w.isrin op vrede aangedrongen word]
Overal werd de eisch cm eon vrede
zonder annexaties te filulten. fcraob-
t.g toegejuicld. Een der sprekers, de
Rijkadus-afgovaardigde Kftppler, zet-
dal de .jeöelc waarborgen" legen
eön herhaling der de volkeren tewte-
rende fcataatrophe, in eon eïseli tot
ontwapening in alle eta Urn on do op
richting van eon Internationaal ge
dwongen scheidsgerecht zijn gelegen.
De Beiersche premier
aan 't woord.
't Wol ff bureau seint, dat do Ame
rikaan sche journalist ven Wiogoml
een ondoniioud had met graai Hert
ling, den ministerpresident van
Roteren. Itoze verklaarde dat hij de
ooriogsvorkiluring van Roemenië niet
verwacht had. omdat deze In 't na
deel van Roemenie moet uitvallen.
Roemenië zal eerstdaags 'i tooneel
\&n een vroesd ijken strijd worden.
Verder zr.i hij: „Het is echter mijn
rotsvaste overtuiging dat deze oorlog
niet door het ingrijpen van staten
als Roemeen0 zal worden bee'.echt"
Wat do aanvulling van het leger
betreft zelde llerUing o.o.: „Deze uan
vulling van het legor baart ons geen
zorg. De lundetormplicht ia tot dus
verre nog mot uitgebreid en 1b, zoo
als onlangs uitdrukkelijk werd ge
constateerd, ook nog niet ln uitzicht
genomen".
Ook verklaarde hij: „Dioor deal gun
stige® oogst zijn de uithongorings-
planncn van den vijand voor langen
lijd verijdeld. Hól Duitsche volk staat
oven standvastig als in de eerste
dagen achter zijn keizer en zijn
t orsten, doordrongen van slechts één
wil, den wil nl. lo overwinnen, den
wil de onafhankelijkheid van liet va
derland en het recht op vreedzamen
vooruitgang le verzokerem. Wanneer
do vijondon oj> ontstemming tusschen
de Duitscho staten mochten rekenen
zullen zij ten zeerste bedrogen uitko
men. Duitechlarid is een onscheid
bare natie, dio hot zwaard tot soli
dariteit aaneengesmeed heeft en die
geen vreemd zwaard weder uit el
kander Icon rukken.
Van hervat ting van een „rück-
sichllósem' ondêrzoeöröoorliog had
Hertling tot dusvorr© nog niels ver
nomen. Muur hij meende zou, won-
neer zoo iets overwogen werd, het
hein wel medegedeeld zijn.
Op een vraag omtrent de oorlogs
dos einden van DuitschlaJtd ant
woordde llextting o.o.: „Het voort
bestaan van Dui t6c hl and, zijn onaf
hankelijkheid als natie, de zeker
heid, dat Duitschland zich veilig
economisch, industrieel en politiek
zelfstandig kon ontwikelen, dat ver
dedigt het Duitsche volk, daarvoor
offert, het zijn l>este Woed, daarvoor
strijden wij. Wij wonschen geen en-
kei volk to vernietigen of eon natie
te verpletteren en evenmin den ko
ning van Engeland, dan president
van Frankrijk of den Ttaaor gel>oeid
naar Berlijn to brengen. Wij moeten
en zullen strijden zoolang Eingetand
het duidelijk to kennen gogeveji doel
.vervolgt het Duitsche wik te vernie
tigen en ons als dictator wil voor
schrijven hoe ons volk geregeerd za
worden". Op de vraag naar de Duit-
eehe vredesvoorwaarden verwees
graaf Hertling nuar do redevoerin
gen van don Rijkskanselier, waarin
nnar den toenmalige® stand vun den
oorlog werd verklaard hoe de Rijks
kanselier zich den vrede voorstelde.
l)d vredesvoorwaarden zuilen natuur
lijk afhangen van den aland van den
oorlog bij het bluften van den vrede.
„Wanneer ons met Gods hulp do
zege beschoren is", zoo eindigde de
graaf, „dan spreekt het vanzelf, dat
wij ons tegen soortgelijke aanvallen
in do toekom®!, zullen beschermen,
pat is ons oorlogsdoel".
Verspreid nieuws
DE ONTRUIiMINC» VAN K'RON-
STADT. Do „Berliner Lokal Anzoi-
ger" ontleent aan bladen te Boeda
pest eonige bijzonderheden oveir de
ontruiming van Kronstadt Zondag-
Zondagavond verspreidde zioh het be-
r.cht ran do oortogsverkiarèng van
Roemenië afs een loopend vuur door
de stad Van 6 uur 's avonds af spoed
den honderden menschen zich naar
het station, doch eerst vertrokken tal
van treinen mol zaken van waarde,
documenten en archieven, ftlet korte
tusschen poezen volgden daarna in de
eerste uren van den nacht treinen
met vluchtelingen. Ieder, die weg
wilde, vond een plaats in den tmein en
Icon zelfs zaken van waarde meene
men Tal van ittttnechen naimen tien
tot vijftien groote stukken handba
gage mee. De officieels bekendma
king van de ontruiming der stad ge
schiedde evrst Maandagochtend 9 uur.
