Rutin's Dm
Alleen op Wereld
TWEEDE BLAD
Vrijdag 18 Februari 1916
OM ONS HEEN
No. 2124
Haarlsmscbe Straatnimei.
De beer W. P. J. O vermeer heeft
hi vroeger jaren meermalen ln dit
blad verklaringen gegeven van de
Ibcteekonia van veieohiBe'nde Haan-
lemschc straatnamen, zoodat gere
kend mag worden op de belangstel
ling van onze lezers, nu hij over dit
onderwerp een boek heeft geschreven,
waarvan de verèeniging „Haerlem"
de uitgave heeft bezorgd; deze laat1
«te bijzonderheid wil tevens zeggen,
dat het boeflc er keurig uitziet, daar
het dagelijkseh bestuur van deze ver-
eeniging met de uitgeverij degelijk
vertrouwd is.
Tiet boek heeft twee verdiensten.
De eerste ls natuurlijk, dat het een
naamlijst vormt van „straten, pleinen,
stegen en bruggen van Ilaarlon», voor
zien van historische en ophelderende
aanleekeningen", waaruit menigeen
wat kan Ieeren, in de eerste pilaate
plaats onze redactie zelf, die den naam
Soutmanitraat toeschreef aan een
vlootvoogd, terwijl uit dit boek blijkt,
dot er een schilder eer mee bewezen-
wordt. En hoewel de toorn des uitge
vers te vreezen staat, wanneer ik at
te veel uit het boek ging putten, zal
het wel niet kwglijlk genomen worden,
wanneer hier in korte woorden de
beteken Ls gegeven wordt van enkele
uit de honderde straatnamen, die de
heer O vermeer behandelt.
Niet iedereen zal bijvoorbeeld we
ten. dal de Balicneisergraclit haar
naam heeft te danken aan de omstan
digheid. dat de gracht met het Spaar-
ne een hoek (nes) vormde en dat er
een baken geplaatst was. toen de
sluizen te S-pnarndam nog niet be
stonden.
Over een naam als Zuiderslraat
leest een gewoon mensch, zonder ety-
molog'schen speurzin, gemakkelijk
heen; nu ja, de Zuiderstraat ie een
tegenhanger van de Noorderetraat.
Maar een Zuiderstrant in *t midden
van de stad, loopende van 't Oosten
naar het Weeten, is toch niet alle-
dnageoh. De afleiding is dan ook heel
anders; de Zuiderstraat herinnert
aan hel bedrijf van zijdewever, in ver
band met het oud-Fransche „soye"
of zijde. Zo heette dus vroeger Soyer-
of Soeyerstraat. welke naam later
bverging ln Zuyerslraat en dan. ..zeer
beschaafd", zooals de samensteller
spottend zegt. In Zuiderstraat.
Wal al veronderstellingen zijn er
ln den loop der tijden niet gemaakt
over dén naam Ilazepaterslaanl
Overeenkomstig de meoning, dat
woordafleiding alleen goed kan zijn
wanneer ze ingewikkeld is, heeft men
gegraven en gedolven en de nabijlig-
gende oplossing niet gezien. In de
17de eeuw is dit veld langen lijd in
huur geweest bij zekeren Jan Wilr
lemsz. Pater en zijn dochter Haesjen
Jans Pater, en naar die dochter is het
terrein genoemd, 't Is bijna teleur
stellend van eenvoudigheid.
Minder duidelijk is de beteokenis
Van het woord Peuzel aar steeg, dat
wij zonder de leiding van den heer
Overmeer, allicht met ..peuzelen" in
verband zonden brengen. Met eten
heeft het evenwel niets te maken, wel
met drinken. Poeselaersleeg heeft het
straatje vroeger geheeten en wie nu
weet dat Poeselaer vroeger een be
kende Haarlemsehe biersoort was,
kan het verband tusschen dezie steeg
en het weleer vermaarde Haarlemsehe
bierbrouwersbedrijf verder zelf wel
knoopen. De-zo afleiding toomt aan,
dal wie zich aan zulke verklaringen
waagt, duchtig belezen zijn moet, het
geen ook blijkt uit het woord Raalis.
Jn het Middclnederlandsch boteekent
raex, raecks of raeoksc ketting en om
te beletten, dat de Vijand door de
(sinds lang overwelfde) Book de stad
binnendrong, werden er kettingen
voor gehangen.
