BE OU.
Weerbericht
MEDEDEELINGEN VAN HET
fiONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorna. 10.50- uur).
De Bildi, October 1015.
Hoogste barometerstand 768.4 m.M.
te Hernosand; laagste 757.4 m.M. te
Karlsruhe.
Verwachting tot den avond van
10 October
Windzwakke tot matigen Ooste-
lijken tot Zuid-Oostelijken wind.
Gesteldheid van de luchtnevelig
tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
benige regen.
Temperatuur geringe verande
ring.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Barometerstand hedenmiddag te 2
Vur 758 m.M.
Achteruitgang.
Vorige stand te 2 uur 760 m.M.
OPGAVE VAN
JOH. M. SCHMIDT - Optician
GEO. O. GRACHT 47 - HAARLEM.
ïhermoineterstand
0 October.
Hoogste gisteren F. 52
Laagste heden nacht. F. 48
Hedenmiddag 12 uur F. 51
Hoog- en Laagwaterstandon
10 October.
Hoog water.
IJmuid. v.m. 3 u. 31m.;n.m. 8 u. 60 m
Kaïwijkv.m. 8 u. om.;n.m. 3 u. 25m
Petten v.m. 3 u. 51 m.; n.m. 4 u. 10 m
Laag water.
IJmuid. v.m. da. *1 m.; n.m. 11 u. 60m
Kaïwijkv.m. 11 u. li m.; n.m. 11 u. - Om
Petten v.m. 1 u. lm.;n.m. lu SOm
Het aaAstekeu der lantaarns, van
rijwielen, automobielen en andere
voertuigen moet te 5 uur 47 minuten
geschreden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 30 Cts. per regeL
Corsetton naar maat.
A. PA8SEMS, Gir.1825, Tel.83 93.
(Aieltere voor reparatiea). Regulieie-
graebt 81, voorh. U.Manhulsp, A'cutn
Velaan.
In de Vrijdag gehouden gemeente
raadsvergadering werd aan den on
derwijzer J. van Ee eervol ontslag
.verleend. Een Raadscommissie voor
de beschikbaarstelling van goedkoo-
pe levensmiddelen, bestaande uit de
heeren Netseher, Brink en Iland-
graat, werd benoemd.
De loontoeslag voor gemeente
werklieden en voor agenten van po
litie 2e klasse word nog een maand
verlengd.
Inzake het reeds vele malen be
sproken adres van hdt Centraal
Diankweer Comité werd besloten, de
zelfde regeling te treffen, als te Am
sterdam en Haarlem geschiedde.
De Coöp. Vereeniging „Ons Be
lang" kreeg voor den aankoop van
Uiindersbenoodjgdheden 7500 voor
schot.
De behandeling van nog eentge
punten werd tot de Volgende verga
dering uitgesteld.
IJmulden
Ongeluk.
Do stoomtrawler Meadows IJM. 116
Is te IJtnuiden uit zee teruggekeerd
wegens het verlies van den matroos
1', Schroor, van Terschelling, die bij
het aschwippen over boord is gesla
gen en verdronken.
Sport en Wedstrijden
Voetbal.
HAARLEM—SPARTA,
't Haarlem-elftal, dat morgen aan
den Sehoterweg Sparta ontvangt, Is
als volgt samengesteld
Doel Schudi achter Bowman en
Serné midden D. lloutkooper, Mul
ler en Maas; voor» Schravendijk,
lloutkooper, Tekelcnburg, Wassen en
Crayé.
HOCKEY.
HOCKEYDAG IN HET STADION.
Zondag a.s. wordt in het Stadion
de hockeydag van den .Nedorlnnd-
schen Hockey- en Bandybond gehou
den.
Op de dezer dagen gehouden ver
gadering van den Dames Hockey-
bond werd de competitie ingedeeld.
In de eerste klasse zullen 7 vereenl-
gingen spelen, te weten: Togo, H. D.
M., HUvursum, H. IL V., Camelion,
Aerdenhout en Amsterdam.
Omtrent de 2e klasse zal nader
worden beslist De competitie begint
6 November.
Vervolg Stadsnieuws.
