jeu! en rirkoïïjk met gesdhut verde
digd waren. De Serviërs hielden
daarom hun strijdkrachten moer in
hei binnenlar-d cn lieten de verdedi
ging van den oever aan zwakkere
afdeelingen en een i ge batterijen
over. Generaal Ziwkowitaj, de gewe
ien minister va,n oorleg, die hervor
mer van het leger en aanvoerder in
den Albaneesohen oorlog, voerde het
hei el in den sector van Belgrado-
Deze sector rerkte ha If weegs tot
Obrenowac en Semendria en waa
door vijf regimenten infanterie met
sterke artillerie bezet De regeering
en de meeste staatsbureau's bevon
den zich sedert het begin van den
oorlog te Nisj. Van de 125000 inwo
ners van Belgrado was ongeveer de
helft achter geblevon. De bondgenoo-
ten gingen volgens het recht van
Goriice te werk en stelden in Sem-
lir een groote overmacht van zware
ïrtillerie op. Er was voel materiaal
voet de overvaart bijéén gebracht.
Vond in den herfst van 1911 de aan
val op Belgrado over de spoorweg
brug bij Semlm met ondersteuning
op den zuidelijken oever van Obre-
nowac uit plaats. ti>u #>u do stad on
middellijk van don waterkant wor
den aangevallen.
De troepen van generaal Koolesa
hadden tot taak om. steunend op de
ter noordwesten van Belgrado lig
gende Reiger- en Kosara-eilandea,
den Donau over te steken en onmid
dellijk het noordel ik gedeelte van
Belgrado, de fabriekstad, aan te val
len
De Brandenburgers en Wurtem-
burgers kregen ck> niet minder moei
lijke opdracht aan het uiterste west-
einde van liet groote Zigeumer-eiland
over de Save te steken, de hoogten
vaii het Topcidor-dal te nemen en
Belgrado van het zuidwesten uit te
omvatten, liet schiereiland van Bel
grado moest ais met oen tang beet
gepakt en samengeperst worden.
Hei gieheele westelijke front van
Belgrado, de buuit van de spoorweg
brug dus, liet men ongemoeid.
Den zesden October begon de zwa
re artillerie eem verkennuvgsboschie-
tiog tegen de stad. Den middag v
den zevenden begon het werkelijke
bombardement, dat lot den negenden
October werd voortgezet. Als doel
dienden de bovenste en de beneden
st f vesting, het glacis van Kaiimej-
dan, de randhoogten om Belgrado en
de infa-ii'terie-stellmgen. Er lag een
gordijn van rook voor de stad. Irotus-
echen brandde hot in Semlm en sid
derde de aarde. Alleen de Oosten-
rij ksohe mortieren hebben meer dan
duiziend bommen geworpen. De vij
and hield zich stil, tot onze eerste
aanvalstroepen aan kwamen roeien.
Het was in den donkeren naoht van
den zesden. De pontoniers had
der- het geweldige materiaal voor de
overvaart on voor de bruggen in orde
gebracht. De monitors lagen op de
loer, Toen onze pontons den bervi-
echen oever ongeveer tegenover het
stoomgemaal naderden, ctrouiwien
van Kalimedjan uil de oude Fron-
sche 15 centimeter Kanonnen en van
den oever knetterde het infanterie-
en maclunegeweervuur. Ondanks de
verliezen roeiden de Hongaarsohe
pioniers uit aile maoht verder, ter
wijl onze batterijen en de monitors
vuurden, wat zij konden. ïocn de
boeten don oever bereikten, spion-
gen do Infante risten in het water
en stormden door de draadversper
ringen heen, naar den spoorwegdijk.
In bloedige worsteling van man te
gen man werd deze genomen. Had
men de vijandelijke artillerie in den
beginne ©enigszins kunnen onder
drukken bij het aanbreken van den
dag begon zij opnieuw, zoodat de
overtocht gestaakt moest worden. De
Servische infanterie, waaronder Ma-
ciHioniois, was ternauwernood Iton-
derd pas terug geweken. Zij 60hoot
nu uit hutten en fabrieken lang® den
rand van de stad. Onze bataljons
waren van allen toevoer afgesneden
Verwoede tegen-aanvallen van den
vijand begonnen, maar mislukten.
Onz" infanterie hield zich krampaoh-
t g aan den spoordijk vast. Eerst
den volgenden n-aoht konden nieu
we versterkingen over gebracht wor
den. Bij het aanbreken van don dag
begonnen hevige gevechten in de fa
briokswijk en orn ieder huis en iede
re straat werd geworsteld. De Servi
ërs vochten schitterend Hun achter
hoede vic-l büma geheel
Ook de burgerbevolking nam aan
den strijd deel, zelfs vrouwen. Zij
wierpen bommen cn bedienden ma
chinegeweren.
