De Europeesche Oorlog.
PERZIKBLOESEM
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S
DAGBLAD
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1915
Op het Westetijk
Oorlogsveld.
stafbeukmten.
Van den Duitechen staf
„Tusschen Soucliez en Neuville en
ten. oosten van Roclincourt deden de
Franschen Dinsdag aanvallen. Deze
mislukten echter in *t vuur voor de
Duitsche versperringen.
In Champagne werden ten noord
westen van Beau Scjour nieuwe
Fransche verse ha rusinga werken door
wncentrisch vuur vernield. Sterke
potrouilles. die voor een deel zelfs
tot de derde Fransche linie doordron
gen, voltooiden de verwoesting oiwler
aanzienlijke verliezen voor de Fran
ce hen. Ze maakten een aantal ge
vangenen en keerden volgens bevel
ln de Duitsche stelling terug.
Een Engelsch vliegtuig is bii Wil-
lcrval (ten oosten van Neuville) door
een Duitschen vlieger omlaag gescho
ten. De bestuurder was dood, de waar
nemer werd gewond gevangen geno-
Fransch communique
„ln België vrij intens kanonvuur
Ji de streek van Boesinghe.
In de sectoren Atrecht en Agny in
den loop van den nacht levendig ge
weervuur, dat ter weerszijden hevig
artillerievuur uitlokte.
Tu.'schen Aisne en Oise afwisselen
de beschieting in de streek van Ar-
mancourt, Dancourt, Loges.
vrtillerie-actc had plaats ten noor
den van het kamp van Ohalons, tus-
cclien Aisne en Argonnen, in Lotha
ringen ln do omstreken van Regi-
court, Xousse, Leintrey.
Fransohe vliegtugen bombardeer
den de Duitsche kantonnemeuten te
Middelkerke en een trein tus.chen
Brugge en Thorhout.
Een groep van acht vliegtuigen
bombardeerde met goed gevolg het
station van Conflans, aan de lijn Ver-
dun-Mctz."
EEN NIEUW OFFENSIEF.
Aan den Lokal-Anzetger wordt over
Genève gemeld, dat het door do mili
taire pers verwachtte offensief der
Engelschen en Franschen, dat gister
ren gelijktijdig in den sector van
Atrecht en in Champagne, zoomede
tusschen do Aisne en het Argonner-
woud plaats had, door het tijdig op
treden van de Duitsche artillerie .is
verijdeld. Bijzonder werkdadig was de
werking van liet zware Duitsche ge
schut legen het geheele gebied van
Atrecht, alsook tegen een der Fran
sche hoofdstel ingen in Champagne,
noordelijk van het veldkamp van
ClitUons. De gevechten bij nacht tus-
schen do Aisne en do Argonnen, wel
ke voor de Duitschers gunstig verlie
pen, werden gevolgd door Duitsche
aanvallen in het oosten van den Ar-
gonne-sector, waarbij schade is toe
gebracht aan de Fransche stellingen
uldaar, hetgeen door militaire vak
bladen wordt toegegeven.
VLIEGERAANVAL OP STUTTGART.
't Wolffbureau seint officieel uit
Berlijn
Woensdagochtend te S uur 15 deden
vijandelijke vliegers, die het Duit-
echo ondersclieidingsteefcen voerden,
een aanval op Stuttgart. Verscheiden
bommen werden op de etad gewor
pen. Vier personen werden gedood,
eon aantal anderen, militairen en bur
gers, gekwetst.
De materieele schade hooft weinig
te beteekenen. De vliegers werden
beschoten. Te 8 uur 30 verwijderden
zij zich in zuidelijke richting.
Doordat de vijand gebruik maakte
van Duitsche ondereoheldingïfteeke-
nen en door de toevallige omstandig
heid, dat to 7 uur 45 aan de autori
teiten de aankomst van ©on Duit
echen vlieger was gemeld, kon de be
volking eerst betrekkelijk laat ge
waarschuwd worden.
Te 9 ur 30 kwam de Duitfiche vlie
ger boven Stuttgart. Hij werd bescho
ten tot hij ais Duitjch vlieger herkend
was en landde daarna ongedeerd bij
liet wachthuis.
Op het Oostelijk
Oorlogsveld.
STAFBERIC1ITEN.
Van den Duitschen staf
„Legergroep-Von HindenburgTen
Z.-W. van Leirewaden (aan de Dwina,
ten N.W. van Friedriehstadt) maak
ten de Russen een offensieve bewe
ging. Do strijd duurt nog voort.
