F, WISBM h LIMMI
Sioote collectie Bonten en Moffen.
IFFIÏ- II ÏIEiatlBlL
GEBIT. LOOTS, Wl|nhand9lm 0UDE BilB?MX
J< DE HA AM, Julianapark 62
Electrische Koffiebranderij volgens het nieuwste systeem
ZIJLSTRAAT 47. RGTSEtVSA Co. TELEFOON 156
B0URG06NE WIJNEN
JOH* BLESGRAAF, Dameskapster
Reparatie-Inrichting
D. N. H. HAASE Zoetestraat 2"
Piano's* Orgels.
Voorziening betreffende het eed*
vraagstuk, verklaart de Regeoriug,
da), haar te midden van zoo velerlei
critiek welkom, was de haar gebrach
te hulde, dat „zii zich door de onder
vonden teleurstelling niet. heeft laten
weerhouden om opnieuw een poging
tc doen. ten einde in den noodtoe
stand te voorzien."
Onvoorwaardelijk erkent zij, dat
zoowel aan het vorige als aan het
thans aanhangige ontwerp bezwaren
zijn verbonden. Doch zij meent, dat
een alle bezwaren opheffende rege
ling niet is te treffen.
De moeilijkheid, om tot een oplos
sing te komen, ligt hierin, dat men
hier te doen heeft eenerzijds niet het
belang, dat de zorg voor de waarach
tigheid der af te leggen verklaringen
het behoud vordert van de eedsver-
plicliting, en anderzijds met dat van
de eerbiediging van de gewetensvrij
heid. die voor bepaalde personen een
vrijstelling vordert.
Niet bij ieder geval van beëediging
Js dit conflict van belangen aanwezig.
Jn de grooto meerderheid der geval
len bestaat hij den te beëedigen per
soon geenerlei gewetensbezwaar om
den eed af te leggen, zal deze inte
gendeel juist door den eed zich ge
steund gevoelen bij zijn "streven om
een zoo nauwkeurig mogelijke ver
klaring of te leggen, en kan derhalve
de Staat het volle eischen wat hij in
het belang van de waarachtigheid
der verklaring nuttig zal achten. In
andere gevallen is de godsdienstige
overtuiging van den te beëedigen per
soon een zoodanige, dat het afleggen
van een eed voor hem met de minste
bindende beteekenis zou hebben. In
dat geval zal zijn gemoedsbezwaar
volkomen kunnen geëerbiedigd wor
den zonder ecnige benadeeling van
bet belang der waarachtigheid; inte
gendeel, de waarborg voor waarheid
sprei" n zal worden verhoogd, indien
de doelde persoon niet zal genood
zaakt zijn, zijn belofte om de Waar
heid te zeggen, te kleeden in een eeds
formule, waarvan het uitspreken
hem reeds een onwaarachtigheid is.
De moeilijkheid ontstaat eerst, wan
neer een persoon beëedigd moet wor
den. wiens eed wèl een bijzondere be
teekenis zou hebben, maar wiens ge
moedsbezwaren zich tegen het afj eg
gen van eeden verzetten. Het stelsel
van het vorige en van het tegenwoor
dige ontwerp van wet is. dat in zoo
danige gevallen het belang der gewe
tensvrijheid praedomineert. Werd
ook ten aanzien van de laatstbedoelde
groep van personen de eedsdwnxig
onbeperkt gehandhaafd, zoo zou dit
medebrengen, dat in ieder voorko
mend geval van den hier bedoelden
aard zonder uitzondering aan
iemands consciëntie geweld werd aan
gedaan, niettegenstaande do gee-st
der Grondwet duidelijk doet blijken,
dat in zake den eed het beginsel van
vrijheid van godsdienstige meenin-
gien is te eeihicdigen.