Verwoed werd om die volksschool
gevochten. Den heden dag duurde
d:t voort. 's Nachts, toen om de
Tsaar Doesjanstrant gevochten werd,
kwam de keerinig. De over
tocht kon nu zelfs met stoom pon ten
die aan de Donau-kade landden,
worden voortgezet. Ln den vroegen
morgen van den negenden, drong
een bataljon in Kaliniejdan binnen
en heesoh de zwart-gele vlag. De Ser
viërs, die zich veohten-d tot aan do
uniivensiteit terug getrokken hadden,
ontruimden nu in eens de geheels
6tad. Hun verliezen waren zwaar.
Twve dogen lang duurden de begra
fenissen en het ontruimen van de
stad.
Als buil viel ons, behalve het reeds
tie kende, nog veel meer militair ma
teriaal, veel leder on steenkool in
handen. De Duitïohe troepen had
den intua&ohen buatem Belgrado den
aanval op de beide Zigeuner-eilan
den begonnen hadden den Serviër®
op het groote Zigeuner-oiland vrees
lijke verliezen toegebracht, waren
vervolgen3 gezwenkt tegen liet weste-
li k g-<ieelte vau Belgrado, hadden
zicli duar onmiddellijk in den strijd
gemengd, die zich aan de andere
zijde van de stad op de met alleen
btiiar.de villa's, wijngaarden, weiden
en kukuruz-velden overdekte val
kion van de voorstad Ducarewac le
gen do Save ontwikkelde. Ook da
zware Duitsche artillerie deed luier
goed werk."
Verder vertelt KioMener nog: In
Belgrado lieersoht op het oogohblik
volkomen kalmte en voorbeeldige or-
de. Het electrisrh licht, do walerlei
ding en de post worden weer in
dienst gesteld, Eon lakenfabriek is
al aan het werk. De bevolking telt j
3b,000 zielen on gedraagt zich voor-1
Ix-eldig. 's Avonds na zes uur mag
niemand moer het hui® verlaten. On
bewoonde hulzen zijn doorzocht,
noen winkels worden door schild.'
wachten bewaakt. Het standrecht Is
afgekondigd, maar men heeft nog
1 geen reden gehad ervan gebruik te
uiakeu.
DE DUITSCH-OOSTENRIJKSCHE
TROEPEN IN SERVIë.
't Weensche persbureau meldt dat
de Oostenrijksche opperbevelhebber,
veldmaarschalk aartshertog Frie-
drlch, een inspectiereis gemaakt heeft
door 't deel van Servië dat thans door
Duitschers en Oostenrijkers bezet is.
Ook bezocht hij Belgrado.
De opperbevelhebber verklauarde,
dat hij zeer tevreden waa over alles
wat de troepen bij deze actie hebben
verricht. ,,De rivierovergang door de
troepen verricht had zóó'n omvang,
dat de krijgsgeschiedenis geen twee
de voorbeeld kent".
De opperbevelhebber seinde zijn be
vindingen aan den keizer, die daar
op een telegraf.sche dankbetuiging
aan de troepen zond.
„De aartshertog liet dit keizerlijk
telegram onmiddellijk aan de troepen
bekend maken, die in dit bewijs
de keizerlijke tevredenheid de schoon
ste belooning zagen voor hun bewon
der enswaardige verrichtingen", aldus
't Weensche persbureau.
DE BULGAARSCHE MINISTER
PRESIDENT
heeft zich laten interviewen door een
Wolff-correspondenL Hij zei o.a.:
„Door het snelle en met succes be
kroonde optreden van de Duitsche,
Oostenrijksch-Hongaarsche en Bul-
gaarsche troepen zijn de Serviërs
reeds bijna geheel en al geïsoleerd.
Een spoorwegverb.ndmg hehben zij
niet meer en er is nog slechts één te
legraaflijn tot hun beschikk.ng.
De onderwerping van Servië zal
ongetwijfeld op de geheole militaire
en politieke positie van de centrale
mogendheden en hunne bondgenoo-
ten een zeer gunsugen invloed oefe
nen en naar zich laat aanzien ook
het einde van den Europeeschen oor
log bespoedigen.
De Serviërs schijnen weliswaar nog
te rekenen op de hulp van de mogend
heden der Entente; deze verwachting
zal echter vermoedelijk ijdel blijken.
Zelfs wanneer de Entente werkelijk
do ernstige bedoeling lieeft Servië
hulp te verleensn, dan kan dit noch
spoedig, nocii krachtig genoeg ge
schieden, afgezien nog van de moei
lijkheden van vervoer.