EEN MOOIE VONDST I
Men schrijft ons
Dezer dagen, toen bij eene familie
"Ihier ter stede toevallig naar ©enige
oude papieren of bescheiden gezoold
moest worden, kwarn men op een der
kleine zolders, daar aanwezig. Men
zag toen dat er boven op de ltap-
verblnding een raam lag, waarover
doek toen de boeken en papieren,
die hier boven op gestapeld waren,
er af waren gehaald, kwam men'tot
de verrassing, dat zich op het doek
een schildering bevond. Het bleek na
verwijdering van stof een zeer mooi
bloemstuk te zijn van den Haarlem-
schen meester Van der Vinne, groot
1.80 M. bij 1 M. Het stuk moet daar
volgens de familie zeker geruimen
tijd als stapelplank gediend hebben,
zonder dat ihet haar bekend was.
Het is voor verdoeken en restauree-
ren onderhanden genomen op het
atelier van Joh. Karstens Jr.
ORGELBESPELING
in do Grooto of St. Bavo-kerk op Dins
dag 12 October 1915, des namiddags
van 12 uur, door den hoer Louis
Robert.
Programma
1. Praeludiirrn et Fuga, D. gr. t
J. S. Bach.
2. Sonate op 23, A. G. Ritter.
3. Mélodie, Alex. Guilmant.
4. Alleluia, Enrico Bossi.
HET ONGELUK OP DEN KOUDEN-
IiORN.
Vrijdag beklaagde in een ingezon
den stukje in deze courant een lid
van „Eerste hulp bij ongelukken"
zich, dat het hem onmogelijk was ge
weest gebruik te maken van de ver
bandlost, die de havenmeester onder
zijn berusting had, omdat de kist ach
ter slot en grendel bewaard bleef en
de havenmeester niet ter plaatse was.
De havenmeester deelde ons thans
mede, dat in de havenkantoren geen
verbandkisten aanwezig zijn, en dat
hij in de motorboot van de gemeente
slechts een verbandtrommeltje heeft.
Wordt liet, zoo vragen wij, geen tijd
om verbandkisten in de havenkanto
ren te plaatsen? 't Kan méér te pa3
komen.
SOC. DEM. VROUWENCLUB.
Vrijdagavond had In het gebouw
Vooruitgang de jaarvergadering van
bovengenoemde club plaats. Do jaar
verslagen van secretaresse en pen-
ningmeesteresse werden uitgebracht
en onveranderd goedgekeurd.
De propaganda voor de ..Proleta
rische vrouw" orgaan van den bond
van Vrouwenclubs werd geregeld, om
te trachten het abonnementental we
dter uit te breiden dat door de tijds
omstandigheden. ook achteruit was ge.
tegen de duurte werd medegedeeld,
dat in den korten tijd van 14 dogen
3142 handteekeningen werden opgo
haald, terwijl nog niet alle lijsten
zijn ingekomen.
Hel adres met de handteekeningen
zal door 2 leden aan Minister Posthu-
rna worden aangeboden, waarvoor
een buitengewone audiëntie wordt
aangevraagd.
Bij de periodieke bestuursverkiezing
werden de aftredenden bestuursleden
herkozen op edn na die geen benoe
ming meer wensohte; in haar plaats
werd gekozen Mervr. M. Buhrman
v d. Voort.
'liet bestuur bestaat thans uit dc
dames B. H. Pcppe—Poppe, voorz.,
M. Thijssen—Prins, e2 voorz., E. v. d.
PloegKeur, seer., H. Flameling
Wassenaar e2 secr., M. v. Vliet 2e
perm.. J. Ruiter Vaik ©n M. Buhrman
v. d. Voort.
De voorzitster deelde nog mede, dat
Mej. v. d. Vlies (Ènka) toezegging
hééft gedaan 13 Dec. in een open
bare vergadering te komen spreken
over het onderwérp: ,,Do vrouw cn
do oorlog".
Mevr. Thijssen—Prins droeg tot slot
eenigo verzen voor, hetgeen zeer op
prijs werd gesteld.
JUBILEUM
1 November a.s. is het 25 jaar gele
den flat de heer J Stultiens in dienst
kwatn bij de firma Cohen en v. d.
Laan, Margnrmefabriek alliier.
De heer S. was in 't eerst werkzaam
in de fabriek, doch werd toen hem
een ongeluk in de fabriek overkomen
was, ais kantoorknecht aangesteld,
welko betrekking hij nog steeds met
nauwgezetheid en ijver vervult
BOTSING.
