Haarlem's Dagblad | 1916 | 30 september 1916 | pagina 2

.Waterdicht"

uilA I 20 4 Boekhouden. 5 Ned. Taal en RekenaMStenosra-
n fl8 7 8choonschrl|ven, 8 Aardryksknafle. Stuur brief
kaart aan Cursus „Zelfontwikkeling", Bilderdijkstr. 88 H. D., Amsterdam
•Vakken 1—5 lesgeld per vak f 1.30 per 3 maanden is 40 ct. per maand,
'6 en 7 elk f4.-, 8 f 5.-, per heston cursus. Aan vaag 15 October

Weerbericht

Mededelingen van liet Koninklijk
Neiierl. Mot, Instituut, (Opgemaakt
voormiddags to 10.50 uur). De
Bil'lt, 30 September 1916, Hoogste
barometerstand boven 7G3.7 ra.M. te
Chrlstiansund; laagste beneden 750
mM. te Oost Duitschland. Ver
wachting tot den avond van 1 October
meest matige noordoosleiijko tot noor
delijken wind. Gesteldheid van de
lucht; half bewolkt, weinig of geen
regen. Temperatuur later iets zach-

«1\ ROMETER STAND TE HAARLEM.

Barometerstand lieden middag te 2
uur 761 m.M. Vooruit. Vorige stand
73S m.M.

OPGAVE VAN
JOH. M. SCHMIDT - Optlolen

QED. O. GRACHT 47 - HAARLEM

ïhermometerstand

SO September
Hoogste gisteren F. 66

Laagste heden nacht 7. 50

Heden middag 19 uur F. 57

l)o beweging wordt van uur tot uur
Sterker. Meer dan 1000 officieren van
do landmacht hebben zich voor Ve-
nizclos verklaard. Eu bij de marine,
dm altijd bij nationale bewegingen
op den voorgrond is getreden, is do
locstand vrijwel dezelfde. Er heeft
zich reeds een tweede torpedoboot bij
do vloot der geallieerden aangesloten.
Eu naar het heet, zal de geheel©
Grioksclie viool, dit voorbeeld volgen.

l'it Canea wor/lt aan de Daily Te
legraph geseind: liet eiland lTydra
(op de Oostkust van Gridkenland)
heeft zich bij de opstandelingen aan
gesloten. Twee der oudere slagsche
pen, de Hydra en do Psara, met ad
miraal Miaoelis, en twee torpedoboo
ten zijn naar do revolutionairen over
gegaan.

Uit Rome aan de Daily Telegraph:
Coromilas, de G rieksche gezant, heeft
minister Sonnino opgezocht. Op hot
Griekse he gezantschap werd meege
deeld dat er aan liet ingrijpen van
Griekenland niet meer te twijfelen
vult. Het gaat alleen nog maar om
het regelen van enkele ondergeschik
te punten mot de entente.

Oorlog iusschen SulgarSJe
en Griekenland?

Do Kölmsohe Ztg. ontving een tele
gram uit Kopenhagen, dat daar uit
diplinatieke kringen te Petersburg de
mededeeling ontvangen is, dait do re-
gooring van GfltefkQnltüinid Ibertikli is
aan de eiscban van do Entente gevolg
to geven en den oorlog aan Bnflgarije
ie verklaren.

Da Bramen vorongelakt?

LONDEN (V.-D.) Een telegram uit
Amerika meldt, dat l ij kaap Elisa
beth een, boei is aangespoeld met den
naam „Breinen".

EEN VLIEGER BOVEN SOFIA.
Ufct Sofia wordt gemeld: Vrijdag
morgen tegen 8 uiur kwam een vijan
delijk vliegtuig van uit het Zuiden
en vloog op groot© hoogte boven So
fia, terwijl hij vijf bommen van klein
kaliber uitwierp. Deze doodden een
straatveger en twee paarden en ver
wondde licht oen vrouw en een
kind. De materieel© schade is beperkt
tot een aantal ruiten, die gespron
gen zijn door do ontploffing dier bom
men. Door onze vliegers vervolgd,
vluchtte het vijandelijk vliegtuig, liet
wolk snel over de hook)stad heenvloog
In noordelijke richting.

IN ZEVENBURGEN. Hen
lioemeensch -tegarberidLit meldde 27
September; Ten Zuiden van ller-
muunatadt hebben nog lievige ge
vechten plaats in hel, lludol. Roe
moemsche troopeu vielen den vijand
aan en wierpen hem terug. Hij trekt
haastig terug in Noordelijke en N.-
Westelijke richting. Wij maakten,
twee machinegeweren buit en namen
100 gevangenen, w.o. twee officieren.

AAN DE SQMME. Een Rit
gelach legorbericht meldde over
Vrijdaglieden veel regen. Ten Oos
ten van Lesbooufis werden 500 yards
loopgraven genomen. In de streek van
Th iep val bij het Stof redoute hevige
gei echten. Do Engelse hen namen een
groot gedeelte van de z.g. Hessi6che
1 >opgraaf, moesten echter door oen
genaanval dor Duiischere fcerogtrolc-
kon, maar heroverden later weder 't
terrein. D© Engtalsohen maakten in
die .streek in de taaiste 24 uren 527
man, w.o 8 officieren, gevangen.