Ook het woord Stoofsteeg elscht wat
geschiedkundige toennle. Voorheen
was er in sommige steden een lokaal,
dat altijd (soms dag en naoht) open
moest zijn, zoodat de armen zich daar
konden komen warmen. Die gelegen
heid werd de Stoof genoemd.
Tegeh aoo'n aannemelijke verktt-
rlng kan niemand redelijk bezwaar
maken. Andiere namen wekken al
licht den geest van tegenspraak op,
Anegang bijvoorbeeld. Weg naar het
Spaame. noemt de heer Overmeer die.
ln verband met het woord „anegaen"
en wel in de beteekenls van „naar
een bepaald doel gaan. 16 dit heuech
aannemelijker, dan het hakf Fran-
sche, half Nederlandsche Ezelganc
(fine is ezel) dat dan ontstaan zou
kunne zijn na de heroeping ran het
edict van Nantes, toen velo Fran-
schen naar Nederland kwamen en er
missohien in de Veerstraat een ezel
verhuurder ij bestond? Het aardige
van naamsafleiding is, dat je als leek
er ook aan mee gaat doen. Zoo heb ik
ook de afleiding Paarlaarsteeg wat
bedenkelijk aangekeken. Er kunnen
kooplui in paarien hebben gewoond,
de heer Overmeer denkt liever aan
vruchtbommen in de buurt en aan
■perclaer, zooals vroeger een pereboom
wel genoemd werd. Met gejiaste be
scheidenheid bied ik een derde oplos
sing aan. Wanneer het blijkt, dat er
vele schoenwinkels in de buurt vva-
'ren, dan is er blijkbaar d-oor den tijd
een lettergreep uitgevallen en heette
de steeg vroeger Paarlaarzensteeg.
Laat i-k de aanhalingen eindigen
met een herinnering aan den naam
Wil sons plein. Iedereen in Haarlem
weet, dat Wilson daar een fabriek
had en dat die jarenlang half afge
broken was en er dus alles behalve
fraai uitzag. De heer Overmeer deelt
mee, dat die plezierig© periode tien
jaar duurde en het is wel verwonder
lijk dat toen ze eindelijk verdween, de
gemeente uit erkentelijkheid aan de
plek den naam Wilsonsplein heeft
gegeven.
Waarschijnlijk heeft het gemeente
bestuur van den nood een deugd ge
maakt. We hebben hier te doen met
een van de ongelukkige erfpacht-
transacties van de stad Haarlem.
Wilson had in 1833 het terrein voor
99 jaar, van de gemeente in erfpacht
gekregen, kreeg in 1870 geschil met
de stad over maatregelen tegen het
verontreinigen van de gemeentewate
ren, brak de fabriek toen groolendeels
af en liet die als een ruïne liggen
het is te begrijpen, dal de gemeente
Wij was het terrein zooveel vroeger
weer in handen te krijgen.
Bij het Phoonix-terrein is ze zjoo
gelukkig niet geweest, daar komt
eerst over een jaar of zeventien het
bittere einde. En bij hel Brongebouw
is het einde nog niet te zien daar
is 't juist de erfpacht, die overdracht
aan een ander zoogoed al6 onmogelijk
maakt. Want dat de pompeuse plan
nen om een nieuw gebouw voor de
provinciale griffie, een nieuwe ver
gaderzaal voor de Staten en een
nieuw paleis voor den gouverneur te
bouwen, in den Haag instemming
zullen vinden, wordt zeer betwijfeld.
Voorstanders van het uitgeven van
grond in erfpacht vinden in deze drie
gevallen weinig steun voor hun stel
sel, dat onnatuurlijk is, omdat het
een eigendom van den een koppelt
aan het bezit van den ander. Duide
lijker beeld van een ongelukkig hu
welijk laat zich nauwelijks denken.
Hierboven schreef ik, dat het boek
je van den heer Overmeer ttoee goede
eigenschappen heeft. De tweede is de
plattegrond van Haarlem, die cr bij
hoort. Eenigen tijd gel oden is op het
Bureau van publieke werken een
knort van Haarlem get eekend, waar
van in ons blad al eens melding ge
maakt werd. Tot nu toe huisden de
exemplaren geheimzin nigl ijk op de
gemeentelijke bureaux alleen en voor
geld noch goede woorden kon het
vulgus profanuin, de gewone burger,
ëên exemplaar daarvan bemachtigen-/
welnu, die kaart wordt bij het boek
van den heer Overmeer gevoegd en
ia zoo gemeen goed geworden.
