Haarlem's Dagblad
TWEEDE BL.AD
Zaterdag 24 Juni 19lü
Overzicht.
Belangrijke dingen gebeuren er in
Arabië. Iiit land is in 184/1, toon het
och van de heerschappij van Egypte
bevrijdde, onder Turksch gezag geko.
men. Maar van dit gezag heeft men
zich iu Arabié niet veel aangetrok
ken. Zoodat de Groot-Sheril van Mek.
ka, dio in deze aloude landstreek
heerecht, zich groote vryheden ver-
oor.oofde. Toch moet het Turksch be
stuur zich wel hebben laten gelden,
want de Sherif verwijt aan Konstan-
trnopel thans wanbestuur gevoerd te
hebben in Arabic en derhalve heeft
hij do Arabische onafhankelijkheid
afgekondigd! en de stammen in niid^
den en westen van het land steunen
hem daarbij. Zijn deze berichten juist,
dan is dut een politiek misfortuin
voor de centralten. Niet aJ teen, dat
Turkije een belangrijk stuk van zh
gebied kwijt raakt, ook politiek-eco
nomisch is liet een groote tegenval Iter.
De Central en, die steeds er over kla
gen door de geallieerde mogendheden
geïsoleerd ie zijn geworden, hebben
daarom veel belang bij een vrijen uit.
gang naar den Indischen Oceaan. l)le
weg leidde van Berlijn maar Bagdad
de bekende intern ati om ale epooi-
wegverbinding kwam daar tot stand
en als Arabié nu voor de oemtralen
verloren gaat, wordt de uitgang naar
het zuiden dicht gestopt en is ook aan
dien kant het isolatiegevaar voltrok
ken.
Van het Oostfront komt weinig be
langrijk nieuws. We kunnen daarom
voor heden volstaan het oen-en-ander
te nemen uit de logerberlchlen der
verschillende staven. In weimig woor
den komen die hierop neer, dut de
Centralen meedeelen, dot zij de Rus
sen nu tegenhouden, zelfs terugdrin
gen en dal de Russen verkondigen,
dat. zij hum opmarsch voortzetten en
nieuwe dorpen in Oostenrijk hebben
veroverd. Natuurlijk kunnen beide le
zingen juist zijn.
Het Duitsch legerbericht deelt het
volgende mede: Legergroep-Hinden
burg. Bij een korten aanval bij de
Berezina (tem Oosten van Bagdanof)
viete-n 45 gevangenen, twee mitrail
leurs en twee revolverkamonmen in
onze handen. Legergrcep-Lcopold van
Beieren. Een noordoostelijk van Osa-
ritsji tegen de kanaalstelling opruk
kende zwakke vijandelijke troepenaf-
deeling werd bloedig teruggeslagen.
Niettegenstaande herhaalde vijande
lijke tegenaanvallen bleven wij bij
onze aanvallen westelijk en zuidwes
telijk van Loeek vooruitrukken. In
het front voorwaarts van die linie 11©-
xesiczkoBrody werd een Russische
aanval volkomen afgeslagen. Bij het
V. Bothmer-legor niets bijzonders.
Hot Oostemrijksch legerbericht ver
tuit. In het Tsjernomosz-dal ageer on
de Russen tegein Koeto. Overigens is
In de lioekowina en GaLicië geen ver
andering in den toestand gekomen.
Do vijand deed Donderdag een aantal
hevige aanvallen op de Oostenrijiksch
Hongaarsdie stellingen tem zuidoos
ten en ten noorden van Rodziwilof
(Wolhynie, aan de N. O.-gTeus van
Galicié), werd echter overal afgesla
gen. De onder bevel van generaal Lin.
sin gen strijdende troepen drongen de
Russen ton N. 0. van Goroejof en ten
oosteu van Lokatsji (ten Z. O. van
Wladimir Wolynski) verder terug. Bij
Lokatsji namen de O.-H. troepen
meer dan 4'10 man gevangen en maak
ten zij vier Russische machinegewe
ren buit.
Aan den sector Stechod^Styr mis
lukten verscheiden krachtige aanval j
leri van den vijand.
Daartegenover meldt het Russisch
legerbericht: In eenigo sectoren van
het zuiderfront in de streek van Du-
naburg trachtten de Duitechers, na
een voorbereidijv door de artillerie,
tot den aanval over te gaan; overal
echter zonder succes. Vijandelijke
vliegtuigen wierpen Donderdag onge
veer 40 bommen op Molodetsjina. Den
21sten Juni te II uur 's avonds begon
oen gevecht aan liet Oghinski-kauaal
in d« streek van Logisjiii. Donderdag
avond duurde hert gevecht nog voort.
Pogingen van weerszijden om over de
sluizen en overgangen van het kanaal
te komen, mislukten. In dit gevecht
werden genen-aal Stegetmann en ko
lonel Bergenstrole gewond; laatstge
noemde is bezweken. Op het geheel©
front van generaal Broesilof plaatse
lijke gevechten in de streken, waai- de
strijd reeds had gewoed en in andere,
vooral bij Radcriwilof. De vijandelijke
troepen krijgen voortdurend verster
kingen van het Fransche en Italiaan-
sche front. Het Russisch offensief
de Boekowina duurt voort De Russen
hebben de drie dorper. Goera, Goernix
ro en Straja len westen van Radautz
en Wisjnitz bij Koety bezet. Bij
vervolging maakten do Russen
krijgsgevangenen. De vijand trekt te
rug naar de Karpathen.
