Waterdicht' maken
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN ft' SO per regel.
Ook gohoeie Costumes bfj M. V. 1o Haarl. Steomververi;
©n Chemische WasscherJj v/h C. HOEING Firma SCHENK.
Q©d. Oado dracht li - Telefoon 302-873
door 8 Duitecho vlie&tuMoil a onge
val ten cn veriajaiad."
Ec:j oorl'0igsco-msp«iu.3u/t va» 't BorL
*11'blxilx schrijft: Bij den luchtaan
val Metz, Zondag, hebben de Fran
sehen gasbommen geworpen op de
Jjurgerbevolking. In oen voorstad van
Mciz /.iju 5 inwoners door liet gen
gedood, zeven ernst g ziek geworden.
De bommen waren gevuld met phos-
g-eiiium (coclÊ.l, dat binnen enkele
dugon kmgonteiekiiig doet ontstaan,
.waardoor *Je lijder eon smaneiijken
dood vindt. Dö DuiLsche regeering
protesteert tegen dit optreden van
Franscho vliegers, die met zuLke gas
bommen optreden tegen een burger
bevolking, zonder noodzaak en zon
der nut voor do oorlogvoering.
DE CRISIS IN' GRIEKENLAND,
Do Morning Post verneemt d.d. Za
terdag 11,Ut Athene, dat looning Gon
st anti jn tien Rritschen gezant, El
liott, had Juten komen, om dezen uit
legging te geven omtrent wat bij (loo
ning Conslantipnj do verkeerde denk
beelden dor Entente noemde terzake
.viui de concentratie van troepen cn
oorlogsmaticrioel in Thessalië. De ko
ning bood aan, bewijzen van zijn
goede trouw te geven., door d® troepen
'Uit Tbeasuliië naar andere plaatsen
van liet Griokscho vasteland te ver
plaatsen, en door een deel van bet
effectief af te dankon. _Di't echter on
der beding, dat do entente alle ver
dere voor hemzelf en de Grleksche
regcering vernederende eischen zou
laten varen.
Elliott zeide, dut hij met zijn ooi-
lega's overleg zou plegen.
Vrijdagochtend bracht generaal
Bonsquier, de Fiunsciio militaire at
taché, een bezoek aan den Koning en
brnoht aan dm vorst die eischen.vnn
dc entente over, welke de volgend©
waren- Overbrenging van die Griók-
ftche troepen uit Thtossalió naar dm
Peloponnesus. Afdanking van alle
troepen, behalve van de Idas-1915.
Uitlevering van alle oorlogstuig aan
do g&alheerden.
Du Koning ontving deze voorwaar
den met groot© venontwaardigiaig.
Het heet, dat do v.oa-st gezegd heeft dat
hij den gealHeerdon den ol-ijltak wil
de aanbieden, doch dat, indien dit de
manier was, waarop zijn aanbiedin
gen- werden ontvangen, hij zijn voor
al ellen aan Elliott zou terugnomen.
Inderdaad hobben de anti-liberale
AtheemclJrc bladen die ongetwij
feld ui t de kringen van den ge.nora.len
sta' waren geïnspireerd den Vo
sland,door 's Kon inga onvoorwaarde
lijke en verontwaardigde weigering
.van B'ouaquier's voarstollen gescha-
pen, als iteogst ernstig en kritiek voor
gesteld.
De negeerifiS ontkent met nadruk.,
dut: lo. de voorstollon van Biauis-
«luier in don vorm waren gegeten van
eischeneai 2o. dat de Koning di.e
vonrstollcn onvoorwaardolijik zou heb
ben afgeslagen,
,.De waarheid is, dat da gelheele
zaak ïiii'tg Jiangeindo is. Van balde
kanten is men blijkbaar ongeneigd
om het tot op hot uiterste te laten
aankomen. Indien de geallieerden
kans zien, hun eischen te verzachten,
zullen die ongetwijfeld door den ko
ning wou-don aanvaard", zoo con
cludeert de berichtgever Van dit E:n-
golseho blad.
DE GEVECHTEN AAN DE SOMME.
Aan de ..Times" wordt uit het
Ermelscbn hoofdkwa'r-tler geseind
..Ook de laatste dagen leverden een
treffend bowiis van het hcróelöoz© van
de oóaincran der iDu'itsc-hera. iets to
ihóroyeren van heta-óari zii aan de
Som-me vertoren. Zil waren natuur-
-iiik woedend over de alceheele ver-
lovcririo van rle sterke Schwaben-
■redoute door do lvnzelsohen.en on
dernamen daa'r ter ulaaise twee te-
.JecnuanvoHen- De eerste was slapoer
ylan de tweede, dio met troepen van
ide 28c reserve-divisie word onderno
men. Na de jrdbmikftliikö beschieting
ikresren «lo Duitsche storrneolonnes
Vasten voet in do voorsie traversen
'van de redoute. Een heftiK hondse
meen voSmde en ten slotte werflen de
'Duitechers wee'r verdreven, waarbij
zii 1 officier en 79 man aan gevange
nen lieten en in het goheel omstreeks
■con half halation od volle getalsterkte
■verlóren. Den volc enden morgen vie
len de Emgelschen over een front van
drie mil Jen bi da buurt van Lesars
aan. mnar nu was het resultaat
garisch andere. Eensklaps. omstreeks
12 uur 'e aioVgens. barstte een hevige
beschieting aan Ersaalsöhe zijde los.
