luittrs Omblad
de diamaütehkoning.
TWEEDE BLAD
Woensdag 2 Augustus 1916
Overzicht.
Van da oorlogsvelden.
Op 't Westelijk front is "t nog vrij
kalm. AAN DE SOMME ie t wat
rusten, blijkbaar verzamelen de strij
ders nieuw© krachten voor de volg©n<l0
ondernemingen. DeFransche staf
zegil niets over dit deel van 1 front,
alleen de negatieve roededeeling dat
de Duitschers bun aanvallen ton N.
vrm <l)e Sommie niet herhaalden. De
JinueUch stal is ook kort, n.l.
„Er la geen verandering in don a.l-
gomeenon toestand gekomen. Ten
noorden van Bazen-tin-le-Petit weid
con aanval van de iDuiischers op de
Engeleche linie afgeslagen. Gedurende
den Maandagnacht hevig b© derzijdsoh
artillerievuur."
Aan 't Duitsche stafbericht ziet
men dat er toch nog wel actie ie ge
weest Men leest „Ten uoorden van
do Sorome hadden plaatselijk beperk
te maar verbitterde gevechten plaats
als naweeën van de groot© aanvallen
van 30 Juli. Ten wetten van het
Foureauxbosch binnengedrongen En-
gtUchen werden verdreven. Een in
acht golven ingezette aanval in de
streek van Maurepas i6 door de Duit-
schcrs volkomen afgeslagen. Dicht
noordelijk van de Sonwne oprukkende
Franschcn zijn na verbitterden strijd
bij de hoeve Monacu volkomen terug
geslagen. Ten zuiden van de Somme
levendige artillerieaotie aan weers
zijden
Alzoo „beperkte maar verbitterde
gov echten" en eon in ,,acM golven in
gezette aan vaJll'. Ook op dezen betrek
kelijk stillen dag zal nog wel veel
bloed gevloeid zijn
De Duitsche staf houdt een na
betrachting op 't gebeurde aan de
Somme en schrijft „Nu sedert bet be
gin van het Engelsch-Fransche offen
sief in het Sommegebied (in Engeland
„the great swoop", in hot Duitech „der
grosse Auskehr" genoemd) een rnaand'
is verloopen, waarin volgens vroegere
aankondigingen van de geallieerden
de insluiting onder alle omstandighe
den zou worden verkregen, is het de
moeite waard kort na te gaan wat
door hen ie bereikt Weliswaar be
reikten de geallieerden op een uitge
strektheid van ongeveer 28 K M. een
fodeuking van het Duitsche front ter
diepte van gemiddeld i KM., manr
zij zullen na de ervaringen van 20,
22. 24 en 30 Juli toch zelf niet willen
beweren, dat de Duitsche linie daar
om op ©enige plaats zelfe maar ge
schokt is. DM succes kostte den En-
gelschen volgens zeer voorzichtige
ecliattmg ten minste 230.000 man.
Voor een schatting van de Fransche
verliezen staan ons (den Duitschen
sul) in dit geval geen betrouwbare
grondslagen ter beschikking; Zij zul
len echter, daar de Franschen liet
voornaams to wenk hadden te doen,
ondanks hom grootere ervaring in den
strijd, ook zeer groot zijn. Het totaal-
verlies van de Franschen en Engel-
«cheii zal dus ongeveer 350-000 bedra
gen, terwijl 't Duitsche verlies, hoe
betreurenswaardig bet hlijlt, wat de
cijfers betreft, hiermee in het geheel
met te vergelijken is. Daarbij hebben
de Duitschcre ten gevolge van het
langzame voortgaan van het offensief
volkomen tijd gehad achter hun te
genwoordige voorste liniën weer
stellingen aan te leggen, die aan' hen
te voren verloren waren gegaan. On>
deze mededeelingen in het juiste licht
te stellen zij nog opgemerkt, dat de
eerste maand van (le gevechten »n hel
Maaegebied bij Verdun den Duitschers
bij een meer dan dubbel zoo groote
terreinwinst een verlies van ongeveer
60.000 man bracht, terwijl de Fran
schen in dienaelfden tijd ten minste
100 000 man verloren."
BIJ VERDUN was T eon levendige
geveohtsactae. ArtilLerLeduelö en in
fanterie aanvallen, bovendien mijn-
gevechten. Veel verandering in de
strijdliuio kwam er evenwel niet. De
DUITSCHE staf deelt mede door een
mijnontploffing bij Fleury de Fran
sche stelling oveir 200 M. vernield
te hebben.
Aan de Daily Telegraph en do Daily
Chronicle wordt cLd. Maandag ge
schreven: Sedert twee dagen brandt
de zon glooiend heet en onze strij
ders zijn bruin geblakerd. Het is niet
bet rechte vecht weer, zoomin voor de
artillerie als voor de manschappen.
Er hangt een nevel over het veld zoo
dicht als een Novemher-mist. De lucht
trilt van de hitte, waardoor de waar
nemingen voor de artillerie onnauw
keurig blijken, wanneer het er op
aaukomt op gTooten afstand te schie
ten. liet vechten zelf is een beeie en
dorstige geschiedenis. Het lijden der
gewonden wordt er nog door verer
gerd".
