NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
33e Jaargang No. 99155
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 7 OCTOBER 19!5 A
HAARLEM S DAGBLAD
abonnementen
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De
Zaterdagavond"A 1.50
Franco per post door Nederland 2.—
Afzonderlijke nummers0-05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 h
a de omstreken en franco per post. 0.45
Uitgave der Yennootscliap Lourens Coster. Directenr J. C. PEEREBOOM.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Vorzokorina der (per week) Qoabonneerdon wordt ccwaarborgd door „The Ooean" Rokin 151, Amsterdam.
advertentiën:
Van 1—5 regels 75 Cts.; Iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Haarlem van 1 —5 regels ƒ1.—, elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
elke regel meer 10 Cts. h contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buiteospaarne 12. Telefoonnummer 122.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 8 OCTOBER.
Schouwburg: De verloren Zoon.
Cinema-Palace. Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stel ling.
Biosc. Theater, Barteljorisstraat:
.Voorstelling.
Velsen: Gemeenteraadsvergadering.
Stadsnieuws
EXAMEN APOTHEKERS-
ADS1STENT.
- Leiden. Geslaagd Mej. C. S. Kroon,
be Haarlem.
R. K. BOUWVAK-ARBEIDERS.
De in Haarlem gevestigde afdee-
lingcn van den R. K. Schilders-, Tim
merlieden- en Kalk- en Steenbewer-
kersboiul houden Dinsdag een groote
propagandavergadering, waarop, alle
R. K. bouwvakarbeiders vrijen, toe
gang hebben.
Op dien avond zullen spreken de
heer A. H. Smulders over het nut der
R. K. vakorganisatie en de heer A.
Allesie over den R. K. Bouwvakarbei
dersbond.
KONINKLIJK NATIONAAL STEUN
COMITÉ 1914.
56e lijst van ingekomen bijdragen
van 5 tot en met 11 September 1915,
o.a. van: A. S., Bloemendaal, 1 2000;
U., Velseroord, f 1. E. A. d. R. en Zn.,
Haarlem, f 2.50; Ilaarlemsche Me-
taaldrnadlampenfabriek, Haarlem,
f 10.—.
Totaal dezer lijst f 23797.20 1/2.
Het totaal ontvangen bijdragen en
toezeggingen f 2920046.22 1/2.
DE LANDSTORM OPGEROEPEN,
't Zal wel geweest zijn, omdat er
tegenwoordig zooveel over den Land
storm gesproken wordt, dat een stuk,
waarin men van allee te hooren en
te zien krijgt, behalve iets van den
Landstorm, den bovensta anden titel
gekregen heeft, terwijl blijkt, dat we
met vreedzaam bedoelde manoeuvres,
te doen hebben. Echte manoeuvres is
gemanoeuvreer van allerlei hoogge
plaatste militairen, den minister van
oorlog niet uitgez.onderd.
't Geval is vrij eenvoudig: Op een
slot worden ingekwartierd: een or
donnans, een commandant en een
generaal, terwijl terzelfder tijd do
minister van oorlog een bezoek aan 't
slot brengen komt. Commnnda.n1. gene
raai en minister-blijken alle drie re
denen te hebben, om de bejaarde ge
zelschapsdame van de dochter des
huizes uit den weg te blijven. G en
van allen weet een ander middel dan
de kleeren van een mindere te ge
bruikon, en zoo onlstaat een kleed-
en een verkleedpartij met 't gevolg,
dat op een gegeven oogenblik de
ordonnans wat zijn kleed ij tenminste
betreft, minister \an oorlog is. Maar
dan is de geschiedenis ook gauw ten
einde.
Louis Bouwmeester Jr., de leider
van liet Haagsche Blijspel Ensemble,
speelde den ordonnans, 'n boerenjon
gen, voortreffelijk. De anderen ston
den hein goed terzij en maakten van
't stuk één lachsucces. Natuurlijk had
de heer Bouwmeester daar heel veel
van voor zijn i- kening genomen. Zijn
manier, om het potsierlijke van den
eeuvoudigen boerenzoon in gene
raals^ jezelf ministerscostuum uit te
beelden, was kostelijk. Dat deed wel
tenige malen vergeten, dat 't stuk
zelf nogal middelmatig Is. 'i Heeft
Iels van een Fransche vertaling; dc
heole geschiedenis speelt trouwens in
Frankrijk.
