Hmriem's Disbud
TWEED! BLAD
Zaterdag 10 Juni 1916
Overzicht.
Voorloopig kornt 't nieuws weer van
de strijdtooneelen te land Toch lekt
.nog wel iets uit over DEN ZEESLAG
BIJ T SKAGERAK. Wat daarvan
nader bekend wordt ia niet 't meeat
gunstigst voor de Duitschers. Ook nu
weer met 't bericlit van den Tljd-cor-
respondent uit Keulen {zie onder
„Zeeslag") die een Duitscher laat
zeggen, dat de Duitschere tevreden
en verheugd mogen zijn, dat ze wel
met hebben overwonnen, maar toah
ook niet verslagen zijn. Verder deelt
hij mede, dat Duitschland ook nog 't
verlies van een „zekeren aüerbelang-
rijks'.en kruiser verziwijgt en "con
cludeert. dat 't marinebestuur onvoor
zichtig met de openbare meening in
Duitschland gespeeld heeft
In 'T RUSSISCHE OEFEN SIEF
TEGEN OOSTENRIJK blijft 't voor
deel nog aan Russische zijde. De
liussen zijn zoo meldt de Russi
sche slaf de Slrypa overgetrok
ken en hebben de rivier Zloba Potok
bereikt Bij Smorgon begonnen de
Oostenrijkers een tegenoffensief
maar dit mielukte.Donderdag zijn door
de Ruasen weer 18714 soldaten en
185 officieren gevangen genomen Het
totaal aantal Oosten rij ksohe soldaten
in dit offensief door Rusland gevan
gen genomen is nu gestegen tot 61.714,
plus 1143 officieren. De Oosten
rijk s c h e staf meldt alleen dat op
verschillende punten van 't front aan
vallen der Russen zijn afgeslagen. De
D ui Ische staf vertelt dat op 't
D ui te oh." deel van 't Oostelijk front
geen verandering ie gekomen.
De Oostenrijkere zetten hun OF
FENSIEF TEGEN ITALlé voort. De
Oostenrijksche 6taf deelt rae
de. dat de Oostenrijkers op de hoog
vlakte van Asagio, den Monte Sise-
mol en ten Noorden van den Monte
Melitta den Monte CaStelgorrtberto,
die sterk door de Alpim bezet wae,
veroverden. De zware Oostenrijksohe
mortieren openden het vuur tegen
den Monte Lisser en bet Westelijk
deel van de vlakte van Prlmolano. dat
door een panlserwerk verdedigd
wordt. Het aantal Italiaansche gevan
genen is met 28 officieren en 550 man
verhoogd. De Oostenrijkers maakten
vijf machinegeweren buit."
In 't Italiaansche etafbericht
leest men o.a..Donderdag deden de
Oostenrijkers, toen zij enorme ver
sterkingen hadden ontvangen, na
een hevig bombardement uit talrijke
batterijen, opmeuw een aanval in de
streek ten Oosten van Asiago en
Campomulo- Do Italianen joegen de
koiormen herhaaldelijk terug en de
den een stoulmoedigen tegenaanval
met de bajonet. Ten einde zich te
onttrekken aan de onafgebroken ac
tie van de Oostenrijksche artillerie
trekken de Italiaansche troepen aan
bet einde van den dag terug naar
nieuwe 6telingen, eenige bonderden
meters ten Oosten van de overige."
Op "t WESTELIJK FRONT ls wei
nig nieuws voorgevallen. De Duit
sche staf meldt, dat Fransche aanval
len om 't fort Vaux te herwinnen
zij ii afgeslagen.
Reuter seint via Londen: „De
Duitschers mogen, als zij de voordee-
len, die het bezit van het fort Vaux
hun brengt, afweegt tegen do verlie
zen die het heeft gdkoet, wel sidderen.
Evenals Verdun voor de Duitsoliers de
sleutel is tot Parijs, evenzeer was
Douaumont dat in Februari was
genomen de sleutel tot Verdun. Op
nieuw zal van het Duitscho publiek
gevraagd worden, dat het gelooven
ral, "lot die sleutel thans in hun han
de:i is Dal is echter niet het geval.
