De Europeesche Oorlog.
Alleen op de Wereld
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1S16
't Dnitsehe offensief op 't Westelijk oorlogSTeld. Over de kans der Duit-
sellers om Verdnn te naderen.
De Oestenrijkers vallen Durazzo aan.
Bommen door de Fransehen op Metz geworpen.
Oificieel nieuws.
Aan de etafberichten oatleenen we
WESTELIJK OORLOGSVELD.
Van den Buitschen Btaf
liet succes der Duitschers ten O.
van de Maas is verder uitgebreid. De
plaatsen Brabant. Haument en 8a-
mosneux zijn genomen. Het geheele
boschgebied ten N.W.. ten N. en ten
N.O. van Beaumont en het Herbebois
ziin in Duitsche banden.
Een ten Z. van Metz vooruitge
schoven Fransche post is verrast en
ln ziin sterkte van ruim 40 man ge
ve ntren en weggevoerd.
Samogneux ligt op den rechter
oever van de Maas. ten Zuiden van
Consenvoye, evenals Brabant-sur-
Mout. Hhumont en Herbebois liggen
tusschen Consenvoye en Afcannes.
Van den Fransehen staf
D© Duitsche aanval ten noorden
van Verdun ontwikkelde zich, gelijk
voorzien werd, in den machtig onder
steunden slag, die Woensdag voort
duurde met toenemende hevigheid.
Fransche troepen beantwoordden den
aonval met kracht en brachten den
Duilechers buitengewoon zware ver
liezen toe. Een onophoudelijk bom
bardement van zwaar geschut, waar
op dc Fransehen met even grooto
kracht antwoordden, had plaats over
een -front van veertig kilometer, van
Maluncourt tot Etain.
Nader meldt de Fransche staf
nog
In Arlo.s gevechten met handgra
naten ten O. van Souehez.
In de streek ton Noorden van Ver
dun werd de 6triid den geheelen
Woensdagnacht met dezelfde heftig
heid voortgazet, tusschen den reel iter'
oever van de Maas tot ten Zuiden van
Ornes. Ten gevolge van de hevige
beschieting der posities bij Brabant
se r Meuse trokken de Fransche troe
pen zich uit dit dorp terug, onder
bescherming der duisternis, en ge
dekt door het flankvuur van de posi
ties op den linkeroever der Maas.
De aanval der Duitschers .op Sa
mogneux werd a/geslagen. Bij een
anderen aanval, ondernomen oip het
bosch van Coures, werd aan de Fran-
Bchcn een deel vnn dit bosch ontno
men de zuidelijke hoek is nog in
Fransch bezit.
Alle aanvallen der Duitschers op
Beaumont. voor welke plaats de
Fransehen stellingen hebben, waren
niet in staat, de Fransehen te ver
drijven.
De bewegingen der Fransehen,
voorgeschreven om onnoodige ver
liezen te voorkomen, werden in vol
maakten samenhang uitgevoerd, ron
der dat de Duitschers, die slechts ten
koste van aanzienlijke offers konden
vooruitgaan, het Fransche front op
©enig punt konden verbreken.
In Lotharingen vatten de Duit
schers voet in een dor vooruitgeadho-
v en Fransche posten in het Cheminot-
busch. waaruit rij echter kort daarna
weer door de Fransehen werden ver
dreven.
Fransche vlieger-eskaders bombar
deerden bet station Mel'z-Sabfons en
een gasfabriek met 45 bommen van
zwaar kaliber. In de nabijheid der
gasfabriek weid kort daarna een
groot© brand waargenomen.
Van den Engelse hen staf
De EngfiJschen lieten een mijn
Boringen tegenover Hulluche en be
zetten den krater. ArtilleriedueJ bij
Boe St. Maur. dat gunstig voor de
Eugolscben eindigde. Engelsche artil
lerie bombardeerde met succes de
Duitsche werken bii Frelingkien aan
het kanaal Yperen-Commines ten oos
ten van Roesinghe.
OOSTELIJK OORLOGSVELD.
De Duitsche staf meldt:
Op het Noordelijk deel van 't front
levendige artillerie-gevechten. Op tal
van plaatsen botsingen tusschen pa
trouilles.