Er was nu juist niet zeer veel pu
bliek in de Kroonzaal. Genoeg echter
om na 't zakken van 't gordijn na
elk bedrijf met egft hartelijk applaus
te danken voor T spel van de solda
ten, die niets met Landstormers te
maken hebben.
O n t s p o r i n g.
Woensdagavond omstreeks teven
bur ontspoorde op het Stationsplein
een van Bloemendaal komende
F. N. E. T.-w gen. Ongelukken vie
len niet voor. Door een wagen van de
Ceintuurbaan ts de ontspoorde \va-
Êen weer in de rails teruggetrokken,
r ontstond een kwartier vertraging
in den tramdlenst.
Gereformeerde Kerk.
Onze oud-stadgenoot Ds. F. II ven
Loon te Ter A pel heeft bedunkt voor
net beroep bij do Gercf. Kerk te
Edam.
De Duurtetoeslag.
Naar wij vernemen zal de quaestie
der duurte-toeslagen aan de orde
komen in de raadsvergadering van
20 October.
GROEPSVERTEGENWOORDIGING
AAN DE E. S. M.
Onze corr. schrijft
Het is nu wel zeker, dat aan de
E. S. -M. geen groepsvertegenwoordi
ging tot stand zal komen. Van de bij
de laatstgehouden verkiezing be
noemde vertegenwoordigers heeft'
één zijn benoeming aangenomen. De
bedenktijd is inmiddels verstreken,
alle overige benoemden hebben niets
van zich laten hooren,- waardoor
aangenomen moet worden, dat zij
niet in aanmerking wenschen te ko
men.
Met belangstelling ziet het perso
neel nu uit naar den duurtetoeslag.
DIEFSTAL VAN BOERENJONGENS.
Aangehouden zijn door de politie E.
K. P. en J. D., beiden scheepmakers-
knechts en J. F. G. P. en D. H. v. L.
De beide eersten hebben bekend, voor
eenige dagen een paar flesschen boe
renjongens uit een winkel in de Kruis
straat ontvreemd te hebben. De beide
anderen hebben meegeholpen de ge
stolen waar te verorberen.
FIETS GESTOLEN.
Een hulpbri evenhestelIer heeft aan
glfte gedaan, dat zijn rijwiel, dat op
de binnenplaats van het Postkantoor
geplaatst was. gestolen is.
GEHEELONTHOUDING.
Woensdagavond vergaderde de af-
deeling Haarlem van de Ned, Vereen,
tot afschaffing van alcoholh. dran
ken huishoudelijk in het gebouw
„Vooruitgang".
Besloten werd dezen winter 4 voor
drachtavonden te houden en 3 con
versatie-avonden, benevens elke
maand een ledenvergadering.
Tot leien voor de comm'-ssie tot sa
menstelling van de conversatie-avon
den werden benoemd Mej.' v. Daalen
en de heeren S. J. Vester, W. Grootes
On H. Kroon.
Na de pauze hield de heer M. A.
Reinalda een inleiding over het on
derwerp: Mobilisatie en Drankge
bruik.
GROENTEHANDELAARS.
Voor groentehandelaars en win
keliers. die ook vatgroenten verkoo-
pen, slnat onder de advertentiën een
oproeping, die zij noodzakelijk moe
ten lezen.
V o 1 k s h u i s v e s t i ng.
To dezer etede is door een com
missie uit de afdeellng Haarlem en
Schoten der S. D. A. P. opgericht de
Ilaarlemsche Woningstichting „Voor
uitgang". welke stichting zioh ten
doel stelt aan de hand van de Wo
ningwei de volkshuisvesting te Haar
lem tr omstreken te bevorderen.
Het dag-elijksch bestuur is samen
gesteld uit de heerenJ. Spiesz, voor
zitter, F Keerwolf, penningmeester,
on J. J Spronk, secretaris.