Zelfs wanneer Griekenland zich
oen nog brutaler schonding van zijn
neutraliteit mocht laten welgevallen,
dan zouden de Indiërs, Austral.éis,
Senegal-iwgers en andere koloniale
troepen, met welke Frankrijk en En
geland den Serviërs te hulp willen
komen, in Macedonië bij het in dit
jaargetijde dubbel ruw klimaat even
nutteloos opgeofferd worden als aan
de Dardonellen".
Da houding von
Griekenland.
De „Daily Mail" verneemt uit Athe.
ne, dat het onjuist zou zijn te veron
derstellen, dat de afstand van Cyprus
oen beweegreden voor Griekenland
zou kunnen zijn om de zijde der ge
allieerden te kiezen. In de eerste
plaats waren aan het aanbod geen
voorwaarden verbonden en in de
tweede plaats moet das meer worden
beschouwd als eeu geschenk om dank
te betuigen aan Grieken and voor de
faciliteiten die het den geallieerden
verleende, door de Griaksche eilan
den ler beschikking te stellen en
vrijen doortocht te verleenen over Sa.
looiki.
Cyprus is niet een lokaas voor Grie
kenland, want de geallieerden zijn
Griekenland al veel meer schuldig
voor bewezen diensten. De houdim?
van Griekenland in dezen oor:og kau
niet worden beïnvloed door afstand
van gebied, maar alleen door de over.
weging dat het nationaal bestaan ge
diend is door een actiel optreden le
gen Duitachland en Bulgarije. Maar
dan moest het kleine aantal geelheer.
de troepen versterkt worden. Grieken
land vreest het lot van S&rvie te zul
len deelen, zonder in staat te zijn zijn
positie te verbeteren. Alleen a.s a©
geallieerden 3üt) ft 400 duizend man
zenden, kan de staat van zaken vol
komen veranderen,
Verapreld nieuws
van deoorlogsvelden
JOFFRE.
De Parijsche correspondent van de
Telegraaf sctirljft:
In de „France de Demain" verhaalt,
Emile Hmzelin hoe generaal Joffre,
uit zijn tijdelijk hoofdkwartier:
de keuken van 'n wijnhuis-houder,
de jongste operaties in Champagne
leidde...
„De opperbevelhebber had zijn
kwartier opgeslagen in de nabijheid
yan het front, op een plek, die het
geschikst was voorgekomen voor de
installatie der telefoon-lijnen. Het
was de groote keuken van een mar-
chand de vins, waaruit in der haast
het kook-gerei, de flesschen en kan
nen waren weggeruimd.
Met den rug legem den muur ge
zeten, de telefoonhoorn aan het oor,
lichtten de ordonnans-officieren hun
chef in over de phasen en het verloop
van den slag.
Terwijl hij al deze rapportejj^aan-
hoorde en ze in zijn geest rangschik
te, zat de generalissimus gebogen over
een groote stafkaart, die de zware
keukentafel met haar uitgetrokken
bladen geheel bedekte. Met volmaakte
kalmte ca een volkomen rustige stem
gaf hij van tijd tot tijd, een kort en
nauwkeurig bevel.
Ruim tvvee-eiihtwintig uur lang,
van 's ochtends negen tot half-acht in
den volgenden morgen bleef hij daar
zoo zitten, zonder nat of droog over 1
zijn lippen to brengen. Om half acht
i gaven de officieren aan de tolefoon
hem zekere informaties van plaatse
lijken aard, dia hij op de kaart veri-
fioeerde:
In orde, zei hij, en nu gaan wij
een stukje eten.
„Dit was geen overdrijving en geen
aanstellerijzegt Hinzelin. „Wat hij
zich had voorgenomen le doen, was
volbracht. En zijn maaltijd vvi
sober als die van den boer, die daar
vlak bij zat, naast zijn ploeg, op zijn
geed-bewerkten akker".
Tsr Zee.
EEN DUITSCHE KRUISER GE7.0N
KEN.
Uit Berlijn wordt officieel gemeld:
„Op 23 October werd de groote krui.
ser „Pnnz Adalbert" door twee scho
ten van een vijandelijken onderzeeër
bii Libau tot zinken gébracht. Slechts
een klein deel der bemanning kon ge
red worden".
Zooals men weet uit berichten
fn ons vorig nummer meldden de Pe-
tersburgsche bladen, dat eon Engel-
schö onderzeeër bij Libau den Duit
«chen kruiser van het type „Prinz
Adalbert" in den grond boorde.
red. H. D.)
EXGELSCHE ON'DRRZEEëRS IN DE
OOSTZEE.
Havas seint uit Kopenhagen:
„De blokkade der Duitsche kust van
de Oostzee door Engelsche onder
zeeërs wordt steeds meer effectief. Een
telegram uit Malmfi aan de ,.Ber-
'mgske Tidende" meldt, dat de Duit
sche stoomschepen last ontvanaon do
Zweedsche havens niet te verlaten.