Verspreid nieuws.
SINN FEIN ER. GinneJl, het Ier-
eche Parlementslid, deed Dinsdag een
vraag aan een minister, terwijl hij
een lint in de Sinn Feim-klouren in
het knoopsgat droog. Een ander lid
vroeg eten voorzitter of dat dragen
van rebelsch© Simm Fein-kleuren in
het Huis geoorloofd was. De voorzit
ter antwoordde, dat hij niets te ma
ken had met die kloeien, die de leden
verkozen te dragen.
HET NIEUWE GRIEKSCHE KABI
NET. Het nieuwe Kabinet heeft den
eed afgelegd in handen van deoi Ko
ning. Het is samengesteld als volgt.
Zaunis minister-president en minis
ter van Buitenlandsche Zaken Pha-
cion Negris minister \an Verkeers
middelen en voorloopie van Binnen-
landsche Zaken Caldaris minister
van Oorloc en voorloopie minister
■van Marine P. Kal li gas minister
van Nationale EconomieC. Lido-
rikiminister van Openbare Eere
diensten en Onderwijs -G. P. Rallis:
minister van Financiën A. Monfer-
rato minister van Justitie.
De gezanten der Entente drongen
er bii hun regeering op aan. de blok
kade op te heffen.
DE VEREENIGDE STATEN EN
MEXICO. Indien de berichten om
trent een treffen met zware weder-
aijdeche verliezen tusschen Mexicaan
sdie en Amerikauiisclie troepen in
Mexico zich bevestigen, dan staat te
duchten, dat het eindelijk werkelijk
zal komen tot den strijd tusschen
Mexico en de Ver. Staten, die reeds
zoovele jaren dreigt, schrijft de N. R.
Ct. Men zou ongelijk hebben, het con
flict uitsluitend te wijten aan den bur
geroorlog en de anarchie, die reeds
lange jaren in MJeafco woeden, en
waarvan de buitenlanders in Mexico
de Amerikanen in de eerste plaats
zooveel gevaar en nadeel ondervin.
den. Oorlogen tusechen Mexicanen en
Amerikanen zijn er reeds meer ge
weest; die beide volken verdragen el
kaar slecht. En van Mexicaaiisclien
kant heeft men den Kolossus uit het
Noordein steedis gewantrouwd. Zelfs
reeds'in de jaren toen hei genie, de
geestkracht en het staasmonbeteidl
van den grootcn Porfirio Diaz Mexico
in rust en welvaart, de Vereemigcte
Staten op een afstand en in ontzag
hielden. De scherpziende Mexicaau-
sahe dictator heeft de Amerikanen al
tijd gevreesd. En zeer treffend kwam
dit uit bij gelegenheid van een inter
view dooi* Porfirio Diaz toen nog de
machtige man in Mexico toege
staan aan dr. Hendrik P. N. Muller.
Deze verhaalt daarvan in zijn boek
„Door het land van Columbus". Het
was in 1901, toen Muller de beide
Amerika's bezocht om sympathie te
wekken en hulp te zoeken voor de
Boeren. Porfirio Diaz ontving hem in
audiëntie: .Ik sta voor een klei
nen man, kaarsrecht in zijn nauw
sluitende manèl (hert Boerenwoord
voor sluitjas), een zestiger lijkend,
maar in werkelijkheid meer dan 10
jaar ouder, een krijgsman blijkbaar.
Witte, volle, kort geknipte harem om
lijsten een rood gul gelaat, waarvan
die met bloed beloopen oogen, de ster
ke jukbeenderen, de geheel© bouw, het
Indianen-bloed varraden De achter
een witte hangsnor half verscholen
lippen, vast op eikaar gedrukt, vooral
de ontzagwekkende, breede, naar vo
ren springend kin, spreken van 'n wil
em een kracht, die aan den president
over zijo land een macht hebben gege
ven, grooter misschien dan ©enig sou.
verein ter wereld. Eenvoudig en waar
dig is hij bij zijn ontvangst en hij
glimlacht zelfs niet over de barbaar-
sclte fouten in mijn Spaanscli, dat
vermengd met Portugeesche en Ito-
Idaainscho woorden, hem als en nieu
we, nooit schoorde taal in de ooren
moet klinken. Vol bewondering voor
de Boeren drukt hij mij telkens beidlc
handen. Diegenen hunner, die in hun
land niot meer zullen kunnen terecht
komen, wil hij bvlpcm en nog tegemoet
komen zoo veel hij kan. Aanstoot
ven aan den vijand moet hij vermijden
trouwens, de A&oreo zouden er niet
mee geholpen zijn. Hij is dankbaar
voor de les hom nu in ZuicUAfrika ge
geven. Ook Mexico dreigt een vijand,
ook zijn onafhankelijkheid loopt ge
vaar. Doch hij belioeft nog slechts 10
jaren, dan is hij gereed, dan heeft hert
door hem Ingevoerde verplichte on
derwijs in geheel Mexioo rijpe vruch
ten gedragen en dun zullen zijn men-
schen zich wc ton te weren en le be
waren hun eigen republiek, republiek
van Indianen. Ik. zelf' gaat hij
voort „ben Indiia&n".
