
van de burgerwacht terug, om met
liet Duitsche commando te Wola
over de capitulatie der stad te on
derhandelen. Tegen half zeven trok
Duitsche cavalerie met bloemen op
do lansen onder het gezang van de
„Wacht am Rhein" de stad binnen.
Verder vertelt het blad, dat tot
twaalf uur 's middags Duitsche troe
pen door de Ghlodnastraat binnen-
rokken. Nadat de Russen zich op
Praga teruggetrokken hadden violen
Russische granaten en shrapnells in
do stad. Vooral de stelling aan den
Weichsel werd er door bedreigd. Er
kwamen veel ongelukken voor en de
wagens van het reddingsetation re
den meer dan honderd maal de stad
in om gewonden te helpen. Donder
dag tegen 11 uur kwam liet War-
schausche burgercomité zich bij de
Duitscne overheid voorstellen. Men
sprak over allerlei zaken, o. a over
de handhaving der orde in de stad.
Tegelijk werd door de overheid me
degedeeld, dal zij twaalf gijzelaars
wilde nemen, waarvan de namen
nog niet waren bepaald. Voorloopig
werden do leden van het' burger-
comité als gijzeluais beschouwd. De
burgerwacht werd bekrachtigd en
moest voor de orde in de stad zor
gen. Het burgercomité werd met be
kend© persoonlijkheden uit alle
klassen der bevolking uitgebreid.
De terugtocht van de Kussen was
voor velen zóö verrassend, dat zij
eenige groote kerkklokken aan het
Krasmskyplein, die zij reeds naar
beneden gebaald en wegens hunne
grootte in vier stukken ge6neden
hadden, moesten achterlaten. De
waterleiding, de gasfabriek en de
eleetrische centrale zijn volkomen in
orde, de waterleiding in Praga Iteeft
op vele plekken geleden. Russische
officieren en soldaten hadden Woens
dag nog verschillende fabrieken ge
heel of gedeeltelijk verwoest.
In de „Lokal Anzeiger" beschrijft
Kurt Aran 't leven in ue straten on
der den intocht. De hoofdstraat van
v. arechau, zoo zegt hu, heeft aardi
ge kijkjes naar den Weichsel en
naar Fraga aan den overkant, slop
pen en stegen die rechthoekig van
de hoofdstraat naar de rivier loo-
pen. Zij zijn als er voor gemaakt om
geweervuur door t© laten. De Rus
sen laten zich deze gemakkeliike en
eenvoudige schootsvelden niet ont
gaan. Bijna pilo honderd pas komt
zoo'n dwarsstraat, waardoor de
Russen hun kogels spuwen. De da
mes en hoeren van Warechau laten
zich echter niet verjagen van de
hoofdstraat Zij wandelen op en
neer, viel er regen dan zouden de
eersten waarschijnlijk naar huis
vlucmen om hun kieeren niet te
beoervem Da; hot kogels regent
schijnen zij zich echter met aan te
trekken, hechts als het een oogen-
idik te erg wordt, stuiven zij uit el
kaar en lachen inet een gilletje, aisof
zij gekiltelu WOruen. liet is wei Lelijk
verschrikkelijk interessant Zij kun
nen zich ook niet er van acheiuen,
naar de Duitsche soidatea te kijken,
die zij van alle kuulcu aanstaren,
zooals kinderen een onverwacht ge
schenk.
Den geheelen dag blijven de Rue-
sen doorschieten en den heeien dag
komen de VS aischauers Diet van de
straat. .De kogels fluiten. Hoe meni
ge dappere wordt nog door deze ko^
gels getroffen Eer men er erg in
heeft steken de meisjes den soldaten
rozen op do borst. De dood gaal rond
aan den oever van den Weichsel en
in Praga en in de hoofdstraten van
Warschau giechelen en lachen do
meisjes. De bittere ellende van den
oorlog gaat ïond en do meisjes van
Warschau gaan daarbij gekleed in
wijde, geparfumeerde zomardracht.
liet is als een fantastisch spook
beeld. Wij Duitschers zijn te plomp
1 voor dergelijke contrasten. Hoe me
nig officier ziet men het hoofd
schudden over dit merkwaardig ge
doe. Hoe mc-nig soldaat fluistert zijn
kameraad met een oneindig verbaas
den blik op de golvende, vroolijk ge
stemde menigte toe „Kn 100 me-
ter van hier sterven de menschen"...