De positie, die de Duitschers hebben
genuinen, zal hun niets meer helpen
dan do verovering van Douaumont,
hoewel de prijs dien zij-er voor kun
nen .betalen, veel hooger is dan al
gemeen geloofd wordt, liet is waar,
dat de Fianschen door het verlies van
Vaux beroofd zijn van een uitstekend
punt van observatie over het Woövre
gebied en van een punt, dat de Duii-
eclie troepen boheersohle, die uit de
vlakte van Vaux op het tafelland van
de Maa6 poogden te komm. Vaux was
echter slechts de oostelijke hoek van
een zeer 6terko positie, welker sleutel
het fort Souville is. Dit fort is gelegen i
op do uiterste noordoostelijke punt j
van het hooge tafelland, dal uit de
Woévre-vlakte oprijst Vaux ligt 3H)
M. 'hoog. en de heuvelrug, waarop het
Is gelagen, loopt nog op tot 386 M Op
den top ligt het fort Souville. Vóór
Souville moeten de DuiUdiere nog 'n
helling van 344 M overwinnen en
door liet dorp Fleury heenkomen. Do
hoofdlinie van de STaneche verdedi
ging v^ordt thans gevormd door de
batterijen van het fort Tavannes, het
fort Souville en de Froideterre-stel
ling, die gesteund worden door het
vuur van de forten iBebevulle en Si. I
Michel. Deze linie is zeer sterk en er
is niets gebeurd 6inds de kritieke da-1
gen van 25 en 26 Febiuari, dat net j
de omvatting rechtvaard.gd, dat de
Duitecheis het gehoele vooruitsprin-
gendu deel van het front zulLen nemeu
en de FransChen over de Maas zullen
terugwerpen, tenzij dan om een be
wijs te leveren zooals reeds tal van
malen geschied is dat zij in zoo
benarde positie zijn gebracht, dut zij
zich genoodzaakt zien, overwinnin-
gen te behalen, die hen zóó duur te I
staan komen, dat de geringste vruch- j
ten er waardelooze vruchten door
zijn geworden. De Duitsche dooden J
hebben reeds nu gemaakt, dal de slag I
bij Verdun van zuiver militair en
praktisch standpunt hechouwd, hij I
vergelijking van de behaalde vooi-
deelen een Fransche overwinning is.
Echter zou het vermeesteren van het
geheele uitspringende deel der linie
door de Duitschers een ernstige mo-
reele slag zijn voor de geallieerden.
En het is alsnog mogelijk, dat de
Duitschers door de geweldige nood
zaak. <üe er voor hen bestaat, er
naar blijven trachten, een vluchtig
moreel succes te behalen ten koste j
van een blijvende uitputting en ver
mindering van hun militaire kracht. I
De correspondent van de „Times" j
zegt. dat de tijd, die door hel verzet
te Verdun gewonnen is. de Fransche
geschutgieterijen in staat heeft ge
steld ©enige zware kanonnen af te
leveren, die de beroemde 7.5 c.M
veldstukken in vuursnelheid evenaren.
De Duitsche 42 c M-stukken zijn
overtroffen en eiken dag dat het leger
te Verdun de verdediging voortzette,
ls de sterkte van de Fransche artille
rie vermeerderd. Het geschut is een j
nieuwe vinding en beducht om het j
voordeel, dat de Duitschers hadden, i
te beantwoorden. Het krijgt nu zijn
plaats in de vuurlinie. Bij het offen-
sief in Champagne hebben reeds
Fransche kanonnen van 37 c.M een j
rol gespeeld en nadien zijn daar stuk
ken van 40 c.M. bij gekomen. Deze
kanonnen zijn door verschillende om- 1
stundigheden in staat het tegen hel
grootere Duitsche kaliher van 42 c.M
op te nemen. Dezo kanonnen en an- i
derc zware stukken kamen in steeds
grooter aantal uit de Fransche ge-
echutgieterijen. En binnenkort zal de
Fransche artillerie versterkt worden
met kanonnen, die nog meer beloven.
De Zeeslag.
't Oordeel van ccn minder
oplimislischen DuiHchcr.
De correspondent van ..De Tijd' te
Keulou schrijft o. a. „Het lot beeft
mij gediend, om van den zeeslag bij
Jutland iets nauwkeurigere te verne
men. dan uiteraard in officieele be
richten kan worden medegedeeld.
Een mijnor vrienden, die zelf mee
vocht in dit eerste groote treffen viui
de Duitsche met de Uritsdhe vloot, en
die later in staat was oon iets meer
waar te nemen dan van een gevechts
eenheid tijdens een phase v an den
striid kan worden ongemerkt, oor
deelde dat de Krocte beteekenls der
ontmoeting het feit wasde niet-
overwlnning van de Duitsche door de
Britsehe zeemacht. Elk ander oor
deel. hetzij van Eneelocbc zijde of in
de Duitsche pers. meende bh en ik
hub reden om in dezan aan zijn-mee-,
nine gezag toe te kennen ia ten
dentieus, Dat door het behendig tac
tisch optreden van vice-admiraal
Scheer, die te juister tiid demi aanval
en dan terugtocht regelde, door het
prompt mauoeiivreeren der Deutsche
ceveolitseenheden en de heldhaftige
houding der Duitsdhe schepelmgeri de
jonge Duitsche vloot niet in den
«reep van Jollicoe geraakte dat de
déixicle uitbleef, welke jaren geleden
door niet weinig Duitschers gerreesd
werd van den eereten den besten slag
der Duitsche zeemacht met de gewel
dige BriLsche dat zelfs deze laatste
wellicht nog ernstiger verliezen hoeft
geleden dan de Duitsahe in het onbe
slist gebleven gevecht, achtte mijn