Aan de Daily News wordt d.d. Dins
dag geseind: „Onze generaals heb
ben een geweldigen overval gefnuikt,
dien de Duitschers in den zin hadden
twee uren nadat de Engelschon wa
ren begonnen de stellingen van het
Ddvlllo bosch tot Guillemoirt te be
schieten. Hoewel de strijd nog hevig
Is, zorgen de Engelsehan er, evenals
de Franschen, voor, dat het reeds go-
wonnen terrein tegen een vijandelijk
contra-offensief wordt beveiligd. liet
doel der Duitschers bij hun verwoede
tegenaanvallen was. de Engel ache en
Fransche vleugeds terug te dringen.
Daarom trokken zij hun pogingen sa
men op het bosoh van DeMll© en Hem
en vooral op de hoeve Monacu. De
autoriteiten zeggen hier, diat de Dudt-
schers thans 122 divisies hehben. aan
het Westelijk front. De tijd zal nu
aanbreken, dat het Duitsche opperbe
vel de onmogelijkheid zal Inzien om
troepen van het eene front naar het
andere te brengen. Men vertrouwt,
dat de Franschen en EngelsC! urn thans
een doeltreffende taktiek volgen om
d Duitschers uit hun ondera&rdsche
versterkingen te verdrijven".
Ook OP 'T OOSTELIJK OORLOGS
FRONT verwoede gevechten, maar
weinig wijziging in den stand der
strijdende legers. De Duitschers en
Oostenrijkers zijn na de Russische
successen hardnekkig begonnen om
tegenaanvallen te nemen en wisten
den Russischen opmarsch voorloopig
op een enkel punt na, tot stilstand
te brengen.
De RUSSISCHE etaf deelt mede:
,,In de kromming van de Stochod in
de buurt van de dorpen Sclez, We
litzk en Kuhary sloegen de Russi
sche troepen den vijand terug en
vorderden daarna in een gevecht tot
ton westen van deze linie. In d© rich
ting van Kowel en Loccck sloegen de
Russen alle tegenaanvallen van den
vijand af. Gedurende oen aanval in
de streek TesehofjBoebenika (vijif
werst ten zuiden van Msomastorsayk)
doorwaadden Russische regimenten,
wijl alle bruggen door dien vijund af
gebroken waren, de-moerassige rivier
Koropetz, kwamen aan den westelij-
kon oever en Versterkten zich daar.
Zij hadden meer dan diuizend Oos
tenrijkers en Hongaren gevangen ge
nomen".
In t DUITSCHE ©lafbericht leest
men: „Tegen het Stochod front put
ten de Russen zich verder uit in
vruchtelooze aanvallen. Driemaal
werden zij bij en noordelijk van Stno-
larjr tot terugkeer gedwongen; bij
Porsk (ten noordwesten van den
spoorweg KowelRowno) werden zij
bij een tegenaanval teruggeworpen;
tusschen WitonitsJ en Kisllin be
proefden zij zesmalen te vergeefs de
bestorming. Er wordt nog hardnek
kig gestreden om het bezit van enkele
loopgraven bij WitonilsJ. Vijf offi
cieren en rneer dan 200 man zijn
dioor do Duitschers en Oostenrijkers
gevangen genomen".
De OOSTENRIJKSCHE staf vertelt
ongeveer 't zelfde als de Duitsche.
Alleen wordt er bij opgemerkt, dat
aan het noordoostelijk front ten zui
den van de Pripjet in Juli bi- het ge
heel 90 Russische officieren en 18000
man gevangen zijn genomen en 70
mitrailleurs buitgemaakt. Bovendien
meldt de Duitsche staf dat d© troe
pen van generaal von Linslngen in
Juli 70 Russische officieren en 10998
soldaten gevangen namen.
Over DE BEZETTING VAN BRO-
DY DOOR DE RUSSEN verneemt 't
Berliner Tageblatt uit "t Oostenrijk-
sche oorLogskwartier: „Brody is door
een groot deel van dp bevolking ver
laten; na den uittocht van 20.Ü00 per-
sonon zijn slechts 6000 achtergeble
ven. Alle bankdeposito's, zaken van
waarde en staatsgoederen zijn tijdig
geborgen. In de stad is alle verkeer
gestopt. De meeste winkels zijn geolo.
ten. De stellingen van de Oosten-
rij ksch-Hongaarsohe troej>«n zijn
slechts enkele kilometers van de -
verwijderd, zoodat het gedonder der
kanonnen de huizen doet trillen. Het
verschrikkelijkste zijn d-e nachten,
waarin het Russische roffelvuur zoo
eng ia dat men, volgens een bericht
In d© Gazette Poranna' geen oog
sluiten kaai. De Russen maken voor
Brody gebruik van hun zwaarste ge
schut. De huizen trillen als bij een
aardbeving. In de straten ratelen de
machinegeweren. Boven Brody ziet
man kabelballons en vliegers, die
brandbommen uitwerpen, welke ech
ter geen buitengewone schade aan
richten. Het stedelijke bestuur ver
huisde naar Lemberg. De laatste
vluchtelingen uit Brody beweren, da*,
do stad d© laatste dagen ontzettend
veel geleden heeft. Het gevechtsfront
ie zoo dichbij, dat men zelf» nu en
dan geweerschoten boort. In de stra
len vielen granaten en shrapnells.
