NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
S4a Jaargang f2o. 10178
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
OIKSDAQ IS AUGUSTUS 1SI9
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maandeni van 1—5 regels 75 Cts.iedere regel meer 15 Cts. Bulten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Haarlem van 1 —5 regels f 1elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad .De Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond f 1.50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.— e)lte rege, me€r J0 Cts contant
Geïllustreerd Zondagsblad, 'voor Haarlem' 037Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post. .0.45 totefcommonaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave dor Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Baitenspaarne f2. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad Is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Bultenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. pe Veneering der (per week) g©ot»o«moerden wordt gewaarborgd door ,,The Ooean" Rokin 161. Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 16 AUGUSTUS.
Muziek in dein Hout.
Gr. Korte; Kerkconoert door do
Wognummers.
Bioscoopvoorstelling en: Cinema-Pa
lace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Ajjollo-Ttihoater, Bartsl-
jorissiraat.
Stadsnieuws
KON. NAT. STEUNCOMITÉ.
Onder do bijdragen in de week van
2 tot en met 9 Juli ia er een van dco
heer A S., te Bloemendaal, .van ÏOOO
In, totaal is ontvangen 4.003.243.80.
Het Tooneel
„D e g e k ro ond e L e e rs s e."
Michlel de Swaen was een zeren-
tiende-eeuwsehe dokter die het he»l
zijner patiënten blijkbaar niet alleen
zocht in de medicijnkast, doch ook
het welzijn zijner medemensohen be
oogde door in gebonden stijl klucht
spelen Lo vervaardigen. De jool en de
leutigheid van z'n tooneelpereonagce
moeten wel meegewerkt hebben, om
den Vlamingen van zijn dagen nu-
en-dan eens een gezonde leverschud-
ding te bezorgen. De schrijver
van ,.De Verheereiyckte Schoenlappers
of de Gecroonde Leersse" woonde Ie
Duinkerken, dooh z"n kluchtig gees
teskind reisde het Vlaamsche land
door. kreeg zelfs eenige jaren gele-
den een plaatsje in de uitgave van
het Fransch-VIaameche Comité, en
heeft zoo"n hardnekkig leven, dat 't
nu na 230 jaar bij 't „Neêrlamdsch''
voor hei voetlicht ie gekomen.
Van der Horst die den Teun is, den
schoenlapper, speelt, heeft dit vasten-1
avondspel te voorschijn gehaald en
opnieuw in scène gezet. En hij heeft
er eer van. Wat een aardig
tafereeltje had hij van de Bru6-
eeteche schoenlapperij geinaakt, om
daarin de echiiderachwg-aangekleede
leutige luiden te doen dollen en
sohransen. De Swaen heeft voor d:l
boertige aiuk een van de veie legen
den, die er ui dien tijd ovor Keizer Ka>
rel den Vijfde de ronde deden, ge
bruikt. John Timrott, die de voor- en
na-reden op een zeer goede wijze uit-
Bpreekt en menigmaal ons bracht
onder de bekering van het zoetvloeien
de Oud-Vlaamscii, lichtte de gebeur
tenissen toe en be-xooraliseecde daarbij
et>n beetje zwaar, maar toch wel raak,
de luunen van zijn Keizerlijken mees
ter, die, op de markt verlekkerd op
een vet hoen, dat daar gekucht wordt
door Maey, des eohoenlappera vrouw,
op den vastenavond in het gezin van
Tennis binnenrolt om daar aan hei
kapoen mee te schransen.
't Wordt eir een vroolijk tooneel,
waarbij de vrijers van Ja-
queüjne, Tennis" dochter, zoo
lekkertjes beneveld worden, dat
ze over elkaar heenrolleii en
voor den scliouw hun roes uitslapen.
Om die vrijers Jooren en Kosen loopt
"n gTOöt deel van do verwikkeling.