Oostelijk van Smelina (ten Z.W.
van Dunaburg) braken Duitsche troe
pen over een breedte van 3 K M. in
de Russische stelling, en namen 9 of
ficieren, 2000 man gevangen; 8 mi
trailleurs werden buit gemaakt.
Ten N W. en Z.W. van Osohmjany
gaat de Duitsche aanval gunstig voor
uit. De GawCji werd aan beide zijden
van Subotndki overschreden. De
rechtervleugel is tot des treek ten N.
van Novo-Grodek vooruitgegaan.
Legorgrocjt-Prins Leopold van Beie
ren De Moltschad werd ook zuide
lijk van het plaatsje Moltschad over
schreden.
Do Russische stellingen aan den
rechteroever van de My scha nik a wer
den aan beide zijden van den spoor
weg BresU-Minsk bestormd. Daarbij
werden 1000 gevangenen gemaakt,
vijf mitrailleurs genomen.
Verder naar het zuiden werd Os-
trof, na een gevecht in straten en hui
zen, genomen.
De over het Oginski-kanaal, bij Te-
lechany, opgerukte af d relingen wier
pen de Ruisen terug ln do richting
van Dobroslawka. Ten O. van Logi-
sohin hadden kleine gevechten plaats.
Op het zuidoostelijk oorlogstooneol
is niets bijzonders voorgevallen."
Van den 0 o e t'e n r ij k s c h e n
staf:
„ln Oost-Galicië en Wolhynië is de
toestand dezelfde gebleven.
Aan de Ikwa' hebben Lu eenige sec
toren hevige artillerie-gevechten
plaats gehad. Op zichzelf staande po
gingen dei Russen om over de rivier
vooruit te dringen werden door het
vufir der Oostenrijksclie batterijen
verijdeld.
De in Litthauen strijdende Oostcn-
rijfcsch-ITongaarsche troepen braken
Dinsdag bij Nowaja Myz door de
Russische stelling, namen 900 man
gevangen en maakten drie machine
geweren buit."
KAN HET RUSSISCHE LEGER UIT
WILNA AFTREKKEN?
De militaire deskundige van 't AJg.
Handelsblad schrijft:
„Heeft het Russische leger, dat uit
Wilnaj in oostelijke richting trok,
kans ook ditmaal aan de Duitsche
omsingeling te ontkomen?
Er Is in Rusland, sedert de groot
vorst van zijn bevel ontheven werd
en met zijn clief van den staf naar
Kaukasié werd gezonden, een wijzi
ging in de bevelvoering gekomen, die
niet naar den zin is van den Times" -
medewerker. Deze had steeds hoog
opgegeven van de Btrategie van den
grootvorst als de best denkbare in
Rusland, en nu ziet hij, dat de gene
raals Alexejef en Roessky, in het ge
bied ten noorden van den Njemen een
andere gedragslijn, gaan volgen. De
Russen, die b'j Skidel vochten, ble
ven langer aan hun versterkingen
hangen dan verstandig scheen, en
zijn nu gedeeltelijk omsingeld. De
troepen In Wilna bleven eveneens van
12 tot 18 September stand houden,
hoewel reeds Duitsche cavalerie ge
meld was op den spoorweg van Du
naburg naar Wilna, en een deel aan
Mackaascn's legers naar de Dwina
was gezonden. Daaruit kon men op
maken, dat von Mackensen een deel
van Below's leger had afgelost, in t
front Digu—Jacobstadt, en dat de ge
heels cavalerie, onder von Lauen-
eteln, beschikbaar was voor een nieu
wen tocht.
Onder d;e omstandigheden had de
Times-medewerker liever gezien, dat
de terugtocht van het Russische le
ger, in één front, zooala de groot
vorst dat in den laatsten tijd dee/d,
was voortgezet, onder den nieuwen
bevelhebber. Maar de wegzending
van den grootvorst 9chijnt al dadelijk
dit gevolg te hebbem, dat de eenheid
van handelen verbroken werd. In het
noorden bleef Roessky aan de vestin
gen hangen, zonder zijn terugtoclile-
wegen te verzekeren, Ln het centrum
zette Evert den terugtocht voort, in
het zuiden ging Iwanof tot het offen
sief over. Op leder deel van het oor
logsterrein werd een andere opvat
ting gevolgd.
Waarom de Duitsche cavalerie zon
der tegenstand door het merenrijke
district tusscben Witr.a en Dunaburg
kon trekken, is het eerste raadsel. Dit
district, meent de Times-medewerker,
kon zeer gemakkelijk worden verde
digd door een paar divisies, die een
belangrijk grootere troepenmacht zou
den kunnen ophouden.