RAADSVERKIEZING.
De Vrijzinnig-Democratische Kies
vereniging vergadert morgen
Vrijdag avond ter bespreking van
't stellen van een candidaat voor de
aanstaande gemeenteraadsverkiezing.
ONTWIKKELINGSCOMMISSIE.
In de gisteravond gehouden verga
dering der Ontwikkelingsvereenlging
werden als bestuursleden gekozen
Mej. De Boer en de heeren Visée,
Kalderiboeh, Roorda, Hennis, Van
Zeggelen en Verkerk.
STRAATSCHENDERIJ.
Tegen een 13 jarigen jongen, die uit
baldadigheid een winkelruit bi de
Smedestraat inwierp, is door de po
litie proces-verbaal opgemaakt.
INBRAAK.
Hedenmorgen ontdekte een politie
agent, dat sporen op een tuinschut
ting van een huis La de Koorstraat op
inbraak wezen. Een onderzoek werd
ingesteld; het bleek, dat ingebroken
was. De geheele inboedel lag door
elkaar. Jammer genoeg kon niet
worden vastgesteld hoeveel gestolen
was. Het huis toch staat reeds sinds
Juni onbewoond en de bewoonster,
Mevr. wed H. N. J. L., ia nl dien tijd
buiten de stad. Eerst vanmiddag kon
een familielid aanwezig zijn, om me
de te deelen, wat ontvreemd was.
Natuurlijk is reeds een pol it Ie-on
derzoek aan den gang.
Arr. Rechtbank
De Rotterdamsche koopman A. W.,
die verleden week door de Recht
bank alhier werd veroordeeld tot an
derhalf jaar gevangenisstraf wegens
aanranding In den trein, Is tegem dit
vonnis in verzet gekomen
Zijn zaak zal nu opnieuw behandeld
worden in de Donderdag a.a te hou
den zitting.
Dierenbeulen.
Er zijn, wanneer hier te Haarlem
paardenmarkt gehouden wordt, lie
den, die er blijkbaar veel pleizier in
hebben oude paarden, die afgedraafd
worden, flink af te ranselen. Ze heb
ben met paarden niets uit te staan.
Hun een tg attribuut ts een zweep of
stok, waarmede de arme dieren, wan
neer de beulen er kans toe zien, ge
slagen worden. De kooplieden hebben
daar zooveel niet op tegen: menig oud
paard' schijnt na zoo'n tuchtiging nog
flink.
Zoo heeft op de laatstgehouden
paardenmarkt zekere K. D. een
paard zonder noodzaak op verschrik
kelijke wijze geslagen. Misschien was
hij niet In zijn schik, dat er weinig
voor hem to verdienen was op de
markt, maar dat excuseerde natuur
lijk zijn optreden niet, waarom door
de politie dan ook proces-verbaal
opgemaakt werd.
Het O. M. eischte tegen den niet
verschenen beklaagde 14 dagen ge
vangenisstraf.
Rijwieldiefstal.
Ten nadecle van den heer A. Th.
M. M. te Heemstede ls voor een paar
maanden een fiets gestolen door den
reeds meermalen veroordeelden Th.
A. v. E. 't Galukte aan de Heemsieed-
sche politie het rijwiel op te sporen.
Toch was de fiets toen reeds door den
dief voor f 6 aan zekeren D. P. ver
kocht, deze had het rijwiel voor f 9
van de hand gedaan aan B. R., en
ook deze koopman had het zwijntje j
niet lang ln z'n bezit gehouden, maar
aan den Amsterdamschen koopman
M. K. overgedaan voor f 12.
Voor dezen prijs stond K. 't weer
af aan den wettigen eigenaar, zoodat
deze vanmorgen na afloop van de
behandeling der zaak zijn flets weer
kon meenemen.
Mr. Baudutn eischte tegen den be
klaagde, die den diefstal bekende, een
jaar gevangenisstraf.
Mr. Feite, toegevoegd verdediger,
pleitte clementie..
Een konijnendief.