De meeste van deze plattegronden
zijn puzzles, vol namen en lijntjes,
waar de vreemdeling niet uit wijs
kan worden en die de Ingezetene wel
missen kan; deze van Haarlem is dui
delijk geteekend, niet overladen, kort
om goed geslaagd. En da&ibij te door
een systeem van vakjes, waarin hitj
verdeeld te, ook het kleinste straatje
met één oogopslag te vinden: het
boek van den heer Overmeer is de
klapper op de kaart: met een letter
en een cijfer zijn de straten in het
boekje aangeduid en in een miiruut
kan zoo de ligging van alle straten
op de kaart opgespoord worden.
Zoo wordt bij het voordeel van de
historische ontwikkeling, die het boek
ons geeft, het practische nut gevoegd
van de stratenligging. De heer Over
meer heeft dan ook een goed werk
gedaan met de samenstelling en de
vereeniglng Haerlem met de uitgave.
Het is dan ook te verwachten, dat de
Ingezetenen dat zullen waardeeren
en zich het boek aanschaffen.
Hiermee zou ik kunnen eindigen,
wanneer niet de schrijver zijn voor
rede met het woord Louumaard on
derteekand had. Dat dit Januari be
duidt, weet iedereen, maar wat Louw
maand zelf beteekent, is aan weinigen
bekend, zooaJs mij onlangs bleek,
toen ik noodig had het te weten.
Een lauwe (zachte) maand, beduidt
het niet, want al was deze Januari
maand zoo, andere jaren hoeft het
vaak in d,e eerste maand stevig ge
vroren. De geleerden geven tal van
verklaringen aan: Lomaand of heu-
velmaand, omdat wegens het vele
water de menschen vroeger met hun
vee naar de hoogten' vluchtten, Louw©
of wet (huwelijkswetten) omdat ln
Januari de meeste huwelijken gesio-
ton werden, Leva of Loeve, godin der
liefde, Looien, omdat in Januari het
looien van huiden in vollen gang was
en Louwe of vlam, zoodat Januari
(om de kou, die verdreven worden
moest) vuurmaand zou heeten.
We hebben dus de keus en wie lust
heeft, mag er nog een verklaring bij
uitdenken.
J. C. P.
Officieel nieuws.
Ann de staf berichten ontleenen we:
WESTELIJK OORLOGSVELD:
Van den Duitschen staf:
Bij den opruimingsarbeid in de
nieuwe stelling bij Obersept werden
nog acht Frattsche mijnwei-pers ge
vonden".
De Engelschen vielen Dinsdagavond
driemaal tevergeefs, de door de Duit-
sohers veroverde stelling teii Zuid
oosten van Yperen aan. Hun verlie
zen aan gevangenen bedragen ln to
taal circa honderd man.
In Champagne herhaalden de Fr ari
sch en hun pogingen om hun stellin
gen ten Noordwesten van Tahure te
heroveren. Zij hadden editor even
weinig succes als den vorigen dag.
Het stormachtige, natte weer l>e-
IemTherde over het algemeen de opé
raties.
Van den Engelschen staf:
De aanval, die door de Duitschers
werd gedaan op een frontlinie van
600 yard van de Engelsche loopgra
ven, was voorafgegaan door een he
vige beschieting en de ontploffing
van viif mijnen, waardoor de loop
graven voor de EngeJschcn onhoud
baar werden.
Bij de aanvallen, die zich overigens
uitstrekken over een front van 4000
yard. werden de Duitsohers elders
met groote verliezen afgeslagen. De
bovengenoemde loopgraaf is in het
afgeloopen jaar telkens van de eene
hand in de andere overgegaan, en
draagt daarom den naam „inter
nationale loopgraaf".
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Duitschen staf:
Door den sneeuwval aan het gehee-
lo front zijn geen belangrijke ope
raties ondernomen.
Duitsche vliegers deden een aanval
op Du na burg en de spoorweg-gebou
wen van Wilejka.
Van den Buseischën staf
Een der Russische luchtschepen
deed een aanval op de stad Podhaice
en het station. Op het station wer
den zeven bommen geworpen, terwijl
acht bommen in de stad en op de
treinloodsen vielen.
De Duitsche aeroplanes, die het
luchtschip ontmoetten, ontweken het
gevecht en vlogen weg.
Servië, Montenegro,
Albanië en Salonikt.
GEVECHT TUSSCHEN GRIEKEN
EN BULGAA.RSCHE
KOMITADJTS.