Van het oogenblik dat de Duitsche
cavalerie van de Swenta vooruit ging
en gelegenheid had de communicatie
lijnen der Russische legers in Wilna
in het noorden, ln het oosten en zui
den af te snijden, liepen die legers
ernstig gevaar. Het Duitsche cava-
leriecorps dat daar optreedt wordt ge
rekend op 13 divisies; de Times BChat
het op minstens 50.000 inan, dus een
strijdmacht van 30.000 geweren en 150
kanonnen. Heeft zulk een cavalerie-
corps elboog-ruimte, gelegenheid om
op te treden, dan kan het grooter na
deel berokkenen, dan men uit het
aantal zou opmaken.
Deze cavalerie heeft de stoutheid
gehad met snelle marschen het ge-
lieele gebied door te trekken, en den
spoorweg te bezetten bij Wileika en
Molodetsjno, 150 K.M. van Wilna.
Daardoor sneed zij de aftochts- en
aanvullingswegen af, niet alleen van
de Russische legers bij Wilna, maar
van alle Russische troepen in het
front Wilna—Slonim.
Deze cavalerie-massa wordt ge
volgd door een groot deel van von
Below's leger, en beeft daardoor ge
legenheid gehad, de Russische flank
te bedreigen. Terwijl von Eichhorn
Wilna nam, bezette von Below de
Wilija-lijn, en sneden de legers van
v. Schoiz en v. Gallwitz de andere
verbindingslijnen af. Een snelle te
rugtocht uit Wilna, en van het gc-
heele front Wilna—Radun-Slonim—
Pinsk was toen geraden geweest.
Thans is de kans groot, dat het le
ger uit Wilna de keten niet meer
kan doorbreken, tenzij met groote
verliezen. Opgedrongen door von
Eichhorn, moet het ln botsing komen
met diens leger en de troepen van
een dor andere legers, die de toegan
gen tot Wilna hebben bezet. De ge
vechten zijn nog aan den gang; over
het resultaat kan nog niet worden
geoordeeld!"
De „Times" verneemt uit Petexs-
burg: „De achterhoede van de Rus
sische legerafdeling van Wilna, trekt
in Zuid-Oostelijke richting naar de
linie Oshmaina—Goly, het Duitsche
leger voortdurend' den overgang over
de Wllia betwistend".
De correspondent van do „Ti
mes" bij de noordelijke Russische'le
gergroep, meld) van 19 dezer:
Nadut ik bijna twee weken bij deze
legergroep heb doorgebracht, waar
bij ik. meest per auto, een afsta mi
van ongeveer "1300 mijlen aflegde,
n een ik vrij veilig te kunnen verkla
ren dat er in dit jaargetijde van een
erngtigen opmarsch naar Petersburg
geen sprake meer zal zijn. De komst
van generaal Roeski in dit gebied,
met zijn stelselmatig schema van ver.
deigingswerken en zijn achterhoedc-
operatiën hebben er toe jgeleid dat de
Duitsche opmarsch aan do Dwina-
linie geworden is tot een reeks van
zeer verliesrijk© aanvallen op achter
eenvolgende loopgraafliniën, hetgeen
de vorderingen zoo vertraagt dat de
Duitschers blij mogen zijn a's zij in
slaat zullen zijn de noordelijke cam
pagne dit jaar nog aan de Dwina-
linie to beëindigen. Ik vermoed, dat
de volgende Duitsche beweging zul
zijn de concentratie in voldoende
sterkte om den Duitschers Ln staat te
steRen Riga-Dunaburg en do Dwina
linie te vermeesteren, wat het ook
moge kosten. Als dat zal zijn ge
schied, zal men zich onmogelijk kun
nen voorstellen dat de Duitschers
dezen herfst nog een verderen op
marsch zouden wagen.
Het land van de Dwina tot Pokow
dat ik bezocht, is een ideaal terrein
voor Roeski's stelsel van achterhoede-
gevechten en ik geloof, met het oog
op de hier aanwezige strijdkrachten,
dat als de Duitschers zelfs in huil po
gingen zouden slagen, tochPskow niet
binnen do drie maanden zou kunnen
worden bereikt. ATles wijst er op, dat
do winter vroeg zal Invallen en de
boeren voorspellen een langen en ste-
vigen winter.
Bij mijn voortdurend reizen en trek
keu op de wegen en achter de linies,
waar het gewonden vervoer kan wor
den waargenomen, kreeg ik den in
druk dat de Russen kleine Terliezen
leden in vergelijking met de Duit
schers.
