.Waterdicht"
DE VODDENPRINSES
rust 2011 bedreigen. De censor te
Mulhuiizon sahrapt nog altijd in bet
verslag van redevoeringen, die in
tl on Rijksdag gehouden worden. Het
Berliner Tagebiatt ia verboden, am-
itut het de uan-daoht heeft gevestigd
<tp do inidooBge werkzaamheid van
do \v ©rold veravorin-gpoiitici. Op dit
blatl heeft men zich wegens zijm be
strijding \an de inlijvong-sprcpagan-
dagewroken door een van de goma-
tigdste en intoemencLste Duitsche pu-
M jc sten (TltoOdOr WolCfj te dwingen
niet moer te solu ij ven. Men zou met
tte Ucieitjcho verodotting vaa 1763
iiioctcn wensctxui, dat „het oensuur-
coMveio met bescheiden, bekwame en
in alle lakkei der wetenschap be
dreven mannen1 bezet wend. Tegen-
.Wv. rdig beerscht •"-■'» heel andere
rer.su ur-pebt». Do censuur gebruike
eindelijk [riep Gock uit), bet roode
potlood tegen zichzelf en schr&ppo
zich zelf doorl (Toejuichingen bij de
s.cian! democraten).
Verspreid nieuws
UIT BEiLGK1. De ..Telegraaf"
meldt, dat uit Bruzce ttn Kortriik elk
1200 weiWoozc burgers zijn wegsre-
vooitl. om in .DoMbuhlund, te werken.
HUT GEVECHT IN HET KANAAL.
1",enter seint uit Londen In het
Kiuto&cho Lagerhuis lteéft Balfour
«on vraag betreffende den raid. der
•Duitschers naar het Kanaal beant
woord liet Duitsche bericht, dat er
conn Duitsahe toriwdoiazers verloren
vim troanun. is oumist Duitsche tor-
nedoinuers woren door Eneelscth ka
nonvuur isetroffen. maar er is niet
beweerd, dat zii door dit vuur tot
zinken worden gébracht. Volgens een
door d.-. admiraliteit ontvaneen be
richt ziin 2 Duitsche tornedoiacerson
jii tt. -j waarin miinen lizeen. eeloo-
non de mimen omtol often, zoodat
«ie schenen vcrmoedelnk zezonketn
ttiin. Zca vlotten, die kle-ze netten
driivendo houden (netfendriften). zijn
verloten ««Kaan, maar de .Queen
had nier. kunnen redden, indien de
k;u>itcin fuul lueezten. dat hot scbio
uur drlivende had kunnen blü-
veii.
De ..Nubian", die de Duitsche flo-
tillc. aar.vk». had men naar de haven
kunnen brencen. zoo.or creen storm
zrewood had.
Dc tornedojacer ..Flirt" word inde
duisternis verrast en zonk.
Indien, het de bedoeline van de
Duitschers is geweest. om don Enzel-
sclien transDOTtdicnst over 't kanaal
te verstoren, is hun olan mislukt,
hoewel zli als aanvallende nartii tiid.
doel an route konden kiezen.
DE ..U. 63" TERUGGEKKERD.
Officieel wordit uit Berliin eemeld
..Dc U. 53" is van ziin tocht over dan
'Atlantischen Oceaan onaedeerd in
het vaderland teruzzekoerd."
DE DUIKBOOTEN-OORLOG.
I.lovds meldt dat het Encelsche
Slooms chic ..C'.dbotia" (4309 ton) tot
zinkan Gebracht is; 32 man 'der ©crui-
nucp worden vermist.
Renter deelt mede dat de eige
naars vim hot Encelsche sclriD ..Ma
rina" berichten. dat thans 86 opva
renden van dit schvo zered ziin. 18
worden er nou vermist
Llovds meïdt. dat de Noorsche
sloomsohopén „Fal-kefjüll" en „Tors
dal" (3620 ton) gezonken ziin.
Wciiff seint uit Berlijn ..Drie
Duitsche duikbooten. die onlanzs
naar de thuishaven ziin teruzze-
keerd. brachten in het EojrcTsche ka
naal innen enkele dazen in het ze-
beeJ 2.'. schoüen mat rond 23.500 ton
inhoud, tot zinken. Daaronder be
vonden zich -ie vol zend e tot dusverre
tn de dncblndbeiicliten niet zenoem-
de schenen dc Fransche bark ..Con
dor" van 1760 ton. de Fransdie bark
..Cnnncbidro" van 2454 toil, met een
ladinz bout. en d? Fransche drie-
mostschoenor St Charles" van 521
ton. mei een lelliaiz van -420 ton
GRIEKENLAND Do „Times"
'verneemt uit Athene, dal de onder-
üiandelingon gevoerd worden tusëchen
den koning on de gezanten der gealli-
«mden, om te komen lot bescherming
van dc bclangeh'der Ghetecbe officie
ren, die zich aansluiten bij de bewe
ging to Saioniki. Om niet de officieete
neutraliteit van Griekenland in ge
vaar te brengen, zullen die officieren
waamchiljrrjijk hun ontslag vragen,
met het recht oni later weder te wor
den hersteld in rang.
