Huilers Oaebuq
De Europeesche Oorlog.
TWEEDE BLAD
Donderdag 8 Juni 1918
Bloemendaalsche Brieven
HET ONDERWIJS VOORiILEEN DN
TRANS,
3.
In oiiaun laatstcn brief zijn we go-
bleven bij de onhandig© wiize. waar
op burgemeester Imirunk ons school-
adres verdedigde, ter verontschuldi
ging diene gezegd, dat noch publiek
nocli pers on de tribune aanwezig
was on uls de baas eeweton liad. dat
miln onzichtbaar omhulsel in de
raadszaal rondzweefde, allicht had ie
dan toch nog andei's gesproken, of
schoon dit toch niet bepaald een
karakter-eigenschap van hem was.
■IIij begon dan toch de lagere school
af te breken op ean wijze, die niet
door den beugel kon. Wil men iets
opbouwen, dan moot men dikwijls
beginnen met iets anders af te bre-
ken. docih tegeai de lagere school te
fu lm in eer en en deze uit te maken als
ongeschikt voor onze land eren. om
dat dé kinderen uit de volksklasse...
vol ongedierte zitten, daartegen
kwam miin geest in verzet. En als
onzichtbare liet ik miin fluïdum uit
gaan naar miin vriend De Koo. toen
maals redacteur van het „Sociaal
Weekblad", een blad dat in korten
tiid een groote plaats veroverde in
de moderne samenleving en de voor-
lóoper word der latere sociaal-demo
cratie. Want democraat was ik in
hart on nieren, och. waar d'ie tijd
gebleven In ons zusterblad las ik
al. dat miin collega Bornwater
„wilde is geworden op politiek ge
bied on meester Pieter is. volgens
zijn debat inet broeder Kledrekoper,
na alle pltusen van het liberalisme te
hebben doorloopen. nu ook al een
„wilde", waarom zou ik niet der
d ritte ira Bund© zijn Maar ik dwaal
af. Als goed. eoiied democraat dan
liet ik dus iniin indrukken gaan
langs draadloazen weg naar miin
vriend De Koo. die een vlammend
stuk over die ongehoorde beschuldi
ging opnam en den burgervader een
bestraffing toediende, zoo als hij er
nog nooit een gehad had.
liet stuk had succes ein het werd
door groote en kleine, dus ook door
de llaprlemsohe bladen overgemVnen.
Arme jii. wat was ik-.begonnen 1 Weg
de vredige rust. weg het brute woord,
weg (le gezelligheid, wee de onge
breidelde ruzie in de raadszittingen
van méér dan een dorpsgemeente.
Ineens kwam de belangstelling van
de pers.
We zullen nu in de allereerste
plaats stil staan bii het onderwijs
van Bloemend-aal. omdat hier de
meeste evolutie plaais von k. Toen de
heer Van Leeuwen met pensioen
ging. werd de heer IJzerman be
noemd tot hoofd der Gemeenteschool.
Het blink „the right man on the
right place" te zijn. Iemand met door
licht en organisatie-vermogen, en
toen de Raad besloot tot de stichting
van een nieuwe school, was het in
hoofdzaak IJ zei main's werk, dat er
kwam een model-school. Intusscben
breidde Bloemend aal zich uit, het
prachtige Hartelust werd villa-park.
hel Bloemendaalsche park. waar de
eigenaar. 1'. Schram. een buiten liet
zetten met nog een. woning voor zijn
opzichter, den braven Job Visser. In
het paik troonde nog baren een ver-
verschmgsieut. waarin een éénbeem-
fê beheerder de leiding had- Het
park was. na jaren vergetelheid,
reeds vroeger voor bouw-exploi-
tatie in trek gekomen. Al spoe
dig moest de tent verdwijnen
en daarmede ging eeni stuk ge
schiedenis naar het, verlodene, zoo
mode. later, de beroemde ponnekoe-
ken-huisies in het hosch met en be
nevens de ezeltjes van BÖttger. Mis
schien werd het er mooier od ln vo-
Jer oog. ui 't mijne-niet. Wat hadden
wij als jongens niet veel vóór bij de
tegenwoordig© jeugd I 's Middags in
hoi bosch spelen en schommelen, en
waren er jarigen dan bij moeder
Kolkman pannekoekies eten en thee
drinken. met en benevens rijden op
de ezeltjes van den ouden Boitger,
die. koppig als ezels ziin. niet vooruit
wilden als ze jji de richting Overveen
moesten, doch holdon en vipgen als
het „stal toe" ging. En twen we jonge-
heeraiv waren geworden en al eens
stilletjes ean glaasje bier of limonade
dronken in „de" tent, hoe interessant
was 't niet. en ook hoe griezelig, wan
neer de t onthouder ons fuifde door
run houten been af te schroeven en
ons le laien zien hoe zcio'n stomp er
uit zag 1 En wat kon hij ons niet het
weer voorspellen voor den volgenden
dag I Z'n houten been was een betere
barometer, dan welke aroïde ook.