Ieder kanon begon aedurervdo den.
voort'ofiohroven, tiid te brullen, en de
.uitwerk ton van dezen onverhoed-
sehc-n vourstorm was verbluffend.
Na tien minuten van een helsch vuur
werd do elevatie verhoogd en de
Tommies zwermden uit over het open
veld en verrasten do Duitschcrs. Zij
bezetten de Rejuna-loopirraaf en ver
scheidene mm ten van tactisch nut.
verbeterden hun linie, ruimden datie-
liik den sltwrveldrommel op voor eon
hieuwen aanval en brachten de dui
zend srovaiwenen binnen, waarvan
reeds te melding .gemaakt
Hot „Berl. Tageblotb" vcutnoenit
uit Inert. DuMechie hoofdkwartier: Do
artillerie der geallieerden mam den
22én bijna dool g-eheélen noordelijken
sector van lm óf-fonisief-gvïbied ondier
sterk vuur; noordelijk van den groa-
ten Anore-booht tot aan do steUxogieo
van het bos ah St. PlaiTo Vaast was
een dilkke linie van projectielen. Tus-
schen Ginottdeouuut an Sallly was
trorumetvumy. Ten slótte was het een
wervelwind van projcetiolen. Togo-
lijk, om 6 uur 's middag», gaven de
Engelsclien cn do FransCheax bet tcc-
k«n tot den etoi-maanval. De Engel-
schen omlornarmen het gevocht tus-
SChen I.o Sare en Les Boiautfa Dit
word nxit volhaixllng uitgevoerd tegen
Duits oh spervuur, dot in dezo tallcozo
ImndphxJion doodon en gewerden lat
breede hoopen opstapelde; doch de te
genstander ivildo zijn dool indet opga
ven. Tegen «ten avond kwamen steeds
rdemvö gohtn over lnat lijkonland
aangesteCTud naar do yerdedugingsii-
riiea. Soliiitfeu^end wenkten do verkon-
riitvgsvhogers. Duiischo artillerie kon
met volle kracht do stcu-nmijan van
den tegervatooulor vin;Hen" cn de taak
der «ufanltojito "verlichten. Die 'taak
was ÏTcel hard. Dc avmd ging over
in don nacht en bijt het- schijnsel van
do luchlrakiöttan werd doorgevoel item
De strijd was ceniig in de lange reeks
van gevechten oaa> do S-oinme on te
vens de stoutmoedigste an wildste
welke hier wórd geleverd.
GEZONKEN SCHEPEN. Lteyds
meldt dat gezonken zijm: IXa Noor-
sche stooinboolen Ronntany (1331 tem)
Snestad (2350 tem), do RouaCell (781
Ion) en een bark. De Engelsclio trei
ter Effort. Do Engeteoho stormvsche-
pem Cluden (31G6 ton) en W. Har-
.liüss (1185 ban), Barbara (3740 ton) en
Midland (4247 ton).
De.Zwcedoche schoener Lckna.
't Spaansche stoomschip Gljavarrl
DUITSCHE DUIKBOOTEN IN DE
NOORDELIJKE IJSZEE. Wolff
soint uit Boi'liyiri: Bij het verhoor-voor
(ion Raad voor de Scheepvaart to
Drouth jon in zake hat in den grond
boren van hot Rocmoenisoho stoom
schip Bisfcriitza verklaard© die ka-
pltöin, dat er tien puiiteclio. onder-
zeeórs in de NiCrorduüjko IJszeo rond
varen.
UITW1SSF.LLNG VAN BURGER
GEÏNTERNEERDEN. Naar de
..Times" mededeelt, te er reden om
'aan te nemen, dat ev binnenkort een
overeenkomst tussclien Duitisoliland
en Engeland in zalce de uitwisseliug
en reontrieerliur van' burger-eeïnter-
ncerilon boven d©n leeftiid van 45
laar tot stand zal komen. Het aantal
In Engeland ceïntemeerdeki is wel
c voo ter dan dat der Encelsclien in
Duiitseliland. maia'r de ..Times" is van
Uneenlng. dait (het milbliek deze onlos-
sinte tccQi wel bevredtechd zal vin
den. Da onderhandelingen in deze
ziin door bemiddeling der Airaeri-
kaanschr amilwissados te Londen en
Roiliin gevoerd. Otechooh er nog
cenige bor,erkende beualingen ziin ge
maakt zal de ovengroote meerderheid
der in Duiteohland geïnterneerde En-
aelscheri boven de 45 la-ar na ar, huli
land tenitrkeeren.
EEN HULDE AAN DE STRIJDERS.
In verschillende wiiken van Lon
den werd een nieuwe vorm «van hul
de aasn die iin den oorlog gevallenen
gébracht. Aan ouenbare gebouwen
worden houten borden bevestigd,
iwaaroü de namen van de gesneuvel
de bewoners der buurt of straat ver
meld woTden. De vrouwen en klede
ren uit de buurt versieren deze een
voudige ..war-shrines" met bloemen.
Verschillende andere, steden o:ao,ii dit
voorbeeld volgen. De geestelijkheid
werlct krachtig mede tot het tot stand
komCn dezer huldeblijken aan hen.
die voor hun vaderland ten striido
ziin cetrokken.