Vele gebouwen zijn vernield. De laat
ste transporttrein met vluchtelingen
verliet de stad onder het geschut
vuur der Russen".
Aan 'i ITALIAANSCII OOSTEN
BUKSCHE FRONT worden van bolde
kanten aanvallen gedaan, maar er
ward geen belangrijk succes be
reikt. De Italiaanseh© staf deelt me
de. dat de Italianen zich krachtig
versterken in Panevegguo, dat zij
sinds enkele degen ia hun bezit heb
ben.
Verspreid nieuws.
EEN LEGERORDER VAN JOFFRE.
Het ..Bulletin des Arm Ces" publi
ceert de volgende legerorder van den
generalissimus „Soldaten der repu
bliek Uw derde oorlogsjaar gaat in.
Sinds twee jaren weerstaat jrii on
verzwakt hèt srewtoht van den onver
zoenlijk en strijd. Gij deedt alle plan
nen van onze viianden mislukken,
hebt hen aam de Marne overwonnen
cn aan dan Yser tegengehouden. Zij
worden in Artois en Champaene ver
slagen. terwiM zli tevercerfs een over-
wimnrntr zochten in de vlaktten van
Rusland. Vervolgens brak uw succea-
riike tecenstand de kracht der Duit
schers voor Verdun. Dank zij uw
nimmer faJend'an moed konden de
levers van onze geallieerden de wape
nen smeden, waarvan onae viianden
thans de macht aan alle fronten ge
voelen. Het oogenblik nadert, dat
Duitech Land's militaire macht onder
onzen trezam-mliiken druk Ineen zal
storten. Soldaten van Frankrijk I Gij
kunt trotsch ziin od het werk. datcrii
reeds hebt volbracht. Gii alt besloten
hert tot het ei ode te volbrengen. De
overwinning is zeker.
iw. g.) JOFFRE."
EEN SCHRIJVEN VAN POINCARé.
Ter gelegenheid van het einde van
hert tweede oorlosrsioar publiceert het
„Bulletin des Armées" e>en brief van
Poincaré aan het leger. De president
herinnert aan den aanval van den
vijand, die valscheliik voorgaf, dat
deze was uitgelokt, en huldigt daarna
de houding van hot Fransche volk.
dat besefte dat de voornaamste voor
waarde tot de overwinning de ..union
sacré" was, die In do gedenkwaardi
ge pariementszitt.'ing van 4 Augustus
1914 haar grootsefhe wijding kreeg.
Da oorlog werd dadelijk in den waren
zin van het woord eon nationale oor
log. De president wiist cm de voor-
teekene.n van de overwinning en
zegt ..Gij hebt de wereld in stra
lende glorie hdt ware Frankrijk ge
openbaard. Frankrijk, welks verdwij
ning of onderwerping een aJsremeene
ramp zou zlin. een eeuwige rouw
voor het menscheliik geslacht. Uw
geduld an moed weerstonden lance
maanden den druk van liet vijande
lijk lager. Gij zijt het. die Frankrijk
in 6taat hebt gesteld zijn uitrusting
te volmaken. Belgie en Servië hun
lecers te hervormen. Gii zijt liet. die
Engeland tiid hebt Keeeven om de
machtige divisies te vormen, die
thans aan uwe züde strijden. Gij zijt
lint. die Rusland hot middel hebt ver
zekerd om kanonnen en geweren te
verschaffen. De geallieerden begin
nen de vruchten te plukken van hun
volharding. Het Russisohe leger jaagt
de Oostenrijkere od de vlucht. De
Duitschers hebben aan het Oostelijk
ecu Westelijk front hun reserve-baital-
ions moeten gebruiken. Engelschen,
Russen ën Franschen werkefi samen
aan de bevrliditng van hun grond
gebied.' De lucht klaart od. de aon
begint te rikten. De étrlid is helaas
nog nifet geëindigd deze zal nog
wreed ziin maar wii allen zullen blij
ven worked zonder verpooziing en met
een onverzwakt enthousiasme. Reeds
wordt de superioriteit der geallieer
den voor ieder dnldcliik. Ge ruimen
tiid schommelde de balans heen cn
weer. inaar thans helt zij ten rtizan
gunste over. De onsterfelijke roem.
dien gii bij Verdun verwierft. heeft
de aleemeane actie der geallieerden
-ingeleid. Gij zijt het. kameraden! die
Frankrijk gered en het boleedigde
recht gewroken hebt."
2 JAAR OORLOG. Van den kei-
zej van Öostenrijk-Hongarije, Franz
Joseph, is 't volgende schrijven aan
den minister-president, in de Oosten-
rij ksciie bladen opgenomen: ..Voor
den tweeden keer verjaren dc dagen,
waarin de onverzoenlijke neigingen
onzer vijanden ons tot den oorlog
dwongen. Hoe diep ik ook den lan
gen duur van dcee aan d« mensch
tieid oplegde beproeving betreur, zoo
vervult mij toch de terugblik op de
moeilijke worsteling, die mijn ver
trouwen in de onoverwinnelijke
kracht van da monarchie steeds weer
ophieuw recMvojvivligit,, mot groote
voldoening. Hun dappere broeders
waardig, die in innige samenwerking
met legerscharen van onze zegevie
rende bondgenooteu aan den steeds
hernieuwden aandrang van de over
macht het hoofd bieden, volvoeren'
ook mijn volkeren in het eigen land
in even groote mate hun enthousias
te plichtsvervulling, zooals dat iu
dezen 'grootschen, ernstlgen tijd past.