Omtrent het meer zuidelijk operee
rend leger deelt Hurd, de Amerikaan-
sche geneesheer die tien maanden
lang aan het Grodnofront in de eerste
verbandplaats heeft gewerkt, mij me
de, dat de verliezen van dit leger on-
geloofelijk klein zijn Bedert den te
rutftocht begon.
Indien de ontruiming van Wilna
bevredigend wordt uitgevoerd, geloof
Ik dat de ernstigste crisis van den
oorlog hier op dit front veilig te bo
ven zal zijn.
Op hei Zuidelijk
Oerlegstooneel.
lialië.OostenrlJk.
Van den Oostenrljkschen
«af:
„Tegenover den noordelijken sector
van de hoogvlakte van Lafraun onder
hielden de Italianen Woensdag gedu
rende eenige uren een zeer hevig
vuur, echter zonder vorderingen te
maken.
Di het Dolomietcrvrebled trad de ar
tillerie met grooter activiteit#op tegen
den Monte Ciano en het gebied ter
weerszijden van dezen berg.
De algemeen© toestand is dezelve
gebleven".
Serviê-Oostenrijk.
Van den Ooster.rijkschen
staf:
„Aan de Save en de Beneden-Drina
artilleriegevechten en schermutselin
gen.
Op Pozarevac en Gradiste werden
bommen geworpen.
Do Montenegrijnsche artillerie be
schoot Feodo".
Verspreid nieuws
van de oorlogsvelden
VELDMAARSCHALK VON
MACKENSEN
heeft aan een ouden kameraad en
vroegeren ondergeschikte geschre
ven- „Soldatengeluk is Gods genade,
mijn eigen verdienste gering. Veld
maarschalk op het slagveld geworden
te zijn en nog ©en moeder te hebben,
die dezen tijd mede beleeft, lijkt mij
een bijzondere wijding van dat ge
luk".
D© moeder van den veldmaarschalk
woont te Gieglenfelde, bij Hammer-
stein, in West Pruisen zij is bijna 90
jaar en beheert hare uitgestrekte
landgoederen nog zelve.
SPEL BIJ HET ENGELSCHE LEGER
Tusschen al de ellende van den oor.
log door, weet de Engelsche soldaat
tijd te vinden om zich achter de ge
vechtslinie met sport en andere ver
makclijkheden bezig to houden „Die
pret moet men ze met alleen gun
nen", zegt de correspondent van de
„Daily Cronicle" in het Engelsche
hoofdkwartier, „ze is absoluut noodig
om de soldaten geestelijk gezond te
houden. Zij schijnen dit instinctma
tig to gevoelen en do officieren dtoen
dan ook alles om hen aan lo moedigen
en zoo de eigenaardige afstomping,
die zich soms van de mannen meester
maakt, te keer te gaan.
Die afstomping schijnt door een
nieuwen vorm van zenuwlijden te
weeg gebracht te worden. Het voort
durend verblijf in de loopgraven, om
ringd van dooden en gewonden, de
eentonigheid van het leven ui de go-
vechtslinic, het gevoel, dat aan de
overal dreigende gevaren toch niet te
ontkomen is, veroorzaken vaak een
gemoedstoestand, waarbij een zoo
groote onverschilligheid zich van de
solduten meester maakt, dat zij uit de
loopgraven komen, op gevaar af on
middellijk tot doelwit voor den „sni
per", den verdekt opgestelden scherp
schutter, die op zulke gelegen heidj es
loert, te dienen.
De officieren bestrijden dat gevoel
zooveel ze kunnen en trachten het te
voorkomen door allerlei spelen en ver.
makelijkhcden aan te moedigen.
Zoo kan het dus voorkomen, dat
men temidden van het gedonder der
kanonnen en het gekraak der ontplof
fende granaten, op eenigen afstand
het scherp gefluit kan hooren van den
scheidsrechter in een voetbalwedstrijd
die geen mijl verder wordt gehouden.
En midden uit zulke sjielen gaan do
mannen hun plaats innemen in de ge
vechtslinie in het spel van leven en
dood.
De Engelsche soldaat moet een of
ander vermaak hebben en bij is zeer
vindingrijk op het punt van middelen
om zich dat te verschaffen. Zoo had
onlangs op een kanaal dicht bij liet
front een waterfeest plaats; het pro
gramma: touwtrekken ui booten,
zwemwedstrijden, moest onderbreken
worden omdat de soldaten naar de
gedekte vluchitplaatsen moesten, daar
het vijandelijk geschutvuur wat hevi
ger was dan gewoonlijk Zoodra dat
echter weer normaal was geworden,
werd de wedstrijd hervat.