In don atgeloopen nacht tusschen 12
en 1 uur had iri*d© Rozenstraat al
hier oen botsing plaats lusschen een
E. N. E. T.-wagen, komende uit het
Kenaupark en een anderen E. N. E.
T.-wagen, komende van het Stations
plein. Persoonlijke ongelukken vie
len nipt voor. Van de belde tram
wagens werd het glasbalkon verbrij
zeld. De trams waren zoodanig in
elkaar geschoven, dat werkplaats-
personeel moest worden ontboden om,
ze wcor vrij te maken.
Slechts enkele Ceintuurbaanwagens
waren meer in dienst, zoodat weinig
vertraging ln den dienst ontstond.
ZUIDELIJK OORLOGSVELD,
Jtaliaansch siafbericht:
In het gebied tusschen de Ltsch en
Brenta werden Italiaanse! i© troepen
gesteund door de zware artillerie. Het
gevecht duurt voort. In het Plozzo-
bekken zijn de pogingen van de Oos
tenrijkers om hun positie te verster
ken door artillerievuur verijdeld. In
het Karstplateau bij Gürtz zetten de
Italianen hun aanvallen met kleine
detachementen met succes voort.
DE DU1KBOOTEN-OORLOG.
't WolfMwreau meldt uit Berlijn
„De bladen vernemen over het suc
ces der Duitsche duikbooten in de
Middellandscho Zee in September
werden minstens een dozijn groote.
Engelsche en Fransche stoomschepen
(waaronder verschillende troepen-
transportschepen) in den grond ge
boord. Behalve de „Aralha" werden
nog vier Engelsche en vijf Franndhe
schepen genoemd en deze lijst
schijnt nog onvolledig te zijn."
Verder spreekt Wolff berichten in
buitenlandsche bladen tegen, dat
Duitschland alleen door verliezen
aan duikbooten genoodcaakt is over
te gaan tot zekere beperkingen ran
den dulkbooten-oorlog.
„Te dozer zake kunnen wij mede-
deelen. dat het aantal thans beschik
bare ondeizeeérs belangrijk grooter
is dan bij het begin van den duik-
booten-oorlog."
Os onderstaand» telegrammen
zijn ontleend ean bet Algemeen
madeisnian.
FRANSCH LEGERBERICHT.
PARIJS, 8 Oct. (Reuter). èCommu-
niquéj. De Duitschers deden heden,
na een krachtige beschieting een he-
vigen aanval op Loos en zijn toegun-
gen van het uooruen en het zuiden,
maar werden totaal teruggedreven
met zware verliezen.
ln Ciiampagne maakten de Fran-
schen weder nieuwe belangrijke vor
deringen ten zuidoosten van Tahiuro,
waar zij voet kregen in do versterking
genaamd Trapéze. Dc Franschen ver
overden verscheiden loopgraven en
twee forten, die de Duitschers nog
bezet hielden, gelegen in het vooruit
springend gedeelte tegenover zijn
tweede linie. De Franschen natnen ÜUO
Duitschers gevangen en maakten een
loopgraaf mortier en een i ge machine
geweren buit.
Er hebben artillerie-acties plaats
gehad in westelijk Argonne in het
Prètre-boseh en in de Vogezen.
OP HET OOSTELIJK OORLOGS-
TOON'EEL.
RUSSISCH LEGERBERICHT.
PETERSBURG, 8 Oct (P. T. A.)
Rapport van den generalen staf:
Ilet vuur van de Russische schepen
nabij Chlok bracht de Duitsche bat
terijen tot zwijgen en veroorzaakte
groofe schade aan de Duitsche loop
graven.
De strijd bij Dunaburg wordt voort
gezet. Na een heftig bombardement
deden de Duitschers verschillende
verwoede aanvallen in de streek ten
zuiden van den spoorweg van Pone-
wesj. De Duitsche aanvallen op hot
dorp Garbounovku en de omliggen
de hoogten werden afgeslagen. Zich
heratellende vielen de Duitschers op
nieuw aan en bezetten een gedeelto
van de Russische loopgraven.
Terzelfder tijd slaagden de Russen
er in op hun beurt de Duitschers te
verdrijven uit de loopgraven bij hot
dorp Sproughin ten noordwesten van
Garbounovku.
In de omgeving van den weg naar
Dunaburg ten zuidwesten van do
staid wordt voortdurend gevochten.