Daarop vertrok de eerste offloieeée
vluchtelingen trein, die 400 pereonen
meevoerde. Do bevolking hield zioh
aan het station volmaakt kalm. Des
avonds was de eiad, na hel vertrek
van verscheiden treinen met vluchte
lingen, als uitgestorven. Degenen, dio
in de öu.id achterbleef, trok zich in
zijn wonuig terug eu wachtie de din
gen af, die nu overhaast zich zouden
voordoen. Ongeveer 12.000 men&clsen
hebben Kronstadt vorlalen, terwijl "t
grootste doel der iuwemore met den
burgemeester, d'r. Schriel!aan het
hoofd., aldaar aiibterhleed Vele vluch
telinge® kwuimen ook van Petroezso-
ny, dat slechts oenlge uren van de
grens verwijdoni ligt.
UIT ITALIë. Do Italian nsche re-
geormg heeft besloten 80 Duitsche ge
ïnterneerde schepen, te zomen me
tende 112.000 ton, verbeurd te ver
klaren.
DE STRIJD IN DE LUCHT. - De
Duitsche staf meldtU31j het vol
voeren \an aanvallen op de militaire
punten Luok on Tonczyn hebben Duit-
sche vllcgjem drie Russische vliegtui
gen neergeschoten. Een vierde is bij
Lichtopady buiten gevecht gesteld.
De Russische stof; In de rich
ting van Kovvol, in de streek van hot
dorp Valitsk, dodon twee vijandelijke
vliegtuigen oen curnvaü op een der
Russische vliegtuigen, dat werd neer
geschoten, maa.r binnen do Russi
sche linies viel. De dappere vlieger,
onderluitonaut Tikkomilof, m de
waarnemer luitenant DanilorhsJ kwa
men om.
M UNITIE-W EREPLAATSEN.
ln Engeland zijn 'Jiaite 4212 werk
plaatsen waar munitie gemaakt
wordt
Stadsnieuws
Koninginnedag.
Hot Korkconcert.
Ais we öcii good en kijk op een
menschonmenigU! hoM»n, don was
het concert in do Groote Kerk to 2
uur dnikker bezocht, dan ooit. Laat
komers hadden moeite nog een stoel
te vinden en achtten zich gelukkig,
wanneer hier of <laur een behulpza
me hoorder nog ©cm plaatsje voor Iwtn
wist in le ruimen.
Als éérn man rezen al die 1 tonder
den op, toen do heer R-obert oen
plechtig Wilhelmus liet hoorei»; nooit
treft ons wLksIied meer dan op do
zen dag eai ln dozen troebelen tijd.
Daarop volgden de bekende variation
O]) het oude Wilhelfnue van Hendriks
en toen trad de eorsle solist op, de
heer Ch. Blazer, cellist, die zijn
plaats links van den organist had
gekozen (ofschoon andere de sol .-eten
rechts zitten) waarschijnlijk om meer
ruimte te hebon voor zijn instrument.
Kol N t d r o 5, van Max Brueh naar
Hobreeuwscho meiodiën, is zijn ge
liefd solo nummer en het gaf ook nu
»em voor troffel ijk em indruk van de
muzikaliteit vuu den speler en don
wel luidenden toon, dien bij aan zijn
instrument weet te ontlokken. Toch
Is de cello minder geschikt voor con
groote kerkruimte: do klank is wat
dik en wollig en in de laagte komen
de figuren tegenover de orgel-bege-
loiding niet duidelijk tot don hoof-
der. Datzelfde bezwaar viel op te
merken bij Beotiwvens adagio, min
der bij do uitvoering van Porgoliso's
Nina; evenwel hooron wij mekxliocn
die voor de stem geschreven zijn,
liever niot van een instrument en
dan zeker niet ln 't langzame teinpo,
dat d© heer Blazer gekozen had.
In deze kerk komt de klank vius
sopraan, tenor en viool, dat wil dus
zeggen hlooge en dunno geluiden, het
meest tot hun recht. Toch had de
heer Jos. do Klerk, die een bariton
is, mot zijn liederen veel succes. Do
slem spreekt gemakkelijk aan en Is
geoefend in de gedragen muziek, of
schoon er groot vorseliil is, tusschen
den Nederlatidschen ernst van Va
lerius en de Itnliaan&che levendig
heid van Stradella, die altijd ietwat
romantisch blijft, ook in de kerk.
A'.dcrsoetöte nucht, een compositie op
een oud-VIaamsch kerstlied van den
zanger zelf, bewees dat hij ook als
componist goede eigenschappen heelt,
He; was een voortreffelijke gedachte
van den hoor do Klerk, om den be
treurden Philip Loots te berdoukan
door een van zijn besten Kronings-
liederen „Wat ze zeggen". Hij zong
er niet warme expressie twee cou
pletten van, uitstekend begeleid en
gesteund door hot orgel en toen de
1 natste regels ,,\V1J jubelen en juichen
voor Wilhlelm.ieri lloeaoo" waren
weggestorven, ging er een bewoging
van aandoening door de hoorders.
Was het niet om do kerk geweest, zo
zouden gaarne lulde hulde gebracht
hebben aan den zanger en aan den
gestorven componist.
Aan den hoor de Klerk zij huide
gebracht voor deze kieeohe gedachte.
Zij strékt hem tot oer.
Is het nog noodig, woorden van
k>f te spreken over den organist?