De Russische staf deelt mede:
Boven de streek van Riga en den
sector Dwina-Oger-Probstingshof ver
toonden zich Duitsche vliegtuigen,
di'e bommen wierpen. In de streek
van de Oger onderhielden de Duit
schers een hevig nachtelijk vuur. Zij
zonden ln de richting van de Russi
sche verschansingen verkenners in
witte kielen, die door Russisch vuur
verdreven werden. Aan de Dwina-
etelling. de streek van den spoorweg
van Ponevatsj en ten noorden van
Tsjartorysk drongen Russische afdee-
lingen. de Duitschers terugdringend,
vooruit. In de streek van Pels] ten
zuidwesten van Olysk lieten de Duit>-
schers op de nicest aan het vuur
blootgestelde plaatsen vrouwen,
waarschijnlijk Russische, arbeiden.
ZUIDELIJK OORLOGSVELD.
Van hier peen nieuws.
Servië, Montenegro,
Albanië en Salonlkl.
I>E OOSTENRIJKERS VALLEN
DURAZZO AAN.
De Oostenrijkfiche staf deelt
mede:
Oostenrïjksche troepen in Albanië
hebben de Italianen en hun bondge
noot Essad Pasja bij Durazzo versla
gen. Des voormiddag© hebben Oosten,
rijksche bataljons, waarvan kleinere
a'fdeelingen den Beneden-Araen over
trokken. zich van de laatste vijande
lijke vooruitgeschoven «tellingen ten
Westen van Bazar Sjak meester ge
maakt. Des middags werd de Itall-
aansche brigade van Savona ook uit
haar eterk gebouwde hoofdstelling
ten Oosten van laatstgenoemde plaats
verdreven. Tegelijkertijd heeft een
andere colonne de tien kilometer ten
Zuidoosten van Durazzo aangelegde
verschansingen van Sasso-Bianco
stormenderhand veroverd. De vijand
verliet zijn loopgraven gedeeltelijk
vluchtend en week achter de binnen
ste verdedigingslinies terug, achter-
olgd door de Oostenrijksche troepen.
ONGEREGELDHEDEN?
H&vas aeint uit Korfoe
De Oostenrijksclj-Bosnische troe
pen, die op het oogenblik in AlbaDié
6tauu, zijn in opstand gekomen, ten
gevolg© van de verschrikkelijke ont
beringen, die zij door het klimaat lij
den. Zij hebben geweigerd verder aan
den veldtocht deel te nemen. Do Oos
tenrijksche generaal liet- hen omsin
gelen en neersabelen.
Verspreid nieuws
ven de oorlogsvelden
HET DÜÏTSCHE OFFENSIEF.
De ..Times'verneemt uit Parijs
Het schtjnt, niettegenstaande de
groote schaal, waarop zich de ge
vechten ontwikkelen. niet waar
schijnlijk, dat de Duitschers kans
hebben. Verdun te nemen door een
aanval op het tegenwoordige front.
Dit front toch loopt ton Noorden van
vier rijen Maasheuvels, die Verdun
beschutten, liet laud is "overdekt met
bosschen en bestaat uit laagbegroeide
heuvels, die door kronkelige e
alle kanten ingesloten dalen worden
doorsneden.
Achter de eerste Fransche linie
liggen nog drio mijlen van dit soort
land. vóór men aan de verst vooruit
geschoven verdedigingswerken van
Verdun komt. Iedere plooiing in den
bodem is gebruikt om den staat van
verdediging te verhoogen e® de mili
taire deskundigen zijn ongeneigd om
te gelooven. dat het offensief va® de
Duitschers in deze streek van ande
ren aard is dan hun overige opera
ties uit den laatste® tijd (al heeft de-
ee jongste aanval dun ook op groote
schaal plaats gehad), die alle slechts
ten doel hadden, de kracht van de
Fransche verdedigingswerken op de
proef te stellen.
De Duitsche bladen hechten naar
Wolff seint veel gewicht aan de
Duitsche successen.
De ,,Vofis. Ztg." schrijft: De succes
sen hebben de verwachtingen van het
Duitsche volk overtroffen.
E rrsroem.