Router seint uit Saloniki„Er
heeft zich te Gukla aan den spoorweg
tuvechen Saloniki en Verria oen on
aangenaam incident voorgedaan. Een
bataljon infanterie, dot van Verria op
weg was naar Saloniki om zich bjj
bet nationale leger aldaar aan te slui
ten, werd .aangevallen door troepen
van liet garnizoen te Ekaterini, die
trouw zijn gebleven aan de regeering
te Athene. Èr werden eenige schoten
gewisseld en verscheidene manschap
pen werden gewond. Ten slotte baan
de het bataljon zich oen doortocht. Dit
is 'do eerste vijandelijke daad tu6-
echen de regeoringst roepen on de
nanliangers van de nationalistische
beweging."
DE VAART OP DE WITT® ZEE.
Do Noorsohe Reedersvercenigmg
heeft, volgens een bericht van liet bu
reau „Norden", bekend gemaakt, dat
de goheele vaart naar de Witte Zee en
zoodoende alle toevoer van contraban
de door middel van Noorsche schepen
naar Rusland is stop gezet.
DE OORLOG IN DE LUCHT De
Duitsche 6taf meldt: „Zeven
Fransclie vliegtuigen vlogen ook over
het vreedzame stadje Iluelingen,. in
Baden, en lieten op de arbeiders !e
velde vier bommen vallen. Bij de
zoogenaamde „Schosenhoeve" vlogen
zij zeer laag en wiorpen drie bommen
naar oen groep van 29 vrouwen en
kinderen, die op een aardappelveld
werkten. Een kind van 8 jaar, twee
meisjes en een vrouw werden licht
gekwetst.
DE MUNITIE-VOORZIENING LN
DUITSQHLAN D. Naar Wolff meldt
berichten de bladen de vorming, tege
lijk met het optreden van den nieu
wen minister van oorlog, van een
nieuwe afdeeling van dat departe
ment. Tot de taaie van deze afdeeling
behoort de verschaffing en de verzor
ging van munitie-arbeiders, benevens
da voorziening van grondstoffen tot
vervaardiging van munitie en ander
krijgsmatoriaaL Ata leider van deze
afdeel tag zal generaal Gröner optre-
den, tot dusver chef van het spoorweg
wezen. Sinds de instelling van het
„Kriegsernühnmgsaimt" is generaal
Gröner lid van het bestuur daarvan.
DE VESTING BOEKAREST.
Over de vestiruz Boekarest schrijft de
Tügliche Rundschau: Reeds voor den
oorloz in or cntzazliik veel zodaan
om <len viiand uit de hoofdstad van
Roemenië te houden. Boekarest is tot
een van de zrootste on sterkste ves-
ttneon van de wereld zemaakt. Men
is reeds in 1883 baronnen Boekarest
no modenie wiize te beveslizen. In
hoofdzaak is zenera al Biftalmont de
schenner der vertin z eeweest. In
1SS3 was hii door de Roemeensche
rozeerine ceroooen om een Dlan uit
•e werken voor de verdedieine van
het eebeele land. Hii reisde het ze-
heala land af en ontwiero een nlze-
moen vestinznlen voor Roemenie.
Midden onder 'het werk werd hii door
dn Bolzische receerinz teruzceroe-
nen. Eerst in 1885 kou bij naar Boe
karest teruzkeeren en nam nu verae-
liikende nroeven met Duitsche esn
Fransche nantsertorens. Op grond
van al dit voorbereidende werk
maakte Brïalrnont nu van Boekarest
een vestinc van den eersten "ranz. De
zordel van de vestinc werd tot on.
zes A necen kilometer van de stad
Boekarest vooruit coschoven. om de
stad zelf voor artillerie-aanvallen te
beschermen. De -eheele vestinzzordel
bestaat uit 36 .werken, waarvan 18
forten ziim en 18 tusschenwerken. De
vcstiniesrordel heeft oen omtrek van
75 kilometer. Behalve dozen ves ting-
zordel ontwiero Brialmont noz een
zrootsóheeuscli »lnn voor den bouw
van een omwalUnz met vedlhoekizen
omtrek. Alle fouten van de vesUac
Boekarest ziin met cenantserde
draaikoonels van Duitsch stelsel voor
zien. die in Frankriik zomaakt ziin.