Wat hij doet: passend, geestig ge
leide geven aan Nederiandacho,
Fransche, Italiaanse.he, Duitsche mu
ziek en dan nog frischheid genoeg
overhouden voor een zoete Pastorale
(Guilmant) en kracht voor oen Ho-
sannah (Duboie), dat kan alleen een
musicus vaaii d.en uil er eerst en rang.
l)e burgemeester, van vorlof terug-
gekeord, wtoondo het t-wcedo gedeoMe
van die uitvoering bij.
Muziek.
In dem Ilout gaf het Haarlomsch
Muziekkorps om extra-oomcert, dat
voel nuensoheii trolk en des avonds
deed de heer Hofmeester het Haar
lomsch Klokkanspol hooren. Ook
trok het militaire muziekkorps door
ile stad.
liet Avondfeest.
Yen het ciogenblik af, dat de „Har-
utMihtf' hut Coast ziijOtj Eichnllering
van muziek oporwlo, tot non den laat-
St«en dans, die de hoor Bangere zoo
ptfeaktigjijk leidde, was er een vroo-
lijke stemming onder de moor dan
duizend mensohdh, die das avonds
Koninginnedag ln de Voreenigiing:
kwuincsn vioron.
U Was or genoeglijk, fcestolijk-
druk, roezig gerumoer van protrua-
kers, die ln do judsto stemming zijn.
Maar onder dio nummers, die ach
tereenvolgens op vier plaatsen werden
gegeven, luisterde men met gepaste
aandacht.
't Was voegzaam, dat er nu-cn darv
hartelijk bij geHaclK-m werd, want er
waren vruolijke nummers genoeg en
dan liet het publiek met na z'n vreug
de gul-weg te uiten.
Wat niet altijd hij durgehjke fees
telijkheden het geval is, mem was het
er vrijwel over eens, dat "t een uit
stek end in el-kuur gezet feest was;
zeker oan van do best geslaagden van
KonlngLimcdag. Daartoe werkte ook
voél mee. Je luoéfdio luidt don heeüien
avond stijf op Je stool te zBt'tan. In-
tegendeel, jo vorlmngdie wel eens een
oogenblikje naar oen ritsel. Maar hot
publiek was nu in de leege zaal
vrijer; al stond hot dikwijls voor ide
plaatsen dos vermaakt stampvol, noo-
dat je je in de menschenmassa niet
bewegen kon. 't Feest werd geken
merkt door een zeker sansgéne. een.
gemoedelijkheid, die eigenlijk da juis
te stemming or in brengt Men was
vergenoegd en do pret-geest sloeg met
elk nu aim or. Er was een uitvoerig
programma opgemaakt, dat echtar,
jammer genoeg, alleen bestond in af
schriften, zorgvuldig verborgen im
de jaszakken der Commissieleden.
Daardoor misten de bezoekers wel
een beetje een leiddraad hoe zij feest
moesten v loron; maar aan don ondie
ren kont stompcldo dit het foest tot
iets zonder pretentie. Er werd nu
niets uitdrukte olijk® beloofd, waar
door voorkomen word, dat hot een-
of-oud er tegenviel. De menschanme-
nlg'e was dan oen beetje stuurloos
in de vreemd-open zaal, zonder stoe
len en slcJdc rich maar op good geluk
ergens op.
Maar als bier-of-daar een eiec-.
triscli bélletie tinkolde, juist als men
dacht, dat or aan dun overkant iots
eeboui en zou. dan swenkte men to
rtor. om bet nieuwste scSwuwspel te
zien.
We schreven al over do drie too*
neeion in de zaal aardic aoarriut-
«oord. Twee er van traven dem oogen
kiikensstof cn liet dorde don ooron
allerlei liooronswaardlga
In den tuin, waar in den heerlijk-
still on zomeravond de versieriinc uit-
stekend tot haar reolit kwam. word
geuomcen en muzlök gemaakt
Het was cc een aardig gezidht.
Vnooliik waaiden de talrijke vlaggen
aan de trussohan de uuilwi gesnainnön
touwen. Feosteliik licht glansde uit
de witte WohtboUén naar omlaag en
benoden zaten de mensohan, de zaal-
warmte cmtkomen. mot koole dran
ken. De Harmonic, directeur de heer
«M. LvrsOn. aorgdo voor aardige mu
ziek en het Doopsgezind Zangkoor,
directeur de heer IL Lindeboom,
aomz verschillende liederen, die al*
nieê veel bijval hadden.
In de eau) werd het zanggedeclte
van den avond voortgeccit door de
11.-IC Vereenigina tot vorbotering van
den Volkszang, onder leiding van
den heer Jac. de .Tong.
„Volkszang" zong ocmige vader-
landsohe liederen en die pakten zóó,
dat men in 't (publiek moe ging zin
gen. Dat gebeurde ook. als de muziek
ter film-Illustratie bekende melodieën
aanhief. Aardige filmnumimern wa-
rpn er weer heit vooderan vn>n jorure
-|e«ols door huca oudiérs, grappen als
„een erfoom" cn avonturen van den
«artskomiek Billy Ritchie. Een mooi
•filnuiie werd ook vertoond in de
Boerenbruiloft, toen de gasten met
veel jool aan liet nchranson zaten.
Deze Boerenbruiloft was wel bel
mooiste nummer. Ajmie Bos. de be
kende iUm-nrt;atc ven „Hollandla".
die eerst lm de zaal liaor eigron ft'm-
g-osclJedenissc*n had kunnen bewon
deren. kwam als boerimie-bruidje
imet Bogaarts. als nieuwen ec-htgo-
noot, iiu een houschcliike Bines met
een heuscheliik paard er voor de zaal
binnen, gevolgd door (fiool den bonten
stoet van bociltjes on. boe'rlnn'otios,
ndet van hot land. maar vaai de '11 aar-
lemsöhe filmfabriek afkomstig, Aan
de oosbumes was Iioel wat zore be
stead on boo kreeg men een schilder
achtig groenie op t toon cel.
