De Europeasche Oorlog.
HET OOSTELIJK FRONT.
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1915
Op het Westelijk
Oorlogsveld.
Het officieel Fransch legerbe-
jfich. (niiddageommuniqué) luidt:
Artilleriestrijd In den loop van den
nacht rondom Atrocht, voor Roye en
op het front in Champagne. In Ar-
gonnen in den Ilarazeesector gevech
ten met handgranaten, geweervuur
va loopgraaf tot loopgraaf met werk-
dadige medewerking nu en dan van
de Fransche batterijen.
In de Vogezen vielen de Duitschers
Vrijdag de Fransche stellingen aan
van Llngekopf tot Barrenkopf, daar
bij gebruik makend© van verstikken
de gasbommen. Bij Schratzmannele
moest een loopgraaf in eerste linie
door de Franschen ontruimd worden
tengevolge van het werpen met bran
dende vloeistoffen.
Een tegenaanval stelde de Fran
schen in slaat het grootste gedeelte
van het verloren terrein te herwinnen
en zich te handhaven op een tiental
nieters van het loopgraafgedeelte, dat
niet heroverd kon worden.
Op het overige gedeelte van het
front werden de Fransche stellingen
overal behouden.
C_ het einde van den dag deden de
Duitschers tegen de Fransche loop
graven op den top van den Hart-
mannsweilerkopf een aanval, waar
door zij vasten voet verkregen. Ge
durende de.n nacht deden de Fran
schen een tegenaanval, heroverden de
verloren loopgraven en wierpen de
Duitschers terug op hun stelling®
Fransche vliegers bombardeerden
Vrijdagmorgen batterijen in het bosch
bij Nonnenbrück evenals het station
van Grandpré.
In Argonne kon het leger van den
kroonprins, dat twee maal een hevi
gen aanval deed, den 8sten en in den
nacht van 8 op 9 Sept., daarbij ge
bruik makend van vergiftige bommen,
den strijd niet voortzetten, die in
den morgei} van 9 Sept. werd geslaakt.
Net Duitsche telegram, melding
makende van de gevangenneming van
talrijke mannen en verovering van
voel materiaal, houdt verzonnen
fers ln. Het spreekt bovendien niet
van de aanzienlijke Duitsche verlie
zen, die door geen aanmerkelijke
winst worden gecompenseerd. Gedu
rende het jaar, dat het leger van den
Kroonprins zijn aanvallen in de Ar-
gonnen herhaalt., verloor het ruim
100.000 man en veroverde geen enkel
steunpunt van belang, terwijl het
minder vooruit kwam dan elders de
Fransche troepen in een enkelen dag.
Het officieel Duitsch legerbo-
richt luidt:
Ten noorden van Souche/ werd een
vooruitgeschoven Fransche loopgraaf
genomen en gelijk gemaakt, de bezet
ting sneuvelde in den bajonetstrijd
op enkelen na, die krijgsgevangen
werden gemaakt.
In de Vogezen werden dicht voor
onze stellingen Scliratzmiinnele en
Hartmansvveilerkopf gelegen loopgra-
vcu bestormd, waarbij twee officieren
en honderd man werden gevangen ge
nomen, zes mitrailleurs veroverd, be.
nevens een mijuwerper. Een tegen
aanval op de Schratzmaiuiele werd
bloedig afgeslagen.
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
Het officieel Duitsch legerbe-
richt luidt:
Lcgergroep-von Hindenburg. In de
gevechten ten Z. O. van Fried ricK-
stadt, bij Wilkom ir maakten Duitsche
troepen eenlge honderden gevange
nen.
Overigens is de toestand tusschen
de Oostzee en de Njemen bij MeretsJ
niet veranderd.
Bij Skidel en aan de Selwjanka
wordt de strijd nog voortgezet. De
hoogten bij Piaski (Peski) aan de
Selwjanka zijn bestormd. In den loop
van den dag werden 1400 gevangenen
gemaakt, 7 mitrailleurs genomen.
Leger/rroep-Prins Leopold van Beie
ren. Deze groep is in offensieve be
woging tegen de Russische posities
aan de Be ven-Sol wj ank a en ten Oos
ten van de Rozanka.
Olszanka Is genomen.