V'ereenigd in den krachtvcrieeucn-
den: wil tot de overwinning, brengen
zij roet manmoedige vastberadenheid
elk offer, dat de verzekering van een
rtoekoms'/jyext eervLlIen en duurza
man vrede verlangt. Met de juiste
waardeerlng der tot hel welzijn van
het vaderland vereischte maatrege
len, veruragen zij de door den oorlog
noodzakeMjk geworden beperkingen
van liei economisch leven en verijde
len ze de op stelselmatige i n gevaar-
brenging van hot bestaan der vreed
zame bevolking gerichte bedoelingen
van onze vijanden. Mijn hart deelt in
vader, ijken zorg me: ieder, in het bij.
zonder van mijne getrouwen, de zor
gen die ben bezwaren en die zij zoo
standvastig verdragen, den rouw om
de gevallenen, don angst om die hun
lief zijn in het veld, de verstoring van
den zegen rijken, vredigen arbeid, en
de pijnlijke verzwaring van alle le
vensomstandigheden, doch Lk zie ge
sterkt op de verheffende resultaten
van twee oorlogsjaren, in vol ver
trouwen op een thans stelselmatig
rijpend© toekomst, Ln hét gelukkig-
makend bewustzijn, dat mijn dappere
volkeren de overwinning waarachtig
verdienen, en in het vast© vertrou
wen, dat hun de genade en gerechtig
heid der Voorziening niet onthouden
zal worden. In deze ernstige doch
hoopvolle gedenkdagen, voel ik mij
gedrongen, d© bevolking d© verzeke
ring te geven, dat lk hare vaderlands,
lievende opoffering en hare moedige
en de eindoverwinning ln uitzicht
stellende houding, mat dankbaar
hart, op prijs stel. Ik draag u daar
om op. dit ln mijn naam aan de be
volking bekend te maken".
KAPITEIN FRY ATT. Het YVoJfl-
bureau meldt officieel uit Berlijn
Naar aaiile.diiw vaat hel Reu te r-
beriebt over dc verklaringen van vis
count Grey over de terechtstelling
van kapitein Fryatt wordt nog ge
zegd ln dc uitlatingen van de En-
celsche renucrroe ligt echter ook een
bewuste misleid-OR van de openbare
meaning. Kupitezn Fry at# trachtte
niet een zonder waarschuwing on
dernomen onderwater-aanval an
een duikboot te voorkomen. De duik
boot was bovczi water en had heit En-
celsche edhio. volgens de repelen van
het volkenrecht betreffende den krui-
b'jrsoorloK. tut 8toi»uen nangemaantL
Daarom had kapitein Frvatt dan ook
volstrekt niat getracht het leven van
zim bemanning te redden. Want dat
Was volstrekt nilot in gevaar. Fryatt
tiet echter ojj 28 Maart 1915 de duik
boot. die ziin ©chin met heit doel het
te onderzoeken, naderde, dichtbii ko
men. «n hot dan arglistig plotseling
te rammen on daardoor te vemioti-
"cren. ton einde de door de EngelsChe
reeeerli^- uitgeloofde belooning te
verdiénen. Dal was geen verdediging,
maar een verraderliike overval van
een gebuurden moordenaar. Hii be
roemde ziel. on zlwi daad. al had h i
'dan ook gelukkig zim doel. de ver
nietiging van de duikboot niet be
reikt. Dat bleek hem bii de terecht
zitting toen ledcu van de bemanning
der duikboot tegen hom getu-gden.
la hot EngcJsche parlement geloofde
men aan ziin succes en daar werd
mat lof over gesproken. De Enselscbe
regeering beloonde hem. De Duitsche
krijgsraad veroordeelde hem ter dood.
omdat hil een oorlogshandeling be
ging teeen de Duitsche zeestrijd-
krachten, zander tot de strijdmacht
van ziin land te behooren. Hij is niet
koelbloedig en zoo maar zonder meer
doodgeschoten, maar door den
krijgsraad na koele overweging en
nauwgezet onderzoek als franc-ti rear
veroordeeldZoo als het oorlogsrecht
to land de tci het leger behoorenden
tegen eluirmroord van vrijschutters
beschermd, door de bedreiging met de
doodstraf beschermt datzelfde oor
logsrecht de tol de marine "behooren
den teeeri dhiipmoord od zee.
Duitscbland zal ook in de toekomst
van dit oorlogsrecht gebruik rnakeai
om ziin duikbootbamannine niet ten
offer te la/ten brengen van franc-
tireurs op zee.