De onderstaande telegrammen
zyn ontleend aan tiet Aigemoen
Handelsblad.

DE TOESTAND IN GRIEKENLAND
- SALONIKI, 30 Sept. (Reuter). Chios
koos de zijde van do voorstanders van
d« beweging voor de national© verde
diging. Alle eilanden zijn thans over-
gi gaan naar de revtéultonnaire be-
w. aing, ook de stad Kór.aui in VVoat-
M.i' irdonië, waar beslag wenl gelegd
op 25.000 drachmen staatsgelden, wel
ke van Fiorina naar Athene w rle.n
overgebracht.

SALONIKI, 30 Sept. (Router) Een
telegram van Kreta meldt de uitroe-
P-ng van ecu vooriooplge rcg'.ering

voor 'Ie redding van het vaderland.;
bestaande uil Vcnizclos en admiraal
Coudoeriotis, die zicll ecu dorde lid
kau toevoegen. Hert. comité van, nati
onale verdediging te Sinten! kl betnig-
<le instemming mot Kretn's besluit on
gaf een proclamatie uit, waarbij do
Grieken worden uitgenoodigd om me
de te werken aan de verdrijving van
den erfvijand.

HET HONGAARSGHE HUIS VAN
AFGEVAARDIGDEN kwam Vrijdag
samen. Graaf Tisza besprak de nieu
we kies wetharz.iomingvwumlloor het
amnloi kiezers mot 60 tol, 70 wordt
uitgebreid. De minister-president
ging vervolgens uitvoerig in op de
voedingsquaestie, Ilij wilde niet ver
helen, dat de tot1 hand hachelijk is en
dat de ter beschikking slaande graan
voorraad. de normale behoeft© niet
dekt. Alleen dit kon hij* mot klem
verzekeren, en wol o,p grond v$n do
ervaringen van. do beid© laatste ja
ren, aangezien hot volk reeds er nnin
gewend is minder te eten dan in don
tijd vóór den oorlog, dat de vocxr-
raden wel voldoende zijn oin de be
volking zoow-l in Oostenrijk als in
Hongarije voor hongersnood te be
hoeden. Hij stond er borg voor, dat
hot gebrek aan levensmiddelen de
strijdvaardigheid van. de monarchie
niet zou beïnvloeden, (leveudigge bij
val. applaus,1. De voedingssuaostio
zou des te gemakkelijker tot oplossing
worden gebracjrt, naar gelang de va
derlandslievende offervaardigheid
van het volk meer zou blijken en geen
voorraden broodgraan verborgen ge
houden worden.

Vervolg Stadsnieuws.

Waardo Directeur,

In mijn Zaterdagavond] naatje van
heden, dat nu wel afgedrukt zal zijn,
komt een passage voor over een
kaartje, dat mij aangeboden werd
„tegen de drankzucht" cn waarop ik
in der haast eon figuurtjo of teelce-
niugelje .nveornl© te zien.

Zoo even blijkt mij, chut liet een
kruisje was en dat de inzameling
uitgaat van de vcroenigiug Sobriula-s;
hier is dus een vereeniging aan 't
werk, .die steun verdien: on daarom
heb ik inplaats ven liet dubbeltje, dat
het meisje mij vroeg, een rijksdaal
der aan den penningmeester gezon
den. Daar komt de ve ree-ui,ging dus
niet aan te kort.

Overigens blijf ik bij mijn wonsch
tot beperking van dezo straatrinzame
lingen. Laat iiet gemeentebestuur,
die begrenzen tot ééne por maand;
onder dat dozijn kan dan ook Sobric-
tos behooren.

FIDELIO.

Gemesntoraadsvorktozlng,

Tot Candida at voor de a.«. vorkio-
zimi voor een lid vain don Raad. iln
district II (vucaiture-J. Sniesz) werd
door de afdeelina Haartem der S. D.
A P. ffcsteld de heer M. A. Rei-
nalda.

In de vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer J. L. E. L
Breda Kleynöfliborrt. werd evenwel
nocr ueen bosh'sHina1 ceüwinen.

MUZIEK IN DEN HOUT. Het
programma voor Zondag 1 October
luidt1. Marseh aua der oper Rionzl,
Wagoer. 2. Ouverture die Luetigon
Weibor von Windsor, Nicc2ai. 3. Rosea
Wal'/or, Eilenberg. 4. Grand© Fantai-
eie de 1 opéra Carmen, Bizet—Mann

5. Itnliaainsche ouverture, Pordrotti.

6. Wainer a us dqr operette 6w Firauen
Iresser, Eysler. 7. P&mibaisLe do l'opóm
De Postillion do Itongjumeau, Adam.

ORGELBESP ELliNG in de Groote
of St 13avo-kerk, op Dinsdag 3 Octo
ber 1916, des namiddags van 2—3 uur,
door den heer Louis Robert. Program-
ma 1. Praehidium Es gr. t J. S.
Bach 2. Passucagilia, G. Froscobaldi.
3. Fuga no. 3 über den N.imen 13 A
G H.t R. Schumann. 4. Allegretto, N.
W. Gadie. 5. Sonatina, S'igfrid Karg—
Elect. AQtegiro moderato. C.iacona. Tri-
pelfughetto.