Legergroep v. Mackensen. De Duit
sche vervolgingscolonnes naderen het
station Kossowa, aan den siraatweg
Kobri nMilowi I y
Aan beide zijden van den spoorweg
Brest—Pinsk bereikten de Duitschers
de lijn Toelatycze—Owzicze.
Op het Z.O. oorlogstooneel wierpen
de Duitsche troepen de Russen terug
naar Boekniof. a-an de Sereth. ten
O. van Tarnapol. Ten Z. W. van
Boekniof en bij Tarnapol werden alle
Russische aanvallen afgeslagen.
Het officieel Oostenrijksch
legerbericht luidt:
De in de streek ben wee ten van
Rowno strijdende Russische troepen
zijn over de Stubel-laagvlakte terug
gedrongen.
Oostenrijksche troepen, die van
Zalosce waren opgerukt, drongen de
Russen terug in de richting van Zba-
raz.
Bij Tarnopol slocgai Oostenrijksch.
Hongaarsche en Duitsche bataljons
een'aantal aanvallen der Russen af.
De Duitschers veroverden het dorp
Bocniow.
Ten westen van den Midden-Sereth
zijn opnieuw Russische versterkingen
in gevecht gekomen. Er wordt daar
hevig gestreden.
Ten oosten van de Sereth inondinj
en aan de Bessarabische grens was
heit rustig.
Do Oostenrijksch-Hoiigaarsche troe
pen in Littliauen zijn door het breede
moerasgebied van de Jasiolda en Orla
getrokken en hebben terrein gewon
nen ten zuidoosten van Rozany.
Op het Zuidelijk
Oor.ogstooneel.
Het officieel Oosten rijksch
legerbericht luidt:
Vrijdagmiddag en -avond deden
de Italianen herhaaldelijk hevige aan
vallen op het bruggenhoofd van Tol-
mein, zij werden echter telkens met
zware verliezen teruggeslagen.
In den Doberdo-sector verijdelden
Oostenrijksche troepen de pogingen
van de Italianen om naderbij te ko
men.
De algemeene toestand is onveran
derd.
Het officieel 11 a 1 i a jr n s c li le
gerbericht luidt:
De Flaliaansche Legatie ontving het
volgend communiqué van den lta-
Ilaanschen Grooten Generale» Staf:
9 Sept.: In de 6treek van Tirol en
van Trentino beperkten de Oostenrij
kers hun optreden tot een artillerie
actie, die door de Ituliaansche artil
lerie op afdoende wijze beantwoord
werd. Door een stoutmoedige verken
ning, ondernomen tot in de nabijheid
van de Oostenrijksche werken in Bo-
ven-Cordevole, hebben de Italianen
kunnen vaststellen, dat aan het fort
Lacoite en de clectriciteitsfabriek van
Renaz, door beschieting, groute scha
de is aangericht.
In het Plezzo-bekken noodzaakte de
Italiaansche artillerie een Oostenrijk»
sche colonne, die over Predil op weg
was naar Plczzo, om ha't te houden
en terug te trekken. Een andere co
lonne, dio over Kashutto ten noord
oosten van den Predil-pas naar Pre
dil afdaalde, werd verslagen en ver
strooid.
Op het Karstplateau is niets bijzon,
ders gebeurd. Door een groot aard al
granaten, door de Oostenrijkers op
de werf van Monfalcone afgevuurd,
werd daar opnieuw brand veroor
zaakt.
Vervolgons trachtten do Oostenrij
kers door hun vuren, dat, zooals ge
woonlijk, met tusschenpoozon plaals
had, het blusschingswerk te verhin
deren. De Italianen hebben het echter
toch kunnen volbrengen.
Een (Wr Italiaansche vliegtuigen
heeft Vrijdagmorgen het spoorweg
station van K'ause ten oosten van
Santa Lucia gebombardeerd en ver
scheiden malen getroffen, terwijl een
ln de nabijheid gelegen brug over de
Borca eveneens werd beschadigd.
Op Zes.
D'E LUSITANIA.
Reufer seint uit New-York:
Stahl, de man die onder eede een
valsche verklaring had afgelegd over
het bewapend zijn van de Lusitania,
is deswege tot eon gevangenisstraf
van 112 jaar veroordeeld.
OOSTENRIJKSCHE TORPEDO
BOOT BESCHADIGD.