dceütuiwlige zegsman 'n voor Dnitsoh-
land vcnbliidend resultaat. Hij ver
klaarde echter, dat het dik-do en in
sommige bladen over de „schitteren
de zegepraal bli Jutland", hot buiten
sporig vieren van het gebeurde en de
onmatige taal. die- zich zelfs hoog
staande regeeringsDersone.il bobben
veroorloofd, meer voortvloeit uit
zucht, om in binnen- en buitenland
het geloof in de Duitsche kracht (die
overigens werkelijk bestaat) te behou
den en nog te doen toenemen, dan
ruit waarheids- en zelfs uit gezonde
waarheidsliefde. Ooik dien officieelen
Dt.iitsclien berichtendienst keuixlu hij
af. die om» dezelfde of nagenoeg ge
lijke redanen in overleg met de re
geering aauvankeliik enkele verloren
schepen opgaf en daarna henhaalde-
lijk verklaarde. dat er niet méér in
den grond waren geboord. Zulk een
manier van deen moende hij
bederft hot toch reeds bii zoo momge
gelegenheid geschokte geloof m de
juistheid der inededeelingon van het
"Wolff-bureau en de autoriteiten. De-
een hebben, gedwongen door in het
buitenland aangekomen schipbreuke
lingen of andere bewijsstukken, ach
teraf toch moeten toegeven, dat bo
vendien de „Elbing1. de „Rostock"
en de „Lützow" (een der nieuwste,
van de zwaarste kanonnen en van de
meest moderne vindingen voorziene
liniekruisers, die in het laatst van
1914 ie water was gelaten en die
27.50Ü ton verplaatste) zijn te loor
gegaan. En indien te gelegener tijd
ook nog voor het verlies van zekeren
aUerbelamzriiksten kruiser het zooge
naamde militaire geheim in dezen
een dwaze vermomming wordt op
geheven. zal het aneer nuohter oor
delende Duitsche volk inzien, hoe
onvoorzichtig met. de openbare mee
rling is gespeeld. Tot zoover mijn
zegsman, aan wiens berlrou«'baar
heid ik herhaal het ik geen re
iden heb te twijfelen. Hii is trouwens
niet de eenice In Duitschland. die
hel gesignaleerde ..dik-doen' betreurt
achter welke groteske eigenschap de
vele goede karaktervvaaiden an ster
ke deugden van liet Duitsche volk
worden versmooid."
Over de Duitsche verliezen.
De Engolsche bladen weigenen de
officieele Duitsche correctie van de
Duitsche verliezen als definitief te
aanvaarden. De mariueniedewerker
van de Times schrijft ,,De veront
schuldiging, dat om militaire leilenen
hot verlies van de Lützow en de
Rostock verheimelijkt werden, zou
natuurlijk ook voor andere schepen
kunen gelden. Daarom kunnen na
der onthullingen verwacht worden.
Dc slachtoffers.
De Britsehe admiraliteit publiceert
een i.jst van 1748 namen van zeelie
den, die met de Didefaugable en de
Black Pnnce zijn omgekomen.
Verspreid nieuws.
DE AANVAL BIJ HOOGE. Heu
ler seint uit 1-onden Er ziin nu 'bij
zonderheden bekend geworden over
den Duits ellen aanval bii llooge op 2
Juni. Eemge dazen vcor den aanval
todnden dc Duitschers groote activi
teit in den aanleg van san non en
loonerav en in de richting van het
centrum der uanvalslinie. inaar er
was geen belanemk. vrrhooenig van
artillerievuur. dat altijd hevig is aan
dat dec4 van het front. Tc negen uur
in den moreen van 2 Juni begonnen
de Duitschers eevi hevig bombarde-
ment. dat voortdurend toenam. Hoo
ge word hevig gebombardeerd, even
als het terrein achter de linies. Te
een uur 's middags ondernamen do
Duitschers een infanterie-aanval en
te 2 uur 30 wartfu ze in het bezit van
de eerste Britsehe loopgravenlinie in
het centrum over een afstond v an on
geveer een mijl. De strijd woedde den
eeheelen middag door en de Britsehe
troepen trokken terug naar ed-i po
sitie 1000 yards achter de oorspronke
lijke linie. Ook deden de Duitschers
twee muien een aanval ten zuiden
van Hooge. «naar beide keeren wer
den ze teruggedreven. Tegtfn-aanval-
lon werden georganiseerd Om gedu
rende den nacht door de Canadcesche
trooi)en te worden ondernomen, tor
herovering yalu het verloren terrein.
Deze aanvallen echter werden ver
traagd door een verder Duilsdh offen
sief iets ten zuiden van de oorspron
kelijke aanvalalinie. De Canade«>che
tegenaanvallen werden echter onder
namen tusschen zeven en tien uur in
den avond van 3 Juni, aan den rech
tervleugel. Er werditi goede vorde
ringen gemaakt, maar door mitrail-
leurvuur waren de aanvallers niet
in staat veel van liet gewonnen ter
rein te behouden. In het centrum
maakte de aanval a iel vorderingen
en bereikte hij de oude frontlinie dei*
Britsohe loopgraven, maai' de iwui-
vaJIers waren niet in voldoende
sterkte om de positie te houden. Ook
aan den linkervleugel kwamen de
aanvallers tot de oude linie, maar
ook hier waren ze onmachtig zioh te
handhaven. O» sommige plaatsen
weiden de Duitschere tol over een
kwart mijl teruggedreven en in het
centrum werd veel terrein here»end.
terwijl de nieuwe Britsehe linie werd
bevestigd. Ten minste- vier bataljons,
behooreride tot drie verschillende
Duitsche regimenten, naman aan den
oorsnronkelijken aanval deel.
