Haverschmidt&Klaje
INGEZONDEN MSDEDEEUNGEN
k 30 Cts. pet regel.
HibtU wel eens eenHeersncoatauni
bU on» laten stoomen?
Toer weinig geld ontvangt D het
kearig naties terug.
Gr. Houtstraat 77, Tel. 426-1046
VAN NOG EEN MISDAAD VER
DACHT. Mvn m.TJt ons Uil Hen-
geto: Do Duitócher to "s-Gravenhage
Sn hot bögin de/er weak aangehouden
wegens moord in Duitechland go
pleogd, werd indertijd ook verdacht
den wachtmeester dor marechaussee
te Deventer met oon mes teer gevaar
lijk te hebben verwond. Hij /.wierf
dC-Mijdi» in Twente rond en noemde
zich daar Hein rich Steinbach, doch
heet Wilhelm Ebender.
I" IT VOER VAN SCHAPEN Uit
Leiden wendt aan die Telegraaf glo
me UI Vrijdag werden aan de vee
markt alhier ruim HQO schapen aan
gevoerd] afkomstig vam verschillende
veehouders en sohaperifOkkers uit
Znia-Hotland. Er is consent voor den
uitvoer naar Engeland van in liet ro
be©] '10.000 schapen verleend Daarvan
'leveren de omstreken van Leiden ook
hun contingent. De edhapen worden
gelaxeerd cn naar dezen prijs aan üo
ianabouwere uitbetaald. In den Hoek
van Holland worden ze geslacht en
van daar wordt het vleesch naar En
geland uitgevoerd.
DE KRUISBERG. Het Rijksop-
v'i l.ngsg-^UcM „De Ivruisberg" zal
1 October 50 jaar beslaan.
MINNENIJD Een 30-jarig© man
u t Huineji. gemeente Putten, heeft
Stijn gewezen verloofde, een 17 jarig
dienstmeisje, uit Voorthutzcn, mol een
nies een diepe en lange snede o>cr
he:, gelaat toegebracht. Bovendien
hoeft hij haar over dc boret en over
den arm gesneden*
BRANDEN Vrijdagmiddag ia
er, tengevolge van het omsteotan van
een petroleumtocstei, brand ontstaan
in de bovenverdieping van hot pand
Passeerdersgracht 20 te Amsterdam,
waarin de werkplaats is gevestigd
van de Coöp. Vereenaging Samenwer
kend© Schilde>r3. Dc wcricpluata is
uitgebrand, en eveneens do daarbo
ven gelegen zolder, een brandstoffen-
bergplaats van de wed. Maan an Zoon.
Verzekering dekt do schaidei
A. N. D. B. Namens een groot
aantal leden van den A. N. D. B. Is
een huldeblijk aangeboden aan de
CommiSSie-Paim, uit dank voor het
geen deze commissie inzake de be
stuurscrisis lot stand heeft gebracht.
DE IiARING-QUAESTIE. - Naar
de Niieruwe Ut. verneemt, heeft
DuitschDamd genoegen genomen mc't
de regeling in zake de harimgquaes-
tie, waarbij o m is bepaald, dat ten
hoogste 20 picqnvt van dia vangst;
voor Duitschlaii.j beschikbaar blijft.
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
De bewaarsohool-bezar.
't Gaat een beetje ouderwe'.sch
etaan. een sor«uk als motto boven
een oi>stelletje te zetten. andere aar
Belde :k niet. bet eevloueelde woord
van den «rooien Frledrich Fröbel
„Komt. laat ons voor de kinderen
leven te plaatsen boven dit vcr-
slauii van den eeraten avond van
den bazar, die od huize „Kennemer-
duin" wordt Kehcmden ten bate van
de Heemsteedsche bewaarschool.
Laat ons voor de kinderen leven 1
(Inderdaad, die soreruk hebben tii.die
medewerkten tot het welslagen van
de zon bazar. tot de hunne gemaakt,
want no« maar Belden werd zulk een
verzr.n-eliawr van liefdegaven biietn-
eebracht. Zeitor. toen het aardige
nrc.riamma ons werd toegestuurd en
we lazen van die afdfeelina en
deze verzameling, toon zoowel een
kunsthandel als een zoete inval deel
block uit te makan van de expositie,
■boiri ipcn we. dat de trewone liefda-
riishoidstentoonstellirac zou worden
ov ertroffen, maar dat het organisatie
talent van de dames en hcoren. die
een cn ander voorbereidden. zulk
een vlucht zoude nemen. neen. dat
zal nic-mnnd vermoed hebben en wel
mocht Mevrouw Van Leunen met vol-
dooiiina bii 'haar oneninü&woord zotr-
cen. dat het bestaan van de Bewaar
school wederom eenise laren verze
kerd was.