S. D. A P. in do Vrijdagavond
gehouden vergadering der afdeel mg
Haarlem der Soa-Dem. Arb. Partij
in het Gebouw Vooruitgang, Smede-
straat alhier, deelde de voorzitter, do
heer L. J. C. Poppe o.a. mode, dat
een schrijven was ingekomen van
de af deeling Haarlem van dien Nod.
Bond van Post-, Telegraaf- en Tele
foon beambten, waarbij steun v-erzooht
weixl voor de actie door do afdeel ing
te voeren voor Zondagsrust. Besloten
werd do gevraagdt steun te verleencn.
Besloten werd twee leden van den ge
meenteraad, tevens lid dor afdeel ing,
te benoemen tot afgevaard iigden na ai
de Zondag a.B. te houden vergadering
to Utrecht, waar d-oor den heer Wi-
baut, wethouder te Amsterdam, zal
worden gesproken over de uitvoering
der distributie en levensmiddelen-
wat.

BLEOTiRISGITE TRAM Naar
wij vorruemeai zulten de reizigers op
do ©lectrisohiO tram HaarlemIlcoin-
stede zonder overstappen kunnen door
gaan, althans waanneer van den Mi
nister voqr deze lijn do gelijkstelling
mei een stedelijke tram wordt verkre
gen, wacurop wel uitzicht bestaat. De
d:enat zal een kwa-rtierdiensi zijn, liet
tarief waansch ijuWjik 10 cents voor
enkelo reis en 15 cents voor retour.

R.-IC. MEUBELMAKERS. Naar
de ..'Maasbode" meldt is onder de
ausDlcién van de Lmhisti'ièelc Hanze-
afdeelinc alhier onaericht een R.-K.
meubelmakers-, bdhamrers- en stof-
feerdc-rsnatroonsvereeniöinr. met een
flink fletal loilem Het voorloonige l>e-
stiuir bestaat uit de heeren Duiin.
Sc-holte. Van Baked en De Jong.

iN' V. W BÜS* S'i'OOMirtOOT-
MAATSOHAPIPIJ Dc Staalscou-
rant bevat dar gciwijezigido statuten van
deze NaamL VcnnootscUwip.

ONTSPORING. Vrijdagmiddag
omstix-éks één uur ontepoorde «p llflt
Sta nsplein n rengeerende traan-
wj:-h van do lijn Haarlem Bloemm-
daal Behalve op de Hin Bloemend aal
gwf dn i ook eonrigie vertraging op de
Ceiirtmu'lwvn. Na oen half uur was
<1© wugen woor in liet spoor teruggo-
bwcht

MERCURIUS. Men sclnijfl orö:
Woensdag verg.','!-rdd afdoeüng
Haarlem van Morvnrius. Medegedeeld
werd dat MejuUrouw Vemolewol do
Witbt Hamer candid a at was gesteld
voor besbuiu rsl'ici van de Ai'beidSbeurö.
De soureiteiri» bruoht rapport uK over
de gehouden euquót© inzake vacantie
eri Zaterdagmid uig-rust. Uit hot rap-
port block dat vacantie vrij algemeen
is ingms-'örd en dat 50 pG urn hen
aio do xragenlijst beantwoordden go-
nieten van den vrijen Zpv-ixlagmïdr
dttgt Naar aanleiding van do gehou
den enquête wwxi aan 4 firma's eon
verzoek om meer vaoantio ©n iaan 6
een verzoek om a..©rd-a.gn iiddug--rudt
godiaau, zij 't dan ook goilooitelijk.
Van enkele firma's mocht liet be
am ar roods bericht ontvangen dat
ie Zatoixiagniiddo gerust geheel of ge-
deelt?' jk zou v.oi-.lcn ingovoerd. De
oontrihu ie werd, iu verband mat can
verthoogdo afdracht aan don Bond,
vaalt»©,-jtel,cl op f 7 voor meerderjari
gen en f 6 voor minderjarige 1 eden.
Na aflioop dor verg'adering werd ge-
houdien: „Een praatje over ven mid
del om (ie vacantie aangenaam en
goedkoop door te brengen". luleider
waa de heer II. G. Würdeinann.

VRUZ. DEM. K1ÊS VER EEN IGING
Do Vrijz. Dom. Kiesverooniging
koos Vrijdrugavond ln do vaoaa-aro-
Mr. M. Slingoivherg als voorzitter
dien -heer A. G. Bees on cnmtideerdo
voor 't Hoofdbestu ur (vacaim-e-Dr. D.
Bos) Mr. J. H. Tliiei.