ONDER VERDUN.
De correspondent van de „Unitex*
Press" te Parijt heeft ma. toestem
ming van generaal Joffre een bezoek
gebracht aan Verdun. De geheimen
van Verdiun zoo schrijft hy over
zijn reis lagen voor inij als oen
een open bock. Door onderaanisch© j
gangtal, die ÜÖC vost ander de uardo
liggen, ging ik langs het hooldfrönt.
Honderd voet onder de aarde sprak
ik dien militairen commandant, dio
mij verklaareto, dat de goheole civiele
bevolking van Vendun desnoods in
deze onderaardscho gangen geborgen
kan worden.
KONING EN SOLDATENMOEDER.
Er zijn reeds vele aardige ontmoe
tingen verteld van Kening Albert aan
hot front, maar ©en der aardigste was
we! zijn onderhoud met de „soldaten
moeder", oen dappere vrouw die dacht
achter de stiijdlinie der Bdgcn op
haar post is gebleven. Ziehier wat een
smeuïge soldatenbrief in het sappige
\v ea>Vkaaxn&ch erv on vVsrhaaït,
schrijft men aan ,,De Tijd".
Gisteren wandelde 'k op naar een
huisje op oen goed honderd nietere
van d» loopgrachten. Denk eens: oat
huizeke was nog bewoond door heel
het huisgezin. Aan de vensters stond
alle 30oit van soldatenkoopwaar uit
gestald, ik wefttl nicuws gieriger |n
vond langs daar een reden om binnen
te zijn.
Vrouwe, g'hcbt nog hennon, ver
koopt ge temet goc-n eieron?
Ja, ik, mijn jongen, hoeve'e moet
ge er hebben'?
Zij zet fluks het wat ar op, om mij
een koppel eieren te koken. Ik onder
vraag haar verwonderd, dat or zoo
dacht bij de vuurlijn nog menschen
wonen.
't Is voor de schamele soldaten,
voor juldor allemaal. Daarbij die ko-
niiuï heeft het tegen mij gezeid, dat ik
hier moet blijven voor juldor.
Ik word van langs om moor ver
baasd en nieuwsgieriger...
Ha, de koning wil hot, en hoe
wpet je dat?
Hij is hier geweest, mijn jongen,
zei ze preusch weg.
Hoe? Hier?
Ja, was over kort op 'n schoo
nzo zomerna?, ai met eon koer, dat
ik daar vóór de deur aan 't werken
was, komt or daar ne lange koan-
mnndaiit met ne luitenant. Hij keek
verbaasd no ar mij en hij zei in het
Vla&msch:
Vrouwe zijt je gij hier gebleven?
en ik zoi ik aldoo: Ja 'k, kommajv
dant, 'k ben hier ui den tijd «lat de
oorloge duurt cn 'k en kan ik liiér
met weg, want de soldnl©u zijn liior
allen te huis, en 'k zie die schamele
jongens geren, 'k li b lk er ouk twee
in dan oorloge, en 't zijn toch allemaal
iemands jongens. Ais 't koud was,
kwamen ;.ij zich hier drogen, als ze
dorst hebben ren teugsk© drinken, en
ze liebban zoo'n deugd van een goê
stuk brood met smout to eten. Sa
maar, zei dc komman-dunt, als t hier
zco schOw ging in den slag. wat Oèed-
je dan? En 'k zei ha- rechtuit, mijn
jongen, ik zei: Tot hier (cn ze wees
tot de knieën) kommandnnt heb ik in
*t .slijk en 't water geplonsd om de
arme jongens te helpen cn naar '1©
automobiel» (ze zei de motomolilels)
to dragen, Kr bobben er hier voor
mijn deur en in huis gelegen, cn 't
lag bloed slum, en 'k hielp ze verma
ken, oi> ik gaf drinken, die arme suk
kelaars toch. En sedert hebben ze ook
op mijn huis geschd on kommarwlant,
maar 'k on kan ik hier toch nid. weg!