Wie tftzen aclit uur de wal van don
wea verwijderde villa „Kennemcr-
dtiin" nadorde. hoorde al snoédhr de
«aiiBcnAme muziek, dio het orkest
\an de vereeniRing ..Eensgezindheid"
deed hooren en mooht dit nog niet
trenoeg duiden od de aanstaande fees
telijkheid. dan bewezen devote auto's
on rijtuigen, die 't hok «an den llee-
renwes inainaen. voldoonde. dat lner
een feest etond te worden gevtonL
In de vertrekken bevond zich een
uitsrclezen e ezel-schar». dat reeds in
afwachting de vertrekken tfond-
drentelde. alles bewonderend wat
uitgestald was en smaak en schik
king nriizend. In de ««rste plaats zij
hier genoemd Jhr. Mr. D. E. van
Lcnncp. de Heemsteedscho oud-
luircomcaster, die Immers in ziln
afscheidsrede zim eerneente de verze
kering caf dat aim veranderde werk
kring nooit een reden kou ziin. om
de banden, die hom mol Heemstede
zoo lang verbonden hadden te ver
broken. Hier bewoog hii zich to mid
den der gasten, gaf hier een oirheldo-
ring cm wees daar lota Tieol bijzon
ders aan. Inderdaad: oud-burgemees
ter Van Lennep en Heemstede blij
ven óén.
Hoe kort h.ij cr ook la. toch heeft
burgemeester Van Doorn bewezen,
dat hii een even werkzaam deel In
hot publieke levon ziiner gemeente
wil nemen als ziin voongangerook
hii was verschenen met Mevrouw
Van Doorn. Dan werd onder de be
zoekers oncomr-rkt Jhr. Mr. Dr. A.
Pöell. Commissaris der Koningin in
Noord-Hol lain d. Mevrouw Van Wicke-
voort Crommelin. lid van het bestuur
der BewaarschoolDs Oberman en
vele andere eastern, voor eon vrjj groot
deel ook uit Amsterdam overgeko
men.
Klokke acht verzamelden de aan
wezigen zich in een der vertrekken,
waar de ©resident® van het bestuur
der Bewaarschool. Mevrouw I. van
Lennep—Backer, ter opening van den
bazar ©enige woorden sorak.-Zii ge
waagde van de dankbaarheid, die
thans door het bestuur gevoeld werd.
nu do toekomst holder kon worden
lnercaicn
!V> tavstanttiioudrng der bewaar
school 13 voor eenige jaren verzekerd
cn do Koop mag worcen uitgeepro-
Iten. dat r.a niet te langen tijd de
school In heel wat gunstiger omstan
digheden zal verkeoren don tol dus
ver Speciaal bracht de spreekster
voorts oon woord van hulde aan al
len, d[ie hadden medegewerkt aan 'i
welslagen van den baaar en ton slotte
kan zij van te voren het tooneot-
stuk-je roemen, dat over ©oniigon tijd
boven zou worden opgevoerd.
Nadat Mevrouw Van Lennep ten
slót ie haar eiken telijlk beid had be
tuigd aan dia verkoopsters, verklaarde
zij don bazar voor geopend en na eon
hartelijk applaus verspreidden dc be-
flJOoloors zien door de vertrekken.
Wat zij zagen? Daar was voorearst
de kunstlhrunde! waar o m. te koop
waren een aantal («opergraivures ven
begin 1700, voorstellende buitens uit
do omstreken van Haarlem, waaron
der Bosdh en Uwen, Spflair- en Ilout.
Wseri)oök, Aelhertóbieilg!, ftöhcylK>ek,
Werterfvovit cn Iluis ter Spijt. Tevens
af!).-,'I'dmgen der kerken te Wijk aan
Zee ea Bloem end aal, ruïnes enz. Op
ui paar sdhiWer1j«en van de Heerlijk-
heai Heemstede, was al.spoedig be
slag gelegd en ook voor versehMtendè
kun-s'-voonwi'pcn deden zich sjxiedg
koopere voor Van de kunst naar de
natuur. In de veranda weiden pro
ducten van landbouw en veeteelt te
koop aangeboden Een kruiwagen was
g«wuld met a'-terlel veldvruchten en
ine', ver er van af prijkten bloemkool
on de moer wmtersche roode kool,
tomaten, perziken enz. Ook in cr-
duunzaainden vorm waren, allerlei lek
kernijen" ie kooj> Een flinke tafel met
pot;.-3 polei of jams gaf büjk van 't
v, ijs bi-.eid, waarmede de Heemstced-
6Che huismoeders den winter ver
wachten. Do bezoeker, die aüe» met
aandacht bekeek, vroeg zich af, wat
die eigenaard we gjahiid-cn toch we!
mochten beduiden in de onmiddellij
ke r.fibijheid Hij veijgat. dat er corï
afdeeling veetoelt aan den bazar ver
banden 19 totdat hij 't te verloten big
giertje, dat al* n rechtgeaard zwijn-1
tje niet kon laten 'n deuntje to knor
ren, bemerkte. Dan liep hij meteen
ce>M langs de hokken met konijntjes,
eenden cn duiven., en verliet ..Land-
bouw cn Veeteelt" dan, om den „30
cents baizar" te bokijllwxn. Ojx zichzelf
ia dieeo expositie al eon kleine bazar,
zoo\ cel is er voor weinig .geld te koop.
't Zelfde zou kunnen worden op go
moi:l(t omtrent de afdeelinigen „nut
tige kleedmgstukkieinl'"„voor do kin-
dcrkaimie-r' cn „handvvcPkeii". I-Ion.-
doi'dui zaüoen liggen ook hier irtge-
Etald. en wachten op koopstere, waar
aan "t echter niet ontbreken aal.