De „Echo de Paris" verneemt uit
Saloniki
Een hevig gevecht te geleverd tua-
eehen een Grieksch detaohement en
een afdeeling Bulg&arsch© Komi-
tadji's bii Popolzani (ten noordoosten
van Fiorina) de laatstèh werden
met verliezen verdreven. De Griek
sch e regeering nam strenge maatre
gelen om te waken teeen een herha
ling van zulke raids.
GRIEKENLAND EN DE ENTENTE,
't Wolffbureau meldt via Weenon:
Volgens Grieksehe bladen is de
druk der Entente op Griekenland in
de laatste dagen nog toegenomen en
hebben Engelsche en Fransche troe-
prnafdeelingen alle plaatsen rondom
Saloniki afgezocht om na te gaan
of er ook wapens verborgen waren.
Eenlge Grieken, bij wie oude, on
bruikbare wapens werden gevonden,
werden in hechtenis genomen.
Op het door troepen van do Entente
bezette eiland Ml los heerscht hevige
hondersnood, doordat aJle toevoer ts
afgesneden. Bovendien wordt de be
volking door epidemieën geteisterd.
Ten gevolge van een em ander werd
de stemming van dien aand dat een
oproer dreigde uit te breken. Eerst
toen de Grieksch e negeering het be
slist eischte werd de invoer van klei
ne hoeveelheden meel en suiker toe
gestaan.
Volgens een Zwitsersch Telegraaf-
Agentschap is men te Athene van
meening, daf de Entente-mogondhe-
den vermoedelijk de harens Patras
en Volo zullen bezetten. De Entente
oischt reeds verlof om 5000 Servische
soldaten en vluchtelingen te ontsche
pen, hetgeen de Grieksche regeering
heert geweigerd, omdat zij daardoor
verlof tot ©em bezetting zou geven.
Dagelijks kruisen, oorlogsschepen
van de Entente voor Patras, en de
haven van Volo ie door mijnen enz.
versperd, hetgeen men beschouwd
als een voorteeken van een landing.
Aan de „Südsla vasehe Korrespon
den?," wordt uit Athene bericht, dat
de toestand tmder de op Korfoè ge
lande 30 000 Serviër? ailoreltenddgst
is.
DE STRIJD OM ERZEROEM.
De correspondent van de „Daily
Graphic" te Pet rograd geeft een be
schrijving van den strijd voor den
val van Erzeroem. De oeme helft van
het Turksehe leger is verslagen en
de andere helft ls geheel gedesorga
niseerd op den terugtocht De hulp
troepen der Koerden en Arkaris en
van andere bergstammen zijn geheel
uiteengeslagen. De Turksehe gere
gelde troepen leverden verschil lende
hardnekkige gevechten. Bij Hassau-
kale werd een terugtrekkende briga
de bii het bieden van tegenstand
door de Kozakken bestookt en uiteen
geslagen. De Turken trokken terug
lancz de Pusingu-rlvier. om uit de
opslagplaatsen de voorraden te red
den. Zij schenen vooral er op uit, om
een afdeeling nieuwe keukenwagens
ti redden. Het Russische mfanterie-
en mitrailleurvuur verjoeg hen ech
ter. Toen de Russen in een veroverd
fort kwamen, vonden zü de honge
rige Turken bezig het voedsed ln de
keuken te verslinden.
Turksehe ongeregelde troepen, in
een borgstelling ten oosten van
Chryskale. zijn doodgevroren. Des
nachts sneden onze troepen hen af,
zij beloofden zich 's morgens te zul
len overgeven als zij niet ontzet wer
den. welk aanbod werd aanvaard.
Den volgenden morgen echter gaf dc
vijand geen teeken van leven. De
Russen riepen en gaven seinen, en
begonnen, toen rii geen antwoord
Kregen, de stelling te beklimmen,
daar zij verraad of een hinderlaag
vreeeden. Zij vonden allo 200 Turken
doodgevroren.
Overal in het gebergte tusschen de
Chorokrivier en het Oemplateau lig
gen honderden bevroren lijken en
duizenden kisten achtergelaten mu
nitie en voorraden. Het zal weken
duren, voordat de geheele buit verza
meld is. De verschrikkingen van den
atriid en de manachen namen nog toe
door de lawlnei. Op verschillende
plaatsen zijn Koerden en Arkaris
door sneeuwval opgesloten en moeten
van honger omkomen.