't Is zeer wel. vrouwe, zei de kcni-
mandant, en ge moet hier voort blij
ven zorgen voor onze soldaten. Is
Zal 't doen, zei ik, 't is altijd geren
gedaan, dia anno jongens hebben
toch al di© miserie niet gevraagd,
niet waar, kommand ant
Maar, waagde ik, hoe wist je dan
dat ha! de koning was, die u aan
sprak?
Dank eons mijn jongen, mijn
eigen zone znl hier in de 'ironzees cn
was juist in huis als 't aan t deurgat
gebeurde. Ik koin binnen, en zigt hij
al zoo: Moeder, weet je tegen wie je
daar nu arm klappen waars? En ik
zei. hos zou ik dat weten, ne k .-m-
manctont, *k zag hel aan zijn drio
star rek ss. Ncor., neen, zei onze Ka-
rel, T was de koning die alzoo go-,
kleed was. Zie. mijn jongen, k heb er
zoo van verscholen, 'k en kus- hst
haast meK ge loeven, en "t was toch
waar. -
Zoo vertelde die moedige vrouwe in
één asem de heel© historie van dat
ltonüigsbezr-ek en zeg; wat denk jo
over zoc'n heldenmoed bij onze goe- le
vlaarrsche vrouwen? Is da.t geen echte
Vlaming van den ouwen stempel''
Schatten van .toewijding, bronnen
van troosten hulp, moeders zijn t niet
waar, naar dien ©ingewijden :ek<
„Niets is schooner dan oen Vlaam-
schë boerin Tot tranen toe bewogen
en vol eerbied voor dien eenvoud, die
sublieme eriolhcrtigheid verduikt, nam
ik afscheid van die goede vrouwe, 'k
Verhaalde hec aan onze soldaten en ik
weet niet hoe, maar op een twee, drei,
werd i.oel haar winkeltje door ons
uitgekocht, 't Zal 'l mensch nog moed
gegeven liehben, hoop ik, God zegen©
en beware die vrouwe en hare k-:a
wconste.
DE STRIJD IN DE LOOPGRAVEN.
Uit een soldatenbrief in de Kölni-
sche Volksze.tung:
Overdag hield de vijand zich
kalm. Slechts op bepaalde uren zond
hij oen groot aantal van zijn zware
mijnen naar ons toe. De uitwerking
van deze projectielen is vreeselijk.
Wij hadden dagelijks een aantal brar
ve kameradon ta betreuren. Zoodra
hiet donker werd begon een onbe
schrijflijk woest infanterie-, artillerie-
en mijn«nvuur. Het geraas was zoo
groot, dat men zelfs zijn buurman
niet kon aanschreeuwen. Zoo ging het
onafgebroken vijf nachten lang. Wij
moesten een sterke natuur hebben
om do inspanning, die nog verergerd
word door hel slechte weer, uit te
houden. Warm eten kreeg men niet en
water heeivmaal niet. De tong kleof-
do aan t gehemelte. Om onzen dorst
tenminste iota te lesschen schepten
wij water uit de granaat kuilen. WIJ
moesten volhouden.
In den nacht van 12 op 13 Mei over
viel de vijand ons twaalf maal met
zijn infanterie-, artillerie- en mijnen-
vuur. Dit was een teeken dat hij-den
volgenden dag waarschijnlijk een
grootcn aanval zou ondernomen. Wij
bedrogen ons niet
's Morgens om 9 uur kwam het be
vel voor alarm gereed. Alles klaar
maken voor het gevecht, allo schiet
gaten bezet. Onze vliegers haddon
achter de vijandelijke linies groote
crpeenhoopingem gezien. Ieder wist nu
wat ons te wachten slond. Wij'mank
ten ons gereed voor het gevocht.,
plantten de bajonetten op het geweer
en keken scherp uit. Zonder eenige
artilleristisohe voorbereiding stortten,
precies om tien uur, vijandelijke ko-
kmnen voorwaarts togofi onze stel
ling. Vele Zwarten waren daaronder.
Onmiddellijk begonnen onze machine
geweren te knetteren, handgranaten
vlogen in de vijandelijke koïonne,
shrapnells barstten en wij schoten dat
de geweerloopen gloeiend werden.
Steeds dichtere massa's stormden te-
een onze loopgraven. De vijand had
den rand reeds bereikt Toen kwam
een bataljon van onze reserve toege
sneld. De bajonetten gingen aan het
werk cn de vijand begon te wankelen.