Togear negen uur begaf eein deel -Ier
ber/okers zich naar boA-en, waar een
hal in oen. imniatuuir tooneeDIzaaltje
was herschajien. En daar, voor cn
pubi.ok van ongeveer 50 heeren en da-
mos vertolkt an de heer en mevrouw
Van Eeghen —Van Lennep Conan
Doyle's „Confessions"., een eenacter-
diAvog lueschen jonge echtgenooten,
die elkaar bekentenissen doen, waar
door ze i.zen van elkanders verdorvon-
hoid m vroegqr tijden, doch die ten
slotte toch heel onschuldig bl.-.-koTi te
zijiL t Stukje werd vlot gespeeld en
aun t e-nde werd er ook geestdriftig
goappiaudiseeeid. De beer D. E. van
Ijcmnep bood Mevr. Van Eeghen een
bouquet aan
Jteiiedem was 't strijkorkestje ouder
leiduig van den lieer Vincent Loosjes
Jr. goarriveeivl. Een deel van de
gaaien vertrok spoedig weer naar bo
ven, om een tweede voorstelmg van
..Confessloins" b>j te wonen enjle ove
rigen werd an in de vertrekken bene
den bezig gelioudca door de verkoop-
steis, <üe gelukkig niet al te moeilijke
taak hadden
Mot dit beschrijvinfkje zou kunnen
woixlen volstaan, ware het niet, dat
nog melding moest worden gemaakt,
van den Zaterdagmiddag, waarop lui
tenant P. J P. Motelerkannip ecu goo-
cJvelwóanee kou geven. Natuurlijk ont-
br&elvt do tijd, om daarover bijizondcr-
hedeai in de®e courant te memo roeren.
Wie zou echter na een avond als gis-
teren, niet stellig ook op een goedge
slaagden Zaterdagmiddag vertrou
wen
Mogoh de fmancieele resultaten met
't succes, dat dc bazar had, gelijken
tred houdenl
D.
Koloniën
DE DEFENSIEMEETING OP KO
NINGINNEDAG TE BATAVIA Uit
Wolb;..reden wordt aan de Telegraaf
gv«eind i Tienduize<nd pers-Jhen van
alle rassen kwamen op Koninginne
dag in het Decapark te samen, allen
getooid met oranjekleurig» bloemen
en vlaggetjes. Geestdrift» gestemd en
voorafgegaan door muziek, kwamen
do Batavlasche vareonigingen met
haar vlaggen op hel terrein, te zamen
met Ambolnoesche soldaten. Om 9
uur opende de president, de hoer
'a Jacob de ineeling. en lichtte de mo
tie. d'io de onraiddeKijke weerbaar
heid van Indiè vraagt, toe. Ilij werd
R*v*itdrlft«g toogojuiclrt. Op dat oo®c<n.
blik waren op het congres tegenwoor
dig, het bestuur van de vereeniging
„Sarekat Islam", het rog en ten verbond
Bood: oetomo, twee Chineesöhe veree-
nlgingv-n en vele anidcfl-ein totaal 34
veroenigingion. öuk waren er tol van
twriKlehlijtoe inïandsche auitoriteite,
zoo de broeder en de zoon van den
Soonan.
Er werden elf redevoeringen ge-
-honden JTet eerst sprak de rogent vam
Sorang. Hij gewaagde onder toejui-
ehl.ngon van cle zegienlmgien, die de
Nederlanidsohe regeerLng door alle
ecuwciii heen over Èidiië had gebracht
Hij spoorde de aanwezigen, aan tot sa.
menwerking ten opzichte van de
wecCbaannaking van Ned.-dnd'ië en
olnd.if.-do met do woorden „Er ie
geen wkede reden om van moester te
veranderen. Hoera voor de Koningin
van Nodcitandsch-Indié Is (Toojul-
ohing<ui CK>k de vertegenwoordiger
van d- Sarekat Islam hield zulk een
geostdrilligo loespraak Al zijn aan
hangers onderstreepten zijn woorden
niet applaus.Op dezelfde eht'husiaste
wijizo spraken eveneens de elf volgon.
de woordvoerders, onder wie zich de
broeder van den Soeoan. en voor het
overige nog tal van andere inlanders
bevonden. Daarop verzocht de presi
dent van het congree dengenen, die 't
niet met hel doel dar bijeenkomst eens
waren, hiervan blijk te geven, door
zich te verwijderen. Niemand ging
evenwel 3*een De president vertelaar
de toen de motie voor aangenomen
met algemeens stmmen.
In deze motie wordt ui'-drukking
g«g»ven aan de onwrikbare overtui
ging, dat het een levensbelang voor
Nedoriandschdndië zal zijn, spoedig
tn staat te wesoen. zichzelf te verdedi
gen. (Geestdrifttoejuichingen)
Nadat de voorzitter de bijoen kornet
had ge-lóten, bowoog de menachen-
maEi zich voort lanzs de drukke stra
ten, waar ik Menadoneesche soldaten
volksliederen hoorde zingen.
De gouverneur-geneiraal, graaf Van
Limbuirg Stiruim, ontving reeds in den
naimidchig een deputatie, die hom de
roeölul'le ter hand stelde ze is evon-
eerirt oieseiind aan de Koningin, miniy-
twr Pleyto on aan het Parlement.