Uit Londoi wordt geseind: De
val van Erzeroem heeft hier groote
voldoening teweeggebracht, daar men
dien nog niet zoo spoedig verwacht
had. De gebeurtenissen hebben elkaar
echter den laatsten tijd zeer snel op
gevolgd. Eergisteren kwam het be
richt dat een der noordelijke forten
van Erzeroem was veroverd, hetwelk
waarschijnlijk zal zijn geweest het
fort Tafta op ongeveer 30 K.M, van
Er7©roem gelegen aan den oostelijken
oever van de Karasu. Een dag later
weid weder een fori genomen, waar
van de naam evenmin wordt ge
noemd, maar waarmede het fort Da-
das, ongeveer 5 K.M. ten Zuiden van
hjt eerstgenoemde gelegen, bedoeld
kan zijn Erzeroem werd verder ver
dedigd aan den oostkant door vijftien
ln 2 linies aangelegde forten, waar
van de verstverwijderde zioh ongeveer
7 K.M. ran de 6tad bevinden en aan
den zuidkant door twee forten, wier
afstand 8 K.M. bedraagt.
Toen Woensdagavond het bericht
kwam, dat weder negen forten wa
ren gevallen was het duidelijk dat 't
einde daar was, zooals dan ook gis
terenavond laat geseind werd.
De verovering van Erzeroem ie in
velo opzichten voor do Russen ran
groot belang. Vooreerst kunnen de
Turken thans bezwaarlijk weerstand
bieden aan den verderen opmarech
der Russen, zoodat het eerste gevolg
zal zijn dat deze zich kunnen meester
maken van de ten Zuiden van Erze
roem gelegen steden en ran de aan
de Zwarte Zee gelegen haven Trebl-
zondo, alwaar een Russisch leger ope
reert, in samenwerking met de vloot.
Verder loopen de Turksehe strijd
krachten in Meeopotamië door het
doordringen der Russen gevaar .on
zullen dient eng»? volge tot terugtrek
ken genoopt worden, waardoor dan
niets da Engelschen kan beletten hun
opmasch te vervolgen. Aan een an-
derneming tegen Egypte valt bijna
niet meer te denken.
Ook op het Europeesohe oorlogs-
tooneel zal men de gevolgen van het
succes der Ruseen kunnen waarno
men. De Turicsche troepen zullen
grootendeels naar Azië gezonden
moeten worden om den verderen op-
ma rsch der Russen tegen te houden.
Daar de meeste Duitsche en Oosten-
rijksche troepen hoogstwaarschijnlijk
den Balkan reeds hebben verlaten,
zullen de geallieerden dus met niet
veel meer dan Btdgaarsche troepen
te doen krijgen.
Reuter seint uit, Petrograd:
Men schat het garnizoen van Erze
roem op 100.000 man met 467 kanon
nen, ln de YOorgeBcfaovem forten,
374 kanonnen ln de centrale forten,
bonevens 200 veldkanonnen.
Turktch legerberictot
Aan het Irakfront vloog een onzer
vliegers over een vijandelijke artil
leriestelling bij Koet-el-Amara en
wierp met succes twaalf bommen, di'e
een zeer groote uitwerkinR hadden.
Na de nederlaag ln den elag bij
Batlha ten westen van Korna liet^de
viiand in zijn terugtocht een groot
aantal dooden achter. De verlieren
van den viiand beloopen. voor zoover
tot dusverre is vastResteld, ongeveer
2000"man en 300 dieren.
Aan het haukasus-front verloor de
viiand ln den positiestrijd. welke
nietteRenstaande het koude weer en
de sneeuw de laatste drie dagen
plaats had, 5000 dooden en zestig
krugsgevangenen.
Aan het Dardanellen-front vuur
den op 13 Februari een kruiser, een
nonitor en een toroedoboot van den
vijand 20 granaten, zonder te treffen,
af op The Boeroen. Door het vuur
van onze kustbatterijeu werden zl]
gedwongen zich te verwijderen.
Bij Aden in de bosscben tusschen
Sheik Osman en Eluaile werd een
vcrkenningsafdeeling van den vijand
in een hinderlaag gelokt en bijna ge
heel vernietigd. De overblijveni.len
vluchtten in de richting van Sheik
Osman met achterlating van de ge
heele bagage.
Verspreid nieuws
ven deoorlogsvelden
..AVANTI, SIGNOR CAP1TANO
liet „Berl. Tagebl.bevat het vol
gende dramatische verhaal van het
oorlogster rein op het Doberdo-
plateau
In de voorste stellingen, dlc e«ns
niet meer dan veertig pas van elkaar
liggen, valt dagen lang geen ge
weerschot. Voortdurende mislukkin
gen demoraliseeren zelfs de dapperste
troepen en men merkt het aan de
discipline der Italianen. Een treffend
bewijs daarvan beleefde ik gisteren
bii onze stellingen op de steengroeve-
hoogte. Uit de op veertig pas afstand
liggende Itabaanscho loopgraven
FEUILLETON
van
HECTOR MALOT.