Wij volgden hem op de hielen, dron
gen in zijn loopgraven die wij bezet
ten en tegen alle toeenaanvnllen
handhaafden. De Franschen hadden
zware verliezen geleden, doch ook wij
haddon menigen dapperen kameraad
te betreuren
Op Ze».
EEN TREFFEN TER ZEE.
De Duitsche marinestaf deelt
mede:
„Maandagavond: vielen 5 vaartui
gen van wen Duitsch flottielje torpe-
dobootem bij het vuurschip Homsrif
ann de westkust van Jutland een mo-
dornon kleinen Engelse-hem kruisor
en S torpedojagers aan.
Zij brachten den kruiser en éem dor
torpedojagers met torpedo's tot zin
ken. De Duitschers leden geetn verlie
zen".
DE „ROYAL EDWARD".
De Daily News heeft een hoofdar
tikel over het verlies van de Roval
Edward in de Egelsche zee. Het blad
noemt het een te somber nieuws, dan
dat zou mogen worden gepoogd, de
beteekoni8 vin hel gebeurde te ver
borgen of die te verdoezelen achter
een onoprecht betoon van stoïcisme.
De liekendmaking van de admiraliteit
moet diepe droefheid te weeg brengen
het zou oerloos zijn tegenover do
dappere mannen, wier levensdraad
werd afgesneden nog vóór zij oen
slag in het belang van hun land had
den kunnen slain, Iets anders to bo
wer en.
Echter is het verloren gaan van
transportschepen iets, dat onvermij
delijk behoort tot de kansen van ©en
ovorzoéschen oorlog.
Het is juist een wonder dat de
Royal Edward in de dertiende oor
logsmaand* pas het eerste slachtoffer
is van de onophoudelijke dreiging der
onderzeebooten. Canadeezen zijn don
Atlantïsrhen Oceaan overgebracht,
Australiërs den langen afstand door
de Stille Zuidzee. Goerka's en Sikh's
zijn over den ïndisch-en Oceaan ge
voerd en daarna de geheele Middel-
la iidscho Zee door tot Marseille.
Aan al die troepen had de admirali
teit ©cn ve ligen overtocht verzekerd,
en, het verlies van dit ééne schip uit
gezonderd, heeft zij haar belofte schit
terend gehouden.
Hot pleit niet vooir de beweerde ge
vaarlijkheid van de onderzeebooten,
dat de admiraliteit niet vóór Dinstfcag
het verlies van soldaten, die op zee
transport waren, heeft behoeven te
erkennen.
DE HANDELSOORLOG.
Blijkens Lloyds-berichten zijn de
volgende stoomschepen door duik
boot en in rlcn grond geboord
lo, liet Engelsche ss. Bonny.
'2o. het Spaansche ss. Isidore.
3o. De Noorsche stoomschepen Mi
neral en Romulus,
éo. De Engelsche treiler George.
5o. De Engelsche treiler George
Baker.
De bemanningen zijn gered.
(De Bonny mat 2702 ton. en behoor
de aan do British and African S. N.
Cy., 1© Liverpool.
D© Isidore mat 2044 ton ©n behoor
de aim de Echevarrieta y Larrinftga,
te Bilbao.
De Mineral mat 1425 bon en behoor
de volgens Lloyds register aan de
Oxelósunds ieederij to Stockholm
(was dus een Zweedsch s.s.).
De Roinuius mat 819 ton en behoor
de non de gelijknamige N.V. te
Christ iania).
Uit den Balkan.
DE STRIJD OM DE DARDANELLES
Dc Turksche staf deelt mede:
„De Turken hebben op IC Augustus
een aanval cener divisie der geallieer
den cp den rochiorvlergel, in de streek
var Anafcrtas. met gevoelige verlie
zen voor d© aanvallers afgeslagen, en
1 machinegeweer met ander oorings
materiaal bukgemaakc
Turksche artillerie heeft aan de kust
bij Zeniikli eon transportschip der
gei lieerden getroffen en er een groo
ien brand op doen ontstaan.
Bij Ari Bocrooe is liet kalm.