Te Dalaro jbij Stockholm; nlieen
liggen vijftien Duitsche stoomschepen
voor anker".
ENGELSCH TRANSPORTSCHIP
GETORPEDEERD.
Wolff seint uit Keulen:
De „Kóln. Ztg." verneemt van de
Nederlandsrhe grens, dot bij het
e ian .118 eön Engolsoh transport,
scrup door een Duiisclten onderzeeër-
getorpedeerd werd. Het schip ging op
ayde en zonk. y
Een aantal soldaten sprongen over
boord.
ENGELSCH OORLOGSSCHIP ZOEK.
Uit Weenen wordt aan de Tijd ge
seind:
Uit Salonikl wordt bericht, dat
reeds sinds twee dagen een groot
F.ngelsch oorlogsschip in de haven
van Saloniki wordt verwacht, welks
komst reeds gemeld was, maar van
t welk geen bericht meer is ingeko
men. Men vermoedt, dat het schip is
omgekomen, wellicht een prooi is ge
worden van een onderzeeër. Aan
boord bevonden zicih twee Fransche
cn vier Engelsche gerieralen. Het
schip was van Madro3 vertrokken.
Een hulpkruiser, die was uitgeva
ren om het schip te zoeken, keerde
zonder eenig resultaat terug.
Uit Frankrijk.
VOOR DE GROOTE GEZINNEN.
De Kamer heeft een motie aange
nomen, onderteekend door 300 nfgo
vaardigden, waarbij bij de regeering
er op wordt aangedrongen, dat gemo.
biliseerden, vaders van minstens vier
in leven zijnde kinderen of weduw
naars met minstens drie kinderen,
ingedeeld zullen worden bij de etap
petroepen eu wel te beginnen met
hen, die het grootste aantal kinderen
hebben.
Uifi Rusland.
DE VOORZIENING VAN RUSLAND
MET OORLOGSBEHOEFTEN,
't Havasbureau seint uit Paiijs:
In enkele buitenlaiidsehe bladen is
er op gewezen, dat de bezetting van
het Tiinokdal door de Bulgaren ten-
gevo ge zou hebben de afsnijding van
do verbinding tusschen Rusland en
zijn bondgenooten. Dit tendentieuze
bericht is geheel onjuisi. De haven
van Archangel is met VVolegda door
een spoorweg verbonden, die over
meer dan do helft uit dubbelspoor be
staat. Dank zij de machtige toejo
pas'e hulpmiddelen ondergaat de
scheepvaart in deze liaven geen be
lemmering meer door het ijs, behalve
dan gedurende enkele weken.
Bovendien is liet Russische spoor-
egnet tegenwoordig ook nog door
een spoorweg verbonden met de ha
ven van Kola aan de IJszee, die on
der invloed staat van den golfstroom
en waar de scheepvaart het geheele
jaar mogelijk is. Niets belet ons dus
onzen bondgenoot het materiaal te
zenden, dat hij noodig heeft. VV at de
zendingen uit Amerika en Japan be
treft, die gaan over VVIadiwostok cn
den Transsiberischen spoorweg.
Allerlei.
GEZANT VüN WRANGENHE1M.
De Duitsche gezant te Konstant.no
pel, baron von Wrangenheim, is over
leden,
PRINS GEORGE VAN GRIEKEN
LAND NAAR SALONIKl.
Prins George van Griekenland, de
Gneksche troonopvolger, heeft do stad
verlaten en zich naar SaJonlkl bege
ven.
DUITSCIIER IN AMERIKA GE-
ARRESTEERD.
Reuter seint uit New-York: De poli
tie verklaart, dat de aangehouden
Fay heeft erkend Duitsch officier te
zijn en agent van den Duitachen ge
heimen dienst. Hij kwam naar Ame
rika om maatregelen te nemen, ten
einde schepen, welke munitie ver
voerden, op le blazen.
Stadsnieuws
DIPLOMATIEKE EN CONSULAIRE
VERTEGENWOORDIGING.
ln do Kroon-bovcmzalen «sprak
Maa(.dagavond het Tweede-Kamerlid
F. M, Knobel voor het Haarlem- j
sche departement wan de Maatschap-,
pij van Nijverheid, over: „De d i plo-j
matieke en consulaire vertegenwoor- v
digiitg van Nederland".
I Mr J C L. Vlaanderen dankte !n
zijn openings woo rd het Gemeentebe
stuur van Haarlem, dal de Handels
school deed inschrijven als donatrice
der maatschappij.