Gisteravond ging ik weer ec-ns naar
een kamp, waar een veldhospitaal Is
ingericht en waar in een schuur een
aantal gewonden lag. de dadelijk
sche verlieslijst, die met ontzettende
regelmatigheid aangroeit, ofschoon er
aan liet frent „niets gaande" was. Zij
lagesi op de draagbaren, heel stil on
der de dekens, en in een andere
schuur speelden de mannen, die hen-
met levensgevaar hierheen hadden
gedragen, kaart en lachten om de
grillen der fortuin. Boven onze hoof
den vloog een Engelsche eendekker,
waarop de Duitschers onmiddellijk
vuurden.
In het veld, aan de andere zijde van
de heg, was een krater, die door een
30 c.M. projectiel was gemaakt Ter
wijl ik naar de kaartspelers keek,
barstten eenige shrapnel ls boven een
naburig boech, maar de mannen ble
ven rustig spelen en lachen en de let
terkundige korporaal, die op een om
gekeerde beschuttrommel den tekst
van het volgende nummer van „The
Lead-Siingei" verzorgde, liet zich niet
in zijne ov riieinzlngen storen
Er verschijnen in de loopgraven en
achter de vuurlinie veel dergelijke
litteraire producten. Misschien zal er
nog eens een en ander hiervan ln het
„British Museum" terecht komen. Het
nageslacht zal dan de soort humor
leeren kennen van de mannen, die in
1915 vochten. Het ls een humor, die
met don dood spot en die 6t»f tot la
chen vindt Dl de ongemakken en ge
varen van de loopgraven en de schuil
plaatsen; de soort humor, die het ge
heim van den moed is en zonder wel
ken de soldaten afstompen zouden.
Dan zijn er tooneelvoorstellingen in
geïmproviseerde theaters, waar de
„Tommies hunne kameraden zien
optreden en hartelijk lachen om dc
mopjien, die er voorgedragen worden.
Zulk een voorstelling vermaakt en
verkwikt den soldaat, die na de voor
stelling weer naar de loopgraven gaat
luchtiger getemd dan hij er vandaan
kwam.
DE LAATSTE SIGARET.
In d© Vorwarts lest men het volgen
de verhaal:
We waren op den opmarsch tegen
Ciechanow. 's Avonds wierpen we de
Russen uit hun dorp, zetten ons daar.
in vast, namen kwartier. Toen vier
kameraden en ik een armzalige hut
binnen traden om in den koudeu
nacht ten minste een dak boven het
hoofd t© hebben, hooiden wij uit het
donker een mat steunen. Snel maak
ten we licht. Midden in het vertrek
lag een gewond© Rus. Waarschijnlijk
hadden zijn kameraden hem voor hun
vlucht nog hier binnen gesleept. Het
was een jonge man, nauwelijks twin
tig jaar oud, met vlasblond haar en
water blauwe oog-en, We zagen on
middellijk, dat hij niet meer to red
den was. Een schot in de buik en
door de borst. Een vijand is een vijand
maar een gewonde is een mensch.
Een paar kameraden gingen stroo
halen. In het vertrek was geen bed,
niets. We legden den gewonde voor
zichtig op 't dikke stroo en een ransel
onder zijn hoofd. De arme kerel zag
ons, den een na den ander, met dank
baren blik aan. We gingen op de stee-
nen kachel zitten eoi keken naar den
Rus. Niemand zei iets. Ieder brak zich
echter het hoofd, wat hij voor den
armen drommel nog kon doen. We
boden hem brood aan. Hij schudde
het hoofd. Rum uit de flesch? Neen.
Een haalde een stukje chocolade uit
zijn zak. Neen. Nu wilde ons niets
meer invallen. En de een na den an
der haalde zijn pijp te voorschijn en
stak die aan. De oogen van den ge
wonde begonnen nu plotseling te
stralen. Ik nam mijn pijp uit den
mond en wilde hem die geven. Hij
schudde weer het hoofd, maakte ech
ter met zijn rechterhand een bewe
ging in de richting van zijn jaszak.
Ik greep er iu en haalde een zak met
tabak te voorschijn. Zijn oogen knik
ten me verheugd toe. Ik opende den
zak. Daarin was ook sigarettenpa
pier. Hij wenkte weer met de oogen.
Zoo onhandig het ging, ik kreeg er
toch een sigaret uit, stak die hem in
den mond
Langzaam kwam de sigaret In
brand. Bedachtzaam, plechtig bijna
rookte de stervende. Wij dampten
even zoo plechtig met hem mee. De
sigaret werd kleiner. De asch viel
den Rus op de borst. Nog was ze niet
halverwege opgerookt, toen plotseling
een trekking door zijn lichaam ging.