B rial mout had ook hot olan, een
aantal Fransche draaikooDels aan te
lezzon. De Roemeensche rezeeTinz ie
ibil het aanschaffen van deze verdedi-
zinzsinidide.le-_n.oz veel vérder ce-
zann. don Brialmonit voorcesteld
(had. Volc^ns de Dltumen van den
vestinzbouwer moest de ceheele ves
tinc met 248 kanonnen worden uitze-
rust.. Belancriik is. dat niert. minder
dan Si cenantserde waarneminzspos-
ten ziin zobouwd. Deze sterke vestinc
moot in de laatste maanden noz door
tusschenwerken bn f'.inkeerinzs-stel-
linzen van alle iqoc'like soort aan-
zienlirk ziin uliUrdbreid. Men heeft
hierbii zfbr"ik cemnakt van de erva-
rinceii. die hii de verdcdielne van
vest ine on in dezen oorloc ziin onee-
daan. Het v erded ici ncsl eaer voor
Boekarest, onder ceneraal Bocdan.
vindt dus in de vestinc een sterk
steunnuiit. De vestinzzordel is niet
naar één richt ine biizcnddr sterk
narzebracht. n ^ar de forten ziin vrij
cel n km atic o\ cr den ceheolen cordel
verdeeld. Zii dienen ook tot beseher-
mine van het crootc kruispunt van
snoorwezon. dat zich te Boekarest
bcvindlt. Van hieruit caan snoorwoc-
1 linen naar Tu'm Soverin. naar
Kronstadt naar Braila. naar Galatz.
naar Jassv. naar Giorziu en naar
Constanza .Twee ziistroomen van den
Donau. de Lombowita en de Argesul,
doorsnijden, vrliwel ovenwiidiz loo-
nend. den vestinczordal van het
mooKkvesten naar liet zuidoosten en
vormen een natuurlijke 'hindernis,
die door vostweworken versterkt ia.
IERLAND. Reuter seint: Red
mond hoeft to Sligo een rod© gohou-
d?u waarin hij ©on lieroop deed op
do regeering om llome Rui© in te
voeren cn liet Iersch© volk te ver
trouwen. Deze groote daad van Brit
se ho staatsmanschap zou meer bij
dragen om den oorlog to winnen, dan
een verbond met ©en half dozijn neu
tralen.
RUSSISCHE VLUCHTELINGEN.
Uit Petersburg wordt gemeld: In
verband met liet uitbreiden der vijan
delijkheden naar het westen, is de
bevolking weer, achter de Russische
troepen aan, naar haar woonsteden
teruggekeord en bevolkt zij opnieuw
de door don vijand ontruimde Russi
sche provincies. Gewoonlijk vinden
zij deze streken in ontredderden toe
stand t'erug. Derhalve zijn nu van
overheidswege afzonderlijke werklie
den-detachementen gevormd, ten ein
de de bevolking behuipzaam te zijn bij
haar terugkomst; deze bevolking
woonde en werkte tot dusverre in
Wolynie-
Stadsnieuws
DE FOLLIES.
Ecu schouwburc. od alle rancen
coed zevulid met een Dubliek. dat in
de eoede slemniinc is voor een lief-
dndicheidsavond. Aardige toiletjes,
cetocdd met bloemen, die eenize da
mes. natuurlijk ook voor het eoede
dod. verkoooen.
't Voetlicht schijnt noz niet, maar
Wlrwlibank. de oleotricien .van het
ceinterneei'den-cezolschaD. is reeds
lunzen tiid bezie met ziin aonaraten.
die straits hun cool en blauw en rood
Bohiinsel zuiden wernen on het snel
va.n wit en zwart od 't iooneeL Ach
ter het scherm wordt de laatste hand
zelezd aan de reauisiieton, In de zaal
wordt het zeroes overstemd door
Loosies' orkestio.
Dan flaot het licht uit.
De voorstelihiic van de Tnnsbertown
foUies is bezonnen. Toen het scherm
ODzinc zone e.en steon. terwiil de
znncer zichzelf acco^oazneerde. het
Ooenine ChorusWrant in this
dark mantle I would sinz awhiile es
an inhoti'uct.ion to the Fodlies smile,
en nfls Penlev's makkere het refrein
hébben cezoneen en een der Follies
.een sentimenteel lierlie tot de maan
heeft cezoncon. verschiiht achter in
de zaal. aan den inzanc. Penley wear
in ziin zwart nak. dat hem. den lei-
dor. onderscheidt van de overlzen.
en. zoetics liecoleid door den vicucol
od liot toon cel. bezinct hii het seluk.
«lat ziin deel zou wezen, als hij de
eenize man en ziin aancehedane het
oenize incisie od aarde zou zün.
KJaarbliikeliik zoekt hii haar. althans
ziin ooc zoekt rii na rii af totdat de
zancer vlak bii een dame bliift staan
en haar ziin soeciale attentie schenkt.
(Ze wordt er een beetle verlezen van.
•Nerveus trekt ze met de schouders,
totdat het haar te erz wordt en ze
vei'ontwaardkrd de zaal verlaat.
Wat we evenwel zoo ere niet vin
den. Veel liever zien we de(n) lady-
art ist (want dat is de dame) od het
tooneel waar Pcnlev ziin dame de
laatste stroohen van ziin smachtend
lied im 't oor duistert.
Ilot tooneel is blots veranderd.
•Waar noc maar kort celeden een
duiveltie uit een doosio rondsnronz.
is nu een 18e-eeuwsch Dark en 'doior
de Inner, wandelt een keuriz naar.
zóó wiit den Rocooo-tijd. Mme. Muriel
Ashe en F. W. Stevens, en belden
zinzen van het moisicsleven dat a.ls
een tuin ós.