Hierna kreeg de spreker van den
avond het woord
De heer Kfliiobel zette in den aan
vang zijner rode uiteen, dat de demo-
kratiseoriiug van den staat zijn invloed
heeft uitgeoefend op de vertegenwoor
diging in het buitenland. Zij werd
minder de vertegenwoordiging van
den vorst en meer een „stoel", eon
„minister" van he>t vollk, waartoe hij
behoorde. Een barer voornaamste
plichten is de volkeren te vrijwaren
voor oorlog. In dit opzicht heeft de
diplomatie gefaald en de volkoren,
die bij den oorlog betrokken zijn, boe
ten voor dit falen. Het vOlik gevoelt,
dat ei iets verkeerds is geweest in hot
werken der diplomatie, dat er een
jscI.roef' los geweest is aan haar
„nuiofcine".
Tot-riu werden do diplomaten geko
zen uit de aar&zieoulijkste standen,
liefst kiest men hen uit de adellijke
geslachten. Van onze geaain.tschaps-
ohefó in den vreemde is er maar één
niet van adel. Van hen is niet altijd te
verwachten, dat zij een voldoende bo-
'niiü'PtolliTig en kennis hebben voor
rijverheid en handel. langzamer
hand. reet ineens, moet hierin veran
dering komen,
Bi; de bespreking van de verhou
ding tusschen de diplomatieke en con-
tu'eire ambtenaren, keurde de heer
Ki obel het a.f, dat onze Regeering
geen diplomaten zendt naar belang
rijke consulaire posten en dat da con
suls, die naar diplomatieke posten
g«onden worden, niet bezoldigd
oen a's ..diplomaat", maar als
sul".
Voor den consul Ln het buitenland
zijn tweeërlei opvattingen mogelijk.
De cene opvatting is. dat men niet
moet doer., dan etrikit noodlig i«, en de
andere, dat men de belangen van het
land u't eigen iniitiatief vooruitbren-
ge De laatste is natuurlijk de ju.ste.
Maar daartoe moet de functie behoor
lijk bezoldigd worden.
Do heer Kruobed uitte als z'n mea
ning ie stelling, dat het diplomatieke
en consulaire corps één moeten wor
den.
liieriia besprak de hoer Knobel do
z.g. honoraire consuls, meestal koop
lieden, uit de plaats zelf afkomstig.
Zij zijn natuurlijk udtoraayd beter op
de hoogte met de locaio toestanden,
dati de uit- Nederland gezonden amb
tenaren. Doch een nadeel is hun ge
brek aan kennis van het land dat zij
"vertegenwoordigen en dat zij meestal
de taal van het land niet kennen.
Een nadeel is verder, dat zij, dio
zelf kooplieden zijn, vaak de concur
rent zijn van de kooplieden uit het
vertegenwoordigde land, diie hun hulp
inireeiien.
Na de pauze sprak de heer Knobel
over dc geschiedenis van de vertegen
woordiging in liet buitenland.
Reeds in de vroegste handelsge
schiedenis van de Grieken en Romei
nen treft man kooplieden aan, die
schillende landen vertegenwoordig
den; ook zonden oudtijds de hoven
reeds geleerden uit Uit de eersten
kwamen de consuls voort, uit de laat-
sten de gezanten. Oorspronkelijk wa
ren de beide groepen vertegenwoor
digers geheel gescheiden. Maar meer
meer kwamen de economische
aangelegenheden de politieke verhou
dingen beïnvloeden. Omgekeerd
staan ook de economische verhoudin
gen tegenwoordig onder politieke
invloeden. Het gevolg is, dat de ge
zant zich op economisch terreim moest
gaan bewegen en de consul op diplo
matiek gebied.
Nijverheid en handel hebb.en een
groot belong bij een goede vertegen-
woordlng in het buitenland. Dat ons
land nog wel mag doen, blijkt uit het
feit, dat maar één kwart procent van
het Rijksbudget (van 625 millioen
maar anderhalf millioen gulden) aan
de vertegenwoordiging wordt uitgege
ven. Men moet beginnen met het uit
breiden van bet aantal bezoldigde
consulaten in West-Amerika, Austra
lië, Siberië, Hongarije, Rijnland, Al
giers. China. Midden-Amerika, Bir
ma enz.
Bezoldigingen van dergelijke con
sulaten zijn productieve u'teftven.
Men vergete hlerbii niet dat deze con
sulaten de vereeniglngspnnten wor
den vnn de Hollanders in den vreem
de. Dat dit van belang is, blijkt wel
hieruit, dat ln de Vereeniede Staten
één millioen Nederlanders wonen.