Bjj Sed-uLBahr hebben dc aeaJliecr-
don, rita een hevige beschieting inet
hiin artillerie, een aanval met bom
men cm IcrnomoTi tegen den linker-
vleugel, maar zijn door Turkseh©
gen-ianvaJlen in'hun vroegere stellin
gen teruggeworpen. Zij hebben een
aantal doocleu ocl>-sni©laien".
Uit Parijs wordt gemold, dat vol
gens een telegram van den „Temps"-
correspondent t© DedcagaUj, de toe
stand voor de Turk/au eiken dag kri-
tieker wordt; de slagvaardigheid \ah
hot Turksche legei vermindert steeds,
zoowel quantito-ief als qualitatief; te
Koiistanf inopel liggen meer dan
100.000 gewonden, onder wie 05 lioo-
gere Duitsche en Turksche officieren.
Do activiteit van de duikbooten Jer
geallieerden maakt de verbinding met
hei ïevechtsterreoii zeer moeilijk.
De Jf^ng-Turken verfielön niet hun
bezorgdheid over het munitieYrang-
S.uk.
Do „Tornps' verneamt uit Mytllon©.
dat d© nieuwe Duitsche gezant prins
von Ilohenlohe Langenbc-rg bij zijn
komst 3e Kr.nstantiuopel versteld
stond over de wanorde en onbekwaam
beid in het geheele bestuur. Hij tied
d© regecring aan de Turksche amb
tenaren te vervangen door Duitschei,
hiig-jen van Turksche zijde niet; vrien
delijk is opgenomen, daar dit het on
aangename vooruitzicht opent van een
volslagen Duitsche heetschappij. l)e
Turksche garnizoenen op het schier
eiland worden nu versterkt mot 60.000
man, voor oen deel bestaande uit Sy
rische en Arabische overblijfselen van
hc4 Egyptische expedlticleger.
DE HOUDING VAN SERVIÖ.
Van Duitsche zijde wordt aan de
N. R. Ct. geseind: liet Servische re-
geeringsorgaan Samoeprawa bevat
een verklaring, dat Servië de voor
stellen der entent© tol afstand van
Servisch grondgebied afwijst.
ROBMEN'Iê EN DE ENTENTE.
Reuter seint uit Londen:
De Roemeensche gezant heeft een
langdurig onderhoud gehad met sir
Edward Grey. Nadien heeft Grey een
bezoek gebracht aan Asquith.
UIT GRIEKENLAND.
Van Duitsche zijde wordt aan <le
N R. Ct. gemeld:
Volgens ui latingen van aanhunt-
gera van Veuizelos te Parijs zal noch
hij. inch Zuimis een opdracht tot ka
binetsvorming aanvaarden. Beidn
wonschen die vorming dor overgangs-
ministerioRbalIis, waarin Coromilas,
de Critkscbe gezant t© Rome, een
overtuigd aanhanger dor erttonte, zal
worden opgenomen.
Uit Frankrijk.
DE GODSVREDE IN GEVAAR.
De radicaal-socialistische fractie
heeft een bijeenkomst gehouden, waar
ongeveer 50 van de 180 leden aanwe
zig waren, ter vaststelling van de aan
te nemen houding. Besloten werd de
beslissing uit te stellen tot Vrijdag
het bestuur werd opgedragen zich in
verbinding te stellen met de republi-
keinsch-socialistische en de geuriifi-
eerd socialistische fracties om te be
proeven het eens te worden over een
gezamenlijke actie.
KLEINE SCHULDBEWIJZEN.
De Fransehe regeering heeft in na
volging var. de Engelsche kleine
schuldbriefjes van 5 en van 20 francs
uitgegeven, die aaji d© postkantoren
1© kri],g*?n aij«u. De eerst© geven 2 on
de laatste 8 centime per maand iruto-
resL Die van 20 francs zullen na ten
jaar weer Ingetrokken kunnen wor
de; do regain ing betaalt daarvoor dan
21 francs» feozlj zij fngenifld worden
voor staatspapieren van hoogere
waarde.
Uit Duitschland
VEEARTSEN EN DF. OORLOG.
Van do in het Duitsch© leger dienen-
do veeartsen zijn er 80 gesneuveld,
180 gewond cn 10 vermist.
Drie Duitsche veeartsen verwierven
het IJzeren Kruis le klas en 1282 het
IJzeren Kruis 2e klas.
Duiischiand8 tSngoIand en
Zuid-Afrika.