GEVONDEN VOORWERPEN.
Tei'ua te bekomen bii A. Bosman,
Barendststraait 46. een daniesrirtge-
tieIL v. d. Watevan. Ornnjestraat
een. ceintuurII. vaii Dantaig,
Jacobiinrstraat 9, een port emonnaio;
J. Mottheii. WestereracWt 55 rood,
éen bcmroltasoh Kievit. I.eidsche-
straat 90. eon brocheF. Loos, Park-
laan 89. eon étui met schrijfgereed
schap.

HALFWEG. De a-rste scheepjes
in i hoetwojtelen zijn aan do suikêr-
fnbrlcAc annfockomeiide oampagne
zul echter niét voor 6 Ocrtöbar aan van-

Uit de Omstreken

SCHOTEN. Gasverbruik
en gasprijsverhooging. Er
wordt voor 1917 een gasverbruik ge
raamd van 1.780.000 M3. Daarvoor
zullen noodig zijn 6140 ton gaskolen.
Deze zullen vermedelijk kosten

i 142.352. Aan sala rissen is benoodigd
9445. Aan loon en voor gasfabricage
aal noodig zijn f 8500. Deze duurte-
toeslageai komeu voor op ito begroo-
tiiiig, maar moeten nog door den Raad
wordien glóedigekeurd. Aan diuurte-
toeslagen op salarissen en looneai is
noodig T 2567, o.a. voor den directeur
f 200, don boekhouder-kassier 1 134,
len opzichter f 111, 2den opzichter
f 89, enz. Wanneer dan met 1 Ja
nuari de gasprijs verhoogd wordt tot
9 en jot 10 cent per M3. respectievelijk
voor' gas over d.en gewonen en over
den muntmeter, zal do fabriek kun
nen werken zonder verlies, en een-
saldo hebben van ruim f 40. Voor
een gewoon gezin beteekont deze ver
hooging van gasprijs een hoogere uit
gaaf, becijferde men ons, van pLm.
i 4.50 per jaar. Neringdoenden, die
gasverlichting in "de winkels hebben,
betalen natuurlijk veel méér.

Gasfabriek on zomartij d,
BIJ do begrooting voor 1916 werd
geraamd een productie van 1.700.000
M8. gas, vermoedelijk zal echter ge
produceerd moeten worden 1.674.000
M3. Voor de invoering van den zomer
tijd vond er een toeneming plaats
van ruim 12 na de invoering van
den zomertijd valt te constitueren een
achteruitgang van pLm. 2(4 verge
leken met de productiecijfers van 7915
In Schoten heeft dus de invoering van
den zomertijd zichtbaar besparing
gebracht voor de ingezetenen cn niet
alleen, maar ook voor do gasfabriek,
omdat er bij den tegenwota-dig en hoo
ien kostprijs geen winst te maken ie
bij dien bestaanden gasprijs.

De Raad der gemeente Solveten
vererad ebt on Donderdag 5 October
a.s.. n.m. 7 1/4 uur. tesr behandeling
van de onderweroeo. venneld ouder
de ivos. 9 en voltrende der agenda van
de vernaderinK van 28 September
i.L. welke on die vewradcrinc wegens
het vergevorderd uur in behandeline
konden komen.

H o t W i 11 e K r u i s. A rij-
dasavond veroaderde de afdcelina
Schoten.van de Noord-HolItmdsche
Vereouluuna ..Het Witte Krinifl". Tot
bestmiisleden werden herkozen do
heeren Klok en Buyboom. Öreedvoe-
riü werd de w -kvernlenrini: bespro
ken. Daarbil werd de afwijzende
boudimr van hot Schoteaisch iremeen-
tebestuur zeer trelaakt. Om lodh tot
het aaivstellon van een wijkzuster te
kunnen overslaan, wenden voorstel
den treil aan. om circulaires te doen
verspreiden, tenoüwie het, dtoarvoor
benoofliade bedrae biieen to kriisron.
Echter werd dit. in afwachting wat
de bespreking bii de te behandelen
zem e ent ©begroot uur zon opleveren,
uitcöateld. Tot afgevaardigde naar
de op 3 October 1e Anu-b-ixlam te
houden alsemeene vetrèad orfcne wer
den gekozen de heeren H. C. van
Leeuvveu on J. M. Westendorp

Bil de rondvraag werd 'atingodbon-
en on moer propaganda voor ..Het
Witte Kruis", daar er zelfs verschei
dene menschen ziin. <lie de vereeni-
finer venvarren met do ObLigatie-
I-oterii van dien naam.

l'it een overzicht der inkomsten
■•n uil an ven. betrekkina hebbende op
don dionst der gemeende-reiniging,
den slrsiatherstcllinasdicnst en den
niacin e enen dlienst. bliikt. dat de vol
gende eiifers voor 1917 geraamd wor
den ontveneslen f 5025. uitgaven
f 15.258.36.

HAARLBMMF.lil.IDDE o.a. Tot
directeur wn het Gemeentelijk
middieloTvbureau is benoemd de heer
M. Sorrnanie, t© Alaarsen

SPAARJNDAM. Do dlreati© der
gasfabriek te Schoten begroot liet voor
leze gemeente benocdigde gas als
volgt: Muntgas 62800 M3. A f 0.10 per
M3. f 6280; gas over don gewonen me
ier 50400 M3. k f 0.09 per M3. f -4536;
straatverlichting 2400 M3. a f 0.09 per
M. f 216. Onze gasleverancier wordt
steeds duurder! Juni 1916 was do prijs

6 en 7 cent per M8.; Juli 1916 was do
prijs 7 en 8 coot per M3>; Januari 1917
zal het worden 9 cn 10 ct, per M3.