Het Teleeiui.i ;hap seint uit
Petersburg
Zooals thans uit de jongste berich
ten bekend is. worden de verliezen
der Turken in de streek van Erze-
roem op ongeveer 40.000 man ge
schal-
Door het gros van het leger v
een nederlaag te vrijwaren, door zoo
ver mogelijk tn de richting West
waarts van Erzeroem terug te doen
trekken, zou het Turksche hoofdkwar
tier gevaar hebben geloopen. den
linkervleugel te ontblooten.
Om dit gevaar te vermijden, kreeg
een deel van het Turksche leger be
vel. den -terugtocht in Noord-Weste
lijke richting te volbrengen, teneinde
de achterhoede en de verbindingen
met de kust te dekken. Bii de ach
tervolging van de Turken sloeg het
Russische leger eveneens deze rich
ting in en maakte aldus de rest van
de Siste divisie gevangen, terwijl 13
kanonnen werden buitgemaakt.
Door de bozetting van Muech
braken de Russen de verbinding tus
schen het centrum en den rechter
vleugel der Turken- In bevoogde
kringen Is men van oordeel, dat, ten-
gevolge van de. jongste nederlagen,
het Turksche leger nog slechts Is
samengesteld uit afzonderliike afdoe-
lingen.
T®r Zoo.
DE „WESTBURN".
LtoyilS meldt van Teneriffe: Dc Brit-
sche stoomboot „Weetburn" Is door
de Duitsche prijsbemanndg tot zinken
gébracht.
(Het s.s. „Westburn", groot 3303 br.
tons, gebouwd in 1893, Behoorde aan
d-e reederij J. Westoll, te Sunderland).
Met betrekking tot de officieel© me
deleed ing, dat weer zes Engelsche
schepen opgebracht werden, schrijft
de ..Voss. Ztg.": Al stond ook op den
rand van de mutsen der matrozen
van dit prijamanschap niet de naam
vermeld va® liet geheimzinnige schip,
zou toch het binnenvallen van de
Westburn" in een haven van Cana-
rische eilanden, do herinnering aan
do wapenfeiten opwekken van de
„Möwe", die spottend met Engelands
heerschappij ter zee, de Duitsche oor-
logevlitg iu den AUaotfechen Oceaan
vertoont. Gelük de „Appamdie plot-
seliivz te Norfolk aan de Westkust
van Amerika verscheen, had de „West
burn" de bemanning van verschillen
de Engels öhe handelsschepen aan
boord. Slechts acht Duitsche zeelieden
en voldoende om meer dan 200
Engel schen in een veilige haven te
brengen, terwijl negen Engelsche®
het niet waagden om 20 Duitschers
van de L. 19 in hun boot op te nemen
en voor ondergang te behoeden. De
Duitschers schrikken voor d© meer
derheid hunner vijanden niet terug,
omdat zij den wil hadden om mensch-
lievend te zijn. Met trotsch© voldoe
ning begroet het Duitsche volk de
nieuwe wapenfeiten van het onbeken
de schip. Het moge JVlöwe heet en
of een anderen naam dragen, het zal
in de geschiedenis van de Duitsche
vloot to zomen met do kruisers gelijk
de „Eradan" en „Karlsruhe" voort
blijven leven.
SCHIP VERGAAN,
't Wolffbureau seint uit Kopenha
gen:
In de Noordzee is de Zweedsche
sohoener „Malandi" van Halmstad
naar Hartlepool vengaan. De beman
ning is door een voorbijvarende
stoomboot opgenomen.
DUITSCHE SCHEPEN IN DE
PORTUGEESCHE HAVENS.
Reuter seint uit Lissabon
De Staatscourant publiceert een be
sluit ter regeling van het gebruik
door de Portugeesche regeering van
de Duitsche schepen, geïnterneerd in
Portugeeeche havens. Heden gingen
Portugeesche benjanningen aan boord
van de Duitsche schepen, die op den
Taag voor anker liggen en heschen de
Portugeesche vlag.
UEt den Balkan.
