MLSEMZEH.
H. J. LAMP
tot linken weriJ gebracht. Twaalf le
den van de bemaning die zich in de-
zelfde boot begeven hadden, zijn Ie
Brost geland; een tweede l»oot met der
tien schepeling©» wordt nog Vermist.
Volgens do verklaring van een der
opvarenden draaide hot schip bij loc»
hot signaal kwam dat de bemanning
het vaartuig moest verlaten. De on
derzeeër nam geen maatregelen voor
do redding der bemanning die zich
genoodzaakt zag haar toevlucht tot do
booton te nemen en daardoor, in ver
band met de hoog© zee, aan groot ge-
vaar bloot gesteld werd.
Honderd zeven opvarenden van
de bemanning van Cymnlc, de boot
van de White Star line, die, zooals
van Engelsch© zijde is gemeld, in liet.
begin der vorige week door een Duifc-
Bchon onrlerzeoer tot «inkon werd go-
bracht, zijn uit Holyhead te Liverpool
aangekomen. Zij vertelden dat vier
leden van de bemanning door de ont
ploffing worden gedood; oen vijfde
verdronk toon hij poogde een red
dingsboot te bereiken. Volgens do
verklaringen van den kapitein werd
de boot zonder voorafgaande waar
schuwing getorpedeerd. De sloepen
bleven nog eecaige uren in de nabijheid
l»«t zinkend^ schip vertoeven tot een
oorlogsvaartuig assistentie kwam bie
den. De hoop de Cymric naar de ho-
ven van Bautry te kimnen eleepen
bleek ijdel. Het schip is gezonken.
De ..Cymric' werd in de machine
kamer Betroffen. Terwijl de marco
nist zijn S. 0. S.-eimioaJ uitzond, dat
beantwoord werd met 1k4 bericht
,.hulo m aantocht", kwant een Ne-1
derlandsche stoomer o® de zinkende
boot af. De hooge zee mankte hek
evenwet onmogeJiik de bemanning
nit de sloepen oo te nikken.
Officieel wordt uit Berlijn go-
meld In de maand April zijn 96
viiandeliike handelsscheOMJ. nietende
rond 225.000 bruto registerton. door
Duitscbe en Oostenriikaoh-Hongaar-
eche onderzeeërs in den grond ge
boord of verloren gegaan door op
miinen te elooten.
IN DEN KAUKASUS. Do Rusei-
ech© 6taf doelt mede: In de richting
van Erzindzjan hebbeu Russisch©
troepen door een forschen nachtelij
ken aanval écu hoogo bergstolhng,
dio het geheel© aangrenzende terrein
Ixkióoi'sclit en krachtig voraterkt wua
vermeesterd. De ltussen hebben daar
bij 33 Turksche officieren en 365 sol
daten gevangen genomen.
DE OOSTENRIJKSCHE TROEPEN
AAN HET ZUIDOOSTELIJK FRONT.
Havas seint uit Korfoe: „Bij do
Jongste hichtverk eenlingen is geble
ken, dat wijl Oostenrijke verschot (tan
manschappen eaiel vormiii'dka't, dit
rijk ten behoeve van andoro fronten
groote afdeelingen heeft moeten ont
trekken aan de troepen, die oor
spronkelijk bestemd waren om Vaio-
na te belegeren. De verdrijving der
Italianen uit Valona on der geallieer
den uit Saloniki behoorde Immers tot
liet program, dat met grooton ophef
door den Oostenxljksoh-Dultsohen Ge.
nerulen Staf was aangekondigd".
IIU LP VERSCHAFFING AAN PO
LEN. Door bemiddeling van Amu-
nka is een regeling getroffen om hulp
te verleenen aan Polen. In cn om
Warschau, Lodz, Tsjinstochof, Wil
na. Worono en Rein zijn ongeveer 4
millioen menschen bijeen. Deze steden
zullen nu door do Amerikaanscho
commissie van voedingsmiddelen,
voorzien wortSen. Dultschland ver
bindt zich, de ingevoerde levensmid-
dolen, dio maandelijks 40.000 ton zul
len uitmaken, ongemoeid te laten. Do
regeling geldt voorloopig tot 1 Octo
ber, dus tot don nieuwen oogst. Daar
tegenover zullen Duitschland en Oos
tenrijk op zich nemen te zorgen voor
voedsel voor de bevolking van Ser
vië, Montenegro en Albanië. De ten
uitvoerlegging dei overeenkomst zal
plaals hebben onder toezicht van neu
trale personen. Een merkwaardig
punt in de regeling is zeker de bepa
ling, dat de Duitsche regeering de
li nodige scheepsraimtc zal moeten be
schikbaar stellen voor het vervoer van
de voedingsmiddelen voor Polen, voor
welke Dar.tr.ig, zooals Rotterdam voor
België, als haven van distributie zal
dienen.
UIT IERLAND. Naar Tennant, do
onder-minister van oorlog, ki het La
gerhiiLs mededeelde, waren er In Ier
land 14 rebellen terechtgesteld, 2 ter
dood veroordeeld maar rriet terecht
gesteld, <9 tot gevangenisstraf veroor
deeld en 1706 gedeporteerd. Tot 9 Mei,
zoo zei Asquith, was or aangifte ge
daan, dat 180 burgers waren gedood
>n 614 gewond.