Kosen, de rijke knecht, is do begun
stigde van den vader. Maax z'n vad
sigheid en z'n niet heel indrukwek
kend voorkomen Hunsche had. er
een potsenmaker van gebrouwen!
deden het lieve JaqueJijaitje zelf en
ook haar moeder Maey aan Jooren
den voorkeur geven. Bijlo, dat was
ook eerst een lustige kwant en Wil
lem van der Veer speelde 'm zoo
rap en pleizierig, dat de tegenstel
ling lusschen hem en Kosen nog
grooter werd en men zonneklaar be
greep, waarom het jonge hartje don
Hinken Jooren verkoos. Dot 't ten slot
te zoo mocht zijn, togen hot ptiaro. van
vader Antheun in, bewerkte de kei-
rei'. Want toen Timrott den morgen
na "t slempersmaal, waar de onbe
kende gast had aangezeten, het ge-
bede gezin met schrikkelijke bedrei
gingen voor den Keizer daag
de, ging do bloode Koecn er
van door en Jooren, do veel-
geprezeme, was 't, die ridderlijk
mee ten hove toog, om z'n baas met
vrouw en dochter bij -te staan. Toen
kwam ieders ware aard aan den dug.
Jooren kreeg zijn Jaquelij'ne en
baas Team werd de „verhee
reiyckte schoenlapper", toen Keizer
Karei hem verlof vorleende als ult-
hangteeken „de Gecroonde Leersse'
te nemen.
Het was een grappig, vroolijk spel
«n al klonken niet alle kwinkslagen
tu 2(lste eeuwener ooren even kiesch,
men had een genoeglijken avond.
Men zegt, dat sinjeur Van der Horst,
die de leidinghe had, te Amsterdam
den Tounis wat droog speelde. Z'n
8Pel te Haarlem was echter van vroo-,
'ijker aard; menigmaal hadden
we gelegenheid bij hem een
door het spel geestig geteemen
den kop te bezien „Maey, syn wijf"
(Betty HoitropVan Gelder), deed
tegen haar man als een fel katyf, tot
hij In den perikel geraakte, waarna
zy de 'ieftolligste schoenmakers-
vrouw word, die men zich denken
kan. Hoeft men het nog op te mer
ken, dat zij zich ook van haar goed-
hartigsten kant toonde tegen de
minnelijke Jaqnelijnel Het „iieveke"
speelde guitig, schuchter en boos,
naar het stuk 't vroeg. Rika Hopper
maakte er dan ook een pl ei zant rol-
lijke van. Van Dalsum had de nlet-
zware bezigheid Karei V voor te stel
len. Hij bracht 't ea* met eëreaf.
Zoo heeft het gezelschapje ons een
treffelijke©. avond bereid; maar waar
zot 't publiek nu weer?
JAC, C. M. Jr.
IN DE KROON. Het Ned. Ope-
rette-2-ezelschaD heeft Maandagavond
zijn serie ,.kennis"-vooretall;;nKen be
sloten mei de oovoerinz van de ope
rette ..De brave Hendrik".. Het suc
ces was niet minder dan de vorige
daeen met do „Kioo-Koningin" ge
oogst Al don tiid. dat het scherm om
hoog was. Is er door de taJriike toe-
schouwers hartelijk gelachen om de
dolle verwikkelingen, die zich voor
het voetlicht afspeelden, 't Zijn dan
ook wel wondervolle avonturen, die
de brave Hendrik en ziin niet minder
ondeugende schoonvader beleven I
De hoofdrollen waren in goede han
den. Hoewel er ceen programma's
verkocht werden, vielen de meeste
spelenden wel te herkennen M. VI-
eeveno was esn uitstekende stoute
HendrikAndré van Dijk gaf een
welgeslaagd type van een gchoonv)
dere die met z'n schoonzoon concur
reert ln ondeugende streken meluf-
frouw S. van Dijk stal als de ope
rette-actrice Isabel niet alleen do
harten van de verliefde heeren op t
tooneel. maar maakte zeker ook wel
veroveringen in de zaaL Ook de an
dere medewerkenden kweten zich
uitstekend van hun laak. o. a. werd
ila rol van de lastige schoonmama
zeer verdienstelijk gespoeld.
De toehoorders toonden zich zeer
voldaan over het aardige spel. den
gceden zang en de mooie muziek, ge
tuige het aanhoudende applaus. Na
enkele succes-coupletten waren da
bijvalsbetuigingen zóó aanhoudend,
dat gebisseerd moest worden.