Reuter seint nog uit Londen: De
„Daily Chron." dringt aan op een
onmiddelhtke gemeeusehapDölïike
verklaring van de geallieerden, dat
z© liet nieuw e Duitsche zeerecht niet
zullen erkennen cn dat elke toekom
stige pogina. om dit toe te passen, od
krachtige wijze zal worden beanl-
wooid-
De ..Daily News" zegtDe man. die
machtiging guf tot de Duitsche mis
daden. zal niet onverhoord wordon
veroordoeld. want zlin rechters zul
len geem Duitschers zijn en hij zal
worden vervolgd niet door wraak,
auoar door recht. Alle geallieerde na
tiën zullen dus instemmen met As-
quifill's krachtige verklaring.
De „Daily Mail" begroet de verkla
ring van Asquitli als een beloflte van
krachtig optreden. Hert blad dringt
aan od onmiddellijke actie, in de
eerste plaats op inbeslagneming an
den Duitschen eigendom in höt Rijk.
Het „public trustees department"
verklaart, dat er nu 140 millroen p.
ét, aan Duitsoh eigendom in het Ver-
eenigd Koninkrijk is. dat in beslag
kan worden genomen zonder moei
lijkheid eu uitstel. Mem neentt aan.
dat hot Britsch eleendo^ in Duitsdh-
land een waarde van ongeveer 115
millioen o. st. heeft.
De „Times" zegt. dat het land de
regeérine tot het uiterste zal steunen
bii de uitvoering van hét besluit om
de Duitaohe misdadigers te straffen.
Dat kan worden verkreeen door ue
Keaameuiiike actie der geallieerden.
Wu zuUon tot liet e-nde doorvechten
met reine handen Wii willen ni« uit
weerwraak Duitsche gevangenen
doodschieten. En evenmin zou het
denkbeeld om Duiisch geld te confis-
ceeren Fryatt's betrekkingen ten goe
de komen of een volledige oplossing
brengen. Maar e4n auiA is zeker, na
melijk dat de man. die tot de Duitsche
misdaden machtigde, zal terecht
staan en wat het vonnis moge ziin.
het zal worden beveaigd door de ge
allieerde volken.
Uit het Engelsche hoofdkwartier
wordt gemeld Weinig gebeurtenis
sen tndens den oorlog wekten zooveel
b.ttere verontwaardigmar dan de
koelbloedige moord oo kapitein
Prvafit van de ..Brussels1'. Het ge
beurde was het voornaamste onder
werp van eesurek onder de soldaten
en het eenparig gevoelen van het
Britsche leger is„Wii zullen dat
den Duitschers betaald zrJttem."
IERLAND. Reuter seirtt uit Lon
den In den loop van eem debat in
hot Lagerhuis over den toestand vun
Ierland heeft mimster Asquith hcr-
haakloliik de verwachting uitgespro
ken. dat er ©poedte overeenstemming
tusschen de Dartiien zal worden be
reikt. doch de schikking valt te tref
fen voor een tiidvak van overgang.
In de gegeven omstandigheden» acht'
te hii hot niet raadzaam, de milita-re
mucht in Ierland aanmerkelijk t«
verminderen. Zii is daartieen gezon
den ter bescherming van de bevol
king tetren het misleidend optreden
van onverantwoordelijke personen, i
Wu gelooven. zeide lAsqurth. dat de'
groote meerderheid van het Icrsehe
volk met hart en ziei trouw is. As
quith achi een burgerlijk uitvoerend
gezag noodjg. dat verantwoordelijk is
aan het Rartement. De nieuwe minis-
ter van Ierland zal het Unionistische
L'ugcrhuis-lid Duke ziin. die een
krachtig voorstander is van een
schikking voor Ierland. Redmond;
had bezwaar logon de weder-invoe-
rinc van hot oude 6telsel van Iersch
bestuur, mot een unionist als minis
ter voor Icr'and. Intusschen verklaar
de hil, dat er nimmer een ïersche
burgeroorlog Zal uitbreken. Wareneer
de tiid riio Is'zullen alle moeilijkhe
den od vreedzame wijze worden ge
regeld en zal het einddoel een ver
eend Ierland, worden bereikt
UIT OOST-AFRIKA. OtOc'.cei
wordt uit Loivden gemeld De Brit-
sche troepen hebben Dodona. aan
den centralen spoorweg in Oosrt-Afri-
ka. bezel. Hieruit blijkt, nul de Brit
ten voet tiebben gekregen od dc voor-
naams ie Duitsche vertuudinfisliin.
AAN DE KOODE ZEE. Reuter
seint uit Cairo Een Arabische troe-
pesimaoht. die na de vermeestering
van Dicddah naar de kust van Hed-
iaz werd gezonden, heeft de stad
Tambo veroverd, het garnizoen go-
vaoaen genomen en kanonnen cn
Diunite buitgemaakL
Ciiiiicnianci
I'ROV. STATENVERKIEZING AP-
PUSJGEDAiM. Bii de verkiezing voor
oen lid van de Provinciale Staten in
hot district noodig gewordon door
dat een der hier gekozen sociaal
democraten. tevens gekozen in Be-
'dum. voor dat district de benoeming
aannam, worden uitgebracht 6306
geldige stommen. Hiervan verkregen
de hearen Uarrenétain (,A.-R.) 2475
llilgeiiga (S. D. A. P.) 1770 en nir T.
Jtuisen (Vrijz.) 20G0 stemmen. Her-
e'.i-jinning tusschen de heerieu Haf-
rnisttln en Jansen.