Aan de Telegraaf wordt verder
gemeld: Ook in Vlaanderen, is be
kend., dat Hooge gevallen is, n 1. dat
de Duitschers het tiental huizen ge
nomen hebben, die het eigenlijke ge
hucht uitmaken, 't Gewicht dier stel
ling ligt echter in de hoogte, die de
weg Meenen—Yperen op die plaats
vormt- 't Is niet de laatste heuvelrij
voor Yperen, zooals de Duitschers be-
j weren. Nog één scheidt hen van
j Yperen: die nabij 't 9tation Zillebeke.
j De prijs is zeer duur betaald. De hos-
j pitalen van Rousselacre, Isegem,
I Kortrij'k, het klooster van Lendelede,
Winkel, St. Eloy en Moorsele liggon
onder meer vol gewonden en de too-
noelen van het verkeer van het Roode
I Kruis herinneren de bevolking leven-1
j dig aan de vorige slagen bij Yperen j
in Octobr 1914 en April 1915. Ook is
het aantal gesneuvelden geweldig
groot. Lange lazarettreinen jerlaten
Kortrijk in Noordelijke richting.
Maandag zag men boven We vel gem
ongeveer dertig aeroplanen der geal
lieerden. Er zijn veel luchtgevechten
geleverd. Vrijdag al werd Wevclgom
in beroering gebracht door het dalen
van eer. kleinen kabelballon. De Duit
sobers smelden toe; ni de mand von
den zij een strooien pop met een
brief in de hand; „Een paspoort voor
den Kemmelberg" (een voornaam
punt achter Yperen}. Daar te veel
munvsgierige burgers naar den zon
derlingen ballon gingen kijken, is
het dorp gestraft geworden.
EEN RUSSISCHE AANVOERDER.
De leiding van de Russische legere I
in het gebied, waar de Russen offen-
sief tocen de Oostenrijkers optimum, j
is uipgedragen aan den generaal der
cavalerie Broeesilof, die voor onge-
veer viif weken liet bevel van den
door ziekte tot evacuatie genoodzaak-
ten cc-nei aal Iwanof overnam. Broes-
silof. die thans ongeveer 63 jaar oud
is. behoort tot de Russische gene- I
raals. wier roem door en in dezen
oorlog is gegrondvest. Tot aan het
uitbreken van den oorlog was hij
slechts bekend als een goed cavale
rist. wisns voornaamste deugd was
zilu bekwaamheid in het opleiden
van cavalerie-oflicieren. lu 1992 was
hij aan hc-t hoofd der beroemde offi
ciers-rijschool te Petersburg ge
plaatst. en als zoodanig had hij zich
een goeden naam gemaakt in Rus-
Ignd. In de nabijheid van Postawy,
een plaatsje in het Baltenland, dat
bjj de offensieve beweging v«an Van
llindenbure's lecer bekend is gewor
den. had Broessilof een rijbaalu en
een hindermsbaan laten aanleggen,
wuaroo jaarliikshonderden officieren
in de riikun»; werden geoefU.ul. In
1906 werd Broessdof benoemd tot
commandant der 2e divisie garde-
cavalerie ook in die betrekking on
derscheidde hii zich zoo, dat hii drie
jaren later tot commandant van het
14de legercorps werd benoemd. Ook
als bestuurder bleek hij goede eigen-
schaupon te hebben en derhalve werd
hii gedurende eenige jaren toege
voegd als adjunct aan den comman
dant van het militaire district War
schau. den rreneraal Skalon. Maar
desondanks was Broessilof buiten de
militaire krümren in Rusland bijna
Onbekend. De veldtocht in Galidè
echter, waarbij Broessilof oen leger
korps aanvoerde, deed »hn naarn
snel bekend en pooulair worden. Hij
hözetie op 3 September 191-4 de et ad
Ilavtsch. na ec-ji heldhaftige vej-dodi-
gmg door de Oostenriiksch-Hongaar-
sche tioouen, en voerde in October
een deel van znn cavalerie over de
Kanpathen in het dal van de Tbeiss,
waaj hij MararnarosSzigeth, in
Honsarile. een tijdlang bezet hield.
Ook de tweede inval in Hongarije
had onder leiding van Broessilof
p!aats.Zijn benoeming tot opperbevel
hebber van het Russische zuiderleger
werd in de Russische bladen met
groote instemming ontvangen. Men
verwacht van hem groote dingen, en
roemt hem als dapper, volhardend
en bekwaam.