W at is er nu voor de jeugd overge
bleven l Letterlijk niets, alle pret,
rile Illusion zijn weggebouwd. ner
gens kan men Aimord's 'avonturen
nicer navolgen 1 Jk zie wel, dat, tnu
ili begin met briefschrijven, lk ntc
lang niet aan 't einde bon. doch
revenons A nos mouloiis, oftewel boer
blilf bii je schapen. Bohalvo hetJBloe-
ni .iidaalsche park werd ook een der
mooiste buitenplaatsen, ik bedoel
Duin en Daal. aan slooperdhanden
overgeleverd en tot Jxiuwterrein in
gericht. Behoeft het betoog, dat bet
Bloemendaalsche onderwijs ten
©enenmale «onvoldoende werd De
communicatie-middelen met Haarlem
waren abominabel. Onze oude omni
bus, heerlijke, zalige nagedachtenis,
was ter ziele, zoodat toentertijd
slechts te voet Haarlem te bereiken
was voor kinderen, wier ouders geen
equipage hielden (de slink-auto's had
den we toen Go-klank nog nietDat
heen en weer loopen naar Haarlem
had gToote bezwaren. vooraJ voor de
moisics-leerlingen. Voor velen was
het een uitkomst, toen de heer Stoop,
met nog enkele onderen, een eigen
school stichtte, die bedoelde geliik le
staan met een H. B. S.'er. Hoe goed
ook bedoeld, hoe fraai ook van opzet,
droevig werd het einde. Doch wie
een weinig kijk beeft od onderwijs
inrichting. toezicht, enz., die kon dat
oindo wel voorspellen 1
intusschen, het schoolgeld was veel
to hoog op de Duin-en-Daal6che
school voor de gewone burgermen-
scheai. Het werd een echte standen
school. waarop de middenklasse hare
kinderen niet kon geplaatst krijgen,
vanwege de duurte, waarom er
broodnoodig van gemeentewege In
gegrepen moest worden er was drin
gende behoefte aan expansie. En toen
men eenmaal overtuigd was. dat het
zóó niet langer kon, dat ex veraaido-
ring en verbetering moest komen,
toen is men begonnen met een kardi
nale fout te maken, welke fout zich
hoe langer hoe meer -zal wreken. Ik
hoop met mijn betoog velen te berei
ken. velen te overtuigen van die fout,
opdat deze zoo spoedig mogelijk ver
holpen zal worden, wat vermoedeliik
nóg kon, indien men zich niet l'aat
beïnvloeden door de gevoeligheid, in
dien die tot uiting mocht komen van
hen. die ilt. zoo objectief mogelijk,
aansprakelijk wil stellen voor die
fout.
Ken hcarvel van 100 Meter hoogt©
valt niet m heit oog wanneer hij om
ringd is van andere heuvelen, die
een lotsje lager zijn. doch zet een
duin van 100 Meter hoogte op het
vlakke land. dan roept iedereen
„Kijk dien berg eens Zoo ging liet
ook iu Bloemendaal. De openbare
lagere school had in den heer IJzer
man een eminent, doortastend hoofd
gekregen (zie er aJle.sóhoolverslag-en
van toen en nu maar op na), dodh
zie er dan ook op na. hoe het oordeel
was der Schoolcommissie uit dien
tijd. over het onderwijs op de oude
Christelijke school en op de Gemeen
teschool te Overveen. Ge zult dan
zien. dat. volgens h-aar oordeel, het
onderwijs op de Christelijke school
beneden peil was. doch ook. dat het
onderwijs te Overveen de critiek niet
kon doorstaan. Was beider onder
wijs. al was het dan een ietsje min
der dan dat op de school van den
heer IJzerman, veel beter geweest,
we hadden dan een heuvelenril ge
kregen met weinig verschil in hoogte
afmetingen. .doch nu werd IJzerman
de berg. die als 't ware op het vlakke
land stond. De Schoolcommissie ging
dwepen met den heer IJzerman en
Mr. Jacometti, die voorzitter der
Schoolcommissie was. en specialiteit
voor onderwijs, zonder op dat gebied,
voor zoovei' mij bekend is. zijn spo
ren verdiend te hebben, bleef als een
klit hangen aan des heeren IJzor-
mans oordeel. Wanneer men nu een
maal veel sympathie voelt voor
iemand, hoog opziet tegen, iemands
capaciteiten (en ik onderschat die in
geeuen deele). dan is het vrii natuur
lijk. dat men zich spoedig laat over
tuigen. en de spreek trompet wordt
van hem, dien men op het een of an
der mint zijn meerdere acht. Dit is
logisch ooirune bon lour.
,,'t 14e".
Overzicht.