De Daily Chronicle doet 't voor
stel om Ierland een eigen regeering
te geven en verwacht daarvan een
oplossing van de ïerscho quaesties.
DE DIENSTPLICHT IN ENGE
LAND. Het mij uw erker ever bond in
Engeland heeft zJch met 583.000 tegen
135 000 stemmen opnieuw togen
dienstplicht uitgesproken en besloten
nauwlettend toe te zien op uitbreiding
van de wel op den militairen dienst.
Verder hoeft liet verbond ssiteh ver
klaard tegen de inlijving van „jon
gens van 18 jaar in hot leger.
HET HERSTEL VAN ALBANlë
'ALS VORSTENDOM. Havas seint
uitJSaloniki; Het plan van don prins
van Wied tot herstel van het vor
stendom Albanië is «iet in overeen
stemming met do plannen van de
Bulgaren ten opzichte van de Adria-
tisehe Zee en vindt derhalve in «ie
Bulgaarsche pers levendige bestrij
ding.
INGEZONDEN MEDEDEELIN3EN
A 30 Cts. per regeL
Barteljorlsstreat 18.
Stadsnieuws
OPENBARE LES. Mej. Mien
Hatbcrelodt, godipl. leer ar es solo
zang, hygiénisdh .spreken en adem-
IgilmgsKymiiaatutk, tevens learares
in zuiiK aan do Haariemsche Scliool-
vereenioing. muf Zaterdasavond inde
schouwburgzaal van ..De Kroon" een
openbare les van loerlincen der solo-
lassen en zanuklasiee uit Bloemen-
diuil en Haarlem, met welwillende
medewerking van mei. B. Lopes de
Leao Laguna, pianiste te Amsterdam.
Door deze Jes hoort mei. Haliberetndt
Ibowozcn. dat ze kleine kleuters met
totaal ongeoefend© elemiHetjes tot
iongo dames woot om te tooveren, die
de kunst verstaan van mooi eai goed
zingen. Naar de resultaten van do
lessen te oordeelen. sohiint de aller
eerste ziorg te ziin, de slem gaaf te
maken, zonder de krasserig© bii-
gnluidies. die ongeschoolden vaak in
hun zang laten hooren. Vertoonde
klnese A. uit Haarlem, een 6-tal
klelntles. die juist even op tafel
kunnen kiiken. detoe fout nog. klasse
H. wa» daar al over heen en gaf
roede eonige voordracht bii Bet zin
gen van ..Dc Waterwagen" van H.
Dletz en ..Theevisite" van C. van
Hennes. I)it kloste articuleerde al
aardig, liet tweedo liedje werd zelfs
al tweestemmig gezongen. De klassen
A. en B. vertoonden dus een groot
verschil in vorderingen. Toch vond
het publiek don zang van de klein
tje© liet liefste. Het was dan ook een
doddig gezicht, die zes kleine peuzels
voor ©en eivolle «aal mot hun onge
schoolde en daarom juist zoo lief
gevonden stemmetjes te hooren zin
gen van „Bè, bè. lammetje'' en
„SlaaoliedSe". op eenvoudige wijsjes,
die uit niet moer dan een drietal to
nen bestaan. Is hior iets uïtgewiid
over het verschil In kunstvaardigheid
tusschezi de klaoiee A. en B., wij zul
len dat niot voortzetten voor de klas-
Jee C.. D.. E. en F. en een li-tal
dumos vun de solo-leasen, die te za-
mon „In Stemennaohtvan P. Cor
nelius on ..Mailied" van R. Schu-
munn ten gelioore brachten. Genoeg
zii het od te merken, dat eike vol
gende klasse hooger stond dan de
voorgaande, zoodat bij de laatste
groen het werk volkomen af was.
Helder en klaar werden de beide
Diiltache liederen door dit danies-
koartlc «éuKuiKon. volkomen vlekke
loos. op natuur) iik de Deutsche ai na.
dio nu eenmaal doar biirta alle zan-
gore sohiint veroordeeld te zijn tot
stiefkind. Opvallend was. hoe ver
zorgd (te stemmen waren, pas daar
na ftchlint de vooi'draoht onderwezen
te ziin. die in de boogere klassen tot
haar roclrt kwam en bU de hoogste
croon kwairie.ii de forto's en piano's
te vooradhiin. Mei. Halberstadt be
gint dtu« met datgene tot stand te
brengen, wat het moest onmisbare ie
voor goeden zang. een goed instru
ment In de koel. wat ook de langste
oefening eiscüit. om daarna tot voor
dracht en vereéhU in toonsterkte tc
•komon, wat uiteraard spoediger aan
te 1 foren Js.
Als wo op eeivige foutjes zouden
willen wijaen. zouden we lang moe-
ton Koeken. Tooii viol het op, dat
sommigen de mooie Ilollandedhe i in
mis. klingelen, kind ene. tot e ver
vormden cn dus auralien van mes.
klengelen.-kciwl. en dat de e werd
veranderd in a. zoodat weg als wag
klonk. In bet bijzonder willen we nog
vermelden, dftt de leerlinge B. de
Stoppel uur <*0 onberispelijke wjj-zo
tweo liodjee declameerde en dat het
Jonge eolistctje M. Erdtsieok drie-
nuiul door applaus weid teruggeroe
pen en er niet af kwam. zonder ©en
toetie te geven. Dit Kingen was dan
ook in één woord magnifiek en dat
hoor een kind. luist in de jaren van
de stemwisseling. Mei. Halberstaurt,
kan op een welgeslaagden avond
terugzien. De bloemenhulde. haai- en
de pianiste gebracht, was welver
diend.