ROOSEVELT'TEGEN WILSON.
Oud-president Roosevelt, .dio thans
op bijzondere krachtige wijke aan de
campagne ten gunste van den repu-
blikeioschen caadidaat voor het pre
sidentschap, den heei- Hughes, deel
neemt. spaart daarbij president W'il-
sou niet. Diens buiteniandsche poli
tiek wordt door hem met. felheid ge-
critis^rd- Die politiek, zoo zeide
Roosevelt in eon van zijn j ongave
redevoeringen, heeft ons land -den
eerbied van de wereld gekost. Het
zou belangwekkend zijn ie vernemen,
aan welke gewelddaden Amerikaan-
sche burgers eigenlijk zouden moe
ten blootstaan, hoevér de rechten der
mensehelijkheid mogen worden ver
treden, eer president Wilson meent
dat er een reden tot vechten is.
In de drie en een half jaar dat pre
sident Wilson hel bestuur.had, zijn
er ongeveer 500 Amerikanen 'door
vertegenwoordigers van vreemde re
geer in gen gedood en er is niets op
gevolgd. Alleen van één mogendheid
verlangde president Wilson reken
schap. Dat waa Haïti. President Wil
son was niet to trotsch om tegen"1
Haïti to vechten, maar dat was een
vijand zoaider soldaten, oorlogssche
pen of wapen».
Roosevelt drong er daarom op aan-
in de plaats van Wilson een man te
kiezen, die de Amerikaansche belan
gen zou verdedigen.
DE VERVAARDIGING VAN NIEU
WE SPOORWEGEN IN RUSLAND.
Rusland is nog slechts schaarach
voorzien van spoorwegen. De Règee-
ring heeft dit gebrek altijd erkend en
do oorlog overviel het land in oen
©ogenblik, waarop' talrijke spoorlij
nen in aanleg waren. Do oorlog legde
echter beslag op materuaol en tech
nisch personeel en daar do togenwoor
dige omstandigheden het rèaliseeron
van kapitalen bemoeilijken, zijn deze
werkzaamheden door de gebeurtenis
sen vertraagd.
Het volgende staatje geeft de ver
houdingen aan tussclien 'da lengte
van de gezamenlijke spoorlijnen ©tl
de oppervlakte van 't land en in do
tweede plaats tusschon do lengte dei'
spoorlijnen en het zielental der bevol
king.
Verhouding tus- Vörh. tus-
sch©i> lengte schen lengte
dor spoorlijn der spoorlijn
en oppervlakte en 't zielen-
(per 100 K.M2.) tal per 10.000
België 16.0 6,3
Groot BrHiannie. 12,0 8,1
Duitschland 11,7 9,4
Frankrijk 9,4 12,9
Oostenrijk 7,7 8,1
Hongarije 6,7 10,5
Italië 6,2 4,3
V. St. v. Amerika 4,3 41,8
Eur. Rusland 1.06 4,1
Azaat. Rudlond 0.07 5,8
Dit staatje toont, dat de verhouding
tusschon do len-g-te der spoorwegen
en de opp'ervlalcie dos lands in Rus
land in Europa het. lie deel is van
die in Groot Brittarurië, het 9c deel
van dio in Frankrijk, 't 6e deel van
die in Italic en hei viardo deel van
die in Amerika.
Vergelijken wij het land met. dat
zijner vijanden, dan blijkt hot ver
houdingsgetal in DuitschJand II, in
Oostenrijk 7 en in Hongarije 6 maal
aoo groot als 't Russische.
Uit de verhoudingsgetallen tus
sclien da lengte der lijnen en do l>e-
vólking blijkt, dat die getallen in
Frankrijk 3 maal, in Groot Brittanniê
2 maal in België 1 1/2 maal in de
Vor. Staten 10 maal en in Duitsch
Jand en Oostenrijk Hongarije 'bijna
tweemaal zoo groot zijn.
Hot directe belang van deze quocs-
tio voor de economische ontwikkeling
van liet land onder de tegenwoordige
omstandigheden maakte dc studie
noodzakelijk van een niéuw plan met
betrekking tot de vervaardiging van
nieuwe spoorwegen.
Dit ontwerp is op het volgende ge
baseerd:
1. Rusland, zoo rijk aan natuur
producten, heeft voor do exploitatie
daarvan kapitalen noodig. Door de
uitgaven voor den oorlog is de pu
blieke schuld aanmerkelijk teegeno-,
man en het'is noodig, dat het land
da exploitatie van deze rijkdommen
(wouden, motaalrijfce beddingon, naf-.
ta) enz. doet toenemen on de uitge-
ttrekte landerijen die nooh bevolkt;
noch bewerkt worden, in exploitatie
neemt.
Het. een.icc middol. om deze rijk
dommen to onUrinnen cn deiZe nï&t-
bemitto grond©" te bevolken, is het
leacr.en van snoorweacri. die. om aoo
te zosreen. THOniers-arbeid zullen ver
richten.
Do sDoörweffen zullen daarom moe
ten worden a anaal eed met hot doel
u. De exploitatie der Russische rï.ik-
dommon uit bossoJien eri ml,ine»
(steenkolen, mineralen, goud en
nafta) te bevorderen b. het verbe
teren der «raamDToductie en andere
londbouw-voorfcbrencselen. het be
un nsllaeri van don uitvoer van hot
overschot, en het aanmioodiccn van
de katóemviroductïe. wat noodig is
voor de industrie.