Het deed jolig en uitgelaten en
danste karakteristieke klompen dan-
een, waarvoor do leider Jan van Dom
melen een groot cm krans kreeg, t Was
verdiend. Aardig hebben bruid) en
bruidegom op Tltomasvaer-en-Pieter-
iicilo-manjer hulde gebracht aan de
Koniugiik, haar moeder, aan den
Prins en JutioaMjo. 't Gemeenb?be-
etuur, dat door drie wethouders, de
hoeren Joh. de Breuk, Vincent Loos-
jea en Mr. lloorkoiiB Thijssen, mitsga
ders door griffier Van Blldeifbeek, den
loco-seorelaitis, in de zaal .vertegen-,
woordigd was, kreeg ook oen zeige.n-
wensch. inkeer persoonlijk -voor Bur-
g'cimeester Sahdhoiigi. Tot slot ontving
het Koni nginnod agbost u-ur en .in 't
bijzonder de heer lïimgor,, die dit feest
Ineen hoeft gezet, oen huldebetuiging.
Vóór de Boerenbruiloft aan de orde
kwam, was er Ln óe eaal ook roods
veel gebeurdArbous had een dra
ma Uscüi gedichtDe kurassiers van
Canrobert, voorgedragen. Bogaarte
deed 't niet zoo ernstig. „Had jo ine
maar I" zong hij. Eon dame, rich sie
rend roet den naam Loia Cornero zong
schalksche cabaret-liedjes, waarin ij
Ann te Bos bowoes. dal ze behalive het
fikmepeJ ook 't pianospel meester is.
Tinn Ido Ryan, naar wo hooirden een
New-Yorksche zanger, gaf Paljas ten
b<;ste. De z;ui«niliminers hadden veel
succes ien nüot znindcr de handige din
gen,, die imen onö op 't andere tooneel
lliet zien. Merkwaardige toeren gaven
de jongleurs met ballen, borden, wijh-
flesschen, sigaren, glazen wijn en mei
een was ch tobbe. T Was dikvdjds ver
bluffend ovenals de truojes, die de
goochelaar gébruikte. D© vtffl© zaal
had er plezier in en niet minder de
galerij, die gereserveerd was voor de
verploogden ui de Hiefdadigheidtsgo
stichtein.
Uit de Boerenbruiloft kwam €s.in
vroolijke ommetocht voort Met
de Harmonie en 't bruiloftsgezelschap
voorop, trok men door de zaal en den
tuin met gang en togongang, totdat de
stoot zich oploste in dansende paren,
dio nog uren lamg met dait vermaak
bealig zijn gebleven. IraniddefB bood
do voorzitter, do heen Herbert Oremer,
aan het hoofdbestuur en de commis
sieleden een souper aan in De Kroon.
In den Schouwburg.
1>© schouwburg was geheel bezet.
Er was dus wol belangstelling voor
't bekende liistoriache blijspel „Kaai
Mossel", dat door een Rotterdamsch
Tooneel gezelschap voor H voetlicht
gebracht werd.
Voor zoo'n nation alen feestdag is
"t dan ook een goed stuk; de lotge
vallen van Kaat Mossel en haar Rot-
terdamsche vrienden, de wakkere
Oranjeklanten die den Prins in do
moeilijke dagen van 17841787 trouw
bleven, ziin door den vaderlands-
lierenden auteur K v. Spreekhuizen
aardig in scène gezet. Vooral de
tooneeltjes in tafereel EH „Kaat
Mossel eu haar vriendin Ruige Kco.
in. de gevangenis"- zijn zeer verdien
stelijk. Er is hartelijk gelachen om
de gelal-eoihokl waarmede ICaat Mos
sel haar gevangeaisctiap ondlerging,
nu zo door vrienden en vriendinnen
met versnaperingen en hartverster-
kmgen niet vegetou werd! Dat moet
daar een gemoedelijke boei in die ge
vangenis geweest zijnl 't Slotbedrijf
de inhuldiging van Kaat Mossel a
eere-burgeres van Rotterdam, als eon
dankbetuiging voor haar verdiensten
jegens "t Oranjehuis is ook pakkend
't Rolteixlamsch Looneelgezel schap
had evenwel kunnen zorgen dat het
stuk nog meer succes had gehad. De
arlisten waren niet rolvast en daar
door ging 't of on toe ie sieepend en
ontbrak bij do spelers 't geestdrifti
ge dat do opvoering van een vador-
lund&eh stuk ©isoht. Zelfs do zang
ging niet altijd vlot Toch had de
opvoering succea. Dit was vooral te
danken oan 't verdienstelijk spel van
mevrouw v. Oorden als Kaait Mossel
on van mevrouw v. d. Velde als Rui
ge Koe. Dat was oen aardig spon!
't Skit dor voorstelling, de hulde
aan 't Oranjehuis, sloeg goed in. Het
publiek voldeed spontaan aan de uit-
noodiging van Kaa'. Mossol om
staande *t Wilhelmus aan te heffen
Ier cere van Koningin Wilhelmina.