De Raadsverkiezing.
De herstemming voor den Gemeen
teraad heeft den vrijzimi ig-democra-
tischen zetel van Mr. M. Siingenberg
toegewezen aan den heer M. H. Groe-
nendaal (S.D.A.P.) Daardoor is de
soc.-dem. Raadsfractie op 4 leden ge
bracht. Evenwel wacht binnenkort
weer een strijd om den zetel van den
heer Spiesz, een dezer vier soc -
deniocraten. Wie de cijfers van de
v er schil lende 6 tem bureaux met elkaar
en met die van de stemming verge
lijkt, mag de onderstelling maken,
dat de vrijzinnigen hert advies van
hum partijen hebben gevolgd, om den
sociaal-democraat te steunen. De
heer Groenendaal steeg van 795
stemmen (bij de eerste stemming) tot
1480 stemmen bij de herstemming.
Hij behaalde er dus 635 meer. Nu had
de vrijzinnige candidaat bij de eerste
stemming 535 stemmen. Het verschil
van 100 stemmen is te vinden
in de ruim 350 geldige stemmen
die Uiaris meer werden uitgebracht,
dan op 16 Juni.
De heer Tieleman (C.-H.) kreeg 1391
stommen en heeft er dus 250 bij gekre
gen, vergeleken bij z*n stemmenaantal
bij de eerste stemming.
Van de 350 geldig© stemmen, die
nu meer zijn uitgebracht heeft de
heer TieJeman dus de re9teerende 250
behaald.
De Rochtsche candidaat bleef
slechts 39 stemmen onder den over-
winnenden candidaat.
Er is dus hard om den zetel gestre
den door de 65 pet. van de kiezers,
die nu opkwamen (bij de eerste stem
ming 57 pet.)
Voor de verdere cijfers veywijaen
we naar het hieronder volgende
staatje:
DISTRICT III (Vaoature-fflr. M. SLINQENBER6)
NAMEN DER CANDIDATEN
e
Is!
sT
m
i-
s 75
j: om
1 1*
jijs!
offl®
55
iStembur.D
Klein
Heiligland 1
Totaal
J. F. VAN EMMERIK (Vrijz.-Dem.)
(Bij ëerste stemming uitgevallen)
(116)
(199)
(123)
(97)
(535)
M. H. GROENENDAAL (Soc.-Dem.)
434
(27o)
869
(167)
880
(221)
247
(132)
1480
(795)
J. L. TIELEMAN (Chr.-Hist.)
421
(357)
266
(216)
889
(310)
815
(259)
1891
(1142)
Geldige stemmen
865
(748)
685
(582)
ÏÖ9
(664)
602
(488)
2821
(2472)
(15)
6
(12)
2
(M)
4
(6)
12
(47)
865
763
641
(534)
771
(668)
5G6
(494)
2833
(2519)
1198 i 1063
1
1151 i 949
1
4361
Gekozen: de heer M. H. GROENENDAAL (S. D. A. P.)
(De vet gedrukte cijfers geven den uitslag der herstemming aan, die
tusschen haakjes, de cijfers hij de eerste stemming.)
Op te marken valt, dat bij do laat-1 heeren Nagtzaam (S.D.A.P.) en Hoog
ste herstemming in dit district (bij (C.-H.) ongeveer dezelfde cijfers be
de periodieke verkiezing in 1915 de haalden als nu hun partijgenooten.
Binnenland
De Statenverkiezingen.
Zuld-Hoiiand.
De hei6temmin«en voor de Staten
hadden Vrijdag het volgende resul
taat
's-GRAVENHAGsE. J. W. Albania
(S.D.A.P.) 14532, J. Buurman (S.D.
A.P.) 1159. A. Duyking Dura (U.-L.)
aftr. 14343. J. F. Dumoor van Twist
(A.-1U 11851, Mr. J. J. Henuy (V.-L.;
aftr. 14353, Mr. J. Limburg (V.-D..
aftr. 14261, Mr. M. de Mos (li.-L.)
14266. Mr. H. J. Nieboer (S.D.A.P.)
(-466. W. van Ravesteyn iS.D.P.) 515.
A. Roost Grollius (V.-D.) 727. J. R.
Snoeck Hêukemans (C.-H.) 11913.
Mr. A. O. H. Teilegen (R.-K.) 15512.
I. .L. H. de Visser (S.D.P.) 612. W.
Wol da (S. D. T.) 316.
Gekozen de heeren Albarda (S.D.
A.P.Deking Dura (V.-Lib.), Hanny
(V.-Lib.), Limburg (V.-D.), De Mos
(Unie Li:b.).
DORDRECHT. E. van dor Gyp Ba
rehdrecht (Lib. aftr.) 3536. Z. van
Sohölt (A.-R.) 2930. H. J. Wichers
(Lib. aftr.) 318. J. II. F. van Zadel
hof! (S.D.A.P.) 3388.
•Gekozen zijn Barendrecht (Lib.),
en Van Zadelhoff (S.D.A.P.)