Op bijna het geheele Dunaburgfront
heeft een svederzïjdsche geweldige
artillerieactie plaats.
In de omgeving van het Obolemeor,
bij den overgang van de Drisviatitsja
nvier en verder naar het zuiden tot
de streek van Smorgon en Krcwo
wordt de strijd rnet dezelfde verwoed
heid voortgezet. Op verschillende
plaatsen duren de gevechten reeds
geruimen lijd voort De voor de Rus
sen meest succesvolle gevechten wo-
die aan den westelijken oever van
de Drisviatitsja bij de dorpen Se-
menki en Nefedy ten zuiden van hel
Vichnevsko-meer.
In het Pripjet-gebïed wonnen do
Duitschers bij de rivierovergangen
nabij het dorp Newel (ten zuidwesten
van PLnsk) torrein naar het oosten
en bezette het dorp Komor.
In de streek ten noordwesten van
Tchartorüsk had een verwoed bajo
netgevecht plaats bij het dorp Gouta
I.issoYskaja. Het dorp verwisselt tel
kens van bezitter. De aanvallen van
de Duitschers op Lissowo werden af
geslagen. In een krachtig doorge-
voerden aanval in de omgeving ten
zuiden van Tchartorüsk bezetten de
Russische traepen niettegenstaande
het geweldige mitrailleurvuur van de
Duitschers en hun tegenaanvallen do
Duitsche posities ten oosten van
Mlacheff, Bolchy en Stavygorosh en
namen in een stormaanval het dorp
Tchernysh.
Onder medewerking van een ge-
pantserden trein slaagde eveneens de
Russische aanval op de stellingen ten
westen van Mochanitsj en Stavok,
ten noordoo^en van Klewon. In die
gevechten werden 1800 man. krijgs
gevangen gemaakt met ean nog on
bekend aantal officieren, pok vielen
mitrailleurs in Russische handen.
In gevoelden, waarbij de Russen
voordeel behaalden, in de streek hal
verwege tusachen Dubno en Luzk
vielen 1500 soldaten, 19 officieren,
vijf mitrailleurs en een zoeklicht ln
Russische handen.
Op den linkeroever van de Ikwa
veroverden de Russen gisteravond na
een handgemeen het dorp Sapanof
ten noordoosten van Kremenez. Hier
maakten de Russen drie officieren en
256 man krijgsgevangen en verover
den drie bommenwerpers. Een tegen
aanval van de Oostenrijkers werd af
geslagen. Verder namen de Russen
m een stormaanval het dorp Semi-
bovtsje aan de Strypa ten zuidwesten
van Tarnopol. Bij den aanval op de
hoogte ten oosten van BoutchatsJ
werden tien officieren on ruim 306
man krijgsgevangen gemaakt.
OP IIET ZUIDELIJK OORLOGS-
TOONEEL.
EEN VLIEGTUIG BOVEN NISJ.
LONDEN, 9 October. (Reuter). De
„Daily TelegT." van 4 October meldt
uit Nis) Een vijandelijke vlieger,
het was niet uit te maken of het oen
Oostenrijksch of Buigaarsch vlieger
was. verscheen hedenmiddag boven
Nisj en liet bommen vallen. Er wer
den drie Oostenrijksche krijgsgevan
genen, een meisje en een ltirrd ge
dood. Materieele schade werd niet
aangericht.
DE AANVAL OP SERVIë.
LONDEN, 9 October. (Reuter). Do
„Times" verneemt uit Athene Her
haalde aanvallen werden Woensdag
gedaan tegen de fortensteHing van
Belgrado.
Gisteren werden aanvallen gedaan
op Semendria (Smedercoo).
Het resultaat is niet bekend.
OP ZEE.
IN' DE OOSTZEE.
PETERSBURG, 8 October. (P. T.
A.). Rapport van den generalen staf
Ken Engelsche duikboot vernielde
met geschutvuur een Duitsch trans
portschip nabij do Duitsche kust.
BALKAN-STATEN.
DE BULGAARSCHE GEZANT VER
TREKT UIT PARIJS.
PARIJS. 8 Oct. (Reuter). De Fran
sche regeering overhandigde heden
den Bulgaarschen gezant zijne pas-
VERSCHILLEND'E BERICHTEN.