Zijn Tippen persten zich samen. Do
sigaret bleef aan den mond hangen
en smeulde vérder
Het leven was uitgeblusclit.
UIT RUSSLSCH-POLEN.
Een geestelijk© vertelt in do Tfigli-
che Rundschau van zijn ervaringen
op de Poolsche slagvelden.
Als ik. r.aar mijn kwartier gaande.
den commandant dor artillerie goe
den nacht wenech, antwoordt hij Ik
denk niet dat ge vannacht bijzonder
goed zult slapen. Orn kwart over vier
wordt ik dan ook wakker. Mijn Pool
sche hut schijnt met de aarde te be
ver,. Kalk springt van de muren.
Het wordt ernst Ik klim op mijn
schimmel en draaf naar voren. Welk
een onbeschrijflijk beeld. De lucht
siddert van onafgebroken geschut
vuur. Witte schrapnellwolkjes stij
gen omhoog en vormen eigenaardige
wolken Duitsche vliegers, duiven co
tweedekkers, brommen boven de Ru»
sische stellingen en schijnen zich
niet te bekommeren om de in huo
nabijheid ontploffende projectielen.
Voor het boscli dondert batterij
naast batterij haar vreeselijkc sal
vo's en langs alle wegen gaan lang
zaam als lange slangen, maar voort
durend vooruit, onze troepen. For
matie na formatie. Niet te overzien.
Vroolijk fladderen de vaantjes van
de koningsjageris en menig se herte
woord valt in hun gelederen. Ik kom
aan de schaar verreik ijker in de artil
leriestelling. Die zandheuvel ginds is
het doel van de bestorming. Granaat
op granaat slaat ln Vele meters hoo-
ge etofwolken jagen omhoog Dikke
boomstammen van de dekkingen ziet
men ln de lucht vliegen en men ge
looft het gekraak en splinteren te
hooren De Rus is echter nog niet
gestemd en het eene rollende salvo
klinkt na het andere. Links van ons
brullen de 21 centimeter motieren.
Rechts van ons ©laan schrapneüs in
en ook eenige weigeraars zijn zeer
onaangenaam met hun afschuwelijk
aangroeiend gesis. Een Russische
vlieger waagt eich, ondanks het he
vige artillerievuur boven onze 21
centimeter batterij. Heeft hij' ons ont
dekt?
Plotseling zwijgt de batterij, de
loopen zweeten en blazen uit.
Neen, de vlieger heeft een ander
doel. Drie kilonieters achter ons
zweeft een ballon captif onder bevel
van een dapperen, meer dan 60 jaar
ouden sportman. De vliger zweef*
om hem heen Plotseling hoort mei
drie slagen, de bommen hebben ech
ter niet getroffen. Alleen rondom iJ«
ballon is het gras verband. De vli©
ger gaat terug, en onze 21 c.M mor
tieren beginner» opnieuw. Aan de ho
rizon pakken donkere wolken te zo
men.
De Iste donderslag mengt zich in t
geraas derkanonnen. Een bliksem
straal daat loodrecht naar beneden-
Even later meldt de waarnemer: een
Russische ballon captif is door den
bliksem vernield.
Nu ie het tijd voor etarmschicten.
Rechts en links van ons het eenc rol
lende salvo na het andere. Dc aarde
schijnt op en neer te gaan als de
loopen der kanonnen. Plotseling ein
digt, al© op een heimei ijken wenk
van boven, het schieten. Onze ooren,
die aan het verdoovend geknal roods
gewend zijn, renageeren op de ftilte
met een eigenaardig suizend gevoel.
Het is een stilte voor den storm Nu
snel torug naar den schaarverrekij-
ker. ln de ontplooide tiruilleurslinies
staan onze dapperen, de bajonet ln
den arm. en vaak de rookonde sigaar
in den mond. Razend -nel vliegen ze
300 meter voorwaarts. Waarom
schiet de Rus niet? Wil hij de onzen
zoo veel mogelijk laten naderen, op
dat zijn machinegeweren zooveel te
vreeselijker kunnen maaien? Maar
neen, wat is dat? De onzen hebben
den zandheuvel neg niet bereikt, al?
de Russen met hun witte, of laten we
liever zeggen vcldgrijze hemden bo.
ginnen te zwaaien. Nu wordt het le
vendig op den heuvel. In echaren
verlaten de Russen hun loopgraven-
Als de katten klauteren ze te voor
schijn Menigeen rolt naar beneden
en plaat niet meer op. De kogel van
de achter hem liggende officircn
heeft hen getroffen. De anderen hol
len de onzen tegemoet rnet cfe han
den in de lucht zonder wapens. Dezen
maken lacher.d plaats en laten' hen
door. De zandheuvel ia in ons bezit-
Onze artillerie heeft haar vuur ver
plaatst, maar ook de Rus hoeft ziju
kanonnen ©p de zooeven veroverde
loopgraaf gericht en schrapnell na
schrapnell valt in de bezette stelling.