1 RUSSISCHE OFFENSIEF TE-
GEIN OOSTENRIJK duurt voort. D©
Russische staf meldt daarover
,,De> successen der Russische troepen
in Wolhyniê, Galioie en de Boeko-
wina breiden zich uit. Het aantal ge
vangenen en tropeeën, die bij de ver
drijving van de Oostenrijkers uit hun
krachtig versterkte stellingen in han
den der Russen zijn gevallen, neemt
nog steeds toe. Sedert liet begin van
de jongste gevechten tot 6 Juni des
middags hebben de legei'6 van gene
raal Broesilof 900 officieren en meer
dan 40.000 manschappen gevangen
genomen, zij maakten 77 kanonnen,
134 mitrailleurs en 49 bommenwer
pers buit en bovendien zoeklichten,
telefoons, veldkeukens en veel wapens
en ander oorlogsmaterieel. Eeiuge
geheele batterijen met al hun kanon-
Junf op (Je hoogten ten Zuiden Vön
yperen behaalde successen, vielen de
Opper Siiezische en Wurtemborgsche
regimenten de Engelsche stellingen
bij Hoog© aan. Het door de Engel-
schen tot dusverre bezette deel von
het dorp Hooge en de westwaarts en
oostwaarts daarbij aansluüendc loop
graven zijn door dc Duitsehcrs ver.
overd. Daarmede is al het heuvclter-
rein ten Zuidoosten en len Zuiden
tan Yperen over een uitgestrektheid
van ongeveer 3 K.M. in Duitsch be
zit. De verliezen der Engelschen aan
dooden en gewonden zijn zwaar en
wederom konden de Ductsohers slechte
een gering aantal gevangenen maken.
Over Kltohener.
Nog een karalcterUeekcning.
D© militaire medewerker van de
Times geeft de volgende karakter
schets van Kitchener. Hij was in
sommige opzichten een schuw man
en dong evenmin naar populariteit
bij het publiek als bij het leger. Voor
oude vrienden, die hem geholpen had
den, Soedan le heroveren en die hem
in zijn moeilijke taak in Zuid-Af ri-
ka hadden bijgestaan, was hij trouw.
Ondankbaar voor bewezen diensten
was hij niet, maar werken en de
dienst aan de openbare zaak gingen
bij hem voor en als iemand nutteloos
geworden was, wierp hij hem als
een uitgeknepen citroen weg. Zelden
sprak hij met een gemeen soldaat en
het spreken in het openbaar ging
hem niet gemakkelijk af. Hij gaf er
de voorkeur aan om alleen te wer
ken, om alle mocht in eigen handen
te ooncentreeren en zichzelf tot zijn
eigen stafchef te maken. Deze metho
de maakte zijn taak gemakkelijker,
als hij met een vraagstuk te doen
had, dat een enkel brein kon omvat
ten en een enkele hand uitvoeren.
Zij werd, echtorminder dienstig als
de horizon zich verbreedde en als de
groote massa's van den modernen
oorlog decentralisatie en overdracht
van macht noodig maakten. Zijn
stilzwijgen en vereenzaming waren
altoos ind ruk wekkend. In liet En-
gelsche kabinet kan men niet zeg
gen, dat hij vele bewonderaars had.
Toch geloofde de groote massa in
hem en had vertrouwen in hem tot
het einde. Het- kabinet wist dat en
moest dus uitvluahtcn te baat nemen,
om hem een stuk van zijn macht te
ontnemen. Hij was voor het publiek
en met name voor de gewone men-
schen den groote, stille en indruk
wekkende oorlogsfiguur en met aan
doenlijke trouw bleveu zij in hem
gelooven. Als men het publiek met
een referendum gevraagd had, om
tusschen Kitchener en het kabinet te
kiezen, dan zou zeker het laatste het
niet gewonnen hebben. Tot zijn eer
dient gezegd, dat hij altijd van het
begin af aan een grootcn blik op den
oorlog heeft gehad. Zijn naam heeft
veel invloed gehad bij de prachtige
uitkomsten van de vrijwillige aan
werving, welke de stoutste verwach
tingen overtreffen. Indien hij fouten
beging en wie heeft dat niet ge
daan in dezen oorlog? waren de
ze te wijten aan de gebreken die het
gevolg waren van zijn deugden en
onafscheidelijk daarvan waren-.
Reuter seint„Sprekend© op een
lunch van don rijkshandelsraad'zeide
Balfour, dat de ploiseaiufi© dood van
Kitchener ons van oen van de grootste
figuren uil den tegenwoordigen tijd
heeft beroofd. Het verlies was niet al
leen nationaal, maar internationaal.
Hij stierf, zooals hij vermoedelijk ge-
wenscht had te sterven, nl. op het
toppunt van zijn rcem.
Kitchener's laatste rexs.
Uit Londen wordt aan de-Telegraaf
geseind,,Als Kitchener op liet slag
veld was gevallen, zou zijn dood de
Engelschen niet meer getroffen hebben
dan de noodlottig© wijze, waarop er
een einde aan zijn carrière is ge
maakt. Weinigen was het bekend,
dat hij opnieuw op een miitiaire zen
ding uit was. Vrijdag j.l. had Kitche
ner nog in privé een groot aantal
parlementsleden ontvangen Ten deele
wegens zijn onbekend vertrek heeft
zijn tragische dood de natie als een
donderslag getroffen. Uit alle deel en
van het land komen uitingen van
deelneming, ook uit Ierland, waar
Kitchener geboren en nog zeer popu
lair was. Er is een merkwaardige
verklaring afgelegd door den vroege-
ren minister Sir John S'imon, die de
oppositie togen den door Kitchener
geëischten dienstplicht leidde en naar
wien de pacifisten als naar hun toe
komstige» leider opzagen. Simon ver
klaarde thans„De dood van Kitche
ner is een zware slag, maar ik ben
er van overtuigd, dal onze landslieden
tot het eind zullen doorzetten." Niets
kan heter de uitwerking van de
droeve tijding in het licht etelien.