Maar ook in kleinere gebieden brengt
de bezoldigde consul de Nederlanders
bijeen. In een Chineesche plaats wist
men niet, dat er Hollanders woonden,
totdat de onbezoldigde consul opge
volgd werd door een bezoldigd con
sul. Toen was er ln eenigo jaren tijde
een club van 150 Hollanders gesticht-
Verder besprak de heer Knobel het
nut van de inspectiereizen ln afgele
gen gebieden, door de missie-chefs,
bv. Sn Zuid-Afrika en Australië en
zette uiteen, dat men den vertegen
woordiger in het buitenland, die
pioniersarbeid doet, moet steunen en
gelegenheid behoort te geven, om zich
in to richten, zooals hij dat noodig
acht.
Hij moet welen, dat hij het. vertrou
wen geniet van zijn Regeering en
olk en hem moet de mogelijkheid
geschapen worden, om eenmaal te
kunnen opklimmen tot den hoogsten
diplomatieken rang. Orn dezen aan
den vertegenwoordiger te bieden steun
zoo groot mogelijk te maken, moeten
aan het departement van Bulten-
landsehe Zaken mensclicn zijn, die
het gebied van den vertegenwoordi
ger ksnnen.
WaDneer men onze vertegenwoor-
d.glcg op deze wijze inricht, zullen
ook nijverheM en handel hot best
gediend zijn.
Handelt men zoo, dan kan men de
toepassing vorderen van Cicero's
woord: „Laat de consuls er voor zor
gen, dat het gemeenebest geen sdha-
de lijdt!"
Holland's veelzijdigheid verklatir-
de de lieer Knobel lilerutt, dat ons
I land is een centrum van de Ger-
i inaansclie, Romaansche en Angelsak-
j si sche beschaving. Die groote mate
I van aanraking met het buitenland
heeft ons echter dit nadeel gebracht,
dat wij in handel en nijverheid steeds
I hebben opgezien tegen het buiten
land. Nu in dezan kritieken tijd is
het geschikte moment, om ons volk
van dezen verkeerden waan af te
brengen.
Ofschoon spreker vrijhandetaar Is,
wilde hij toch bepleiten, dat elk land
zou maken de artikelen, vaan-oor
het 't meest geschikt is. Ook ons land
moet zich daarop toeleggen.
Ten slotte bepleitte de heer Knobel
het uitzenden van handels- en nijver
heidsmissiën naar het buitenland,
om daar de betrekkingen van nijver
heid en industrie uit te breiden. De
voordracht werd verscheiden malen
door applaus afgebroken.
Mr. Vlaanderen dankte.
Arr. Rechtbaak
De eersie zaken in de middagzitUng
van Maandag leverden lieel weinig
merkwaardigs op, een paar lieuen,
die verzet hadden gepleegd, politie
ambtenaren hadden beleemgd of op
andere wijze lastig geweest waren,
hadden zich te verantwoorden. De
meesten waren niet verschenen.
Lichte straffen werden geeischt.
Beleediging.
Een juffrouw, die haar buurman
te HiUegom voor allerlei leelijks had
uitgemaakt, hoorde 10 boete of tien
dagen hechtenis tegen zich eischen,
ofschoon ze met veel breedsprakig
heid haar onschuld bepleitte.
HAARLEMSCHE KUNST
KRING.
We hebben gisteren over den Haar-
lemschen Kunstkring geschreven,
van de \ereeniging die, hoezeer ook
uog in haar allerprilste jeugd ver-
keerend, heeft getoond, deel te -zullen
nemen aan het Hnarlemsche kunst
leven, meer dan dat, het op te willen
\oereu tot een hier nog niet gekende
hoogte. Welke vereeniging immers
zal het wagen, reeds in het eerste
jaar van haar bestaan tientallen soi-
rée's en mutinée's te beloven, eu nog
wel soirees en matinée's van allerlei
aard, op muzikaal-, letterkundig- en
auuer gebied.
De vereeniging, zoo is verzekerd,
steit zich ten doel, jeugdige, nog niet
bij het publiek bekende artisten in de
gelegenheid te stellen te toonen, dat
zii c-enmaal waardig een plaats in
het kunstleven kunnen innemen. Er
ligt een wereld van hoop en vertrou-
in die woorden, die evenwel
naar 't schijnt het terrein, waarop de
vereeniging zich wil bewegen, al zeer
onnauwkeurig afbakenen. Wie zou
meenen, dat Haarlem een vereeni
ging van beginnelingen rijker gewor
den is. mist de plank. Gisteren
noemden we reeds een paar nomen,
waardoor bleek, dnt voor de vereeni
ging zullen optreden mannen en
vrouwen van grooten nauin, en we
herhalen dit, omdat Maandagavond
het bezoek aan den Schouwburg nu
niet bepaald onvoldoende mocht
worden genoemd, maar grooler had
kunnen zijn. In een stad. die zooveel
artisten op allerlei gebied leverde,
mag toch waarlijk wei worden ver
wacht, dat een vereeniging, als de
Haarlernsche Kunstkring blijkt te
zijn, veler belangstelling heeft.