DE STRIJD IN TIROL. Leonard
Adeit geelt in het „Berliner Tage-
blalt" de volgende schildering van
de oorlogetoonoelen in TirolVan het
aanbreken van den morgen af tot in
den nacht hoort men overal hot ge
raas van de convooien op alle serpen
tines. die zich naar de hoogvlakten
van Lafraun en Vielgereuth omhoog
slingeren. Zwaar bepakte automobie
len van groote afmetingen brengen
mets dan bespijkerde bergschoenen
naar boven, zoo nijdig scheurt de
puntige rots de schoenen van de
klauterende soldaten stuk. Andere
vrachtautomobielen ratelen met dui
zenden vcTdkache.s en samovars naar
boven, want terwijii beneden reeds de
kersen en vijgen rijpen, ligt boven
op de hoogte nog de felle voret en o<p
den 2200 Meter hoogen Pasuibio moe
ten onze mannen zich door twee en
een half nieter dikke sneeuw heen-
werken om den verschansten vijand te
betreiken. In de reserve magazijnen
worden ijzeren 6taven, bergstokken,
spaden, houw eel en, schoppen en krui
wagens opgeladen, want de terugtrek
kende Italianen hebben toch nog
eenige stukken weg kunnen vernie
len en Oostenrijk Hongaareche genie
is bezig, die weer te herstellen Op
alle kruispunten staat een veld- j
gendarme met de roode signaalvlag
en regelt het koortsachtige wagonvci-
keer, dat zonder haperen als een uur
werk afloopt. Afmarcheerende batal
jons, zwaar bedaden, ontmoeten re
servetroepen, die met een roos op de
kepi vrij van dienst door de stiaten
slenteren. Ze weten allen, welke in
spanningen hen te wachten 6taan,
maai uit het vroolijk geroep aprtekt
de drang naar voorwaarts cn het go-
luk van de overwinning. De Itali
aansche borgkanonnen. machinege
weren, mijnwerpers en stalen hennen
zijn opgehoopt Keizerjagers met bree-
de borst, standschutteis met w:tre
baarden, koffiebruine Bosniakken
staan om dc buit heen. Maanden lang
was er aan geweitkt om het Oosten
rijk llongaarsche geschut heimelijk J
naar het front te brehgen en Op te
stellen Do eerst granaat van een!
kanon viel midden in Asiato. Do pa-1
niek van dc Italianen, die zich ver
achter het front In veiligheid waan
den. moet boven alle beschrijving go-
weost zijn ln dc laatste dagen voor
den val van Asiato, behoefde men de
eigen kanonnen ternauwernood meer
le gebruiken. De Oostenrijk Hongaar,
sche artilleristen hadden de buitgo-
maak'.e 28 centimeter houwitsers te
gen het fort van Schlegen gekeerd en
zoo werden de Italiaansche batterijen
met Italiaansche kanonnen tot zwij
gen gebracht,
EEN ARTILLERIEGEVECHT VOOR
DE VLAAMSCHE KUST. 't Wolff-
bureau seint uit Brugge: Donderdag
morgen had voor de Vlaamsche kust
een artiüeriegevecht op groolen af
stand plaats tusschen Duitsche voor-
postenvaartuigen en vijandelijke mo
nitors en torpedojagers. Verschillen
de Duitsche salvo's troffen doel. De
vijand trok daarop terug in de rich
ting van Duinkerken. De Duitsche
schepen kregen geen averij, 's Mid
dags werd door een der Duitsche ma-
rinevliegtuigen een Fransch marine
gevechtsvliegtuig neergeschoten. De
inzittenden werden door een der
zich ln de nabijheid bevindende Duit
sche duikbooten opgepikt en in de
haven gebracht
De Britsohe admiraliteit deelt
mede „Donderdagmorgen kwam een
Bntache patrouille, bestaande ut
monitors en torpedojager, bij Zee-
brugge ln gevecht met Duitsche tor
pedojagers. die. toen op hen gevuurd
werd, naar de haven terugkeerden.
Aan Engolsche zijde werden geen
verliezen geleden of schade opgoloo-
pen."
HOE DE „HAMPSHIRE" ZONK.
De correspondent van de Scotsman ie
Kirkwall deelt de volgende bijzonder
heden mede over het vergaan van de
Hampshire; De nacht was stormach
tig, maar toch was de Hampshire
goed zichtbaar. Een man op de kust
zag plotseling een hooge waterzuil
bij de Hampshire opstijgen, gevolgd
door groote wolken rook en stoom.
Twintig minuten later was het schip
in de diepte verdwenen. Vier booten
werden nog neergelaten, doch deze
zijn hoogstwaarschijnlijk alle gezon
ken.
GEZONKEN. Blijkens een Lloyds,
bericht is het Italiaansche zeilschip
Rosjtrio Madre den 21sten Mei in den
grand geboord.
DE DUIK BOOTOORLOG. Offici
eel wordt uit Berlijn gemeld Iri de
maand Slei werden door de mijnen cn
onderzeebooten der Gentralen 56 vij
andelijke schepen met een inhoud van
118.500 ton, vernietigd.
DUITSCIELAND'S LUCHTVLOOT.
„Bouwt Duitschland nog grootere
luchtschepen?" Deae vraag behandelt
een medewerker van de „Daily Ex
press" en zegt o.a.„Een neuuaic
vriend van mij vertelde mij onlangs,
blijkbaar overtuigd van de waar he d
zijno woorden, aat de nieuwste Duit
sche luchtsohepen van de „Zeppelin"-
klusse 50 ton meten, terwijl die van
het andere type 6lechts 30 ton zijn.
Hel echip zelf weegt ongeveer 25 ton-,
zoodat er een doodo last van 5 ton
kan meegevoerd worden, de beman
ning, brandstof voor de motoren, ka
nonnen en alle verdere uitrusting en
ongevor een ton bommen inbegrepen.