Alleen slechts wat betreft dc duaes-
tie van den hout-uitvoer te het van
belamr. de noodzakeliikliold on te
merken van den aanleg van spoor
wegen. dio Rusland niet alleen in
staat pullen stellen, haar riikdommen
tc exploiteeren. wat door gebrek aan
vervoermiddelen thans nou niet mo-
areliifc .is. maar ook voor de geallieer
den de eerste benoodtedheden zullen
aanvoeren, dis clezen noodig zullen
hebben na den oorlog en die in an
dore landen moeliiik ie krijg en zul
len ziin.
De spoonvegen. die de exploitntlo
van een groot deel van Ruslund'a
wouden zullen anogeliik maken, ziin
vooral ont-woroon ün hét Noortlen van
het Riik en bii het uitwerken van dit
plan heeft men sedacht. aan oen stel
sel van spoorwegen, dio de water
wegen kruisen, waardoor het moge
lijk zal worden, het vlothout od de
SDOonvetr.en over to laden vooral
wanneer do waterwegen niet in ver
binding slaan met de centra van den
uitvoer.
2. De tegenwoordig bestaande spoor
tenen loopen voornamelijk uil in de
thans nog voornaamste streken, docii
onder de nieuwe nolitieko omstandig
heden nu de. geallieerden onder
elkaar on de krachtigste wiize de
commercieple en economische betrek-
.kimgert izulien ontwikkelen, ziin. de
verbindingen met de uitvoertiavens
onvoldoondo en is het noodig. nieu
we spoorwegen aan te lftcgm, dio
verbinding hebben met de havens aan
de Oostzee. Noordzee en Zwarte Zee.
3. De rijf laatste jaren vóór den
oorlog ziin gekenmerkt geweest door
een stérke expansie van de Russische
industrie. De ondernemingen ont-
'wikkolden en doze ontwikkeling van
het. economisch leven heeft dc werk
zaamheid der spoorwegen bevorderd
m zulk eer. mate. dat zii liet hun
ongedragen vvcrk niet konden ver
vullen. Od sommige plaatsen, voor-
namelitk in havensteden, waren de
liinei soms iof.terlirk versperd. Voor
al w-as dit het ceval met liinen naar
do Donetz. de Oeï-al. Siberië, de ha
vens van Oost- en Zwarte Zee en van
Centraal Azië naar de Zuidelijke
Provinciën.
Met het oog op al deze overwegin
gen is een ontwerp tot stand geko
men. om Rusland te voorzfon van
een net van spoorlijnen van 51.000
werst. Men stolt zicth voor. in de vijf
eerste toren, volgend op den coring,
de reeds begonnen liinen af te ma
ken en 30.000 werst nieuwe lijnen
(6000 w erst per iaari aan te loggen.
Stadsnieuws
GEMEENTERAAD. Onder-
w ii «voordrachten. -B. on
AV. bevelen voo'r de benoeming aan
de II. B. S.-Handelsschool als tijdelijk
leeraar in het Rneelsch (vacature-
"C. Jansen) aan de heeren lo. C.
Snarnaav. Rotterdam 2. 1VL K. Val
ken. Den Haag. en stellen voor aan
die school te benoemen ,-uls tiideliilc
leeraar in de gymnastiek (4 les-uren)
do heer W. A. J. Goetlnk. alhier.
Voorts stellen zii vo>or te benoe
men als tiidoliik leernres in de aard-
'riikskundc nan de Meieieesohoot voor
M. O.. Mej. H. Goedhuis." te Amster
dam.
üoordracht. voor onderwijzer in
oen vervolgklassë aan de School voor
rn. u. J. o. no. 2. da heeren 1. J.
Mulder, te Beérta. 2. G. J. van Keste-
ren. te Deventer, en 3. W. J. Bossets,
to Gi'óesbeek. (Deze vooi-dracht komt
nog in de Raadsvergadering van he
den in behandeling).
Voordracht voor onderwijzer aan
de school no. 6 alhier, de heeren
'B. J. A. Saeiis. te Haarlem 2. D. AV.
'Brockmeiier. te Leiden 3. J. IT. van
Boekhooven. te Hilleigom.
Do Gasthuiskwesiie.
In druk ziin verschenen de brieven,
door Regenten van het St. Elisabeths
Gasthuis aan den Raad gericht ter
Kclogeishéid hunner ontslagneming.
Onza leze'rs kennen den inhoud daar
van reeds. Alleen vermelden we uit
den brief van de Regenten-Raadsle
den II, van den Berg en Mr. .1. N.
J.. E. Heerkens Thüsson hun rnotl-
veerlnig. waarom zii niet liet voor-
beeld .hunner medé/RegeiiDfeii volgen.
Zji schriiven ..Hunne eigenaardige
positie van Raadslid-Recent brorigt
•huns inziens mede. dait zii liun Lvec-
iarig mandaat ten einde toe vervui
len eu inmiddels trachten ook in de
cewiizlcde omstandigheden, wdko
uit de gevallen beslissing In zake de
directie van het Gasthuis zullen
voortvloeien, do belangen der ge
meente in het Colleg© van Regenten
ia behartigen."