..CONCORDIA". Dc Gymnastiek-
cii Scherm ve-reeuigiug ..Concordia"
viert haai- 3»-jarig bestaan wel op
een waurdige wiize eenige weken
geleden gaf xn bii deze gelegenheid
een goed-geelaagdo uitvoering en Za
terdagavond luid hol bestuur in de
groote. feeeloliik versierde zaal van
het UixmBdKiuw een feestavond voor
de leden <ai «onoodigden georgani
seerd. Dit was nou eens een avondje,
waarop het woorloofd was. 'Jl> een
gepaste wiiae ..de bloemetjes buiten
tc zetten", en van deze gelegenheid
is een ruim gebruik gemaakt. De
stemming kwam er bii het binnen
treden van dc zaal al in, als men
maar even een hlik op het -program
ma wieru dit was geheel en al aan'
vrooliikheid en joóijt gewijd. Aange
zien het feest gelieel een huishoude-
lük karakter droeg, kunnen wii na
tuurlijk niet in bijzonderheden tre
den. maar verhield mocen toch wel
even worden de nummers„Spring-
nuimiiOT uitsluitend voor de meisjee
„Optreden Bo-kkingliappers" en „Een
reisie naar de schooi ie Zaanstreek".
Vooral dit laatste was zeer
ani-d'ig aan dit nummer deden alle
unnwezigen mee. biina niemand
I.lecf oio zivn plaals zitten. Tixiuwens
op hot programma stond de volgende
vermaning gedrukt„Hij of zii, die
op zijn plaats bliift zitten ails er ge
sprongen of g©danst, woidt, wordt
niet meor als gast erkend". Een
oogenblik later liodden alle deelne
mers veel kleurige eai veelsoortige
napieren mutsen op en doden onder
leiding vati don vooïlittor liet inte
ressante uitstapje naar do Zoon.
..wuar de wieken van de molens lus
tig gaun I" Er hoerschte ged,urendo
het goneche feest oen recht gezellige
en opgowekte eteaniriimg onder do
aanwezigen. Het oudste werkende
lid. de heer Bohiif. werd toontaau
met een grootoi lauwerkrans gehul
digd en aldus getooid de zaal rond
gedragen.
IIAARLEMSGIIE MACHINEFA
BRIEK. Jn do Zaterdag gehouden
aandwPhoudeuwvörgadering der Iloar-
lemacho macliinofabriek, voorheen
gcbroolors l-'igee, worden de baJons
<-n winst- on voriiC6reke>niifcg over liet
jiuir 1915 g<X*lgOkourd en het divi
dend op f Ik) pér aandeel vastgesteld.
In» afti-oderide oonunissaris, de heor
M. J. van Rosse, word herkozen. Vol
gens het verslag, door directeuren
over hot afgcioupen jaar uitgebracht,
was do vennootschap t uinisclKiots. van
work vooi-ziem Echter werden M.-ort-
durend groote beawaren ondervonden
bij het aanschaffen van de bonOodkg-
»i«» xnuloj-Uiku. .waardoor de Djdicc
aflevering van verkregen opdrachten
dikwijls ernstig word belemmerd. De
aluioriiiale stijging dor prijzen van
materialen en brandstoffen oefende,
evenals velerlei andere oorzaken in
verband met den oorlogstoestand, een
mnider giinstigen Invloed op de ex
ploitatie der fnJwiok ui-t. Wat hot loo-
pendc jaar betreft hopen directeuren
<te werkzaamhedoii oiiafigdnokeu te
kunnen voortzettoii daar zij er door
groote opofferingen in geslaagd z-in
zidi van do noodige iiiatccriaton te
voorzien, waarvan tl© aflevering ech
ter door bezwarende bepalingen van
hot buitenland, dikwijls zeer wordt
vertraagd- De wensch word uitgieepl'O.
ken dat daarin door ©en onder Zoo
gunatig mogelijke omstandigheden ge.
©loten vrede si>oediig verbetering
mocht komon.
IIEH1JK goechtedl op 16 Mei van
8 1/212 uur, voor Leidischeat>raat;
van 1—4 uur. Leidachopiein, Leid-
ach©vaart, Oost-Iwl. kade, Klaren-
beekstraat, Lourena Coatorstruat, en
de nieuwe straten om dc SL Bavo-
kerk.
EXAMENS L. O. H a a r 1 e m. 13
•Mei. Geèx. 8 vr. cand. Geslaagd de da
mes M. Mol. N. J. C. de Waal. H. M.
Sickler en A. M. van Niftrik, te
Edam M. C. If. B. Walrahenstcin, to
Ilpendam. A. M. Buitenhuis en E. J.
Broek, to lJmuiden..
Rnbriek voor Vragen.
VRAAG: Welk is het beste middel
voor t verwijderen van roestvlekken
uit een covcrcoatmantel? ANT
WOORD: Met een rocststift of mot zui-
ringzout. Vraag uw drogist.