Toen het gordijn voor den eersten
keer opging, was dat, om den heer
Uenraadt. die, naar ons ver
zekerd werd, de ziel van den Kring
is gelegenheid te geven, even te
komen icrtellen, dat mevr. Van Tien
hoven. die eerst van optreden had
afgezien, wegens ongesteldheid, zich
in zooverre hersteld gevoelde, dat zij
een deel van de taak had overgeno
men, die haar plaatsvervangster,
mevr. Haver Droeze, zich gesteld
had.
Behalve beide reeds genoemde da
mes vermeldde het programma den
zanger Meindert Butter, den violist
Willem Knikker en de accompagna-
trices de dames Emmy van Eden en
Annie Pusch.
Zoowel de vocale als de instrumen
tale muziek viel ln den smaak van
liet gehoor. Applaus bewees na ieder
nummer, hoezeer men de capacitei
ten van de artisten op prijs stelde.
„Eén ding vind ik altijd jammer",
zei een dame, die bij het beengaan
haar tekstboekje nog eens bestudeer
de. „dat het altijd een vreemde
taal is, die gezongen moet worden. Is
er zooveel op tegen. Hollaudscli
le zingen Gebrek aan Nederland-
sche stukken zal toch wel niet be
staan
Ja. als de Kunstkring dat zich ook
eens ten doel stelde Een Haar-
1 e ra s c h e Kunstkring, die nevens
andere ook aan de Nederland
se h e kunst een haar waardige
plaats inruimde I
Geslaagd.
Bij de examens iri het Wilhelmina-
Gasthuis te Amsterdam slaagde met
lof onzo stadgonoote Moj. P. C. van
Aarum, als zuster van het Witte Itruis.
der Serenade no. 7 van W. A. Mo
zart en hot tweestemmige „Gebet"
van L. Sc-hlosser. Het samenspel was
uitstekend. De hoer Gootjes gaf daar-
op do „Ciacoona" van Baoh en ver
tolkte dit instrumentale werk op
meesterlijke wijze. ALs slotnummer
gif hij nog d'e „Kanariepolka". Na
eon tweede pliantasie van Ds. Baljan
droeg de heer le Coultre -voor„Abee-
leubjoinen", „Het ruischen van het
ranke riet", ,,'t Schrijverke" van G.
Gezelle„Moed", „Boven liet koren"
en „De Dijtfc" van A de ma van Schel-
tema„De Bruid" van J. Prins en
het ZaaDsoh liedeke, van N. Beets. De
declamator boeide zijn gehoor op uitr
nemende wijze. Blijkbaar genoten da
jiatiënten en de anderen op buiten
gewone wijze. Ds. J. B. Swaan, eme
ritus-predikant te Heemstede, sprak
namens allen woorden van hartelij-
ken dank en noemde dezen avond
zeldzaam goed geslaagd. Hij hoopta
dat de gemobiliseerde hoeren met Ds.
Baljon. nog eers spoedig zouden te
rug-koinen.
Gev. voorwerpen.
Terug te bekomen bij
C. J. Kramer, Kleverparkweg 118,
oen regenjas. C. Westerma.ii, Kerk-
-liofstraai 7, een nikkelen vogel. J.
d Borg. Tulpenstraat 26, een das.
Badmeester van het Badhuis aan den
Schoiersingel, een gouden ring. W.
Daniels, Groot Heiligland 50. een bril
'n etui. P Hofman, Parklaan 36, een
bruin taschje met inhoud. M .Blom,
V'oertmgetraat 36, een handschoen. C.
Heijnsliergen, Oranjestraat 188, een
armbandje. C. Kruijer, Aseendelver-
straat 56, een kinderwantje. A. Moh-
ringer. Gasthuislaan 176, oen hand
schoentje. S. Top, Teylerhofjestraat
1, een hoi-denketting. id. id., een dub-
oeltje. H Vink. We6terhoutpark 21,
Heemstede, een kokertje waarin een
haakpen. A. Kleintjens, Naasaustraat
17 rood, een collier. Bureau van Po-
litis, een teeohje met inhoud. S Ties,
Barendsestraat 7, een damesschoen.
H. Reis, Eendrachtstraat 5, eeri porta-
moimaie met inhoud. A. v. d. lleuvel,
M. v. Ileemekerkstraat 42 rood, een
handschoen. AL de Vries, Scheepma-
kersdijk 26 eem kinderschoentje. P.
i'erzijlborg. Lange Vlamingstraat 20,
eeu voetbal. D. Hogenhirk .Zijlstraat
17, een schaar.