Als bijen zoo vlijtig werken de on
zen met de spade. Het wordt stil
maar reeds trekken nieuwe regimen
ten iri i-ncllen marsch in de flank
van den vijand Onze kanonnen don
deren weer. Het helsche concert be
gint van voren af aan. Alleen Ls de
afstand nu duizend tot vijftien hon
derd meter grooter.
Op de gezichten van de gevangen
Russen ligt nog de schrik van hel
doorleefde en een Russische officier,
die wat Duitsch spreekt, zegt trouw
hartig: „ProesJki, artillerie ccrr
unangenehm
Verder beschrijft deze geestelijke
een bezoek aan een veldlazarelh; Ik
b«i op de hoofdverbandplaat®. Twee
FEUILLETON
Uitbel Engelsch
Ahien wat kosl'dit gesprek
ti?
Ongeveer neshonderd gulden
per minuut
O, ol Wat doet een verliefd
jongmeiisch al niet!
U is zelf ook jong geweest,
papa Eekilstuna.
En nu merk ik aan mijn geld
dat ik oud word, want ik doo nu
niet zulke dolle dingen meer. Als lk
te veel geld over houd, tal ik ster-
.ven.
HOOFDSTUK XVI.
Brenda hoort wie meneer
Goodman is.
Toen Althéa zoo plotseling ver
klapte dat zij het lint aan den Her
tog van Dalecarlia gegeven had was
ae eigenlijk woedend. Want het ver
ontwaardigde verhaal van Meickle
over het onderhoud met Warrendcr
Wallace was niet heelemaal strikt
velgen© de waarheid Altha was er
bij geweest. Het zou nutteloos» en ver
velend worden precies te vertellen
wat er door beide partijen gezegd
was. maar het eind was geweest,
dut, nadat Mcickle vertrokken was,
Athea en Wallace woedend en ver
ontwaardigd waren, hun hoeden op
gezet hadden en den man achterna
geloopen waren.
Haar onvoorzichtigheid was dus
een gevolg van haar boosheid en bo
vendien was ze bang dat men het
hnar Warry te lastig zou maken.
En toch, op hot oogenblk dat ze den
na.un uitspraak zag ze in dat ze er
last mee zou krijgen, dat 't haar eigen
schuld zou zijn; en natuurlijk had ze
er spijt van. Ze had kunnen huilen
van ergernis over zich zelf.
De Hertog van Dalecarlia! zeide
majoor Blount. En wie is dat dan?
En wat voert hij in deze zaak uit?
De aruie Sir Jacinth Coke keek zoo
ongeveer voor het eerst van zijn leven
verlegen. Wurry was er nog erger
aan toe, het kwam ook zoo onver
wacht. Coke liep naar het raam,
Warry liet het hoofd hangen.
Maar Althéa redde zich uit dezen
benardon toestand door een zeer han-
digen zet, zooals vrouwen ze soms
meer hebben.
Is juffrouw Dnjiifer thuis? vroag
ze aan maioo- Blount. Waarschijnlijk
had ze door haar huwelijk met W al-
laco de Schotsche gewoonte aangeno
men een vraag met een wedervraag
t© beantwoorden.
Dat geloof ik wel. Maar wat heeft
juffrouw Daplfer te maken mei den
Hertog van Dulecarlia? vroeg Blount,
steeds verbaasder.
Heelemaal niets, zoide Althéa, en
voegde er onhoorbaar bij, tot nu
toe tenminste. Ze ging voort: Zoudt
u zoo vriendelijk willen zijn ta vragen
of ik haar een oogeriblikje zou mogen
spreken. Nadat ik haar gezien heb
en met haar gepraat, zal ik u mis
schien vertellen wie en wat de Hertog
van Dalecarlia is.
Mag ik er u op attent maken,
zeido de onverbeterlijk© Murchison,
dat voor zoover ik wce< deze Hertog
do een of andere Spaansehe grootheid
is, of liever gezegd een van die zoog©
naanide hoog-adelijk© personen, die
him tltei gekregen hebben van Don
Carlos, den' Spaanschcn Vorst.