EXODUS VAN" DUITSCHE EN
BELGISCHE KINDEREN. UB Afk.
iimar wordt aan de Telegraaf ge-
nu i i: lu den lande is men bezig een
comité te vorm on waaraan ook «eni
ge hooggeplaatste Beig:»che regee-
riijgspersoiu'ii deelnemen, met liet
doei in orus Lmid plaats te zoeken
voor n 300.000 Belgische eu Duitsche
kinderurn, die door den heerschenden
voedsel nood in Duitschland ten ge
volge van de blokkade zeer hebben te
Jijden. Een groot aantal vereenigln-
gen hebben hare gebouwen daarvoor
reeds toegezegd. De voorbereidende
maatregelen zijn reeds getroffen.
Vooral Ln de badplaatsen stoH men
zich voor, na het seizoen duizenden
kinderen onder te brengen.
TWEEDE KAMERVERKIEZING TE
ALMELO.
Voor de verkiezing van con lid van
de Tweede Kamer in het district Al
inelo, werden Dinsdag uitgebracht
5371 geldige stemmen. Hiervan ver
kregen Al II. J. Engels (R.-K.) 4310
en I'\ M. Wibaut (S.-D.) 1061 stemmen
zoodat gekozen is de heer A. H. J.
Engels (R. K.)
DRAADLOOZE TELEGRAFIE -
D& politie t© Heemskerk heeft beslag
gelegd op oen toestel voor draadloozc
telegraphic. Het toestel was vervt
digd door een tuindersjongen
De ramp van het stoemaehrp
„Koningin Wilhelmlna".
Een onderhoud mei ten de*
-officieren der ..Eonvnefn
Wilhelmina."
Na al do drukte eu opwinding vso
de eerste ontvangst cn d© telkens
door het weenden van kennissen on
derbroken gesprekken, hadden wij
zoo schrijft de Telegraaf een
rustig onderhoud met ecu der offi
cieren van de „Koningin Wilhelmi-
na'. We hebben er terecht op gewe
zen, dat de luchtledige vaten, die hot
ruim vulden, een nog ergor ramp
hebben voorkomen. D© „Koningin
WiHielmina' werd ge:roff.-n in t ko
teJruim. Men wee:, dat 'i «hip in
tweeën sloeg. De machinekamers lie
pen vol water. Dit water werkte naar
boaoden en de vaten werkten naar
boven cn zoo kon die strijd een veer
tigtal minuten duren. Zonder de va
ten was het Jot hoogstwaarschijnlijk
in «enige minuten beslist geweest.
En wat zou er dan geworden zijn van
de 46 passagiers, die t© midden van
een dikke vuile rook en aschwolk
stonden? Want de slag trof ook do
aschpia&t. D© asch werd in greuzel
tot boven het schip gee agen. Wij
hebben de zwart gespikkehle kleed ij
gezien van onzen zegsman. De stoom-
pijplotdingen sprongen. Machineper-
eoneel en ook passagiers moesten hun
weg zoeken door wolken van stoom
en het mag een wonder boeten, dat
er niet moer verbrand zijn. Het aan
tal gewonden bedraagt niet vijf.
rnaar zes, waarvan drie roer ernstig.
Vofen die door de dikke wolk van
aseh of stoom blindelings hun weg
moesten zoeken, stonde:, nog aan t
gevaar bloot, sn een dooj- de ontplof
fing g«Uigen gat t© vallen on in do
machinekamer terecht te komen. De
drie denden moeten uit elkaar gesla
gen zijn. Ze lagen iu de verbrijzeld»
massa, in den chaos die d© machine-
kamer vormde en waren natuurlijk
geheel onherkenbaar. De derde ma
chinist word nog door stoom ver
brand, ofschoon hij van <jen nooduit
gang .gebruik maakte. Een der ge
wonden heeft stoom ingeademd, was
inwendig verbrand en gaf htj zijn
aankomst in Vlissingen nog bloed
op, Deze bijzonderheden wijzen wel
op het ernstig karakter van d© ramp.
Op dat oogenblik was geen enkel
schip in de nabijheid. Dank zij de
kabute en vastberadenheid van den
kapitein, de officieren en de beman
ning, ging het afioteu dor sloopon
zeer vlug en geregeld Toen d© s'.o*»-
pon in zee waren, daagde een Engel-
schc torpedoboot op. Eerst herkende
men ze niet en hie'.d uien liet vaar
tuig voor een Duitschor, hi do boot
van den tweeden officier bevonden
zich tal van Betgen. Doz© dachten -
aan de „Brussels" uuu 't lot van ka
pitein Fryatt. Was t wonder dat een
puniek ontstond? Maar de torjiedo-
ooot bleek een Brit. Hulp i>eboefde
zo met te bieden. De zee was spie
gelglad. Toch bleef t Engelsch mari-
ncvaartuig in de nabijheid en voor
steeds anel in 't rond om zich niet
bloot t© etelien aan t gevaar door
oen Duitschen onderzeeër getorjie-
deerd te worden. Later nam liot de
Engelscli© koeriers en de officieel*
kooriersmail over en stuurde ©on dok.
tor naar de „Noordhindor" om de
gewonden te verbinden. De tocht
naar de „Noordhinder" duurde ruim
oeai uur. Men moest ook togen don
stroom o-proeien. Een eerste l>ericht
uit 's-Gravenhage meldiie, dat do
..Koningin Wilhelmina drijven do
bloc/ en d© sloepen naar boord terug
keerden. Deze voorstelling Is niet
Juist. Nooit is het plan geweest do
passagiers naar 't schip terug to
brengen. Wel hoop:© men dat de
„WHheiminadrijvende /ou blij
ven. Daarom wilde men eerst de pas
8agiers naar de „Noordhinder" voe
ren en dan zou de bemanning .erug-
keeren om zoo mogelijk de ..WilheJ-
mina' naar Rotterdam t© brongen.