Reeds een paar maal had de we
duwe A. IL G., wonende te Halfweg
das avonds gestommel op haar erfje
gehoord. Ze was echter alleen thuis
en dorst niet naar bulten, te gaan,
vooral niet, nadat ze op zekeren
avond, toen ze naar buiten trad om
dat ze onraad vermoedde, bij de keel
gegrepen was.
Nu eenigen tijd geleden ls er weer
nachtelijk bezoek geweest. Ditmaal
verraadde niet alleen gestommel zijn
aanwezigheid, maar toen de weduwe
des morgens bulten kwam, was een
mooi konijn verdwenen.
Verdacht van diezen diefstal stond
vanmorgen terecht J. A, die aan een
ander den dag na de Inbraak een ko-
nijn had verkocht, dat hij, naar hij
7e?d<e, van een Belg cadeau had ge
kregen.
Mr. Bauduin achtte dit verhaal niet
zeer aannemelijk en eischte tegen den
reeds vroeger veroordeelden beklaag
de 6 maanden gevangenisstraf.
Mr. Merens achtte het wettig be
wijs van den diefstal niet geleverd
en drong dus aan op vrijspraak, subs,
eer. lichtere slre-f. Bekl. heeft al 5
weken ln hechtenis gezeten en juist
nu kan hij te Halfweg in de sulker-
hietencamnagne werk vinden, zoodat
hij niet tot misdaad behoeft te ver
vallen.
D 1 e f 8 t a 1 van brood en
meel.
Op verschillende tijdstippen hebben
twee bakkersknechts te Beverwijk, in
dienst van den bakker T. brood weg
genomen.
Zelfs nam een der twee, P. B. ge
naamd, eenige zakken meel weg en
gaf die den ander, om ze te verkoo-
pen.
De kruik gaat zoo lang te water tot
zij breekt. Ten slotte bemerkte de
patroon dat hij bestolen werd, aan
gifte bij de politie volgde, en in den
nacht van 22 op 23 Augustus werden
de beklaagden op heeterdaad betrapt,
toen een 50 KG. meel ontvreemd werd.
Belde beklaagden, P. B. en H. J. van
O. bekenden hun schuld. De Officier
merkte op, dat de beklaagden het
goed vertrouwen dat hun patroon in
hen gesteld heeft, op schromelijke
wijze misbruikt hebben en vorderde
tegen .ieder 4 maanden gevangenis
straf.
De verdedigers, Mrs. Feits en
Stheeman pleitten clementie.
(Zie Vervolg stadsnieuws pag. 2).
Uit de Omstreken
Meomstede.
Gesticht Meer en Bosch.
Hedenmorgen is ren troep militai
ren langs de stichting „Meer en
Bosch' gekomen. De muzikanten
speelden eenige nummers voor de pa
tiënten, waarna muzikanten en pa-
tienten een ommegang door den tuin
maakten. Daarna werden de muzi
kanten in het broederhuis onthaald
op sigaren en koffie.
Door Oefening Sterk.
Jhr. Mr. D. E. van Lennep, burge
meester. heeft het beschermheer
schap aanvaard van de Hcemsteed-
sche Gymnas'iiekvereeniging „Door
Oefening Sterk". Deze vereeniging
geeft dezer dagen weer een openbare
uitvoering.
Godsdienstonderwijs.
Het Classicaal Bestuur van llaar- i
lem reikte Woensdag na gehouden
examen de acte van godsdienstonder
wijzer uit aan den heer J. Smit, broe
der te Meer en Bosch.
Haariemffisrmeer.
De onderwijzer R. A. van Westen,
te Hoofddorp is benoemd tot onder
wijzer aan de R.-K. school te Roelof-
arendsveen.
Llsse.
Harddraverij.
Nadat Woensdag in den morgen
om kleine prijzen geloopen was door
paarden, die nimmer meer dan 100
ineens hadden gewonnen, werd er
's middags een groote draverij ge
houden onder veel belangstelling.