BENNEBHOEK. De opbrengst
j vuil het Sobriëtae-bloompie heeft voor
deze uêruêente en Vogelenzang op«e-
j hi acid do sum van f 117.98'ri.

j HEEMSTEDE. A a n b o e t e-
d i n g. Bij de hed »nmorgen ten Raad-
huize gehouden aanbesteding voor het
verhoijiwftn van het ververechingshuis
in het wandelibosoh Groen,endaal" 'te
Hcemjpbodo, werden de navolgende ht-
«dirijvingen ontvangen: P. G. Simit
f 12400.— f 10705- - Möj. S. Adrl-
aanso. 112010—, f11360.—J. Voo-
0de, f13209—, f11350.80; J H en
P J. J. v. d. Putten, f 11626, f10126;
Firma W A. van Amistel, f 12465,
f11005—; II. M. Fockiens, f12998.—,
f11618.— L. Zieren; f12700—,
f 11100.G. J. Smult 'i'z. f12240. -,
f 10487.— C. Tiirlooiiburg f 11635—,
f 9735.—C. P. Soibetr f 12400—,
f 10800.IX IE Granneman f 12110,
f 10770— Th. Smit f 12850, f 10950;
C. Yendonschot f 12050—, f 10600—,
aden te Heemstede.

D© eerste cijtfers golden voor ite ver
bouwing volgens bestek, en de tweede
voorVöitbouwiiig mot gebruik raa-
Jcirvg van kunstgraniet.

Voor liet scfhildeirwonk werd door 7
person en ingeschreven en wel door:
fl. Groene wegen, voor 11560 O
Vi-eekan, voor f 1200.—; P. 1L van den
Bos, voor f 1125J. Hendriks©, voor
f1256.—, A. T'ibbe, voor f1285.—, K.
Gaikhouet, voor 1 1172.W. G. Klijo,
voor 11339.—, alten te Heemstede.

F.éne inschrijving kon niet in be-
handelli.ri'g worden ganomien, daar
liczo to iaat waa ingekomen.

ZANDVOORT. Door de zangver-
ooniging de Zand voortsche Stem des
olks is opgericht een kinderkoor,
genaamd „Jong ZandvooiT'. Reoda
124 kixtderen weiden ingeschreven.
Als directeur zal optredien de lieer
Post to Haarlem. Aan B. en W. van
Zandvoort ï9 verzocht een schoollo
kaal af to staan voor de repetities. 1>©
directeur zal de kinderen alleen kin
derliedjes doen zingen.

ACADEMISCHE EXAMENS. -
D o 1 f L (Techn. Hoogeschool). De
licor A. v. Rossom, s. i., die aan dc
Tech. Hoogeschool promoveerde tot
doctor in de technische wetenschap,
behaald© dien graaf „met lof".

LH r©elit. Gösl, Prop. ex. Ge-
nc©sk. (1© lieeir J. J. Hupscher (met
lof). Cand. ex. Geuoesk. de heer J.
Th. v. Staveren. Tweede Natuurk.
de heeren J. E. M. Willoms en
Willoms. Bevorderd tot semi-
i do heer J. B. J. F. Liprnann;
ar'jp de heer F. Heijmans.

INGEZONDEN MEDEDEP.LTNGRV h W rts nor retrcf.

Ttialrcn von Oeml'», Overjassen,
töüontela Oapos, snz.

Ock goheeSe Costumes bij N. V. 1o Ksari. Stoomververij
en Chemische Wassohertj v/h C. HOEfNG Firma SCMEWK,
Qed. Oudo @rroh4 >1 - Telefoon 332-873

PölTSC1 ontTangt Uproefles,! Franssh. 2 Ooitllb, 3 EnflglSCb,

Vervolg Binnenland.

NED. AMBULANCE TE ODI.MÜTZ.
Naar het ..Vad." moldt. zullen de
doctoren S. B. de Groot, dtorure. en
dr. M. Mortier Hijmans. vit Dan
Haazr. zich voetren bii de Nederiaiwi-
sche ambulance te OllmüfE. Zij zul
len aldaar uedtrrende rtriio maanden
workzaacn ziin.

KUNSTMEST. Do Kuo&Unoat-
commlissie maakt in <1© Staatscourant
tbnkend. dat een aanvarar zal worden
namaakt met de verdeel ine der be
stelde sunerDhosDhaut. ten belioeve
van de bemestin» V00Y den oojïst
1916/1917. ©n wél tot een hoeveelheid
van 15 oCt. van iedere door haar
,e "«dcélceurde aanvra»e.