Hoe betreurenswaardig hei verlies
van den grooten krijgsman is, Enge
land zal het te boven komen. Kitche
ner's tank" was werkelijk geCIndlgü
Zijn groot© populariteit droeg er veel
toe bij om vijf millioen vrijwilligere
op de been to brengen. Dank zij Kit
chener berust de organisatie van het
ontzaglijk leger thans op gezonde
baste. Een ander kan nu zijn werk
els minieter van Oorlog gemakkelijk
overnemen, aangemoedigd door Kit
chener's onf.erfe.ijke reputatie, welke
door zijn tragisch einde diep m den
geest van het Britsche volk is ge
prent. Kitchener werd vergezeld door
luitenant-kolonel Eldersbaw. tijdelijk'
brigade-generaal en werkzaam aan
het departement van Oorlog, Sir Do
naldson en Hugh James OJtoirne,
evenals Kitchener een Ier, die ln Juli
1.1. als chargé d'affaires ging on de
onderhandelingen met Bulgarije voer
de. tot dit land zich op Servie wierp.
Verder bevonden zich met hem de
ingenieur Robertson, eveneens werk
zaam aan het departement van Muni
lie. Sir Donaldson's particuliere se
cretaris Rix en de detective Mac-
Laughtin, die sinds hel begin van den
oorlog Kitchener overal vergende.
Beloonde deelneming.
Een Router-telegram meldt: „Kit-
chener'6 dood heeft de diepste smart
in de Britsche koloniën en Amerika
gewekt. Het tragische bericht werd
te Kaapstad gedurende de begrootinge-
debatten ontvangen. Botlia las het
telegram ln de vergadering voor,
waarop deze ten teeken van rouw
geschorst werd. De beide Huizen van
Nieuw Zeeland gaven op roerende
wijze blijk ran him deelneming. De
New-Yorksche bladen wijden Jang©
artikelen aan Kitohener's dood. zij
zijn vol lof over zijn prestatiea Zij
zijn het er over eens, dat zijn dood
een groot verlies voor Engeland en
de geallieerden beteekent, maar wij
zen er tevens op, dat het groote rader
werk, door hem ineengezet, blijft be
staan en gereed is den druk uit te
oefenen, die het gewenschte resultaat
in den oorlog zal hebben."
Asquilh lijdelijk Minister
van Oorlog.
De premier Asquit-h, heeft tijdelijk
het beheer van de portefeuille van
oorlog op zich genomen.
De „Hampshire".
De „Hampshire", aan boord waar
van Kitchener zich bevond, behoorde
thuis te Portsmouth, waar, zegt de
Times-oorrespondent, haar verlies
nog meer rouw heeft verwekt daar
«ie geheele bemanning uit Portsmouth
afkomstig was. Ook de zes schepen,
die in den zeeslag verloren zijn ge
gaan, behoorden te Portsmouth thuis.
Daardoor zijn alleen in die stad 2000
vrouwen weduwen geworden.
De Zeeslag.
De Duitsche keizer te
WiUielmshafen.
De keizer lieeft (naar t Wolffbu-
reau seint) op 5 Juni teWilbelmahafen
van boord van het vlaggeschip tot de
aan land aangetreden delegaties van
alle schepen en vaartuigen, die aan
den slag in het Skagerrak hebben
deelgenomen, de volgende toespraak
gericht: „leder maal dat ik in het af-
geloopen Jaar mijn marine in Wil-
helinshafen heb bezocht, heb lk mij
in 't diepst van mijn hart verheugd
bij den aanblik van de zich ontwik
kelende viool, van de zich uitbrei
dende haven. Met welbehagen rustte
mijn oog op de jonge mannen, dit in
de exe rei li «loodsen waren opgesteld,
bereid om trouw aan de vlag te zwe
ren; vel© duizenden uwer hebben den
oppersten oorlogsheer in de oogen
gekeken, toen zij den eed aflegden;
hij beeft u gewezen op uw plicht, op
uw taak; maar vóór alles heeft hij
er op gewezen, dat de Duitsche vloot,
als het eenmaal tot een oorlog zou
komen, tegen een geweldige over
macht zou te strijden hebben. Dat
bewustzijn is in de marine tot traditie
geworden, evenals het die in liet le
ger is geweest. Van Frederik de
Groote af zijn wij steeds door over
machtige' vijanden omringd geweest,
daarom heeft rich ons volk laten sa
mensmeden tot een blok, dat onein
dige kracht ln zich heeft opgehoopt,
die het gereed is los te laten wan
neer de nood aan den man komt.