VRAAG; Wanneer moeten de mili-
tiepltchlmgcn jaarklass© 1916 opko
men, die ingedeeld zijn bij de torpe-
disten? ANTWOORD: De miliciens
lichting 1916 bestemd voor de torpe-
dtsten, worden in 2 gedeelten inge
deeld. liet Indcclingsttjdvnk van het
le gedeelte ls tusschen 16—20 Mei, dat
van het 2e gedeelte is nog onbekend.
Binnenland
EERSTE KAMER, De leden van
de Eerste Kamer ziin ter vergadering
bijeengeroepen tegen Dinsdag 23 Mei
as., 's avonds half negen.
LANDMACHT. Bij Koninklijk
besluit ziin. krachtens het bopnolde
in art. 76 der bevordomigswet voor
rt* landmocfht 1902, op hun aanvrage,
in hun rang weer in dienst gesteld
de ceiK'iisionnoerdc kolonel dor in
fanterie L. W. van Hoek, territoriaal
bevelhebber ln Noord-Hollandde
ge/peiisionnearde kolonel der artilte'
rie G. A. vrni der Brugghen, ferrlte-
riaail bevelhebber in Ovoriisel. en de
met den raiöK vun kolonel gwpeneion-
neerde luitenant-kolomnl der infante
rie H. Meybooin, territoriaal bevel-
SieWber in Friesland.
.DE MELKSTA ICING TE UTREOHT
is tlhnne. na d.o aanneming dor nieu
we voorstellen van dun buirgemeeater,
geheel opgeheven.
POKKEN TE AMSTERDAM.
Sedert de vorige opgave zijn in het
Wilhel mi n a-gaethu ia opgenomen 1
man uit do fltad. 1 man uit Sloten en
1 vrouiw van de ln observatie geno-
meaicai. terwijl 1 vrouw werd onteln-
gen. zoodat thans 9 mannen. 7 vrou-
wen en 7 kimterim worden vorpleewl.
Het aantal in observatie genomein-n
vermeerderde met 11 en venninderde
met 5. zoodat het thans 49 bedraagt,
NED. MAIL AANGEHOUDEN.
De ..Bandoeng", die 28 Aipril j.l. van
Rotterdam naar Batavia ie vertrok
ken. heeft de mail to Kirkwall moe
ten ontechcDen.
TEGENSPRAAK. Het Haagscli
CorrctDOjKlenticbureau meldtNaar
•wii uit de beste bron vernemen, is
het door Reuter overgeseinde gerucht,
als zouden er üuesclien dé Neder-
landsohe en de Bi+teolté regeering
onderhandelingen plaats vinden over
den uitvoer van vlecscli uit Neder
land naar Engeland, van allen grond
ontbloot.
HET DRAMA TE BIGGEKERKE.
Betreffende hot drama te Blgge-
kc-rko af gespee hi, waarvan de ser
geant-majoor J. Zonruitë* hot elaclit-
offer werd, verneemt 't Hbld hel vol
gende: Een soldaat werd op bet cour-
paguicsbureau gercepeo en daar werd
hem medegedeeld dat een sergeant
een rapjwrt togen hem had ©inge
maakt. Daar de soldaat dit rapjvjrt
geheel ongerechtvaardigd achtte, ont
stak hij in woede eu gaf den sergeant
een klap in het aangezicht, waarop
luj werd gearrosteerd. Later wist hij
te ontkomen en zich met zijn geweer
wapenend© ging hij naar liet ocmnpag-
niewbureau, schoot door de ruiten op
den sergeant, maar raadde ongeluk
kig den sorgeanf-iriujoor, die onmid
dellijk een lijk was. Dé sergeant-ma
joor was gehuwd ©n woonde te Ber
gen-op-Zoom. D© dader is uit Dw-
direcht afkomstig en eveneens ge
huwd. Hij werd'naar Vlissingen over
gebracht.
BRÖODHEGELING. Aajv den mi
nister van Landbouw, Nijverheid en
Handel is door hot bestuur van Öon
Algemecncn Neder) and sch en Bond
van n.nboid©rs(.sters) in het Bakkers-,
Chocolade- en Suikerbewérkingsbe-
drijf een adres gezonden, waarin
adressanten ter kennis van den nii-
nieter brengen eonige uit de vele ge
vallen, waarbij hun pogingen, oin be
middelend op te treden, ten einde ont
slag van bakkersgezellen te voorko
men, goon resultaat ojdeverden. T o
Leiden aan- d© broodfabriek l)e
Vereeniging zijn drie gezellen ontsla
gen, waarvan er twee al meer dan
oen jaar dag aan dag werk vonden
en oen al meer dan vier maanden. Aan
de broodfabriek Ceres 19 een gezel
ontslagen, dto cr reeds ©enige jaren
in dienst was. T e s-G r a v e n h a-
g e plaatsen de werkgevers zich op
het standpunt, slechts provisie te ge
ven van den broodverkoop. Dienten
gevolge ontvangen vele bezorgers
thans van f 1 tot f 3 por weck minder
aan loon. Dat is ouder andore het
geval bi; do werkgevers Lensvelt-
Nicolo. Derkson en aan 'de 7..-TT.