86)
Pk begreep nu welk doel Maltin
had: in de eerste plaats wilde hij we
ten of deze musicus wel in staal was
onze vragen te beantwoorden en dan.
zoo zijn antwoorden ons voldeden, of
hij ons een muziekles wilde geven
voor denzelfden prijs al® men haar
snijdt; Matlia was slim.
Waarom, vroeg Matlia, stamt
men de viool altijd op dezelfde noten?
Ik docht dat de kapper, die juist
op het punt stond om de kam door 't
lange haar van Matlia tc halen, c-en
soortgelijk antwoord als ik wilde ge
ven en ik lachte reeds in mijn vuistje,
toen hij eensklaps het woord nam
De tweede snaar aan den lin
kerkant van het instrument moet de
I a van den normalen toon aangeven;
rfc andere snaren moeten zóó gestemd
worden, dat zij van quint tot quint
de noten aangeven, dat is tc zeggen,
de sol, vierde snaarr derde
snaar 1 a, tweede snaarm i, eerste
Ik begon niet te lachen, maar Mat-
tla barstte in een schaterlach los;
dreef hij den spot met mijn verbaasd
gelaat? of was het slechts blijdschap
dal hij vernam, wat hij te weten wil
de komen? In elk geval, dat is zeker,
dat hij schaterend lachte.
Ik bleef met open mond den haar
snijder gadeslaan, die, terwijl hij zach
om Mnttia keerde en wendde en met
zijn schaar klapte, zoowel wijsheid
uitkraamde.
Wolnu, zoide hij, plotseling voor
mij stilstaande, ik góloof dat mijn
kleine klant geen ongelijk had.
Gedurende het knippen ran zijn
haar, raakte Matt ia met uitgeput in
vragen en overal gaf de barbier een
antwoord op met dezelfde gemakke
lijkheid en zekerheid.
Maar toen hij zijn antwoord gege
ven had, tegen hij zeSf te vragen en
spoedig wist hij met welk doe! wij
hem hadden opgezocht.
Hij barstte toen zelf in een schater
lach los.
Je bent een paar flinke jongens,
zeide hij» maar hoe dwaas van jelui
Daarop wilde hij, dat Matlia, die
nog wèl zoo dwaas was als ik, hein
een stukje zou voorspelenMatka
nam dapper zijn viool en begon te
abelen.
En gij kent geen noot muziek!
riep de kapper, ln de handen klap
pende.
Ik hob reeds verteld, dat er ver
scheidene instrumenten togen den
muur hingen, waaronder züch ook
een klarinet bevond, die Mattia los
haakte en begon te bespelen.
Ik speel ook op de klarinet en
do trompet, zeide hij.
Sj>oel dan maar voort! riep Espi-
nassous.
En Mnttia speelde op elk instrument
een stukje.
Je bent een wondenkind! riep
de barbier; als gij bij mij blijven
wilt, dan zal ik een groot muzikant
van je maken! 'sMorgens helpt gij
mij in het scheren en der. verderen
dag moogt gij mei mij werken Moen
met, dat ik u geen goed onderwijs zou
geven, omdat ilk barbier ben men
moet loven, eten. drinken, slapon en
daarvoor zorgt nujn scheermes; al
zorg ik voor een ieders baard, daar
om ben ik nog geen slecht musicus.
Toen ik dit hoorde, zag ik Mattia
bezorgd aan Wat zou hij antwoor
den? Zou ik mijn vriend, mijn mak
ken. mijn broeder verliezen, zooaJs ik
achtereenvolgens allen die ik liefhad
verloren had? Mijn. hart kromp In
een. Tooh wilde Ik aan mijn gevoel
niet toegeven De toestand waarin
wij ons bevonden, geleetk zeer veel.op
dien, waarin ik met Vilalis verkeerd
hnd, toen mevrouw Miötgan mij bli
zich wilde houdenik wilde mij niet
dezelfde verbijten doen, die Vi-talis
zich gednnn had.
Denk slechte aan u zelf, Mattia,
zetde ik op ontroeiden toon Maar hij
wendde zich eensklaps tot mij. terwijl
hij mijn hand vatte.
Mijn vriend verlaten! dat zou
mij niot mogelijk zijn. lik dank u
zeer, mijnheer.
