BUILHTS OftGSUD
M6QERNE DASSEN,
H. J. LAMP,
JAC. LAMP,
DERDE BLAD
Dinsdag 30 November 1913
Binnenland
TWEEDE KAMEH.
Gisteren is dc behandeling; van de
Indische begrooting
hervat, waarbij de Minister van Ma
rine zijn wegens ongesteldheid nog
afwezigen ambtgenoot \an Koloniën
verving. Met het oog daarop en
oiu alle principieele discussies af to
snijden, werd de nieuwe Overeen
komst met de Kon. Pakelvaari van
de agenda afgevoerd en bracht do
lieer Raraborinet een paar wijzigin
gen in de Indische begrooting, door
de posten voor de op te richten gulta-
percha-fabriek (f 117.000) en voor de
goudontginning in Benkoelen (te za-
men een milltoen) later door Min.
Pleyte bij suppletoire aanvraag t€
doen verdedigen.
Het gevoerde debat bopaalde zich,
ook omdat de Minister van Marine
zich tot de noodzakelijkste inlichtin
gen wilde beperken, tot eenige
hoofdpunten.
Bij Afd. Justitie kwam de heer
Sannes voor de inlandsche arbeiders
op eri tegen bun uitbuiting door de
kapitalistische ondernemershij
drong vooral aan op de opheffing der
poenale sanctie van de bekendo koe
lie-ordonnantie, waaromtrent de heer
Fock overlegging vroeg van 't rapport
Van Bloinrricsteijn. De zaak van den
rechter Milens, mishandeling van
inlanders werd door de hoeren
Sannes en Mondeis in afkeurenden
2iu nader besproken; de eerste kwarn 1
verder in den breode terug op de ver-I
volguigen in Indiê togen iuiandsche
schrijvers, wegens het zoogenaamd1
uunkweoken van rassenhaat, terwijl
die spreker verder aandrong op uit-;
stel der invoering van 't nieuwe
strafwetboek (wat blijkens mededee-
ling van den Minister in de bedoeling
lag) in afwachting van do aangekon
digde novelle, die, naar de heer Men-
dels hoopte, ook de afschaffing der
doodstraf ln Indië zou brengen, iets
waarvoor de heer Bugaardt den tijd,
nog niet gekomen achtte, nu geen
enkele kolonie er ons in i« voorge-J
gaan. De lieer Bogaardt maakte over
de opiumregie, de heer Fock over de
uitbreiding van Soerabaia, waarbij
de Staatepoor ten onrechte, zonder
overleg, belemmeringen in den weg
legde door 't in bezit nemen van ter
reinen ln den omtrek, eenige opmer
kingen, terwijl de heer Knobel, tot
zeker© hoogte door den heer Fock
ondersteund, afkeuring uitsprak over
de voorgenomen oprichting van een
Centraal bureau voor Chineesche Za
ken te Batavia en andere wegen aan
beval (om in de behoefte aan goede
ambtenaren voor dit doel te voor
zien).
Door den heer Scheurer werd op
bespoediging aangedrongen van den
arbeid tot verbetering der verhou
ding tusschen landheeren en bevol
king in de Vorstenlanden.
Over liet onderwijs, waaromtrent
de beer Scheurer afzag van nadere
bespreking der subsidie-quaestio
voor bijzondere scholen, voerden do
hoeren Ter Laan (Don Haag) en Otto
het woord, de eerste om liet onvol
doende te doen uitkomen van de zorg
voor "t Europeesch onderwijs, ook
door gemis aan voldoende leerkrach
ten, die men bij oprichting van een
cursus hier te lande best vinden kon.
Hij ontkende dat er in Indië zooveel
behoefte i3 aan christelijk- maar veel
meer aan Europeesch ouderwijs. De
beer Otto keurde vooral de inrichting
en werkzaamheid dar Inspectie af,
die geen nut had voor het ouderwijs,
doch enkel de bureaucratie vermeer
derde. Verder leverde hij een scherpe
kritiek op de tweeslachtige inrichting
van het mulo-onderwijs, dut tevens
aan het vakonderwijs werd dienst
baar gemaakt, in plaats van het daar
van te scheiden.
In de avonilzitting werden de dis
cussien nog vervolgd.
Door den heer Fock werd aange
drongen op meer aubsidieering van
Mïdd. Oml. voor meisjes door den
heer Gerhardt op een splitsing van
de inrichtingen van m. u. I. o. naar
aard en bestemming, zooals ook de
heer Otto had bepleit, en hij stelde
daarvoor een motie van orde voor,
die later in behandeling komt. Reeds
nu verklaurdo zich de lieer Bogaardt
meer voor unificatie, de heer Kete
laar er tegen.