Het Ned. Operette-gezelschap heeft
in ziin tegenwoordige samenstelling
in Haarlem een goeden indruk ge
maakt. In het aanstaande seizoen
zal het hier wel o© belangstelling
kunnen rekenen 1
PERSONALIA. Benoemd is tot
lid der Kamer van Toezicht over
tnort-ariesen en candidaat-notarissen,
gevestigd te Haarlem, de heer H. J.
Raedt, inspecteur der registratie en
domeinen te Haarlem.
Geslaagd is te 's-Gravenhage
voor Fransch 1. o. mei. P. J. M. v. <J.
Heydo. te Haarlem.
DJERENanSHANDBLINa Do
palfrenier F. M. heeft in den Schoter-
singol twee jonge honden verdron
ken, Dat deed hij in een zak, die niet
voldoende met steenen bezwaard was,
zoodat de beesten op langzame, pijn
lijke wijze gedood zijn.
BALDADIGHEID. De baldadige
flobertpietoolschuttera in de Pope-
lingstraat, zijn opgespoord, 't Zijn
twee scholieren, D. W. W., 18 jaar,
uii Delft en M. W. M. D., 15 jaar,
Ra am vost.
FRANS HALS. 29 Augustus zal
het 250 jaren geleden zijn, dat Frans
Hals, de schilder aan wien Haarlem
zijn schaden en zijn roem te danken
hoeft, te dezer slede overleed. I-Iij.
•bereikte een leeftijd van meer dan
tachtig jaren, doch „zijn oog was
nog niet verduisterd en zijn frisoh-
heid niet van hem geweken'. Levens
lust, werkkracht, helderheid van oog
en van Itart, vastheid van hand,
frischheid van opvatting met deze
middelen, aldu3 schroef eens wijlen
Ds. Jo. de Vries, werd Hals de roem
en bleef hij tot het laatst van zijn
leven de held van de Haarlamsche
schilderschoolHij was omstreeks
1580 geboren te Antwerpen en werd
later imvonor van Haarlem, daar
zijn vader naar hier verhuisde, Hij
werd leerling van Karei van Mandor,
waaruit blijkt dal hij reeds vroeg het
penseel hanteerde, want reeds in 1(502
ertrok genoemde meester. Wij we
ten ook, dat hij in "1611 gehuwd was
met Annette Hermans, die spoedig
overleed. Zes jaren daarna in 1G17
trouwde hij ten tweede mal© met
Lysbeth Roijniers, wonende te Spu-
rendam. Deze heeft hem overleefd.
In. het laatst derJ6e eeuw werd te
dezer stede een ondernemingsgeest
getoond, die eerbied afdwingt. In
1573 geheel verarmd en uitgeput na
he4 langdurig bdeg door dn Span
jaarden, trof onze stad in 1576 weder
een ramp, daar door de moedwillig
heid of brooddronkenheid van een
gedeelte der bezetting, een vreeselijke
brand ontstond, die ijiet minder dan
4-19 huizen in de asch logde. Eer» in
Maart 1577 kwam er verlichting,
toen de Spaonsche bezetting voor
goed vertrok. Daarna kwam een pe
riod^ van opbloei. De moed was er
niet uit bij do Haarlemmers. Poor
ten en verdedigingswerken werden
hersteld of opnieuw opgebouwd,
hleekeiijen aangelegd, het Spaarne
werd uitgediept, de Hout beplant, do
stad vergroot, terwijl zich in onze
stad een ÖJ0 700 Vlaamsche, huisge
zinnen vestigden, die uit hun vader
land waren gevlucht en alhier een
bijzondere uitbreiding aan het fa
briekswezen gaven.
Ook bezat Haarlem in het begin
der 17e eeuw een bloeiende schilder
school. Toen Frans Hals in onze 9lad
kwam, waar in de vorige eeuw een
Maerten van Heeniskerck en een Jan
van Soorel hadden gewerkt, vond hij
or van Mander, Goliziua en Cornelis
Corneliszoon. Deze drie kunstenaars
hadden hier een z.g. schilderswinkel
of academie, waar llals zijn o pleading
ontving. Maar behalve deze drie
moet hij nog meer bekwame schilders
ontmoet hebben. En wij denken dan
aan de beid© de Grebbers, vader en
zoon, aan Soutman, Pot, e.m.a.