't Correspondedtiebureau seint
uit Weenen: Naar aanleiding van de
nota van den Montenegrijnschen mi
nister-president in de Fransche bla
den, wordt van bevoegde zijde ver
wezen, naar de mededeeling, dat de
in Montenegro achter gebleven Mon-
tchegrijnsche ministers in een schrij
ven aan hun in het buitenland ge-
vluchten souverein dezën verzochten
vredesonderhandelaars aan te wij
zen voor de onderhandelingen mot
Oostenrijk-Hongarije. Of koning
Niklta dezen wensch zal vervullen of
niet, ia een zaak die alleen hem en
zijn ministers aangaat. Het is even
eens de zaak van koning Nikita zelf
hoe hij zijn belangen en die van het
land het beste meent te kunnen be
hartigen. Voor Oostenrijk-Hongarije,
dat met zijn bereidwilligheid om
over den vrede te onderhandelen al
leen de op 's koniings verzoek gegeven
belofte wilde vervullen, is het
hoofdzaak, dat ook de tegenwoordige
toestand in Montenegro volkomen in
overeenstemming ls met de belangen
der monarchie en de beloften va® de
Montenegrijrischie bevolking.
Uit Engeland.
DE VERKLARING VAN
ASQUITH.
Reuter seint uit Londen
De bladen begroeten eenstemmig
de verklaring van Asquith, dat het
land vastbesloten i«. den oorlog voort
te zetten tot aan de overwinning.
De „Daily Telegraphzegt, dat het
goed is. dat de wereld weet uit het
gesprokene in het Lagerhuis, wie de
vrodee-voorst anders ziin en wat zij
waard ziin. Soms wordt gesprokeu
van een vredes-partij. Inderdaad
het een kleine, machtelooze groep v
politieke exentricKeltèn, die door hun
eigen partij worden gedesavoueerd.
Een handvol visionairs, die steeds en
onder alle omstandigheden tegen
oorlog zijn. kunnen niet bevoegd ge
acht worden, een oordeel te vormen
over de militaire vooruiteithteh.
'zij beleed!gen het Intellect van het
land. als zij pogen dat te doen.
De „Daily News"„Het is een
mooie daad van het Lagerhuis, kalm
te hebben geluisterd naar de voor
standers van den vrede. In het debat
toonde het Huis echter het onwankel
bare besluit, den oorlog voort te zet
ten. Er is niemand van beteekems in
het land. die niet het doel aanvaardt,
dat het Pruisische miütairisme voor
goed moet worden vernietigd. De eer
ste voorwaarde voor den vrede moet
ziin. dat Duitschlond in het diepst
van zijn geweten gevoelt, hoe het zich
in de oogen der beschaafde wereld
heeft misdragen. Zoolang liet niet
volkomen en ernstig overtuigd is van
ziin verkeerdheid, is er voor vredes
besprekingen geen plaats."
De „Daily Chronicle" AsquiUi's
verklaring is in volkomen overeen
stemming met SasonoTs redevoering
in de Doèina. Zij is tevens geheel uit
het hart gegrepen van onze dor per e
Fransche bondgenooten. Er is geen
soldaat in de verbonden legers,
dit niet gevoelt. ZIJ zijn de wa.rc pa
cifisten. niet degenen, die voor een
voorbarigen vrede zijn. die een tijde-
iiiken wapenstilstand najagen ten
koste van een binnen korten tïid op
nieuw uitbrekenden strijd.
Uit Rusland,
DE DOEMA.
Iu de Woensdag gehouden zitting
van de Doema werden de regeerings-
verkiaringen besproken.
De vertegenwoordigers van allo par
tijen wezen, ondanks de verschillen
van meaning over de binnenlandsche
staatkunde, op de noodzakelijkheid
om dun oorlog voort te zetten tot de
eindelijke overwinning.
Uit da Veroenlgdo Slaton
.AMERIKA EN DÉ DUIKBOOTBN-
OORLOG.
De Morning Post meldt uit Wash
ington Van 23 Febr.dat des morgens
officieus in het Witte Huis werd
gedeeld, dat president Wilson beslist
tegen eenige actie van het Congres is
tér waarschuwing van de Amerika
nen om mi et te reizen op gewapende
koop v aa rd ij scl iepen.