ROTTERDAM I. Mr. C. F. A. Hoo-
geweeeen (R.-K. aftr.) 4322 Mr. A.
de Jong (A.-R. aftr.) 4419 S. Bosman
(S.D.A.P.'14850 H. W. Stolle (S.D.A.
PJ 4980.
Gekcce*Bosman (S.D.A.P.) en
Stolle (S.D.A.P.)
ROTTERDAM H. B. J. Gerretson
(C.-H. aftr.: 5906: B. J. van Stapele
(S.D.A.P.) 5941.
Gekozen: Van Sianele (S.D.A.P.).
ROTTERDAM 111. K. A. Wannen-
hoven (C.-Il. aftr.) 1891 Dr. A. Plate
(Lib. aftr.) 2225 G. J. de Jongh (Lib.
aftr.) 2088 A. B. de Zeeuw (S.D.A.P.)
313 Gekozen Plate (Lib.) eoi de
Jonah (Lib.).
ROTTERDAM IV. H. Bos Kan..
(A.-R. aftr.) 7095 A. B. de Zeeuw
(S.D.A.P.) 8970. Gekozen De Zeeuw
(S.D.A.P.)
ROTTERDAM V. H. G. M. van den
Vijver (R.-K. aflr.) 28»; J. van der
Molen (A.-R.) 2934; J. ter Laan (S. D
A. P.) 3421. IL Mol (S. D. A. P.) 3067.
Gekozen: Ter Laan (S. D. A. P.) en
Mol (S. D. A. P.)
GOUDA. Chr. v. Willemswaard (C.
H.) 0612. Dr. T. Beekenkamp (Lib.)
5833. Gekozen: Willemswaard (C. H.)
Vóór de candidaatstelilng was de
stand 48 Rechts tegen 34 Links. (Er
traden af 26 van Rechts en 15 van
Liriks). De stand is nu geworden:
Redhts 44, Links 38.
Do vrijzinnigen verloren drie
zetels in Leaden, Dordrecht en Rot
terdam. Rechts verloor 5 zetels in
Rotterdam. Rechts won 1 zetel
Leiden. De sociaa Md o m o c r
ten wonnen 6 zetels m Rotterdam
en I in Dordrecht.
Gelderland.
ARNHEM. L. M. Hermans (S. D. A.
P.) 263. D. Lijberse (aftr. onti-rcv.)
4235. Mr. dr. H. P. de Wilde (aftr. V.-
l).j 5175. Mr. J. G. Wurfbain iib.)
50U2. Gekozen de heeren De W ilde en
Wurfbain.
AALTEN'. H. G. van Everdingen
(lib. aftr.) 4072. H. Nartis (anti-rev.)
3158. J. B. Roel vink (lib. uftr.J 4021.
C. Smeenk (anti-rev.) 3209. Gekozen:
dc heeren Van Everdingen, Roel vink.
EDE. J. Beuker (Lib.) 3087, A. W.
J. J. baron van Nagell (lib.) 3199. L.
Tulp (anti-rev.) 3525, E. W. baron van
Wasseriaer (chr.-hist.) 3578. Gekozen
de heeren Tulp em Van Wassenaar.
TI EL. W. de Haas fvri j-lib.aftr.)
1688, H. Houtkoper (vrij lib.) 1904.
Gekozen de heer Houtkoper.
ZUTPHEN. F. C. (Giee (S.D.A.P.)
1136, B. van Krimpen (V.D.) aftr. 2475
C. Roeterdink (anti-rev.) 1222, C.
Storm Buysing (V.L., aftr.) 2518. Ge
kozen Van Krimpen (V.D. aftr.) en
Storm Buysing (V. L., aftr.)
VOORST. T. de Bruin (aftr. ChrisL
Hist) 3999, mr. A. C. baron van der
Feltz (aftr. lib.) 4692, K. van Trlgt
I'S D.A.P.) 220. Chr. Wegerif (V.D.)
4647 stemmen. Gekozen de heeren
Van der Feltz en Wegerif.
De stand is nu 35 Rechts, 27 Links.
Do vrijzinnigen verloren bij de
stemming een zetel te Zalt-Bommel.
Zij wonnen een zetel in Arnhem en
in Voorst bij de herstemming. Rechts
erloor z.etels in Voorst on Arnhem
bij de herstemming en wonnen een
zetel bij die stemming te Zalt-Bom
mel.
Drent».
ASSEN. H. A. AaWs (V. D., aftr.)
1946. Brok (S.D.AP.) 2020. Hof (S.D.
A.P.) 1845. Mr. A. ten Oever (L aftr
1939 Oldenziel (S.D.A.P.) 1977. S.
Reinders (V. D., aftr) 1993. Smit (S.
D.A.P.) 1691. Mr. J. Tonckens (L.,
oftr.) 2137. Gekozen Reindere, Ton
ckens, Brok en Oldenxlel. (Bij eerste
stemming kregen11. A. Aal te (Vil.,
aftr. 156.1; Beekman (A R.) 818, Brok
(S.D.A.P.) 1274; Harm* (R.K.) 851; Hof
(S.D.A.P. I 12-45; Mr. A. ten Oever (L.,
aftr.) 1569; Oldeniaiel (S.D.A.P.) 1330;
S Reinders (V.D., aftr.) 1053; Mr. J..
Tonokens (L., aftr.) 1803 en Wielen-
i (A. R) 1043.)