D© „Norddeutsclie Allgernoine Zoi-
tung" schrijft (naar Wolff rneldt) on
der het opschrift „Engelsche laster-
taktiek" o.ra. het volgende
„Sedert 1907 verschenen er van tijd
tot tijd ophitsende artikelen tegen
Duitschland, en vooral tegen Duitsch
Zuid-West-Afrika, in d© toonaange
vende Engelsohe dagbladen van Zuïd-
Afrika. Hoewel het terrein zoo goed
was voorbereid, hadden deze artike
len toch nog niet het gevolg, dat
Botha ©r bij het uitbreken van den
Europoeschen oorlog van had ver
wacht. Botha tracht nu de vroegere
onwaarheden over Duitsche aanvals
plannen te bevestigen door zooge
naamd© onthullingen. T© Kaapstad
©n in andere steden van Zuid-Afrika
vertelde hij zijn toehoorders o.a dat
Maritz vóór het uitbreken van don
Europeeschen oorlog gemachtigden
naar Duitsch Zuid-West zond om te
vernemen wat ©r van daar ter onder
steuning van e©a opstand aan artil
lerie, wapens en munitie kon worden
verwacht en in hoever de onafhanke
lijkheid van Zuid-West werd gewaar
borgd. D© Duitsche gouverneur stelde
zich daarop in verbinding met den
keizer en kreeg ten antwoord dat de
onafhankelijkheid van Zuid-Afrika
niet alleen werd erkend, maar ge
waarborgd, op voorwaarde echter dat
de opstand terstond zou beginnen.
Deze bewering van Botha over e©n
Duitsche aanstichting van de op-
standbeweging kunnen wij zegt de
„Norddeutsche" als eon verzinsel
brandmerken. De gouverneur van
Duitsch Z.-W.-Afrika hoeft nimmer
over ©en dergelijk© zaak mol Maritz
onderhandeld, dc keizer heeft nimmer
d© bewaard© mededeling gezonden
waarin oan onmiddellijk begin van
den opstand zou worden gc-ëischL Niet
Duitschland heeft den opstand aan
gesticht, gelijk Botha wil doen ge-
looven, maar hijzelf heeft hem doen
uitbreken door den Boeren te bevelen,
aan dc expeditie togen Duitsch Z.-W.-
Afrika deel te nemen.
Dutischland en de
Vereenigde Staten.
Reuter seint uit Now-York: De
World gaat voort met zijn onthulling
van Duitsch© konkelorij lm de Ver
eenigde Staten. Het blad geeft h©t
facsimile van eem rapport, door dr.
W&tzhoklt, een Duitsch ivandelsver-
tcgan woordiger, aan den rijkskanse-
liea- uitgebracht Het is godagtoekend
van 30 Juni. Er wordt in gezegd, dat
d© drang, op d© Amerikaamstihe re
geering geoefend, versterkt zou kun
nen worden door het afbreken van do
leveringen uit DuitsoWand, ook dam
wanneer Engeland bij uitzondering
doze verschepingen zou toelaten. On
der de achter te houden artikelen
noemde het rapport kleurstoffen en
chemicaliën, di© de fabrikanten in de
Vereenigd© Staten zoo dringend noo-
dig hadden. Het gebrek aan doze
1 stoffen zou protesten uitlokken in de
kringen van deze industrieën, waar
bij een groot aantal werklieden be
trokken zijn. Het rapport maakt ge
wag van de klacht ©ener groote Ame-
ri.kaaiisehe kleurstof fabriek, blijkens
welke de voortdurende achterhouding
van kleurstoffen hot ontslag van 4000
werklieden noodig had gemaakt. Dit
pretest, zegt het rapport, heeft meer
gedaan dan de protesten van alle an
dere importeurs.
Uit Londen: Het Providence -Jour
nal verklaart, op verzoek van presi
dent Wilson, aan Daniels, don minis
ter van marine, em aan de loden der
©nzijdigheidscomraissie een reeks be
scheiden t© hebben overgelegd, waar
uit het bestaan blijkt van een Duit-
sclien propagamdadienst en van oen
Duitsch verspiodiogsstelsU verschei
dene jaren vóór het begin Yan den
oorlog. Er is bewijsmateriaal voor
acht afzonderlijke feiten.