Nooit eerder ben ik zoo blij naar u
toegekomen. Tientallen jaren lang
heeft de bemanning der vloot ge
werkt bij moeizamen vredesarbeid
steeds met die ©ene gedachte: „.Als
het er van komt, willen wij toonen
wat wij kunnen". Het groote oorlogs
jaar kwam. Maar de vloot moest toe
zien en wachten; de enkele daden,
alles op zichzelf staand, spraken van
den heldenmoed, die haai' bezielden,
maar zij kon zich toch niet toonen
zooals zij het wilde. Maanden en
maanden verstreken, te land werden
groot© overwinningen bevochten,
maar voor de vloot was de tijd nog
niet gekomen. Toen, eindelijk, kwam
de dag waarop de geweldige vloot
van het zeeënbeheerschende Enge
land, 'dat sinds de dagen van Trafal
gar honderd Jaar lang op do gansoh©
wereld den ban der tyrannie ter ze©
had gelegd, en de nimbus van onover
winnelijkheid droeg daar knam
de dag waarop die vlooi uitvoer. Haar
admiraal was. misschien méér dun
eenig ander, een bewonderaar en
voreerder der Duitsche vloot geweest
Een dappere leider aan de spits eenor
vloot van voortreffelijk materiaal en
met de dapperst© aller zeelieden
zoo naderde de overmachtige Engel-
Bche Armada. Zij ging den strijd aan
met onze vloot en wat geschiedde? De
Engelsoho vloot werd verslagen. De
eerste hamerslag is gevallen. De nim
bus der Engelsche wereldheerschap
pij is verdwenen. Als oen ©lectrisohe
vonk schoot het bericht de wereld
over, overal waar men voor Duilseh-
land en zijn bondgenooten voelde,
werd liet met jubelkreten ontvangen.
Een nieuw hoofdstuk !n de wereld-
geschieden ia is door u opgeslagen.
De hoer der heerscharen heeft uw
arm gestaald, heeft uw oogen helder
gehouden. Innig geroerd sta ik hier
om u mijn dank uit te spreken, en
di© van het vaderland om u don
groet van uw zusterwapen, het leger,
over te brengen. Ieder uwer heeft
zijn plicht gedaan. Eén gedachte
heeft allen bezield: we zullen win
nen! Terwijl de vijand voor Verdun
langzaam begint te verslappen, ter
wijl onze bondgenoot de Italianen
van berg tot berg verjagen, hebt gij
dit grootsche werk volbracht. Op
alles was de wereld'voorbereid, maar
aan ©on overwinning der Duitsch©
vloot op die van Engeland, had nie
mand ooit kunnen denken. Gij hebt
dit volbracht voor ons vaderland, op
dat hij in de toekomst op alle zecen
vrij baan zou hebben voor zijn ar
beid en zijn werkkracht voor ons
dierbaar, geliefd vaderland hoera,
hoera, hoera!"
't Nut "van de luchtvloot.
In e©n verklaring aan een vertegen
woordiger van de pers, wees lord Be-
resford op het nut, dut de Duiisvhei"8
bij dezen zeeslag van de Zeppelins
hebben gehad. De „uitkijk' der En
gelsche vloot bestaat uit kruisers, die
der Duitsciiers uil Zeppelins en ieder©
minuut, uie iu een zeeslag gewonnen
kun worden, is van zeer hoog© waar
de en de Duitsche vloot heelt hb voor
deel gonad, dat zij reeds lang van de
sterkte ©u bewegingen der Engelsche
schepen op de hoogte was, voor de
Bnticli© admiraals di© der Duiischers
kenden. Voor verkeoningsdienst meet
Engeland, bij gebrek aan geschikt©
luchtvaartuigen, zware kruisers ge-
bruikon, die tegelijk vechten en waar
nemingen vexrichieu kunnen, terwijl
Jicht© kruisers teruggedrongen zou
den worden, zonder iets omtrent
sterkte en bewegingen van den vijand
te weten. De Duitsch© vlooi daaren
tegen wist precies, wanneer het tijd
was om terug te keer en toen Jellieoe»
vloot naderde.
Van den terugtocht.
De relazen van d© Engelsclie bi aden
over den zeeslag geven uit den aard
der zaak, na alles wat reeds is meege
deeld, weinig nieuwe. v Alleen is nog
wol opmerkelijk wat de „limes' ver
telt omtrent de wijze waarop de Duit-
schere zich terugtrokken. Volgons d©
Tinnes' strooiden de Duitsche sche
pen mijnen achter zich ©n lieten de
Duitsche torpedobootjtigers op het
water bommen vallen, di© dicht© wol
ken van witte rook ontwikkelden. De-
ze rookwolken, die het gezicht bena
men, en he: nachtelijk duister, zou
den oorzaak zijn geweest dat de Duit
sch© schepen aan de Engelsche slag
schepen konden omkomen, al bit-ven
de licht© kruisers en de torpedobwi-
jagers in staat d© terugtrekkend©
Duiischers tijdens den nacht en in de
vroege morgenuren te harasseeren.
Nog een Eng cisch oordeel.