LONDIEN, 9 October. (Reuter). De
„Daily Mail" verneemt uit Saloniki,
d.d. 7 October, dat tot dusverre 32.000
man, waarvan 5000 Engnischen, ge
land zijn, met artillerie en munitie.
Dc Bulgaarsche strijdkrachten aan
de Grieksche grens hebben bevel ge
kregen naar <le Servische grens te
gaan. Vier duizend Bulgaren zijn ge
deserteerd omdat zij weigerden te
vechten tegen Rusland.
IIET NIEUWE GRIEKSCHE
KABINET.
PETERSBURG, 8 Oct. (P. T. A.) De
Nowoje Wremija" verneemt, dat het
bericht, dat de Koning van Grieken
land aan Zaimis de vorming van eon
nieuw kabinet had opgedragen, in di
plomatieke kringen te Petersburg een
uitstekenden indruk heeft gemaakt.
ITALIë.
EEN TEGENSPRAAK.
ROME, 9 October. (Reuter). De
.Osservatore Romano" ontkent het
opnieuw in omloop gebrachte bericht
omtrent een „nieuw groot pauselijk
initiatief in het belar.g van den vre-
die".
EEN BETOOGING VAN ISADORA
DUNCAN VOOR VENIZELOS.
Isadora Duncan was te Athene aan
gekomen op den dag, dat Venizelos
zijn ontslag indiende, 's Avonds ver
scheen zij. volgens een telegram uil
Athene van den Italiaanschen journa
list Betitto, op het Constitiepioin, ge
kleed In cud-Grieksch gewaad, bege
leid door haren broeder, die een gram
ntaplioon droeg en danste een sluier-
dans, die eindigde met een hulde
aan Vemizelos.
Toen noodigde zij hot publiek uit
haar te volgen naar de woninig van
don afgetreden minister. Een gedeel
te van de menigte volgde die dansen
de kunstenares, die Venizelos in zijn
huis een ruiker aanbood. De gewezen
minister-president aanvaardde den
ruiker, maar weigerde op straat te
komen, waarop Isadora zich teleur
gesteld naar haar hotel terug begaf.
ARMEENSOHE GRUWELEN.
LONDEN, 9 Oct. (Router's bijzond.
dienst.) Do „Daily Chronicle" meldt
uit Now-YorkProf. Hutton deelt
vreoselijke bijzonderheden mede over
de Armeonsche gruwelen, welke me
dedeel ingen hij ontving van een be
stuurder van het Euphratse college
van het Amerikaansche instituut te
Chwaput. Deze schreef dat twee-derde
der meisjes-leerlingen en zes-zevende
der jongens gedood zijn,, verbannen
of naar harems overgebracht, terwijl
de leeraren allen dood zijn, gevangen,
gemarteld of krankzinnig geworden,
of zfch verborgen houden. Een der.
leeraren was gruwelijk gemarteld en
daarna vermoord. Een ander dio
eveneens martelingen onderging werd
in een algemeen© slachting op den
weg van Diarbehr gedood. Professor
Vorperian van Proinelon, het ooilege
van president Wilson werd krankzin
nig nadat hij getuige was van de
marteling van een ander leeraar.
Vorperian werd later vermoord. Ook
de leeraar Mahigran van een ander
Amerikaansch college werd vermoord.
De schrijver van den brief vraagt tus-
schenkomst ten behoeve van het nog
overblijvende vierde deel van de Ar-
meensche bevolking.
De ambassadeur der Vereenigde
Slaton te Konstantinopel seint dat er
100 000 dollads noodtg zijn om het
ondersteuuingswerk te beginnen. Do
Rochëfollerstichting heeft 30-000 dol
lars geschonken cn in alle groote ste
den worden comite's opgericht en
openbare vergaderingen voorbereid.
KEULEN, 9 Oct. (W. B.) D, „Költu
Zeitung" verneemt uit Berlijn d.d. 8
October: Volgens hier ontvangen
perstelegrommen moeten „lord Cro
mer en lord Crewe in het Jloogerhuis
hebben heweord, dat de Duitsohe con
sulaire ambtenaren in KleinijAzië do
Turtoscheb evolking hebben aange
moedigd tot de gruweldaden tegen de
Armeniërs. Dergelijke leugens bevat
ten de Engelsche bladen. Waarom
men zich in Engeland juist nu be
ijvert om de wereld met nieuwe Duit
sche gruwelen bezig te houden, ligt
voor de hand. De sprookjes uit Bel
gië vallen niet genoeg meer in de
smaak om de aandacht van. Enge
land^ optreden tegen Griokenland,
dat met het volkenrecht in strijd is,
at te lijden..