"BIJENTEELT. - Do afdecliiig Haar
lem on Omstreken van 'de Neder!artd-
sche Vcrecnigiing tot bevordering van
Biientealt besloot in haa'd laatste ver-
Igadorhic. on het voorstel van het'be-
stuur. het tentoonstellnigs-coniltó j
(bliivendto verldaren. De ontvang-
sl.cn cèdurendo de tentocrtistellüig
bedroezen over dc f 1000. Het beheer
van dit batig 3aldio werd aan het' Co
mité opgedragen. Het lcdenta.1 steeg
tot 150. Tot uitbreiding van hel. be
stuur met twee Joden werd besloten.
De hoer Wefcrs Betttock en de heer
Ghootes te Bloeniemdaal woi-deta als
zoodanig gekozen. .De vereohilllond©
ientoo.nce®telde toiien werden bezich
tigd ook 'de bouw van een we3pein-
.ni\3t uit Nederland en één uit Ame
rika.
20-JARIG JUBLLé-, Men meldt
ons: Op 1 November 'hoopt Moj. llcn-
drika AVijnands den dag to herden-
ken, dat zij 20 jaren onafgebroken
nis dienstbode in bet St. Elisabeths
of Groote Gasthuis is werkzaam ge-
wees t. Zeer zeker zal die dag voor
haar niet onopgemerkt, voorbijgaan.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug to bekomen bij: II. Joore, N.
Groenmarkt 22, een gesp van eau
ceintuur; G. Prins, L, Molenstraat 20,
een beliangers'ooezeLaar; J. J. Claus,
Kleverlaan 30 rood, een kin-derwarnt;
Bureau van Poli tie, een diamesporte-
nvonmaiie met inhoud; J. Pierrots, L.
Hofstraat 14, een oorknop; J. H-aak,
Dubbeli&buurt 72, ©en vel te eken togen;
P. Langeveld, Rozenstraat 1, ©en da-
meshandschcien; E. v. Gogh, Fr. Hals
straat 8, een insigne; K. v. Bergen,
Schapenplein 4, een armband; Boel©,
Gr. Houtstraat 154, ©en dameshor
loge; J. Bastin.an, Vallcesteeg 11 rd.,
een scliakelarmt>and; D. J. Hooger-
Jieets, Amsterdamstraat 11, een br.o
che; G. Sohutt©, Koninginneweg 10,
©en gedonkpenning; G. Molhoek, Fr.
Halsstraat 47, een jockeypet; C. v.
Staveren, Nieuwe Raamstraat 9, een'
ceintuur; R. Jansen, le Ifpogewoerd-
dwarsstroat 2-3, Sbboten, een dames
portemormai© met inlhoud; St. Elisa
beths Gasthuis alhier, oen rijwiel; E.
do Graaf, Emrnastraat 30, een broche.
Rubriek voer Vragen
VRAAG: Waar moet men vergun
ning voor don verkoop van sterken
drank aanvragen hier ter stede? IIoo
veel tijd gaat er ongeveer mee heen
voor dat men die vergunning krijgt?
ANTWOORDi-tnformoei- dftl ten Stad
huize.
VRAAG: Kunt u mij ook het adres
opgeven voor onderstaand doel? Van
regoeringswego moet een middel (se
rum) beschikbaar gestold zijn ter
verdelging van ratten en muizen.
Hoe luidt d'it adres? ANTWOORD: In
formeer <U't aan die Rijkssoruminrich-
ting te Rotterdam.
VRAAG: Welke hoeren hebben zit
ting in hot bestuur of waar moet ik
mij melden voor de woningen, die
aan den Harinenjansweg gebouwd
worden, nabij de strafgevangenis cn
kunnen deze woningen door particu
lieren foetrokken wordan'ij ANTj
WOORD: Informeer bij Mr. Andrcao,
kantoor Nassauplein.
VRAAG: Wie is de eigenaar van
Restaurant d© Kroon ©n Brinkmann
op do Groote Markt? ANTWOORD:
Do Narunl. Ateinnoolschap Maatsch.
tot cxpl. van Cafés Restaurants,
•voorheen Gebr. Brinkmann.
VRAAG: Op wcik-en dag en op welk
uur kan men hier -ter stede een advo
caat kosteloos spreken? ANTWOORD:
Vrijdaginidag- half 2, ten. Pa lei zo van
JUStitié. Eel's', een bewijs van onver
mogen aanvragen op 'i S'adiiuis ec-r-
ste afdeeling.
VRAAG: Kunt u mij ©ok ©en adkes
van ©en electriache klompenfabriek
opgeven? ANTAVOORD: Hande'.sadr-es
sen geven wij niet op.
VRAAG: Kunt u mij ook zeggen,
waar de Belgische kinderen 'te 7\ui-
sterdam gehuisvest zijn? ANTWOORD
Informeer nader Heerangracht 251,
Amsterdam.
VRAAG: Ik .ben per 3 maanden ge
huurd en wordt ©ok met dien termijn
betaald. Nu heeft mevrouw mij '14
dogen voor November njet November
opgezegd. Tcit hoelang moet me
vrouw mij loon uitbetalen, tot half
Dec of tot half Febr.? ANTWOORD:
Op 1 November hebt u recht op liet
dan verschenen loon en op ©en bedrag
gelijk aan zes weken lo.cn als schade-
1 vergoeding.