D© „Daily Mail' markt op, dat. de
Duitschere blijkbaar over geen ande
re dan d.e bekende wapenen beschik
ten (wat in den laatsten tijd wel eens
beweerd werd). D© schepen hadden
in het algemeen geen nieuwe kanon
nen. Er is evenmin een greol eskader
nieuwe slagschepen of slagkruisers
verschenen. Wij weten nu, wat de
Duitsche vloot is en wat zij waard
is en geen verstandiig man zal ze t©
laag schatien. Zij werd goed gecom
mandeerd, daar de Duitsch© admiraal
©rin geslaagd is, ongeveer zijn gehee
le vl ot samen te trekken tegen d©
Engelsche kruisers en ontsnappen
kon, toen de Engelsche hoofdmacht
verscheen.
Een jongen, die een
zeeslag zag.
„Bij gelegenheid van een ge
sprek dat wij dezer dagen met do
officieren van een Engelsch oorlogs
schip hadden', zegt de Manchester
Guardian, „spraken wij ook over h©t
feit dat een modern zeegevecht soms
zoo pioLselin gbegint. Vóór de lucht
kokers nog naar binnen zijn gehaald,
is de strijd soms reeds in vollen gang
FEUILLETON
Het fortuin van
Rupert rtendle.
*o
Mevrouw Beat90n werd doodsbleek
©n stond bevemd op zij moest zich
aan d© leuning van de stool vasthou
den, terwijl zij antwoordde. Ik heb
den domme© niet gedood, zeid© zij.
Zoo iets vreeslijks zou me niet mo
gelijk zijn ik bon geen slechte vrouw.
Alleen d© ploiselinge verleiding om op
©on gemakkelijke manier aan geld te
komen bracht me er toe mijnheer
MaJiion te vertellen, wat ik over liet
testament gehoord had. Maar dat is
aJ wat gedaan heb. Ik ben niet in do
buurt van do pastorie geweest en nie
mand kan meer verwonderd zijn ge
weest dan ik, toen ik van den moord
hoorde.
Movrouw Beatson, zeide Carring-
ton, terwijl hij Rupert eon teeken gaf
om te zwijgen en het onderzoek aan
liein over te laten, de jxditie heeft
geen enkele reden kunnen vimten.
waarom de dominee vermoord is go-
worden, en dat komt, omdat z© niets
wist van het tesSament. Ken si t heeft
onbewust de waarheid vermoed, toen
hij zeide, dat de boeken en papieren
van den dominee verward dooreen
lagen, alsof er in gezocht was. lk go-
loof, dat er in gezocht is en wel door
U naai' dit testament, nadat U den ar
men man vennoord had,
Dat is een leugen I schreeuwde
mevrouw Beatson woest. Hoe durft
U zulke leugens over me te vertel
len 1
Als het een leugen is, zeide Car-
rington, onverscliiilig voor haar plot
seling© woede, hoe komd het don, dat
het testament nu in Uw bezit was
Ik heb het opgegraven.
En hoe wist U dun de plek, waar
het begraven was
Door den brief.
Door den brief Rupert keek ver
baasd op. Weikon brief
Movrouw Beatson deed een knoopje
van haar blouse open en haald© een
gc-kroukt couvert voor den dag, dal
zij llendle toewierp. Dezen brief kreeg
ik vanmorgen en ik bob gedaan, wat
er in stond- Er staat geen naam on
der, dus ik weet niet, wie hem ge
schreven heeft. Geef hem niet aan
mijnheer Carrington Ik vertrouw U,
mi nheor, maar hem niet,
Rupert raapte het couvert op en !>©-
keek het, terwijl Carrington over zijn
schouder hoen mcckoek. Het adres
luidde: „Barship, Essex', end©
plaats van herkomst was Londen. Na
dat Hendle dit gezien had, nam bii
non en caissons werden door de
Russische infanterie veroverd. De
jongst© gevechten hebben den Do.den
rijkers getoond hoezeer hol Russisch
oorlogsTJiaterieol is toegenomen."
De Oost ©n r ij ks c li e staf dee it
't volgendo mede. ,,De OoslenrijkrTS
hebben hun troepcji, die in Wolhyniê
aan den boven-Pulilowka streden cn
door een overmachl werden aange
vallen, in de streek van Lyck terug
getrokken. Deze beweging werd zon
dér hinder van do zijde der Russen
uitgevoerd; op alle andere plaateen
werden de aanvallen op 't Noord-
Oostelijk front dor Oostenrijkers af
geslagen. Ten Noord-Westen van Ra-
falovvka aan den benedcn-Styr, bij
Jaslewico aan den Dnjcslr, aan dc
Bessarabtsche grens en ten Noord
oosten van Tarnopol sloeg een
der Oostenrijkeche divisies op een
plek twee, op andere plaatsen zeven
aanvalien der Ruseen af. In de streek
van Ogne en Dobronoux leden de
Russen zware verliezen, toen zij hv.n
6tcnnkolonne8 ln verbitterde aanval
len tegen de Oostenrijksche stellingen
wierpen."
Van 't Duitsche deel van 't Oosten
rijksche front is niets nieuws mede te
dreien. Blijkbaar ls 't begonnen Duit
sche offensief voorloopig nog niet
doorgezet.