Tegenover deze zekerheid van kren
king van godsdienstige overtui
ging bij aanvaarding van dit andero
stelsel, bestaat bij het thans gevolgde
stelsel slechts de kans, dat een enkele
maal de waarachtigheid eener ver
klaring kan worden geschaad. De Re-
geering nu heeft in de eerlijkheid van
de overgroote meerderheid onzer be
volking voldoende vertrouwen, om in
vergelijking met het groote belang
der conscientievrijbeid da kans op
een dubbele schending der waarheid
niet te hoog aan te slaan. Een dub
bele schending der waarheid! Want
niet alleen moet, wil het voorgedra
gen stelsel aan het belang van de
waurheid tekoit doen, de inhoud der
verklaring zelf onwaar zijn, maar bo
vendien moet de te beëedigc-n persoon
aan zijn onwaar getuigenis laten
voorafgaan een onware verklaring
ten aanzien van de inwendige roer
selen van zijn gemoed. Hij moet op
zettelijk en geheel eigener beweging
gemoedsbezwaren voorwenden tegen
het doen cener verklaring onder aan
roeping van Gods naam, gemoedsbe
zwaren bovendien, waarvan de on
juistheid allicht door anderen kan
worden ingezien.
Bij do overweging dier vraag, of in
derdaad te vreezen is, dat herhaalde
lijk gemoedsbezwaren zullen worden
voorgewend, zie men voorts niet over
het hoofd, dat hier juist geldt een ca
tegorie van personen, voor wie op
grond hunner godsdienstige overtui
gen de eed bijzondere beteekenis
zou hebben, personen dus van wie
vaststaat, dat zij voor hoogere gevoe
lens vatbaar zijn en van wie ais zoo
danig over het algemeen eerlijkheid
ten aanzien van bun gemoedsleven
mag worden aangenomen.
De Regeering bestrijdt voorts uit
voerig de opvatting als zou dit ont
werp „in werkelijkheid den eed facul
tatief stellen."
Kon de Regeering bezwaarlijk ko
men tot een voorstel, waardoor, zij
het ook met de uitgesproken bedoe
ling van slechts tijdelijke noodrege-
Jing. uitsluitend in de ontstane juri
dische leemte zou vrorden voorzien,
'daarentegen bestond bij hen geen be
denking aan de door hen voorgestel
de regeling een strikt tijdelijk karak
ter te geven.
De termijn van 1 Januari 1919 zou
te kort zijn. om ten aanzien van do
werking der voorgestelde regeling er-
raring op te doen.
DOODGESTOKEN.
Uit Weert meldt men aan de
-Limb. Koerier"
Een vreeselijke misdaad heeft de
Sint Barbara-kcrmis tr Tungelroij
plotseling verstoord. Zondagavond
kenmerkte zich door een buitengewo
ne drukte in de cafó'e. In het café
aan de tramhalte bevond zich onder
de aanwezigen een Belgisch vluch
teling. die reeds een 5-tal maanden
bij een landbouwer in betrekking is
en door zijn ijver en aangenomen
omgang vele vrienden had. Door eeni-
go aardige voordrachten te geven,
meende hij de feestvreugde te vcr-
hoogen. Op een eloel staande, was hij
nauwelijks met een voordracht b-v
gonnen, of daar komen luid schreeu
wend en ainvende eenige jongens
binnen van het gehucht „de Dljkor-
straat". De niets kwaads vermoe
dende voordrager word onmiddellijk
zonder de minste aanleiding van zijn
«toel geduwd en beetgenomen. De
verschrikte jongeling sloeg op do
vlucht, doch kreeir in de gang bij de
deur reeds zulk een sleek met een
mes, dal hij dood neerviel.
Van drie personen die gearresteerd
werden, werd zekere S.. als vermoe
delijke dader niet het lijk geconfron
teerd.
Mlebruik van drank schijnt ook
hier weer de oorzaak va-i deze treu
rige misdaad te zijn
EEN ADELLIJKE OPLICHTER.
Ter beschikking von de justitie is
gesteld een koopman, verdacht van
oplichting. Do man, een baron, was
met een Rotterdarnsche firma in re
latie getreden, om aan deze eenige
vaten olie te leveren. Hij kreeg daar
voor f 1000 in voorschot. Do olie
werd niet geleverd. Toen de Rotter
dammer op levering bij den adellij
ken koopman aandrong, wist laatst-
gonoemdo hem over te halen, nog een
hoeveelheid olie te koopen, waarvan
hij een monster bij' zich had. Do Rot
terdarnsche firma deponeerde 3000
bij de Rotterdarnsche Bank, in af
wachting van dezo levering der olie.