Keizer Franz Jossf 86 jaar
18 Augustus is de Keizer van Oos
tenrijk 85 jaar geworden.
Het „Alg. Handelsblad" schrijft
daarover
Geboren in 1830, werd hij in 1848,
bij het aftreden van koizer Ferdi
nand. lot keizer van Oostenrijk ge
kroond. Voor dan nu 85-jarig© moet
het een merkwaardige .gedacht© zijn,
als hij in zijn stille overpeinzing te
rugdenkt aan dien gedenkwaardigen
December-avond, toen hem, den acht
tienjarige, d© regeering werd opge
dragen.
Dien dag schreef prinses Mélanio,
Molternich's vrouw, in haar dag
boek
„Hoe zal een keizer van achttien
jaren zich redden to midden van
zulke ernstige gebeurtenissen Ik
sidder als ik er aan denk. Maar hot
is de laatste hoop die ons rost*."
Zeven-on-zestig jaren ziju sedert
voorb'jgegaan. De wereld 13 veran
derd. Om hem zijn allen gevallen,
die hij als jonge man heeft gekend.
Nieuwe toestanden en .nieuwe perso
nen zijn t© voorschijn gekomen.
Aanvankelijk onder den invloed
van oen tot absolutisme en reactie
geneigd© omgeving staand©, heeft hij
zich. door de ervaring, door schade
en schande geleerd, aan di© omge
ving weten te ontworstelen. En toen
hij zijn volk eindelijk alios gegeven
had, wat ©en monarch geven kon,
toon hij, allo rechten van het volk
erkennend, zich vrijwillig tot oen
constitutioneel vorst had gemaakt,
was hij d© eerste, do beste en trouw
st© bewaker van de volksrechten, die
hij steeds uitbreidde.
Met bewonderenswaardig© piaslici-
1 left heeft de nvaarhoproofd© vorst
onder alle omstandigheden des le
vens zich weten staande te houden,
door zijn vertrouwen, zijn plichts
besef en zijn arbeid voor het welzijn
van zijn land.
En hoe ouder hij werd, des te
grooter werd zijn belangstelling en
zijn zorg voor alles, wat zijn volken
en zijn landen betrof.
Hei, was niet d© kracht van het
genie, niet de aangeboren staats-
mansgave, die Franz Josef heeft go-
maakt tot een eerwaardig© figuur in
tl© Europeeecho vorstenworeld, maar
de ernst, de toewijding, de van jaar
tot jaar toenemende ervaring, de
groote kennis van personen en za
ken, die hem een steeds hoogera
plaats deden innemen. Want dit is
wel hot meest merkwaardige in liet
leven van keizer Franz Josef hoe
ouder hij werd, des te meer werkte
<jn volbracht hij.
Toen de groot© gebeurtenissen had
den piaate gehad, do bevrijding van
liaiië en de breuk inet Pruisen in
180Ü vas bet of de Keizer onder het
gedicht van de slagen, die aan zijn
land waren toegebracht, do innerlij
ke vrijheid en de kracht zijner per
soonlijkheid had loeren kennen, en
hij mot zijn geheel© ziel zich kon
gaan toeleggen op do verbetering der
binnenlandse he toestanden van d©
monarchie, nadat hij de buitenland-
sche moeilijkheden had zien ver
dwijnen. Hij kon met Hongarije de
overeenkomst aangaan, di© de mo
narchie tot oen dualistische maakte,
en do oude vcet© tusschen Oostenrijk
en Hongarije deed eindigen hij kon
d© grondwet afkondigen en aan het
absolutisme in zijn staten ©en einde
maken. Hij kon een tijdva.k van her
vormingen inwijden, dat. zeker tot
bewonderenswaardige resultaten zou
hebben geleid, zoo niet in de aera-
Taaffe de nationalistische strijd was
ontbrand, die weldra de geheele bin-
nenlandsche politiek van Oostenrijk
behcei8chte.
En togen het oinrie van zijn lang
durig© regeering zou hij opnieuw
alle rampen leereu kennen van den
buitealandschen strijd.