Broodfabriek. Te Haarlem is
door den werkgever Renoul een gezel
ontslagen, welke eenige dienstjaren
Jiod. In Amsterdam zijn hot <1©
werkgevers: Broodfabriek Holland, H.
A. Heutnion, W, Renoul Sr., I. M.
I^vlsson, N. Oost inga en de firma
1' unke, die, trots de vertoogèn der ge
zellen-organisatie, von één tel drie
gezellen ontslagen hebben.
Adressanten verzoeken nu den mi
nister hen behulpzaam te zijn. Hier
bij wijzen zij er op, dut dc slapte, die
er thans in het bakkersbedrijf Is, voor
een groot deel verergerd wordt door
dat particulieren zich tarwebloem
kunnen verschatten en daardoor voor
zichzelf kunnen produceeren. In on
derscheidane streken van het land
komt bloemverkoop aan particulieren
op groote schaal voor en niet het
minst in Amsterdam. Het komt adres
santen daarom rationeel voor, om,
zoolang het niet mogelijk zal zijn dat
er ten volle af gedeeltelijk witbrood
wordt gebakken, te voorkomen, dat
tarwebloem «og langer binnen het be
reik van particulieren wordt gesteld.
Llboralo Unlo.
Zaterdag ie te Amsterdam SUc
taarverga<terin« geliouden van de
Liberale Unie. De voorzitter, mr. D.
Fock. hield een uitvoerige oiHuiings-
rede. Aliezeesst bradrt liii hulde aan
dc Regeering. voor de beleidvolle
wijze, waarop zii ons land bulten
den oorlog heeft weten te houden,
liet handhaven onzer neutraliteit
staat bij haar op den voorgrond.
„Wij weien hetin alle kringen, en-
verschil!ie van welke politieke rich
ting. acht men het een groot geluk,
dal het mannen als Corl van der Lin
den en Loudon ziin. die in dezen tijd
hei schïo van staat hébben te sturen,
liet belang van ons land en van ons
volk wordt dus het meest gediend,
wanneer men alles in het werk stelt
om de leiding der zaken nog lang in
handen van diezelfde mannen te doen
blijven eai om de positie van het mi
nisterie zooveel mogelijk te verster
ken." Inzake den mobilisati©toestand
zei de voorzitter o. a. „In dc over
tuiging. dat de Regeering geen en
kelen man ook maar één uur langer
onder de wapenen zal houden, dan
werkelijk noodig is. heeft men zich
neen- te leturen bii hetgeen de Regee
ring in deze omstandigheden ter
zake beslist. Ook wat het al of niet
verleenen van verloven aan dc mili
tairen betreft, mogen wii er op reke
nen. dat de Regeering daarmede mild
zal ziin. wanneer het kan, maar in
dien noodige maatregelen van voor
zong zich tegen hot verleenen van
veriovan verzottenmoet daarin wor
den berust." Verder wiiddc spreker
een beschouwing aan het aftreden
van Minister* Treub en verdedigde
daarbij de houding, door de meest?
leden der Liberale Unie aangeno
men. Hij stelde „er priis oip te ver
klaren. dat de vraag, of aan do mi-
wietericele loopbaan van Minister
Treufo' een einde moest worden ge
maakt. aoo zwaar heeft gewogen, dat
enkele 'van de Liberale Kamerleden
»iolL tegen de motie hébben ver
klaard." „Doch bii den loo», dien <te
zaken nu genomen hebben", meer ulo
spreker te mogen zeggen. ..dat ook
r.ii zich thans met het gebeurde kun
nen vereenigen." Voorts bracht hij
Jwj&de aan. het Optreden van den
nieuwen minister van financiën, den
beea* Van Gijn. herdacht het overlij
den van Dr. Bos (deze woorden hoor
de de vergadering staande aan), gaf
een beschouwing over de aanhangige
zaken in den wctgevendeai arbeid,
o. a. wat de ouderdomsvoorziening
betreft, en wees op de ingediende
Grondwetsvoorstellen. „De voorstel
len tot grondwetsherziening, die de
Regeering met hot oog op liet kies
recht heeft ineiediend. stemmen over
een met de ©sellen. die in het con-
centratleproeram op dit 6t.uk zijn ge
steld." Verder zei Mr. Fock o. a.
„Wij betéeuren het. dat de Regeering
ln haar voorstellen stemplicJrt niet
heeft opgenomen, en honen, dat als
nog de voorstellen in dat opzicht zui
len worden aangevuldn (Applausl.
Verder zei Mr. Fock o. a. „Afge
scheiden daarvan, dat bet algemeen
mannen kiesrecht door de voorstel
len der Regeering zal worden ver
kregen. is het toch een feit. dat in
dien de voorstellen ongewijzigd wet
worden, het passieve kiesrecht voor
de vrouwen zal vaststaan, en voor
niet© den gewonen wetgever meer
zal beletten, om bii de kiëswet ook
het actieve kiesrecht aan de vrou
wen toe te kennen. Ja. spreker gaat
verder, bii ©en vaststelling der
grondwet, zooals nu is voorgesteld,
kan de gewone wetgever, als hij de
kieswet vaststelt, niet nalaten de
vrouw als kiesgerechtigd te erken
nen. De wijziging van de grondwet
geeft de lijn aan. die gevolgd moet
worden, en in de lain van dc hangen
de voorstellen ligt het algemeen vrou
wenkiesrecht dat zal er dus binnen
korter of langer tiid moeten komen.