Uit de Omstreken
I-IILLEGOM. De gemeenteraad
vergadert. Maandag 30 October, 's
morgens 10 uur. Op de agenda staat
do bogreotiiing 1917, en de instelling,
van een distributie-bureau.
HAARLEM M&RMEER. Kamer
verkiezing. Da R. K. partij 'in
het district I-Iaarlemnienneer heeft
in do vacature-Van Wichen tot can-
didaat voor da Tweede Kamer ge
steld den heer J. II. M. Balvers, lid
der Prov. Bta-len. van kind-Holland-
zoo meldt 't Alg. Hbld-.
IJMUIDEN. Inbraken. In
den nacht van Maandag op Dinsdag
hebben eonig© inbraken plaats gehad
•bij vischhandolaren, dio hun kanto
ren houden in de niéuwe Rijksvisch-
hal te IJrnuiden. Uit het kantoor van
de Duitsohe firma zou ongeveeir twee
duizend gulden onvreentd zijn. Dio
bericht wordt door do politie tegen
gesproken.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Qironrïweftshef'afj&rBjng.
Do lijst (ter sprekers -over rl© voor
stellen tot grondwetsherziening ie
belangrijk uitgebreid.
Gisteren voltooide de lieer Van dor
Voort van Zijp zijn red© en spraken
do liocren Loef/, de Mural i en Van:
Leeuwen na heni.
En heden en volgende dagen zullen
heeren Van der Molen. Ter Laan
ei Ilaag), A'an Doom, Beumer, üe
Jong, Marehant, Eerdmans, Koster,
Rutgers ©n 'Nolens en vermoedelijk
nog anderen aan het woord komen.
Tegenover de uitspraken in do ver
gaderingen van de Lib. Unie, van de
vrijz.-democraten en de vrij liberalen
©n Bond van Schoolhoofden, achtte
do heer Van der Voort van Zijp het
gisteren, bij do voortzetting zijner
rede, niet geraden voor cl© vrienden
van liet bijzonder onderwijs om liet
maar op do latere uitwerking van het
nieuiv art; 192 te laten aankomen. Hij
verzekerde overigens dat de leuze: de
bijzondere schoolregel, de openbare
aanvulling, lueH weid losgelaten
on hij vroeg hoe de Min., die meer
dom zijn woord had ingelost door zijn
initiatief, over den stand der zaak
dacht.
Wat art. 80 be'reft. was de antïrev.
partij steeds bereid om van 't main-
momkiesrecht of te stappen en alge
meen mannenkiesrecht too te geven,
al beschouwde zij 't in beginsel beter
het organisch, niet individueel kies
recht in te voereii. Maar aan de
vrouwen wilde zij 't slechts geven
voor zooveel da gehuwden betreft en
tegen stemplicht kwam 2ij op, als
ongeoorl.'Oofdcn dwang..
Do lieer Loeff maakte allereerst
©enig© algemeen© opmerkingen. Hij
had, behalve de troonsopvolging, ook
bij deze herziening de,\Taag willen
zien lieslist 111 hoever naar ons Slaals
roohr. andere organen dan Staat, pro-
vincio ©n gemeen to zijn toegelaten;
hij had, om geen strijd uit te lokken
over de prioriteit, kiesrecht en on
derwijs iri éen ontwerp willen zien
opgenomen, omdat t kiesrecht (behaJ-
vo voor de vrouw) voor rechts geen
't onderwijs uitsluitend beginselen
raakt; hij bestreed voorts do stelling
dat de nu voorgedragen -oplossing van
strijdvragen alleen aan de socialisten
te danken was on hij verdodigde ove
rigens, uit politiek oogpunt, den ruil
van do een© voor da andere hervor
ming.
Los van de motiveering, der Reg.
legdo spr. zich bij 't algemeen kies
recht voor mannen, neder, al had Lij
liever hui&rnünskiesracht gehad.
Waar het stellen van vaste kenteeko-
non van geschiktheid onmogelijk en
algemeen kiesrecht nu eenmaal his
torische noodzakelijkheid scheen,
wilde hij dat, als zaak van wil on
gemoed, meer dan van intellect, toe
geven.
Op 't stuk van het positief vrou
wenkiesrecht gaf hij zich gewonnen;
hot geldt slechts uitzonderingen; het
kon ook ©en correctief zijn voor ac
tief kiesrecht der vrouw; maar hij
was togen t -actief kiesrecht voor
vrouwen, wijl die vrucht nog niet rijp
is. Trouwens het a-ooi-s tel der Reg.
ging ook niet zoover; het vrouwen
kiesrecht lag pas in de toekomst-.
Bij 't. evenredige kiesrecht legde
spr. zich neder ou stemplicht vond
ook hij noodzakelijk en consequent iu
's Min. stelsel dat kiesrecht ©en in 't
belang van den Staat gegeven be
voegdheid is, waarvan men dus ook,
zonder 'uitzondering, ook voor de go-
huwde vrouw, gebruik moet maken.
