offen-
Een Russisch
sief.
De Dultsche staf meldt
De Kussen hebben hun voornaam
ste aanvallen Woensdag avond en
-nacht ontwikkeld.
Herhaaldelijk drongen zij met
Sterke stnidkraohten tegen do Duit-
sche stellingen aan het bruggehoofd
Jacobstadt. aan weerskanten van
den spoorweg Mitau-Jacobstadt en
viermaal legen de linies ten Noor
den van Widzy.
TerwllI zij on hun front ten N.W.
van Postawy waar het aantal
icloor de Duitschers binnengebrachte
gevangenen od 14 officieren en 809
man gestegen Is vermoedelijk ten
gevolge van hun groote bloedige ver
liezen van groote aanvalapogingen
nfzngen. stormden zil herhaaldelijk
met een nieuwe macht tusschen de
Naroez- en Wiszniew-meren. De hoo-
ge inzet van mannpn en munitie kon
ook in deze aanvallen en ln herhaal
de od zichrelf staande ondernemin
gen od andere nlaatsen den Russen
niet het geringste voordeel tegenover
<je ^^"-T-iicbare Dultsche verdediging
brengen.
De Russische staf
Officieel wordt uit Petrograd ge
mold:
Over het geheel© front hebben zich
een reeks vau gevechten ontwikkeld,
in de streek van Riga bij liet diorp
Plakanen en ten zuiden van liet
eiland Dealen zijn Russische troepen
in gevecht gewikkeld met sterke voor
posten van de Oostenrijkers. In den
sector van Jaoobsladt veroverden de
Kussen na een gevecht een dorp en
het Bosch ten oosten van Augusten-
hof, evenals in het bosch tusschen
het woudgebied van Duiker eek en het
dorp Delvineck in de streek van
Rusehhof. ln de streek van Dunaburg
liad een vuurgevecht plaats. Ten zui
den van deze streek duren levendige
infanterie- en artitleriegeveahten
voort.
De Russische artillerie beschoot
met succes de streek ten noorden van
Mintzluny, waar Ru&sische vliegers
Oostenrijksche troepenconcentraties
hadden geconstateerd.
Nadat de batterijen der Oostenrij
kers.tot zwijgen waren gebracht in
de streek van MeschkeAe hebben Rus
sische troepen zich meester gemaakt
van een linie der Oostenrijksche loop
graven Ln den sector M'mtziuny-Sekly-
rneer. Pogingen van de Oostenrijkers
om ten zuiden van Tvearetsch tot liet
offensief over ie gaan, werden door
Russisch vuur gestuit.
In de streek vau Vileéta Mojika ten
noorden van Postasa ontwikkelden
zich verwoede gevechten.
In de streek van Tsjermiaty en
Lotva ten noorden van het Miadzïoi-
nieer deden de Oostenrijkers na een
krachtige artillertevoorbéreiding een
aanval op de Russische stelling,
maar werden door Russisch vuur af
geslagen.
Ten zuidwesten van het Na rot-meer
ontwikkelt zich een gevecht Ln Rus
sisch voordeel Russische troepen bra
ken daar ondanks de versti kkieiude
gassen en het moorddadig vuur van
de Duitschers door drie liniën draad
versperring en veroverden drie Loop-
gravenliniën. Pogingen van de Duit
schers om te jen aanvallen te «toen
werden gestuit door Russisch vuur,
waarbii de Duitschers gebruik maak
ten van projectielen met verstikkende
gassen. Tot dusver is vastgesteld dat
de Russen 17 officieren en 10J0 man
gevangen namen en 12 machinegewe
ren en één mijnen werper hebben buit
gemaakt.
De Russische staf meldt nog
Bij Smorgon hevige artilleriebe
schieting de Duitschers bombardee
ren krachtig den sector bii de rivier
en het dorp. Bij DieUatitchi en Bara-
novitchi vlogen Duitsche aeroplanes
over de Russische stellingen.
Bii den straatweg MoskouBirest
Litowsk en ten noorden van het dorp
Telechany levendige wedenzijdsche
artilleriebeschieting. Ten zuidoosten
van Kolsky maakten Russische yer-
kenninffstroepen zich meester van
een vünndoliiken oost
Volgens nadere berichten maakten
de Russen bij Mykhaltche (aan den
Ui.: :i -rl behalve 2 kanonnen, 6 bom
menwerpers buit. die volkomen bruik
baar zijn een groote hoeveelheid ge
weren. kisten gevuld met bommen,
projectielen, kogels en andere muni
tie. Verder maakten de Russen 106
krijgsgevangenen.
Reuter seint uit Petrograd
Volgens ingekomen berichten
heerscht bii de Duitschers te Wilna
groote bedrijvigheid. Uit het westen
en zuiden komen voortdurend mili
taire tremen binnen het passagiers-
en goederenvervoer is stopgezet. Wil
na is overvuld met Duitsche en öos-
tenrijksc'ne troepen. Groote massa's
gevangenen werken van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat aan de ver
sterkingen. welke in verschillende Li
nies de stad omringen.
Wilna ie thans de voornaamste
Duitsch-Oostenrijksche basis in het
noorden de hoogste militaire auto
riteiten hebben in de stad hun hoofd
kwartier.
Het Weenscha Korr. Bur. meldt,
dat volgens een mededeeling uit het
oorloespersbureau generaal Pflan-
zer-Baltin van den keizer een tele
gram kreeg, waarin deze zijn bewon
dering uitspreekt voor de wiitfe. waar
op het bruggehoofd door de bezetting
tegen een groote overmacht is verde
digd.
Uit Qrtokenland
't Alg. Handelsblad schrijft:
De gevechten bij liet Doi ran-meer
aan de Grieksch-Servisclie gri-us,
tusschen Duitsche en Franse he troe
pen, hebben in Griekenland oen i ge
ontsteltenis gewekt; mag men de be
richten uit Athene aan de Times ge-
looven, dan heeft de GriekscJie mi
nisterraad een langdurige bijeen
komst gehouden, om de ernstige ge
volgen Ie bespreken van de verwikke
lingen, die door dezen strijd tusschen
de Duitsche en Fransche troepen,
kunnen ontstaan. Het is voornamelijk
de zorg voor do houding van Griekon
land, die de ministers bezighield.
Want de positie voor Griekenland
wordt lastig wanneer de twee strij
dendo partijen, elk voornemens dia
neutraliteit van Griekenland te ont-
ïlon. elkaar op GriekscK grondgebied
te lijf gaan. Belangstellend zien,
niet alleen de oorlogvoerenden, maar
vooral de neutralen de besluiten der
Grieksche regeering omtrent naar ge
dragslijn tegemoet. Door liet Fransch
Engelsche ti-oepen op haar grondge
bied toe te laten, heeft de Grieksche
regoeripg zich in een impasse bege
ven. die tot zeer merkwaardige staat
kundige verwikkelingen kan aanlei
ding geven. En het is duidelijk, dat
zij, nu de gevolgen van die daad
merkbaar worden, ernstig met zich
zelf te rade gaat, zich afvragend, wat
zij nu doen moet?
Hot antwoord op die vraag Is niet
gemakkelijk.
Reuter seint uit Athene:
Teneinde de legerkosten te vermin
deren, heeft de Grieksche regeering
besloten 30 j>Ct. van ade onder die wa
pens zijde lichtingen met groot ver
lof naar huis te zenden.
Uit Duitsohiand.
DE DU1KBOOT-MOT1 ES.
De Rijksdag zal, gelijik bekend ls,
de duikboot-moties voorloopig nog
niet behandelen; eerst zal de begroo-
tuigsoommissie ei- over beraadslagen.
lntusschan hebben ook de socialis
ten een motie ingediend, die een te
genstelling vormt met de scherpe
voorstellen der conservatieven en van
de dertig nationaal-liberalen. Zij luidt
aldius:
,,De rijksdag moge besluiten, den
heer kanselier de vo.gende verklaring
te doen toekomen:
De rijksdag spreekt de verwachting
uit, dat bij de debatten over 't gebruik
van het U-ibootwaiien alles vennedien
zal worden, dat de rechtmatige be
langen der neutrale staten zou kun
nen schaden en een onnoodige uit
breiding of verscherping van dezen
oorlog tengevolge zou kunnen liebben.
De ry'ksdag verwacht veeleer, dat
de regeenng alles doen zal om een
8poedigen vrede lot stand te brengen,
welike de integriteit van het rijk, zijn
politieke onafhankelijkheid en eco
nomische ontwikkelings^vrijheid waar
borgt".
't Alg. Handelsblad ontleent aan "t
Berliner Tageblatl, dat Ferd. Ave-
norius in de „Deutscher Wille" go-
schreven heeft, dat als de 35 natio-
naal-liberalen over de duikiboot-oor-
logsmethodes willen meespreken, zij
van de volgende zaken op de hoogte
moeten zijn
le. Het aantaL den toestand en het
vermogen van de oude en nieuwe
Duitsche onderzeeërs
2o. de middelen, die Engeland en
de entente tegen ze toepassen wil.
Ten 3de moeten zij weten wat een
oorlogsverklaring van Amerika met
alle gevolgen daarvan zou boteeko-
uen de verbeurdverklaring van
Duitsche schepen ten dienste der en
tente, levering van munitie ook door
de staatswerkplaatsen, hulp door de
Amerikaansche vloot, van vrijwilli
gers, in geld, enz.
4o. Zij zouden moeten kunnen
voorzien, hoe de houding der thans
weifelende neutralen, niet alleen Roe
menië, bij een Amerikaansche oor
logsverklaring zou zijn en welk ge
volg voor de Duitschers een ingrijpen
van Roemenië zou hebben
5o. moeten zij weten of de houding
van die neutralen, die thans betrouw
baar neutraal zijn, zoo zou blijven,
ook ale wij (zooals men voorstelt) hun
handelsschepen niet meer spaarden,
zoo zij niet langer neutraal bleven,
welke gevolgen dit voor de Duitschers
zou hebben
6ó moeten zij kunnen booordeeleru,
welk© opufferingen aan menschen eu
materiaal, ais de oorlog voortduurde,
den Duitschers dit alles zou kosten,
't Hbld. merkt op
„Wij mogen hieruit afleiden, da t de
conservatieve en nationaaliiberale
partijen in Duitschland wenschen alle
neutrale schepen (die verkeer met En
geland hebben?) ln den grond te bo
ren.
DE RIJKSDAG,
't Wolffbureau seint uit Berlijn»
In den Rijksdag werd bij de eerste
lezing der begrooting hulde gebracht i
aan de groote verdiensten van von 1
Tirpitz als schepper der Duitsche
vloot, wiens naam onvergetelijk zal
zijn. en wiens geest in de heldendaden
der marine zal voortleven.
De nat.-lib. afgevaardigd© Stre6©-
mann wees er op dat de militaire toe
stand in vergelijking met het vorige
jaar zeer bevredigend ia en dat het
resultaat van Duitschlands economi
sche politiek goed ls. De successen
van de Duitsche oorlogsleejiingen
worden door de tegenstanders niet be-
reikit.
De echitterende Leipziger Messe,
waaraan de neutralen levendig deel
namen, was een schitterende triomf
op Engeland. (Bijval.)
De cons, afgevaardigde Weslarp
zette uiteen
De strijd in Oost en West en te wa
ter. toont onvergelijkelijke heldenda
den der Duitsche troepen. Het ver
trouwen in het legercommando is on
geschokt. (Bravo's
Het economische leven in Duitech
land doorstaat iederen druk Van uit
hongeren ls geen sprake. Pessimisme
is noch economisch, noch militair
noodzakelijk. (Bijval
Mertin, van de Duitsche fractie, be
toogde
Ook wij bewonderen de daden van
onze troepen in de lucht en op het wa
ter. In Duitschland verhongert nie
mand en zal niemand verhongeren.
Wij zullen volhouden en den strijd
winnen.
Besloten wordt de begrooting en
hot ontwerp op de belasting op oor
logswinsten te zenden aan de begroo-
iingscominissie, cle overige belasiing-
ontwerpen aan een, bijzondere com
missie.
T©r Ze©.
DE DUIJvBOOTEN-OORLOG.
Lloyds meldt, dat cle Noorsche bark
Silas" naar Quesjisto-vin onderweg
is. met 30 konoen van de bemanning
van de Noorsche bank „Llndfietd"
(groot 2142 ton, op reis van Portland
(Oregon) nan- Engeland), die in den
grond geboord is.
Lloyds meldt, dat het Fransche
schip „Bougainville" (2248 ton) go-
zonken is; van de bemanning zijn 33
man gered.
Volgens een Lloyds bericht ls het
Engelsche stoomschip „S'ea-sei'pent"
(902 ton) gezonken.
Uit Havre bericht Lloyds, dat lxet
Noorsche stoomschip „Kamuk" ge
zonken is.
De bemanning la gered
DUITSCHE HYDROPLANE NEER
GESCHOTEN.
De „Press Association" meldt, dat
de tweede Duitsclie hydroplane neer
geschoten is bij deal Duitschen Iucht-
rald boven Dover.
Een Engelsche vlieger in Frankrijk
verklaarde, dat de aanval dadelijk na
dan raid plaats had en dat een Duit-
sclie hydroplane is neergeschoten en
in zee gevallen.
Over vrede.
DE VREDESCONFERENTIE TE
STOCKHOLM.
Uit Stockholm wordt aan 't Algem.
Handelsblad geseind:
De delegatie van de conferentie der
neutralen ter bevordering van den
vreda werd ontvangen door de Noor-
weegsche regeering, die verklaarde,
niet de grootste aandacht te zullen
uitzien naar ieder bewijs van weder-
zijdsoh verlangen der oorlogvoerende
partijen en de bemiddeling der an
dere mogendheden.
De deputatie bezocht toen den pre
sident van den Storthing, die er in
toestemde, dat het verzoek in het Par
lement zou worden besproken en ver
klaarde, dat zoo Amerika een beroep
deed op de conferentie der neutrale
mogendheden, de Europeeeche naties
daarop gaarne zullen antwoorden.
Allerlei.
DE RUSSEN IN PERZIë.
De Russische staf meldt:
Na een gevecht hebben de Russan
de stad Isfahan bezet, welker bevol
king de Russen met geestdrift ont
ving. Met de afdeeling die de stad be
zette zijn tevens de gouverneur-gene
raal en de andere Perzische over
heidspersonen binnengekomen, die
vroeger naar den Russdsohen kant
gevlucht waren.
GROOTE BRANDEN IN AMERIKA.
In Augusta (G-eorgle U. S. A.) is
een brand uitgebroken, die, opgebla
zen door zwaren wind. vijf-en-twintig
blokken huizen in de asch legde. Hei
waren huizen uit het hart van d©
zakenwijk der stad. De schade wordt
begroot op tusschen vijf en acht mil-
lioen dollars.
In Nashville (Tennesee U. S- A.) is
een brand uitgebroken op leegstaan
de terreinen. De brand heeft zich
uitgebreid over de stad, waardoor
vijf en dertig blokken woonhuizen
verbrandden. Da schade wordt op
een half millioen dollars begroot.
De groote brand, die te Paris
(Texas) woedde, heeft een schade ver
oorzaakt welke op aoht millioen dol
lars wordt geschat.
EEN ONTPLOFFING.
Uit Leuthen (Opper-Silezië) wordt
gemeld:
In den mijn „Preussen", bij Mie-
chowitz, heeft een ontploffing plaats
gegrepen. Door instorting werden ver-
rnoedelijk twintig man om 't teven
gebracht. Tot dusver getukte het elf
lijken te bergen.
Er is met zekerheid vastgesteld,
dat de ontploffing geen gevolg was
van mijngas-ontbranding.
DE BRIEF VAN VON BISSING AAN
KARDINAAL MERCIER.
We lezen in de Telegraaf:
De „Times" verneemt uit Rome,
dat de aandacht van het Vaticaan
zeer in beslag wordt genomen door
den brief, die von Bissiiig aan kardi
naal Merrier heeft geschreven en
Vaticaan in groote moeilijkheden
dreigt te brengen.
De brief wijst op de verzekeringen
die het Vaticaan herhaaldelijk en u i
drukkeltjik gegeven heeft, dat de kar
dinaal bij zijn terugkeer in België
gematigdheid zou betrachten.
Zou von Bis&ing van woorden tot
daden overgaan, dan zou de kwestie
een zeer ernstig karakter krijgen,
aangezien dan vermoedelijk zou wor
den ingegrepen in de vrijheid van een
kerkvorst. En het Vaticaan vreest
•niet zonder reden, dat von Biasing
er niet voor terugdeinzen zal, om
kardinaal Mercier van zijn vrijheid
te beroovan of hem in Duitschland
te doen interneeren.
Naar verluidt, heeft kardinaal Gas
pari uit naiam van den Paus een lang
telegram aaax kariinual von Hartr
maan gezonden, waarin dezen ver
zocht wordt, bemiddelend bij den kei
zer op te treden opdat tegen kardi
naal Mercier geen maatregelen geno
men zouden worden. Een tweede tele
gram ia aan kardinaal Mercier zelf
gericht waarin dezen bevolen wordt
de meest mogelijke voorzichtigheid in
acht te nemen.
De „Messagero" verklaart, dat het
Vaticaan door de huidige kwestie in
een moeilijker positie gebracht wordt
dam waarin het tot heden verkeerd
heeft,
't Alg. Handelsblad meldt, dat Ha-
vas uit Parijs seint dat men Ln som
mige goed ingelichte kringen ver
neemt, dat de ïegeerutg te Berlijn
voornemens zou zijn den kardinaal
aartsbisschop van Meclielen uit Bel
gië le verwijderen en hem in een
Duitsche vesting op te stuiten.
Een correspondent van „De Tijd'
in België bericht-
„De verhouding tusschen de Duit
sche tnihuure en kei-keiijJse overheid
in België bhjft hoogst gespannen. De
generaal-gouverneur is "ontstemd, om
dat de H. Stoej tot tweemaal toe heeft
geweigerd den Belgischen primaat da
maatregelen voor te scliruven, welke
van Duitsche zijd© werden gewensohL
Het verzoek stuitte af op het antwoord
dat buiten kerkelijke en godsdiensti
ge zaken een bisschop vrij blijft, om
zijn vaderland te dienen op elke waar
dig© wijze, met met zijn ambt Ln
strijd, en dat kardinaal Mercier had
toegezegd, door zijn gematigd optre
den daaraan te voldoen.
Daar de Duitsche militaire
heid wederrechtelijk censuur oefende
op da correspondentie van den kardi
naal, o.a. het exemplaar van het
schrijven der Belgische bisschoppen
f aan het Duitsche Episcopaat Inhield,
dwong zij den kardinaal, correspon
dentie te ontvangen langs een weg,
die aan dit wederrechtelijk optreden
ontsnapte".
MEXICO EN DE VE'REENKJDE
STATEN
Uit Washington wordt gemeld:
Het Amerikaansche slagschip „Ken
tucky" en de kanonneerboot „Whee
ling" hebben bevel gekregen naar
Tampico te vertrekken, waar volgens
hier ontvangen berichten revolution-
're benden zijn opgetreden.
Stadsnieuws
Kiekjes uit de Rechtszaal
Beleediging.
Twee broeders Ln Oosthuizen had
den den veldwachter van hun dorp
beleedigd. Althans dit beweerde de
dagvaarding en de veldwachter be
vestigde 'i nog eens mondeling als
getuige.
In duet en bij beurten in solo hiel
den de beklaagden een pleidooi om
den rechtere „bij hoog en laag" te be
zweren dat ze onschuldig waren.
Met een stem en voordracht als een
waardig lid van een dorps-rederij
kerskamer las de oudste een schrifte
lijke verdediging voor. Als hij af en
toe de lezing ondeifbrak nam de jong
ste 't woord om er een paar woordjes
tussohen te krijgen.
De oudste zeide veldwachter kan
ons wel van moord beschuldigen
President: Ja, maar dat doet hij
nietl
't OpenbaaT MHnHsterie bleefden
veldwachter gelooven en eischte tegen
elk der beklaagden f 20 boete.
De oudste Wij zijn onschuldigI
De jongste-: Ja, wij zijn onschuldig!
Een aanvaring op zee.
De schipper A de M. voer op 3 Juni
1915 op den IJmuider trawler „Dor
drecht". Zijn schip kiwain Ln aanva
ring met den trawiler Wilhelmiina
Cornelia", inet het gevolg, dat deze
zonkd|e bemanning kon gelukkig
nog op de „Dordrecht" overspringen.
Tien minuten na de aanvaring was
de „Wilhelmina Cornelia" al Ln de
diepte verdwenen.
Schipper De M. is vervolgd omdat
hij niet heeft uitgehaald voor de „Wil
helmina CorneLia". Bovendien heeft
hij bij aankomst te IJmulden bij den
districts-inspecteur geen kennis gege
ven van het ongeluk.
Voor deze beide feiten veroordeelde
de kantonrechter te Haarlem De M.
tot geldboeten van f 25 en f 5.
D.e veroordeelde vond deze straffen
evenwel te hoog en kwam in hooger
beroep.
Dit hooger beroep diende thans voor
de rechtbank. Er werden geen getui
gen gehoord.
De beklaagde beleende de feiten. Hij
gaf toe, dat. toen de aanvaring plaats
had de „Dordrecht" slechts één wacht
had, terwijl de wet er twee eischte.
Als schipper had hij zelf ook op de
brug moeten staan, maar hij was
even daaraf gegaan om naar de lijn
te kijken.
't Openbaar Ministerie vroeg beves
tiging van 't vonnis. De feiten, vooral
het eerste, zijn ernstig. Hoewel er
door het verzuim van beklaagde wel
geen menschenlevene verloren zijn
gegaan is toch een heel schip maar,
den keider gegaan 't Vonnis ie due i
wel zeer clement.
BeklaagdeIk ben door den Raad
voor de Scheepvaart voor twee maan- 1
den ale schipper geschorst. In dien
tijd heb ik ais gewoon matroos moe- j
varen om nog iets te verdienen.
Is dit nog geen straf genoeg?
Diefstal van een vat.
Twee jongens van 16 en 18 jaar uit
IJmuiden, hadden aan 't strand een
leeg vat „gevonden". Hun vondst
hadden ze voor 125 verkocht en elk
was 621/2 cent rijkpr geworden.
De politie wist evenweil uit te zoe
ken, dat van vinden geen sprake was,
wel van diefstal.
't O. M. eischte tegen den 16-jarige
1 maand tuchtschool en tegen den 18-
jarige twee weken gevangenisstraf.
Mr. Feits was toegevoegd aan den I
16-jarige. Hij drong er op aan om
den jongen met een geldboete te straf
fen,. want als hij een maand Ln de
Tuchtschool moet, beteekent dat wel
een loonverlies van f 75. Als de jon
gen in deze dagen vaart verdient hij
namelijk f 75 m de maand.
Een vaat j ©margarine
ge s t o L e n.
De Maatschappij „W. Bus" is voor
een vaatje margarine van 16 K.G be
stolen. Het vaatje was weggenomen
door een los werkman, die het aan 't
Spaarne gevonden al weer „gevon
den" had.
De dief stond nu voor de rechters.
President: Waarom heb je 't ge
daan?
Beklaagde Ik was bij 't Steunco
mité geweest en daar kreeg ik niets.
Uit baloorigheid heb ik toen dat
vaatje meegenomen.
't 0. M. eischte tegen hem 4 maan
den gevangenisstraf-
KEES.
HET DIENST WE DGERLNGS-
MANIFEST.
Naar aanleiding van het dienstwei-
geriragsmanifest, werd gisterenavond
in het-Brongebouw door het Anti-Oor-
logs-Comiité een openbare vergade
ring gehouden, waar Ds. N. J. Scher-
merhorn en Prof. Dr. J. van Rees
spraken over .^Militarisme en Gewe
ten".
Bij den aanvang waren zaal en
gaanderij reeds geheel bezet. Ver
schillende brochures werden luide ten
verkoop aangeboden.
Met een kort inleidend woord open
de de heer Scheffer, voorzitter van de
afd Haarlem van de Internationale
Anti-Militaristische Vereeniging de
vergadering. Hij deelde mee, dat de
bedoeling niet was op te ruien, maar
te trachten 't denkbeeld ingang te doen
vinden, dat de mensoh moet opbou
wen, met vernielen.
Hierna kwam Prof. Van Rees aan
het woord. Hij zette uiteen, hoe het
dienstweigeringsmanifest was ont
staan en dat niet de bedoeling was,
aan te sporen tot neder leggen der wa
pens, maar alleen medestanders te
krijgen in den strijd voor het pacifis
me. Er moet komen een krachtig goes-
tol ijk verzet tegen 3e verdwazing, die
Europa bevangen heeft sinds Augus
tus 1914.
De tegenwoordige strijd gaat niet
van nationaliteiten tegen nationalitei
ten. ln Rusland wonen veel Duib
schers, die tegen hun stamgenooten
vechten. Oostenrijk-Hongarije is geen
natie, maar een mengelmoes van
kaar vijandige elementen.
De gemobillseetden komen nu voor
een plichtenconflict te staan. Zij moe
ten kiezen tusschen den plicht jegens
hun huisgezin en dien jegens het va
derland. De meesten achten den laat-
sten plicht het zwaansL Echter niet
allen, b v. niet de dienstweigeraars.
Oorlog is niet noodzakelijk. Spreker
zette uiteenv dat het heel goed denk
baar is, dat er een vrede komt, waar
in voor oorlog geen plaats meer is.
Maar daarvoor moet het volk met 'n
andere geest bezield vrorden.
In de pauze werd een collecte ge
houden voor de propaganda van het
vredes-ideé.
Daarna trad Ds. Schermerhorn op.
Deze eprak zijn goedkeuring utt over
de houding van den procureur-gene
raal in de strafzaak van de eerste on-
•derteekena sts van het dienstweige-
ringsmanifest. Deze hield een krach
tig pleidooi voor de vrijheid van het
woord. De spreker verdedigde zich
hier in de Bronzaal nog eens. Anti
militaristische propaganda is nood
zakelijk. Spreker verbaast er zich niet
over, dat het idéé nog niet verder in
gang vindt., want de menschen denken
uit zichzelf niet na. Het moet ze steeds
weer aangepraat worden, dat de lief-
deleer in strijd is met het militarisme.
Over de liefde moet niet langer ge
praat worden, uit ons handelen moet
de liefde spreken.
De principiëede dienstweigeraars
kunnen volgens ant. 180 der Grondwet
niet gestraft worden. In dat artikel
leet men, dat iedere Nederlander,
daartoe in staat, verplicht is
het land te verdedigen. Welnu, een
principieel dienstweigeraar is door
zijn geweten niet in staat, een ander
te dooden.
Als de idee van het anti-militari©-
.me juist ie», besloot spreker,, zal ze,
ondanks alle tegenwerking, doordrin
gen en overwinnen.
Tot slot vermaakte de heer Smit de
vergadering met een luimig gedicht.
AANBESTEDING
Regenten van het Sint-Elisabeth's
of Groote Gasthuis hebben Dond&r-
daarmiddag aanbesteed de levering
van Levensmiddelen en Brandstof
fen, ged. 3 maanden.
Ingekomen waren de volgende bil
jetten
H. Daudey rundvleesoh 1.06 bief
stuk 1.45 rundvet 1.16 ossenhaas
1.35 kalfsvleesch 1.60 kalfsbiefstuk
kalfsoesters 2.per K.G.
P. 11. Ilartel mndvleesc'h 1.50
biefstuk 1.75 rundvet 1.30 ;ossen-
liaas 1.85 kalfsvleesch 2.50 kalfs
biefstuk 2 60 kalfsoesters 2.50 per
K'iemwiin wit brood 0.1925 p. K.G.;
Regeeringsbrood 0.10 p. K.G. wit
roggebrood 0.14 p. KG. zwart rogge
brood 0.14 p. KG. beschuit 0.82 V4
per 100 krentenbroodjes 0.03 p. st
H. Franken Jr. wit brood 0.197 p.
K.G. Regeeringsbrood 0.1094 per
KG. wit roggebrood 0.20 p. KG.
zwart roggebrood 0.20 p. K.G. be
schuit 0.90 p. 100 krentenbroodjes
0.03 p. stuk,
Meijnliout en Wartena witte sui
ker 0.53 p. KG. basterd suiker
0.57% p. KG. stroop 0.29 p. KG.
rijst 0.30 p. KG. fermicelli 0.43 p.
KG. glycerinezecp 0.33 p. KG.
zout 0.07 p. K.G. Sunlight zeep
14.20 p. lcistid. kleine stukjes 5.— p.
kist.
C. M. v. Maas witte suiker 0.54 p.
K.G. bruine suiker 0 56 p. KG. bas
terd suiker 0.56 p. KG, stroop
0.32 p. K.G. rijst 0.28 p. K.G. fer
micelli 0,42 p. KG. Fransche
stijfsel 0.26 p. K.G. glycerinezeep
0.34 p. K.G. zout 0.07 p. K.G.
heele gort 0.20 p. L. Sunlight zeep
14.50 p. kist.
Wed. J. Leupen en Zn. witte sui
ker 0.54 p. KG. basterd suiker 0.58
p. KG. stroop 0.31 p. K.G.fermi-
cftlli 0.45 p. K.G. Hoffmann stijfsel
0.38 p. K.G. glycerine zeep 0 33 p.
KG.soda 0.16 p. K.G. zout 0.08 p.
K.G. boter L85 p. K.G. heele port
17.80 p. H.L. sunlight zeep f 14.50 p.
kist
J, N. v. d. Weiden Lzn. witte sui
ker 0.53 p. K.G. basterd suiker 0.56
p. KG. stroop 0.29% p. K.G. rijst
0.28 p. KG. lermicelli 0,45 p. K.G.
Fransche stijfsel 0.32 p. KG. Hoff
mann stijfsel 0.50 p. K.G. glycerine
zeep 0.32 p. K.G. zout 0.07 p. K.G.
boekweiter gort 0,20 p. KG. heele
gort 0.23 p. KG. Sunlight zeep 13.95
per kist id. kleine stuitjes 4.95 per
kist
G. Kraai harde turf 8.50 p. 1000
lange turf 8.50 per 1000.
S. D. A. P.
Woensdagavond vergaderde de af
deeling Haarlem der Soc. Dein. Arb.
Partij in het gebouw „Vooruitgang".
Voorzitter de heer A. Nagtzaam.
Nadat een i ge mededeel ingen
gedaan, werd in bespreking gebracht,
het reeds eanige vergaderingen uitge
stelde punt van discussie. Bespreking
van het manifest van Zimmerwald,
In dat manifest dat werd samenge
steld naar aanleiding van een ge
houden conrentie van afgevaardigden
uit verscheiden landen, zoowel uit
oorlogvoerende als neutrale (Neder
land was ook vertegenwoordigd) werd
aangespoord de vredebevvegmg te be
vorderen.
Hierover werd breedvoerig beraad
slaagd. Een motie, gesteld door een
der ledem om syinphatie uit te spre
ken met dit manifest, werd verwor
pen, omdat men van meaning is, dat
c-en diergelijke beweging uit moet
gaan van het Internationale Secreta
riaat,
DE A EN EIS VAN PUBLIUS
VIRGILIUS MARO.
In de slecht bezette klein© con
certzaal in de Soc. Vereeniging heeft
Mr. P. W. do Koning uit A dam gele
zen uit werken en verteld van den dich
ter VLrgilius. den beroemden Romein,
wiens invloed door alle eeuwen na
hem te merken is geweest en wiens
machtige taal nog niet vergerten is.
Voordat de heer De Koning tot het
voorlezen van eenige fragmenten
overging uit zijn werk. deelde hij het
oen en ander mede uit het leven van
den dichter.
Vïrgilius werd ln 70 j. v. Ch. ga
boren en was vermoedelijk van Tos-
caansche afkomst. In hem mogen wij
een landgenoot van Dante zien, zij
het. dat eeuwen beid© groote geesten
scheidden.
VlrgjLius zou oen „Nieuwe Gidser"
in dezen tijd genoemd worden, om
zijn nieuwe frissche ideeën en zijn
bijzondere taal, die wel eens gepara
deerd is in zijn tijd.
Virgüius begon met lyrische gedich
ten. maar zijn philosofische geest was
daarmee niet tevreden en ln zijn la
ter gedichten is veel wijsbegeerte te
vinden. Een medelijden met het land
volk in Italië schijnt den jongen Vïr
gilius aangegrepen te hebben, vooral
om geringe vakkennis. Hij heeft zich
tc*t verbetering van dien toestand ge
zet door het vervaardigen van een
gedicht waarin op geen regel aan
merking kan worden gemaakt.
De Romeinen hadden geen helden
dicht zooals Odyssee, IUias bij de
Grieken. Zij trokken zich dat zoor
aan en Vïrgilius heeft zich geroepen
gevoeld, een Romeinsch heldendicht
t© vervaardigen, mede in opdracht
"o.n keizer Augustus.
Rome leefde in dezen tijd in de ver.
/achting, dat een langdurige vrede®-
lijd zou zijn aamgebroken. In die ver
wachting dichtte Virgil lus dan ook
zijn AeneTs een gedicht, dat door zijn
dood In 19 jaar v. Ch. onafgewerkt
"eef.
Gedurende 11 jaar heeft Virgllius
in zijn tienduizend regels tang ger
dicht telkens weer verbeteringen aan.
gebracht, 'n Bewijs, dat hij nooit te
vreden was met zijn eigen heerlijk
werk en zich tot nog e dialer leunst ge
ïnspireerd .gevoelde. Hij had dan ook
bevel gegeven, dat zijn werk na zijn
dood moest verbrand worden, iets wat
door keizer Augustus belet is.
,,De komst van Enea6" ls het on
derwerp van het gedichte, verdeeld
in twaalf boeken, waartusschen inge
weven zijn tal van histories, mythen,
sagen, zeden en oude geschiedenis en
zooveel populairs kreeg het boek, dat
men het werk de Gestes Romanorum,
de daden van Rome, noemde
De heer De Koning ving daarop
aan met de voorlezing van verschil-
lnede fragmenten uit het gedicht, als
de bestraffing van Laokoön, een epi
sode uit het 5e boek. een wedstrijd
tusschen een aantal schepein en een
ruitergevecht, om na de pauze ©enige
liefdeshistories uit het heldendicht
voor te lezen.
Het was een belangwekkende le
zing.
Rubriek voer Vragen
Geabonneerdeo bobben het voorrecht.
Vragen op verschillend gebied, mils voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij de
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Allo antwoorden worden geheel kostelooa
gegeven en zoo spoedig mogelijk
Aan vragen, die niet volledig nanni ea
■woonplaats van den inzender vermeiden
wordt gocn aandacht geschonken
VRAAG Hoe kam een Hollander
het best de reis naar Brussel doen,
welke formaliteiten zijn daarbij in
acht te nemen om zonder oponthoud
en moeilijkheden met familie dit doel
te bereiken?
ANTWORD Ge moet een pas heb
ben. Als ge deze aanvraagt aan het
Gouvernementsgebouw", zal men u wel
•erder inlichten.
VRAAGWelke gedeelten van
Haarlem komen in aanmerking voor
een persoon die wegens malaria van
luchtstreek moet veranderen? Welke
doctoren hier ter stede zijn speciaal
voor maag- en ingewandsziekten?
ANTWOORD Dergelijke inlichtin
gen kunnen wij u niet verschaffen.
De lijst der geneeeheeren vindt ge ia
een adresboek.
VRAAG Bestaat er te Haarlem ge
legenheid om gratis Duitsche en En
gelsche correspondentie te loeren?
ANTWOORD Informeer eens aan
het gebouw van Toynbee, Donkere
Spaarne.
VRAAG Mijn zoon van 18 jaar wil
opgeleid worden voor machinist. Nu
kan ik wel eenig© vergoeding betalen,
maar niet veel Welken weg moet ik
hiervoor nu inslaan?
ANTWOORD Informeer eens aan
de Ambachtsschool in de Es6Childer-
straat.
VRAAG: Op walleen leeftijd en bij
wien moet men zich aanmelden voor
de Ouderdornsverzekering?
ANTWOORD Wend u tot een der
tusschenpersonem, b.v. tot den heer
Nagtzaam, Langendijkstraat 25. Ge
moet 70 jaar zijn.
VRAAG: Ik heb een verzameling
platen uit 1700. Waar kan ilc inlich
tingen krijgen omtrent de waarde dier
platen?
ANTWOORD: Vraag eens aan dan
Prov. Archivaris, den heer Gonnet,
Vleesch'hal, die wil u misschien wel
inlichtingen geven.
VRAAGOp welke dagen en uren
is het Consultatie-Bureau in Amster
dam geopend, voor 't zelfde doel als
hier Vrijdags het Paleis van Justitie.
ANTWOORD Informeer eens aan
het Paleis van Justitie in de Jans
straat.
VRAAG Ik ben 16 jaar en werk
aan een inlegger ij. Mag Ik 's avonds
na 7 uur werken?
ANTWOORDIn welk soort zaak
we riet ge?
VRAAGIa Mevrouw verplicht
wanneer haar dienstmeisje ziek is ge
worden, en naar huis is gegaan, aan
de moeder kostgeld te betalen?
ANTWOORD Indien het meisje
intern ia, moet mevrouw kostgeld ge
ven-
VRAAG Wat scheelt mijn poea,
die erK macer -wordt, en wanneer
zij adem haalt, vreeselijk hijgt? Wat
moet ilc hiertegen doen?
ANTWOORD Een veearts raad
plegen.
VRAAG Krijgt een miiLiciea-
soldaat, die gaat trouwen, vergoe
ding?
ANTWOORDDat hangt af van de
omstandigheden. Informeer aan het
Bureau Militie ten Stadhuize.