Ali, juist, zeide dc majoor. Dat
ls heel waarschijnlijk. De naam Car
los en de naam Dalecarlia gelijken
veel op elkaar. Maar ik zou graag
willen weten waarom deze eh
dame. Mevrouw Wallace, het lint
want ik neem aan dat er werkelijk
zulk een lint was weggegeven heeft
aan dezen vreemdeling, die onze zaak,
die toch werkelijk al lastig genoeg
was, ona© zaak nog gecompliceerder
maakt. Hm, hm!
Maar Althéa was onverbiddelijk.
Als u zoo vriendelijk wilt zijn
en ze glimlachte zoo bekoorlijk moge
lijk tegen den majoor als u zoo
vriendelijk zoudt willen zijn mij toe
stemming te geven een paar minuten
onder vier oogen niet juffrouw Dapi-
fer te praten, geloof ik zeker dat wij
veel tijd zouden winnen. Bovendien
zou de stemming don ook beter kun
nen worden, en ze glimlachte tegen
Coke en Warry u sot z© verontschuldi
ging wilde vragen voor haar uitval.
Ik moot haar iets vertellen wat al
leen een vrouw haar zou kunnen zeg
gen.
Majoor Blount kon Althéa's glim
lach niet weerstaan. Er werd ic-mand
naar Brenda gezonden, en dc bood
schap kwam dat tij mevrouw Wallace
gaarne zou willen ontvangen.
Brenda was ln haar eigen zitka
mer. Ze lug in een lagen rieten stoel;
haar handen lagen stil in haar schort,
en ze zaï er zoo bleek en lusteloos uit,
een waar toonbeeld van ellende, van
eenzaamheid, van afzondering, ja
van alles wat het leven van een
bloeieaidcn tuin tot een dorre woestijn
kan maken.
Zij stond op toen mevrouw Wallace
binnen kwam.
Althéa liep vlug naar haar toe en
gaf haar een hand.
Ik zal je maar dadelijk Brenda
noemen, zeido tij. Dit deed ze niet
uit ©en hartelijkheid, in iar eenvoudig
uit berekening, ik zal jo dadelijk
Brenda noemen, want iemands eigen
naam klinkt zoo veel vriendelijker
dan het stijve juffrouw, dat iedere
vremde gebruikt. En ik wil .geen
vreemde voor je zijn. Geloof mii, ik
zal een vriendin voor je zijn zou
ik mij anders ook in doze vreeselijke
dagen aan je durven opdringen?
Ze duwde Brenda weer terug in
haar stoel en ging zelf ook zitten.
Toen ging ze kalm voort, maar hield
niet op niet pruten en Brenda kon er
geen speld tusschen krijgen.
Nu moet je eens heel lief en heel
stil zijn. Je moet alleen maar luiste
ren. Maar kijk me eerst eens aan.
Vind je mij nogal aardig?
Al haar goedheid, a haar eerlijk
heid, al haar medelijden en al haar
verstand stond gis het ware in haar
oogen te lezen uoen zo Brenda u
keek. Onwillekeurig kwam Brenda on
der den indruk van haar hartelijkheid
glimlachte even en zeide vriendelijk.
Of ik u aardig vind, mevrouw
Wallace?
Noem mij Althéa!
Aardig? Ik geloof dat ik erg voel
van je zal gaan houden, Althéa.
Dut is best. Nu zuilen we elkaar
beter begrijpen. En jij zult begrijpen
wat ik je over meneer Goodman zaJ
vertellen
Meneer Goodman' Niettegen
staande al haar'zorgen klonk er toch
belangstelling in Brenda's stem.
Ken je meneer Goodman?
Nog niet zoo lang als Jij. Vindt
Je hem nogal aardig?
Hij leek mij heel oprech: en
ernstig, en "hij scheen mij gaarne van
dienst te willen zijn.
Nu, dat zou ik denken... Brenda,
zie lk er uit alsof ik graag huwelijken
tot stand bracht?
Wat bedoel je?
Want op het oogenbük voel ik
daar erg veel voor... Als al je verdriet,
al dc zorgen waarvan je nu omringd
bent, wat verzacht zijn door den tijd,
zou ik graag willen dat jij met me
neer Goodman trouwde. Neen, zeg nu
liever niets. Ik weet wel dat het heel
vreemd is dat een vróuw, die je voor
het eerst ziet, dadelijk bogint over
een jongen man dien je maar ©ens ge.
zien en gesproken hebt! Zulke din een
komen niet vaak voor. Maar zie je...
Meneer Goodman is verliefd op je
Het onverwachte van deze verkla
ring en de toestand waarin zij door
haar verdriet verkeerde, maakte
Brenda aan het schrikken, en m
bloosde tot in haar hals.
(Wordt vervo'gd.)