's Ministers loyaal standpunt ten
aanzien van urt.-192 erkennende, be
streed sbreker 's Ministers motivee-
riniir. cecrond on het ondf-^cheid
tussclien confessioneel eu neutraal
onderwiis. omdat, het laatste anti-
confessioneel is. Intussehen airmen
surekei- en ziin ceestverwanten mode
met liet A'oorstel. mits oncuwiizigd en
zon lier eischen van celiike deunde-
iiikheiid in de Grondwet. Dat moest
iaien ami de cewone wet en aan de
concurrentie overlaten. Hii -vvas dan
ook teaen additioneele artikelen, be-
lialvo (en dat vrooa hii den Minister)
©en benalina noDens den termiin a'an
invoevi-na der financioéle cchitótcl-
linir.
Door den beer De Muralt werd,
vooral -teaermver do ..insinuatie" a-nn
den hoor Troelstra. dat 'het om liet
ontcaan van alaemeon klesrécht was
te doen. toaen do wïiizLeina \'on art.
192 opaokurnen hii zas er aeA-aar iu
•én voo'r meer agitatie, én voor vol
doend openbaar onderwlis door toe-
neminic van confessionèelo scholen.
Want de aeheimo bed oei ine was to ch.
dc biizondere school, aeliili bii het
voorstel-HeéiLskerk. tot resel to ma
ken. Daarom vvos spreker voor het
stellen a'an waarborcen. als in -den
zin van het améndement-v. Rnalte.
Omtrent het kiesrecht lieersehl
Aveinitf verschil. Stfreker bepleitte iiet
actief kiesroöht. ook A'oor de vrouw,
'naar liii erkende dat. na de rede
'van den heer Troelstra. de kansen
dna.-A'oor sroriiuz waren.
•De laatste spreker van cis-teren, de
hoolr A'afi Leeuwen, bepaalde zich tot
het vrouwoukiesrechf, en ffln-c na. iioe
hot daarmeö an de Kamer, in ons
land en in andere Staten gesteld is.
Met veel cijfers toondo hii aan. hoe
de vrouw, van alle standen, behalve
de haciia-ste. door de. oeeonomische
toestanden, door dc a-oortbrenctoc c-n
hel. kapitalisme, door lace loon en.
enz., ver-pliolvt was geworden in lu-
cratfeyen arbeid zich een bestaan te
verschaffen en meelr en meer aan
haar locning ih liet gezin was ont-
troldip.n. Daartegen moost-de vrouw
zelf striiden vandaar de vrou,wen-
toeweeinc en de drang naar het kies
recht. uitvloeisels van den strn'd. Hii
betoogde ten slotte uitvoerig, dat uit
stel in deze onrecht en dadeliike toe
kenning aran kiesrecht', ook aan dc
vrouw, ©isch dér biliiikheid was.
Tol 5'/a uur was de spreker aan hot
woord voor een nl.m. tenslotte bïf-
no. geheel ontvolkte Kamier.
De voorzitter, die tot 5 uur AVilde
rillen, drong er od dat uur bii den
iiorekor on aan. - rito rede nog maar
te voltooien, waalnaan deze toegaf.
MR. P. IJ. TROELSTRA ONGE
STELD. üe heer Troelstra is licht,
ongesteld ©n woonde Dinsdag des-
weg© do vergadering der Tweed© Ka-
mor niet bij.
G ENEESKL' N DIG OND E R L 3 E K
VOOR IIET HUWELIJK. Door hot
comité ter bevordering van genees-
kirnd- g ondarzoek voor hot' huwelijk
t© 's-Graven'liage, is aan al de ge
meenteraden van ons land een re
quest toegezonden, waarin w-ordt
voraoehti bijl huwtelijkféfaanglifl(e [Iki3
bdco-Bide populair© geschriftje van
hpt cojpité t© doon uitreïkcn,
EEN STREEP DOOR DP, REKE
NING. T© Soerendwick (N.-B.)
li-ebben t\ve© dojdaatkoramJ02/on zeven
siiiuklcelaa-rs aangehouden. D© be-
ambten- lieten zich oogenschijnlijk be
praten ieder f 100 aan te nemen, in
ruil vooï' vrije dioorlialing. Hierna
(k'ovoiï zij do smokkelaars met gc-
eld geweer voor zlcli uit naar Dadel,
waar liet zevental aan do Rijkspolitie
werd overgeleverd.
D« „Fortuna"r
Do Londcaischo coiTcsponilont aot.
T Alg. Handelsblad seint, d.d. 2-1 Oc
tober: Hel stoomschip Dort una" is
bij Beacliy I-Ieai a-ergaan. Van de
bemanning (26 koppen) waren or 16,
waaronder do kapitein, op liet ©ogen
blik dat het on-geitik gebeurde, in dc
.machinekamer of in bed. De 10 man,
dto op hot dek waren, gingen in de
booten. Van d:o 16 andere is niets
moer vernomen. De twee boo ten dre
ven rond fiot zij door ©e-n. Engelsche
patrouilleboot werden- gezien. De
geredden (AVler namen reeds dodr ons
Acnneild werden, zijn Maandag te
Londen aangekomen om verdere as
sistentie te verzoeken aan den Neder-
landschen consulgecroal.