Haarlem was de stad voor Frans
Hals. In hel bloeiende en zich steeds
uitbreidende Haarlem gevoelde de
vroolijke schilder zich thuis me>t zijn
niet minder vroolijke kunst-kamera
den. In 1616 leverde hij zijn eerste
schut-terstuk, maar het is wel zeker,
dat hij vóór dien tijd al heel wat
werk had afgeleverd. Daarna volg
den meerdere groote stukken, zij het
mot langere of kortere tusseherapoo-
zeu. Van vóór 1616 tot 1665 heeft hij
het eene portret voor liet andere na
geschilderd, do schutters, die zich
zeiven zoo gaarne zagen, in tal van-
Doelenstukken geconterfolt en tus-
schen de bedrijven door, naar dan
luim van het oogenbük en van zijne
ontmoetingen, zingend© kinderen en
vroolijke drinkers afgebeeld, zoodat
zijn naam op aller lippen zweefde en
hij een ongekende populariteit ge
noot. Wie in doze dagen iets wil we
len over de kunst van Frans Hals,
leze het aardige boekje met gekleur
de afbeeldingen van wijlen onzen stad
genoot Ds. Jeronuno de Vries, die
met zijn vriend den heer 1L D. Tjeeuk
Willink, cLoor deze uitgave onze kunst
litteratuur ven zeerst© heeft verrijkt.
Er zijn aan Frans Hals verschil lende
auecdoten verbonden, die alle wijzen
op zijn eigenaardige opvattingen om
trent het leven. Hij heeft door zorge
loosheid en misschien ook wel omdat
men misbruik maakte van zijn goed
heid, een kommervol leven geleid.
Van alle zijden werd hem steun ver
leend, ook van stadswege, doch zon
der succes. Toen hij overleed, liet hij
zijn vrouw in armoede achter. 2 Sep
tember 1666 werd zijn stoffelijk over
schot in do Groote Kerk ter ruste ge
legd. Men heeft Frans Hals te Haar
lem naar waarde geëerd. Men denke
aan zijn op 14 Juni TJtW onthuld
'standbeeld en aan oils museum,
naar liean genoemd, dat een ware
tempel der kunst mag worden ge
il ©eten. Haarlem is hem ook zeer
veel verschuldigd, want niet het
minet door zijn nagelaten werken is
onze stad tot in alle werelddeelen
beroemd geworden. Zullen in de
lierdenkingsdiagen de volgende weken
onze inwonei-s in de gelegenheid ge
steld worden eens op een meer bij
zondere wijze kennis te maken met
de kunst van Frans Hals?
GEVONDEN VOORWERPEN
Terug te bekomen bij Bureau, Sme-
destraat, een lorgnet. A. Teunissen,
Drappenicretraat 2 zwart, een ge
wicht. A. Rood, Colen6ostraat 8, Scho
ten, een kmdersohoentje, J. Strengere,
Houtmrakt 11 E, eea>. hoed.
(Zie vervolg" Stadsnieuws op pag. 2)
dit üe Omstreken
IJMULDEN. Bij 't voetbal-
sp eL Bij den Zondag alhier voort-
gezetten bekerwedstrijd, waarbij E.
D. O. I van Haarlem uitkwam tegen
Holland 1 van Alkmaar werd een lid
van het Alkmaarscbe elftal tegen den
gnond geworpen, waardoor hij een
arm brak en den pols ontwrichtte.
BEVERWIJK. Groenten-
markt. Noteerintr van 14 Augus
tus 1916 Postelein per mand 25 ct..
Andijvie 100 str. f 1.50, Wortelen 100
bos 4—f 6. Komkommers per 100
1/6—ƒ7. Aardap. klei per Heet ƒ3.50—
ƒ4, ld. zand ƒ5, Peulen per kilo 16
ct. Daopers Der kilo 12—14 cfCapu-
cijners per kilo 1?14 ct., Raspers
,per kilo 1-118 ct., Tuinboonen per
kilo 4 ot.Snijiboonen p.er kilo 15 ct.,
Heeremboonen per kilo 13—15 ct,
Roode kool per 100 6—8, Bloemkopl
,per 100 10—li, Sla per 100 krop
/li 1.20. Pieterselie per bos 5 ct.
