NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
HET FEEST
van Haarlem's Dagblad
TEIïOilSÏÏLLING DJ IIHRIEI.
3^e fa^roancr N"o. 9 G2
Verschijnt cte^eüiks; behaïva od Zon- en Feestdaoon.
Z\TFRDAG 27 NOVEMBER 1^15
ABONNEMENTEN A D VERT EN TI ÉN:
per drie maanden: Van 1 5 regels 75 Cts.Iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd «||igHaa.lcm van 1—öregels1elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „L>e Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 1.50 *Qy AdvertentiSn van Vraag cn Aanbod, van 15 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.— gr vaMpw* c|ke regel meer 10 Cts. contant.
Afzonderlijke nummers0.05 V JB-sj $r n
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37l/i i Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
«de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie600en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerde» wordt gewaarborgd door ,,The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
voor de inzenders van de
WOENSDAG a.s. zal er Tentoonstelling zijn van de Inzendingen,
die deelnemers van onze hUBFIEK VOOR DE JEDGD hebben afgestaan
voor kinderen, die In de Haariemscbe Ziekentnizcn moeten vcr-:
toeren.
Niet minder dan 400 Inzendingen z(jn er, waarondsr reel eifen
werk. zoodat alle zieke kladeren In het St. Elisabeths Gasthnis, de
Mariastichting en bet Diacoressenbuis met een ST. KIG0LAAS-;
CAJEAU kunnen warden rerbiyd.
Het vorige jaar bielden we oaze Tentoonstelling en ons Feest
roor do inzenders in de bovenzaal van da Sociëteit Vereeniging,
maar bet aantal deelnemers en inzerdingon Is zóó toegekomen,
dat de ruimte In dn zaal lang niet voldoende meer is. We komen
dus nu WaEHSJAu 1 D ,CEMB irt ln de groote zaal van DE KROON,
Ingang Smedestraat, byeen. up de gaanderij zal d3 tentoonstelling'
zijn, beneden zitten de kinderen.
ran ba f twee tot half drie is er toegang tot de tentoons'elüng
tegen betaling van 10 Gents, ten vooriieele van de Vereeniging!
„Kindervoeding".
Te 3 uur begint ons Feest voor de Inzenders, waarvan bet
programma hieronder volgt. Wi© daarop (allen koste,oos) toegang
hebuen en hoe kan men in de RUBRIEK-VOOR D£ JEjUD ln dit
nummer vinden.
PROGRAMMA
1. Opening der tentoonstelling.
2. Bezichtiging der tentoonstelling.
3. Muziek en Zang.
4. Vertelling door Mevrouw BLOMBERG«Z!ESüAN.
PAUZE.
5. IVTuziek en Zeng.
6. Goochel-Voorstelling te geven dcor WIL. VAN
HOUTEN, Opvolger van Papa hamberg.
7. Prijsuitdeeling.
3. Sluiting.
DIT VT'MMliR UliS i'AA I* LIT
V1EK EN-TWINTIG BLADZIJDEN.
EEHSTE li LAL).
AGENDA
ZONDAG 28 NOVEMBER.
Schouwburg: Optreden Anton Ver-
ht'iji-u.
Schouwburg: Speelaliteitenvoorstet-
tmg.
De Kroon: Volksmatinée.
Dj Kroon: Biosc. yoorstelling.
Soc. Vereeniging: Specialiteiten-
voorstelling.
Brongebouw: Royal Bioscope.
Cinema-Palace: Voorstell ng.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Biosc. Theater: Barteljorisstraat:
Voorstelling.
KI Vereeniging: Biosc. voorstelling.
Rusthoek, Bloemendnol: Concert
F ora, Schoten: SpecialUeïtenvoor-
atelling.
MAANDAG 29 NOVEMBER.
Schouwburg: Jane C'.egg.
De Kroon: Biosc. voorstelling.
Cinomn-Pnlnce: Voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Biosc. Theater: Barteljorisstraat:
Voorstelling.