Burgerlijke Stand
HAARLEM.
ONDERTROUWD:
9 Oct. R. v. Luttervelt en W. J. S.
Badon Ghijben.
BEVALLEN:
6 Oct A. v. Kordel aar—Ketting z,
9 IL M. W. Klomp—Louwerens d. 8
S. Cohen—Prins d.
OVERLEDEN:
8 Oct. C. A. Lohmann, 76 j., Barre-
voetestraat.
Amsterdamsche Beurs.
Openingskoersen van 9 October
1915.
HOLLANDSCHR HANDELS
BANK.
5 pCt. Nederland 102.
Deli Mij. 459.
Senembali 441.
Amsterdam Rubber 171.
O ca llell. Petr. 147.
Kon. Ned. Petroleum 507.
Denver 10.
Erie 33 5/8.
Kansas 26 5/8.
Missouri 6 8/16.
South Rail oLm. 20.
Union Pacific 138 1/2.
Studebaker 145.50.
Anaconda 153.
Am. Car. en Foundry 85 1/2.
Am. Hide en Leather 48 1/2.
Cm. Cigar 57 1/2-58.
Cm. Steel 78 1/4.
Cm. Marine 7.
Pref. idem 35.
Marinebonds icertif. ïl 7/8.
Koloniën
EENE GETAH-PERTJA FABRIEK
IN INDIë.
Men zal zich herinneren dat bij de
behandeling van de Indische begroo
ting voor 1913 door mr. Merchant een
amendement wérd ingediend om het
voor do oprichting eener fabriek als
hoven uitgetrokken bedrag van
f 200.000 van de begrooting. af te voe
ren. Nu is weder voor genoemd doel
einde een bedrag van f 147.000 op de
begrooting voor 1916 gebracht bij nota
van wijziging van 28 Sept j.l.
In de toelichting van den Minister
lozen wij:
„Over dit amendement (dat van
mr. M.) vond eene uitvoerige gedach-
tonwisseling plaats, die ten slotte
beheorscht werd door do vraag of de
Indisch© Regeering wel het recht had
om de door den directeur van 's
Lands getali-pertja-onderneming, dr.
Tromp de Haas, aangegeven berate
dingswijze voor het vervaardige"
van getah-piertja uit plantendeeten toe
t© passen in de op te richten fabriek,
waarbij door mr. Merchant de aan
dacht gevestigd werd op de rechten,
die de Nederlandsche Gulta-percha-
Maatschappij op die bereidingswijze
meende te kunnen doen gelden. De
ambtsvoorganger van den onldërge-
leokendo zei de daarop toe de zaak
aan den Octrooiraad te zullen voor
leggen, waarna d© heer Marchant
zijn amendement introk.
Reeds was de briefwisseling met
den Octrooiraad aangevangen, toen
zoowel dr. Tromp de Haas als de Ne
derlandsche Gutta-percha-Maatschap-
plj voor d:e bereidingswijze van getah-
pertja uit plantendeel octrooi aan
vroegen.
Intusschen was den Gouverneur-
Generaal verzocht met den bouw der
fabriek te wachten tot nader bericht.
Na eone tusschen de aanvragers ge
voerde octrooi-procedure, waarin dr.
Tromp de Haas zijne aanvrage ten
behoeve van het land verd©digde,
werden ten slotte beide aanvragen
door den Octrooiraad afgewezen,
namelijk uit overweging, dat de
bereidingswijzen uitgingen van eene
reeds bekende behandeling. Dienten
gevolge moet het thans als uitge
maakt worden beschouwd, dat ln een
op te richten landsfabrick de door dr.
Tromp de Haas aangegeven berei
dingswijze kan worden toegepast.
Tnmidd©ls is de tijd veretreken,
aarin gebruik gemaakt kon worden
van het door de Indische begrooting
voor 1913 voor den bouw der fabriek
geopende krediet en aangezien ook de
ond erge teekend e het niet kan goed
keuren, dat door den huidigen ver
koop van het op 's Lands getab-
pertja-onderneminig verkregen getah-
pertjftblad belangrijke inkomsten voor
den land© verloren gaan en de op
richting eener landsfabriek te Tjipe-
tir ongetwijfeld van beteekenis is te
achten voor den verderen groei van.