Selderie oer bos 5 ct. Morellen per
kilo 60 ct. Aardbeien per mandje 8
ct. Frambozen per mandje 14—20 ct.
Bessen per kdo 40—50 ct
ZANDVOORT. - Temperatuur
der Ze e. Temperatuur van het
zeewater o© heden 07 gr. F.
Publieke Werken. De
lieer M. Koning heeft bedankt voor
de benoeming tot lid van de Commis
sie van Biistand voor Publieke Wer
ken. Reden tot dit niet-aanvaaraen
van deze funotle ceeft hem do keuze
van den wethouder F. Zwaan tot
voorzitter der Commissie".
Voor den Raad. Bur-
cemeester en Wethouders stellen den
Raad voor aan de Algemeone" Ned.
yereeniging voor VreemdelinRenver-
kaor tot wedorapzeesens een iaarliik-
sche donatie van 20 toe te kennen.
Voorts verzoekt het College muohll-
gLng .om ten behoeve van door do
N. V. „Middenstands-Credietibank
voor Haarlem en Omstreken" aan
inwoners dc-r gemeente Zondvoort
verleende credietan. deze gemeente
als bonc te doen optreden tegen-/er
dio Bank voor 27 uCt. van credieten
niet boven de 1000.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Indlsohe iogorhervormlng.
Ingediend Is een wetsontwerp tot
wiizicing van artikel 113 van het
reglement on het beleid der Regeering
van Nederlandsoh-Indië. vastgesteld
(bii de wet van 2 September 1854. Het
wetsontwerp heeft ten doel do moge
lijkheid te oroenen om voor Nedet
lamdech-Indië geleidelijk over te gaan
tot een ander stelsel van leger
vorming. waarin de ilhanfl aan de
sohultteriien of andere gewapende
vereaniaingen tn artikel 113 van het
regeerinsgreglement toegedachte taak
zal worden opgedragen aan afdeeLm-
gen van het leger. Art. 113 tal dan
aldus luiden ..On den voet. bij alge-
meene verordening te bepalen, zijn
de ingezetenen verplicht mede te wer
ken tot bewaripg van rust en orde
en. wanneer zil Nederlandoche on
derdanen ziin. tevens tot bamdhavlna
van het Nederlaudsch gezag in Ne-
derl andsch-Iaidiö".
Blijkens de Memorie van Toelich
ting Is deze legerhervormlng om
meer dan één reden noodzakelijk ge
worden. In de eerste plaats stelt de
instandhouding van een leger als het
tegenwoordig©, dat uitsluitend door
werving wordt biieengebraoht. steeds
hoogere eïscben aan 's lands geldmid
delen. zonder dat de weerkracht
wordt verslerkt. maar bovendien
kan. ten gevolge van de üi den loop
der laren veranderde maatschappe»-
lüke toestanden in Nederland, zoowel
als in Indië, door werving reeds se
dert lang niet meer worden voorzien
in de heihoefte aan Europeesche mili
tairen. niettegenstaande in de aan-
nesnings- en dienstvoorwaardon aan
zienlijke verbeteringen werden ge
bracht. Ter o ogenblikkelijke voorzie
ning in dezen toestand werd ten vo
rige© Jare voor militaire© van de
Nederlandsohe landmacht vrijwil
ligers zoowel als dienstplichtigen
de gelegenheid opengesteld om op
korten termiin en under het genot
van verhoogde premiön. bii het le
ger in Nederlandsch-IndiÖ te worden
ingedeeld, dooh ook deze maatregel
werd alleen aanvankelijk met eeni-
gen goeden uitslag bekroond. Naar
het oordeel van den minister zal de
Aetnvullinc van het Europeesche ele
ment dan ook slechts kunnen worden
verzekerd door de invoering van den
dlanstoïicht. waarin hij ook het
eeriize middel ziet om het aanzian
van den militair beneden den rong
van officier te verhoogen. In de
tweede plaats is de invoering van
dan dienstplicht noodzakelijk, om te
kunnen geraken lot verhooging van
de weerkracht te land. Het onderha
vige ontwerp zal. wet gewordeu. dj
gelegenheid aanbieden een stelsel in
het leven te roepen, waarbij alle Ne-
derlandsche onderdanen, daartoe in
staat, zich op doeltreffende wiize
kurmen kwijten van hun zedelijke
verplichting, ora mede te vrerken. niet
alleen tot het bewaren van onde en
rust. maar ook tot het handhaven
van het Nederlaudsch gezag in Ind i.