Een baar vrooliike niemendalleties
zaan het laatste nummer voor de
nnuze vooraf, waarin zenoomde
Mrne. Muriel Aslie ons de zezemnzen
van het Roode Kruis mededeelt. En
ook na de oauze wiss elan vrooliike
stukies af mei nummers, waarbij het
vernuft der Enzelschen moet zenre-
zen warden, zoo <roed weten ze met
enn enkel stuk ie een ceheel acndere
situatie on het tooneel aan te bren
gen. Neem de ..Italian love sonz".
waar mot eerilitre hulnmiddelen ons
een venster voor oozc-n wordt cetoo-
verd. waai'achter. ©en 'euZdice Itali-
oansche zit. die luistert naar zan-
zere. die zoowel voor haar willen le
ven als sterven. The zhefet of the vio
lin waart even later tussehen de be-
aiizste follies, van wie één het oude
'Jledie zïrurl. terwiil de onderen inot
slechts een klein liolitie in de hand
toeluisteren near het Griezelverhaal.
Dan 'het laatste nnmmer. De kdaD
on don vuurDiil een c:noma-sonz. In
akelic-sohitterenid licht wordt on het
tooneel een cinema-drama afze-
sneelcL Ben cow-eirl wordt door een
Indiaan ontvoerd, nadat ze 000 juist
zetulze is zeweest van een afzrii6e-
liiken moord ou haar vader. Haar
beminde zoekt, met een aller "ze wiek-
sten detective het meisie. dat in een
kamp van Indianen ccvonden worclt.
Een zevecht schiint onvermijdelijk.
De detective weet echter bloedvergie
ten te voorkomen door een sohot in
de onbezrensdo ruirmle af te schiefcon.
waardoor Indianen en blanken als
stukken hout neernloffen.
De vraan .."Wat nu 7" is-overbodi
daar 't. zordiin zakt. Het publiek
klaDt als wéér bloomen worden aa,u-
zedracen. (Mme. Muried Ashe. Fred
I 'Penlev en de loider van het orkestje
kreec-n ze ook reeds tiidens de voor-
stcllinz).
Mozen de follies uit het herhaalde
aoDlaus een ..tot weerziens" ver
staan hobl)8n
De voorstoHinz had nlaats ten.bate
van de plaalsoliike afdeel inz van
den Ned. Kinderbonxl, de vereeni-
iziiiz. die ten doel heeft bii de kinde
ren. ..liet volk dor toekomst", recht-
vaardiclieid on meegevoel aan ie
kweeken voor alle levende schcDselen
en iniwhoid en baldndicheid teecn te
zoon.
Od het oozenblik kan het bcili ap
van het voordeeliz saldo, dat bo-
Ihaald is. noz niet worden' medeze-
deöld. maar een flinke stiivinz heeft
de kas bocli atellic zokrezen I
PERSONALIA.
Voor Esperanto, diploma A, is te
Rotterdam g>V.iagd mej. C. Plu N.
Boon, ie Haarlem.
Voor diploma B zijn geslaagd: mej.
N J. Node', ijk en do heer H. Smit, te
Haarlem.
PROVINCIE NOORD-HOLLAND.
Do inschrijving op f20.600 000 4
cvbligatiën Provincie Noord-Hol land
is, op 6 November a s. tot den koers
van 96 3/4%, opengesteld
Robriek voor Vragen.
VRAAG Ik bon als huishoudster
ncr 3 nvaanden uauzraiamon. tezen 1
November en zou ner rnaand miin
loon ontvangen. Nu heeft mevrouw
mii afgeschreven, llob ik niu ©onJg
recht on schudoverzoedinz. daar ik
.nu lmiten betrekkinz ben ANT
WOORD U hebt recht on eenige ver-
coexlinz als u we'nkeliik schade hebt
ze-ledenzie het in der minne met
mevrouw te rezel dn.
VRAAG:-Ik ben nor 3 maanden ge
huurd en heb einde September miin
betrekkinz onzczecd. Waarneer lean
ik dar- verfrrieken ANTWOORD
1 Februari 1917.
Uit de Omstreken
DMUIDBN Raad voor de
•Scheepvaart. D© Raad voor de
Scheepvaart te Amsterdam behan
delde de zaak van 't stranden van den
óogger „Engeiina" LIM. 264, op de
kust van Texel. Het onderzoek' liep
ook over de vraag of de schipper, M.
Pronk, schuld treft De Raad zal la
ter uitspraak doen. Voorts stelde de
Raad een onderzoek in naar het in
zinkenden staat binnenbrengen van
den trawler IJ-M- 67. Ook in deze volgt
de beslissing later.
INGEZONDEN MEDEDEEL 1NGEN h. 30 Cis. per regel.
molfpn van uemiTs, Overjassen,
lllQIGli Mant©|# Capes, enz.
Ook geheeie Coeiumeo bij N.\/. Ie Haarl. SÉoomvervorrj
en Cliemisohe Waesoherlj v/h C. MOEINQ Firma SCMEWK,
Qsd. Oude Qraoht 11 - TeieSoon 382-873
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Grond wetsherziening.
Aon de voortzetting van het debat
over de herziening der grondwet
ging gisteren, zooals we reeds mede
deelden, de aanneming vooraf, zon
der discussie of stemming, van do
ontwerpen tot naturalisatie van J.
Mneycjn, B. H. W. Rtesenbedk, O. IL
Loesoliike en J. Hirsoh.
Het getal sprekers over die grond
wetsvoorstellen is tilrans, nu de li.ee-
ren Otto coi Scliourer zich nog heb
ben d'oeoi insohi'ijiven, tot 32 aange
groeid. Gisteren waren de heeren Van
(RaaWiei, Bnumm.eliramp, Ter Spilt,
Van Wijnbergen on Tydeman de
laatste, evenals de heer l-ohman, ten
tweeden male aan 't woerd. De
heer Tydeman vervolgt, zijn rede van
daag, te half twee; in do morgenuren
vergadert do Kamer in do afdeelin-
gen.
Op een nader voorstel des Voor
zitters is- teruggekomen op t plan.
om, zoo de rij der sprekers niet ge
stoten wordt in de dagzitting» heden
avond te vergaderen. Men zal dan
morgen, des nood g ook des avonds
bijeenkomen en de Minister van Bin-
nenlondsche Zaken komt dan Vrij
dagochtend dan het woord.
Loopt hedenmiddag de discussie,
wat de sprekers betreft, af, hetgeen
wel mogelijk is nu na don heer Ty
deman, alleen nog de hoeren Kete
laar, Van Nispen, Karobel, Otto en
Scheurer zijn .ngesdtreven, mits
zij zich wetun To bekorten, dan
wordt Donderdag niet vergaderd, met
het oog op de afwezigheid van vele
leden, wegens dc „Deputaten-verga-
dering".
De Voorzitter, do Leer Bongesius,
die zich gisterenmiddag in het laatste
uur door den heer Schaper Met ver
vangen, koestert het plan om deze
woek, des 1100 (lig met een avondzit
ting op Vrijdag, de algemeene be
raadslagingen to doen beëindigen.
Hij rekent op Weinig en korte replie
ken; dat kon wol eens een illusie blij
kon.
En nu een en ander over de discus
sie van gisteren.
In het vervolg zijner red© deed de
heer Van Raait© uitkomen dat, zoo
men den lateien gewonen wetgever
aan 't compromis over art. 192 wilde
bmden, de formulcering der bedoe
ling zoo juist mogelijk moest zijn;
maar aan d© voorstellen der staats
commissie, waaraan hij all© hulde
bracht, was rnun niet gebonden; deze
moeten naar hun verdiensten vrije
lijk worden beoordeeld. D© spreker
beloofde wijders dat, terwijl de pri
mordiale roeping van den Staat er
kend wordt om te zorgen dat overal,
van overheidsweg© voldoend lager
onderwijs worde gegeven, van de
rechtsche partijen geen meerdere con
cessies ziju te vorderen of t© wachten
Wild© men echter bevrediging, dan
moost door wedorzijdsch vertrouwen
de atmosfeer worden gvzuiveixl en
aan de kiczcs cn Provincial© Staten,
na dia eerst© lezing, d© eindbeslis
sing worden gelaten over de foranu-
1 sering van art. 192, vooral van al. 4.
De heer Brummclkomp, voor zoo
ver hoorbaar, ontkend© 't verband
tussohen de verschillend© ontwerpen
en wilde ze, elk op zicliaelf, bootxrdee-
len. Hij had tégen 't indiividuoel en
niet-organiscji kiesrecht principieel©
bedenking en ovenzoo tegen 't vrou
wenkiesrecht, dat aan de vrouw haar
eereplaats in Gods soliepping zou
ontnemen.
En wat art. 192 aangaat, bepleitte
hij nader de volledige vrijheid van
het onderwijs; de poging orn de bij
zondere school recht te laten weder
varen, kwam 60 jaren te laat; zij
liad zich haar plaats met strijd en
opofferingen veroverd, 1 u c to r t
merg o. De bevoorrechting van
de helft der bevojking door openstel
ling der staatskas voor de openbare
school alleen door Green reeds als
onduldbare bevoorrechting gehaakt
zou slechts ophouden door volle
dige vrijheid en liet compromis over
finantieele gelijkstelling was onvol
doende, als men waarborgen eischte
cite op stants-oontrole over de bijzon
dere school neerkwam. Dat nooit, zei-
de hij.