De Morning Post meldt uit Wash
ington verder, dat de pro-Duitsohe
groep in den Senaat en de gelijksoor
tige groep m het representantenhuis
dreigen voorstellen in te dienen
indien zo worden aangenomen in bei
de Huizen en door den president ge-
teekend, wettelijke kracht zouden
hebben om het Amerikanen onmoge
lijk te maken paspoorten te krijgen
voor de reis op gewapende lijnsche
pen en de uitklarirg van zulke sche
pen te weigeren.Het is twijfelachtig of
een dergelijke resolutie in het con
gres zou worden aangenomen, maar
president Wilson gaf te kennen dat
als ze hem ter teekenlng werd voor-
voorgelegd hij rij® veto aou uitspro
ken. Dit echter zou de pro-Duitsche
groep niet weerhouden de quaestie te
bespreken en het was in de hoop zulk
een debat te voorkomen, dnt geen
enkel nuttig doel zou dienen, dat de
president. Maandag zijn besluit aan
kondigde om de vrijheid der zeeën
te handhaven door te bBjven staan
op het recht der Amerikanen om te
reizen op schepen naar hun eigen
keuze en op de eisch dat indien
een scihip kanonnen voert ter verde
diging, het niet mag worden getor
pedeerd zonder waarschuwing.
Allerlei
KOPER VOOR DUITSCHLAND.
't Wolffbureau meldt uit Sofia
De ministerraad besloot het koper
mijnwerk Bor, dat in het door Bulga
rije veroverde deel van Servië ligt en
de rijkste kopermijn van den Balkan
ls. gedurende den duur van den oor
log aan Duitschland ter exploitatie
oi er te laten.
DE INTERPARLEMENTAIRE CON
FERENTIE.
Ilavas seint uit Parijs
De eerste zitting van de Franech-
Engelsche parlementaire commissie is
gehouden. Lord Bryce hield uit naam
-vnr. de Engelsche gedelegeerden een
lofrede op de vriendschap, die Frank
rijk en Engeland verbindt, Georges
-Clemenoeau sprak daarop uit naam
der Fransche parlementsleden een
rede uit, die levendig werd toego-
Juicht. Daarna verklaarde Lord De-
sart J&et is uitgemaakt, wij willen
het en zweren het Wij geven onze
kinderen, wij zullen ook onze have
geven. De groote zaak van de onaf
hankelijkheid der natie, de waardig
heid als menech hebben op zichzelf
reeds zoo hooge waarde, dat wij
danks dc smartelijkste opofferingen
ons nooit zullen beklagen, dat wij te
veel hebben moeten geven."
COURANTEN IN ZWTSERLAN D.
De Zwitsersche kranten vernemen
uit Boedapest, dat daar wegens pa
piergebrek een centraal bureau voor
de aflevering van papier is opge
richt. dat ook de kranten bedienen
tal. Met dat al zulle® de bladen hun
omvang sterk moeten beperken.
AMBASSADEUR GERARD.
De Amerikaansche ambassadeur
Gerard. t« Berlijn, is op ©en skitocht
in de Bedersche Alpen gevallen en
heeft het rechter sleutelbeen gebro
ken. De gewonde is per extra waggon
naar Berliin overgebracht. De breuk
is vrij ernstig een eind van
sleutelbeen steekt naar buiten. Het
zal wel verscheidene weken, duren,
oór Gerard genezen zal zijn.
DE DUITSCHE LUCHT AANVAL
OP ENGELAND.
Het Wolff-bureau seint, dat het
van bevoegde zijde een opgaaf kan
doen van do echode. veroorzaakt
door den Duitsche® lucht-aanval op
Engeland in den nacht va® 31 Ja
Aan dit relaas onUeenen we, dat
de Duitschers opgeven, veel schade
te hebben aangericht, o. a. zijn ver
schillende munitiefabrieken geheel of
gedeeltelijk verwoest. Te Sheffield en
te Nottingham is de schade door de
verzekeringsmaatschappijen op vier
honderd duizend p.i. st. geschat.
Verder is op de Hun>ber de kleine
kruiser ..Caroline" e® de torpedoboot-
lagere „Edeu" en „Nith" in den
grond geboord. De „Caroline" zonk
in zes minuten. Een-en-dertig man
van de bemanning zijn gedood, 58 ge
wond. 4? verdronken.
(We merken op. dat de Britsche
admiraliteit indertijd reeds beslist
ontkend heeft, dat de „Caroline" ge
troffen is. Red. H.'s D.)<-
ONLUSTEN IN CHINA.
Reuter seint uit Sjanghai
liet paleis van den gouverneur van
Chaneska werd Maandagavond aan
gevallen.