LIBERALE UNIE. Men moklit
una uit Amsterdam: In „Parkzicht"
weivl heden een buitengewone al«e-
meene vergadering gehouden ter be
spreking van hot door de regeering
overgenomen artikel 192 der Grond
wet. De voorzitter, Mr. D Fock, d©
-rgadering openende, achtte liet een
verheugend verschijnsel, dat twee le
den der. Unie, d© heeren de Meester
en F,erdTnans, bereid waren al|3 in
leiders op te treden.

Alvoreiiö tot do beraaxklagingen
over te gaan, vroeg do voorzitter
machtiging om door liet bestuur een
commissie te deen benoemen lot wij
ziging der koloniale paragraaf van
hei „Unie'-program. De machtiging
wordt verleend.

Voorls deelde de voorzitter mede,
dat d© aanvankelijk door hot hoofd
bestuur voorgestelde motie is gewij
zigd wijlt ook dit op béhoud van de
<>1>enbar© school prijs «telt.

De gewijzigde motie luidru nu al
dus: „De Liberale Unie, in bidtenge-
wone vea-gadering bijeen te Amsïer-
daui oji 30 September 1916, gehoord
do discussies; in aaumerking nemen
de de groote belangen welke voor het
Noderlandsche volk beetrokken zijn
lx ij liet tot stand komen van de vooav
gestelde giondiweteherziening; in
aanmerking nemende, dat de finan-
cieelo gelijkstelling van openbaar en
bijzonder onderwijs aannemelijk moert
worden geacht, mits de oischen van
deugdelijkheid aan het bijzonder on
derwijs t© stellen, met inachtneming
van do vrijheid van richting van d
onderwijs, van ge lij ito kracht en van
diezelfde waarde zijn als die voor hat
openbaar onderwijs en dat de behan
gen van do openbare school, alio on
verzwakt moet worden gehandhaafd,
genoegzaam kunnen worden b©-_
se hern id op voorwaard© dat de rege-'
ling bij de wel, ter uitvoering van
hot voorgestelde m art. 192, op doel
treffende wijze geschiedt; spreekt den
weosoh uit dat heit voorgesteld art.
192 G. W., waar noodig gewijzigd,
worde ruuigenoTuen en spreekt tevens
als har© meening uit dat allo vrijzin
nigen ervan doordrongen bolioaren
te zijn dat het belang van de open
bare school eisebt, dat do uitwerking
van dat artikel geschiedde in riten
gocst van de oi i'lorsvijsvtooiwtollen
dor Staatscommissie".

Daarin is ook overgenomen een
amendement-Rotterdam, dat dóugdie-
lijkheid voor het bijzonder onderwijs
w ©nacht.

j Daarna werd hol woord gegeven
I tuin Prof. Eerdmans die de volgende
1 stellingen toelichtte;

liet "voorgestelde artikel 192 dient
j te worden ver w or pun; la hot zal het
I openbaar onderwijs eerst op liet ge
bied van het lager onderwijs ©n daar
na op dat van heit Middelbaar en Hoo-
ger onderwijs terugdringen; 2e. het,
zal hel peil van het onderwijs niet

doen stijgen. De voorgespiegelde ver
heffing is langs dezen weg niet ver-
.zekere). IntogcpidJeol wordt die alge-
nieeiua volksontwikkclnvg door liet
[voorstel bedreigd; 3e. Do politieke on
derwijsstrijd zal niet uit zijn, want
pacificatie is niet te wachten. De ge-
iiieentepoliuek zal terrein van strijd
worden en op algemeen politiek ter
rein zal het Middelbaar en Hooger
Onderwijs voorwerp van strijd wor
den. 4e. het voorstel is anti-nataomvaJ,
daar het de bestaande lijn, dio hier
sinds onheuglijke tijden is gewlgd,
afbreekt, en het is gevaarlijk voor
de eenheid der natie. 5e. Hat zal in
hot bijzqnder voor eon vrijzinnige
leiding van 's lande /aken nadeelig
zijn.

Uitvoerig lichtte spr. deze stellin
gen toe, er op wijzend, dat de open
bare school er door zal worden afge
takeld en in Gemeenteraden en Stoten
de onderwijsstrijd aal worden Voort
gezet.

ONZE BELANGEN J31J DE ROE-
MEENSGHE PETROLEUM
ONTGINNING.

In oom lioofdartiliol over bovange-
noomd onderwerp, voorkomende in
„Noerland's Koopkraclit", wordt o.a.
het- volgende opgemerkt

Reeds hebben eins de berichten be
reikt van bommen door av ia tours ge
worpen op Constauza, Ploesfti, en
Oltouitzo, van oeno beschieting op <lo
|KjtTXilfe(uia-eaal>lissemen<dn van Gur-
giu. Wie die taukcomjiluxen wol eens
gezien heelt, weet welk een schade
een rake bom kan aanrechten, vooral
nu de bezin© m zoo ©normen oor-
raad aanwezig ia», llior kan etechts
diploinaitieko 'tussohemikornst der neu
trale rogeeringen, welker onderdanen
bij de Roemeenscho oliewinning zijn
betrokken, misschien hel ergste voor
komen.