MEPPEL. G. Broekhuizen (L., aftr.)
2803. Knoppers (C H.) 1633; Schuur
man (A.R.) 1479. K. Slomp (L aftr.)
2789. D. de Visser (L,. aftr) 2638. De
Vos van Steenwijk (C.H.) 1545. Tim
mer (A R.) 1465. Tissingh (L.) 2794.
Gekozen Broekhuizen. Slomp en De
Visser. (Bij eenste stemming kregen
Broekhuizen (L., aftr.) 1688; Van Es9
(S.D.A.P.) 969; Groeneveld (S.D.A P.)
788; Itof (S.D.A.P) 851; Knoppens
C H.) 1525; Méinerdie (S.D.A.P 708;
Sohuurrnan (A.iR1347; Slomp (L
aftr.) 1649; De Viseer (L, aftr.) 1498;
De Vos van Steerovijk (C.1I1382;
Timmer (A R.) 1330 en TL'ömg (L)
1738.
1IOOGEVEEN. Van Duym (A.R)
2247. G. L. Gratama (L., aftr) 2536.
Mr. J. A. ten Holte (L, aftr.) 2604.
Kalten (SD.A.P.) 761. Knoppers
(C.Il.) 2207. Mr. L. Nysingh (L aftr.)
2197. Ogterop (L.) 2405. Ohms (RE)
2005. \'an der Sleeu (S.D A.P.) 679.
A v d. Slui6 (Lib., aftr.) 2145. Geko
zen Van Duym, Gratama, Ton Holte,
Knoppers en Ogterop. (Bij eerste stem
ming verkregen Van Dok (S.D.A.P.)
589; Van Duym (A.R.) 1756; Gratama
(Lib., aftr.) 1770; Ten Holte (I,aftr.)
1875; Kalten (S.D.A.P) 666; Knoppers
(CU) 1693; Nysingh (I-. aftr.) 1679;
Onze Lachhoek
Misschien heeft u wel eens opge
merkt, dat zij, die er aanspraak op
maken „even goed te zijn als ieder
ander", het gewoonlijk niet zijn.
Jelui mannen zijn zoo knapl
zei een oude jongejuffrouw snibbig.
Jelui hebt een uur noodig om een
knoop aan te naaien!
Dat mag zoo zijn, bekende de
mannelijk© stoethaspel. Muur de
knoop gaart w dan ook nooit meer af.
Ogterop (L) 1629; Ohms (R.K 1566;
Van der Sleen (SD.A.P. i 639; Van der
Sluis (L.. aftr.) 1615.)
EMM EN. Booriand (R K 1185 Van
Dok (S.D.A.P.) 1117. Dr. J. Frirna (L.
aftr.) 2282. Kolker (SD.A.P.) 1350 J.
Lamberte (L., aftr.) 2032. li. Meursing
(L., aftr.) 2240 Moeeker (AR) 1216.
N. J Rijnacrdt (L., aftr.) 2080. Geko-
zen Fr una. Lamberts. Meursing cn
Rijneaerdt. (Bij eerste stemming kre
gen Boer kind (H.K.) 1001; Van Dok
(SD.A.P.) 856; Prima (L.. aftr.) 1597;
Kalker (S.D.A.P) 1007; Kok (S.D.A.
P) 713; Lamberte (L., aftr.) 1643;
Meursing (L, aftr.) 1586; Moesker (A.
R.) 1023; Rijneaerdt (L., aftr) 1058;
Stel (S.D.A P.) 696.
Links veriiest 2 zetels De stand i«
ttians 33 Litnike, 2 Rechtsde vorige
etand was 35 Links en geen Rechts.
EERSTE KAMER.
(Zie ook Derde Blad).
Omtrent de gisteren door de Ka
mer aangenomen wetsontwerpen heb.
ben we nog enkele opmerkingen, dse
gemaakt werden, te vernielden.
Vooreerst behield zich de heer Wolt.
jer voor om bij do latere voorstellen
E.jn bezwaren uiteen ie zetten tegen
't standpunt, door de Regeering bij
de Mul o-wet ingenomen, welke
wet overigens, volgens Minister Cort
van der Linden, op de latere onder-
wijsregelingen niet praejudicieert.
De Minister wees er overigens bij
de verhooging der begrooting van '1
Srtaatsmu nlbedrijf voor 1915 namens
zijn ambtgenoot voor financiën op.
dat niet de geldcirculatie, maar wel
de depreciatie van hen goud op de al
gemeen© duurte invloed uitoefent.
Bij de verkooping der vergoedingen
voor gemobiliseerde kostwinners gaf
de Minister van oorlog te kennen dat
waar dit plaatselijk noodig bleek de
ergoeding voor inkwartieringen zou
worden verhoogd.
Minister Lely verzekerd© dat de nu
wettelijk voorgestelde overbrenging
van de afdocling arlieidersverzekering
naar 'l Departement van Waterstaat,
die bij Kon. besluit is bevolen, gee
nerlei bezwareei heeft opgei even!.