Uit Petereburg wordt aan de Tele
graaf geseind „In bevoogde kringen
constateert men? dat het offensief der
Russen, uitgevoerd op een breed front,
den Oostenrijkere belet den opmarscb
der Russen door plaatselijke aanval
len tegen te houden, Do Duiischers en
Oostenrijkera die de handen vol heb
ben bij Verdun en aan bet Itabaan-
sche front, moeten thans aan het Rus
sische front etrijden, waar zij niet de
noodige veretei kingen kunnen knji-
gen. Hoewel nadere berichten over d©
op groote schaal ondernomen opera
ties nog ontbreken, zijn de resultaten
toch volgens inlichtingen uit goede
nron zeer gunstig. De Oostenrijkers
hebben veel terrein en talrijke voor-
deelige stellingen verloren."
't OOSTENRIJKSCHE OFFENSIEF
TEGEN ITALlë is schijnbaar wat aan
't verslappen. Thans kan d» O o s t e n
r ij k s ch e stuf alleen meedeelcn,
dan de Oostenrijkers hun aanval ten
Z. VV. van Asdego voortzetten eu dat
de Busiboik», bij Pesuna, door hen be
zet is. De ItaLiaanscbe staf noemt een
serie plaateen eai bergen op, waar Oos-
töm'ijksche aanvaden zijn afgeslagen
BIJ VERDUN wordt weer fei gestre
den. 'n Oorlogscorrespondent schrijft
in de „Voss. Ztg." Indien de Fran-
eche bladen van de laatste dagen be
richten. dat de slaa aan de Maas
thans buitengewoon heftig ie gewor
den. dan js dit luist, voornamelijk op
het oorlogsterrein ten Oosten van do
rivier- Sedert 1 Juni zijn de Fran-
schen met voorbed del oocse heftigheid
bogonnen. Het artillerie-duel breidt
zich steeds uit hoogstens versl-mt
het een uur lanc. om dadelijk daar-
or» met noc grooter kracht dan te vo
ren te worden hervat Zoo goed als
ononderbroken volgen de aanvallen,
en tegenaanvallen der infanteriö-
massa s elkander op.
De Duitsche staf meldt o. a.
„Om den Westelijken Maasoever gin
gen Dinsdagavond sterke Fmjische
troeoen-afdeelingen. na een krachti
ge voorbereiding der artillerie, tot
een drieanaal herhaalden aanval te
gen dc Duitsdho linie op de Hoogte
van Caurettes over. De Franse! im
werden teruggeworpen. De stelling
is nic« vast in Duitsch bezit Op den
Oosteiijken Maasoever hebben de op
2 Juni begonnen hevige gevechten
tusschen het bosch van Caillette en
Dainlouo aan de Duitechcrs nieuwe
successen opgeleverd. Het- fort
Vaux is sedert Dinsdag
nacht in zün geheel in
Duitsche handen. Feitelijk
werd het reeds den 2den Juni d<xir
de 1ste compagnie van het Pader-
bornsche regiment infanterie be
stormd. De bekendmaking hiervan
is tot dusvpr achterwege gebleven,
oindat zich in de voor de Duiischers
ontoegankelijke onderaardsche ver
trekken nog resten van het garnizoen
ophielden. Zij hebben zich thans over
gegeven. waardoor meer dan 700 on-
gmvoiRie krijgsgevangenen ziin ge
maakt en een groot aantal kanonnen,
machinegeweren en miinwerpers ver
overd werden. De Keizer heeft luite
nant Ravkow. die de troepen, die het
fort veroverden, aanvoerde, de orde
pour le Mérite verleend."
De Fransche staf deelt mede
„Op den rechteroever van de Maas
is een krachtige uanval van de Ou.t-
schers in de richting van Vaux Dins
dag door het mitrailleurvuur van de
Ftanschen afgeslagen. De Duitschers
ziin in wanorde teruggeslagen, mot
achterlating van talrijke lijkon. De
Fransche artillerie deed een krachti-
gen tegenaanval op de Duitsche ar
tillerie. die zonder ophouden het
bombardement van het front in de
naburige streek voortzet"
Blijkbaar gaat dit Fransche staf-
bericht over de gevechten van
Dinsdag, terwijl de Duitsche stel
het heeft over Dinsdagnacht.
Over de gevechten aan 't ENGEL
SCHE FRONT deelt de Duitsche staf
mede Ter uitbreiding van de op 2
eon velletje vrij goed postpapier uit
het couvert, waarop in met achter
overvallende lettere, kennelijk oin het
handschrift niet lo verraden ©enig©
regels waren geschreven, zonder on-
dorteekening.