Do correspondent seint natter:
Maaiidagöchtand werden, blijkens
een telegram uit Eastbourne, twee
lijken, klaarblijkelijk van buitenlan
ders, op hot 9tra-nd geworpen, éen
er van ©en zeor zwaar man, ongeveer
1 meter 90 Icngto, vermoedelijk tus
sclien 4f0 en 45 jaar, met eigenaardig
gevormde 00ren en twee wonden, éen
aan het hoofd ©n éen aan den onder
buik, waarvan de laatste doodelijk
was. Het. Lijk kon niet geïdentificeerd
worden. I-Iet andoro is van ©en man
van ongeveer 1- meter 75 lang, tus
schon 20 on 25 jaar oud, en. met don
kerbruin haar. Hij droeg een blauw
gestreept hemd, gemerkt; R. Deler-
mcior, Karlo Niczel, Amsterdam. (Dil
is eon leverancier) van zeemunsgoedc
ren tc Amsterdam).
De Telegraaf meldt nog: Naar wij
a'emcmcn is hot s.s. „Fortuna" op cl©
Amsterdamscho beurs tegen molstge-
vaar verzakerd voor f 300.000 betref
fend© hot casco, cn -f 225.000 voor
vrachtpenntn gen
OPGEBRACHT. Bij dc betrekken
rcodcrijen is officieel bericht ohtvan
gen, dat de stoom Loggers VI 112 Adri-
aan van de reederij ÏTzermkns te
Vlaardm-gcn, en 1JM 33 Jhr. Care!
Herman a*an der Brandei or van de
Nat. Steomvis&cherij-Maatechappij te
IJmuiid&n, naar Grimsby zijn opge
bracliit.
Nader wordt gemeld: Dc sloomlog-
gor ,,Jhr. v. d, Brandoler Y, 1VI. 33",
die a'oor ©onilgo dagen naar Grimsby
is opgebracht, is vol gen 9 ontvangen
telegrafisch bericht, heden weder
vrijgelaten.
ROODVONK. Te Enk-huizen ko
men vrij veel gevallen van roodvonk
voor. Do scholen werden reeds tij
delijk gesloten.
ONTSPANNING MILITAIREN.
Aan Jiet algemeen hoofdkwartier, af
deeling Ontwikkeling en Ontspan
ning, is thans verbonden een gezel
schop Het Militair Tooneel bestaando
uit sergeant Rcys, korporaal Alten
burg, milicien Ham oir cn lanclstorm-
plichtigo Matfchies, welk gezetecliap
gedurende den winter 1916—17 vw
de nuiHtai-ren in de verschillendie
standplaatsen zal optreden.
Hot programma, waarmedo di-t ge-
.zelsöhap optreedt, bestaat uit mu
ziek, aroo,rdrachten, dansen, blijspelen
in één liedrijF e-nz,, zoo meldt- de Are-
EEN ONPARLEMENTAIR RAADS
LID. Uit Dana (lom Avordt. aa-n de
..Te-lenraaf" BeschrevenIn de Be
houden raadsversadertoe is liet weer
raar tooaeironn Bii de beurootintr
was het raadslid A. Iloniiir in de op
positie. Het cr.cmoed van het raadslid
was zóó a'ol bitterheid tegen burge
meester. wethouders en- do overige
leden van don raad. dat hii het ge
ilede college als ..dievenzooi" lcwali-
ficeerdc. Oo een vraae van wethou
der Dekker, om dat woord terug te
nemdn. verklaarde do heer Honig
..zich liever te willen ophangen". De
burgemeester wilde door heftig ha
meren het, ontevr.edej) raadslid tot de
orde roepen, maar ook dat, liiolo uifit,
'De vele toehoorders kregen te iioo-
ren ..Al sla je m-e op mijn sm
dan Kwiig ik 110a niet". De bogrooting
vnor '1917 en vooral het wunt electrl-
citeiitsvoorzieniTig. dat, den heer Ho
nig in zoo'n onaangename stemming
had cebracht. -werden aangenomen,
zoodnt Schanvoude. Durcerdam en
Ransdo'rp aan liet Amstcrdamsciie
kalielnofc worden aangesloten. Voor
Holvsloot zal eerst nog een afzonder-
liiko berekening noodig ziin. daar de
gemecmte Ransdorp zeer uitgestrekt
is: over de twee duizend inwoners
ziin verspreid op 2100 1I.A. De kosten
voor die buitenwijken ziins dus zeer
hoog.
ONJUISTE AANGIFTE VOOR DE
OORLOOS WINSTBELASTING. - Een
fabrikant in hot oosten \an ons land
heeft voor cte ooricgsvyinstbelasttoig
een onjuiste aangifte gedaan, en, ten
eincte bij een eventueel onderzoek te
zijnen kantor© gedokt te zijn, had hij
levens gezorgd voor een valsche ba-
Lans, waarin zijn goederenvoorraad
met ©cm te lage waard© voorkwam.
Een ficl-ievo slaat van d'ien vooa-raad
moest tot verderJicwij-9 dienen. Een
onderzoek, als \vaarop d© fabrikant
had gerekend, heeft dezer dagen
werkelijk plaats gOA^ndfe-n, waarhij
do a-alschhoid aan liet licht is ge
bracht, en daarmede vanzelf ook de
onjuistheid der gedane aangdfte. Op
beid© feiten staat uitsluitend gevan
genisstraf. Do zaaik is in handen der
justitie.
(N. R. Ot.)
BH AND STOFFEN V 0 ORZIF.N ING.
Naar 't Vad. varnioemt, heeft hot
Tweede Kameiilid prof. mr. ITeeras
dc vcLgcnd© vragen tot-den minister
van landbouw, nijverhejid ear hande?
gericht:
