HURLER'S Dmblui
|Ds Europeesciie Oorlog.
Alleen op de Wereld
TWEEDE BLAD
Dinsdag 8 Februari 1916
OM ONS HEEN
No. 2118
Het Anti'smokkelbBreaa.
Terwijl ln tijd van vfede do smok
kelarij niets anders 19. dan een
poging om aan een invoerrecht te
ontkomen, is ze ln tijd van oorlog
van veel ernstiger aard. De Regee
ring heeft allerlei verbodsbepalingen
gegeven betreffende uitvoer, in ver
band met de voorraden, die wij zelf
voor ons eigen land noodag ihebben,
en de N. O. T. neemt verschillende
verplichtingen op zich tegenover het
buitenland, dat aanvoer van buiten
iniet over de grenzen zal worden ge
bracht. Men kan dus zonder eenige
overdrijving zeggen, dat een uitge
breide smokkelarij ons in binnen-
landache en buitenlandsche moeilijk
heden brengen kan.
In weerwil daarvan heeft zich een
zeer levendige smokkelhandel in ons
land ontwikkeld, die aanvankelijk
niet geheel bedwongen kon worden
door verscherpte maatregelen is na
derhand veel belet en ongetwijfeld
ook wel veel voorkomen. De heer
H. M. C. Koldert heeft voor eigen
rekening een anti-smokkelbureau ge
sticht. om mee te helpen de smokke
larij teaen te gaan, welke onderne
ming is vastgehaakt aan een protest
tegen plotseling ontslag, dat door
twee redacteuren van de Telegraaf
tegen hem en zijn blad op touw is
gezet Natuurlijk hadden die twee
dingen niets met elkander uitstaan
de het ontslag is een zuiver interne
zaak. waarmee het publiek niets te
maken heeft en waarvoor het ook
niet warm zou geworden zijn. De
stichting van het anti-smokkelbureau
op zichzelf kan den heer Holdert niet
kwalijk genomen worden, omdat het
toch geen fout van een burger van
den Staat kan wezen, wanneer hij
iels wil tegengaan, dat door den
Staat zelf bestreden wordt. Gewoon-
I ik ontmoet de Staat zoodanige mo
dewerking niet. wel liet tegendeel.
liet was dan ook de manier", waar
op het smokkel bureau werkte, die
den heer Koldert euvel werd geduid.
Men legde zijn agenten provocatie
ten laste en ik denk er niet aan. te
veronderstellen, dat zij bi? bet hun
opgedragen werk niet wel eens ge
zondigd hebben door somtijds on
juiste middelen te kiezen of. in hun
ijver, te ver te gaan. Het kan wei
7,iin. het zal wel zijn. Maar ook dat
verminderde niet de waarde van het
werk en van den opzet van het bu
reau. of van do bedoeling, die or
aan ten grondslag lag. Fouten
maakt iedereen zouden speurders
naar smokkelarij, die om zoo 'te zeg
gen een geheel nieuw bedrijf inaugu
reerden. waarvoor geen algemeen
geldende regelen bestaan, waarvoor
do wijze van optreden, van handelen
door ervaring omschreven noch be
grensd is. dan feilloos zijn Dat
raag niemand verlangen.
Ernstiger schijnt dan ook de be
tichting. dat dit anti-smokkelbureau
inlichtingen gaf aan buitenlandsche
gezantschappen en het is dit vooral,
waarvan aan den leider van het
nnti-sinokkelbureau een grief ge
maakt wordt. Terwijl het publiek
met instemming en goodkeuring
leest, dat de opperbevelhebber van
leger en vloot en de Minister van
Handel en Nijverheid met het werk
van dat bureau zijn ingenomen,
keuren sommigen af, dat deze gezant
schappen eveneens op de hoogte
waren van wat het bureau ontdekte.
Waarom ik hot vreeselijko daarvan
niet kan inzien, zal ik dadelijk ver
klaren. vooraf een opmerking over
het zonderlinge feit. dat er dus Ne
derlanders z!ifi, dfë vooral ernstig
vinden, dat de smokkelarij aan
de kaak gesteld wordt. ,,Het
kwam niet te pas", zeggen ze. „dat
die buitenlandsche mogendheden
daarvan op de hoogte werden ge
bracht."
Staan wij inderdaad nog zóó dicht
bij de Spartanen, die het misdrijf
alleen afkeurden wanneer het
ontdekt werd Of zijn wij door
de voordeelen. die sommigen uit
dezen oorlog hebben weten te beha
len, zóó ochterult gegaan, dat we
om het zoete winstje niet meer kun
nen zien. dat de fout in het smokke
len zelf lag en niet in de open
baarheid. die daaraan gegeven werd?
Welnu, men kan er zeker van
wezen, dat do beer Holdert zijn
bureau stichtte en onderhield,
geheel en al uit zijn particuliere
middelen, en dat zijn eenige doel
daarbij was: het welzijn van hot
vaderland. Het is diep droevig,
dat men zich zoo moeilijk iemand
kan voorstellen die zich moeite geeft
en kosten getroost alleen voor een
ideaalbet is werkelijk bescha-
mend voor onzen geest en ons ge
moed. dat bij zoovel en het wantrou
wen ontspruit hieruit, dat zij geen
..redeflijk" antwoord weten te vinden
op de vraag „waarom doet hij het'?"
Zijn ziel en geest zóó verachtend door
de voldoening over een winstje, dat
wij Inderdaad niet meer van iemand
kunnen gelóoven. dat hij streeft naar
een ideaal en geheel los is van alle
financiede overwegingen
Wie zich dat niet kan voorstellen,
dient zichzelf noodig te herzien, want
die slaat op 't punt te vervallen in
een hopeloos materialisme, dat op
den bodem van ieders werken en
streven enkel en alleen jacht naar
geld kan zien.
Boven zei ik. dat de mededeeling
aan de buitenlandsche vertegenwoor
digers zoo vreeseüijk niet is. Dit
standpunt is sedert de laatste week
al buitengewoon gemakkelijk te ver
dedigen. Van statistische getallen
van het anti-smokkelbureau weet ik
niets af. maar iedereen begrijpt,- dat
die niet halen kunnen bij de cijfers,
die in een openbare vergadering van
de Tweede Kamer over de smokke
larij meegedeeld zijn doorden
Minister van Oorlog zelf. AJ de ver
tegenwoordigers van vreemde mo
gendheden weten nu, door 'sMinisters
verklaring, dat bijna S7000 (zeven en
dertig duizend) arrestaties wegens
srrokkeletn zijn gedaan in 1915.
Blijkbaar was de Minister van
oordeel, dat met openhartigheid onze
neutraliteit veel beter gedimd is, dan
met wegmoffelen van de waarheid.
Ik goloof. dat dit verstandig gezien
is. Er blijkt immers de wil uit. om
het kwaad tegen te gaan I Maar
wóór schuilt dan. in dit licht bezien,
de fout v an den heer Holdert
Laat ons bovendien niet uit het
cog verliezen, dat de vertegenwoor
digers der vreemde mogendheden
hier niet zitten met gesloten oogen en
watjes in de ooren. Zij weten even
goed als wij allen, dat er geducht
gesmokkeld werd aan de grens. Dut
te willen verbergen zou wantrouwen
opwekken. Er voor uit te komen en
meteen te spreken over de middelen
om het tegen te gaan. geeft vertrou
wen.
Is het niet meikwaardig, dat de
inspecteur der recherche naar de
smokkelarij, een rijksambtenaar dus,
om inzage van de dossiers van liet
anti-smokkelbureau heeft verzocht,
feiteliik dus om medewerking heeft
gevraagd En kan men zich. bij kal
me overweging van dit alles, niet
voorstelten, dat de leider van hot
anti-smokkclburcau oprecht verheugd
vvus, toen zij het dun ook hij huis
zoeking de justitie de haard legde
op zijn dossiers, die hij haar ook
gaarne vrijwillig had toegezonden,
indien hij maar geweten hooi, dat ze
welkom waren 1
J. C. P.
Officieel nieuws.
Aan de Staf berichten ontleen en we:
WESTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Duitschen staf:
Hevig artilleriegevecht tusschen liet
kanaal van La Bassée en Atrecht, als
mede ten zuiden van da Somme. De
stad Lens werd gedurende de laatste
dagen door de Fransohen weder le
vendig beschoten. In de Argormen de
den de Franschen op hoogte 285 bij
La Fille Morte ten noordoosten van
LachaLade een mijn springen en bo
zetien die; doch door een tegenaanval
werden zij er dadelijk daarop weer
uit verdreven.
Van den Engelschen staf:
Zondag werden er 28 luchtgevech
ten geleverd, waarin zes Duitsche
machines gedwongen werden ln de
Duitsche linies te dalen.
OOSTELIJK OORLOGSVELD,
Van den Duitschen etaf:
Zaterdagnacht werd de door do
Dultschere veroverde Russische stel
ling bij den oostelijken oever van de
Szara aan den weg Baranowitechi
naar Ljachowitsclii zonder succes
.aangevallen. De Russen moesten on
der ernstige varliezen terugtrekken.
Ten zuidwesten ran Widzy viel een
Russisch vliegtuig, waarvan de be
stuurder zich in den weg vergist had,
ongedeerd in Duitsche handen.
UH don Balkan.
DE LUCHTAANVAL OP SALONIKT.
De .Evening News" meldt urt
Rome;
Griekenland heeft van D ui Lackland
schadevergoeding geëiecht wegens hot
bombardement van Salonitai.
UIT SALON HU.
Reuier seint uit Sakuitki:
Naar aanleiding van liet feit, dat in
een officieele verklaring uitgegeven
te Athene, wordt beweerd, dal de
Fransche autoriteiten te Saioniki
slechts ongeveer 60 L. benzine ln bo-
slag hebban genomen, verklaart het
Fransc'he hoofdkwartier,- dat in het
geheel 15,962 kilo benzine en 19.204
kilo olie in beslag zijn genomen in de
pakhuizen van de Astra Romana-
maatschappij, die gesloten waren.
De behoerder dier maatschappij,
een Dui'tschers, was den 3lsten De
cember onder beschuldiging van
sjnoniiage in hechtenis genomen, ter
wijl zijn zoon en een Duitsche Inge
nieur Effer uaar het buitenland wur
run gevlucht.
Vijftig vaten benzine werden niog
gevonden onder den grond, bedekt
met een laag van 20 c.M. aardie, die
gediend was, ten einde achterdocht
al te wanden. De andere benzin© en
olie waren in de gebouwen gevonden.
DE SERVISCHE KROONPRINS.
Reuter seint uit Korfoe
De kioonprlns van Servië is hier
uit Albanië aangekomen aan boord
van een Fransche torpedoboot.
AAN DE DARDA NELLEN.
Van den T u r k s c h e n etaf
Aan de Dardanelles vervolgde een
door luitenant Kronhais bestuurd
Turkseh luchtschip op 4 Februari
een Engelschen tweedekker. en
echoot dezen naar beneden, zoodat
hij tusschen Imbros en Kaba Tepein
zee vieL
AAN HET SUEZ-KANAAL.
De „Times" verneemt uit Cairo,
dat de verjaardag van den strijd aan
het Suez-kanaal voorbij is gegaan,
zonder dat de vijand eenige poging
deed, om die herinnering weer eens
wakker te roepen. Van het bestaan
van het leger. dat. naar werd uitge
bazuind. een aanval zou doen op
Eevpte, is nog niets gebleken. En do
algemeene opvatting is, dat na de
jongste gebeurtenisseu in den' Kau-
kasus en Perzië en na do omvangrij
ke voorbereidingen, die tegen een
mogeliiken inval zijn getroffen, het
Duitsche Ópper-commando wel zal
aarzelen een legermacht op te offe
ren. nu de verdedigers van hot Ka
naal in een betere positie zijn don
ooit. en de poging van de knmeraden
van een jaar geleden niet zal her
halen.
T®r Zao.
EEN DU1TSCH OFFENSIEF
TER ZEE?
Uit Rome wordt aan de „Daily Te
legraph" bericht
.De ..Angezia Nationale", die een
maand geleden de groole Zeppelin-
aid tegen Engeland voorspelde, zegt
uit dezelfde bron te hebben verno
men. dat Duitachland groote mari
tieme toebereidselen maakt voor een
offensief ter zee in de aanstaande
lente.
Duitschland zal spoedig in hel be
zit zijn van een aantal nieuwe sche
pen. die bestand zullen zijn tegen
torpedo-aanvallen en eene bewape
ning zullen voeren van 42 of zelfs 50
c.M. kanonnen."
D'e Wayfarer in de Nation is niet
gerust over de kanonnen van 42 of 43
cM.waarmee naar Lord Northliffe
dezer dagen aan een banket heef:
gezegd, hot nieuwe Duitsche linie
schip Hindenburg is bewapend. Hij is
er niet gerust ovar, omdat hi] niet
zeker is of de Engelschc admiraliteit
over tiet geheel wel van den houw van
DuKschë oorlogsschepen lijden» den
oorlog goed op de hoogte is gehouden
en zij nieuwe dingen, daarbij inge
voerd, met betere heeft beantwoord.
Er is iets niet in orde bij de Eogelsche
vloot, meeint hij. Het werk van den
Duitschen kaper die de Appaui en de
andere schepen vermeesterde, Is er
een nieuw bewijs van. Neen, zegt hij,
„het land is niet tevreden met don
staat van zaken. En de viool is ook
niet tevreden".
DE „APPAM".
Het Korresp. Norden meldt uR Ber
lijn:
Het is thans uitgemaakt, dait luite
munt Berg, die de Appam naar do
Ver. Staten opgebracht heeft, do ka
pitein van de Duitsche handelsmarinc
Franz Berg uit Appenrudo Is die to
vens reserve luitenant is van de
Duitsche marine.
TEiGENSPRAAK.
In een communiqué van de Brit-
sche Admiraliteit wordt gezegd „Vol
gens een hedc-u ontvangen telegram
bencht de „Köln. Zeitung" van de
Nederlandeche grens de mededeeling
te hebben ontvangen, dat het Engel-
sche oorlogsschip „Caroline" bij den
jongs ten luchtaanval op Engeland in
de rivier de Humber door een bom
was getroffen en in den grond ge
boord, waarbij een giroot aantal per
sonen om het leven zouden zijn go-
komen.
Noch de „Caroline", noch eenig an
der oorlogsschip en evenmin eenig
koopvaardijschip, hetzij groot of
klein, is echter in de Humber of in
welke haven ook door een bom go-
troffen."
Verspreid nieuws
ven deoorlogsvelden
DE
Hot Berl. Tageblatt verneemt uit
Tsjernowits, dat hot verloop van do
gebeur tonussen aan het B©3sarabisch©
front van de laatste Hen dagen de
opvatting rechtvaardigt, dat het Rus
sische offensief volkoman mislukt is.
Eem herhaling van de doorbraakpogin
gen is voorloopig niet te verwachten
De uitslag vau de gezamenlijke ope-
ratiën der Russen aan het Besenrabi
soho front is buitengewoon treurig.
Uit Rusland,
DE TOESTAND IN POLEN.
Uit do mededeel in gen gedaan naar
aanleiding van eon verzoek van een
vertegenwoordiger van Poolsch spi-e-
kende Amerikanen, blijkt dat de Brit-
BCtio regoeruig met de Fransche ro-
geering over don toestond in Polen
besprekingen lüeld. Die toestand is
vooral moeilijk om dat er gebrek
heerscht ten gevolge van de stelsel
matige requisities der bezettingsle
gers, _A!s mest nu uivoeren van over
zee toeliet, zou dat alles maar een
prikkel zijn tot nieuwe requisites.
In een schrijven van air Edward
Grey aan den leider van het Belgian
Relief Committee, zegt de minister,
dat er steeds toenemende aanwijzin
gen zijn van de Duitsch-Oostenrijk-
60iie requisities ui Polen ee dat hij
dus moet vreezen dat het onmogelijk
zou zijn met liet relief-commi'itee een
regeling te troffen, tem ij de Duitsche
en Oosienrijksche regieringen don
uitvoer van le\ eiismnldeleu uit Rus
sisch Polen verbieden en w aarborgen
geven, dat de voorraden levensmid
delen aldaar niet tot onderhoud van
de bezettende legers zul 1 an dienen.
Do minister meent, dat ook afgeschei
den van do vraag vau den invoer
zulke maatregelen door den toestand
waren geboden, en hij meent dus,
dat blijkbaar Duitschlaud en Oosten
rijk niot zullen willen meewerken in
het belang van de bevolking van Po
len.
UI! DuMsohland.
PRINS OSKAR VAN PRUISEN
GEWOND.
Wolff seint uit Berlijn
Kolonel prins Oskar van Pruisen
werd aan liet oostelijk front door een
granaatsplinter licht gewond aan het
hoofd en één boven dij.
DE OORLOGSBUIT.
De bladen te Berlijn bevatten arti
kelen. waarin de resultaten van den
oorlog op grond van den gemaukten
oorlogsbuit worden beschreven. Vol
gens die artikelen zijn thans In
üuitechland 1.489.971 krijgsgevange
nen. 9700 buitgemaakte kanonnen,
7700 munitie- en andere wagens,
1.3ÜO.OOO geweren en 3000 machine
geweren. N'let medegerekend zijn bij
de gevangenen en de gevangen geno
men manschap-pen, die door bondge-
noolen van Duitschland zijn overge
laten en bij het geschut de vele ka
nonnen. die verbrijzeld op de slag
velden zijn blijven liggen en de groo
te massa kanonnen en machine-gewe
ren, die, voor zoover ook munitie
werd buitgemaakt, door de Duitsche
legers in gebruik konden worden ge
nomen.
MUNITIE EN GESCHUT.
Reuter seint uit Petersburg:
Krijgsgevangenen deelden mede,
dat de Duitschers te Schaulen een
filiaal van de fabriek van Krupp heb
ben ingericht, waar een groot aantal
bewoners en Fransohe gevangenen
werken.
DE ZEPPELIN L 19.
Kapitein Persius schrijft in het
.Berliner Tageblatt„Hoe betreu
renswaardig ook het verlies van de L
19 met het grootste deel van haar be
manning is, het blijft toch altijd een
kleine troost, dat hét luchtschip niet
don vijand ten offer is .gevallen, maar
door de beschieting van neutralen te
gromde ging. De L 19 zal naar alle
waarschijnlijkheid door de mist wat
te dicht bij het Nederlaudsche eiland
zijn gekomen. Ook kan het door den
wind zijiii afgedreven. Het spreekt
geheel vanzelf dat de Nederlaudsche
kustwacht het recht had, het lucht
schip te beschieten. Daar de L 19 zeer
dicht langs den grond vloog waar
om is niet bekend konden de scho
ten natuurlijk gemakkelijk doel tref
fen. Op groote hoogte zou het lucht
schip boven Nederlandsch gebied
waarschijnlijk even onkwetsbaar ge
weest 2jn als boven Engelsch ge
bied".
NIEUWE MANSCHAPPEN.
In Pruisen moeten do landstorm
plichtigen die in Januari jl. 17 jaar
zijn geworden, zich ten spoedigste bij
de militaire overheid aanmelden
zoo meldit de N. R. Ct.
Uit Frankrijk.
BEGRAFENIS DER SLACHTOF
FERS VAN DEN ZEPPELINRAID.
Havae seint uit Parijs
Een zeer groote menigte woonde
Maandagmorgen de begrafenis bij
van de slachtoffers van den Zeppelin
raid. hetgeen aan de begrafenis het
karakter gaf van een treffende natio
nale betooging.
De lijkdienst had plaats m de kerk
van Meniilirmmtont. Mevrouw Poin-
caré, die minister van staat Denys
Cochin., de voorzitter van den Parij-
schen gemeenteraad, waren aanwe
zig. De president der republiek en
alio andere ministens lieten zich ver
tegenwoordigen.
Kardinaal Amette, de aartsbisschop
van Parijs, gaf absolutie en hield 'n
lijkrede Hij eindigde
Rui gen wij ons voor deze slachtof
fers van Duitsche baitoaarschheld,
gestorven voor het vaderland. Hun
lot zal de zaak der menschelijkheid
dienen, onze krachtige vastberaden
heid aanwakkeren om te overwinnen
en on»o vijanden tot onmacht te doe
men om hun_misdaden te herhalen.
Hun bloed vraagt rechtvaardigheid
voor Frankrijk en voor hen zelf
barmhartigheid."
Na afloop van de kerkelijke plech
tigheid werden de lijken dfcr slacht
offers op artillerie-wagens naar het
raadhuis van het 20sle arrondisse
ment gebracht. Bij het voorbijtrekken
brachten de troepen de honneurs, ter
wijl de bewogen menigte zwijgend
den stoet groeUe.
Op het raadhuis, waar o.a. Dubcet,
president van den Senaat, en Descha
nel. president van de Kamer, aanwe
zig waren, werden verschillende rede
voeringen gehouden. Malvy, minister
van binneniandscbe zaken, bracht, uit
naam vau de regeering der Republiek,
den laaisten groet aan de slachtof-
iere. Hij zeide„Niet bij maohte om
bij daglicht in een loyalen strijd van
soldaten tegen soldaten de overwin
ning tc behalen, komen de Duitschers
naar Parij6 om daar op straat grijs-
aai da, vrouwen en kinderen te dun
den en geven zoodoende een nieuw
bewijs van hun moreele zwakheid.
Van Parijs, dat zijn dooden betreurt,
zal met meer kracht en meer geest
drift, de wil en de energie, grooter
dan ooit, uitgaan om te overwinnen
ten einde het vaderland te redden
Na afloop der redevoeringen defi
leerden do troepen en talrijk© dele
gaties voorbij die kisten en daarna
vertrok de étoet naar Père La Chaise
te mtdden van een menigte, die elechU
met moeite in bedwang werd gehóu
den.
De gemeenteraad had op de graven
24 palmen laten leggen met linten in
de kleuren van do stad en het op
schrift „Hulde van de stad Parijs
aan de verdedigers van het vader
land".
De geestelijkheid sprak den zegen
uit over de graven en nadat de kisten
waren neergelaten, defileerden do
autoriteiten voor de families der over
Onze Lachhoek
Janeen: Kun je mij een enkele
minuut van Je tijd geven? Tk won zes
gulden van Je leenen?
Zijn vriend: Daar zou ik twee
voile dagen voor moeten geven. Ik
krijg achttien gulden per week.
Bij eer>- verhoor voor de rechtbank'
was een getuige, die merkwaardig
kort antwoordde op de vragen, die
hem gesteld werdfcn.
Wat doet u?
Tk werk.
Waar werkt u?
In een fabriek.
Wolk soort van fabriek?
Een heel groote.
Mag Ik vragen, wat u In die fa
briek maakt?
Wil u weten wat ik in die fabriek
maak, begrijp ik dat goed?
Juist. Geef mij daar een duide
lijk antwoord op. Vertel de recti thank,
wat u maakt.
- Ik maak vier en twintig gelden
per week.
Allerlei.
DUITSCHLAND EN AMERIKA.
Reuter seint urt New-York
Alle bladen bespreken de laatste
Duitsche nota. boewei de juiste in
houd nog niet liekend is. Over hei
algemeen gelooft men, dat de taal
van de nieuwe nota nog niot geheel
en al bevredigend is. Een schikking
liangt af van d© quaestie der wettig
heid die de Duitschers thans aanvoe-
re<n als rechtvaardiging van hun
du ikbooba an vallen.
Het is onwaarschijnlijk dat vóór
liet midden van den week een beslis
sing zal worden genomen.
Verder meldt Reuter nog
De leden van de Senaatscommissie
voor de buitenlandsche betrekkingen
vehklaard.cn na een conferentie met
ambtenaren van het kabinet, dat hun
indruk was, dat de „Lusitania"-quae»-
tie „zoo goéd als geregeld" ie.
Stadsnieuws
MAATSCHAPPIJ VAN NIJVERHEID
In de turnzaal vau café Brinkmaan
werd gister onder voorzitierechap van
Mr. J. L. C. Vlaanderen ©en matig be
zochte vergadering van de Maatschap
pij van Nijverheid gehouden.
Doordal Mr. Treub zijn ontsiag als
mmister hud aanrjevraagd, werd punt
2 Verzekeringsweeën Treub van de
agenda afgevoerd.
Do heer F. C. Dufour leidde punt 3,
Regeling van liet Vakonderwijs, in.
Het rapport van de S taaie com mi a
sie was liet richtsnoer vau den mi
nister geweest, toon hij het concept
regtemeut samenstelde. Toch hem de
minister groot bezwaar tegen de
groote uitgebreidheid van tiet Vake
ouderwijs, zooals de Inoonschukeiing»
Commissie dit voorstelde.
Daarom doet de minister een een
voudiger voorstel* De verdere ontwik
keling kan bij koninklijk besluit ge
régeld worden.
Aam de bijzondere scholen zal oen
groote mate van vrijlieid gelaten wcr
den.
De commissie van praeadvies van
liet Hoofdbestuur der MaatscliappiJ
wilde het Handelsonderwijs zeer een
voudig houden.
Do beide voornaamste artikelen van
hot wetsontwerp Z1iu art 24 etn 25.
dio de financiën regelen. Het Rijk zal
59 pCt. ia de kosten bijdragen. Be
langhebbenden moeten de andere fd
pCt. bijdragon. Hiertegen werd door
een lid van de commissie vau pruead
vies bezwaar gemaakt. Hij wcnschUx
dut het Rijk 50 pCt. de gemeente 35
pCt., de Provincie 16 pCt- botaalda,
FEUILLETON
Daarvoor intusschon was mijne
plaats niet zeer gunstig en eik oogen-
blik liep ik gevaar in het water te
vallen. De meester zag dit en nam
mijn hoofd ondor zijn arm. Hij knel
de mij wel niet tegen zioh aan,
maar toch hield hij mij stevig ge
noeg vast om te voorkomen, dat ik
viel. Hij was als een moeder, dio
haar kind op den schoot houdt. Niet
alleen had do meester een krachti-
gen geest, hij bezat ook een goed
hart. Eerst toen ik half ontwaakte,
gaf hij een andere houding aan zijn
arm, die verstijfd was, maar toon
bleef hij weder onbeweeglijk en
fluisterde mij toe
Slaan maar. mijn jongen, ik
beb u goed vast slaan gerust door.
En ik sliep zonder vrees, want ik
gevoelde wel. dat hij mij niet los zou
laten.
De tiid ging voort en altijd hoorden
v ii het neerploffen en Ophalen der
tonnen.
XXVII.
De redding.
Wij konden hel bijna op die nauwe
trap niet langer uithouden wij be
sloten dus om de treden te verbroe
den en ieder toog aan liet werk. Met
onze messen begonnen wij den muur
uit te houwen en de steenkolen, op
die wijs verkregen, weg te ruimen.
Daar wij nu een vast steunpunt
hadden bekomen, werd onze arbeid
ook veel gemakkelijker en eindelijk
gehikte het ons. diep genoeg in de
aarde door te dringen, om onze ge
vangenis een aanzienlijk stuk te
verwijden.
Het gaf een gevoel van rust, toen
wij ons in onze volle lengte konden
uitstrekken en niet langer met schom
melende beenen behoefden te zitten.
Hoewel wij een zeer klein gedeelte
van Carrory's brood hadden gekre-
een. was het toch reeds op. Het laat
st stuk had men ons juist bijtijds
gegeven, om weder tot ons zelf te
konten. Want toen de meester het
ons gaf. was het licht te begrijpen,
te oordeelen naar den blik. dien
de houwere er op wierpen dat zij
een tweede verdeeling niet dulden
zouden, zonder er ook om te vragen,
en zoo men het hun niet gaf. zelf hun
deel te nemen.
Het was zelfs zoover tusschen ons
gekomen, dat wij niets meer tegen
elkander zeiden, en zoo spraakzaam
als wij in het begin van onze gevan
genschap geweest waren, zoo stil
waren wij, toen deze voortduurde.
Ons gesprek kwam altijd op de
zelfde onderwerpen terug en wij be
handelden steeds dezelfde vraag
welke middelen men zou aanwenden
om tot ons door te dringen, en hoe
lang wij opgesloten zouden blijven.
Maar deze gesprekken werden niet
met dezelfde belangstelling gevoerd
ais in het begin als een van ons iets
zeide, dan werd daarop dikwijls geen
acht geslagen, of zoo dit al gebeurde,
dan was het slochts met een enkél
woord de dag kon in nacht verkee-
ren. wit in zwart, zonder dat dit een
oogenblik onze belnugstelling kon
opwekken of ons tot eenige gedach-
tenwisseling aanleiding gaf.
Het is goedwij zullen zien,
was het eenige antwoord.
Waren we twee of zes dagen le
vend begraven Men zou zich hier
van eerst kunnen overtuigen, wan
neer wij weder bevrijd waren. Maar
zou dat oogenblik aanbreken Ik
voor mij begon hieraan hand te twij
felen.
Ik was niet de eenige en dikwijls
lieten ook mijn makkers zich een op
merking ontvallen, die voldoende l>e-
wees. dat zij niet vrij van twijfel
waren.
Eén troost is het), zoide Ber-
gounhoux, dat, als ik hier mocht
blijven, de maatschappij aan mijn
vrouw en kinderen een jaarlijkseh
inkomen zal geven zij zuilen ten
minste niet aan het armbestuur ver
vallen.
.Ongetwijfeld had de meester, toon
hij zijn waardigheid van bevelheb
ber op zich nam, bij zich zelf beslo
ten, ons niet uiteen te beschermen
voor de onheilen, welke deze ramp
ten gevolge kon hebben, maar ons
ook tegen ons zeiven te verdedigen,
er. wanneer een Yon ons zijn zelfver
trouwen verloor, hem moed in te
spreken.
Gij zult hior evenmin blijven als
wu de tonnen weiken. het water
daalt.
Waar daalt het
In de putten.
En in de gang
Dat zal wel gebeurengeduld
slechts.
Zeg, Bergounhoux, vieJ Car-
rory hein in do redo, met de tegen
woordigheid vau geest, en do gevat
heid. dio alles kenmerkte wat hij
dead, als de maatschappij failliet
gaat. zooals dio van den meester,
dan hoeft uwe vrouw niets.
Wilt ge wel eens zwijgen, dom
kop De maatschappij is rijk.
Zij was rijk. zoolang zo de mijn
bezatmaar nu de mijn onder water
staat, niet meer. In elk ge\tü zou ik,
al» ik boven was. inplaats van hier,
wel zoo in mijn schik zijn.
Omdat
Waarom waren die directeuren
ingenieurs zoo trotsch? Dit zul
hun tot een les zijn. Als de ingenieur
eens naar beneden gegaan was... dut
zou dwaas zijn. nietwaar, zulk oen
heer I
Als de ingenieur naar benoden
gegaan was, dan zoudt gij hier blij
ven en wij ook.
O. gij, gij weet. dat gij u om
niets behoeft te bekommeren, maar
ik heb wol iets anders te doen; mijn
kastanjes, wie zal ze drogen 1 Ik ver
zoek dus den ingenieur tan weer naai
boven te gaan liet is om te lachen.
Goedendag, mijnheer de ingenieur 1
Behalve de meester, die zijn gevoel
wist te verbergen, en Carrory, die
niet veel gevoel had. spraken wij niet
meer over onze bevrijding, maar
slechts do woorden dood e>n honger
kwamen over onze lippen,
Gij hebt mooi praten, meester,
de tonnen kunnen nooit genoeg wa
ter ophalen.
Ik heb het u at wel twintigmaal
voorgerekeud een weinig geduld
nog.
Dat rekenen zal er ons niet uit
redden.
Deze opmerking werd door Pages
geuit.
Wie dan
De Goede God. Deze heeft ge
doogd. dat wij hier onze toevlucht
zochten. Hij zal ook redding geven.
Zoo God ons hier gebracht heeft,
dan is liet zéker geschied omdat er
onder ons zijn. die Hij straffen wilde.
Deze opmerking ging gepaard met
een ziidelingschen blik op Bergoun
houx.
Inplaats van heftig daartegen op
te komen, bevestigde dezo de woor
den van zijn aanklagor.
- Ik ben overtuigd. begon Hij.
dat God mij straffen wil, omdat ik
in den Inatsten tijd geen goed Cliris-
ten ben geweestik smeek Hem
thans uit het diepet mijner ziel om
vergiffenis.
Hij viel op zijn knieën en sloeg zich
verscheidene malen op de borst.
Ik voor mij durf ook niet. be
weren. dat ik geheel zonder zonde
ben en ik wil ook gaarne de mijne
belijden maar onze lieve Heer weet,
dat ik ze niet uit moedwil bedreven
heb ik heb nooit iemand opzettelijk
iets misdaan. sprak Pagós.
ik weet niet, of die donRere gevan
genis eenigen invloed op mij uit
oefende. of dat het de vrees voorden
dood was. of wel dot wij door den
honger verzwakt waren en het ge
heimzinnige schijnsel van de lump,
dio nauwelijks eenig licht over ons
wierp maar ook ik gevoelde mij
diep ontroerd, terwijl ik naar de be
lijdenis der zonden van de anderen
luisterde, en ook ik stond op hél
punt om. evenals Pagës en Bergoun
houx. mil op de knieën te werpen en
mijne feilen te biechten.
(Wordt vervolgd)