Ten aanzien van 't verdrag met
Frankrijk over de grensregeling tus
schen Suriname en Fransch Guyana
ontwikkelde de Minister van buiten-
landschc zaken, de heer Loudon, do
redenen, waarom thans niet tegelijk
een regeling is getroffen voor de
grens langs de Boven-Marowijne; re
geling, waarover, volgens den heer
Van Kol, nu al een halve eeuw is ge
treuzeld em die zeer goed nu had kun.
m plaats hebben.
Zooals wij gemeld hebben is do
Kamer tot einde Juli of begin Aug.
op recès gegaan.
TWEEDE KAMER.
(Zie ook Derde Blad).
In het vervolg ziiner red© tot ver
dediging van de defensie-bel asftingc-n
zette de Minister van financiën, de
heer van Gijn, het z.i. biliijke uiteen
van de voorgestelde verdeeling der
buitengewone lasten.
Hij erkende daarbij dat bij de re
geling van de opcenten op 't personeel
straks ook moest worden getracht
en dat was zijn plan om voor de
klein© aanslagen deze te verminderen
of geheel te doen vervallen. Maar ove
rigens verdedigde hij t opcenten-stel.
sel in *t algemeen, als aanvulling van
de defansioheffingen, opdat alle be
lastingschuldigen zooveel mogelijk
zouden bijdragon 'ii de crisis-uitga
ven.
De Min, verdedigde evenzeer begin
sel van de progressie bij deze Ergan-
zungseteuor en do aanslag van onroe
rend vermogen naar de verkoopwaar,
de. Volgde rnen 't oud© stelsel dan
zou bij deze cc re-belasting' aan hot
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERJDiAGA VOND/PRAATJE.
Het weer heeft staan wachten cup
den kalender. Nauwelijks deelde de
kalender one mee, dat het 21 Juni
was, begin van den zomer, of de zon,
die, zooals de Engelse hen da t noe
men, ons let dien dag haar „kouden
schouder" had getoond, keerdo
ons nu haar wannen wang toe, zoodat
we/ tot algemeene tevredenheid, uit
gezonderd van de bestuurders van pu
blieke vermakelijkheden, die hun
puibliek zien verloopen, gemeten van
warme zomereche dagen. Daar heb
ben we nu zoolang naar verlangd en
toch komt er een gevoel, een lieel
«klein gevoelonbje van spijt lxij me
op ja, ilk kan het niet helpen
kiat het niet koud geMeven ia tot aan
vt eind© van d© maand Juni. Dan zou
"namelijk deze maand een record ge
vestigd hebben, want dan zou 't in
Junii sedert 1849 de koudste maand
'zijn geweest. Sommige menechen den
ken, dat zooiets niets te beteekonen
beeft en dat in onzen tijd, die van
(record-glorie loeft 1 De koudst© Juni
maand in 67 jaar, 't is me ook maar
geen oor, .iedereen die in Juni geboren
te, zou ©r troteoh op wezen. Maar
sommige menechen hechten waarde
aan mets en spotten met alles. Daar
entegen heb Ik een man gekend, die
"in zijn jeugd dc honderd meter hard-
loopen met een halve seconde gewon
nen had van den toenmaligen kam
pioen. Ofsciuoon kwaadsprekers be
weren, dat de chronometer van den
■kamprechter niet heetemaal in orde
"was, hoeft do plaats van zijn inwo
ning zich daar niet aan gestoord en
hom zijn heel© leven lang vereerd ale
een. man van hoteekoHis, zolis zóó, dat
weldra nfemandi zijn waren naam
meer kende, maar iedereen hem „de
■Halve Seconde" noemde. Toen hij zich
verloofde, zeiden de menschen „heb
je 't gehoord? de Halve Seconde is ge.
engageerd. Toen hij trouwde waren
olie meisje6 afgunstig op haa-r, die de
Wederhelft, dus de andere lie h e Se
conde zijn-sou. Naderhand werd aan
de Halve Seconde een zoon geboren.
wervo«ene wn dochter, toen stierf
hij, nog onverwacht want ook be
roemde mannen moeten sterven en
dieip bewogen sprak een van zijn
vrienden aan zijn graf: „Rust zacht,
Halve Seconde, gij die een beroemd
heid waart van onze stad, zoogoed ajs
bet uurwerk van den toren en de
gevel van 't Stadhuis!'
De&e menschen hadden saoli kun
nen voorstellen, hoe spijtig het ten
slotte te, dat de vermaardheid van in
67 jaar de koudste Junimaand te
hebben voortgebracht, aan het jaar
1916 ontgaan ls.
Toch ie er nog altijd baas boven
baas en <te bovenste baas is in deze
de Zondagswet, die het reoord haalt
van een honderdjarig bestaan. Ze
dateert van 1815 en heeft dus
verleden jaar haar eeuwfeest her
dacht wegens de tijdsomstandig
heden te van een feestelijk© her
denking afgezien. Do wetgever is al
eodert een halve eeuw van plan om
dez© wet te herzien cn hoe langer hij
dal van plan blijft, hoe minder zal er
van komen als je vlug leest, maakt
deze volzfin nog wel een wetenech8p-
pelij'ken indruk, maar als je- hom
naleest zeg je, dat het een waarheid
'ie aie een koe. Welnu, in die wet
staat dat je geen arbeid mag verrich
ten aan den openbaren weg. Een boe
renknecht te Haltweg harkte op Zon
dag nijn tuin op en snoeide zijn hoo
rnen, waaraan voorbijgangers zich
ergerden. Er volgde een proces-ver
baal en de ambtenaar van het O. M-
heeft een gulden boete tegen den
man geèisoht Als hij bepaald veroor
deeld moet worden, stel ik bescheiden-
lijk een boete van een cent voor.