De eerste officier keerd© mot ©enige
mannen aan boord terug, hoeft nog
een deel der niaii gered, maar moest
toen weer het w rak verlaten. Ook
werd er in 't eerste bericht gewaagd
van oen vermiste sloep, welk bericht
hier te VHssingen onder familieleden
van de opvarenden veel onrust wekte.
Deze sloep nam de mail en onder
vond daardoor vertraging. Van de
„Noordhinder" roeide men ze tege
moet. De kapitein zond den 2den
officier met de gewonden en ©enige
passagiers voor af naar den „Noord
hinder". In die sloep is vri'i geloden.
Sommige gekwetsten lagen kreunend
neer, handen en armen waren rauw
vleeach; T vel was opgcschronipeld
als papier. Twee sloepen van het
lichtschip naman de onjrelukkigen
over. De passagiers hielden zich
goed. ln sommige booten zamelden z©
geld in voor de matrozen en gaven
z© ruim sigaren en sigaretten. Eeni
ge Franschen hieven de MareerUaiso
aan. 't Laatste wat men van de Ko
ningin Wilhelmina" zag was de Hol-
landsche vlag op den achterstoven.
Ze bieef geruim en tijd boven water.
Op d© „Noordliinder" was de oat-
vanget alterhai-telijkst. Een woord
van lof komt die trouwe bemanning
Feuilleton
16)
Jij, Jonge—? brulde de verschrik
te rooker.
Nu? Waarom zijl gij niet eerder
uitgestapt? Moet ik. u een handje
helpen? vroeg de conducteur.
Dat ellendige EastnEnd, pruttel
de de jonge inan, terwijl hij de etraal
overstak. Waarom zendt Lady Louise
Morland mij toch altijd naar die el
lendige Mows, ik begrijp er niets van.
Nu, ik kan haar ditmaal vertellen,
dat liet huis leeg is en de volgende
week afgebroken zal worden.
Eu zoo kwam Philip in botsing met
den klerk der firma Sharpe en Smith,
<i:o door de bezorgde Lady Moriand
vas uitgezonden om zijn verblijf
plaats te ontdekken-
D© arme vrouw betuigde Philip hare
dankbaarheid en zeide dat hij zsker
«eu goede moeder moest hebben.
Mijn moeder was mij zeer dier
baar, antwoordde hij droevig, maar
zij is nu dood. voor altijd voor mij
verloren.
Arrno jongen! En is uw vader
ook dood?
Ja. Reeds lang geleden.
En waar woont gij nu?
O, zeide hij, ik heb in 't noorden
van London gewoond, maar ik ga er
weg. Waar ligt de waascherij, waar
van gij spreekt? Ik zal u er eens ko
men opzoeken.
In James Street de eenige
daar. Vraag maar naar juffrouw
Wrigley.
't Is gelukkig voor u, dat gij ver
sland van wasschen hebt, of het zou
or slecht voor u -uitzien.
Maar dat heb ik niet, zoide zij.
Doch lik zal het wel spoedig- loeren.
Het is niet het wenk, waar ik tegen
op zie, maar de omgeving. Voor mijn
huwelijk was ik onderwijzeres. Mijn
man was ingenieur. En nu is alles
voorbij.
Nog niet alles. Het kan nog wel
eens heter worden. Vaarwel.
God moge u zegenen, zeide zij
ernstig, toen hij op eenigeu afstand
van Johnson's Mews uitstapte.
Hij drong door de drukke straten
heer., niet langer bezorgd \oor zijn
meteoor. Zijn moeder zou daar wel
zorg voor dragen. De opmerking van
juffrouw Wrigley over zijn moeder
had hem goed gedaan Nu. juffrouw
Wrigley zou zijn moeders nagedach
tenis nog wel eens zegenen!
Hij ging O'Briens winkel voorbij en
zag den ouden man achter de toon
bank zitten. Aarzelend bleef hij staan,
zou hij binnengaan of niet? Toen
deed hij het eerste
Goddank, Phil, dat ik je weer
zie, riep zijn oude vriend. Waar ben
je toch geweest? Heb je gehoord, wat
mij overkomen is met mijn pen«ioeu7
Ik heb er met geen men sch over kun
nen spreken.
Dit was niet heel juist. O'Brien had
er met de heele buurt over gespro
ken. Maar door zijn verhaal vergat
hij naar Philip en zijn «teen te vra
gen. Philip leende een «ohop, een
schuier en een sterken zak. zonder dat
O'Brien vroeg,, waartoe die dingen
moesten dienen, hij sprak maar ötecde
door over het onrecht hom aangedaan.