Door den heer Ter Spill werden al
lereerst eenige opmerkingen gemaakt
over den omvang dezer herziening,
waarin hij bogreep dat artt. 5759
(bu.itenlan.dscb beleid) 56, 151 en 152
on bet mogelijk maken van leeken-
rechtspraak waren achterweg© gela
ten. Maar art. 166 (benoeming dar
rechterlijk© macht toot 't levetn) de
bepaling omtrent het beraadslagen
der Kamer zander 't thans vereischt©
quorum dat do Itageering wilde
compcnseoron door 't ongelukkig stel
sel van •preseaitiegeld, doch bovenal
oen herziening der artikelen over ue
troonopvolging h addon niet mogen
ontbreken. Uitvoerig betoogd» de
spr. dat er voor liet onverhoopt ge-
\al dat, door oen ongeluk b.v., de
laatst© leden van ons regeex'ond Stam
huis ons ontvielen, er volkomen on
zekerheid over de troonopvolging be
staan zou. Men mocht dat, vooral
in dezen tijd, niet aan 't toeval over
laten; het kon der Reg. toch niet
onverschillig zijn; bij de natie wekte
het, al bleek dat niet uit manifesta
ties, groot© bezorgdheid. -
Ten aanzien van hei kiesrecht sloot
de spr. zich geheel hij den hoer Tyde
man aan. Hij voegde er eenige be
denkingen bij tegen 't gekozen stelsel
van Evenredige Vertegenwoordiging,
omdat hij or t© veel invloed van
vreesde van dé partijbesturen en ver
mindering van do zelfstandigheid
dor vertegenwoordigers, overdreven
drang naar sociale maatregelen op
grond van 't historisch materialisme
on wat het onderwijs aangaat, mcen-
da hij dat de in 1S89 gehandhaafde
staatszorg en plicht voor voldoend
lager onderwijs behouden moesten
blijven cr gevaar liepen, zoodra de
subsidieenng van 't bijzonder onder
wijs tot 100 pCt. werd opgevoerd
Dan is 't primair recht van de over
heidszorg op dal gebied" prijs gege
ven; dan krijgen we ©en nieuw stel
sel. En daartoe wilde hij zonder de
noodzakelijke waarborgen niet mee
werken. Ilij hield aan dien eisch vast
en reserveerde zich zijn stem over
art. 192 zooals 't ten slotte zal wor
den.
Volgens den heer van Wijnbergen
zou 't compromis niet alleen poltiio-
ken strijd, doch wel dien over de
school doen eindigen een strijd,
die sedert 1848 wns gevoerd, de lin
kerzijd© nog niet had gebracht tot de
erkenning van onrecht. Men is te
laat gekomen met zijn besef van
recht, met 't toegeven van de bcwe-
I ring dat. do openbar© school is ge
worden dc sccteschool der modernen.
althans in do streken met gemengde
bevolking.
Geen dank voor dat recht, maar
hulde voor zijn moed bracht spr. den
premier, dio mi do financicele gelijk
stelling voorstelt. Toch aarzelen ve
len nog cn vragen: hoevér men gaan
vviL Welnu, spr. zeide dat wat incht
is, ook ten aanzien van .Middelbaar
en Hoogei' onderwijs zal me:', n ge
schieden.
De gevolgen dor gelijkstelling meet
men afwachten; maar de school zal
er beter door worden. Of de open
bare of bijzondere school 't winuen
zal. moet de lijd leeren; hel hangt
van d© oilders af; van achterstelling
is daarbij-geen sprak©.
Het onderwijs moet goed zijn.
Maar wat bet eekent do c-iscli dat de
openbare school or onverzwakt blijve.
In getal of in hoedanigheid? Waarom
waarschuwt men voor de uitwerking
van art. 192? Alles wat 't Rijk bekos
tigt moet zoo goed mogelijk zijn. Is
dan gelijkstelling van cischen daar
voor n'oodig? Neen, de bijzondere
school geeft reeds nu meer waarbor
gen dan do openbare door leerroosteir,
lesuren, getal leerlingen, bedreiging
met inhoudinjr vun subsidie, keuze
der schoolcommissies uitd© belang
stellenden ©n vrijere Ijoweging,
straks ook door 't storten van een
waarborgsom. Doch gelijk© cischen
zijn onmogelijk waarbij 't bijzonder
onderwijs 't godsdienstig, bij het
openbare liet neutraal karakter der
school allereerste eisch is. Gelijk©
eischen is ccn contra dictie.
Gaf spr., aan de bijzondere de voor
keur gevende, toe dat. er goede open
bar© scholen zijn, hij meeudo dat niet
mocht worden gedecreteerd dat dez©
laatste persé goed is en norm moet
blijven.
Mei nadruk kwam spr. op tegen do
waarschuwing van den heer van
Doorn tegen verlaging van 't onder-
wijs-peil tot dat vun België, gegrond
op ©en in abnormalen tijd met de
kinderen uit dat land opgedane ©r-
aring.
Volgens spr. zou d© voorrang der
schooi-afhangon van haar karakter,
van de onderwijzers on van den geest
van ons volk; van do voorkeur die
men aan rational (Stisch-we'cnschap-
pelijk of christelijk-nationaal onder
wijs geven zou en van 't verhouwen
in 't onderwijzend personeel in dit
opzicht.
Ter voorkoming eindelijk van can.
nog feller ontbranden van den strijd,
door het zelfs om financicele ,'>e-
zwaren, uchtertvege laten van de
uitvoering van een nieuw aangeno
men art. 192, verlangde spr. de op
neming van ecu termijn in de addb
tioneol© artikelen.