Door den heer Gerlmrdl werd be
pleit om de iuiandsche taal als voer
taal op de scholen voor den inlan
der te bezigen, maar de beer Bo
gaardt nam bet voor het Neder-
landsoh als zoodanig op en vroeg ook
welke iuiandsche taal men dan wel
zou moeten kiezen.
De heer Ter Laan vroeg hooger
gratificaties bij uitzending van on
derwijzers, gelijkstelling in salaris
voor onderwijzeressen, volledige na
koming vau voorgespiegelde voordoe
len bii aanstelling, een betere pen-
sionneering en erkenning van het
Onderwijzers-Genootschap in Indië in
zijn rechtmatig opkomen voor de ba
lansen der onderwijzers. Tegen dit
lRalste kwam de heer Bogaardt op.
De heer Fock beval nogmaals aan
om do dessa-soholen van -het Binnen-
Ituidsch Bestuur bij het onderwijs
over te brengen en de heer Gerhardt
maakte eenige opmerkingen over de
ondoelmatigheid der iuspoctie van 't
in 1 :i ndsch onderwijs.
Zoowel de heer Scheurer
boer De Visser kwamen op tegen de
ondeugdelijke, vuile, onzedelijke lec
tuur. die in de volksbibliotheken
wordt toegelaten de laatste spreker
achtte zich niet gerechtigd, in het
volgend jaar, als de toestand niet
verandert, de aangevraagde gelden
toe to staan.
Ook de heer Bogaardt sprak afkeu
rend over de zaak, na lezing vau
hei ontvangen rapport.
De heer Van Leeuwen wees op het
onvoldoende van de maatregelen to
gen <le lnheemsohe ziekten in Indië,
ïlle steeds moor verwoestingen aan
richten. Er la zeer goed meer togen
te doen, als de Reg. maar wil, ook
door 't steunen der gemeenten, voor
betere watervoorziening en woning
verbetering. De Reg. bolpe de Reg.
daaraan door liet recht van onteige
ning aan de gemeenten te geven en
zoo noodig voorschotten van rijks
wege.
Bij den post voor irrigatiowerken
kwam de heer Albavda pad er op te
gen de bezuiniging op dit onderwerp.
Dit is te betreuren, waar nog zooveel
te doen is. Hij keurde ook de metho
de van waterver dealing af; die op be
voordeling der suikerfabrieken neer
komt, ten koste van den. Lnlandschen
landbouw.
Naar aanleiding van 't gebeurde
met de havenwerken van Makasscr
in "t droogdok van Soerabaja, drong
de heer De Murall aan op een nader
onderzoek van deskundigen omtrent
het stelsel van uitvoering van groote
werken Ln Indië. Ook de heer Boo-
gaardt besprak dit onderwerp en
deed uitkomen, dat eenige groote
werken, bij uitbesteding uitgevoerd,
teleurstelling hadden gebaard mode
door de schuld van de aannemers; ook
deze spr. wenschte Ti nader onderzoek
over de quaestie, door een deskundi
ge commissie. Verder beval spr. we-
derzijdsche detacheering van Ned. en
Ind. ingenieurs aan.
De lieer Albarda kwam op tegen
den memoriepost, bestemd om 3 1/2
millioen restitutie te ver Leen en aan
den aannemer van de Makasser-ha
venwerken, wegens verlies of tegen
vallers. De spr. zou niet tegen den
voorgedragen memoriepöst stemmen,
maar kwam op togen de inbreuk die
er door gemaakt werd op het budget
recht der Kamer.
Eindelijk sloot zich ook de heer
Fock aan bij de kritiek op het uitge
bracht rapport. Hij vroeg nadere nio-
dedeeling van wat de Commissie nog
heeft geadviseerd en van de motie
ven voor de toegekende schadeloos
stellingen.
Door den heer Nierslrasz werd nog
aangedrongen op bevordering eener
draadloozo verbinding tusschen Ne
derland en Indië, waar-voor de Reg.
aan een Ned. Comité concessie heeft
geweigerd. Hij vroeg ophelderingen
en bespoediging der zaak.
Bij de Afd. Marine werd de verdere
behumk-iing tot lredenmorgen ver
daagd.
Het debat wordt zeker heden wel
ten einde gebracht.
In dat géval komt Woensdag do al-
gemeeue beraadslaging over de
Staalsbegrooting aan de orde, waar
bij tevens, volgens gisteren geno
men besluit, ter voorkoming van dub
bele discussie over de oeconomische
belangen, tevens de verhooging der
Iandbouw-begrooting voor 1915 zal
worden behandeld.
Het Haagach CorresponiJentiebu-
reau meldt:
In cte parlementaire kringen wordt
het zeer waarschijnlijk geacht, dat
reeds tijdens het algemeen debat over
de staatsbegrooting ln comiié-genc-
rgaderd zal worden, en werd
ht, dat het niet van korten,
althans niet van. zeer korten duur
zou zijn.
Van een aanvankelijk voornemen,
dit comité-generaal eerst bij de be
handeling van de oorlogsbegrooting
aan te vragen, hoonde men ook iota
verluiden, waar daar de qüaesties
betreffende demobilisatie, althans
meer verlichting van de militaire las
ten ter sprake zijn gekomen in het
voorloopig verslag der Tweede Kamer
nopens de a'gemeene beschouwingen,
schijnt men het nader rationeeler to
liebben gevonden, de nadere inlichtin
gen, die gewenscht worden, in be
sloten vergadering tijdens het alge-
mcone begrootingsdebal aan dc regee
ring te vragen.
Qndcrwiiier>~v:edn\rcii- en
lueesen-peMioc».
Ingediend is een wetsontwerp, hou
dende pensioenregeling voor de we
duwen en weezen van vóór Januari
1900 overleden, gepensionneerde
op wachtgeld gestelde onder wijteers
De Regeering voldoet hiermede au
een herhaaldelijk en van verschillen
de zijden uitgesproken verlangen.
Hoowel naar hare meening in bet
algemeen pensioenwetten niet behoo-
reu terug te werken, pleiten billijk
heidsoverwegingen er li. i. voor, hier
een uitzondering te uiaken. Er zijn
naar alle waarschijnlijkheid riog
slechts een klein getal weduwen
leven van onderwijzers, die oj>
tijdstip van het in werking treden
van de weduwenwet voor de onder
wijzers 1905 1 Januari 1906 niet
meer in dienst svuren. Het moeren-
doel dezer weduwen is vermoedelijk
hoog bejaard en er zijn er oudor
haar. die in kommervolle omstandig
heden verkeeren. Gemotiveerd wordt
het geacht, aan de regeling v
weduwen eene voor do weazen bene
den den leeftijd van 18 jaren niede
gering in aantal te verbinden.
Een betrouwbare raming van
kosten is thans nog niet te geven.
Een hoog bedrag zal er niet mede ge
moeid zijn.
De Regeering legt er uitdrukkelijk
den nadruk op, dat het voorgedragi
ne strekt ter voorziening in een bij
zonder geval en alzoo niet als prece
dent voor het toekennen van terug
werkende kracht aan andjjxa pen
sioenregelingen mag worden l
schouwd.
Voorgesteld wordt, deze regeling
werking te doen treden met 1 Janua
ri 1915.
DE SMOKKELHANDEL.
We lozen ln de Telegraaf o. a
De ..Times "-correspondent te
sterdam heeft aan zijn blad een uit
voerig artikel gezonden over den
steeds in omvang toenemend en
smokkelhandel naar DuitschlaniL Dat
or feta moet worden gedaan, om broeders ten oorlog zijn getrokken,
daaraan paal en perk te stellen, Van die elf waren er zes in België
wordt, schrijft hij. erkend door velen en drie aan het oostelijk front geeneu-
ic Nederland en door niemand meer veld. Zijn laatste broeder stond nog
openlijk dan door den president van in het veld. Hijzelf was eenige malen
de N.
De eenige manier, zegt hij. oto het
smokkelen te voorkomen, is, meer
uitbreiding geven aan de uitvoer
verboden.
De correspondent wijst er dan op,
dat "de contróle aan de grens vaak
wordt uitgeoefend door militairen,
uit de streek zelf afkomstig, die, al
hebben ze zelf misschien geen direct
voordeel bij de smokkelarij, toch
maar al te geneigd zijn. hun vrienden
en verwanten bij dat bedrijf in de
hand te w ei ken.
De „Tiines"-man merkt op, dat de
contrölc door militairen niet voldoen
de kan zijn, omdat dpze geen techni
sche kennis hebben.
Het pus Ingediende wetsontwerp
tegen de smokkelarij kan, meent hij,
een stap in de goede richting zijn.
Hij hoopt, dat, indien het der Re
geering «rost is, om aan de smokke
larij een einde te maken, liet ontwerp
spoedig wet moge worden.
De ,.Tiines"-correspojident zet dan
nog eens uiteen, welke groote dien
sten de N. O. T. aan den Nederland-
schen handel bewijst, hetgeen ook,
over het algemeen, door den handel
wordt gewaardeerd.
De Regeering had editor de taak
van de N. O. T. aanmerkelijk kunnen
verlichten door tijdig uitvoerverbo
den uit te vaardigen, zoodra de smok
kelarij grooter afmetingen aannam.
Verschillende uitvoerverboden, als
op oliën, vetten en zeep, die thans
zijn uitgevaardigd, zullen de taak
der N. O. T. ochter zeer vergemakke
lijken.
Uit de statistieken van in- en uit
voer over de eerste tien maanden van
't jaar blijkt wel. schrijft de „Times"-
correspondent, dat Duitscliland een
goed afnemer is geweest, speciaal van
oliën en vetten.
Het is kortzichtig van do Engelsche
regeering geweest, d«e niet reeds bij
het begin van den oorlog voor con
trabande te verklaren, want Duitscli
land zelf kan ze niet produceeren.
En dan schrijft de ,,Times"-corre©-
pondent verder
De uitvoer naar Duitsohland van
alle oliehoudende zaden ia nu stop
gezet.
CONGRES DER S. D. A. P.
Het Volk meldt:
Het congres der S. D. A. P., dat
cp de Kerstdagen te Utrecht zou wor
den gehouden, moet worden uitge
steld, doordat daar noch elders zalen
beschikbaar waren. Het zal nu wor
den gehouden op 8 en 9 Januari te
Arnhem.
UITKEERINGEN AAN DE GEZIN
NEN DER GEMOBIL1SEERDEN.
Het dagelijksoii bestuur van het
Nederlandsch Verband van Neutrale
Vakvoreenigingen heeft zich in oj>-
dracht vau de Yerbondsvergadering
met een adres tot den Minister van
Oorlog gewend, in welk adres het
erzockt te willen bevorderen, dat de
uitkeeringen aan de gezinnen der ge-
mobiliseerden meer in overeenstem
ming worden gebracht met de ge
derfde inkomsten van het gezin, aan
gezien he't bestuur vooral ten go-
olge van den onverwaoht langen
duur der mobilisatie anders een
cliteruitgang van blijvenden aard
voor vele dier gezinnen vreest.
Het adres gaat vergezeld van een
uitvoerige memorie van toelichting,
aan do hand van aan de prak
tijk ontleende gevallen en cijfers na
der gewezen wordt op de onbillijkheid
der thans toegepaste regeling der ver
goedingen.
Afschriften van adres en toelich
ting gijn ge<zondcn aan de leden der
Staten-Generaal.
HET STEENKOLENBUREAU.
Naar de N. R. Ct. verneemt, is er
sprake van, dat na 1 April, dus met
het nieuwe comtractsjaar, het steen-
kolenbureau oone principieele reor
ganisatie zal ondergaan.
DE FRANSGHE CONSUL
PETITPIED HERSTELD.
Naar het „Vaderl." meldt, is de
Fransche consul te 's-G ra venheg©, de
heer Petitpied, die eeiiigeu tijd gele
den door een auto werd aangereden,
geheel hersteld en heeft hij zijn ambts
bezigheden hervat.
AANGEHOUDEN,
Men meldt ons uit Amsterdam t
Zaterdagavond hebben twee agen
ten, op aanwijzing van een timmer
man een man die op do Naasaukade
een anderen timmerman door een re
volverschot aan den hals had
wond, naar het bureau geleid. De
gewonde is naar het Wilhehnina-
gas thuis en van daar naar zon wo
ning vervoerd.
DE VUURPROEF,
't Persbureau Vaz Dius schrijft ons:
Het gebeurde aau do grens bij Gla-
nerbrug. Met een vriendelijk „Mor
gen samen", passeerde oen gezet
vrouwtje dun 6oldaat op wacht, dio
baar, geen kwaad vermoedend, laat
begaan. Maar vlak bij de grens wordt
zij toch nog aangehouden door een
commies en medegenomen naar da
wacht, waar zijn vrouw haar zal
fouilleeren. In het wachtlokaal moet
ze een half uurtje popelen bij de
roodgloeiende potkachel, tot het haar
beurt is AJa ze haar dan komen
halen, staat ze, aanmerkelijk verma
gerd, midden in oen groote vetplas!
ONTVLUCHT.
Men schrijft uit Deventer aan het
Alg. Handelsblad
Woensdag trof een stadgenoot op
straat Iemand aan, die in 't Duitsch
vroeg naar den Evang.-Luth. pastor;
hij geleidde den vreemdeling daar
heen. Ten huize van de. Steginga
bleek, dat de onbekende een Duitsch
deserteur was, die gaarne wilde wor
den voortgeholpen naar Groningen,
waar zijn zuster, gehuwd met een Ne
derlander, woonachtig 13, volgens
's mans verklaring.
Naar de Duitsclier, ©ori 24- k 2iYja
rige boekhouder uit Keulen, die vrij
willig dienst had genomen, mede
deelde, was hij afkomstig uit een
zin, waarvan niet minder dan elf
gewond geweest, den laatsten keer bij
den strijd om Warschau. Vandaar is
hij getransporteerd naar een lazareth
in België; het laatst had hij nabij
Antwerpen gestaan.
Met vier anderen is hij- toen ge
vlucht naar Nederland. Van de vijf
zijn er evenwel vier door den electri-
echen 6troom aan de grens gedood.
Hij was de eenige die Nederland be
reikte. Hij deelde mede dat de Duit-
6chers niet alleen een electrischen
draad langs de grens gespannen heb
ben, doch ook met electricitclt gela
den metaien platen onder het gras
hebben verborgen. De vier kameraads
waren met zoon plaat in aanraking
gekomen.
Toen hij in Holland kwam, had de
Duitscher nog 40 mark bij zich. In
Breda voorzag hij zich van nieuwe
klec-ding, ten docle gekocht, ander
deels gekregen. Zoo voortgeholpen, is
eerst naar Arnhem en van daar
naar Deventer geioopen.
Door toedoen van ds. Steginga is
den Duitscher nachtverblijf en voe
ding verstrekt en werd hij Donderdag
naar Groningen voortgeholpen.
1js7
Het Pampus en de Zuiderzee w aren
Maandag vol drijfijs. De viaschers
haddon voorloopig hun bedrijf ge
staakt.
ONGELUKKEN.
Naar de D. Ct. meldt, heeft er m
den mond der Kil bij den lichtop-
stand van Willemsdorp een aanva
ring plaats gevonden tusschen de
sleepee hepen van twee ©leeptreinen,
die beide naar Dordrecht voeren.
Een der 6leepechepen, de liafaël,
heeft daarbij geducht averij beloo-
pen. In vier ruimen stond het water,
zoodat het schip slechte met moeite
den tegenoveigestelden oever
den grond gezet kon worden.
De ongeveer 50-jarige vrouw van den
schipper der Rafael, den Nederlan
der Bo3man, i© bij het ongeval over
boord geslagen en verdronken.
Do Rafaël werd gesleept door de
sloepboot Flora, welke te Gent thuia-
behoort.
Door het slippen raakte Zaterdag
middag de auto vau den heer R uit
Amsterdam, bij Nieuwersuis in een
stoot. De chauffeur wist bijtijd? uit
den wagen te springen, doch kreeg
eenige verwondingen, doordat hij to
gen het voorwiel aankwam. Van de
drie inzittenden, die allen ©poedig op
het droge kwamen, heeft een de pols
gebroken. In het O. L. Vrouwe-Cast-
huis te Amsterdam werd de gewonde
behandeld.
X REGEERINGSBROOD TE DELFT.
We lezen in de Nieuwe Rott. Ct.
De eerste controle van de brood
bakkers te Delft heeft tot resultaat
gehad, dat 18 bakkers werden ge-
traft. 9 werden voor altijd afge
teerd van de lijst van broodbakkers,
die ongebuild tarwebrood tegen ver
minderden prij© beschikbaar stellen,
1 voor den tijd van 6 maanden, \oor
een maand, 1 voor 2 weken en 4 voor
een week.
Van de broodverbruikere werden 4
personen voor goed en 21 voor een
tijdvak varieerend tusschen 1 week
en 1 maand van het verbruik uitge
sloten.
SMOKKELEN.
Te Milliugen i© de 40-jarige vrouw
11.die wilde ©mokkelen, door de
grenswacht aangeschoten. Zij werd
ernst'g gewond en i© naar een zie
kenhui© overgebracht.
INGEZONDEN
Van iageioudeu «tukken, geplaatst of
iet geplaatst, wordt de kopie den inzender
iet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
„VOORUITGANG".
Naar aanleiding van het bericht
der ontbinding der M u z i e kv-reeni-
ging Vooruitgang, vestigt lret bestuur
der t o o n e e 1 vereenig. Vooruitgang
er de'aandacht op, dat de laatste ver-
ceniging niet is ontbonden, doch na
hert eind van den oorlog met nieuwe
kracht weer aan het werk zal gaan.
HET BESTUUR.
„DE TOEKOMSTIGE VREDE".
Ouder dezen titel zal weldra De
Nederlandsch e Anti-Oorlog-Raad een
eigen orgaan uitgeven, dat tweemaal
per maand zal verschijnen. Zullen de
Haarlemse he Medestanders zich daar
op als één man en eis één vrouw
abonneeren? Zullen zij trachten met
dit blad nieuwe medestanders to win
nen? We hopen het van gunscher
harte. De onvermoeide arbeid van hert,
Hoofdbestuur, dat in het afgeloopen
jaar, ondanks spot en hoon, rustig is
voortgegaan, propaganda te maken
voor de denkbeelden, in zijn program
ma .neergelegd, die taaie volharding
verdient 't zeker, dat het nieuwe or
gaan zal kunnen blijven bestaau. En
dan ook: het is zoo goed, als w ij nien-
schen met ons heerlijk aanpassings
vermogen, wij, die al zoo aardig aan
zoo'n oorlog gewend zijn gerankt, als
wij regelmatig worden wakker ge
schud. Niet met kreten van vcront-
w aardiging, niet met een geroep
welde, vrede! zonder meer, maar niet
rustige, weldoordachte bescli
gén over de dingen, die in de toekomst
oorlogen zullen moeten voorkomen.Om
deze denkboekten tot het geestelijk
eigendom van het geheeld volk te
maken, is een eigen orgaan, dat door
zijn lag an prijs in ieders handen ko
men kan, 't beste middeL
Het is waar, dat verscheidene Duit-
sclie couranten den N. A. O. R. als
„deutschfeindlich" brandmerken;
maar het ia even w aar, dat
Temps" hem „een Duitecho i
tuur" noemt Wij zullen one d.t moe
ten getroosten; maar we mogen niet
toelaten, dat onze eigen landgenoo-
tcn, die niet door don oorlogsro<
meegesleept, dit gedachteloos napra
ten. Wie zich op ons orgaan abon-
t, ka.n zich zelf overtuigen, met
welken geest de N. A. O. R- bezield
is, en blijft daarbij op de hoogte van
.ijze, waarop in schier olie lan-
der wereld deze Raad de alge
meen© opinie voor betere, komende
tijden tracht te bewerken.
Daarom, gij allen, die het vuur der
verontwaardiging hebt brandende ge
houden, aarzelt niet, ons opnieuw te
steunen! En wie ook nog maar één
vonkje voelt gloeien in zijn uitgedoof-
den haard, och, laat die ana ten min
ste de gelegenheid geven, daarin te
rakelen, en het vonkje aan te bla
zen tot een helder brandende vlam.
om met nieuwe geestdrift den strijd
voor een duurzaraon vrede te be
ginnen.
Geeft u daanoor allen op als abon-
voor ons orgaan! Gij zult daar
mede aan dezen wereldbrand geen
einde maken, maar ge zult het rust
gevende gevoel hebben, alles te heb
ben beproefd, niets te hébben ver
zuimd.
Proefnummers zijn verkrijgbaar
Nassau plein no. 8, waar mm zich
ook als abonné of medestander kan
opgeven.
Th. THTEL—WEHRBEIN.
Waarnemend Presidente van groep
Haarlem.
SINT-NIOOLAASFEEST.
Afd. Haarlem B. v. N. O.
Zaterdtag, 4 December, viert de
Haarlemsche Afdeeling van den Bond
van Ned. Onderwijzers' wreer haar
Sint-Ni col aasf eest. In het Bron ge
bouw, Ln de B. S. voor L. O., in <le
9 gewone openbare lagere scholen, in
de beidfe Doopsgezinde scholen en in
de Gem. Bewaar- of Fröbelschool
(Janssiraat) wordt voor 4680 leerlin
gen l>et noodige ln gereedheid go-
bracht.
Voor al deze grage monden en ver
langende hartjes is een !>erg van ver
snaperingen en een stapel speelgoed
noodig; en wat deze en nog vele an
dere uitgaven, als kleeding b.v. kos
ten aan geld en dus aan arbeid, we
ten zij, die bij het slechte weer avond
aan avond er op uit gingen, om gel-
don in te zamelen bij familie en ken
nissen, maar meer nog bij weldadige
kindervrienden, die in onze gemeente
eu daarbuiten gelukkig nog vele
vinden zijn!
Daarbuiten! Wie onzer denkt dan
niet allereerst aan een dam© uit Bloe-
raendnaJ, wier naam te zeer bekend
is, dan dat we hem behoeven te noe
men; maar die van den beginne af
ons feeet op vorstelijke wijze steunde!
Doch behalve aan do honderd ttn,
die ln of buiten onze Spaarnestad ons
gaarne steunen, dankt de Afdeeling
aan de onderwijzeressen eu on
derwijzers zelf, dïe eerst f 280 uil
eigen zak gaven en daarna f 360 ont
vingen van familie of keunissen, tor-
vijl de Afdeeliingskas in een geval
•an nood d'it jaar een maximum van
f 100 beschikbaar stelde. Rekent men
hier nog een batig saldo van f 60 bij,
dan koint men tot een som van f SCO,
welke, hoe mooi ook, toch onvoldoen-
i voor een feest van grooten om
vang.
Want óf er geld noodig is! Nooit
te voren waren de aanvragen door de
damescommissie© om kleeren zoo tal
rijk! Meer dan 1000 leerlingen kwa
men in aanmerking en hét waren
nog niet eens allen!
Velen zijn echter geholpen en voor
al dezen is het Zaterdag dus dubbel
feest!
Om 1 uur 's middags komen ia het
Brongebouw de aanvangsklassen van
school 2 (Schoterstraat;, 3 (Parklaan!
7 (Spaaruwouderstrate), 8 (Haarlem-
mcrliedeetraat; en de Doopsgez. S.
II liipperdaparkj.
Om 3 uur vertrekken ze en worden
vervangen door die van school 4 eu 5
(Leidscheplein), 6 (Tempeltorsstraat},
9 (Linschotenstraaiti), lü (Bakkerstr.)
en de Doopsgez. S. I (Groot Heiiicj-
land), welke om 5 uur naar huis
gaan. Er wordt gezorgd voor geleide.
Alle onderwijzers(essen) kunnen bo
ne-den blijven, hun familieleden, wie
ook, die 't feest willen bijwonen, die
nen zich te voorzien vau vrijkaarten
en een plaateje te zoeken op de gaan
derij.
Een kaart is geldig van 13 óf van
3—5 en voor slechts één persoon! Al
leen degenen, die op dn lijst teeken
den, kunnen kaarten vragen; er zijn
er echter maar 2 maal 300 stuks!
We verwijzen verder naar de ii
no. geplaatste advertentie.
Ten slotte rest ons een woord
harte! ij ken dank aan al degenen, die
niet onverminderde sympathie hun
bijdragen gaven; en aan al de dames
en heeren, die, de een in mindere, de
ander in meerdere mate, hun best
hebben geduan om den dag vau Sint-
Ni ooiaas te maken tot ©en in alle op-
aichten heerlijken, heuglijken feest
dag!
Namens da Feesten
F. WIJN LA Jz.
30 Nov. 1915.
Citroenen, 4000 «tuk©, f2fS per
100 ©tuks.
Regeeringsgroente was niet aan
wezig.
INGEZONDEN MEDE DEELINGEN
90 Cts. per regel.
ELECTRISCKE-
EN GASLAMPEN
voor dlrooto aflevering
in groota varaohelden-
hald voorhandon bij
Bartaljorisstraat 18.
Groota sorteering, bij
Bartsljorisitraat 24. Taliigon 659
Marktnieuws
roenten markt,
gehouden te Haarlem, op 29 Novem
ber 1915.
Aangevoerd en verkocht
Appelen, 150 H.L., I 'S—fl per H L.
Peren, 125 ILL, 3-/4 per III-
Bloemkool, 1000 stuks, f 14—18 per
100 ©tuks.
Boerekool, 2000 ©tuks, 22 1/2—25 ct.
per mond.
Rooda kool, 1500 ©tuks. 4—6 cent
per stuk.
Spruitkool, 200 zak, (2.40—f 3 per
Gele kool, 100 stuks, f 5—6 per
100 riuke.
Wortelen, 10Q0 bos, f 10—/ 12 per
100 bos.
Andijvie, 1000 stuks. 20-25 cent p.
mand.
Prei, 100 bos. 8—10 cent per bos.
Bieten, 500 stuks, f 140—1.75 per
100 ©tuk©.
Penen, 250 K G.. 4—5 cent per K G.
Sinaasappelen, 1000 ©tuks, 2~"
f 4 per 100 6tuks.
Mandarijnen, 2000 stuks, 3-/4
per 100 ©tuk©.
Stoomvaar tbcrichien
STOOMV-MIJ NEDERLAND.
Het et. Prinses Juliana (thuisreis)
passeerde 26 November Kaap St. Vin
cent.
Het st. Celebes (uitreis) vertrCk 27
November van Napels.
Het et. Jan Pielersz. Coen (thuis
reis) vertrok 26 November van Pcrim.
Het 6t. Prinses Juliana (thuisreis)
vertrok 27 November van Lissabon.
Het st. Radja, van Java naar New-
York, vertrok 26 November van Port
Natal.
Koningin der Nederlanden (uitreis)
vertrok 25 Nov. van Suez.
Het st. Kaugean (thuisreis) is 28
November Dover gepasseerd.
Het st. Java (uitreis) passeerde 26
November Perim.
Het st. Kambangau (uitreis) arriv.
29 November te Pa dan g.
Het et Timor (uitreis) passeerde 27
November Finisterre.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het st. Pluto, van de Middell. Zee
naar Amsterdam, pass. 25 November
Ouessant.
Het st. Atlas vertrok 28 November
van Carthagena naar Amsterdam.
Het st Bacchus, naar Cardiff, is 28
November Folkestone gepasseerd.
Het st. Calypso vertrok 28 Novem
ber van Gibraltar naar Amsterdam.
Het st. Castor arriv. 28 November
van Valencia te Carthagena.
liet st. Hector arriveerde 27 Nov.
van Gibraltar te Barcelona,
llet st. Luna vertrok 28 November
in Gibraltar naar Rotterdam.
Het st. Oberon vertrok 28 Novom-
ber van Lissabon naar Amsterdam.
Het st. Saturn UB vertrok 26 Novem
ber van Gibraltar naar Buenos-Ay-
res.
Het ©t. Triton arriveerde 29 Nov.
van Spanje te Amsterdam
Het sL VeSta vertrok 27 November
in Kopenhagen naar Swansea.
Het st. Euterpe vertrok 27 Novem
ber van Amsterdam naar Swansea.
Het st. Neptunu© vertrok 27 Novem
ber van Amsterdam naar Marokko.
Het st. Danae vertrok 25 November
van Mogador naar Casablanca.
Het et. Titan vertrok 27 November
van Amsterdam naar Bordeaux.
Apollo arrivoerde 26 Nov. van Va»-
lencia te Rotterdam.
Pollux vertrek 25 Nov. van Ganua
nunr Catania.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
liet st. Beekbergen arriveerde 27
November van Philadelphia to Rot
terdam
Noorderdijk arriveerde 25 Nov. van
Rotterdam te New-York.
Het st. And ijk, van Antofagasia n.
Rotterdam, vertrok 26 November van
St. Vincent.
Het ©t. Norfolk vertrok 26 Novem
ber van Baltimore naar Rotterdam.
Het st Zuiderdijk arriveerde 26 No
vember van Rotterdam te Baltimore,
Het st. Callisto, van Savannah naar
Rotterdam, passeerde 27 November
Scilly.
Het st. Wester dijk vertrok 28 No
vember van Rotterdam naar Balti
more.
Het st Poeldijk arrivoerde 26 Nov.
van Rotterdam te Havana.
KON. IfOLL. LLOYD.
Het st. ILoilandia arriveerde 28 No
vember van Buenos-Ayres te Arostcr
dam.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Het et. Commewyne arriveerde 28
November van Suriname te Amster
dam.
Jan van Nassau arriveerde 26 Not.
van New-York w Rotterdam-
Colombia ver-ok 26 Nov. van Am
Sterdam naar West-Indit.
Prins Fredei.k Hendrik vertrek 24
No!, van New-York naar West-Iudiè.
Prins Willem 1 arriveerde 24 Nov.
van Paramaribo te New-York.
KOTTKRDAMSCHE LLOYD,
liet ©t. Sittdoro (uitrei-, passoordo
25 November Gibraltar.
Het st Dj ember (thuisreis) arriveer/
de 26 November to Gravesend.
Het si. Ophir vertrok 28 Nomnbot
van Rotterdam naar Batavia en vva»
te 2 uur 30 voorin, io zee.
KON. IiOLL. LLOYI).
liet st Delfland (thuisreis, vertrok
27 Nov. van Ruenos-Ayres.
Het ©t Kernland (uitreis) vertrok
27 November van Rio-Jarieiro.
Het st Gelria (uitreis frtrok 24
November van Falmouth.
Het st. Rijnland (uitreis! arriv. 26
November te Buenos-Ayrea.
Hot et. Tub&ntia thuisreis) vertrok
27 November van Montevideo^