KI. Vereeniging: Biosc. voorstelling.
OM ONS HEEN
No. 2003
Orer huur en verhuur.
Het Is wel de moeite waard om
nog eens terug te komen op de plan
nen tal stichting van een nieuwe
vereeniging in Haarlem, de „Vereeni
ging tot huurverbeterlng »an ge
bouwde eigendommen binnen de ge
meente Haarlem en hare onmiddel
lijke omgeving'. Huurverbeterlng.
Wat wil dat reggen7 In het oog van
de veriiuurders verhooging, naar de
meening der huurders verlaging. Er
hlijikl dus al dadelijk, dot dit woord
aanleiding kan geven tot misverstand,
want daar de vereeoilging op touw
gezet is door de huiseigenaren zal
aan een streven tot huurverhooging
gedacht worden en iooh is dat niet
precies het doel au ook niet uitslui
tend.
Dat doel is namelijk drieledig
le. de huren te behoeden tegen In
zinking
2e. voor zoover dat noodig is een
tijdelijken toeslag op de huren te hef-
fen en
3e. een onderlinge huurverzeke-
ring te stichten.
De twee eerste punten zijn van al-;
gemeen, het derde is een epecinul
vakbelang. Telkens worden nieuwe
verzekeringen uitgevonden cn zoo ho
staal er 6inds eenlgon tijd een No-1
derlandsche vereeniging, die de deel
nemers, tegen betaling van een zeker
percentage van de huur, verzekert
logen schade wegers onverhuurd blij
ven van hun perceelen. Het is nu du
bedoeling, deze regeling plaatselijk
toe te passen in Haarlem, maar na
tuurlijk onder zekere beperking. In
hel eerste halfjaar wordt 75 en in het
tweede 25 procent van de huurschade
uitgekeerd, geen intkeering geschiedt
dan nadat iemand 6 maanden Jid is
geweest, voor bij den aanvang van
het lidmaatschap leeg slaande per-
ceelen gaat de vergoeding van huur
schade pas in met 1 Mei van 't vol
gende jaar en, voor nieuw gebouwde
perceelen, die nog niet verhuurd en
bewoond zijn geweest, wordt geen
huurschade vergoed. Bovendien be
houdt de vereeniging het recht, om
een huiseigenaar, die zijn perceelen
zoo slecht onderhoudt dat ze feitelijk
niet verhuurbaar zijn. ais lid te
schrappen wanneer hij zich niet aan
een aanmaning tot verbetering stoort.
Hiermee kunnen wij van dit speci
aal eigenaars-belang afstappen. Huur
ders van huizen (en dat zijn verreweg
de meesten) hebben veel meer belang
bij de twee andere aangelegenheden.
De heer H. J. Geijl J.Cz., voorzitter
van de Commissie, die het plan ont
worpen heeft, had de vriendelijkheid
mij daarover nog eenige inlichting te
verschaffen. Ziedaar een man. die in
den loop van dc jaren op zijn gebied,
veel voor de openbare zaak gedaan
heeft en nu nog, scherpzinnig en ijve-1
rig, aan den arbeid blijft. Al mag hij
zoo, na een dag of wat om gezond
heidsredenen in huis te hebben geze
ten, zoo eens verzuchten: „nis ik
twintig jaar jonger was, dan zou
ik... zoo erg is 't niet gemeend,
want zijn hoofd is helder en zijn
energie onverzwakt. Dat bleek, toer»
ik. als ondervrager, moeilijkihcden op
wierp: zou dit niet, zou dat niet 7
en hij rustig ten antwoord gal: „ja,
natuurlijk zal er oppositie wezen,
maar de voroeniging komt er."
De eerste vraag gold, waarom eige
naars van arbeiderswoningen er niet
In betrokken worden en men zich be
paalt tot die van huizen met een ka
dastrale huurwaarde van 250 en
hooger.