Zestien paarden kwamen er op de
baan, met den volgenden uitslag
Bonnie M. Ie prijs 200, eigenaar
J. A. Geersen te Woerden, berijder
M. Siderius 2e prijs Catharina R.,
f 125, eigenaar J. Schoon, Medem-
blik, berijder M. HasterAuto 3e
prijs, 75, eigenaars Gebr. Prast. te
Amsterdam, berijder J. van Lcèu-
wentroostprijzen werden gewonnen
door Clemence, van C. Bakker te
Oegsigeest, en Betty Brook, van D.
de Vlieger, te Haarlemmermeer.
Spacrn^am,
Woensdagavond hadden de adspl-
rant-leden der Geheelonthoudersver-
eeniging alhier den eersten gezelligen
avond. Zij w erden toegesproken door
Ds. S. A. Baljon, die hun nog een3
onder het oog bracht, dat de veree
niging niets anders wenscht dan het
geluk van de jonge leden en daarom
met hen strijdt teeen den gevaarlij
ken vijand „alcohol Hij hoopte, dat
de jongens zouden waardeeren wat
door ouderen in hun belang wordt
gedaan en spoorde hen aan trouw te
zijn. Hij herinnerde nog eens aan
het besluit, dat het bestuur eenmaal
genomen had, om namelijk aan de
genen, die trouw zouden komen, een
prijs uit te reiken.
Binnenland
DIEFSTAL IN EEN GOUDSMIDS
WINKEL.
Vermoedelijk met een valschen
sleutel hebben dieven zich toegang
verschaft tot deu winkel in goud
en zilverwerken van den heer J.
Blom, op de Gedempte Binnenrotte
ie Rotterdam. Zij hebben, volgens
aangifte van den bestolene, een goe
den slag geslagen. Als gestolen wor
den opgegeven 348 gouden kettingen
van verschillende lengte en vorm, 24
gouden heeren- en 10 gouden dames-
horlogee, 36 gouden heeren- en da-
mesringen met eteenen, 577 gouden
heeren-, trouw-, zegel- en ketting-
ringen, een gouden armband-horloge
met diamantjes, alsmede een aantal
vreemde gouden munten en eenige
gouden tientjes met den beeldenaar
van de Koningin met hangend haar.
Een waakhond, in den winkel ach
tergelaten, ls vastgebonden in den
kelder gevonden.
D.e heer J. Blom is legen inbraak
I verzekerd
(„N. R. Ct.").
BRAND.
Door onbekende oorzaak ontstond
gistermiddag brand in de stoom-
wuttenfabiiek van Arnold ten Brug-
gecale, aan de Beliavisiasuaai ie
Almelo. De fabriek brandde voor een
groot deel uit.
.Verzekering dekt de schade.
TRAMONGELUK.
Woensdagmorgen is een ongeveer
55-jarige vrouw bij bet in de verkeer
de richting uitstappen uit de tram
der Geldersche Stoomtramweg Muat-
Bchappij tusschen Velp en Dieren te-
gon een Iboom geslingerd, met het ge
volg, dat rij onmiddellijk dood was.
Het hoofd werd van den romp ge
scheiden.
BANK A-TIN.
Wij lezen in het „Alg. Handels
blad"
Sedert geruimen tijd had de Regee-
ring nog een belangrijke hoeveelheid
Banka-tin in voorraad. In Duitsch-
land bestaat groote behoefte aan nn,
maar men was hier te lande met ge
neigd den voorraad aan de markt te
brengen. Nu klonken echter den
laatsten tijd uit Nederl&ndsch-Indië
al meer eu meer noodkreten om ani
line voor de bank-Industrie, en deze
aniline wilde Duitschland niet leve
ren. Totdat er een overeenkomst lot
stand gekomen is. De minister van
Koloniën verkocht aan Duitschland
de voorradige tin en kreeg daarvoor
In ruil de zoo noodigo aniline. De
Duitsche regeering beloofde, dat doze
tin alleen en uitsluitend aangewend
zou worden voor handelsdoeleinden.
Intusschen heeft deze overeenkomst
tot eenige minder aangename ver
wikkelingen aanleiding gegeven. De
Engelsche gezant, die natuurlijk
spoedig op de hoogte was van deu
verkoop, kon daartegen geen enkel
protest doen hooren. Heeft dat ook
niet gedaan.
De tin, welke in voorraad was, is
hier te lande aangekomen voordat er
van eenig servituut sprake was. De
partij was volkomen vrij. Maar het
gevolg ls, dat aan de N. O. T. thans
geen vrijheid meer wordt gegeven
wat de geallieerden weer in de hand
hebben om verdere hoeveelheden
tin aan zich te laten consigneeren.
De groote stoomvaartmaatschappijen
nemen dan ook gec-n tin meer als la
ding aan. De (betrekkelijk geringe)
hoeveelheden, die onderweg zijn, zul
len, naar wij vernemen, nog ler be
stemder plaatse onder verplichting
van „home consumtion" worden af
geleverd. Men vreest echter, dat dit
niet eens voldoende zal zijn voor de
behoefte hier te lande.
De verkoop moet geschied zijn door
den minister van Koloniën, zonder
dat deze daarover zijn anibtgenooten
raadpleegde*. Formeel was de minis
ter daartoe, volgens de Comptabili
teitswet, volkomen bevoegd. In ge
wone tijden zou hem daarover niet
de minste aanmerking gemaakt zijn.
Maar thans had men het in regce-
ringskringen wel verstandiger ge
vonden, als hij zijn ambtgenooten
had geraadpleegd. Ook bij 't N. O. T.-
bestuur heerscht nogal ontstemming
over de transactie, daar het de on
derhandelingen met de Engelsche
regeering in ieder geval iets moei
lijker heeft gemaakt.
Over deze aangelegenheid werd
Dinsdag in den buitengewonen mi
nisterraad vergaderd.
TABAK.
De „Telegraaf had gemeld, dat
binnenkort het besluit te verwachten
was, waarbij door de geallieerden
tabak geplaatst zou worden op de
lijsi van contrabande.
De Londensche correspondent van
het blad meldt thans, dat, al moge
van een dergelijk besluit in den eer
sten tijd geen sprake zijn, hij niette
min zeer sterk onder den indruk is,
dat bet een punt van zeer ernstige
overweging beeft uitgemaakt en nog
uitmaakt.
LAAT-BLOEIERS.
Men schrijfl uit Culemborg aan de
Telegraaf:
ln den tuin van den heer J. A.
Klein alhier worden nog geregeld
aardbeien van den kouden grond
geplukt. Vele planten staan nog vol
op ln bloei. En dat in de maand Oc
tober I
In een boomgaard van den heer A.
BUjenberg Jr. staat een perenboom
ln bloei.
ONZE GEZANT IN ENGELAND.
De Ncderlandsche gezant te Lon
den, jhr. mr. De Marees van Swin-
deren, komt heden te 's-Gravenhage
aan voor een verblijf van een vier-
of vijftal dagen.
ONGELUKKEN.
Te Nieuweburg bij Heerenveen
Is Woensdagmiddag het 6-jarig doch
tertje van den schipper H. verdron
ken.
PROF. DE VOOYS.
Naar vernomen wordt heeft prof.
De Vooy8 zijn ontslag gevraagd als
voorzitter van de Nijverheidscommis
sie. Hij is bereid om voorzitter ts
blijven van bei kolenbureau, tenzij
de nieuwe te benoemen voorzitter
van de Nijverheidscomruissie ook als
voorzitter van het Kolenbureau zou
wenschen op te treden. Prof. De
Vooys blijft voorzitter van de Com
missie van uitvoering van het Kon.
Nat. Steuncomité.
INTERNATIONALE 1IOOGESCHOOL
VOOR WIJSBEGEERTE.
Er ie een comité gesticht om te
komen tot de oprichting van een
Internationale Hoogeschool voor
Wijsbegeerte te Amersfoort.
In een rondschrijven wordt o. a.
gezegd
Ondergeteekenden nu hebben zich
gevormd tot een voorloopig comité
om voor te bereiden de stichting van
een hoogeschool, die geheel onafhan
kelijk zal zijn en gelegenheid zal
geven tot een opleiding in de philo
sophic, zoo ruim mogelijk genomen.