's Lands getah-pertja-ondorneming,
nismode voor de aanmoediging van
den getah-pertja-aanplant door de
inlnndsehe bevolking in de omstreken
van de fabriek, aarzelt hij ntet om de
voor de oprichting der fabriek h&-
noodiglde gelden thans opnieuw op
de -begrooting te brengen.
De gezamenlijke kosten van de op
richting der getah-perlja-fabrlék
worden thans geraamd op f 273.000,
waarvan voor het jaar 1916 noodig
zal zijn f 130.000. Voor den bouw van
de woning van den directeur zal op
f 17.000 gerekend moeten worden,jzoo-
dat in 1916 te zamen over f 147.000
zal moeten worden beschikt".
„De verhooging van rle oorspronke
lijke raming van d© kosten der fa
briek met f 73.000 Is het gevolg van de
omstandigheid, dat het bij nadere
ovemveging gewensoht voorkomt de
fabriek aanstonds van waterkracht te
oorzion, zoodat In plaats van de
ronger gedachte oliemoteren eene
waterkrachlinrichlingzal moeten
worden aangeschaft en opgesteld.
Ter beoordeeling van de beteekenis
der door de fabriek te verkrijgen in
komsten ia, ©venals reeds vroeger
geschiedde, douch thans in overleg
niet den Gouvernements-accountant
on aan de hand van nieuwere gege
vens, nagegaan in hoeverre de ver
werking van het gelah-pertjablad in
eigen fabriek voord cel iger ia dan
de verkoop van het blad aan de fa
briek d©r Nederlandsche Gutta-Percha
Maatschappij te Singapore".
Hier volgt dan eene becijfering van
de uitkomsten in de proeffabriek,
vergeleken met d© opbrengsten van
liet blad' l>ij levering te Singapore,
waarna de Minister vervolgt:
„Per 100 KG. getah-pertjnblod wordt
tlus bij verwerking in erne eigen fa
briek f G.63 f 3.40 of f 3.23 meer ont
vangen dan bij verkoop van het blad
zelf. De oogsten van 's Lands getah-
pertja-ondernemlng zullen, indien
geen uitbreiding der aanplantingen
plaats heeft, binnen enkele jaren
ongeveer 4.000.000 KG. blad kunnen
bedragen, doch er zal rekening ge
houden moeten worden met tegen
vallers, zoodat de bladoogst voorzich
tigheidshalve op 2.500.000 KG. ware
ie ramen, overeenkomstig do met het
odg op d© felle droogte van verleden
Jaar laag gestelde raming voor 1916.
In dat geval bedraagt dus de grootere
bate bij eigen verwerking 25.000 maal
f 3.23 of f 80.750. Bij de te verwach
ten opbrengst van 4.000.000 KG. zul
len de inkomsten natuurlijk belang
rijk liooger worden, vooral ook door
dat dan d© uitgaven per KG. veel
mindor zwaar drukken (de gezameni-
lijke bereiclingskosten worden dan
slechts op f 1.39 per KG. getoh-pertja
geraarndj.
Op grond van het vorenstaande
acht de ondergoteekende oprichting
van de fabriek noodig. Daardoor zal
het be-drijf op zichzelf wel niet dade
lijk rer.tegevend worden, doch liet
staat vast dat dientengevolge het be
drijf veel voordeeliger zal kunnen
worden gevoerd. Dit is beslissend,
want de oprichting van de fabriek
heeft niet uitsluitend ten doel om een
rentegevend bedrijf in het leven te
roepen".
(Hbld.)
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 10 OCTOBER.
HAARLEMMERMEER.
Hoofddorp:
NED. IIERV. KERK.
Vcorm. 9 1/2 uur. Da. Bax.
Num. 2 1/2 uur, Ds. Bax.
H. Doop.
-Lijnden:
Voorm. 9 1/2 uur, de heer v. d. Iloolt
AoJsmeerderweg:
Nam. 2 uur, de heer Kroon,
Vijfhuizen:
Voorm. 9 1/2 uur, de heer v. d. Togt
Nieuw-Vennep:
Voorm. 9 1/2 uur, Da. Lekkerkerker.