Espinassous bleef echter bij hem
aandringen en beweerde, dat, als
Mattia zijn eerste opvoeding bij hem
genoten had, men wel een middel zou
vinden, om hem naar Toulouse te rem.
den en vandaar naar het conserva
toire te Parijsmaar Mattia ant
woordde onveranderlijk:
Nooit zal ik Rritd verlaten.
Welnu, mijn jongen. Ik wil toch
Iets voor u doen» zeide Espinassous
ik zal u een boek geven, waaruit gij
alles kunt Ieeren, wat gi' niet weet.
Hij begon toen in zijn laden te zoe
ken na gerulmen tijd vond hij een
boek, dat den titel droeg ..Theorie
der muziek" het was een oud ver
sleten boek, maar dat deed er niets
toe.
Daarop nam hij e©n pen en schreef
op de eerste bladzijde ,.Een geodvenk
aan een kind, Mat. als het eenmaal
een kunstenaar geworden is. zich den
kapper van Mende herinneren zail.
Ik weet niet of zldh in dien tijd an
dere muziekondenvlizere in Mende
bevonden dan de barbier Espinae-
fioos, maar dezen hebben wij gekend
en wij hebben hem nooit vergeten.
XXIX.
Dekoe ran dert Prins
Ik hield veel van Mnttia toen wij te
Mende kwamen maar toen wij de
stad vertieten, hield ik nog veel meer
van hem. Niets maakt de vriendschap
Inniger dan de zekerheid, dat zij we-
derkeerig is.
Geen grooter bewije voot zijne ge
negenheid kon Mattia mij geven dan,
eooale hij nu gedaan had, het wor
stel van Espinassous te weigeren.
Want daarmede deed hij afstand van
een rustig, veUig leven met welvaart
en rijkdom in liet verschiet en van de
gelegenheid oin onderwijs te genie
ten, terwijl hij mijn avontuurlijk en
onzeker beelaan zou doelen, dat hem
geenerlol waarborg opleverde voor de
toekomst, ja niet eens voor den dag
inn morgen.
In tegenwoordigheid van Eepinae-
eous kon ik hem niet zeggen, welk
een indruk die woorden „mijn vriend
verlaten" op mij hadden gemaakt;
maar toen wtj alleen waren drukte
ik hem met aandoening de hand en
zeide
Van dit ©ogenblik af zijn wij tot
aan d©n dood toe aan elkander ver
klonk omstreeks de schemering plot
eeling een luid avanti-commando,
dat de manschappen tot den stom
moeat aanzetten. De onzen grepen
naar de geweren. „Avanti 1 Avanti I"
hoerde men weer van de overzijde,
maar doodsc-he stilte volgde op hel
geroep. „Avanti Avanti 1" klonk
voor de derde maal dezelfde stem.
die echter zonder echo bleef. Adem
loos lagen de onzen op de loer. Van
de overzijde klonk nu een anders
stem. diep en beslist..Avanti. sig-
nor capitanoNeg eenlge oogr-n-
hiikken en op den rand van de Ita-
Haansohe loopgraaf verscheen een
Jong officier met zijn geheele lichaam
onbedekt naar den vijand gekeerd.
Hij trok een smallen degen, op wiens
scherp geslepen kling de laatste
stralen van de ondergaande zon
purperrood braken. Geen man volgde
hem echter. In zijn verwachtingen
teleurgesteld, keerde hij zidh om en
riep nogmaals „Avanti Maar de
Italiaansche soldaten bewogen zich
niet. Plotseling echter voegde zich
een tweede, een derde, een vierde
stem bij de eerste „Avanti. signer
capitano Hij stond moederziel al
leen, de Jonge kapitein, tegenover
den verschansten vijand. Er gebeu
ren veen wvnderen meer. Maar zidh
opofferen, dat kon hij. „Avanti. sig-
nor capitano I" riepen zijn eigen
manschappen steeds dringender. De
ongelukkige ging alleen tot don
storm over. Slechts weinige passen
kon hij doen. Eén enkel schot trof
hem in den slaap en doodde hem on
middellijk.
Nauwelijks was hij gevallen, toen
man van onder de aarde weer dezelf
de stem hoorde, die hem tot den
storm had aangevuurd. Nu klonk
het waardeerend„Bravo, signer
capitano I". Het klonk ver hoorbaar
en met een genoegdoening als hij
een dramatisch tooneel uit het parket
van het theater. „Bravo, signor capi
tano kJonk het steeds sterker. De
kapitein bleef nog lang liggen met
zijn doorschoten hoofd. Tot het don
ker geworden was. Toen bracht men
ziln lichaam voorzichtig in de loop
graven.