DE TOESTAND RIJ DE BLÜEM-
BQU-ENTEELT. - Men schrijft tuin
het „Ala. llaudelablud"
„Iloe snel en buiten verwachting,
zelfs t«zen alle svmotomen in, voor
een tak van handel of industrie de
omstandigheden van do soort, die
onze oosteliiko naburen mét het ver
zamelwoord „Conjunclur" oietren aan
'te duiden, veraatderen kunnen, leert
ona dit iaar de caniï van zaken in de
bloembollenstreek, 'l'oan In 1914 do
woroldoorioii uitbrak, kou het export-
seizoen iuist beu innen, cn hoewel
an en er iia elnagdo een dool van den
ooaat over de cronzon te kriiuon-
(bleef eon dool vam hat cewos on af ge
leverd of braohit. ou woed uelulc af in
consignatie geëxporteerd, niets oj).
felo kweekers, inzonderheid die van
het artikel hyacinthon. dat voor een
zeer croot deel in Duitschland. Oos
tenrijk en Rusland afzet vindt, leden
belangrijke schade. In 1915 was de
aflooü der ciunpoune iets minder
slocht. de kweekers van tuinen kon
den van sommitre soorten den iro-
cluctioDriis oncrovoer benaderen on
ook bef verlies on lo hyacinthen ge
laden bleek doorocincionomen minder
omvangrijk dan het soizoen to voren,
hoewel de eultuurkoaton ook toen
voor een groot gedeelte door de op
hrenaat nicd. konden worden gedekt.
Terwijl dus de toestand eonigenniate
voiibelierde. kwiun ÏDHJ en daarmede
dit voor iaar de verrassing, dat 'Groot-
Brittaunio, dat tot dusverre in
oxport-kilo's niet minder dan een
derde van de totiuil-nroductle afnam,
ter l-cscherming vun ziin wisselkoers
oen invoerverbod voor bloembollen
decreteerde, dat tot heden streng ge
handhaafd wordt. Dé schrik skieu
toen den Droducouton om het hart
voor de meeste ar'.ikele*1 zou elechts
tegen ruineu&e prijzen naar de overi
ge afzetlanden afzet kunnen worden
uitcc-ioki.
Tegoii alle verwachting zian wij
echter het tceendeel gobeuren. De
DriiBen ziin sterk onloonond en l»e-
laturrivk hooger dan de voorafgaande
puren, zelfs do hYacirilhen naderen
het nritsniveau. wainroo loonend ge
teeld kan worden, oen naar soorten
hébben die grens reeds overschreden.
Er heerscM groote laveuidigheiid OP
de blocmibolleri'beurs en od de veilin
gen. Het Vertrouwen in de toekomst
ooeuibaant zich in den lust om eeld
te dtekan in nieuwe soorten, die rnen
acht verbeteringen on roods bestaan
de marlotsoorten te ziin.
Het mag niet ontkend weerden., dat
een ooest. dien men als onder mid
delmatig moei qualificecren, in do
zen veranderden toestand een woord
medespreekt. een factor, dl© ln 1917
en later moeeliikerwiize nlort. in dio
mate in dezelfde richting zal mede-
werkan. Daar tegenover echter elaul
ln de éérste plaats, dut iu de wereld-
doelen on landen, waariieen de ex
port onbelemmerd kan geschieden,
de in grooter getale dan ooit daar
heen getogen reizJgieirs door lage
offerten, gebaseerd oip eene door bo-
vongenoemden Emrelsohan maatregel
verwachte lage binnen,lnndsche markt
een grootein afzet hébben uitgelokt cn
een reclame "<minakl. waani*> zoo
als de ondervinding Bteeds gsloei-d
heeft, ook blijvend naiwerkine hi de
toekomst kan vorwaéht worden.
In de tweede nlaat s valt <a> een
nnderen factor te wiizan. waarvan
het effect door cemia aan alle cuHuur-
6üsti5tick niet te bonaderen valt De
Inkrimping Iiier en daar van de teelt
van sommige soorten, die vóór den
oorlog reeds laag genoteerd waren,
en de vermindering dor culturen door
han dóe, óf wegens gebrek aan be
drijfsmiddelen daartoe gedwongen,, óf
verlokt door de duurte der graentiein
en landbouwgewassen, hun bloem
bollenteelt door die van laailBtejo-
noeonde gewassen vervingen. Óok
geeft in. die richting te denken hét
feit. dat het gotnil export-kilo's, niet
tegenstaande hoofdzakelijk in 1914
een gedeelte van hét „leverbaar" on
verkocht bleef, toch zoowel in 1914 als
in 1915 een saldo-vermeerdering te
zien cof. Er moet dus van sommige
marktartikelcn verkocht ziin van den
voor dc toekomst badomdeai dtock.
hot zoogenaamde „kraam", hetgeen
gedurende eenig© volgende jareii ver
mindering van aanbod, dus tiendenz
tot verdere oriisstiiging beteékent.
Ten slotlte kan men ook. al mag
een „verarmd Europa" niet onmid
dellijk im een mate ids to voren af-
ncanister van bloernbollcn worden,
itocli verwiaéht&n, dat na den oorlog
normale toestanden, o. m. ee*i ophef
fing van het invuarverbod ln Enge
land. en heit weer cpcnöbellen van
Rusland, dat thans, practisoh gespro
ken. ongeveer gelieei ouitoegankelLik
is. verderen uitvoer en daarmee ver
betorde iioteeringen zuilen brengen.