In dat stelsel zal het eerste gedeelte
van vorenbedoelde verplichting, d. w.
z. de door het tegenwoordige artikel
113 van het regeerings-reglument aan
dn schutterijen onaelecde hoofdtaak,
worden ocaediagen aan ..de land
weer". bestaande uit de oudste lich
tingen van de bii de infanterie inge
deelde dienstplichtigen. De bestaande
verplichting van alle ingezetenen,
om. desgevorderd. mede te werken
aan het bewar»" van rust en orde. is
in de nieuwe lezing echter tevens
behouden, zoodat als het noodig is
ook niet-onderdanen daartoe zul
len kunnen worden geroepen.
Het ligt in de bedoeling, om zoo
spoedig mogeliik tot de invoering
van den voorshands tot den dienst
bii de landmacht te beperken
dienstplicht voor alle groepen van
onderdanen over te gaan. Daar de
voobereUling van de invoering van
een militie voor de Europeanen ech
ter verder is gevorderd dan die van
de invoering van een militie voor de
ni et-Euro peescha onderdanen, laat
bot zich aanzien, dat de eeihtbedoelde
spoediger tot stand zal kunnen ko
men dan de laatste.
De dienstplicht voor Europeesche
Nederlandsche onderdanen zal zijn
..Der&oonliik" en ..algemeen Aan
gezinnen, die hulpbehoevend zouden
worden door de opkomst voor
oefening of bil mobilisatie van den
kostwinner, zal een schadeloosstel
ling ziin toe te kennen. Do dienst
plicht zal ongeveer op eenzelfde©
leeftijd moeten bezinnen als hier te
lande, de diensttijd echter 13 jaar
duren.
De bii de infanterie iiigedeeldie
dienstplichtigen zullen acht jaren be
boeren tot de militie en viif jaren tot
de bovenbedoelde landweerde bij
de andere wapens en diensten inge-
deelden blijven hun zeheelen dienst
plichttijd tot de militie behooren. De
duur van de eerste oefening zal zoo
moaeliik niet langer zijn dan die
voor de Nederlandsche militie her
halingsoefeningen zullen worden ge
houden eens in de drie jaren, telkens
voor ten hoogste 16 dagen. De diensb
Dlicbtige. die in Nederland reeds ©en
eerste oefening heeft doorloopen. zal
daarvan in Indië zijn vrijgesteld en
daar te lande alleen deelnemen aan
de herhalingsoefeningen van de lich
ting. waartoe hii volgens ziin leeftijd
behoort.
Het ligt in de bedoeling, kader-
plicht in te voeren, terwijl uitstel van
opkomst voor eerste oefening moga
lijk zaJ ziin.
Dienstoliclrtigen zullen fllet deel
nemen aan ..militaire expeditiën", die
no« nood ia mochten ziin tot bevesti
ging van het Nederlandsch gezag in
sommige streken van de Buiten
bezittingen. Bii mobilisatie zullen de
dienstplichtigen der landweer, voor
zooveel noodig, ter beschikking van
de hoofden van «westelijk beetuur
worden gesteld voor de handhaving
van rusi en orde: overigens blijven
zii beschikbaar voor het verrichten
van cdensten ton behoeve van de ver
dediging.
Voor zoover de geldelijke gevolgen
van de invoering van den dienst
plicht in Indië thans zijn te voorzien,
k'an wüden medegedeeld, daft de op
richting van nieuwe kazernee of an
dere gebouwen voorlocroi« niet noo-
dig zal ziin en dat volgens een zoo
nauwkeurig mogelijke berekening de
alceheele invoering van den dienst
plicht alleen voor de Europeanen,
gepaard met een evenredige hJtrim-
pin» van de vastgestelde sterkte der
Europeeeohe vritwilligers. geen noe
menswaardige wijziging in de jaar-
Hiksche legeruitgaven ten gevolge zal
hebben.
Bii <le invoering van den dienst
plicht zal zooveel mogeliik rekening
worden gehouden met de pereoonlii-
ke belangen van de betrokkenen.
Daarom aesht de Minister het niet
alleen aewenscht. dat uit de Neder
landsche Militiewet de in punt 6o.
van het le lid van artikel 21 genoem
de on in artikel 33 nader omschreven
vriietellhig van den dienst bij de mi
litie wesens toekomstige woon
plaats in de koloniën ol bezittingen
des Rijks ln andere werelddeelen
komt te vervallen, maar tevens dat
voor de hier te lande niet-dienstplich-
tiae iongeiieden. die voornemens zijn
ziah in Indië te vestten en aldaar
dnm&tulicbtig zullen worden, de ge
legenheid woTdt geopend om. door
het aangaan van een vrijwillige ver
bintenis bij de Nedertandeche land
macht voor den duur van de eerste
oefening, die oefening hier te lande
te doorloopen.
DOOR DHN DRAAD GEDOOD.
.Uit Thorn wordt aan de Telegraaf"
gemeldZondagnacht bleef de 56-
iarige landbouwer Mabhieu Leeters
nabil grenspaal 156 aan den draad
dood. Hil wilde met een ziiner fami
lieleden aan de overzijde epreken.
Aan een Duitsch militair, die de
wacht hield, een boterham overrei
kende. kwam hii ongelukkigerwijs
twin den draad, met hei bovenvermel
de. noodlottig «evolg. Zijn dochter,
die bil kern was. wilde den vader nog
bevriiden. doch bekwam zoo hevige
brandwonden aan hoofd en handen,
dat men ook voor haar leven vreest.
De Duiteohers legden, daar het onge
luk on Belgisch grondgebied gebeur
de. beslag op het lijk.
INBRAAK. Zondag werd in een
huis in de Linaneuestraat te Am.
sterdam tijdens afwezigheid der be
woners ingebroken. De dieven namen
1400 aan papier en klinkende munt
mede. tevens een postspaarbank-
boekje ten bedrage van 100 en een
gouden horloge niet langen ketting.
ONGELUKKEN. Zaterdagavond
is to Ulvenhout bij het zwemmen ln
de rivier de Mark de soldaat Derwall
uit Spekholzerhcide verdronken.
PRINS HENDRIK TE DAVOS.
Men schrijft uit Davos-Plavz, d. j. 10
Augustus aan het ,.Alg. Ifandels-
blad Hedenmorgen kwam de Prins
der Nederlanden te Davos. Aan het
station verwelkomd door den waar-
nemenden consul M. Craandi twerd
allereerst gereden naar het llollaaul»
sche sanatorium. Wegens ziekte van
den geneesheer-directeur werd de
Prins rondgeleid door zijn vrouw,
mevrouw SoniesVan Oppen. Z. K.
H. betuigde ziin grocrte ingenomen
heid met deze nationale inrichting,
die tot in alle onderdeel en bezocht
werd. Hierna werd een bezoek ge
bracht aan Turtian's sanatorium,
waar de Prins opgewacht werd door
den geneesheer directeur dr. Van
Voornveld en waar "de hoogp gast
een bezoek bracht aan mevrouw
Pleyte. de gemalin van onzen minis
ter van Koloniën. De lunch werd ge
bruikt in Hotel Belvédère, waar be
halve het gevolg, bestaande uit jhr.
Wittert van Hoogland en jhr. Van
Rlemsdiik. als gasten van den Prins
aanzaten de w.n. consul M. Craau-
diik.baron Van P all and t van Kozen-
daal~en mevrouw Van Pallandt, me
vrouw De Bruyn. mevr. Van Suchte-
len. de heer en mevrouw Teixeira de
Matt06 en jagermeester baron Van
Pallandt. Om 4 uur keerde Z. K. H.
terug naar St. Moritz.
DE CONSENTEN-VERYALSCTI1NG
Men meldt uit Laren (N.-H.) aan
het „Alg. Handelsblad" Donderdag
J.L arriveerde voor den bekenden
banketbakkerswinkel van den heer
Abeu aan den Stationsweg te Laren
een auto. waaruit een heer en twee
dames stapten, die zich bekend maak
ten als de heer mevrouw Thomas en
mejuffrouw Thomas. Zij kwamen den
heer Abon. die tevens makelaar :s,
inlichtingen vragen over beschikbare
villa's, en het slot was. dat zij huur
den cle villa .JDeu Duel" te Blaricum,
aan het einde van den Muthijscu
Houtweg. Men verheugde zich in
Laren en Blaricum over de komst
van de nieuwe gasten, die blijkbaar-
in zeer goeden doen waren. Reeds
den volgenden dag echter kwamen
drie rechercheurs van de Amsterdum-
sclre politie per auto te Laren en de
den daar aan het gemeentehuis enke
le mededeelingen. waarvan het ge
volg was. dat de Larensche inspec
teur van politie lloogvorst zich met
hen naar de villa van den heer Tho
mas beeaf. die blijkbaar niet Tho
mas. maar V. heette. Toen V., die
kalm op het terras voor ziin nieuw
gebuurde huis zat. de heeren zag
komen. Ij achtte hij te ontvluchten,
welke pogingen hii evenwel opgaf
toen de rechercheurs hem inet een
revolver dreigden. Hii werd mede
genomen naar Amsterdam en heeft
bij het verhoor, dat hem daar i» af
genomen. blijkbaar verschillende me
de deel in gen gedaan, o. a. döt hu me
deplichtigen had en dat hij het voor
de vervalechte consenten ontvangen
geld oo een bepaalde, door hom aan
geduide plaats had verborgen. Al
thans de rechercheurs kwamen Za
terdag terug, echter vonden zij noch
van de overige bewonei^ van ..Den
Dael". de twee'dames en een „logé
•uit Den Haag. noch van het geld een
spoor. Men had het blijkbaar raad
zaam gevonden om ..Den Dael" en
Blaricum maar te verlaten, on waar-
echiinliik het geld medegenomen. Een
huiszoeking, terstond na de arresta
tie van V. gedaan, leverde niets bii-
aonders od» De politie is er nu op uit
.den „logé uit Den Haag" in handen
te kriigen. daar zii aanwiizigingen
heoft. dat hii medeplichtig is aan de
door V. geroleegde vervalschingjen.
(DOOR GEBREK. Te Vlissingen
is oo straat in staat van uitputting
aaDcetroffen een Nederlander, die als
hotelknecht in Duitschland gewerkt
heeft en daar een kist op zijn
had gekregen, waarbij hij een rib
brak. Na in een gasthuis gelegen ie
ihebbon. Werd hii naar de gevangenis
in DuitsoMand overgebracht en later
over de grens gezet. De man had nu
eerst te Rotterdam getracht werk te
.vinden on was. nadat dit niet lukte,
hetzelfde in Vlissingen komen doen.
.Door Rebrek aan voedsel was hii nu
geheel uitgeput.
DE VISSGHERIJ-QUAE3TIE.
Opnieuw zal een deputatie uit de ree-
dere naar Engeland vertrekken, om te
onderhandelen met de EngtTsche re
geering omtrent het vrijlaten der sche
pen. Aan deze deputatie bestaands
uit de heeren Den Duik, Hub. Dirk
zwager en Parlevliet. is nu nog toego.
voegd een vertegenwoordiger van ds
N. O T., door het bestuur van die
maatschappij aangevroren, zoo meld!
Het Vaderland.
DE VADERLANDSCHE CLUB EN
DE V'ISSGHERIJKWESTIEVan
verechiflende personen ontvangt c«
Telegraaf de mededeeCrng dal voor
hen de aanneming ven de verklaring
in sake de viescherij-kweetie en ook
de wijze, waarop het bureau in deze
zijn meaning heeft doorgedreven,
aanleiding is om voor het lidmaat
schap der Club te bedanken.