Wolff seint uit Weenen 'Officieel):
Vrijdag werd de Oostenrijksche tor
pedoboot 51 bij een verkenning door
©en Italiaansche duikboot getorpe
deerd en beschadigd aan den boeg.
De torpedoboot is haar basishaven
binnengeloopen.
BOMMEN OP BALTISCH-PORT.
Wolff seint uit Berlijn (Officieel;
In den nacht van 9 op 10 Sept.
wierp een Duitsch marine-lucht
schip met succes een"aantal bommen
op bet Russische vloot-steunpimt Bal-
tisch-Port (havenstad in het Russi
sche gouvernement Esthland aan de
Fin sche Golf).
Het luchtschip werd herhaaldelijk
maar zonder succes, door de Russen
beschoten en keerde onbeschadigd
terug.
Uit Engeland.
DE ZEPPE'LIN-AANVAL.
Wolff seint uit Berlijn
Naar wij van bevoogde zijde verne
men, zijn bij don aanval van Duitsche
marineluchtschepen op de City, in
den n>acht van 8 op 9 September, voor
al de stadswijken om „Holbornvia-
duct" getroffen. Talrijke uitgebreide
instortingen en geweldige branden
konden van de luchtschepen uit, daar
de gelegenheid om waar te nemen
zeer gunstig was, met zekerheid wor
den vastgesteld.
Bij Norwich werd een groot fa
briekscomplex in het zuidwesten van
do stad overvloedig met bommen be
strooid, waarna vercchillende lang
aanhoudende ontploffingen en bran
den werden waargenomen Bij Middles
trough werden hoofdzakelijk de ha
venwerken en hoogovens aan den
spoorweg SouthbankRedcar gebom
bardeerd. Ook hier werd het succes
geconstateerd.
Do oiflficieele Engel&che inlichtin
gendienst verzwijgt om begrijpelijke
redenen zooals gewoonlijk de aan
merkelijke materieele schade, welke
het gevolg was van de Duit-che lucht
aanvallen en beperkt zich tot een op
gaaf van een willekeurig genomen
aantal slachtoffers.
Reuter seint uit Londen
Volgens het Persbureau zijn sedert
het verschijnen van het officieel rap
port betreffende de verliezen van
Dinsdagnacht tengevolge van den
luchtaanval do lijken van drie perso
nen, die als vermist waren opgego-
n. gevonden en vier van de perso
nen, die ernstig gekwetst waren,
overleden.
Er zijn dus in het geheel 17 men
sehen om het leven gekomen, t.w
vijf mannen, zes vrouwen en zes kin
deren.
SPION TERECHTGESTELD.
Reuter seint uit Londen
Het Persbureau bericht Door den
krijgsraad werd een gevangene, be
schuldigd van epionnage, ln de zit
tingen van 20 en 21 Augustus tot den
dood veroordeeld. Dit vonnis werd
Vrijdagochtend voltrokken.
EEN LUCHT-ADMIRAAL.
Ten gevolge van den grooten om
vang, die de martne-vliegdienst, heeft
aangenomen, is eene wijziging ge
bracht in het Admiroliteits-lucht de
partement en Is die afcbeeling onder
leiding van admiraal C. L. Vaughan
Lee geplaatst, die den tttol van „Di
rector of Air Services" zal dragen.
Admiraal Vaughan—Lee is een man
van 43 jaar, die zich sedrrt vijf jaren
met de studie van de vliegtechniek
heeft bezig gehouden en een werk
zaam aandeel heeft gehad in de or
ganisatie van de Engelsche lucht
vloot.
DREIGEND ARBEIDSGESCHIL.
De onrust ln do kringen der spoor
vvegarbeiders neemt toe. Bij het be
stuur der „National Union of Raii-
waymen zijn uit alle dee'.en des
lands moties ingekomen; waarin
wordt aangedrongen op de indiening
van een eisch tot ioonsverhooging met
5 sh. per week. In sommige afdëelin-
gen worden zelfs hoogere eischen go
steld.
Da tegenwoordige oorlogstoesla'?
van 3 sh. per week wordt algemeen
onvoldoende geacht, omdat de prijzen
der levensbehoeften in veel hoogere
verhouding gestegen zijn.