D» indruk, dien ik van de meeting
be/b gekregen, is zeer sympathiek g.>
ws>cöt. Do stemirning was or geestdrif
tig en zo is volkom/en geslaagd, zon
der diat er eon enkele wanklank viel
to hespen ren Iletzèlfde succes heeft
die meeting te Somairaing gehad. Hier
werden 8000 handteeJusningen vevza-
mold. Van ui't Singapore gaven 222
Nederlanders telegratflsoh van hun
adhaeele blijk.
Gemengd Nieuws
DE MUNITIE-ONTPLOFFING TE
JERSEY-CITY. Een ooggetuige
van de ontzettende ontploffing ln de
munitiefabriek te Jersey City, op 29
Juli 1.1., zendt aan de Telegraaf do
volgende bosch rij ving van hetgeen
hij waarnam: „Hot gobeurde in den
n«ichi van Zaterdag op Zondag, dee
nachts om 2.10 uur. Ik was dien
nacht toevallig wat later dan go-
wtoonlijk thuisgokomen, daar ik uit
mijn werk was gehaald dooT twee
Hollandse he vrienden. Ongeveer om
kwart over twaalven beerde ik naar
huis terug. Hot was drukkvnd warm,
c-n het was onmogelijk, in slaap te
komen. Geruimem tijd lag ik klaar
wakker in bed, en keek baloorig over
dio ongewenschle slapol'ooelieid,
maar wat uit hot raam, t-:»en ik ge
troffen word oor de zonderlinge kleur
van den nachtolijken hemel. Het was
eon okergele kleur, en ik peinsde
tevergeefs na ovor de oorzaak van
dit ongewoon verschijnsel, toen eon
geweldige stag, gepaard® gaande mot
een gerinkel alsof er duizend ruiten
tegelijk in scherven violen, mij met
een kroot van schrik uit bed deed
vlicgeuii. TegeJijk hoorde ik het vree-
eelijk gegil van memsohen, die on
verhoeds door den daverenden slag
uit hun slaap waren opgeschrikt
Aanvankelijk mean do ik, dat een
zwaar on weder over de stad trok,
maar spoedig zag ik in, dat dit ean
dwaling was: do hemel was bij mijn
thuiskomst glashelder geweest., zon
der eest enkel wolkje, en de slag was
van een te zond ei lingen buiiongo-
worien aard, om van een botsing tua
schen twee onweerswolken afkomstig
te kunnen zijn. En zoo moest ik wol
den Indruk krijgen, dat do wereld
bezig we6 te vergaan. Toen mijn
trommelvlies -weer tot rust was ge
komen na den vreeselijken slag, was
ook de gele kleur van den hemel ver
dwenen. Ik hoorde mensehen op
straat gillen on hard voorbijloopen.
Het begon al te dagen. Toen Ik de
schemerachtig verlichte kamer eens
rondkeek, bemerk:® ik dat alle foto's
eri schilderijtjes van den muur wa
ren gerukt, do sleutel was uit het
deurslot gevallen, de verf van de
deur was ovor al weggeblakerd en af
geschilferd, alsof het mei een steek
vlam was gedaan, en alles wat °p
mijn tafel stond, was omgevallen. En
toch woon ik op 10 mijlen afstand
van de plek waar, zooals later bleek
de ramp had plaats gehad!
Toen ik een weinig van den schrik
bekomen was de luchtdruk had mij
meer nog dan de angst, uit mijn beu
geworpen schoot ik snel mijn bo
vengoed aan, en ijlde naar beneden,
om den toestand op straat to gaan
opnamen. Ik behoefde geen moeit® te
doon om de huisdeur to openen
dlie was door don ontzottenden slag
opengerukt, en ap verschillend©
plaats.-li bongelden ar brokken hout
en splinters aan. Ik ging 'de straat
op, en meende mijn oogen niet to
kunnen geloovenin de huizen naast
het onze was letterlijk geen ruit heel
gebleven. Maar dat was lang niet hot
ergste. .Mijn kon door de uit d® pos
ten gerukte vensters met hun ver
nielde ruiten iu de kamers zien en
opmerken, dat hier en daar de zei
doring in haar geheel naar beneden
was gekomen. Eelectrisclie kronen
schommelden traag aan de heel go-
bleven draden heen en weer, of lo
gon verbrijzeld op de tafels, voor
z-OVer die niet zelve bezweken wa
ren, want in de meeste kamers, <l.e
zoo geteisterd waren, was geeni stuk
hec] gebleven ea was al het meub;-
luir versplinterd.
Ik l.ep do Grove Street ij», een
dwarsstraat dicht, bij mijn woning,
en daar waren, zoover het oog reikte
alle ruiten toi scheuren geslagen door
don allerhevig»:en luchtdruk. Zware
spiegel luiten van een centimeter dik
te waren ingedrukt en lagen nu in
scherven op het asphalt. Vervolgens
begaf ik mij naar de New Ark Ave
nue, eoa der grootst® winkelstraten,
die eon allerdroevi^at sch/ouw&pol
opleverde. De prachtige, kostbare
spiegel ruilen der fraaie winkels wa
ren totaal vernield, ingebeukt, ver
splinterd. Tot de dikste ruiten toe
waren toi kleine schorven geslagen.
In de winkelkasten zog het or treu
rig uit. De artikelen waren gedeel
telijk vernield, en alios lag dooreen,
alsof een reuzenliand er een greep
in had gedaan en toen alles hier en
daar vvoor had neergekwakt.
Zoo was hot te New Y'iork, maar
zoo was het eveneens in de omlig
gende steden, zelfs in Philadelphia,
dat toch honderd mijlen van Jersey
City verwijderd isl Ook daar waren
in oon seconde bijna alle ruiten in
gedrukt.
Tot half drie bleef Ik op giraal, on
overal kwam ik angstige menschon
togeu, vele vrouwen daaronder, me'
schreiende, of van slaap half versuf
te kinderen op den arm. Thuis ge
komen, klom ik naar het dak, van
waar ik een tamelijk goed uitzicht,
op de vuurzee in do verte had. Tol
kon3 nog hadden er nieuwe ontplof
fingen plaats, on dan werd telken
male d® geheelo omgeving rondom
Jersey Cuy on New York City zoo hel
verlicht, dat men elk huis van on
der tot boven. Ja iederen 6'-e©n
duidelijk kan waarnemen als bij den
felsten zonneschijn. Voel branden
heb ik gezien, maar geen, die zulk
oen intens echellen, verblindend wit
ten gloei vorsproidde. Aan blusschen
valt, op het oogonWik (lat lk dit
schrijf («enige uren na de ontplof
fing; natuurlijk voorlopig niet to
donken, en do brandweer-autoritei
ten vorklaren, dat het wel eon go-
heale weck zal duren, eer de eigen
lijk® brand gedoofd is, terwijl hol
vuur dan nog wel drie weken zal
blijven doorsmcrulon, als gevolg van
do omstandigheid, dat er ook een
zeer groot» hoeveelheid suiker op 't
eiland was opgeslagen. D® schade,
door de ontploffing teweeggebracht,
aan gebroken ruiten en anderszins,
bedroog in Jersey City 50.000 dollar,
in Now York en Brooklijn 300.»X)0, In
1 liobokon 35.0U0 en in de andere ste
den te zamen Ö15.000 dollar. L>© scha
de, door don brand zelf op de plek
van de ramp aangericht, wordt op
20 mi'W'ioen dollar geraamd, en dat is
wellicht nog te laag getaxeerd.
Zondagmorgen was er nog geen
denken aan, de plek, waar de brand
oulstond, te naderen, want de hitte
was ook op honderden meters afstand
ouet te verdragen; men gevoelde zijn
OOffen in de holten gloeien en zijn
huid droog als perkament worden!"
VLEKTYPHUS. Hot Neue Wie
ner Journal ontleent aan de Wie
ner Kliiwache Wochenschrift een ar
tikel, volgens hetwelk de bacterio
loog Eng a Czernal te Boedapest
den lang gezochten verwekker van
den vlektyphus gevonden heeft.
OVER VON HINDENBURG. En-
kol© dagen geleden plaatsten we een
overzicht dat de Londensche corres
pondent van 't Alg. Handelsblad garf
van een interview dat de Hollandsche
journalist de Beaufort gehad ('?j heeft
met den Duitschen generaal, welk
Interview was opgenomen inde „Sun
day Pictorial". De( Bcutijnscha cor
respondent van 't Alg. Handelsblad
.sdhrijft o.a.:
„Het lust mij niet, nader ln te gaan
op de physionomische studie, dio dio
hoer Do Beaufort maakte van Hlin-
denbiu'g's gezicht. Wie op deze wijze
heit uiterlijk toekent van eeu groot
man,, die, op wélk standpunt men
ziich ook plaatst, ®en der reuzen Is iin
dezen titanenstrijd', laat te duidelijk
zien, dat de eigen gelaatstrekken niet
he cachet dragen van het fatsoen en
den adeldom, verbonden aan den al
gemeen goaidhten Noderlandechan
naam De Beaufort. Wij geven do
redactie van de Sunday Pictorial dun
ook in ovorvw.agsngi, te (informcaTcn
of zijn zogsman werkelijk de Beau
fort heet, en welke redenen hij gei tad
mag hebben den naam van zijn va
der, dte geheel anders luidt, te ver
loochenen".
Vorder vernam 't IlUd. nog, dat d©
Beaufort oen anderen naam draagt,
maar zich steeds onder valschen
naam aamnddt. „Der Tag" w eet bo
veiKiion nog te vertellen dat het ge-'
heel© interview gefantaseerd moet zijn
daar De Beaufort in het jaar 1916
heetemoal niet in Duitechlanl Is go-
woest, ook toen hij vroeger in
Duitschland was, heeft hij Polen
nooit betreden, zegt heit blad. Eon
poging, die hij deed om aan het front
te komen mislukte, hij kan geen pa
pieren krijgen.
DB VEROVERING VAN THIóP-
-VAL De „Times" geeft de volgen
de treffende beschrijving van d«
jongste gevechten bij Thiépval„Do
aanval zou op oen vastgesteld oogon-
b! ik omstreeks zes uur plaats hebben
en nadat wij. vroeg in den namiddag
van onze basis vertrokken waren, be
vonden wij ons reeds een poos te vo
ren in, onra© schuilplaatsen, zoodat wij
de gelegenheid, hadden om bekend te
worden met al de bijzonderheden van
het terrein. Naast irnij hurkte een
jong officier, die de landstreek kende
aisof hel een kaart was die hij zelf
geteekand had. Een batterij ver weg
achter ons wierp met methodische
nauwkeurigheid 23 c.M.-granaten in
do loopgraven vlak tegenover ons
Van iedere drie viel er ongeveer een
in de voorste loopgravanlinie. De
helft van de overigen raakte tamelijk
nauwkeurig de verbindingsloopgraaf,
die van daar naar achter voerde. Het
was een goed gericht vuur. dat het
doe' op een afstand van 5 kilometer
heel wat beter trof dan een cricketter
iiH*t znn ba'; het wioket op tien moter
a bit and raakt. Ook andere kanonnen
van verschillend kaliber spraken nu
eri dan oo» woordje mee groote mae
sa a zand en rook, een mengelmoes
van bruin en grijs, spoten nu hier,
don tkiar op verschillende punten van
de vóór ons liggende helling om
hoog, terwijl in do lucht de shrapnella
rncl hunne wolkjes nu en dan het uit
zicht belemmerden. Veel dichter bij.
rechte en links van ons sloegen soms
mot wii hevügen knal de groote pro
jectielen van den vijand, die met een
,,cr.r r.r umi>" kwamen aanvliegen.
Maar dit ulles te slechts een herhaling
van wat er lederen dag aan het gx>-
hcole front gebeurd. Het was zelfs
„rustig", en niets wees er nog op, dat
or lets bijzonders gebeuren zou.
Toen begon bet. Ik heb reeds ge
zegd, dat geen woorden liet beschrij
ven kunnen. ÖVDen zou zich evengoed
ertoe kuininen zetten om het vergaan
van do wereld le beschrijven Ik heb
ln ml I n leven reeds heel wat reufiach-
ttgo dingen gezien, typhoon^ prairie-
branden on woudbrandem en do meea-
to groote vulkaaien ter wereld, ook
oeaugo veldslagen en de val van Ant
werpen. Maar aLs schouwspel beoor-
(frocld, heb lk nooit iets zoo govveldigs
aanschouwd als wat er nu de eerste
twintig minuten ging gebeuren De
jonge ofl cier stat naast mij en mom
pelde „O mijn God, mijn God!" Wat
mijzelf betreft, ik had willen sóhfeeu
\v©n, in mijn vingers bijten of ik weet
zelf niet wal doen. Ik kon niets an
ders doen dan mot mijn hakken op
den grond stampen en naar adem
snakken. Lk vveot niet hoevele kanon
nen wij aan het werk hadden. IIon
derden, huizonden, ik weet het. niet.
Maar zij begonnen allen tegelijk de
zonnige stilte te verstoren. In 10 se
conder waren er honderden projec
tielen» op dte «wie uitgezochte plaat6
neergevallen. In twintig 6ecor.den
moeten het er duizenden zijn geweest.
Orkanen, wervelwinden, donderbuien
cr. geweldige branden denk: dit alles
bijeen en concentreer dit op een stukje
grond van een paar hectaren, dan
hebt gij eenlg denkbeeld van wat wij
voor 01)7» oogen zagen. Wij smfc.en
haast van opwinding, want het over
wegend© gevoel was dat van verba
zing om dio geweldige kracht de
kracht der Engelsche artillerie en de
schitterende nauwkeurigheid waar
mede zij wvrictp Ik geloof niet dat er
drt© granaten aan deze zijde van de
Dultsohe loopgtravem vielen. En ik
geloof niet, dat er een stukje van tien
vierkante meter van en achter die
loopgraven op heit g©he®le aangeval
len terrein was, waar niet per secon
de e-cm dozijn granaten vielen. Hot
was natuurlijk eetn klein oppervlak
Wij konden hier op minxter dan 900
meter al hel vuur concentreeren, dat
gewoonlijk een front vam mijten breed
te beschiet. Het bombardement was
zoo ontzettend, dat het gegil dier vlie
gende projectielen boven het lawaai
<ler ontploffingen krachtiger dan de
hevigste Storm uitgierde. De grond,
waar al die projectielen neervielen,
bestond eenvoudig niet meer als zoo
danig, hij golfde in de lucht, niet met
sjirongen of govtngan. maar over zijn
geheel als opgelicht door een hevigen
wind. Er was geen grond, geen loop-
grsaf, geen bruine aarde of groen te
zien niets dan chaos, dooreenvvar-
re'end en ongeloofbaar. totdat de rook
nog dikker werd en zelfs dien chaos
verborg. En tóen kwam er leven in
onze loopgraaf. Over de borstwering
golfden en klommen zoo goed moge
lijk en over hot oneffen door granaten
omwoelde Niemandsland golfden de
figuren in kbaki, niet in wanorde,
maar op tamelijk gelijk© afstanden,
bet oone verspreide gelid achter het
ardere. Geen veteranenmaar eigen
lijk zijn al deze mannen nu reeds ve
teranen geworden zouden zekerder
en vuriger hebben kunnen zijn dan
deze troepen. Ual het rechter einde
van de loopgraaf kwamen de mannen
gesprongen en snelden recht over het
open terrein dat langzaam opwaarts
glocwte. Links, vlak achter de kapot
geschoten hoornen, waar Niemands
land voel breeder was, lag eeni smalle
etrooik dioode grondlaag m een inzin
king van de bodem en dua voor den
vijand verborgen, maar op het daar
voorbijgelcgoTi: terrein moesten onze
mannen zoowel van voren als van
bezijden wel bijzonder in hot ooig val
len/ Wij. zagen de manen in khakl
over dien gon del van dooden grond
ei ellen en toen naar het open terrein,
waar hun een zekere dood scheen te
wachten. Niemand kan zeer enel loo-
peu mat zijn geweer en uitrusting en
de bommen en andere belemmerin
gen, zelf» over gelijken grond. Maar
als de grond vol granaattrechters is,
dan wordt de moeilijkheid zeer vele
malen grooter. Het lijkt daarom al
tijd ateol onze mannen slechts lang-
zaam vooruitkomen en naar het
6'. heen zouden die mannen, die daar
zoo vastberaden Ln het zonlicht voort
joegen, slechts door een wonder hun
doel kunnen bereiken. Maar het won-
d er geschiedde toch. lk zag slechts
één man plotseling rechtop gaan staan
en toen in zijn volle lengte op de rech
terzijde vallen. De anderen aarzelden
g®«i oogenblik. maar gingen recht
uit, terwijl dl© oene man daar lag en
met de armen zwaaid© Over de ge
heel© aanvalel'.nie zag ik geen enke
len man meer vallen TOch moeien er
meer gevallen zijn, waM slechts even
daarna wanen de Roode Krute man
nen aan den arbeid en ale men scher
per toekeek, zag men daar op die
strook grond ook nog and-ere figuren
Liggen, die zelfs niet raeer met de ar
men zwaaiden. Maar de verliezen wa
ren bijina ongelooflijk klein, alsof de
mannen lmdpndaad op wonderbaar
lijk© wijtz© boschut waren."
DUITSCHLAND EN AMERIKA.
In de Dultsohe nota aan. de Amer.1-
kaansah» rogeerlng ln zake den aan
val op het Ainerlkaansche stoom schap
„Owögo" wordt geklaagd, dat de ka
pitein van de „Owego" de bevelen
van dan Duitschen onderzeeër niot
opvolgde. Hij zou het dan ook slechts
aan zichzelf te wijten hebben gehad,
indien zijn gedrag minder aangena
me gevolgen zou hebben gehad.
DE STRIJD AAN DE SOMME.
De oorrespondent van de „Tunes"
aan het Engelsche front zegt in zijn
overzicht van den slag aan de Som-
me: „Hot voornaamst© kenmerk van
dez© worsteling is wel de omstandig
heid geweest, dat wij ook niet één
enkelen dag nalieteB, oenig terran
te veroveren. Neeg ana wenden wij
tei ug ge worpen. En met alleen hebben
de Duitschers ona nergens kunnen
terugwerpen, zij zijn ook nergens ln
staat geweest, ons te beletten, voor
uit te komen. De hevigheid van den
strijd bleek uit het aantal krijgsge
vangenen, dat wij maakten. Er gin
gen slechts weinig dagen voorbij, zvoi
der dat er oen respectabel aantal go-
vangenen werd binnengebracht. Op
één dag bedroeg hun aantal bijna
duizend, cn op verscheidene andure
dagen namen wij van 400 tot 500 man
gevangen. Maar nog hooger dan do-
zo dingen stond het schitterend ge
drag van onze infanterie. Het is zeer
wdl mogelijk, dajt ,de Duitschers,
voor deze slag begon, nog eenige il
lusies hebben gekoesterd aangaande
de hoedanigheid- van den Engelsclien
soldaat, want man had hun dikwijls
genoog verteld, dat onzo nieuwe Xe-
g,era niet met de oude te vergelijken
zouden zijn. Thame echter kunnen zij
geen Illusies meer hebben. De vijand
moot den aanstorm enden Engelschcm
soldaat dooiden als hij komt aansnel
len of hij moot diens bajonet trotsee-
ren en de Duitschers zijn niet ver
zot op bajonetten.
De Engelse ben hchbi-n thans de
hoogvlakte voroverd. In het llcoge
Bosch en MJ Ginehy houden de Duit
schers nog stand. De Engelsclien
weten uit talrijke buitgemaakte dag
orders en andere documenten, hoe
groot gewicht <1© Duitschers hechtten
aan het door hen veroverde terrein.
De Duitschers hebben zelfs verklaard,
dat vam het bezit van dat terrein hot
bestaan van hot rijk kon afhangen.
Zij hebben hun uiterste krachten in
gespannen om liet te behouden, de
gansche macht van hun grootsch,
militair raderwerk aangewend en
zij zijn nlot geslaagd".
FINLAND OORLOGSTERREIN?
Naar de Kólnische Zeitung uit
Stockholm verneemt, bevat Aftonbla-
det een brief uit Finland, waarin
staat, dat daar met koortsachtig©
haast in verschillende deelen van
het land cn in geweldige uitbreiding
loopgraven worden aangelegd, die er
op schijnen te duiden, dat men aan
Russisch» zijde ernstig rekent met de
mogelijkheid, dat Finlsnd oortogs-
t&rrein wordt. Uit andere vertrouw-
baro bronnen wordt de aanleg van
deze omvangrijke werken, bevestigd.
Zoo loopt er een linie loopgraven
langs het OosUoestrand, Een andere
loopt dwars door hel land. .Onbarm
hartig worden parken en boomgaar
den doorploegd en huizon afgebroken.