Op dit ©ogeubiik staat ook de uia-
voer geheet stop. Ruwe olie en suiecr-
81e gaan me: meer over de grens;
de flinke winsten, daarmede door de
raffinaderij op behaald, hebben opge
houden te vlooien en een nog grooto-
behaefle aan tanlcruimto is out-
ataaiu Dat een nieuwe vermindering
der productei zal moeten worden be
vorderd door do maatschappijen, lijdt
nauwelijks twijfel.

De Roemeeiksch© regooring heelt <ie
gi-ootendecls door buitenlandsch ka-
piitaal gevoede olieindustrie, eeu spe-
ciaie ooriogsbelasting opgelegd, door
haar lie dwingen voor* liet gebruik der
bill neiil ondsclio industrie en <len
dienst der ataataspoorwege het stuuk-
materiaal ver bonedem den normalen
prijs in vredestijd, to leveren, zulks
waar in oorlogstijd die prijs veeleer
hooger dan lager diende te zijn. De
petroteumprod u enten hebben in dien
harden mantreged moeten berusten,
hoe onbillijk deze ook waa Zij kon
don zich althans nog schadeloosslel-
leri door den uitvoer van enkele pro-
duoten naar de centrale mogendhe
den, waarop beltoorljjke winst werd
gemaakt.

Nu is eoliier ook die gunstige factor
orvallen. En nu rijst de vraag of het
niet op den weg der Rocmeeusche ro-
goering zou Eggen den last van 5
6 millioeh Lei, welk© zij der olie
industrie heeft opgelegd, weder af te
wentelen.

Een dergelijke daad zou speciaal in.
hot neutraio buitenland een uitslie-
kendem indruk maken ©11 do sympa
thieën dio voor Roemenië bestaan,
aanmerkelijk versterken.

JViarktiiienws

Arasterdamsche Beurs

HOLLANDSCHE HANDELS-
BANK.

Openingskoersen rnn 30 Sopt, 1910.

STAATSFONDSEN 5 pCt. Neder
land 1031/8, 5 pGt, Noderl-Indic 101,
41/2 pCt. Nederland 102 1/8, 5 j>CVt.
Nieuw© Indië 101, 3 pCt. Obüg. No-
dor'and 75, 3 pCt. Gerlif. Nederland
75.

T A B A KG AA N" IEELEN Amsterdam
Doli 250, Deli Maatschappij 572, Rot
terdam D&'.i 251, Senombah 528.

RUBBERA AN DELLEN: Arnsterdam
Rubber 2051/2, Neder], Rubber 75, In-
Icrcont. Rubber 17.

PETROLEUM A ANDE.ELEN Cte
cojjs. Hoül, Petroleum 183 3/4, Kon
Nod. Petroleum 520, Orion Petroleum
65. Per,lak 64 1/2.

SOHlEEPVAAKTAAND. Gew. Ma
rine 531/8, Pref Marine 1271/2,
4 12 pCt, Gort Marine 103 1/4, Hob.
Amor. Lijn 452, Kon. Boot 274, Jfo'.l.
Llovd 217, Oo- -to; 402—64, Bothnia
43S 1/2.

AMERIKAAN SC J1E MARK'l

S p o r ii. Atóbisoii Topeku 109
15/16, Denver 17, Erie 39.7/8, Kansas
City Southern 28, Missouri Kansas
Texas 6 7/16, Soutliern Railway 27,
Union Pacific 154 1/2.
INDUSTRIEEL! Anaconda 196 J/2
American Car Foundry 7G 1/4,
Hide Leather 64, Central Leather
78 1/2, UnRod Cigar 50 9/16, Stude-
baker 135, United Stales Steel 120 7/8.

DIVERSEN. Comm. Maxwell 30 3/4,
Inc. Maxwell 42 1/2, Lappen Maxwell
90 1/2, Comm. Pittsburg CoaJ 32.

Burgerlijke Stand

HAARLEM. Bevallen: 29
SeDternber. W. Jochesnsz. geb. Bijle-
veld. d. M, Steeman, gob. Van dor
Vossen, d. - D. G. Martin, gob. Ple
vier. d. Overleden: 28 Sep
tember. A. L. F, Mann. gel). Van
Oosterooan. 73 j.. Meester LotlcLaan.
29 September. G.v 10 jaar. dochter
van H. Hupkes. Kanmerlaan.

Gemengd Nieuws

BEVERWIJK. - Mark t bo
ric h t. Notoeriing van 29 Sept. 1916.

SpiniacsLe per nuindje 30 cent. Poste
lein. per mandje 50 cent. Andijvie por
100 sir. f315, Raapstelen per 100
bos f3, Radijs per 100 bos f 3. Wor
telen per 100 bos f 10x 14, Komkom
men» per 100 stuks f9. Aardappelen,,
klei, per iILL, 15. Id. zand, per ILL.
f 5—16. Doppers per K ilo 18 cent. Ga-
pucijiiers per Kilo 24 cent. Raspers p.

Kite 24 cent. Tuinboonon per 1090
f 1.50. Snijiboomen per Kilo 20—30 ct.