Bijzonderheden ontbreken.
De krijgswet ls afgekondigd.
Onze Lachnoek
HET LAATSTE MIDDEL.
De grootste zorg van Gerrit was,
dat hij "s morgens niet wakker kon
worden. Zijn hospita had alle mak-
dekjes geprobeerd die zij met moge
lijkheid kon hedenken, maar zelfs de
^hardnekkigste wekker kon Gerrit
niet uit zijn gezonden slaap halen.
Op eon goeden keer kwam hij met
een groot pak onder zijn arm van
zijn werk terug.
- Kijk nu eens hier, juffr. Laag,
hij triomfantelijk, terwijl hij een
groote bel te voorschijn haalde, hoe
vindt u die nu wel?
Groote gunst, man! riep de ver
baasde hospita uit Wat moet u
daarmee?
Terwijl hij de bel onder zijn arm
nam en op het punt stond naar boven
ty gaan, antwoordde Gerrit met een
listigen grijns:
lederen morgen om zes uur zal
er mee bellen en zoo mij zelf wak
ker maken.
KLEIN GELD WAS SCHAARSCIÏ.
Een welgestelde boer, die bij een
plaatselijk advocaat raad hod ge
vraagd in een netelige quaestie, ont
ving goeden raad, en stond toen op
om het kantoor te verlaten.
Wat ik zeggen wil, vroeg hij,
hoeveel geM moet u hebben?
O ja, vier gulden, antwoordde
de jonge advocaat
De boer gaf hem een tientje, en
wachtte op liet geld, dat hij terug
krijgen zou.
De advocaat voelde nu in zijn éenen
zak du® in de® anderen. Toen zocht
hij met bleek gelaat ia zijn schrijfta-
fel. Eindelijk zocht hij weer in zijn
zakken, en haalde daarop een groot
boek naar zich toe, dat hij al eerder
had geraadpleegd.
Ik ik vrees, dat ik u nog meer
raad zal moeten geven, mijnbeer! iel
hij beleefd.
Stadsnieuws
NED. ZUID-AFRIKAANSCHB
VEREEN IG1NG,
De afdeel ing Haarlem en Omstre
ken van bovengenoemde vereenlging
vei gaderde Woensdagavond in het
getouw „De Nijverheid", onder voor
zitterschap van jhr. dr. Sandberg.
Uit het jaarverslag van den secre
taris. den heer J. Floor Jr., bleek,
dat het aantal leden 61 bedraagt en
het aantal begunstigers 10. terw.jl
de belangstelling voor Zuid-Afrika
niet verflauwde.
De rekening cn verantwoording
werd goedgekeurd met een batig sal
do van 1 31.54.
Tol leden voor het nazien der kas
over 1916 werden benoemd mej. Van
Geldorp en dr. Schepers.
Daarna werden voorstellen voor de
algemeene vergadering behandeld.
Dr. Van Geer sprak de wensche-
lilkheid uit. dat het hoofdbestuur bij
de directies der Stoomboot-maat-
8ch?umiien_ zou aandringen op voort
zetting van de vaart naar IncUê om
de Kaap, wanneer de vrede geslo
ten is.
De voorzitter antwoordde, dat deze
zaak niets mei de staatbelangen te
maken heeft, maar dat daaraan
oogonblikkelijke belangen voor de
stoombootmna', schappijen aan ver
honden zijn. Iets anders is evenwel,
om na den oorlog aa® ie dringen op
invoering van een directe verbinding
tusschen Nederland en Zuid-Afrika.
De heer Van Mansfeld deelde me
de, dat het hoofdbestuur daarom
trent reeds met de directies der
stoombootmaatschappijen in onder
handeling is en dat ln deze zaak ge
werkt wordt. Meer kon hjj er thans
niet over zeggen.
Dr. Schepers zou gaarne voorstel
len. dat het orgaan voortaan in de
vereenvoudigde spelling verscheen.
Dr. Schepers lichtte dit voorstel
uitvoerig toe. er op wijzend, dat een
vereenvoudigde spelling aan eene
geestelijke verbinding tusschen Ne
derland en Zuid-Afrika ten goed©
komt. en zal voorkomen, dat de boe
kenmarkt van Nederland naar Enge
land wordt overgebracht.