Velen gelooven, dat die werken te
gen Zweden gericht zijn.
REPRESAILLES TEGEN KRIJGS
GEVANGENEN. ln antwoord op
oen schrijven van het Internationale
Roode Kruisoomiité, waarin dit bij de
oorlogvoerend© on neutrale landen
de belangen bepleit der krijgsgevan
genen en de politiek van represailles
afkeurt, betoogt (naar een Reu ter-
tel eg ram meldt) Viscount Grey, dat
de Engelsche regeering deze politiek
steeds heeft afgekeurd. Een toene
mend aantal misdaden heeft echter
plaats gehad op last of met medewe
ten van de Duitscho regeering, waar
door het geduld vam het Engelsche
volk tot liet uiterste beproefd is en
een hoogst ernstige toestand is ont
staan. Ten slotte wijst Grey er op,
dat de eisch van represaillemaatre
gelen toeneemt naarmate de misbrui
ken verergeren cn dat het beste mid
del om die represailles te voorkomen,
ls, het opgeven van een politiek te be
vorderen, wolk© de oorzaak daarvan
ia
DE KONINGIN VAN ROEMENIé
AAN HET WOORD. De koningin
van Roemenië heeft, naar de „Vossi-
eche 'Mg-'' ui/t Bern wordt medege
deeld, aan een Amerikaanschen jour
nalist iliet Volgende vorkGaard „Ik en
de koning hebben zware tijden door
gemaakt, daar hij noch ilc Roemenièrs
zijn. Velen verbeelden zich, dat onze
afkomst en onize familiebetrekkingen
op onize houding Inivloed zouden u
oefenen maar dat is niet waar. Wij
wenisohen niets andere dan het geluk
van Roemenië en wij gaan uitsluitend
to rod© met bel Roomeenscbe belang,
omdat wij weten wal onze plicht is en
weïk© taak de omstandigheden ons
op <De schouders gelegd hebben De
koning en ik zijn hel in al'es volko
men eens. YVij willen een groot ea
gelukkig Roemenië en wij vertangen
dat onder onze souvereiniteit, zijn
wettige aanspraken ln vervulling zul
len gaan."
EEN PROTEST UIT ZWITSER
LAND. D® groote raad van het
kanton Waad tl oud heeft met alge
meens stemmen een motie aangeno
men, om den Bondsraad uit te nocdi-
gen tot een protest tegen het weg
voeren bij menigte van noncombnt-
tanton ln het door de Duitschers be
zette Fransche gebied, hetwelk «en
inbreuk is op de Haagsche conven
tie, welke door Zwüeer'and mede is
ge toeken d.
Rechtszaken
NALATIGHEID. Db krijgsraad
lo Arnhem veroordeelde luitenant K.
van het 19e regiment, thans gedeti
neerd, tot 4 maamden gevangen is-
elraf, ondier aftrek van de preventie
ve hechtenis, wegens hét nemen van
onvol doende maatregelen bij de be
waking van oon geïnterneerd officier,
die door bekl.'s nalatigheid heeft we
ten te ontvluchten,,
Burgerlijke Stand
HAARLEMMERMEER. —Ge
trouwd: D. van Dokkum en J. M.
Bog aards. de Block en A. AL
Huysmans. A. P. Kauffman en
P. van der Vlugt.
B e v a 1 1 0 n A. C. Breijer—van
"t Wout, d. E. W. Brugman—Zon-
nevekl, z. A. MrllenaarBuiten
dijk. z. C. Iluunnan—'van der
Voort, z. C. II. StokmanMilten
burg, d. G. Thuis—van Es, z.
A. Pol»—Klomp, d.
Overleden: E. A. Kool, 15 j.
A. Mulder, 10 maanden. C. J_. Bon
tje, 2 maanden D. Geers, 65 j.
J. Offerhaus, 32 j.
Stoomvaartberichten
STV. MIJ NEDERLAND. Banda
(u.) arriv. 30 Aug. te Port Said.
Kr aha tan (t.) vortr. SO Aug. v. Port
Said Lombok arriv. 80 Aug. v. Am
sterdam te Batavia.
KON. NED. STB. MIJ Fauna ver
trok 29 A\ig v New-York n. Amster
dam. Kcnncmerland vertr. 29 Aug v.
Buenes-Ayros n Amsterdam. Luna
arriv. 1 Sept, v New-York te Amster
dam. Pollux, v Buenos-Ayree n. Am
sterdam, vortr. 27 Aug. v. Faltmouth.
Poseidon arriv 1 Sept. v. Buenos-Ay
ree l.e Amsterdam. Zeus, v. Norfolk
n Amsterdam, vortr. 29 Aug v. Fal
mouth.
ROTT. LLOYD. Djcbres (t.) vertr.
30 Airg. v, Gibrai'tar.
HKYIJI,. A'MKR. LIJIN. Westerdijk1
vertr. 1 Sepl v Rotterdam n. Balti
more. Zaandijk vertr 1 Sept V. Rot
terdam n. Philadelphia.
KON PAKETV. MITJ, Tjisondari,
v Sun Fruiicisoo n. Java, vertrok 29
Aug. van Manilla
STV. MIJ. OCEAAN. S-'arpedon arr.
1 Sept v. Java te Amsterdam.