De door sommige onruststokers op
touw gezette beweging om de arbei
ders over te halen, desnoods bulten
het .bestuur der vakorganisatie om te
gaan staken, schijnt echter onder
drukt t.s zijn. De onderhandelingen
tusschen de arbeiders en de maat
schappijen, of eventueel de regeering,
zullen dus vermoedelijk een geregeld
verloop hebben.
HET VAK VERBEN IGIN'GS-
CONGRES.
Reuter seint uit Londen
Minister Lloyd George heeft het
vakvereenigingscongres te Bristol
toegesproken. Hij deed een beroep
op de arbeiders om de verhoogde
productie van munitie te bevorderen
door de vakvereenigingsvoorwaarden
le schorsen. Dit was eeu oorlog van
materieel, zeide hij, en het probleem,
dat de regeering had op te lossen,
was een zuiver arbeidsprobleem. Do
vakvereenigingsmannen vormden
een der machtigste krachten van het
land. „Met u is de overwinning ver
zekerd, zonder u is onze zaak verlo
ren. Maarschalk French zeide me
onlangs, dnt hij nooit troepen zag
inet grooter doodsverachting dun de
Britsc-he en hij vroeg nu, aan de
vakvereemgingen te verzoeken hen
toch te steunen. Zestien nationale
arsenalen zijn gesticht, nog elf zijn
in aanbouw. De machines werken
nu nog niet dag en nacht, maat als
de vakvereenigingsmannen nu zeke
re beperkingen wilden opheffen, zoc
de productie stijgen van oü tot 200
pree. Lr zijn nog 200.000 meer onge
schoolde mannen en vrouwen noo-
dig. Ge hebt u verbonden, de regee
ring te steunen, om met succes den
oorlog te kunnen voortzetten. De
geering wenscht uw hulp. Als we
le geschoolde arbeiders in dienst
hadden, zouden we nog niet te veel
arbeidskrachten hebben."
Teq slotte deed Lloyd George een
beroep op de arbeiders, om moedig
en onomwonden te vc-rklaren, dat ze
in geenerlei opzicht het land wilden
belemmeren ln den strijd om het be
staan. Laten zij ook deel hebben aan
de grootste overwinning, ooit be
haald.
Het congres nam een motie van
dank aan minister Lloyd George aan.
VERBETERING DER VERHOU-"
DING TUSSCHEN IN- EN
UITVOER.
Uit do door het Engelsche departe
ment van Koophandel gepubliceerde
cijfers over Augustus blijkt, dat de
verhouding tusschen in- en uitvoer ln
die maand veel gunstiger is gewort-
den.
De invoer daalde van 75,548,167 p.st.
in Juli tot 69,496,695, dus met bijna
6,000,000, p.st. terwijl de uitvoer van
34,721,511 p.st. tot 32,438,856 p.st. ver
minderde, eene daling dus met onge-
er 2,300,000 p.st.
Vooral do invoer van voedingsmiib-
delen werd belangrijk minder, terwijl
de uitvoer van steenkool. Ijzer en
staal, katoen en wollen goederen 'toe
nam.
In vergelijking met de eerste acht
maanden van het vorige jaar is de In
voer met meer dan 96,000.000 p.st. go-
stegen, de uitvoer met 73,000,000 p.sL
gedaald. Naar het schijnt, zal deze
nadeelige verhouding voortaan min
der teekenend zijn en eene gunstige
wijziging plaats hebben.
Uit België
DE ELECTRISCHE DRAAD.
Lucien Terbroodt, een Belgisch
•luchteling, en een veertienjarige
jongen zijn Donderdagnacht onder
dc gemeente St. Jansteen door den*
electrischcn versperringsdraad ge
dood.
EEN HULDE VAN VIJANDELIJKE
ZIJDE AANVAARD.
Dezer dagen wierp, gelijk wij meld
den, een Duitsch aviateur dicht bij de
plaats waar Pégoud gevallen is, een
krans met opdracht neer. Die krane
is naar het hoofdkwartier te Belfort
gebracht enrmet toestemming der le-
gerautoriteiten op Pégoude graf ge
legd.
MEVROUW CARTON DE WIART.