Hier kwam echter weer niets van.
Nu werd de zaak verdacht gevonden
en de firma doed bij de politie aan-
flfte, dat zij opgelicht was voor
1000.
Langen tijd was de koopman zoek.
Dinsdag werd hij echter door een po-
litie-agent in de „Kroon" te Amster
dam gearresteerd zoo meldt het
Alg. Handelsblad.
ONGELUKKEN.
Te Peins (Fr.) geraakte een ingeze
tene onder een wagen en werd zwaar
inwendig gekwetst opgenomen. Zijn
vrouw werd bij het hooren van het
ongeval krankzinnig en is reeds In
een gesticht opgenomen. De man
wordt in een ziekenhuis verpleegd.
Het éénjarige Zoontje van Minke
te Avereest m'd Heest. Is in een kin
derwagen, waarin het lag te slapen,
verbrand.
De kleeren van het kind hadden
vlam gevat, doordat ze in aanraking
kwamen met een spirituslichtje.
Dinsdagavond werd de 61-jarige
los-werkman P. vuil den Berg, uit
Ridderkerk, tijdelijk verblijvende te
Rotterdam, aan de Katendrechtsche
haven gevonden, toen van een voor
loods D. staanden spoorwagen, waar
op hij werkzaam was geweest, ge
vallen was. Dr. Van Danzig consta
teerde den dood ten gevolge van
schedel break.
NOODLOTTIG SCHOT.
De 'ebroeders Dinant, twee acro
baten, die ongeveer veertien dagen
geleden nog geregeld in het Rozen-
theater te Amsterdam optraden, had
den In de nabijheid van de Kalfjes
laan bij Amsterdam ©en woning be
trokken, vanwaar zij geregeld ©lken
dog op jacht gingen. Ook Dinsdag is'
dat geschied, zoo meldt de Tele
graaf. Tegen den avond bevonden do
gebroeders zich in do Diemerlaan.
Een hunner schoot op e«en vogel die
gewond in zee viel. Wet behulp van
een bootje wilden de jagers liet dier
opvissehen. Reeds lagen de geweren
op de«n bodein van het schuitje en ook
de jongste Dinant, de 21 jarige Koen,
had reeds plaats genomen. Toen de
oudste van het tweetal instapte, stiet
hij met zijn voet tegen den haan van
het geweer. Het schietwerktuig ging
af en de maai In het schuitje kreeg
de volle laag in cte borst. De ongeluk
kige was terstond een lijk. In variété-
kringen wekte het gebeurde een ge
weldige sensatie.
Groningen. Geslaagd voor liet can-
didi&atsexamen wis- en natuurkunde
do heer G; Edouim.
Leiden Geslaagd cand.ex. rechten,
de heer G. Greve.
Utrecht. Bevoiderd lot doctor in de
wis. mi natuurkunde óp proefschrift,
do heer .1. van Bruggen, geb te 'Té-
leringen.
j Amsterdam. Bevorderd tot doctor
in de Nedorlandsche letteren op
proefschrift ,,De RomancppQëzi© in
Noord-Nederland van 1780 tot 1830',
do heer A. Zijderveld, geboren te
Hendi ik-Ido-Ambacht.
Leiden. Geslaagd Candida als-exa
men rechten de hoeren P. Zeeuw Jr.
On 1'. de Niet.
K A R Dl N AALSBEN pEM ING E N.
In de bijeenkomst van het consisto
rie heeft de Paus de volgende nieuwe
kardinalen benoemd mgr. Scapinel-
li, nuntius te Weenen, mgr. Fruh-
wirth, nuntius te München, mgr.
Tonti. nuntius te Lissabon, mgr.
Cagliero, apostolisch afgevaardigde
in Midden-Amerika, mgr. Mistran-
gelo, aartsbisschop van Florence,
mgr. Gusmini, aartsbisschop
THEE van f 1.-. I 1.20. r 1.40. t 1.50
sd booger.
3T0FTHEE van f 0,90, I I,-. f 1.25
MOKKA KOFFIE 1.20
WIEIER MELANGE. 1,-
SURIK. KOFFIE0,90
Bij 2 j Kgr. contant 5 ol° korting.
PRSAIGER KOFFIE I 0.77'|,
JAVA KOFFIE r. „0,72')
0,67'/,
Gewone Kofifs 60 eti.
Kan/oor PIETERSTRAAT 19-21.
Stoomvaar Uitrichten
Rechtszaken
VONNISSEN.
De rechtbank te Amsterdam heeft
veroordeeld tot 3 maanden gevan
genisstraf, overeenkomstig den eisch
van het O. M., een 43-jarig diamant
slijper, die in het Centraal magazijn
van militaire kleeding en uitrusting
werkzaam was, wegens diefstal van
20 paar sohoemilen, toebehoorende
aan den Staat der Nederlanden tot
10 maanden gevangenisstraf, over
eenkomstig den eiscii van het O. M.,
een 18-jarig banketbakkereknecht, we
gens oplichting. Hij had op 15 Octo
ber j.l per telefoon een banketbak
ker opgedragen voor 11.20 bonbons
te bezorgen bij een familie aan de
Prinsengracht en aan den brenger
40. wisselgeld mede to geven. Toen
het lekkers daar bezorgd werd,
wachtte hij Alen loopjongen op, nam
het lekkers van hem aan plus het sal
do f 38 80 en ging daarmee op den
loop.
Koloniën
PESTGEVALLEN OP JAVA.
Regeeringstelegram, betreffende
peslgevallen op Java van 5 tot en met
18 iNov. j.l.:
Kediri 40 nieuwe gevallen, 39 doo
den; Paree 81, nieuwe gevallen, 77
dooden; Berbek 3 nieuwe gevallen, 4
dooden; Blitar 3 nieuwe gevallen, 2
dooden; Soerakarla 192 nieuwe ge
vallen, 182 dooden; Soekoardjo 1
nieuw geval, geen dooden; Malang 8,
Toeloengagoeng 6, Soerabaja (stadj
1, Soerabaja (afd.) 1, Modjokerto 2,
Klatetn 2, Kragen 1, en Karanganjar 1
doodelijke gevallen.
Hierbij wordt aangeteekend dat de
totaalcijfers over bovenbedoeld tijd
vak zijn 342 gevallen, 326 dooden, en
dat zij over het nagenoeg overeen
komstige 14 daa.gs.che tijdvak van het
vorige jaar (4 tot en met 17 Nov. 1914)
bedroegen 538 gevallen en 471 dooden.
STV. WIJ. NEDERLAND.
Jan Piutorsz. Goen (thuisreis) arri
veerde 6 Dec. te Genua.
Ja\a (uitreis) vertrok 6 Dec. van
Colombo.
Koningin der Nedeilanden (uitreis)
vertrok 6 Deu. van Colombo.
Lombok (thuisreis) vertrok 5 Deo.,
van Sabang.
Butjun, van Amsterdam naar New-
York, passeerde C Deo. Dungeness.
Het sf. Grotius (uitreis) aniveoixlo
7 Dec. to Port Said.
liet st. Karimoen (uitreis) pnsseerdo
6 Dec. Gibraltar.
Het st. Krakatau [uitreis) passeerde
6 Deo. Perim.
Het st. Ambon (uitreis) Is 7 Dec.
Prawlepoiut gepasseerd.
Het st. Banda (thuisreis) vertrok 7
Dcc. van Port Said.
Hot st BilJiton (thuisreis) vertrok 7'
Dec. van Port Said.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het st. SteLla vertrok 6 Dec. van I
Montevideo naar Bahia.
Het st, Vulcanus arriv. 6 Dec. van
Livorno te Argostoli.
Het st. Helena, van Amsterdam n, I
Gibraltar, is 7 Dec. Carvoeiro gepass.
Amor arriveerde 3 Dec. van Cardiff
to Tarragona.
Castor van CaitDhagma naaY Am
sterdam, pasoeoivte 4 Dec. Penlche.
Ecuador vertrok 3 Dec. van Buenos
Ay res na ar Las Pal mas.
Euterpe vertrok 7 Dec. van S'wanl-
eea naai' Almeria.
Leda, vertrok 4 Dec. vam Valencia
naar Rotterdam.
Venus van Amsterdam naar Vigo,
paaseerdo 6 Dec. Dover.
Mars arriveerde 7 Dec. van Kopen
hagen to Amsterdam.
Vesta van Kopenhagen naar Swan!-
-a, passeerde 5 Dec. Dungeness.
Het st. Mercurius arriveerde 6 Dec.
van Palermo te Lissabon.
ROTT. LLOYD.
Het si. InsulLnde (thuivreisi veitrok
5 Dec. van Padang.
i Het st. Kediri (thuisreis) vertrok 5
Dec. van Padang.
Het sloomschip Bengalen (thuis
reis) passeerde 4 December Perim.
Het stoomschip Djember arriveerde
5 Deo. van Java te Rotterdam.
Het st. Birma (thuisreis) vertrok 4
December van Batavia.
Het st. Rindjani (uitreis) arriv. 6
December te Batavia.
Ophir (uitreis) passeerde 5 Dec.
Dungeness.
Palenibang (uitreis) arriveerde 6
I Dec. te Padang.
Lunavan de Midd. Zee naar Rot
terdam, ls 4 December bij Detil ge
ankerd.
Het st. Djocja (uitreis) passeerde 6
Dec. Bevezier.
Het st. Goentoer (thuisreis) arriv.
7 Dec. te Suez.
Het st. Samarinda arriv. 6 Dec.
van Tecopilla te Coronet.
I Het st. Kawi (thuisreis) is 7 Dec.
bij Deal geankerd.
Het st, Djebres arriveerde 7 Dcc.
van Marseille te Cardiff.
HOLL. AM ICR UK A LIJN.
Noordam, van Rotterdam naar
New York. passeerde G Nov. dee nam.
6 u, Wjglit.
Poeldijk arriveerde 6 Dec. van Rot
terdam te New-Orleans.
•Slotendijk vertrok 5 Dec. van New1-
Orleans naar Rotterdam.
Zijldijik arriveerde 5 Dcc. van Rot
terdam tc Boca Gronde.
Hot st. Andijk, van Antofagosta n.
Rotterdam, passeerde 7 Deo. 7 uur 30
voorni. Dover.
Het st. .Maasdijk \ertrok 6 Dcc. van
New-York naar La Plata.
Het st. Veendijk, arriveerde 6 Dec.
van Rotterdam te New-Orleans.
Het sf. Rijndam, van New-York n.
Rotterdam passeerde 7 Dec. 5 uur 30
nam. Lizard.
Het st. Zuiderdijk vertrok 6 Dec.
van Newport-News naar Londen.
Heit st. Polynesia vertrok 6 Der. n.
New-York naar Rotterdam.
KON. HOU.. LLOYD.
Het st. Kernland (uitreis) arriv. 5
Dcc. te Buenos Ayres.
Het st. Hollandia vertrok 8 Deo. van
AREGANG 1-3-3'
ASTRAKAN - PLUCHE enz.
voor Mantels en garneering.
Kerk en School
ACADEMISCHE EXAMENS.
Groningen." Geslaagd voor het Can
dida akexamen geneeskunde de heer
J. G. Rijkmtui.-. \oor het doctoraal
examen reehten de heer N. van Has
eelt.
Leiden. GeeJ. cand. ex. rechten, de
heer G. Mesdag; doet. ex. rechten, do
heer "NV. Loeb, Eind-ex. Ind. Adm.
dienst, de heer J. P. de Kat Anggliuo.
Amsterdam naar Brazilië en Buo-
nos-Ayres.
Het st. Frisia (thuisreis) ls 7 Dec.
Dungeness gepass.
liet st. Tubantia (thuisreis) is 6
Dec. Fernando Noronha gepas?.
•STV. MIJ. OCEAAN.
An tenor, van Batavia naar Londen
en Amsterdam, arriveerde 5 Deo. tc
Suez.
Alciuous, van Batavia naar Livei1-
pocl, arriveerde 6 Dec. te Plymouth.
KON. WESTIND. MAILDIENST.
Oranje Nassau (thuisreis) vertrok 2
Dwmber van Paramaribo.
Ten overstaan van Notaris
VAN CRANSN3URQH,
te Haarlem, zal op
ZatsrdaD 11 December 1615,
des avonds na 5 uur in 'T NOTARIS
HUIS aan de Bilderdijkstraat No. 1,
te Haarlem, pubkek worden verkocht:
Nos. 1 en 2, Twee HEERENHUI
ZEN met ERVEN en TUINEN, to
Haarlem, aan het Ripperdapark,
plaatselijk get. 39 en 41, kad. Sectie
B, nos. 1553 en 1554, reder groot 1
Are 75 Centiaren.
No. 3. Het HEERENHUIS met ERF
en TUIN en afzonderlijke POORT,
te Haarlem, aan den Zijlweg, plaat
selijk get. 95, kad. Sectie A, no. 1003,
groot 2 Are 12 Centiaren.
Breederbij biljetten omschreven.
Perceel no. 1, is onverhuurd; no. 2
is verhuurd voor f 550.— per jaar tot
1 Mei 1917, en no. 3 tot 1 Mei 1916
voor f 600.per jaar.
Bezichtiging: Dinsdags, Donder
dags en op den Verkoopdag telkens
van 2 tot 4 uur, mits vooraf belet
vragende.
Aanvaarding bij de betaling van
den koopprijs vóór of op 22 Januari
1916.
De perceelen nos. 1 en 2 zullen eerst
ieder afzonderlijk en daarna gecom
bineerd worden geveild.
2/3 van de koopsom kan als eerste
hypotheek tegvn een rente van 4 3/4
op het verkochte worden gevestigd.
Nadere informatiën ten kantore
van Notaris VAN CR AN'ENBURGII
voornoemd, Kruisweg 72.
KOUDENHGRN 14,
BIEDT ZICH'ALS ZOODANIG BELEEFD AAN.
Tevens goedkoopste adres van alle soorten Kaarwerk*
Vrüwilliie
Openbare Verkooping
Notaris P. F. DE BORDES,
te Haarlem, zal op
Zaterdag 18 December 1915,
's nam. na 5 1/2 uur in 't NOTARIS
HUIS te Haarlem, aan de Bilderdijk
straat no. 1 bij den Zijlweg, publiek
verkoopen:
A. Vier BURGERWOONHUIZEN
niet SCHUREN, ERVEN en GROND,
pi. get. 52, 54, 102 ©n 104, en een per
ceel TUINLAND, nabij Santpoort
aan den Slaperdijk in de Gemeente
Schoten, kad. bekend Sectie A, nrs J
307, 303, 311 en 312, resp. groot 189 i
c.A., 192 c.A.. 206 c.A. en 210 c.A. J
en no. 287, tuinland 53 Aren.
B. Een perceel GROND, vroeger ge-
naanid „Pomona" te Schoten aun
den Rijksstraatweg, kad. Sectic A,
nrs. 213, 214 en 215, samen groot 1
II. 61 A. 95 c.A.
Uitvoerig op biljetten omschreven.
Bezichtiging Dinsdags en Donder
dags en op den verkoopdag van 2—4
uur. Aanvaarding bij de betaling vóór
of op 29 Jan. 1916.
Inlichtingen verkrijgbaar ten kan
tore van Notaris P. HEIMANS te
Amsterdam, Weteringschans 237 wat
betreft do perceelen sub A, bij de hee-
ren H. VAN DAM Azn. en ZONEN te
Amsterdam, Kloveniersburgwal 70
wat betreft perceel sub B en bij den
Notaris P. F. DE BORDES, Ged. Oude
Gracht 108 t» Haarlem en den ge
machtigde W. BOSMAN, Wagenweg
255 te Haarlem, wat aangaat alle
perceelen.
voor alle soorten Rijwielen.
IMPERIALS BLANK EN VET.
J. VAN DER LAAN,
Rivlervisohmarkt 13,
Ttlefoon 545.
Tandarts SWAAP
Kruisstraat 40, Haarlem.
Dagelijks te spreken van KM'i, uui
KUNSTTANDEN vo.gens
Amerik. systeem,
in goud gezet van f 2.50 af per tand.
Porselein- en goudvullingen.
Operation pijnloos.
Berato klaaao merken. Langdurige garantie
Stemmen per keer en per abonnement.
voorheen te stemmer DÜWAER 4 HAESSENS, Amsterdam.