Mij dunkt, dat de voorbijgangers
titer eert fout hebben begaan, door
namelijk aan de wet uitbreidling te
geven er staat namelijk wel in, dat
iemand op Zondag geen arbeid mag
verrichten aan den publlieken weg.
maar ©r staat niet, dat een ander
•zich daaraan ergeren moet. D© kan
tonrechter te een geleerd man, diie
van mij geen lesjes noodig heeft,
maar ik imag misschien wel even in
herinnering brengen, dat toon ©en
vorig© burgemeester van Haarlem de
Zondagsrust toepassen won, de Mi
nister van Binnenlandde Zaken
hem vriendelijk, rauar duidelijk ver
zocht heeft het ding met rust te La
ten. De Monaster zei het wel niet, maar
je kon het toch begrijpen, een ver
ordening van (toen) over de 90 jaar
oud te als ©en bejaard© dame, dlie j©
maar liever niet verontrusten moet.
Sedert sluimert ze, nu over dc hon
derd jaar oud, in Haarhxn. Kan ze
ook niet blijven dommelen in Half
weg? Of zouden de voorbijgangers
aicli ergeren aan een oud-* verorde
ning die sliepIn "t openbaar?
D© gebeurtenissen in de wereld zijn
precies als eetn snoer kralende eene
past bij de andere, j© kunt ze naast
elkaar aanrijgen. We spraken over de
Zondagswet, wat past daarbij beter
dan de Zondagsrust? Dew week heb
ben d© kajypers-patroone en bedien
den een vergadering gehouden, waar
op iemand uit Rotterdam het nut en
genoegen van Zondagsrust besprak
J© zou zeggen moet daarvoor leun and
uit Rotterdam overkomen? Dat mer
ken we aan onzen eigen Haurlem-
echen Zondag toch óók wel.
Tot dusver zijn de kappers in Haar
lem nog maar aan do praatperiode
van de Zondagsrust. Dal tijdperk is
zou ik zeggen wel zoowat vijf en twin
tig jaar oud en zij, die er wel toe zou
den willen overgaan, schrikken er
voor terug omdat anderen het niet
doen. Net als de Haarlemmer)tc-de-
naare, die z»oh ergerden aan wat an
deren deden. „Der Wörter eind genug
gewechseU, lass uns «run cndttch
Talen sehn", zegt de dichter, hetgeen
in de taal van Nederlandsche boeren-
kippen beteokent„gocii gekakel,
maar eieren leggen". Wanneer de
Haarlemsche kappers altijd, voordat
zij tot daden overgingen, zulk© ellen
lang© betoogen hielden, dan het geen
schepsel zich meer bij hen knippen of
scheren. Ik heb e©n geweldig spmnger
gekend, mot zijn- mond. Als bij wezen
lijk voor «en breede sloot stond, nam
hij een geweldigen aanloop tot bij den
rand enbleef daar staandaar
aan doet oök de beweging voor Zon
dagsrust bij de barbiers m kappers
denken de welgezind en snellen in
een keurig© rij, netjes in den pa6 op
de sloot toe cnnoudën in op den
rand, maar springen niet! Toch zou
den z© wel graag springen cn zo tan
ken er stellig niet over als de voorzit
ter van een vereemging. die toen haar
doel bereikt en zij ontbonden was,
tot zijn medebestuurders zei „voort
aan zal mijn leven veel leeger wezen,
want het heeft zijn doel verloren."
En een ander ze! „laat ons vooral
nooit ons doel bereiken, want dan is
de aardigheid er af." D4e laatste was
de organisator van een erfeniajagorij,
die sinds jaar en dag contributie© in
zamelde.
Maar dat is heel iets anders dan
Zondagsrust verlangende kappers.
W© gaan dus voort met het rijgen
van 't kralensnoer der gebeurtenissen.
Wat is meer dan Zondagsrust? Rust
in d© hoele week. Dus staking, dio
immers juist rust op de werkdagen
meebrengt? Welnu, een dag of wal ge
leden. ging er een gerucht door de
stad„dat de politie gestaakt had. Niets
meer en niets minder En dat verhaal
wa6 zoo hardnekkig, dat er buitenge
wone geestkracht noodig was, om
daar tegen op te tornen. ,Jk zeg je
z© hebben gestaakt!" „Och kom,
gekheid„Gekheid? Lk heb 't van
wel drie kanten gehoord, allemaal be
trouwbare menechen!" „3c Geloof
er geen woord van! „Zoo, geloof
jij het niet? Kijk dan maar rond, zie
je er een?" Noen, er was er wezen
lijk geen agent in den omtrok ie ont
dekken Zie je wet, jij ongeioovigo?
Ik zeg je, dat het zoo te." En de
overtuigd© gmg voort en was de
vierde betrouwbare, die een bericht
verder vertelde, waar niemendal van
aan was.
Natuurlijk was er niets van aan!