Voor de vrouw wordt dus wel dege
lijk veel verkregen. En het verlangen
naar meer mag niet zoozeer vorhlin
kten. dat men zich zooi mogen laten
verleiden af te wijzen heigeen te ver
krijgen is. omdat hetgeen er meer
wordt verlangd, op dit oogenblik nog
buiten het bereik ligt. Dit staat voor
isproker vast. dat. indien thans de
grondwetsherziening niet gelukt, hot
nog jaren en jaren zal duren, vóór
dc mogelijkheid van een vrouwen
kiesrecht zal worden opengesteld.
Daarom, wil men iets tot stand bron-
gen. dat ook de vrouw con flink eind
zul doen vooruitgaan, dan inoeteoi
do voorstellen worden aanvaard ook
zonder meer. Hot concontra tie-pro
gram. hetwelk onze Liberale Unite
heeft onderschreven, verplicht daar
toe. en het algemeen belang eiacht
liet Het mog© ziin. dat het concern-
tratieprogram ipimmum-efscben be
vat maar men is dan toch gehou
den olies in het werk te stellen, ten
einde althans tot stand kome wat hij
die minimum-eischen is veriangd."
Spreker critiseerde de houding van
de rechterzijde o. a. aangenomen bij
de bestauds-wiaestie en zei o. m.
„Al die protesten 1e«en het zooge
naamd versloren cn opzeggen van
het bestand, zooals wii die van de
mannen der rechterzijde hooren, ma
ken den indruk van een politiek snel
van een minder aoed soort, dat in
hoog© mate afkeuring verdient. 1) i e-
zelfde rechterzijde, die het nu
aan dc Regeering tot grief maakt,
dat zh haar program wil uitroeren.
slingerde met h'aar meerderheid in
de Eerste Kamer molles naar het
hoofd der Regeering. die slechts de
strekking konden hebben om de Ro-
geering te verzwakken on dat ge
schiedde op oen oogenblik. dat de
Regeering n<w niet had verklaard,
dat »ii den wolgovonden arbeid we
der zou tor hand neme»." Spreker
wiist in dit verband op dc houding
von dc rechterzijde ton aanzien van
het eerste eedsontwerp en de lijk
verbranding. Ten slotte wees Mr.
Fock op de belangnikheid der as.
verkiezingen voor de Prov. Staten
en zed o. u. „Als men die houding
der rodhtorziid'ö ziet. gevoelt men.
dal ditmaal moer dan ooit op de vrij
zinnige» van allo sehakeeringeu do
plicht rust. om bii de aanstaande ver
kiezingen voor do Provinciale Sta
ten gezamenlijk, nauw aaneengeslo
ten op te trekken. Alle krachten moe
ten worden ingespannen, om te over
winnen en te komen tot een zoodani
ge Namenstelling der Provinciale Sta
ten. dat aan dc heerschappij der
roohtechc meerderheid in de Eerste
Kamer een eiiwle kan worden ge
maakt." (Applaus). Uit het jaarver
slag van de» secretaris, den heer A.
Roodhfuyzen, bleok. dat thans 138
kiesvereenigingen met biina 15.000
leden bii de Liberale Unie zijn aan
gesloten. Een wijziging in het huis
houdelijk reglement werd goedge
keurd. Mr. P. Rink en mr. H. Smeeu-
g© werden tot leden van het hoofd
bestuur herkozen. Hierna hield Mr.
P. Rink ©en inleiding over het wets
ontwerp „Evenredige vertegenwoor
diging". Vóór inleider overging tot
de bespreking va» het te dezer zake
door de Regeering ingediende wets
ontwerp. herinnerde bii ©r aan, dat
hot parlement moet ziin een getrou
we afspiegeling van alle richtingen,
strooming en. partiien van het land
cn dat het stelsel van de volstrekte
meerderheid niet bii machte iB dien
waarborg te geven. Dat doet wel het
e tel sol van evenredige vertegenwoor
diging. En behalve meier waarheid
zal dat stelsel ook een krachtiger po
lilick leven geven, want ieder kiozer
weet voortaan, dat geen enkele stom
nutteloos zal sijn uitgebracht. Men
behoeft niet anders meer te stemmen
dan op eigen nartii. dius herstemmin
gen ziin uitgesloten. De verkiezings
strijd wordt ook nobeler, wout het
zal voortaan meer om de beginselen
dun om personen gaan en ten slotte
«al ez* meer continuïteit zijn in d©
rotreering. daar tussdhentijd&ohe ver
kiezingen niet meer zullen voorko
men en de regeering weet. dat de
meerderheid, waarmede zij haar taak
aanvaardt, gedurende de geheelenar-
rémentaire neriode liaor aanvanke
lijke sterkte zal houden. Daarop ont
wikkeld© hij do inrichting en de
working van liet 6tolsel in den geest
van ziin vroeger te 's-Gravemhagc ge
houden rede. Alvorens ln huishoude
lijke vergadering werd overgegaan,
bepleitte mr. Sinoenge toelating der
vrouwen tot de kiosveroenigingen.
Zoo noodig moeten de reglementen
daarvoor worden herzien.
FinanciCele Berichten
>IED. BANK. Voorgesteld wordt
een dividend uit te keer en van (134
per aandeel.