De inhoud bestond slechts uit weini
ge w:oorden, waarin kort en zakelijk
gozgd werd, dat het testament vaD
John HendAe begraien was onder den
zonnewijzer in don tuin van de pasto
rie en dat mevrouw Beatson hot daar
kon vinden. Terwijl de beide mannen
den anoniem en brief lazen en heria
zen, verleide mev rouw Beatson haas
tig en opgewonden verder
Ik was eerst van plan niet te gaan
en den brief aan mijnheer Mallien te
geven, als hij terug was. Maar toen
dacht ik weer, omdat ik hem niet ver
trouw, dat ik het testament, ais ik
hot ©eenmaal had, zou kunnen behou
den, totdal hij me een schriftelijk©
toezegging had gegeven van het jaar
geld, dat Lk verlangde. Daarom
maakte ik gebruik van de gelegenheid
dat U uit ©tan was, mijnheer, om
naar de pastorie te gaan en liet te .ha
len. lk kon d© plek gemakkelijk vin
den, het gras was losgemaakt en er
tug maar een dun laagje aarde over
het stuk. Toen ik het had, hep ik zoo
gauw mogelijk weg maar bij t hek
bedacht ik me, dat >k toch eerst moest
zien, of het werk©»ijk het testament
wol was, dai ik gevonden had.
Dat was al heel dom, want Ken-
sit had U kunnen zien, terwijl hij de
remde door hel dorp deed, merkte
Carrington op. Nu wou ik wel eens
wellen, hoeveel we van dat verhaal go-
tooven kunnen.
Alles, antwoordde mevrouw Be
atson, met duidelijk zichtbaar verba
zing. Het is de zuivere waarheid.
Hh zede Carrington nadenkend,
"t is mogelijk, maar heeft U dion brief
niet aan uzelf geschreven
Ik Mevrouw Beatson gilde he:
letterlijk uit.
Stil Stil zeide Hendle met een
blik naar de deur. De bedienden zui
len komen toeloopen En ik behoef
er U wel niet aan te herinneren, dat
het 't beste is, als daze zaak onder
ons «ineen blijft.
Bij doze waarschuwing begon me
vrouw Bootsen te snikken. Ik kan
niet langer verdragen, zoo belecdigd
te worden Di© vriend van U, mijn
heer, hoeft van hot eerste oogenblik
dat hij hier in huis is gekomen na die
vreeselijke geschiedenis, geprobeerd
mij mijn goeden naam te ontnemen.
Ik vind meer, dat u dat zeil
heeft gedaan door uw verraderlijk ge
drag tegenover mij zei ie Rupert op
strengen toon. Maar ik ben h©< niet
eens met de vor<pderstelling van mijn
heer Carrington, dat L' dien brief
aan Uzelf geschreven heeft.
lio© zou ik dat hebben kunnen
doen, snikte mevrouw Beatson Lk
ben immers niet naar Londen ge
weest Eu ik ben ook zoo n intrigante
niet. Hot is schande, me zoo aan te
vallen, omdat ik geprobeerd heb me
zelf vooruit to helpen. En dan twee
mannen tegenover een vrouw. U
moest me op Uw knieën vergiffenis
vragen 1
Deze wonderlijke blik op de zaak
ontlokt© Canngton een verachtelijken
glimlach. U zaj toch niet ontkennen,
dat U schandelijk gehandeld heeft te
genover mijnheer HendJe, zeide hij.
Dat heb ik niet- Ik liad het recht
om voor mezelf te zorgen.
Maar niet ten koste van hem.
Hij is altijd goed en vriendelijk voor
U gevvoest
Waarom zou hij dat ook niet
vroeg mevrouw Beatson, haar natten
zakdoek tot oen prop in elkaar rol
lend, om er haar roode oogen meo te
betiten lk heb altijd mijn plicht ge
daan, cn togen een klein salaris. Ik
had iederen dag ©en betere betrekking
kunnen krijgen.
Dan raad ik U, da', zoo gauw
mogetijk te doen, zeide ltupcrt, ver
baasd opkijkend over zulk e»::i on
dankbaarheid. want iiicr blijft U niet
langer.
Wat Mevrouw Beatson staarde
liom mor ojien mond aan.
Wel neen, ©n waarom zou U dat
ook, «Is U ergens anders zoovee! ge
lukkiger kon zijn
Ik heb niet gezegd, dat ik ergens
anders gelukkiger zou zijn, en ais U
mo wegstuurt wat ik al dadelijk be.
grojxut heb, dat uw plan was, toen
U me vertelde van Uw voorgenomen
huwelijk zal ik een jaar salaris
eischen en een brief, waarin staat,
lioe uitstekend ik voor mijn taak bero.
kond ben.
Het is geen oogenblik mijn plun
geweest U weg te sturen, voordat ik
Uw verraad ontdekt had, antwoordde
Hendia Het is Uw eigen schuld,
en
Over den toestand van mevrouw
Beatson kan later gesproken worden,
viel Carrington hem in de rede. Op
he: oogenb'.ik moet zij me een paar
vragen beantwoorden.
Dat doe ik niet I viel de huis
houdster woedend uit. Ilot is allemaal
uw schuld, dat ik nu doze betrekking
verlies.
Als U niet antwoordt, zal ik Kotu
sit laten komen om U r.uar Tarhaven
te laten brengen.
Daar heeft U het hort niet tocv
Mijnheer Hendie zou het U beletten.
Dat zou ik stellig en zeker nieit,
zeide Rupert met nadruk.
(Wordt vervo'-gd.)