Nam. 6 uur, de heer v. d. Spiegel,
van Abbones.
Abbones:
Voorm. 9 1/2 uur, do heer v. d.
Spiegel.
GEREF. GEMEENTE.
Hoofddorp:
Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Schouten,
's Nam. 2 1/2 ure, Dezelfde.
Nieuw-Vennep:
Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Dekker.
Nam. 2 1/2 uur, Ds. Dekker.
AoJsmeerderweg:
Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Hummelen.
Nam, 2 1/2 uur, Ds. Hummelen.
Vijfhulzerweg.
Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Thlelen.
Nam. 3 uur, Ds. Thielem.
Sloterweg-
Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Dijk.
Nam. 2 1/2 uur, Dezelfde.
CHR. GEREF. GEMEENTE.
Nieuw-Vennep:
Voorm. 9 1/2 uur, Leesgodsdienst
Nam. 2 uur, Leesgodsdienst.
PROTFSTANTENBOND.
Hoofddorp:
Geen opgave ontvangen.
Marktnieuws
BEVERWIJK.
Groentenmarkt.
Aangevoerd en verkocht te Bever
wijk op 8 October 1915
Spinazie, per mandje 30 ct.
Postelein, per mandje 30 cL
Andijvie, 100 sir. f 2.
Wortelen, 100 bos 10.
Aardap. klei, p. Heet. 3.
Id. zand, p. Ilect. /4.50.
Doixpers, per kilo 16 ct.
Snijiboonen, per 1000 3.
Savoije kool, per 100 ó—f 8.
Bloemkool, per 100 f 12f 16.
Uien, per baal 78 ct.
Prei, per boa 12 ct.
Sla, per 100 krop f 1.40.
Pieterselie, per bos 4 ct.
Appelen, per kilo 810 ct.
Peren, per kilo 810 cL
Druiven, per kilo 35 ct.
Binnenland
Berichten ons gezonden door hei
Haagsch Correspondentie bureau.
Jhr. Mt. de Marees van Swlnderen,
gezant van Nederland t© Londen,
had hedenmorgen een laugdurig on- 1
derhoud met den Minister van Staat,
Minister Cort van der Linden, tijde
lijk voorzitter van den Ministerraad, j
ln diens Kabinet.
TWEEDE-KAMER
VERKIEZINGEN.
Nader is bepaald, dat de evenluoeU J
herstemming voor Assen niet 4, maar
5 November zal plaats hebben.
In Amsterdam IX za! de candidaat- i
stelling .geschieden op 19 October, de
eventueele stemming op 28 October
en de herstemming op 4 November.
De reehtschc kiesvereenigingen in
Amsterdam IX hebben besloten een
eigen candidaat te stellen.
VISCHSOIIUIT GEZONKEN.
Hedennacht omstreeks 4 \iur is do
torpedoboot G. 11 in aanvaring ge- I
komen met de vischschuit lid. 78,
schipper M. Zegel. De vischschuit is i
gezonken. De bemanning werd gered
en door de torpedoboot te Niciiwe-
diep aangebracht.
(„Alg. Handelsblad").
H. IJ. S. M.
D© aanbieding van het huldeblijk
van het personeel der II. IJ S. M- ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan
der Maatschappij, de tegeltableaux
mot album, zal plaats hebben op Vrij- I
dag 15 dezer 's mdrgens 10 uur in het
hoofdadministratiegebouw to Amster-
dam.
DE TEXELSTROOM.
De Lond&nsche correspondent van
H Alg. Handelsblad schrijft
„Ik heb mcl kapitein Voe van do
„Texelstroom" een onderhoud gehad,
waarin hij mij mededeelde, dal hij
Woensdag-namiddag om half vijf or- j
g©ns aan do Engelsche kust in de
voorgeschreven route voer, toen een
ontploffing plaats had. D© ontploffing
was zoo hevig, dat de voorluiken en 1
een deel van do lading weggeslingerd
werden. Hot schip begon onmiddel-
lijk te zinken. De bemanning nam in i
twee booten plaats, zonder lets van
hunne have te kunnen redden.
De eene boot roeide naar het licht- i
schip dat op ongeveer vier mijlen af-
atands lag. De boot, waarin de kapi- I
tein had plaats genomen, bleef in d>