Mevrouw Carton de Wiart, de echt-
genoote van den Belgischen minister
van justitie, is te Bazoi aangekomen,
haar gevangenisstraf te Berlijn
uitgezeten le hebben en heeft aan een
eralaggever van d© Matin een en
ander omtrent haar wedervaren ver
haald. Zij begon met te verklaren,
dat haar invrijheidstelling geenszii s
©en gunst geweest is, die zij boven
dien geweigerd zou hebben. Zij is
rijgelaten, nadat baar straftijd voor
bij was en zij beschouwt het feit, dat
men haar naar Zwitserland gebracht
heeft en niet naar België als ©en
nieuwe straf. „Na gevangenisstraf',
zeide zij, „de verbanning. Mijn
plaats als Belgische vrouw was in
mijn land, bij mijn kinderen en bij
hen die ik kan helpen en terzijd© kan
staan."
Inmiddels heeft zij het aan de tus-
schenkomst van den Koning van
Spanje en van den Paus te danken,
dot men haar niet ln Duitschland ge
houden heeft, nadat zij uit d© gevan
genis ontslagen was.
Te Brussel, vertelde zij, had men
haar met een leger spionnen omringd
haar voortdurend laten volgen en
herhaaldelijk huiszoekingen bij haar
gedaan, daar men baar verdacht be
trokken te zijn in een of ander com
plot tegen de Duitschers. Bij een de
zer huiszoekingen vond men tusschen
haar papieren exemplaren van een
rede, die haar man in het stadhuis te
Parijs gehouden had, en exemplaren
van het herderlijk schrijven van kar
dinaal Mercier. Dit was reden genoeg
om mevr. Carton de Wiart voor den
krijgsraad te brengen. F-n haar ver
oordeeling volgde spoedig.
(N. v. d. D.)
5> v
V/ladimir
Y&tynskl
J°° Kn
Het Dultsoh—Russisch
front, zooals dat nu Is.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATEFDAGAVONDPRAATJE.
Het is weer September geworden
en in alle mogelijke scholen van mid
delbaar en hooger onderwijs worden
knapheid, wijsheid, ge'eerdheid,
kunstvaardigheid en handigheid inge
stampt en ingepompt, terwijl de leere
lingen, nog vol van vacantie-herlnne-
ringen, naar buiten zitten te staren,
naar liet prachtige zomerweer, dat
zij in de maand Augustus niet geno
ten hebben. Heusch, het wordt tijd
om die vacantie te verplaatsen, want
allengs is 't regel, dut Juli mooi en
Augustus slecht is.
Wat niet belet, dat in heel Neder
land alle pensions vol zijn geweest.
Zandvoort puilde uit, liep over. Een
nicht van de Hopma's moet voor een
van haar spruiten zelf.; genoegen heb
ben genomen met een duiventil, waar
de jongen 's avonds veilig geborgen
en 's morgens weer uit gehaald werd.
Nog één stap verder en we gaan als
de oervolken in de boomen leven of in
gaten in den grond. Waarom werd,
wanneer toch ieder© vierkanto meter
bebouwde ruimte in onze badplaats
het vreemdelingenverkeer hielp bo
vorderen, aan een van de Zandvoort-
sche gemeente-ambtenaren zoo kwa
lijk genomen, dat hij logé's had'? Of
moet ik zeggen hield? De Raad was er
puur onthikt van en het fijne onder
scheid tusschen pensiongasten en lo
gé's ging heelemaal voor de lieeren
verloren. Toch ligt daar om zoo te
zeggen een wereld tusschen. Niet
zoozeer voor de gasten a!s voor de
huisbewoners. De trappen zijn: kost
ganger, commensaal, pensiongast,
betalende logé en paying guest:
het laatste beteeikent eveneens beta
lende logé, maar is alleen wat duur
der, omdat liet in 't Engelsch wordt
gezegd; bovendien is 't deftiger voor
de familie.
Je moet het allemaal maar weten.