Geheel beladen kan het 30 tons lucht
schip cone hoogte van 70OJ—89X1 voet
en nadat de bommen uitgeworpen wa
ren 11—12000 voet bereiken. Het 50
tons luchtschip heeft echter een eigen
gewicht van ongeveer 40 ton, zooüal
het 10 ton dood gewicht kan meev oe
ren, we.ke las; wel voornamelijk uit
bommen zal bestaan, die bovendien
tot veel grootere hoogte zal kurmen
meegenomen worden."
PéGOÜD GEWROKEN. Naar een
„Exchange"- telegram uit Parijs
meldt, is de Duitsche vlieger Kanduis-
ki, dio Pégaud indetijd in een lucht
gevecht gedood heeft, eenige dagen
geleden in een strijd bij Mühliiausen
door oen jongen Franse hen vlieger
aar beneden geschoten en gedood.
Haariemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVOND-PRAATJE.
We hadden, het is al een poos ge
leden. een wedtrfctjdsdhen vriend
begraven.
Op den terugwee zei een onzer van
hem „och ,hii kan zoo goed luiste-
Luisteren We keken he»n verwon
derd aan. maar de spreker dacht
niet aan de verachteliikc gluipers.
Hu: de collei men afluisteren van
niebschen. bij w ie ze zicdi hebben in
gedrongen hii bcdueJdc niet het ge
boefte. dat dc gastvrijheid vurraadt
en geen hart of ziel. aLleon maar een
portemonnaie bernt hü dacht aan
luisteren in den goeden zin vun toe-
hooren. aanhooren.
En ja. met die lofspraak konden
we. gezeten i.n dat pduwrijtuig en
terugkeerende van zijn graf, allen
Instemmen. We vertelden het alkaar
elk voor zich. hoe we ons zeJf wel
eens afgevraagd hadden, wat toch
wel de aantrekkeiükheitt van zijn
persoon was geweest veel gesprek
had hü niet wat hU noc zei was niet
geestig, niet grappig, dikwijls niet
eons onderhoudend en toah had ieder
van ons alliid zijn gezelschap prettig
gevonden. Nu pas zagen we in, dat
liet was omdat lui zoo gotAl naar ons
luisteren kon. wanneer we wat te
vertellen hadden en daar belangstel
ling voor wenschten.
Ze zijn schaars m onze samenleving,
de welwillende luisteraars. Hij was
een van die zeldzamen, gaf boven
dien, uls t verhaal uit was. «ean
hatelijkheden ten beste, geen critiek
of afkeurinu. zelfs geen raad. hij
luisterde alleen. Het is met te zoggen,
hoeveel menschen hü daarmee ge
noegen heeft gedaan, maar wel be
grepen we. dat hii voortaan m onaen
kring gemist zou worden, de trouwe
toehoorder, die zoo geduldig luiste
ren kon. omdat hii zichzelf niet over
schatte. niet meende dat zijn ver
halen veel interessanter waren, don
die van een ander, zijn indrukken en
opmerkingen andermans aandacht
verdienden.
Wouter. Hupstra en Ilopma ver
staan de kunst van luisteren geen
van drieén. Vertel aan Wouter het
eenvoudigste ding van de wereld .en
hij weet er nog veaxiin uit te zuigen
dat is de orftische toehoorder.
Hupstra is anders. Soms. als ik
hem tegenkom, ga ik in on de ue-
dachtelooze vraag „hoe gaat het
waarop anders niemand antwoord
geeft noch verwacht en zeg„dank
je. 't kon wei beter, ik bon zwaar
varkoudien."
„Verkouden?" antwoordt hij dan,
„och man. ik ben het hecle voorjaar
aJ verkouden."
Hier hokt van zelf het gesprok.
Hupstra kan niet luisteren, weert
instinctmatig de klacht, die ik over
mii wil doen. af met een gelijke
klacht van hem zelf. alleen maar in
sterker bewoordingen.
Dat is niet alleen met verkoudheid
zoo. maar met alle andere dingen.
Bijvoorbeeld ik zeg ..'t loopen va&t
rae van'daag wat zwaar, ik heb pijn
in miin voet." Onmiddellijk laat
Hupstra daarop volgen„ja. 't ls
eri.i last. ik weet er alles van. ver
leden week kon ik geen voet voor den
anderen zetten."
Dit is onbewuste afgunst Hupst)')
meent, dat ik rati met het verhaal
vun miin kwalen én gebreken be
lang wekkend maken wil en onmid
dellijk gaat hii daartegen in met ziin
eisen klachten ie moet niet denken,
dat ik minder interessant ben
Hbpma is weer anders.' Al6 je hem
een verbaal doei. ook wanneer hot
niets met je zelf te maken beeft, dan
luistert hii maar met een half oor.
kijkt eens rond in dé kamer, tuurt
uil het raam en geeft teek enen van
melkbare verlichting, wanneer het
verhaal uit is. Maar onmiddellijk
heeft hii een ander verhaal klaar, dat
naai zijn meening véél belangrijker
moet wezen en in ieder gevat twee
maal zoo larez is als het mijne, "t Is
vreemd.