De hear Tydeman, wiens stand
punt ten opzichte van art. 192 uit
zijn nota bij 't rapport der staats
commissie bekend is, ontleend© dat
er reeds nu een compromis i s; bot
kan komen! maar de Kamer is
geenszins door de voorstellen van
de bevredigingscommissie gebonden,
al vormen deze deu basis voor art,
192. Omtrent de nader© wetgeving op
't stuk van de onderwijswet kon men
zich volledig© vrijheid voor behou
den, al h;e!d men daar bij op 't nieuw
art. 192 het oog.
Tegen een additioneel artikel voor
de uitvoering kwam hij nadrukkelijk
op, om de niot te overzienen finan
cieel© gevolgen, in dezen tijd zonder
financieel perspectief en terwijl er
aan de krachten des lands toch
grenzen warén to stellen. Doch
bovendien: de#eisch van zulk een
termijnbepaling" was een blijk van
wantrouwen in de linkerzijde, ge-
iuigde van de vrees om een kat in
de zak te koopeu; dat was een be-
leediging die de Regeering dor lin
kerzijde niet mocht laten aandoen.
Hier brak de spreker zijn red© af,
om di© hedenmiddag voort te zetten.
POST VAN BOORD GEHAALD.
D© stoomschepen „Nias" en ..Kctn-
gean" onderscheidenlijk 19 en 20 de
zer uit Oost Indie; „Nickorie" 22 de
zer uit West indië 011 „Zeelandia" 23
dezer uit Zuid-Amcrika te Amsterdam
aangekomen, hebben op last van d©
Britsche autoriteiten d© post te Fal
mouth moeten lossen.
VERLOVEN VOOR HAR1NGVIS-
SCHERS. llot hoofdbestuur van de
Reedersvereenigiaig voor de Nederl.
haringvisscherij heeft op zijn verzoek
om verlenging dor bijzondere verlo
ven aan gemobiliseerde visschers van
den Minister van Oorlog bericht onb
vangen, dat bij legerorder aan de
commandanten is hekend gemaakt
dal verlenging dezer verloven kan
worden verleend tot. 20 November, in
dien door belanghebbenden do
wensch daarlc© te kennen gegeven
wordt.
Feuilleton
door
GEORGE HARTWIG.
(Emmy von Koepel!)
Vuile, smerige, luilak, kom je
xiu eindelijk thuis, het is al over
tweeën. Ik zal js den hals nog eens
©jmlrnatenl riep vrouw Fucbs haar
voelbelovondca zoon toe, zoodra dez©
do dour inkwam.
Schc-0 Flip had de pet op één oor
en do béide handen 111 den zak, tc«n
hij het vertrek in kwam zwaaien.
Wat is er nu weer, oude zeur-
kpus? vroeg iiij, maar hij zag er in
zijn dronkenschap zoo terugstootend
uit, dat zijn moedor hem nog een
stroom scheldwoorden naar het
hoofd wierp.
Kus mo liever, grijnsde Flip,
li nar brutaal aanstarend.
Ia. i!< zal jo kussen, riep lijn
Moeder, en, als oen furie opsprin
gend, greep zo een lean met water
cn wierp den inhoud daarvan haar
zoon naar het hoofd, zootiat hij, naar
lucht makkend, do armen in de hoog
te-slok.
Daar heb jc ccn kus. Wil je er
nog eeu kwajongen, beet ze hem toe.
Haar dool was in zooverre bereikt,
da: hij weder nuchter werd.
Do duivel moge j© halen, Iruiide
hij. Probeer het nog ©ens, oude
tang. dan zal ik je.
De waardige vrouw begon eens
klaps hardop te lachen, hetgeen Flip
tot kalmte scheen tc brengen. Daar
op zot*.© zij hetgeen zij in de haffd
had neer en nam aan de tafel plaats.
Een ander maal moet je m© niet
zoo sarren, Flip. I.u'.sier eerst eens
naar mij.
Eten wil ik
Eet voor mijn part zooveel je
wilt, maar zot meteen de ooren open.
Jk weet een kansje voor jo om schat
rijk ta worden, als jo maar courage
hebt.
Een zwar© inbraak zeker? vroeg
hij. Eu als do politic mij ec-ns in
rekent?
Och wat, Flip, j© bent eon laf
aard ©n verdient niet, dat men je
helpt. Ik zou het zelf wel durven on-
diMTH'inen, als ik' zoo zachtjes kon
Ioopon als jij.
Het is waar, jij slapt als ©en
kameel als je doopt, ik zal cr nog eens
over denken, zei hij achter zijn oor
krabbend.
Do eicronman van de baan ge
knikkerd en Schleicher alles erven,
antwoordde vrouw Fuchs.
ik wcot heel zeker, dat de oude
Geppert zijn testament op hern ge
maakt heeft en liet is toch boter, dat
wij het geld krijgen.
Zeker wel cn den kop zal hot
toch niet kosten.
Het kost je niets jongen. Die
oude vent hoeft a! zijn geld in huis
en het geeft niets hem van een ge
deelte daarvan te verlossen. Voor de
paar dagen dat hij nog loeft, zal hij
nog genoeg overhouden.