Zoo denkt een onschuldig sterveling
allicht ook, dal wanneer hij in een
gemeente komt wonen en daar naar
behooren schot en lot betaalt, de ge
meente zonder meer voor de straat
verlichting zorgt. In de gemeente
Haarlemmermeer gaat dat evenwel
zoo niet. De bewoners van Vijfhuizen
vroegen om openbare verlichting en
kregen van het gemeentebestuur de
boodschap thuis, dat ze maar een
Commissie moesten benoemen, die
daarvoor zorgde: de gemeente zou
dan een subsidie van aebt gulden per
lantaren betalen. De gemeente mag
wel oppassen. Als ze op 't Stadhuis te
Haarlem er den neus van krijgen,
wordt Haarlemmermeer geheel of ge
deel lel ijk ook in t plan van grens
wijziging opgenomen en dan kunnen
we de eerste vijftig jaar weer huizen
bouwen naar hartelust, te meer om
dat de vervoermiddelen (u weet wel,
de electrisclïte stoomspoor) ai aange
legd zijn.
Als dat ook zoo gaat met de go
meeoiteiijke 'reiniging, namelijk dat
er in de verschillende buurten een
Commissie voor opgericht wordt, die
van de gemeente subsidie krijrt, dan
begrijp ik niet goed meer, wat het
begrip gemeente beduidt. Maar de te
genwoordige wereld is vol raadselen.
Zoo pas heb ik gelezen, dat de vuil
verbranding te Leiden tegengevallen
is, omdat d© hitte niet zoo groot was
als de deskundigen verwachtten, zoo
dat er ook weinig stoom mee werd
yoortgebracht. De hitte in Rotterdam
is grooter. Waarom, zoo vraag ik, le
vert het Rotterdamsche straatvuil
grooter hitte dan het Leidsclie? Zie
daar een probleem om er Zondag over
te peinzen wel te verstaan als 't
regent, want met goed weer kunnen
we den tijd wel aangenamer beste
den.
Wie de oplossing van 't raadsel ge
vonden heeft mag er mijnentwege een
vers over schrijven. Want als we in
feestelijke stemming zijn, schrijven we
liefst in gebonden taal. Hoe komt dat
toch? Waarom laten we, bij buiten
gewone gelegenheden, het tamelijk
veilige proza varen, om ons in te
schepen op de gevaarlijk golvende zee
d-?r poëzie? Wuarschijnüjk omdat de
taalvorm van al en dag ons begint te
vervelen. Het kind, dat een versje
leert voor grootvaders verjaardag, de
begaafde oom op de bruiloft, de sol
datenmoeder als ze een regiments
kind chocolasigaren stuurt ze ge
hoorzamen allen, zonder uitzondering,
aan den geheimzlnnigen drang om de
eindwoorden op elkaar te laten rij
men. Of de regels, naai- het allereer
ste voorschrift der dichtkunst, een
gelijk aantal voeten hebben, daar
over bekommeren ze zich in 't geheel
niet, zoodat dan ook menig dichtstuk
doet denken aan een manke duizend
poot.
Toch is het gemakke'ijk genoeg.
Neem een belangrijk voorval uit de
afgeloopen week, bijvoorbeeld:
Dinsdag vergaderde de Raad
hield zich bezig met vele benoemin
gen en ging kwartier over vieren naar
huis.
Nu in hobbelende versregels:
Zeven September vergaderde de
Raad,
■En stond kwartier over vieren weer
op straat.
Vele menschen werden benoemd,
Want daar is de eerste Dinsdag van
September voor beroemd.
Precies een ezel met vier ongelijke
poolen. Maar 't kan ook anders.
Dezen Dinsdag was er Raad,
Kwart na vier stond men op straat.
En dien dag, (hij is beroemd),
Werd er menigeen benoemd.
Dat is een redelijk rijmelarijtje.
Maar poëzie? Neen, dat is het nog
lang en Jang niet. Poëzie dat is de
muziek, waarmee een geniale ziel de
zielen van duizend eenvoud:gen weet
te ontroeren. Er gaan maanden voor
bij, dat er geen ietter poëzie geschre
ven wordt. Versjes? ja bij den emmer!
Maar dat is heel wat anders. Er gaan
dan ook tientallen van mensclien
voor dichter door, die van hun leven
nog geen dichter gezien hebben.