De menschen zeggen voel kwaad
van dc boekdrukkunst, maar ze ver-
ereUn. dat wanneer alles wat nu ge
drukt is en gelezen wordt, verteld
moest worden, nauwelijks tien pro
cent van de tegenwoordige lezers er
naar luisteren zou.
Probeer maar eens oim wat te ver
tellen aan uw vrienden en kennissen:
misschien, ik hoop het. ziin er weinig
critisecrende "Wouters bii. maar ze
ker vriiwut Hupstra's. die uw medc-
deciiiigen begraven onder hun eigen,
zwaarder wegende, klachten en ook
Hopm&'s. die tegenover uw hulang-
riike verholen altijd veel interessan
ter verhalen ©verstellen ik zeg nog
eend probeer het. 't is morgen Zon
dag. en schrijf mo Maandag uw er
varing.
Ik ben daar bijzonder benieuwd
naar. omdat ine drie dagen na de
begrafenis, waar-van ik u vertelde,
iets heel eigenaardigs is gebeurd.
Tante Koos. de vrouw van Wouter,
was bii ons op bezoek en.ik vertelde
\an den vriend, die zoo goed kon
luisteren en van llupstra en Ilopma.
die het met konden. Van Wouter
zweeg ik natuurliik uit beleefdheid.
Tante Koos glimlachte, deed alsof
ze wat zeggen wou, maar niet recht
durfde.
..W aarom lach jc vroeg ik.
„Zul ie niet boos worden als ik het
zieg
„Natuurlijk niet." Ec.n akelig voor
gevoel bekroon me.
„Heusch niet
„Oiu mijn woord."
,.Nu dun. iii verslaat de kunst van
luisteren óók niet, dat heb ik vaak
gedacht."
En ze vertelde staal ij es. die ik niet
kon tegenspreken (die bruig Koos
jokt of overdrijft nooit), muur die ik
zelf tot dusver nooit had opgauerkt.
Nu is de akelige gedachte hij me
opgekomen, dat er maar één man
was. uie de kunst van luisteren ver
stond en dut we dien eoncu on
langs hebben begraven.
Van luisteren gespreken. Wc heb
ben tegenwoordig gelegenheid genoeg
om luisteren te loeren. Voorschriften
zus. beo (duigen ®oo ik klaar niet,
inaar zeg alleen, dut je de oorou goed
open houden moet. En nu komt ook
do E. S. M. ons vermanen oin te
luisteren, namelijk naar een soort
reprimande.
..Hoort eens. boeren, burgers en
buitenluizoo ongeveer is dc inhoud
van de venniunirur. die ons bck-ekeuvl
typrdt. „ielui klaagt, dat er soms
geen plaats ie iu onze wagens. Maai
vergeet nieit, dat het de tijd.is die het
is alia, we zien uan jelui gezich
ten. dat ielui dit argument niet ver
wachtte Dit is punt één. knoop het
u©<ed in je oor en als ie weer van
Amsterdam tot Zandvoort geen zit
plaats krüRon kunt zrer Ban tot je
zolf - ik hen doodmoe, miin vooKin
tintelen, mijnknieën knikken en
miin plezier is voor den healen dag
weg. maar dit is voor mii een onme-
teliike troost, dat het dc tijd is. die
liet is. We hebban nog een tweede
argument Spert nu jullie lauge
©oren open, want déAr kan geen ster
veling meer tegen. In het buitenland
moeten de menschen zoo vaak ln een
tram staan en daar maken ze er
niets, niemendal van wat klagen
jullie dan Ais er niets ergere op de
wereld is. dan een poosie in eeai
tram staan, dan is het menschel tik
leed toch wel te overziendenk eons
aan ie kunt nekkrubiiu ktijsou of
een faillissement van je suikeroom,
of een schooistet-n od je hoofd ol mis
veel ergers nog. "Wat beduidt het
dan. dat ie niet zitten kunt in de
E. S. M. Toe nou. boeren, burger^
en buitenlui, jullie moet niet kinder
achtig wezen. Staanplaatsen op het
achterbalcon ziin heel" gezond en ais
het nóg drukkeer wordt, dan makel)
we halteplaatsen aan de buitenwan
den waar ie niet riemen vastge
snoerd wordt. Niets heerlijker, dan
hangen in de irissrhe lucht Mocht
liet gaan reeenen. dan steek je je
parapluic maar op
Zoo is de vermaning wol niet pre
cies. maar daar komt ze toch onge
veer op neer. Wie nu goed kunnen
luisteren, die weten wat ze voortaan
ve doon hebben eerst kijken of er
zitplaatsen zijai in de E. S. M. en an
ders met de spoor gaan.
Wij menschen moeten ul maar
luisteren, van 1 Januari 'o,t 31 De
cember. Nu weer verzookt een <n-
zender bii den gemeenteraad ons om
le luisteren. Hij yril aan dit acht
baar college een gozt-geJd paoier
sturen, waarop staat, dat de onder
teek t-naars verzoeken voor de ver
plichte winkelsluiting geen uitzonde
ring meer te nuiken. Alle winkels om
negen uur dicht, zegt lui. of geen
eiikule. Niat de een «pen. en de ander
gesloten, dat is onbillijk.