Schele, Flip steunde met-'den elle
boog ©p dc tafel en tuurde voor zich
uit.
Is hij bedlegerig? vroeg hij.
Ik kan het toch niet alleen klaar spe
len.
Bruine Frits «n jij samen. Voor
zijn op den uitkijk staan, krijgt hij
een som uitbetaald.
En weet u zeker, dat daar nie
mand in huis is dan die oude eier-
man?
Zeer zeker, antwoordde do afleg-
ster. Flip. hoor je niet, dat ©r op
do dour geklopt wordt.
Ja Wie is daar?
Roep niet binnen. Ga naar: bui
ten om te zien wie het is.
Na verloop van oen tijdje kwam hij
weer binnen met ©en geheel andere
uitdrukking op het gezicht.
Nu?
Ik moet even weg. Geef mij mijn
Zondagsche jas
Waar ga jc heen, kwajongen?
Ilij antwoordde niet. maar liep
haastig voort.
ACHTTIENDE HOOFDSTUK.
Wiggers had intusschen zijn weg
voortgezet en alleen degenen, die
achter de brill egt uzen heen kon tu
ren, zou hebben kunnen opmerken
welk eon verandering er bij hem had
plaats gehad.
liet stokje in zijn hand trilde, hoe
veel moeit© hij ook aanwendde om
het stil tö houden. Hij kon nu niet
kalm zijn.
Hij bleef een poosje voor de woning
van gravin Meugen staan, alsof hij
met geweld iets van zich af wilde
zetten.
Clarissa, wier vermeende zegepraal
waarvan zij zooveel h'ad verwacht
en waarbij zij evenals ieder speler,
alles op één kaart had gezet op eon
nederlaag was uitgoloopen, zag on
danks haar teleurstelling, verlangend
naar do terugkomst van den hoor
Wiggers uit, Hij zou voor haar wel
een middel weten te bedenken om 'ten
slotte de «verwinning |to beha'©
want do gedachte, dat de geliefden,
juist door haar intrige tot elkander
waren gebracht, llot haar dag noch
nacht mot rust.
In do ruime vertrekken op cn neer
loopend, kon zij slechts met moeite
haar ongeduld bedwingen.
Eindelijk kwam do Amerikaan.
Clarissa verhaastte haar tred, toen
zij naar do deur toe ging. -
U koint laat, mijnheer Wiggers,
om mijn dank in ontv angst t© nemen
voor den goedon raad, dien u mij
gaf, maar ik moot u nu in de eerste
plaats een lesje geven, voor voorko
mende gevallen
U is wel goed, Mylady.
Namelijk vooruit eerst beter <e
informeeren. Als men iels slechts ten
haive weet is liét gevaarlijk spel
Ik begrijp niet
Maar ik begrijp des te boter,
ging do mooie, bleek© vrouw driftig
voort, dat het uw plicht was ge
weest mij rnode te doelen, dat de
vorst voornemens was d© stad te ver
laten eu daar u zulks waarschijnlijk
niet eons wist u behoort immers
niet tot de uitverkorenen van Cosi-
mir Pawlofsky is alles verkeerd
uitgekomen.
In plaats van hem nu tegen d« vod-
denprinses in het, harnas te jagen,
kreeg hij medelijden met haar. Waar
om vertelde u mij ook niet, dat zij
hot samen oneens waren, mijnheer
Wiggers?
Do Amerikaan' gevoelde zich aller
aangenaamst gestemd, nu hij haar
misnoegen bespeurde. Dez© vergis
sing scheen hom kostelijk toe. Noch
tans zoi hij:
Ik begrijp u nog altijd niet, my
lady.
Nu, daa zal ik het u duidelijk
maken, als u niets gezegd had, zou
de vorst gisteren de stad Itebben ver
laten, zonder Cora Renard meer go-
zien of gesproken te hebben en nu
Ze ziju verloofd, hoorde ik zoo
even, mylady.
Zoover zal het toch wel niet ko
men, hoop ik.
Upon my honour, mylady. Hef
contract van miss Cora is al verbro
ken. Vorsthoe boet hij ook weer?
Pawlofsky, beet do gravin hem
toe.
Well, Pawlofsky, heeft zijn aan
staande v rouw met verscheidene dui
zenden vrijgekocht. Dinsdag is do
afscheidsvoorstchiing al en Vrijdag,
precies acht dagen, nadat ik op hot
meer van Thiui ging zeilen, trouwen
ze.
Razend, is hij, riep do bleek©
vrouw driftig uit, zou er nog niet
één middel to vinden om den trouw
dag te verschuiven, één middel om
dez© straatmeid in de duisternis van
haar verleden terug te slingeren om
de liefde van den vorst doodolijk te
treffen? Doet u mij dat middel aan
de hand en ik zal u eeuwig dank
baar zijn, riep z© hartstochtelijk uit.
Dankbaar, mij? En zooeven
waart u zoo boos ©p mij, antwoordde
Wiggers. Misschien zou ik toch
maar weer slockt onderricht zijn.
(Wordt vervolgd).