Heerenbooneh per K;io 24—30 conk

Rootle kool par 100 f 8. Wit to kooi per 0.68, wat een vei mindering in gebruik

DE GEVOLGEN VAN 'T ALCOHOL
VERBOD IN RUSLAND.

Op het oogenblik, waarin bijma ie
dereen spreekt van dan strijd togen
don alcohol en het aantal dergoncn,
die dezen modernen geesel bestrijden,
vermenigvuldigd wordt, is.de maat
regel in Rusland genomen, om hot
mondverbruik te verbieden. In Rus
land is de verkoop van alcohol oen
monopolie, dat. in 1914 in 65 gouverne
menten an tien provincies function-
neerda Om bijzondere redenen, die
hier niet tor zake doen, werkte dit
monopolie niet ai de Tronskaukasi-
scho streek iu Centraal-Azië, in do
zeeprovincies van do Amoer, in Kam-
schatka en Sackabir.

In vedros 12.299 L.) nitgodrukt
werd verbruikt: in 1912; 96.522.429, in
1913: 104.C60.534 en in 1914: 54.533.700
vedros,

Wanneer men an het voor 1914 ge
noemde cijfer de totale hoeveelheid
alcohol en brandewijn, benoodigd
voor industrieel»-, technische- rai
studiedoeleinden aftrekt evenals d o
uitgevoerde hoeveelheden,, komt mem
tot oen verbruik van 53.229.741 v©.
dros, wat ten opzichte van de bevol
king uit de verkoopsstreken een hoe
veelheid por hoofd van 0.33 vedro be
duidt. Tiet overeenkomstige cijfer in
1912 bedraagt 0.62 vedro en in 1913:

100 18. Savoye kool j«jr 100 f8—f 10.
Bloemkool per 100 f 14—f20. Uien per'
mandje 80 cent Prei, per boe 12 cent
sla por 100 krop f 2—f 3. Rabarber
per 100 lbos f 8. Pieterselie per bos 5
cent. Selderie por bos 5 cent. Appelen
per Kilo 1416 con/l, Peren per Kilo
12—20 c-ent. Aardbeden per mandje
30 cent Frambozen por mandje 15 ct

Stooinvaartbsrïcïiten

STV. MIJ. NEDERLAND. Hondo
arriiv. 28 Sept v. Java te Now-York.
Hoc ton (t.) vertr. 27 Sopt. v. Colombo.

ROTT. LLOYD. Tc mate (t) vertrok
27 Sept. v. Faömouth Malang arrlv.
27 Sopt v. Rotterdam te Batavia. Wi
lis vertr. 27 Sopt v. Bat avia n. Rotter
dam.

iHDLL. AMDR. LIJN. Wetlerdijk
vertr. 27 Sept. v. New-York n. Rottor-
da:in. Arundo arriv. 29 Sopt. v. Rotter
dam te Port Taimpa Beukelsdijk, v.
Ralliirectno n. Rotterdam, arriv. 28
Sopt. te Kirkwall. Christian Michclscn
vertr. 28 Sept. v. New-York xa Rotter
dam. Niéuw-Amsterdam, v. Rotterdam
n. New-York, pass. 28 Sopt. Cape Ra
ce. Noordcrdijk arrlv. 29 Sopt, v. Rot-
terdam te INéw-York. Rijndam vertr.
30 Sopt. v. Rotterdam n. New-York.
'ihemisto, v. Rotterdam n. Boca Gran
de, pass. 29 Sopt. ToreclmlJingoihaink.

KON. HDIL. LIiOID, zcelandia (t)
vertr. 27 Sept. v. Rio Janeiro,

van 47.89 aangeeft. Het globale
resultaat van don alcoholverkoop in
1914 luidt, vergeleken met dien van

1913 als volgt; (in roebel»). Bruto
ontvangsten in 1913 892,848.011, in

1914 466.735.887.02. URigaven in 1913
217.698.480.01, in 1914 151 647.946.35.
Winst in 1913 675.149.531.12 in 19H
315.0S7.9i0.67.

Gelijktijdig werd de verkoop van
voor consumptie omgeschikten alcohol
voor technische doeleiuden vooj'bo-
reid. Dit veroorzaakte een progres
sieve toeneming. De verkoop die in
1904 15.071.827 roebels bedroeg, be
reikte in 1913 een totaal van
213.140.935 roebels, in 1914 bedroeg do
verkoop in de eerste 6 maanden
113.760.808 roebels.

Do resultaten van den verkoop van
voor consumptie ongeschikten alco
hol luiden: (ui roebels-: Bruto ont
vangsten- 1912: 5,032.490.74, 1913:
6.261.563.22; 1914: 6.437.712.48; uilga
ven 1912: 4.538.419.50; 1913; 5.711.509,72;
1914- 5.566.924 38. Winst: 1912:
494.071.24; 1913: 550.053.50. 1914:
S70.78S.10.

De toeneming van de bruto ontvang-
8ten en der uitgaven in 1914 wordt
veroorzaakt door de prijsstijging van
voor consumptie ongeschiktèh alco
hol.

Zooals uil het. voorafgaande blijkt,
is door het alcoholverbod een aan-