Pers-Overzicht
INZAKE DE „TOEKOMST".
Onder dit hoofdje schrijft Prof. van
Hamel in de Groene, dat men de zaak
betreffende Prof. Slees wij ka brioven
met moot maken tol ©en persoonlijk
geval Slorowijk of alleen ©en eenea-
tregevalde Toekomst. Hiermede zou
dc zaak van hot e i ge n l ij k e alge
meen© belang worden afgeleid ('t geen
van zekere zijde zelf wel in de hand
gewerkt zal worden ook!)
Waartegen dc publicaties vóór alles
waarschuwen is tegen hen, die Slees-
wijk aan het werk zditen en tegen de
manieren, waarop zij bedektelijk in
vloed trachten uit te oefenen."
Op «ommiger aandrang om meer
publicatie van andere stukke» solirijft
Prof. van Hamel „Het antwoord
moet zijn. dal men dit aan ons moet
overlaten."
In 1 vervolg van dit artikel verze
kert dc schrijver, naar aanleiding van
pogingen om verdenking te werpen
op de wijze, waarop de verschillende
gegevens tot de redactie gekomen
zijn. „dat geen enkel© der modedee-
lingen anders dan op geheel rechtma
tige en onberispelijke wijz© door ons
ontvangen is."
In hetzelfde nummer van de Groene
vinden wij onder den titel „Het anti-
Nederlandsoh© Teek omst-geknoei", een
feuilleton van Dr. J. B. Schepers al
hier, waarin hij mededeelt, hoe in
April 1915 de bekende friso-r.eerlan-
dicue Johan Winkler, thans overleden,
hevig geschokt werd door ©en schrij
ven tot hem gericht, waar hij niet op
heeft geantwoord en dat «érot na zijn
dood gevonden werd. hoewel, deze cn
gene ervan schijnt afgeweten te heb
ben.
Het is ©en ba-lef van II. Witte, te
Antwerpen. Hauptmann, eonet Ar-
ohivrat (kapitein, andera archivaris),
in Neustrolitz, waarbij deze een plan
ontwikkelde om ©en kaart urt te ge
ven in drie kleuren, die de volgende
drie etreken in Noord-Frankrijk be
vuilen zou (k©nnzoichnen würde).
1. Waar heden nog de 'bevolking
overwegend Nederduit9ch spreekt,
2. waar dc Nederduitsohe taal nog
slechts Jn de minderheid is,
3. waar zij geheel door het Fransch
verdrongen is.
Da süehen die Leute liandgreiflich
ionvon den franxös Bundesgenossen
u ervHtrteii ist. (Dan zouden de men
schen handtastelijk zien, wat-van de
Frarusohe hondgenooten te verwach
ten is.)
„Ik weet niet hoe U, gcaohte Heer.
over dezen ooriog denkt," laat de brief-
echrijiver ar aun voorafgaan, „maar
ik meen bij uw eterk volksgevoel te
mogen aannemen, dat U helder voor
oogen dlaat, dat het stervensuur
(Schicksalastund©) voor westelijk Ne-
derdultschland aangebroken is. Bij de
groote massa van onze Vlamingen is
helaas de blik door politiek© gezichts-
punten e:i dc uit den aanvang van
den oorlog helaas nog voortwoekeren
de ophitsing te zeer omneveld. dan
dat zij heltler zouden kuiuien inzien,
waarom het in dezen é.rijd juist voor
hun volksbestaan gaat. Ik geloof even
wel. dat men daar met conSg natio-
naal-politiek aanechouwingsonder-
wijte good zou kunnen helpen."
Dc ÊCluijver vraagt don, of zulk ©en
Kaart met ëen kort maar indruk mak
kend (©indringlichos) bijschrift in het
nieuw© tijdschrift „d© Toekomstzou
kunnen worden opgenomen en of <1«
heer Winkler zich daartoe met d© ro-
dactio in verbinding zou willen sioL
lero
Di© Kart© wird eich meinor Iiin.
richt gewisz Ixvzahlt machen.
Wenn man aio nebst dein Bcgleit-
wortih ©iner gro&zen Auflag© von
Sonderabzuogon in don Handel
brauchte, wuerd© sjc hier unrl
audi In Dentschland viol gekauft.
Waere» Sie gegolieinon falls bo-
reit di© Uoborsetzung ine Niedcr-
laondflsche zu uelxrniolirnon?
Selbgtverstaond'lich bootton Sie
auch woitgetoend© Ge logon he if nuf
den Inlialt einzuwirken. Als Ver
fasser könnt© dazu J. W. angego-
ben worden, dos wuerd© fuor uns
beide passen.
Wij vertalen: Do kaor-t zal naar
nnj,n inzicht zeker de kosten «lekken.
Ale men haar met de toelichting in
een groote oplag© afzonderlijk in den
handel bracht, zou zij hier en .ook in
Duitechland veel gekocht worden.
Zou u in dat geval genegen zijn, de
vertaling in liet Nedolrandsch op u
te nemen? Dan zou u natuurlijk ook
ruime gelegenheid hebben, om ln.
vloed op den inhoud uit t© oefenen.
Als maker zou dan J. W. vermeld
kunnen worden, dat zou voor ons
beiden paeson.