OPLEIDING AAN HET FRONT.
De correspondent van Reuter in
het Engelsch© Hoofdkwartier schrijft:
Zonder oen poging te «toen om ju,ste
cijfers te geven, kan ik ook toch te-
sliet verklaren, dat wij aan het front
wezenlijk de meerderheid hebben op
den vijand, terwijl er nog z'.eeds
nieuwe afdeelingen komen. Deze wor
den opgeleid binnen de oorlogszone
voor zij naar de loopgraven vertrek
ken. De vlakten van Vlaanderen zijn
thans veranderd in een reusachtig
Alderehot, daar de troepen steed9 we
der iets nieuws leuren in de nooit ein-
dlgende ontwikkeling van den oor
log.
Door voortdurende exercitieën, af
wisseling in de oefeningen en ont
spanning door sport wordt een bewon
derenswaardige opgewektheid en ge
schiktheid bij den troep onderhouden.
Op verren afstand van de vuurlinie,
maar steeds binnen het geluid der
kanonnen, houden de troepen voort
durend repetities voor de overwin
ning. En de echolen voor kumim-u-
wre>rpers, voor mitrailleurs en vlie
gers staat niet stil van den morgen
'tot den avond.
Uit Dultsohland.
HET PRUISISCHE HUIS VAN
AFGEVAARDIGDEN.
Bii het begin der zitting van het
Pruisische Huis san Afgevaardigden
zeide de president: Na de bespreking
van de partijleiders heerscht volko
men overeenstemming, dat het Huis
van Afgevaardigden toi de bespre
king van de buitenlandsche zaken
des Rtiks ongetwijfeld het recht heeft.
Ook is het in de tegenwoordige ern
stige omstandigheden een begrijpelij
ke en gerechtvaardigde wensch van
alle partiien in het Huis hunne mea
ning over den buitenlandschen toe-
si and uit te drukken. Het zal dus
voor alle partijen een groote opoffe
ring zijn. daarvan af te zien.
Toch geloof ik, dat oip dit octgen-
blik een openbare bespreking van den
buitenlandschen toestand niet in het
bolang van het land zou zijn, dat zii
Integendeel die belangen mogeliik
zou kunnen benadeelen. Onder dio
omstandigheden stel ik voor de be
spreking van alle buitenlandsche
cruaesties. voornamelijk die van de
oorlogedoeleinden en van de wijze
waarop de oorlog wordt gevoerd,
evenals de betrekkingen tot de oor
logvoerende landen cn de neutrale
Blaten bij de behandeling der staats-
begrooting achterwege te laten.
Hirsch (eoc. dem.) verklaarde daar
op „Wanneer wij ons thans verkla
ren tegen het voorstel van den pre
sident. verzoeken wij u te willen be
denken., dat de quaes ties, die thans
builen liet debat moeten worden ge
houden. niet door mijn vrienden,
maar. van andere zijde in de oomrnis-
sie ter sprake zijn gebracht. Wij k..n-
bonden.
Hij zag mij met zijn groote oogen.
glimlachend aan.
Dot wist ik vroeger ook al, zei
de hij
Mattia, die tot dusver zich heel wei
nig met boeken had beziggehouden,
maakte zeer groote vorderingen van
het oogenblik af, dat hij de theorie
der muziek van Kuhn las. Ongeluk
kig kon ik hem niet zoo laten werken»
a!s ik wel gewild had en als hij zelf
zou hebben verlangd, want wij moes
ten van 'smorgens tot 's avonds loe
pen en legden groote afstanden af
om zoo spoedig mogelijk Lcaèio eu
Auvergne achter den rug te hebben,
daar beiden niet veel opleverden voor
reizende zangers mi muzikanten. In
dit ainie land verdien: de landbou
wer weinig en is hij dus niot zeer bo-
reid om in zijn zak te lasten dood
kalm hoort hij toe. maar als hij be
merkt, dat men hem ge!d komt vra
gen. koert hij zich om cr. duit zijn
deur.
Over Saint-Flour en Isaoire kwa
men wij eindelijk aan de kleine bad
plaateen, die het doe! van onze rei»
waren en het bleek nu dat dc beren
leider ons goed had ingelichtto
Bomboule en vooral te Mont-Dore,
deder. wij voordeeüge zaken.
(Wordt vervolgd