Mcee door boven omsohrevcs, niet
foonzierie. wijziging d)er amstaaidig-
leden de kern van het vak ae
kweekerii gebaat zijn. en den kwee
kers een hart onder den riem zijn
gestoken, voor do exporteurs, die van
uitvoer aeui hoofdzaak maken, en in
het buitenland laag verkochten, is clc
verrassing minder aangenaam hun
ne winsten van de beide vorige oor-
logsseiBoens zouden wed eens sterk
gtesmaldeeld kunnen bliikon door eon
schadepost van 1916. Doch oiok de
kweekers ziin thans nog utiet van hun
financieels zorgen ontslagen. Do ver
liezen itoch van 1914 cn 1915 konden
voor het overg relate deel niet door
het bedrijf zonder meer gedragen
worden, de moesten hebben het zon
der bubo van dor don. o-" aan het te
kort aan bedrijfsmiddelen te ontko
men. niet bunnen Stellen. Rente cn
aflossingen zullon noe geruirneai tiid
biiiven drukken.
Hoofdzakelijk hebban het da oudste
en grootste firma» tiard te verant
woorden gehad. In hun handen is in
hoofdzaak de teelt van hyaerrithon.
hot moedt waardevolle artikel, dat
daarenboven aan cultu/urkostecn liet
meests bedrijfskapitaal veneisaht. Zij
.worden getroffen, evenals od de
effectenmarkt op dólt moment diege
nen onder de beleggers, die meenden
in st aatsfondsen do meest, solt de be
legging na te streven. Doch juist voor
hen kan een Drimtiiglmg thans het
grootste géldoliiloo offoct hehbon.
Velen der kleine boluughobhondon
kregen door garanties van riik cn
eemcontebesturen hulp. Daze was
echter tot enkelo duizendtallen gul
dens beperkt, dus voor groote firma's
niet van toepassingzii waren op
hulp van vrienden en verwanten o'
van I-anken anncewozen. De crisis-
iareu voor de bloombollcn-brancho
hehben weer eens doen zien. h'cw
weinig uniformiteit lieereclit in de
DrinciDea. waarmuir bonken beheerd
worden, rosoectlevclilk waarnaar
crcdieten verleend ivorden. Want.
torwii! sommige hdt miins inziens
eenlge Juiste atundmmt Innamen,
hun solide cliënten van jaren her
waarts door dc crisis te moeten heen-
helpen. volgden andere, aan eigen
veiligheid een te ruime plaats verze
kerend. ecu van woiulg hreeden blik
getuigende gedragslijn en weigerden
verderen bijstand, zelfs non rolatiën
van loudsbor. Weer tmdere bank'
Instellingen voelden zioh zolfs door de
crisis luiugetrokken en verleemden
hier en daar arm voor han nieuwe
cliënten belangrijke crcdieten, waar
die niet door do oorlogsomstandighe
den. docli door andere ooreaken moe
dig géworden waren.
Tot débócies is het gelukkig ner
gens gek'Mnon. noch ziin deze bllik-
baar te verwachten. Men heeft het
hoofd er voor gehouden en daarmede,
naar het zich laat aanzien, de toe
komst gered.
LEERAREN NEliERLANDSCHE
GYMNASIA In do te Hilversum
gohouden vergadering" Is besloten da
volgende algemeen© vorgadéring te
Haarlem te honden.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Toniig to bekomeat bij1: J. Relnalda,
I» Boioigaiardstraat 18, oen bril. J. v.
Nimwogen, Boeresteog, oan hamd-
tasehje meit inhoud. 11'. v. d. Vlerk,
Zijlstraat 5, een werkpaSc W. Meijer,
Wijdesieeg 25 rood, een dekjo van een
rij «-101. W. V. IcrniJ, KI. Iloutetra&t
100 B, een lenniaschoen. A. v. d.
Kamp, Wouwcnuanstr. 28 rood, een
BtrandtasclL NL H alk erna—Du inker,
Lei«ischo\&art 138, een dameshorloge.
H. de Ruiter, AdbertsbergBtr. 80, een
duif. 6. Kap, Snidcstreat 7, oon paar
hftixlschoenen. H. de Bruin, Witte
Heer ens tr. 55, een bril in étui. Mavi-.
Hoogewmg, JansstruaA 1, 2 blouses. B.
Davidson, WdOialunonapark 1, een rij-
wlelp.oipp. N. OlLnig, Btirgwail 55 b,
een hood. C. Dijkstra, Vooniitigiatng-
sLraat 13, kachelglanapasto.
Rnbriek voor Vragen.
VRAAG: Als een jongen bij 't spe
lem hel ongeluk hoeft ©on ruit te bre
ken, moeten zijn oudei's dan die ruit
laten maken of vergoeden? ANT
WOORD: Ja.
VRAAG: Heeft con kinderjuffrouw
(intern) die op last van den dokter
'n rustkuur moet doormaken recht op
salaris en verplegingskosfton. Zoo ja,
gedurende welken tijd? ANT
WOORD: Gedurende 4 weken.
VRAAG: Kunnen ouders bij liun
leven roeds aan hunne verechil'l'end©
kinderen meubelstukken vermaken,
of iMdioori dit testamentair t© ge-
scModieoi? Is misse lifen een Bclirifte-
lijk© bepaling iu dezen gee3t ook vol
doende? ANTWOORD: Onderg kun-
kuiuian bij hun leven tneubeien aan
de kinderen schenken.