Als de zomerdagen, die we nu nog
extra present krijgen, weer zullen zijn
voorbijgegaan, dan wordt het najaar
en komen de vergaderingen ©n bijeen
komsten, de concerten, voorstellingen
en cursussen weer aan de orde. Te
genwoordig zijn er ook schriftelijke
cursussen, waarin je alles of tfijna
alles kunt leeren: w ie daar niet voor
zorgt, heeft gebrek aan vlijt of., aan
geld. Ook zijn er de cursussen voor
eerste hulp bij ongelukken (eerste on
geluk bij hulp pleegt een van mijn
kennissen ze wreedaardig te noemen)
en het duurt geen zes weken meer. of
ijverige jonge meisjes, die de wereld
w illen redden, hervormen of voor 't al
lerminst een klein beetje verbeteren,
luisteren gretig naar de wijze woor
den van zelfopofferende geneesliee
ren en gebruiken hare huisgenooien
voor proefkonijntjes, zoodat op een
oogenblik vader, moeder, broertje,
zussie en het heele familiehussie" in
ongemakkelijke houding zitten met
verbonden polsen, hoofd en beenen
Deze cursussen zijn allemaal goed en
wel, maar ais ze afgeloopen zijn moe
ten er voor al die leerlingen ongeluk
ken wezen en toch komen die maar
zelden voor. Het moet ergens in een
drukke straat gebeurd zijn dat een
jongmensch met zijn fiets slipte en op
den grond kwam te liggen. Hij had
nog geen tijd gehad om op te staan,
of vijf meisjes waren uit de omringen
de hulzen toegesneld, om strijd roe
pende: „ach, lieve verongelukte, laat
mij u helpen!" onder het zwaaien van
schaar, gaas, verbandwatten en vei-
ligheidsspelden. „Dames", zei liet
jonge mensch, opkrabbelende, „het
spijt mij wel zeer, maar ik heb nie
mendal gekneusd of gebroken. Maar
als een van u misschien een borstel
voor mij ter leen heeft.."
Twee minuten later waren ze alle
maal verdwenen. „Ze namen 't me
heusch een beetje kwalijk", zei het
jongmensch, want hij heeft het me
zelf verteld.
„En de borstel?" vroeg ik
„Dien heb ik niet gekregen", zei hij.
,,U begrijpt: een gebroken arm, des
noods eeu verstuikte voet, zou Inte
ressant geweest zijn, maar wat was
er nu voor aardigheid aan een borstel
om modder van je jas af te vegen?"
Een nichtje van Hupstra heeft ook
eens zoo'n cursus meegemaakt,
was de handigste van al de leerlin
gen, won al!e snelheidswedstrijden
en werd natuurlijk uitgekozen, om
aan 't eind van den cursus het geza
menlijk cadeau met een toepasselijk
woord aan don dokter te overhandi
gen. Toen ze naar huis gingen, gleed
de medicus op do trap "uit. Al de
cursisten omringden hem met luide
kroten van angst, maar Hupstra's
nichtje was weer de eerste, die met
de benoodigdheden kwam aangerend
voor alle ongevallen, van een teen
die dwars gaat zitten af, tot ©en hoofd,
dat van den romp gevallen is, toe.
.Dames, dames!" riep de dokter ont
zet, „er scheelt mij niemendal, gaat
u wat op zij, dat Ik ruimte heb om op
te staan". En toon ze dat niet dadelijk
deden, zei hij boos: „wat drommel,
die eerste hulp bij ongelukken is wel
voor 't publiek, maar niet voor den
dokter!"
Hupstra's nicht was dus klaar, om
het" verongelukte publiek te helpen.
Helaas, wanneer er een ongeluk vour.
viel, was dat juist aan den anderen
kant van de stad, waar zij was. Tot
dat ze op zekeren dag, in een winkel
een juffrouw zag zitten, die blijkbaar
flauw gevallen was. Met haar toschr
je met ingrediënten vloog ze er heen:
helaas, t was een leege japon, die
over een stoel te pronk hing in de
éta ago van een chemische wasscho-
rïj!
Een week later kwam ze juist een
hoek om, toen er een man van een
hondekar viel en niet weer opstond.
Ze draafde, rende, vroeg meelijdend:
„wat scheelt er aan? Kan ik je hel
pen?" kuipte haar taschje al open.
„Nou, juf... frouw", bracht hij er
met moeite uit, ,,'k ken... niet goed...
opstaan..."
Maar dit soort van ongeluk had ze
op den cursus niet geleerd, 't Heette
Schiedam!
Ze keerde zich om en vlood.
Sarrend riep een kwajongen haar
achterna: „'t Zal niet gaan!"
FIDELIO.