Rubriek voor Vragen
Geabonnoorden hebben bet voorrecht
vragen op versablllend gebied, mile vooi
beantwoording vatbaar, in te eenden bij de
Redactie van Haarlom'e Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Alle antwoorden worden geheel koatelooe
regaven en »oo epoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
woonplaat» van den Ineender vermolden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG: Ik bern dienstbode on
per 3 maanden gehuurd. Wat is do
opzeg-termijn?
ANTWOORD: Zes woken tegen
het volgende kwartaal.
VRAAG: Hoe kan ik theovlekkan
uit eon lioht karpet verwijderen?
ANTWOORD: Vermoedelijk
eerst inemeeron met glycerine en dan
ri.et sa 1 miakzeep-oplossing vorder be
handel on.
VRAAG: Wat kan ik doen legen
ketelsteen in mijm ketel?
ANTWOORD: Men zegt dat aar
den knikkers steeds daarin, het aan
zetten van ketelsteen voorkomt. Zit
het er reeds in, dan behandelen met
zoutzuur.
VRAAG: Ik ben op een fahrtok
aan 'het munitie maken. Moet ik
uoor den landstorm oj>kornen?
ANTWOORD: Deze categorie
laTKtetormplichtiigen wordt vrijge
steld. Geef dül op ten raadfhuize.
VRAAG: Ik hei> in Amerika een
vrier.d van 24 j'aar. Wordt hij voor
den Landstorm opgeroepen?
ANTWOORD Indien uw vriend
in Amerika gevestigd is, liehoeft hij
niet voor landstormplic'lut onder de
wapen-en te komen.
VRAAG: Mevrouw heeft mij de
betrekking opgezegd, omdat ik eeu
aan mij geadresseerden brief uit do
brievenbus gehaald heb. Had zij
daartoe het recht? Ik ben met 3
maanden gehuurd. Heb ik recht op 6
weken extra loon? Mevrouw heeft
mi' 14 dagen over den termijn opge
zegd.
ANTWOORD: Als or geen an
dere reden is, is de oplegging binnen
den opzeggingstermijn onrechtmatig,
en luebt gij recht op schadevergoe
ding.
VRAAG: lomand lieeft goederen
van mij in bewaring on wil die we
der afstaan, onder voorwaarde, mij
de nota dier goederen, welke door
bewaarder Ls opgemaakt, te doen
qi:ï toeren. Ik weiger dat on wil- do
q ui tarnt ie niet geven. Heeft bewaar
der daar het rocht toe?
ANTWOORD: De bowaarder bo
hoeft de goederen niet terug te ge
ven als zijn bewaarloon niet wordt
betaald.
VRAAG: Kan men mij gerechte
lijk vorpliehten don hoofdei ijken om
slag der N. H. Kerk te betalen, waar
ik belijdenis Iveb gedaan?
ANTWOORD: Ja.
Stucadoorsbond.
Op de laatst gehouden vergadering
van den Alg. Ned. Stucadoorsbond
afd. Haarlem, werden als nieuwe be-1
stuursieden gekozenJ. Tempelman,
voorzitter. Chr. Wober, penningmcos-
tor. 11. de Zeeuw, tijdelijk secretaris,
en Z. Dreijier on C Sala, commissaris
sen, en als -bode D. P. Pieters.
BETHESDASAREPTA.
Op B- lhesdaSarepta werd Maan
dagavond eeei concert gegeven voor j
fxatiën-ton en genoodigden door de
hoera i D. Gootje®, concertrieeoster van
de Franschc Opera (viool), Ds. S. A.
Baljon ipiano) en le Coultre, die voor
afwisseling verschillende gedichten
declamccrd-e. Ds Baljon begon mei
een eigen phan-tasle, daarna gaf hij
met den beer Gootjes de „Giacoiva"
van Vitali, 't Andur.te en Mcnuot aus
VRAAG: Een dienstbode, die on-
giuistige getuigen had, is op verzoek
van de familie op proef gekomen,
zij beviel mij eu ik heb haai ge
vraagd of zij bij mij blijven wilde.
In dat geval wilde ik haar de reis
naar Dresden cadeau geven en hot
loon door laten gaan. Do dienstbode
hooft dit aangenomen en zoi mij op
5 Oot. tegen 15 November den dienst
op. Heb ik recht het reisgeld wan
hatir terug te vragen?
ANTWOORD: Deze opzegging ia
onrechtmatig. Na 15 September kan
zij slechts tegen 1 Februari opzeg
gen.
Bij vertrek met November kunt U
schud©vepgoedüng vorderen.
VRAAG Wniuncor is de Bakkers
wet verworpen
ANTWOORD: In Moi 1913.