De agenten waren aan d© grens en
zorgden, dat er geen aardappeltjes uit
de stad gingen. Toch was het gerucht
van de slaking zoo taai, dat hier en
daar int sloppon en stegen bleek© ge
zichten kwamen, rondloerend biet ste
kend© oogen, of er ook wat te gappen
viel. maar die gauw weer in hun nol
verdwenen toen ze, met heel wat fijner
snap vermogen dan het groote publiek,
gewaar werden, dat er mets extraas
te verdienen was.
Wat het praatje betreft, dal stierf
op zijn lijd; als zijn familieleden, In
dit geval op hetzelfde moment gebo
ren broertje. Toen de tongen eenmaal
los werden, vertelden z© er meteen
maar bij van vele gevallen van nek
kramp en verzet bij de militairen te
gen hun opsluiting och, de braven
lieten zich gewillig, als •verstandige
jongens, afzonderen, heel goed l>e-
gntpende dat het niet andors kon.
Misschien zijn er wel menschen die
vragen hoe moet ik een praatje van
de waarheid onderscheiden?
Ik zou zeggenwanneer iedereen
ergens zoo bijzonder van overtuigd is,
dan zal 't wel niet waar wezen.
Maar dingen waar niemand van
kikt. ja die kunnen wel waar zijn.
Als J© dez© handleiding maar trouw
volgt, is vergissing zoo goed'ate uit
gesloten.
Alweer een andere kraal aan ons
snoer. De Commissie van toerichl op
't lager onderwijs heeft nog geen
woord, gekikt over het onderwerp van
den dag rodken door kinderen. Dat
ls toch, zou j© zeggen, niot actief. Als
©r iele behoort tot het toedicht, dan
is het rooken door de schooljeugd, wel
foei, schoolcommissie. Zacht wat. er
zij» allerlei vereenigingen uitgonoo-
d.gd au» d:t onderzoek me© te doen,
maar de Schoolcommissie ia overge
slagen. Toch zeker niet, omdat er on
der de leden wel rookers zullen we
zen. want er zijn woiiug commissie©,
waarvan zooveel leden niet rooketi,
o.a. de dames van het dame&conuté.
't Komt meer voor, dal jo, met bree
der! blik ©en zaak oprottende, eon run
men horizon openende voor een plan,
over datgene wat vlak bij is, heenziet.
Dut ie ook d© Kamer van Koojdnindel
overkomen. Z© vergadert op i Stad
huis, vlak naast de kamer van den
burgemeester en eohuin over die van
den secretarie en den griffier, de bo
den sohenkon haar thee en wanneer
er ©en onderzoek wordt ingesteld naar
de mankten, dan wordt de hoele Ka
mer van Koophandel vergeten. 't Doet
denken aan een zuinig© gastvrouw,
die opsommende hoeveel z© noodig zal
hebben om haar gasten te onthalen,
de leden van 't getzin ovepslaat
eigen bedankt! Wat moet nie>n méér
doen dan vergaderen op het Stadhuis,
om niet vergeten te worden?
Dit is een ©rnetig© rubriek. Als dat
niet zoo waf, da» zou ik wel oen mid
del weten om dez© twee commissie©,
die nu wat teleurgesteld en ook ren
beetje ontstemd zullen weren, tevre
den te stellen, namelijk zoode Ka
mer van Koophandel brengt rapport
uit aan «te Schoolcommissie over het
rooken door kinderen en de School-
commissie aan de Kamer ven Koop
handel idem over dc markten. Fr zou
kans bestaan op frtesche rapporten.
Vooral onlxwangen I
En onbevangen ziin ook (dit ie de
Iaatète kraal van mijn snoer) de b©-
etuurders van de vereeniring OnOor.
ling Belang", die er rond voor uitko
men. dat hun omzet van sterken dranlc
zeer afneemt. D© toestand van den
kleinhandel in eterfcen drank, zoo
laten zij aan de Kamer van Koophan
del weten, was over 1915 verre van
gunstig. Ala oorzaken daarvan wor
den genoemd, bolinlve de huidig© toe
stand, de toeneming van bet aantal
bioscopen en andere ondernemingen
van publiek© vermakelijkheid en van
lunchrooms en melksalone.
Het is voor den eersten ke©r, dat ik
wat goeds hoor van bioscopen. Anders
kan er geen kwaad genoeg van irre
repd worden de verbeelding prikke
len, aan de menschen hel geld uit
den zak kloppen, re uithuizig maken
nu komen zoowaar de menechen,
die er het best over kunnen oordco-
len. verklaren, dat de bioecopen hel
drankgebruik vernnntteren. Moralis
ten moeten met dez© uitspraak verte
gen .raken, want wat is nu erger i de
verbeelding of de maag verhitten?
Met belangstelling wachten wij de
keuze af.
Een man ging eens naar de bioscoop.
En vergat daar totaal don borrel.
Op weg naar hu» was hij vast van
(loop.
Aan zijn sleutelgat was geen gemorrel.
Terwijl hij son» anders naar boven
(kroop.
Dacht zijn vrouw nu niet aan ge-
(knor ról.
„AhaT'.ju htc zij. mei haar eten» vol
(hoop,
't Is een man van den echten korrel.
Nu gaan w© getwe© naar dc bioscoop
En jij denkl niet meer aan den borrci
FIDELIO.