"VRAAG: Wat is aan te vangen met
een minderjarigen zoon, die voort
durend 's avonds later thuis komt,
dan hem door zijn vader ts p>t*ge
swuui? ANTWOORD: Dit te laat
thuiskomen is zeker voor u onaange
naam, echter is 't niet zóó gewichtig
döt u wettelijk maatregelen zoudt
kunnen nemen als: plaatsing in een
„rijksinrichting" (tuchtschool). De
rechtbank zou dit zeker ni'et too
st aan.
VRAAG: Hoo e« bij wien kan ik
liet juiste adres Ie wélen koman van
eeai la.ndstormpljCi!itl|ge licliting 1911
Amersfooa-t? ANTWOORD: Indien
korj>3 cal onderdeel niet bekend zijn,
kunnen inlichtingen gevraagd wor
den aan den earnizoenscommandant
to Amersfoort. Zijn deze gegevens be
kend, <ïan die op het adros te ver
meiden van dien dienstplichtige en
hem bereikt het schrijven. Ook kan
bij het bestuur der gemeente, waar
hij is ingeschreven aan de &fd militie
enz. worden gevraagd waarbij hij is
ingedeeld.
VRAAG: Gp 1 Augustus tiuaide ik
2 dienstboden. Door omstandigheden
verhuis ik met 1 September naar den
Haag, zander mijn dienstboden me
de te nemen. Volgens plaatselijk, ge
bruik moet ik him dus loon belialesa
lot 1 November en ocfli kast/geld tot
dien daig. Nu is het. milj ochiter mioigie-
lijik hun batrek'kJngen ha Ix^zargien.
togen lictzelfde loon, al» ziji bij mij
verdienden, zij willen deze betrek
kingen echter niet aannemen, omdat
zij samen in één dienst wilton en niet
ieder in ©en afzonderlijken dienst
Hebben zij, daar Jk voor hen betrek
kingen per 15 Sept heb, nu het recht
deze te weigeren en ben ik verplicht,
tot 1 Nov. loon en kostgeld te betalen?
He «omdiitiie, alleen samen in ééno
betrekking té wilton wei-ken, gaat m.
i. toch niet op, want indien zij per 1
Nov. niet een zdorianigen dienst vin
den, gaan zij toch ook nfaamtorlijlk
dienen. ANTWOORD: l>c meisjes zijn
volkomen \Tij om d'o door u aangebo-
deai nieuwe dianslbeliiiekMnig.te wei
geren. U kunt hén opzeggen tegen 1
Nov omber "cn moet tot zoolamg uitbe
talen.
Binnenland
DE A. N. D. B. Naar aanleiding
van de bestuurscrisis men weet
dat de mofie-Pam om 't bestuur uR
to noodigen niet heen te gaan aan
genomen is met 4135 stommen voor,
599 tegen en 29 bionoo hehben,
zooals we reeds in 't kort. meldden,
Dondeidag vorschi liende personee
len van diamantelij perij en to Am
sterdam, het werk neergelegd. In
twee stoeten trok men, elk voorafge
gaan door een groot wit doek aan
twee stokken, waarop hot bekende
monogram von den A. N. D. B. was
aangebracht, door de alad naar het
gebouw van den A. N. D. 'B. in de
Franselielaan. Daar was hot weldra
eau menschenzee. De verzamelde me
nigte kon op eenige duizenden wor-
don geschat. Men zong het bondslied
cn de „Internationale"; onder de bo-
toogere werden kaarten rondgo
s'.rooid met het opschrift „Wij gaan
niot aan het work, voor wij een gun-
stig antwoord van het bondsbestuur
hriiben. Hel comité".
In eon der lokoton van het l»onds-
gebouw waion enkdo beatnurdcren
o.w. de secretaris, de heer Van Zut-
phen, aanwezig. (D© bondsvoorzitter,
de hoer Ilenri Polak, toefde elders,
op het bureau \-oor den uitvoer van
diamant). Een groot bloemstuk stond
tn dit lokaal, een hulde aan het be
stuur von vrouwon van diamantbe
werkers. Namens liet klovcrsperso-
nool der firma Ed. van Dam bood de
heer M. Polak het bestuur wat loase-
bloomon aan. „Vaders (zoo tiprak hij)
uw kinderen ziji' hier goluomen om
eponUian blijk te geven van hun ver
langen dat gij zult aanblijven. Spon
taan i® ook diezo bloem ejihul de. We
zijn even een bloem omv In kol tjo bin
nengevlogen om ons daarna bij den
stoet to voeden. Spr. hoopte, dat het
tafellaken tusschen bestuur en bond
niet zou worden doorgesniodon.
De heer Van Zutphen zeld© in zijn
antwoord, (lot hij bij zijn besluit om
heen te gaan het gevoel had of het
beste in ons leven ons ging verlaten.
Een dergelijk bestuit kan slechts in
diepe droefheid genomen worden.
Het Woe^nsdagavond gebeurde heeft
bij het lie&tuur een geweldige ont
roering teweeg gebracht. Alle be-
stmirdoren inclusief Ilenri Polak
voelen, dat. waar zoo diep en zoo .op
recht het verlangen wordt geuit, dat
het bestuur zal aanblijven, liet bo-
s'tuur diop on ernstig heeft te overi
weigen, wat te doen, opdat daarna
de bond weer met do ouuo kracht zal
kunnen optreden.
Men had intusschen den lieer Hen
ri Polak per auto gehaald. Hij was
het voorwerp van een geestdriftige
ovati© toen do auto zich een weg
baande door do menschenmassa gu
voor het bondsgebouw stilhield.
Namens het comité deel do de heer
de Levita aan d© verzamelde schare
mede, dat aan liet bestuur de rustige
gelegenheid moest worden gelaten
zijn houding te bepalen. Na de be
slissing van het bestuur zou men
dan bijeenkomen op hot terrein van
den Parkschouwburg.
Op deze bijeenkomst werden 2 ver
klaringen, een van dan bondsraad; en
eon van het hondsbos tuur, voongel ei-
zen. Bedde kamen daarin op hun
onitelagiaanvraigiö terug, in verband
met den uitslag der stemming. Dé
verklaring van het bondsbestuur luidt
als volgt: „Het bestuur, diut in de
bondsvergaderingen van 28. 29 en 80
Augustus verklaard heeft, tot aftre
den te hebben moeten besluiten, niet
om het verwerpen van de
rechtspositie zelf, tlloeh omdat
het die verwerping moest opvat
ten ate een uiting van hoorschende
orikameraadschappelijk© gevoelens
dei- bondsleden tegen dc Ijostuurders
en het daarom in het belang der or
ganisatie achtte do leden in de gele
genheid te stellen een imicuw bestuur
te doen optrden, is door do gebeurte
nissen in de laatste drie genoemde
vergaderingen en vooral ook door die
van heden tot die overluiigti.ag geko
men, dat althans lxij de groote meer
derheid der bondsleden zulks gevoe
lens in werkelijkheid niet aanwezig
waren, heeft derhalve, diep getroffen
door de even onverwachte als onmis
kenbaar oprechte uiting on van gena*
gvnhtjid, heden door do bondsleden
gegeven, besloten, zijn aanbieding
van ontslag niet- te handhaven en vat
zij ambt weder op, in het vertrouwen,
dat het gebeurde zal strékken tot ver
sterking van de wederzijdsclio kame*
raad&chappeflijklield, opdat de toe
komst van dén boniji volkomen gal ijk
zij aan zijn verled eu".
De verklaring van don hands raad,
vervat iii oe® brief aan het bestuur,
I'uiLdt: Nu de boudsvorgadérimgen van
28, 29 on 30 Augustus mot 4135 tegen
599 stemmpn de regeling van de
rechtspositTb der bestuurder» in han
den van den bondsraad hoeft gelegd,
is voor de ondecgeteefcondem de reden
vervulden om hun besluit tot aftroden
te handhaven. De verhouding van
meerderheid tot minderheid geeft den
Bondsraad thans de zekerheid, dat,
zoodra de liera verstrekte opdracht is
ten uitvoer gelegd, het referendum
weinig anders don een fonnadilteit zal
zijn. Aldus is de voorwaarde vervuld,
die dé Bondsraad in zij'n voorafgega^
n© vergadering lioaft gestold, als de
eenlge mogelijkheid om een gunstige
oplossing van hét «mtliot te verkrij
gen. liet democratisch verband tus
schen Bondsraad en leden is hersteld.
Het prestige van de® Bond is door
dezen loop van zaken aanmerkelijk
versterkt."
Na 't voorlezen der resoluties wer
den no«z vele geestdriftige redevoerin
gen gehouden, oa. door dan heer
Oudegeofit voorzitter van 'i N. V. V.
Bij "t Sluiten der bijeenkomst werden
dc hoeren Polak en Van Zutphen on
der nieuw© ovaties op de echoudere
van 't terrein naar '1 bondszobouw
gedragen
EEN GESQIIEN'K VAN BELGEN
AAN DE KONINGIN. Do werkelere
en wonkons van do ateliers in hot
Vluchtoord Nunspeet hebben de vrien
delijke gedachte gehad, aan on®e Ko
ningin een. geschenk aan te bieden,
e)e blijk hunner dankbaarheid vooT
de gaslvrijiheiid, door hen boo langen
tijd reedis hier genoten. Door de kant-
werkstere -werd vervaardigd een tul
len sjaal, met applicaties van Brus-
si lsc'he kloskanl. Hel goheel maakt
een sierlijken indruk en geeft een
goeden dunk van bekwaamheid en
ijver. De sjaal Is vervat in con dooe
van eikenhout; op het deksel is bet
Belgische wanen uitgesneden tus
schen eikenloof en vlaggen, terwijl zij
gecapitonneerd is mot oranje satijn.
Tegen» de binnenzijde van het deksel
ia een kantstuk aangebracht van Lier-
ecbo kant, voorstellende hel Belgische
■wapen, -afgewerkt door een rozenrand
met topjes. Woensdagimorgcn Ijoden
rle lioKxfden der twee atelier» en do
hoofdikanit werkster ivet gceohenk ten
ip.alctoa Nooikleindo te 'e-Gravenhago
aan.
GENERAI2E STAF INDIë. Dö
Alfe. HandtóBblad-correspondont te
3oerai>ttja eelntEon gouvernoments-
bosluit beveelt den terugkeer, aan de
dn Nederland verblijvende bataljons
commandanten Van Gendoren Stort
on Lo Coq d'Armandville, die bij den
gene raten staf in Indiö goplaatet wor-
den.