Zoo was het Philip gelukt de noo-
dige werktuigen to verkrijgen, zonder
de aandaciit te trekken. Hij wachtte
eene geschikte gelegenheid af, en het
gelukte hem ongemerkt Johnson's
Mews binnen te gaan, De deur van
no. 3 was gesloten. Hij stak den sleu
tel in het slot en trad binnen. Het
was heel donker in de kamer, maar
hij wierp zijn last neer on 6loot de
deur weer achter zich. Toen ging hij
ai tastend r.aar den schoorsteenman
tel, waar bij een kaars en een doosje
lucifers had laten liggen. Zijn laarzen
kraakten, toen hij hop over wat hij
wist. dat meest diamanten waren, en
hij struikelde over de matras voor den
haard.
Ja. de kaar» was er en weldra had
hij een licht. Een enkele blik toonde
hem, dat alios nog juist was, zooals
hij het Zaterdagmorgen had verla
ten.
Hij begon nu geregeld te werken.
Eerst maakte hi; vuur aan, wan: het
waa een koude avond. Toen schudde
hij zijn matras uit en veegde den
vloer, zoodat alle witte steentjes,
waarmee die bozuaid was op een
hoop lagen. Hij verzamelde deze in
een courant en maakte er een pakje
van, dat hij weer iu een dikker stuk
bruin-papier wikkelde en met touw
stevig vaat maakte.
Er waren honderden kleine dia
mautjos in dal onaanzienlijke pakje
en verscheiden er van zoo groot als
erwten. Het resultaat van zijn vegen
zou meer dau duizend pond zijn.
Na nog een» goed ui alle hoeken ge
zocht en na zich vergewist te hebben,
dat er mets was overgebleven, da!
achterdocht zou kunnen opwekken,
opende hij do achterdeur en ging
naar bulten.
De wind was gaan liggen Bij het
flauwe licht van de kaars kon hij op
het kleine plaatsje duidelijk de witte
steentje» ea de donkorder stukken
metaal zien liggon Ilij begon bij den
drempel en veegde flink door, to: hij
vier groote hoopen op de steenen had
verzameld. Hij had geen tijd de stuk
jes gebroken slruatsteenen uit de
fragmenten van den meteoorsteen te
zoeken, alles veegde hij nu maar sa
men, om het later zorgvuldig te on.
derzoeken.
Hij bekoek nauwkeurig de venster
banken de deurposten, de sluiting
van het kolenhok aan den anderen
kant van het plaatsje, zelfs de muren
en veegde elk stukje metaal er al. HIJ
had moor couranten noodig en wel
dra ook gebrek aan touw. Toen ging
hij weer het huis binnen, maakte liet
dikke touw los, waarmede hij zich
had willen ophangen en ontrafelde
iiet in strengen. Weldra had hij over
vloed van siert: koord en vier dikke
pakken werden bij het eerste gevoegd.
Zij waren zwaar «n wogen elk ver
eclwidenie pondon. Toon hij zo naast
elkaar tegen den muur onder het
raaan zotte, rees er een onvoorziene
moeilijkhoid voor hem op.
Indien deze stukjes roods zoo zwaar
waren, hoe zou hij dau den meteoor
zelf uit het gat kunnen lichten, waar
in hij lag en hein brengen naar ©en
veiliger plaats dan Johneon'e Mows?
Een koude rilling liep door zijn le
den Voor het eerst sedert het verla
ten der gevangenis vreesde hij eene
mislukking van zijn plan. Haastig
groep hij de kaars, snelde naar het
plaatsje en hield het üebt boven dc
opening. Toon riej» hij luid
Hoe Moest ik zoo gauw hot v er
trouwer, op moeder verilwon? Want
de groote metaaimaesa grooter dan
de grootste 'soort kanonkogel was
in alle richtingen gespleten. Do re
gen en de stoom hadden hun werk
goed geduun. Het was zelta mogoli.k.
dat hij niet eens dc schop behoefde
te g<4>ruik«n, maar eiken afzonder
lijken klomp er met dc hand kon
uithalen. Terstond bracht hij die ge
dachte ten u'lvoer en haalde zoo dikke
«tukkon te voorschijn. Ilij merkte
op, dat zij vol zaten met doffe oteo
non. 6ormnig© zoo groot als duiven
eieren. Indien de collectie ln Isaac-
stein's brandkast vijftig duizend pond
waard was. moest deze van «ene fa
belachtige waarde zijn.
Maar nu bleef de moeilijkheid van
vervoer nog over, Zijn oorspronkelijk
plan was geweest, den gohaolen mo
teoor in den groot-en zak te borgen,
wolkon ilij van O'Brien had gok regen
en al zijn kostbaarheden in eon etc
vigon koffer te bergen, dien hij d«'n
volgenden morgen wilde koopen. Dai
plan moest hij nu opgeven, het go-
wicht zou te groot zijn.
Het was geen gemakkelijk werk
den meteoor bij gedeelten naar boren
te brengen. He; gelukte hern echter
en weidra lag daar een groote hoop
ijzererts, met diamanten er ingesto
ken. evenals amandels in een brui
nen koek. Het gat was nu leeg, doch
een nader onderzoek «telde hij tot
den volgenden dag uit
(Wordt vervolgd.)