Op dit schrijven antwoordde Winkler
niet, evenmin <jp een tweede briefje
van 28 April.
Dr. Schepers, dit voorstel critise©-
rende, ziet daarin een poging om de
drie bedoeld© streken zich t© «toen
voegen bij een echten Nederduiteehen
staat, waarvan dan, door die aar
drijkskunde als van zelf aangewezen,
Nederland liet middelpunt zou zijn.
„Gelooft Witte daar aan? Welneqp,
bij ©en Nederduitsdilond behoort en
zal blijven behooren, maar Witte ts
wel zoo verstandig, dit niet al t©
scherp te omlijnen. Als eerst de Vla
mingen maar tot vrede en aanslui
ting verlokt zijn, volgt Nederland
door den nood gedrongen van zelf".
En verdw:
J. W. heorft smadelijk gezwegen
heeft dat geld dat aan die kaart
te verdienen was, beschouwd ale
omkooppremie; ook die verlok
king, om tot do Vlamingen eens
weer ©en woord te kunnen spre
ken naar ©igon wil, om ze op te
wekken het ©igon-ik hoog t© hon
den, hoog, ja boven de n,ati© uit!
terwijl me» hem er aan den an
deren kant niet op zou kunnen
aanzien, als er eens wa.ro» die er
zich aan ergerden: immers hij
zou het maar met J. W. leekenen,
<Lan kon hot meteen gelden voor
Witte de ma» teekent zich an
ders II. Witte al dat. diep er
gerlijk geknoei is met zwijgen
beantwoord.
DE TUBANTIA. 't Fransch o blad
de Matin verklaart naar aanleiding
van de verklaringen van Dultsch
land e» de erkenning van het torpc-
deeren van do Sussex. Wij wijzen op
hot feit, dat k'ijk geeft op den geest
van Duitschland, dat de taal va»
Duitschlond, zoo deemoedig jegens
Amerika, tegenover Nederland van
geheel anderen aard is. Ondanks do
onbetwistbare feite», die het onder
zoek omtrent de Tuböntia aan het
licht heeft gebracht, blijft hel bureaiir
Wolff volhouden, dat Dultschland
niet aansprakelijk is voor die mis
daad, zonder «Jat het zich in 't niin9t
stoort aan de verontwaardigde pro
testen van de NederlamLsch© pers".
MR. P. W. A. GORT VAN DER
LINDEN. Ter gelegenheid van zijn
70sten verjaardag Zondag gevierd
vrijden verschillende bladen zeer
waardeerende artikelen aan don mi
nister-president. Na een herinnering
aan zijn vele verdiensten voor 't land
gegeven te hebben, schrijft de N i ©u.
we Roti. 01.: „Deze dingen her
denken wij met dankbaarheid bij het
zeventigjarig feest van den man, die
door H. M. de Koningin roede met zoo
hoog© onderscheidingen begiftigd, zijn
plaats ook heeft veroverd in het hart
van ons volk om hetgeen hij daartoe
heeft bijgedragen. Moge zijn leiding
ons eervol en onverzwakt ook door
de tijden helpen, welk© voor ons lig
gen. Want het is niet uitgeeloten, dat
zijn elaaismanegavc dan nog meer
dan ooit op de proef zal worden ge
steld."
't Alg. Handolsblad schrijft:
„Waarlijk, ook al ie er wel eens kri
tiek geoefend op de daden van d>t ka
binet een kritiek, dio trouwens
meer regeeringsdaden van enkele van
des premiens ambtgenootcn botrof
wij mogen ons gelukkig prijzen, dat
wij dezen 70jarige aan het hoofd van
onze regeering hebben etaan. En zoo
wensohen wij hem, voor hemzelf en
voor het land, nog vele jaren van ge
zondheid, van kracht en van wijs
heid."
Gemengd Nieuws
EEN BOETE VAN 13 MILLIOEN
MARK. D© fabrikant Ernst Roetti-
clier, te Eitorf, tegen wie» in Decem
ber ©e» beschuldiging ingesteld word
W©gen6 het to weinig betalen van
l>randewijnbe)awting, ist hans tot eon
boete van 13 millioen mark en ander
half jaar gevangenisstraf veroordeeld.
SPOORWEGSTAKING IN SPANJE.
ll'avas seint uit Madrid Dc eta-
kinc van liet «uoorwccmci-soiiool is
Voorgoed opgeheven. Ze is in het
voordeel der werklieden afgoloopen.
OVERSTROOM INGEN IN ZUIU-
AFRIKA, D© „Times" verneemt
dat door overslroomingen in de Kaap
kolonie voor ongeveer honderddui
zend pond ©lorling schade is aange
richt. Honderd A honderdvijftig men
schen zijn omgekomen. Duizenden
zijn dakloos.
Burgerlijke Stand
MLLEGOM. Ondertrouwd
1. Iinanse e» M. C, Dcnaijere.
Bevallen; Th. J. Olseu—van
der Voet z. E. P. Hollander— Muys x.
E. M. Spreeuw—van lloode z. II. J.
Drost—Otto d. SJ. Bakker—Heemskerk
z. A. C. M. KorstenHeijtigera z. M.
van de Reep—Do Jong d.
0 v rl e d c n: C. van den Akker,
69 jaar. M. vun der Boek, 1 jaar.