Na al het diepe leed, gedurende
een langdurig leven gezien, do smart
over den gewelddadigen dood van
zijn broeder, zijn zoon, zijn gemalin,
en van zijn neef en opvolger, na een
dag waarop hij in wanhoop uitriep
„Mij wordt ook niots gespaard
volgden de maanden van verwoeden
strijd, tegen Rusland, tegen Tsaar
Nikolaas, wiens oud-oom oens ge
zegd had: „Wat goed is voor Rus
land. is ook goed voor Oostenrijk".
Ook sedert die woorden gesproken
werden, en sinds de Russische troe
pen in Hongarije de revolutie bestre
den, is er veel veranderd in Europa.
Tegen Duitschland en Oostenrijk
nu bond'genooten strijden aan de
zijde van ltuslund Frankrijk, En
geland, Italië, België, Servië en Mod
teaegro.
Het drievoudig verbond, zoo vaak
door de staatslieden een waarborg
des vredes genoemd, is verscheurd..
Om den dood van Franz Ferdinand
is een wereld in vlammen opgegaan.
De oude, 85-jarige keizer, te Schön-
brunn, ziet met ontzetting deze ge
beurtenissen aan. Hij had zoo ge
hoopt in vrede te kunnen sterven*
zijn rijk, in oen periode van oproer
en verwarring ontvangen, als ge-
ordenden. vredehoven den staat te
kunnen overdragen aan zijn opvol
ger.
De omstandigheden hebben het
niet gewild. Een oceaan van rampen
ia ovei Oostenrijk en Europa neer
gedaald. Overal heerschen haat en
woede, vijandschap en wanhoop, lin
met verbazing ziet de oude vorst dit
alles aan, met droefheid, roet diepen
rouw in zijn hurt. De 85-jarige, die
dit niet kan gevvenscht en gowxld
hebben, die na alles wat hem het
leven heeft ontnomen, weet en ge
voelt wat ernstig leed bekekenen
moet. kan op zijn feestdag niet ge
lukkig ©n tevreden zijn.
Zelfs de overwiimingsberichten,
die men hem voorlegt van de legers
in Rusland, zullen hem niet kunnen
verzoenen met alles wat thans ge
beurt..
En dat hij zijn 85sten verjaardag
niet kan vieren in vrede, te midden
der dankbare, hem vereerende vol
ken. maar dien moet herdenken in
oorlogsrumoer en te midden van
treurende en met bezorgdheid naar
de toekomst ziende onderdanen, zal
hern op den herdenkingsdag nog wel
eens rnet een zucht den smartkreet
doen uiten, dien hij slaakte op 28
Juni 1914
„Mij blijft ook niets gespaard I"
Het W'eenache Gorrespondentiebu-
reau seint
Alle bladen van d© monarchie wij
den aan den geboortedag des Keizers
artikelen, waarin zij den grijzen mo
narch huldigen, cn wijzen op de
overweldigende historische figuur,
di© nooit een onder doel voor oogen
had, dan het welzijn zijner volkeü,
die den vorst eeren en liefhebben en
zich met volle vertrouwen op hein
verlaten, zooals hij op hen. De bla
den wijzen er op, dal de Keizer, die
den naam van „vredes-keizer" zou
verdienen, rnet kalme vastberaden-
beid naar het zwaard groep, toen het
gold de heilige goederen van de vol
keren der Oostenrijksch-llongaar-
sche monarchie te verdedigen, t©
strijden voor de vrijheid, de veilig
heid, het voortbestaan van de mo
narchie. Het is voor den Keizer het
schoonste geschenk van de Voorzie
nigheid. als hij lieden bij het begin
van het tweede oorlogsjaar, zijn vol
ken vol vertrouwen ziet op den goe
den afloop van den reusaebtigen
strijd, op de toekomst, die zoowel
door het zwaard als door de politiek
lal worden beveiligd."
De bladen herdenken mol dankba
re woorden den heldenmoed der ver
bonden Duitsche strijders, die mot
de steeds nieuwe overwinningen be
halende Oostenrijksch-Hongaarsche
legers, de vijandelijke overmacht
aantastten- En zij spreken met blijd
schap over bet feit, dat de Keizer,
ondanks de groote eischen, die hem
thans worden gesteld, zich in eene
goede gezondheid verheugt, cn uiten
daarbij den wensch, dat de Almach
tige nog vele jaren den Keizer moge
behouden, tot welzijn van het rijken
van zijn getrouwe volken.