„Arbeiderswoningen," zei de heer
Geijl, zijn nooit onverhuurd en heb
ben een grootere winstmarge, dan
grootere huizen meestal brengen ze
tien procent van de waarde aan huur
op."
„Bij welken huurprijs begint dan
feitelijk de moeilijkheid van verhu
ren?"
„Boven de vijfhonderd gulden. Hui
zen van f 450.en 500.guan nog
wol grif weg, maar de moeilijkheid
komt voor perceelen van zes-, zeven,
en achthonderd gulden huur. En juist
daarbij toonen de huren een neiging
tot afbrokkelen. Menige huiseige
naar geeft een huis liever voor hon
derd gulden minder, dan dat het
leegstaat. En dat kan er toch niet af
ui dezen tijd, nu alles zoo duur is
en nog duurder wordt."
„Hoe is op dit oogenblüt de alge-
meene toestand?"'
„Er zijn menschen met een greet
Auizenbezit, maar die geen kapuaai
hebben en van de verhuring moeten
bestaan zij kunnen nu dikwijls riiet
aan hun verplichtingen tot betalen
van rente en aflossing voldoen en
bestaan dus bij de gratie van de hy
potheekbanken, die wel zoo verstan
dig zijn, hun bezit in dezen tijd niet
te realiseeren. Maar wat zij niet be
talen kunnen blijven zij schuldig; wil
men dus een groote catastrophe in de
toekomst beletten, dan moeten nu
maatregelen genomen worden."
„Vindt u het wenschelijk, dat men-
schen zonder kapitaal, die du6 geen
tegenspoed kunnen verdragen, een
groot huizenbezit hebben 7"
De heer Geijl ging niet rechtstreeks
op deze vraag in. „Maar de menschen
die wel wat geld hebben, verliezen
het er evengoed bij. Het onderhoud
is- veel duurder don vroeger, de hy
potheek wordt wanneer ze afloopt (en
bij een huizenbezit van eenige betee-
keni8 komt dat natuurlijk dikwijls
voor) duuider en de grondlasten zijn
zoo hoog, dat voor een huis van
ƒ700.huur al 60.betaald moet
worden, wat nog stijgen zal als de
nieuwe belastingwetten worden aan
genomen. Waarom woidt er op dit
oogenblik niet gebouwd? Omdat, af
gescheiden van den hoogen prij6 van
de materialen, de huurprijzen niet in
overeenstemming zijn met de kos
ten."
„De bedoeling is, dat niemand een
lagereu huurprijs accepleeit, dan die
officieel door een commissie vastge
steld is. Zuu het voor de leden van
de vereenigiug niet moeilijk wezen,
aan bun eisch vast te houden wan
neer zij zien, dat de menschen dan
bij niet-leden huren, en is er kans, de
boelen die op afwijking van den
vastgesteld en huurprijs eraan, binnen
te krijgen 7"
„Natuurlijk zal dat vasthouden aan
den huurprijs wel eens moeilijk we
zen. Maai daar is immers onze ondor-
iinge hum-verzekering voor, wanneer
zoo'n huis onverhuurd zou blijven.
Ook doet het kantoor, dat wij willen
stichten, alle moeite om de aange
sloten perceelen verhuurd te krijgen.
Bovendien, het niet-lid, dat een we
•ning lager verbuui t, kan daar im
mers ook niet mee uitl De boeten bij
overtreding, die hoog zullen moeten
zijn. kunnen wel verhaald worden,
wanneer de bepalingen in de statu
ten maar goed geregeld zijn.
Teen kwamen we tot wat voor 'z
publiek de hoofdzaak is: de
hoogi ng van huur. „Het is de
bedoeling niet," verzekerde de lieer
Geijl, „de huren voor goed te verhoo-
gen, alleen een tijdelijk percentage
er op te leggen, dat naderhand, wan
neer het niet moer noodig is, weer
vervallen kun."
„Verhoogingen komen snel, maar
gaan langzaam. Is het de bedoeling,
een eventueele verhooging te doen
betalen op een afzonderlijke quitan-
tie zoodat de tijdelijke aaid van den
maatregel duidelijk blijkt?"
Dat vond de heer Geijl een quaestie
van uitvoering: hij stelde zich vuor,
dat de verhooging op de huurquitan-
tie althans afzonderlijk zou worden
vermeld.
Het aantal perceelen. dat voer aan
sluiting bij de vereeniging in de ter
men valt, wordt door den hoer Geijl
op ongeveer 3000 geechal.
Uit dit alles blijkt, dat er dus naar
handhaving van bestaande huren
wordt gestreefd, niet alleen, maar
ook, dat er huurverhooging (zij het
dan ook tijdelijk) op komst Is. Voor
de huurders, die toch ook een moei
lijken tijd doormaken, is dit het te
gendeel van eon vroolijk bericht;
evenwel ls huishuur een zaak, die re
kening houdt en moet houden met
het mogelijke en bereikbare, zoodat
verwacht mag worden dat indien ver-
liooging inderdaad kumen moet, drc
zich tot het allernoodzakelijkste zal
beperken.
J. G P.
Stadsnieuws
COMITé VOOR O. en O., Afdeeling
„VOOR DE FORTEN'
15e Feestavond.
Men schrijft ons:
Tot slot der Bioscope-voorstellin-
gen op de forten werd Vrijdag uit-
voering gegewn op het fort „De Lie- j
de" voor een zaal vol belangstellen-
de militairen en eenige genoodigden.
Nadat de eerste nummers waren af-
gedraaid nam de heer W. Dyserlnck,
voorzitter van het comité bet woord
1 om in een korte toespraak te vertcl-
j len dat dere aangename afwisseling
I In de feestavonden door het geven
van b'oscope-voorstel'ingen te dan-
ken was aan de welwillendheid vrn
den heer Nfl<rgerath en van de di- j
rectie der Royal Bioscope. Daarna
gaf hij een korte beschrijving van i
PompeT, zooals het er nu uitziet, na
dat er veel opgegraven is en wwes
er on wat een moe:fe en hoofdbreken
het heeft gekost om de Mm in elkaar j
te zetten. Daarna hert rte vertooning
van „de Laatste dagen van PompeT'
plants.
Na aifloop dankte rïo heer Dyse
rlnck de heeren rtpr directie der
Roval B'nmcope voor hunne moeite
en zorrnen voor de voorstal' neen en
bood hun *n moo'en sigarenkoker aan.
souvenir aan. Dasmn dankte nnmnns
de bezetting oen der gerzennten h°t
Comité voor de forten, en beval het
fort de Mede In zlin herdenking aan.
Spoedig werd van Command. Sehell
afscheid genomen en ko-i hel Comité
een goed geslaagden s'otavond der
j Bloseope-voorstellmgen voegen bij de
vele feestavonden door ham georgani-
j secrd.
BTLJARTR \LT.EN GESTOLEN.
De heer V., ivoordraaier Smede
straat, heeft aangifte gedaan, dat
Vrijdag tuschen 11 en 2 uur uit zijn
werkniaals on het Klein Heiligland
no. 80 een drietal biljartballen zijn
gestolen. De deur van de werkplaats
is vermocdcli k met eon valschen
6leutel geopend.
Onschuldig.
Voor eenige dagen deelden wij me-
de oal op verzoek van de Alkmaar-
sclie politie zekere K. T.. wonende
te Haarlem, was aangehouden. Bij
j het verhoor bleek hel echter, dat ge
noemde T. aan het hem tenlaste ge
legde feit (afdreiging) onschuldig
N. F.
Dat staat In de witte haan van het
Nederlandsche vlaggetje, dat als
prijskaartje in verschillende uitstal
lingen in Haarlem te zien is.
't Gaat uit van de afdeeling Haar-
lem der vereeniging „Nederlandsch
Fabrikaat'die daarvoor de mede
werking van de winkeliers heeft ver
zocht en, zoonis blijkt, verkregen.
Wij honen, dat dit kleine vlaggetje
voor den kooper zal zijn als een ba
ken in de zee der geschenken, met
andere woorden, dat hij op de arti
kelen, waaraan dat vlaggetje wap
pert, in 't bijzonder zijn aandacht
vestigen zal.
DE MEF.R EN MEER GEBRUIKE
LIJKE WEG.
Sloten worden In 't Kleverpnrk en
de omliggende straten overbodige
luxe.
De schrik van *t Noordelijk stads
gedeelte heeft Vrijdagavond zijn slag
weer geelngen. Ten naderie van den
hoor S., Kleverparkweg L8 rood, ie
uit de vestibule van zijn woning, een
damesrijwiel ontvreemd, tusschen
kwart vóór negen en half tien. De
deur is met een valschen sleutel go-
opend. Deursluitingen zijn al 't minste
bezwaar voor den brutalen insluiper,
die zoker een dozijn rijwielen wil go-
sloten hebben, alvorens hij wordt in
gerekend.
K R F.LA GE-STI CU TI NG.
Naar „Bloembilenculiuiur" ver
neemt ie door den heer J. van der
Mey Gz., te Lisse, namens de Com
missie lot vergemakkelijking der ver
scheping van bloembollen naar Rau-
mo of andere Russische Itavens, aan
den Voorzitter van het fonds der Kre-
lage-Stichting een bedrag toegezon
den groot I 1235.met het verzoek
der Commissie om deze schenking ten
behoeve van dat fonds le willen aan
vaarden.
Geen f u e i e.
Op de Vrijdagavond gehouden ver
gadering van de muziekvei oeniging
„Crescendo" is met bijna algemeene
stemmen besloten, niet in te gaan op
een verzoek, om samensmelting met
i de muziek vereeniging „Harmonie", j
HAARL. KUNSTKRING.
In Do Kroon heeft gisterenavond
de Haarlemsche kunstkring nog
eens voor zijn leden doen optreden
J den Pierrot-zanger en chansonnier
Marcel Barger. dezen keer in gezel
schap van mad. Barger. diseuee. die
het programma Van den heer Barger
op den aanwezigen blijkbaar zror
wolkome wijze afwisselde door eeni
ge half gezongen, half gesproken
Fransche voordrachten, waarbij zij
zichzelf aan den vleugel begeleidde.
Deze voordrachten muzikaal niet
hoog aan le slaan getuigden zon
der uitzondering van een beslist en
natuurlijk talent in dit lichte genre.
Mad. Barger acteert haar liederen,
hoofdzakelijk met hoofd en gelaat,
maar nu cn dan, zoo onder t piano
spelen door, ook met de handen, le
vendig en geestig genoeg, oiu vooit
duicnd de opmerkzaamheid van haar
auditorium gaande le houden. Soms
zooals in „Pae sa", doet zij w»-l
eens wat gewild druk. maar door
gaans is zij toch heel amusant. Haai
beste voordracht leek mij wel „La
bonne anuée" woorden en muziek
van George LeforL
De heer liaiger wisl door zijn sterk
mimisch talent weer zeer de aandaeh'
levendig te nouden. Hij gaf LTanscne
Duitsciio en ook een paar ïlollandsohe
voordrachten. l)e eerst leken mij ver
reweg de bosle. Daailoe leent ziel
trouwens zijn licht, plooibaar cn wai
nasaal tenortimbre en <>u* zijn wijz<
\un zingen het gelukkigst. Uitmun
tend gal hij o. ui. „Bofteoir madame
la luuc' van Paul Mariguer, en .Juli
Tambour" van Eugene Marcel (die
dit gedichtje mei zijn rcireiu „Et ion
tan plan' maar liever als eenvoud g
Mrop.ienlicdje had moeten Lohande-
leuj. „La Feureuse' hadden wij wel
willen missen, maar „Gulinoite* van
Ranco Henri met, en „llonhoin ie
van Guslave Nadaud, nog ininuer
want vooral het laatste was een v.aar
meesterstukje van voord.achikunst
en bezorgde den zanger-acteur dan
ook een nuiteügewoon succés.
Aan den vleugel zal de neer Ar-
mand liéal, die de voordrachten mu
zikaal en zeer geroutineerd begeleid
de. uij had overigens ook in een paar
pi&no-eoli gelegenheid zich een be-
kwu-in cn muzikaal beguufd klavier
speler le toonen. De „Deux Araues-
ques" van De Bussy, waarmede «ij
net programma opende, waren uil
muzikaal oogpunt zeker met hel
minst beiaugrijke dat ons dez*
avond bracht.
PHILIP LOOTS.
DE CONCERT-VEREENIGING
„Haailem's Muziekkorps' geeft Zon-
dagmiddag een matinee met mede
werking van den concertzauger
Fianz uauin en van mej. Antoinet
van Looy ti}rano), beiden uit Den
Haag.
TWEEDE KAMERMUZIEK
AVOND.
Dtee tweede avond, gegeven doot
de heeren Johun ue Veer. Herman
Leirdrusrtoill en ln Lanrvez. ken
merkte zich door een sciioone samon-
steJLiiK vao het .proirronmia-
Ale eerste nummer liet „ïrio", op.
SO van Schumann, ais laatste „Tr-o
G. KI. tens" van Charles Teurne-
mirc, heide voor klavier, vi- ol en
violoncel, met daartusschen ue So
nate No. 2 van Beethoven voor kla
vier en violoncel, en de Sounte A. gr.
t. van Brahms vooi klavier en vio«»l.
In deze vier belangrijke com posbus
hebben deze leeraren van liet Insti
tuut voor muziek hier ter stede onge
twijfeld veel kunst geboden, al is het
niet ln gelijke mate. Zoo heeft Johnn
de Veer ons den geiteden avond ge
boeid door zijn klavierspel. dat in
<le Sonaten zoowel als in de twee
Trio's kunstenaarswerk mag genoemd
worden. In Schumann was dit trou
wens met violist en cellist ook het ge
val en het drietal git f hierbij een
keurig ensemble en een meesterlijke
opvatting van dit schoone werk.
Bijaondivre waardeering verdient
het spel van den pianist, die zich,
wat niet altijd voorkomt, weet te be
heerst hen. waardoor de andere in
strumenten niet overvleugeld wor
den door een te forschen aanslag en
overtollig pedaalgeDruik.
De heer Canivez bespeelt een prach
tig instrument eu wonderschoon
heeft hij Beethoven s Sonate ten ge-
hoore gebracht, liet Adagio wao in
nig van voordracht en vooral in hel
loce regisler ontwikkelde deze cellist
een moeien, warmen toon.
Was de techniek van den heer Leij-
densdorff ruimschoots opgewassen
tegen de moeilijkheden in Biahms'
Sonate, toch kan ik niet zeggen, dat
deze violist het respect afdwingt, dal
er noodig is voor deze diepzinnige
niuaiok. Veel meer kwam zijn talent
als violist uit in het Trio van Tour»
nemire, waaraan door de artistique
opvatting, ook van cellist en pianist,
een waardige uitvoering ten dcc-l
viel. Deze compositie was op veel
vuldig verzoek nog eens op het pro-"
gramma geplaatst zii verdient om
haar interessante bewerking meer
malen uitgevoerd te worden.
SOC.-DEM. VROUWEXCLUB.
Het St. NicolaasfeoMje dal n s.
Maandag van hnlf G tot 8 uur gehou
den wordt in café Van Di|k. Kleina
Houtstraat, belooft iets prettigs tt
worden. SI. Nicolaas zal diar verg^
zeld van zwarten Piot verschijnen en
bovendien wordt een tombola gehou
den, waarvoor mooie nrijzen beechlk
baar zijn.