Dc voorzitter is het met dr. Sche
pers eens.
Eenige besprekingen hadden nog
plaats, waarbij werd betoogd, dat
door de vereenvoudigde spetling onze
taal nader tot de Zuid-Afrikaansche
taal wordt gebracht, hetgeen in hel
belang van beide stammen zal zijn.
EUILLETON
102)
Is dat de vrouw van een metse
laar, die eenigo jaren geleden te Pa
rijs een ongeluk kreeg?
Ja mijnheer.
Ook dat zal kunnen blijken.
Op die woorden antwooiddö ik niet
pooals ik gedaan had, toon het den
>eearts te Ussel gold.
Toen hij mijne verlegenheid bespeur
de, deed de vrederechter mij allerlei
vragen «n eindelijk bekende ik do re
den van mijn zwijgen: als hij bij
vrouw Barber in een onderzoek in
stelde, zou ons plan geheel verijdeld
zijn; wij zouden haar du® ®iet meer
kunnen verrassen.
Ondanks mijne verlegonlieid, maak
te zich toch een gevoel va® gemst-
heid van mij meester; nu de vrede
rechter vrouw Barberin kende en na
richten bij haar wilde inwinnen
te weten of ik waarheid had gespro
ken, was dit ee® bewijs dat zij nog
ln leven Was.
Maar nog moer genoegen deed het
mij, uit hetgeen do vrederechter ver
der sprak te kunnen opmaken dat
Barberin voor ©enigen tjd wedor
naar Parijs was teruggekeerd.
Dit maakte mij zóó gelukkig, dat
ik hem wist over te liale® om rich
tot het .onderzoek bij den veearts te
bepalen, daar dit toch voldoende was
oju te bewijzen, dat wij onze koe niet
hadden gestolen.
Eu hoe zijt gij aan zooveel geld
gekomen, om eene koe ie kunnen koo-
pen?
Dat waa de vraag, waarover Mat-
tla zich zoo ongerust maakte, toe®
hdj voorzag, dat zij ons zou worde®
gedaan.
Waar en hoe?
Ik vertelde hem toen hoe wij Van
Parijs naar V ars es en van V arses tot
Mont-Dore stuiver voor stuiver had
den verdiend en bewaard.
En wat ging je te Varses doen?
Die vraag noodzaakte mij ophieuw
eon heel verhaal te geve® van inijn
lotgevallen. Toen de vrederechter
hoorde dat ik in de mijn van Truyère
begraven was geweest, iet hij mij
in de redo en op veel zachte ren, bijna
vriendelijken toou vroeg hij:
Wie van u beiden ia Ré mi?
Die ben ik, mijnheer.
Hoe bewijst gij mij dat? Gij hebt
gee® papieren, zooals de gendarme
mij ge-'egd heeft.
Neen. die heb ik niet.
Vertel mij dan eens hoe dat on
geluk te Var& s in zijn werk is ge
gaan. Ik heb het verhaal daarvan in
de couranten gelezen, en als gij de
wezenlijke Réiui niet zijt, kunt gij
mij niet misleide®. Jk luister; pas dus
goed op.
Do vriendelijke toon va® de® vre
derechter gaf mij moed: ik zag duide
lijk, dat hij ons niet vijandig gezind
was.
Toen ik iniju verhaal had geëin
digd, zag de vrederchler mij een poos
lans aan en op ziju gelaat was?Har
telijkheid en deelneming te lezen. Ik
verbeelde me, dat hij mij nu terstond
in vrijheid zou ©teilen; maar dat ge
beurde niet. Zonder een woord verder
te spreken, jiet lüj mij allee®. Zeker
ging hij thans Matt ia in verhoor ne
men, om te zien of onze twee verhalen
overeenstemden.
Geruimen tijd bleef ik aan mijne
eigene overdenkingen overgelaten;
eindelijk kwam de vrederechter terug
mot Mattia.
Ik zal narichten inwinnen t?
Ussel. zeide hij, en uls die zooal6 ik
hoop, bevestigen wat gij mij verleid
hebt, da® zal ik u morgen In vrijheid
doen stellen.
En onze koe? vroeg Mattia.
Die krijgt gij dan terug.
Dat bedoel ik niet. hernam Mat
tia, maar wie zal ze te eten genre®
en melken?
Maak je daar maar niet ongerust
er, vriend ja
Mattia waa door die woorden ge
heel gerustgesteld.
Als men onze koe melkt zeide hij
met een glimlach, zou men ons da®
de melk niet kunnen bezorgen? Dat
zou heerlijk zij voor ons avondeten.
Zoodra de vrederechter vertrokken
was, deelde ik aan Mattia de twee
gewichtige tijdingen mede die me bij
na deden vergeten, dat ik in de ge
vangenis was: vrouw Barberin leefue
en Barberin zelf was te Parijs.
De ko© va® den prins zal dan
een luisterrylcen intocht houden, zej
de Mattia.
En ln zijne vreugde begon hij te
dansen en te zingen; ik greep zijne
twee handen, door zijne vrooiijkheid
medegesieept en Capi, die tot hier
toe treurig on onrustig in zijn hoek
had gelegen, ging op zijne achtorpoo-
ten tusschen ons beiden instaan. Toen
begonnen wij zoo lustig en levendig
le dansen dat de cipier ongerust
wend waarschijnlijk om zijne uien
en kwam zien wat wij uitvoerden.
Hij verzocht ons wat bedaard
ziju; maar hij sprak nu niet zoo ruw
als toon lüj de eerste maal met den
vrederechter binnenkwam.
Ook daaruit leidden wij af, dat onz«
toestand zoo en-g met was en spoedig
ontvingen we het bewijs, dat we ons
hierin niet bedrogen; want weldra
kwam hij terug met een groote terri
ne vol melk melk van onze koe!
Maar- dat was nog niet allee: hij gaf
ook een groot stuk wittebrood
met een stuk koud kalfsvleesch, dat,
zooals hij zeide, van den vrederechter
kwam.
Nooit werden gevangene® zoo goed
behandeld; toen ik mijn kalfsvleesch
at en mijn melk er bij dronk, kreeg lk
een veel betere meening omtrent ge
vangenissen; zij ware® blijkbaar veel
aangenamer dan ik mij ooit had voor
gesteld
Dat was ook het oordeel van Mat
tia.
Ete® en slapen zonder dat het
Iets kost, zeide hij; dat is e>en buiten
kansje.
Ik wilde hem bang maken en zeide:
Als nu de veearts eens plotseling
gestorven was, wie aou dn® voor ons
getuigen?
Zulke dingen denkt man alleen
maar, als men ongelukkig is, ant
woordde hij, zonder boo© te worden,
en dat rij® wij op dit oogonblii niet.
XXX.
Vrouw Barberin.
Onze nacht op een veldbed was niet
al te slecht: wij hadden er wel slech
ter doorgebracht, als wij onder den
blooten hemel moeeten si apen.
Ik hob gedroomd dat onze koe
haar Intocht hield, zeide Mattia toen
hij ontwaak Ux
Ik ook.
Te acht uren werd onze deur ge-
open en wij zagen den vrederechter
binnenkomen gevolgd door onzen,
vriend den veearts, die ons zelf in
vrijheid had willen stellen.
Wat don vrederechter betreft, zijuo
belangstelling voor twee onschuldige
gevangenon bepaalde zich niet tol het
eten, dat hij ons den vorigen avond
had geeonden; hij gaf nnj een groot
vel papier met een zegej er op.
Gij zijt ee® paar domme jongens,
sprak hij minzaam, dat gij zoo maar
op weg gaat; hier hebt gij een pas
poort, dat ik door den burgemeester
ln orde hdb doen maken, en dat zal u
voortaan voor moeilijkheden bewa
ren. Goede reis, jongens!
Toen gaf hij elk van ons de hand
en de veearts drukte die eveneens
recht hartelijk.
Op schandelijke wijze waren wij het
dorp binncu gekomen; zegepralend
mochten wij het thans verlaten; wij
hadden onze koe aan het touw en
stapte® voort met opgeheven hoofd,
met fiere blikken dc dorpelingen aan
ziende. die zich voor hunne woning
vertoonden.
Één ding spijt mij maar, zeide
Mattia: dat wij den gendarme niet
tejrenkoinon, die ons naar de gevan
genis lieeft gebracht.
(Wordt vervolgd).