Bijvoorbeeld tullen op deze wjjze stu-
denten, die vóór hun eigenlijke vak
studie een cursus aan deze b«x ge-
school hebben gevolgd, geheel anders
tegenover hun vak komen te staan,
dan nu 't geval is, n.l. met eenheids-
ibesef. Daardoor zal de studie '.vel
iets langer duren, maar ongetwijfeld
zal zulk een voorstudie goeie resul
taten afwerpen voor het geheele ver
dere leven. Zij zal hen tot ernstiger
menschcn maken, wlcn de later vol
gende speciale vakstudie gemakkelij
ker valt. Buitendien ligt het in de
bedoeling om vakantiecursussen in
te richten voor diegenen, die om ver
schillende redenen hun studietijd
niet kunnen verlengen, zoodat ook
zU niet geheel buiten het philoso
phisch onderwijs dezer hoogeschool
behoeven te blijven.
De school beoogt verder een u i t-
g e b re i d e opleiding te geven in
kennis der wereldgodsdiensten en
-literatuur, terwijl tevens een nau
wer verband zal worden gelegd tus
schen wijsbegeerte en de onder
scheidene takken van wetenschap en
kunst, dan bij een eenzijdige vak
opleiding het geval kan zijn. Ook
voor de philosophle der taal zal dc
hoogeschool de rechte plaats zijn.
Zij zal dus niet alleen kunnen wor
den bezocht door 6tudenten, maar
evenzeer door wetenschapsmannen,
die verdieping zoeken van hun in
zicht. als na-opleiding, en in 't alge
meen door iedereen, die streeft naar
verdieping zijner levensbeschou
wing.
Er tal dus ln ons land een centra
lisatie van universeel-philosophisch
leven kunnen plaats vinden De ven-
schillende phllosophische stelsels der
wereld zullen hier door geleerden van
Europa, Amerika, Indië, China, Ja
pan. Perzlë, etc., gedoceerd kunnen
worden, en ln dit centrum van le
venswijsheid zal een uitwisseling
van gedachten geschieden tusschen
docenten en studenten van velerlei
natiën, zoodat tusschen hen meer
blijvende banden kunnen worden ge
leed. dan tot heden mogelijk was.
Bij de oprichting cn instandhou
ding van dezo hoogeschool hopen wij
op den steun van diegenen in alle
landen, die overtuigd zijn, dat de
tegenwoordige cultuur daarom tot de
huidige crisis heef', gevoerd, omdat
zij te veel op tntellectueolen en ma-
terialis'.:schen grondslag heeft be
rust, zoodat zij aan geestelijke ver
nieuwing dringend behoefte heeft.
De hoogeschool znl gevestigd wor
den ln de omgeving van Amers
foort.
Het dagelijksch bestuur van lw
comité bestaat uit Prof. L E. J
Brouwer. Amsterdam, voorzitter J.
D. Reiman Jr.. Amersfoort, algemeen
secretaris Baronesse M. van As-
beck. Den HaagDr. J van dec
Bergh van Eysingn—F.iias. Sant
poort II. P. J. Bloemers. ale serre
tarls v. d. Mil. tot Nut van 't Alge
meen, Amsterdam J. A. Blok, c.®5.,
Deventer Dr. Frederlk van Eeden,
Bussurn.
Kerk en School
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met gunstig gevolg af
gelegd het theoretisch geneeskundig
examen door óe heeren P. C. Cu go-
lot, S- Barents en dr. R. Wybauw; het
eerste natuurkundig examen door de
heeren C. Mendes de Leon en N. J. M.
K. Konlngs; het candidaatsoxamen in
de rechtsgeleerdheid door de heeren
S. de Jong en J M de Moor.
Leiden. Geslaagd voor het eindexa
men Ind. adm. dienst, de heer \V. M.
M. Mennes.
Delft. (Technische Hoogeschool).
Geslaagd voor het prop. examen voor
civiel Ingenieur dc heer J. P. van
Toulon van der Koog: voor scheikun
dig ingenieur de heeren Ch. J. G.
Aarts en A. M. Knottnerus