Ik geef toe. dat 'liet ongelijk Is.
sterker nog. T is ongelijkmatig, nog
weer sterker 't is omrol ij kvormig.
Maar zoo ziin er meer dingen in de
wereld. Miin buurinan bijvoorbeeld
heeft een moolen. zwarten krullebol
en ik irroc.- onrustbarend door miin
haar hoen. Dit is niet billhk ieder
een meet een zwarten krullebul heb
ban of niemand cn daar hot eerste
niet goed uilvoerbaar Ls. zit er niets
anders ov. dan miin buurman en
iedereen, die een Hinken baardos
"heeft, ook maar kaal te knippen. Er
bestaan nou meer ongelijkvormighe
den de een heeft een prieel ln ziin
tuin en de ander alleen maai' een
binnenplaatsje, waar niet eens een
prieel kan staan. Dus wok met allé
prieelcn.
Iedereen kan deze voorbeelden met
dozijnen uitbreiden. We moeten er
maar eens Bisten van opmaken tn
dan beginnen «met alles gcliik en ge-
ia kuiatig et) gelijkvormig temaken,
totdat ie zelf met meer weet of je
Piet of Kees bent. omdat het er
weeens de gcliik- en gelijkvormigheid
niet meer toe doet.
Bijna had die drommelsche win
kelsluiting ons in anoeiliikheid
gebracht wegens de bloemenmarkt.
Wie had dééraan kunnen denken
dat op <1° Pinkster-bloemwnmarkt
dan heelcn nacht door verkocht
wordt, dus ook na necen uur des
avonds en vóór vier uur 's morgens,
de verboden uren En verbeeldt u.
dat 's avonds te negen uur de politie
mft man en macht verschenen was
om 'te bloemenmarkt te sluiten Hoe
sluit ie een bloemenmarkt Ze heeft
neen deur en geen pooit en geen
sleutel oast er op. En als de hloemen-
hamlelaais. wat ik wel zeer vrees,
zich niet veel van de stuiting, die
geen sluiting was. hadden aange
trokken en tóch met verkoopen wa
ren dooreeceon, hneveei processen-
verhaal aouden dan opgemaakt ziin
en hoeveel honderd getuigan gedag
vaard Het zou 't Monsn-r-bloeineii-
pjoc.es znn geworden of 1 Bloemen-
monsterproces.
Gelukkig, dat het gemeentebestuur,
eenmaal gewaarschuwd, waakte. De
viif rechterhanden van B. en VV.
maakten een edelmoedig gebaar en
zeiden Iedereen mug vanavond
zoolang openblijven als hii verkiest."
2>e winkeliers zeiden „dank u wel,
maar we sluiten liever oon negen
uur," De bloomenverkoopers evenwel
waren gered, hoewel ze nauwelijks
wisten, in welk gevaar ze verkeerd
hadden. Des te beter begrepen het de
ambtenaren van 't stadhuis en de
politiemannen. ,.Hè. hè", zeicn die,
Jat was óun benauwd halfclfie
Niet te half elf. maar later, om ten
uur of twaalf, kwarn eon rustig bur
ger thuis en meende aan den over
kant de opstaande deurtjes van o-n
luik te zien heen en weer gaan
Aandachtig turende zag hii door «io
opening ook een lichtje schijnen. Wat
koji dat zijn? Wat anders dan een
inbrekerAls rechtgeaard burger
zocht hii dus een oolitie-agent ©u
vond er een. een larure. maar duur
het. zooals we allemaal weten, in de
Jenute óók niet zit. verzocht deze den
burger, assistentie voor hem te gaan
halen, waaraan deae voldeed, door
in dc huurt oen tweeden agent te vin
den, óók lang.
Nu stonden ze met hun drieën op
het luik en keken naar de deurtjes.
Er binnengaan scheen het meest voor
de hand. Ik meen voor dan voet te
liggen, maar die vviize van optreden
schoen aan de politiemannen niet te
behagen ze zeiden het wel niet,
maar dachten toch waarschijnlijk,
dat die inbreker hen wel eons van
kant lton maken en wat heeft de tre-
nieanie llaorlem aan twee politie
agenten. die wel lajig. maar dood
ziin Immers niets. Dus riep de bur
ger naar binnen
„ls daar iemand?"
„Als er kwaad volk is. zal hij niet
antwoorden", vond de politie wijs-
geerig.
Er kwam inderdaad geen antwoord.
Maar na een tweeden aanroep hoor
de het drietal „ia. la. 't is ROed
volk."
„Wil je er maar eens dadelijk uit-
koman riep daarop de politie twee
stemmig en met de onversaagdheid,
die der politie is.
Nu verscheen de man. die in den
kelder huisde, de zoon des huizes,
die wat laat was thuis gekomen en
om ziin moeder niet wakker te ma-
kou. geprobeerd had <im door den
kelder binnen te komen.
Alcemeene geruststelling. ITet vier
tal gaat uiteen. De agenten zetten
hun surveillance voort, niets zal aan
hun waakzaam oog ontsnappen, <1«
burger gaat in de welverdiende rust,
de zoon van den huizo keert, denk ik.
in dcu kelder terug of niet.
FIDELIO.
