kmslem's Dagblad
De Europsesche Oorlog.
DE VODDËNPRINSES
TWEEDE BLAD
Donderdag 2 November 1916
OM ONS HEEN
No. 2226
Het Fraasche Tooneol.
„Geen enkete vorm van lettorkua-
d.', Kgt Petit de JuHeviJle in de
[rcorredc voo zon boek „I© théatre en
Franco", .,19 moer dan doze (van net
theater) ;o allen tijde populair ge
veest; geen onkole heeft de momgte
[meer geboeid of meer rechtstreeks den
terugslag caidervcsndon van do pubhe-
kc aaiuioerringeji of imrtstochten
Pc schrijver geeft daar meteen oea
ïnn de oorzaken bij: „De toesch ra
ncors meenden de vertooniiing alleen
bij te watten, maar zij speelden cr
dikwijls hun ral in, omdat zij zoo ge-"
trouw waren afgesohuLdiord m liet
Huk, dat zij zagen spelen'.
lick end is, dat de eerste tcaneol-
iiukken in Frankrijk voortkwam m
v>;'. don godsdienst.; het eerste drama
dat bekend is ontstond in de 13ie
jteuw en heette „Representation
am" en had betrekking op ;'e
jcrlaidiug van Eva, gevolgd door den
»ord op Abel. Langzamerhand
.kwam hul toonoel meer in de handen
un leckcn, maar or zij,n tocli zestig
ciystcriespelcn overgebleven, hetgeen
(muxler is dan die verloren zijn ge
gaan. Het schijnt, dat zij op het
laatste verminderden, zoodat iedereen
t r bezwa ren legen had en het theater
in do vijftiende eeuw een veraiou-
ondorigiing. Waarschijnlijk
hooft liet Fransohe tooneel in de z©-
.ontlendo eeuw zijn bloeitijd beleefd
met Racine en Oornoille eai natuur
lijk wiiren zij de eewigen niet, maar
nat is cr in dezen lijd overgebleven
van IVvtrocu, Boisrobert, Desmareta,
Trl6tun l'Honrüte, Georges die Scu-
Büry, du Ryer, la Colpi-énèdo, Bcn-
tcrade, d'Auhignac, Searxon? of van
hot oenige drama van Jean de Schee
hndre, „Tyr et Sidon', waarhij toch
tin letterkundig zeer ontwikkeld gees
telijke, Francois Ogior, oen merk-
jvaardigc voorrede schreef, die een
'der elementen van de vernieuwing
ïoji liet tooneel duidelijk aangeeft.
Po Grieken, zoo zegt hij, hebban voor
Griekenland gewerkt en zijn daarin
rolgene het oordeel van hun tijdge-
jooten geslaagd, maar wij zullen
bon wel Uateg navolgen, door
ook iets te geven aan het genie van
onzen tijd en aan den smaak van on
ze taal, door niet stap voor stap hun
indagen te volgen, zooails sommigen
mzer gedaan hebben. Mot oorduel
noet bij do ouden gekozen worden
rat past voor ctozon tijd.
Dan komt de periode van den reus
ion 't Fransche tooneol, Molière, die
ïu neg, na drie eeuwen, frisch geble-
s. En waarom? Door het levende
urn zijn personen. Lees een van zijn
dialogen, zegt Petit de Jullevihle,
nooit wordt gij ver rast of geprikkeld
door het antwoord van een dor per-
tonen. Alles wat zij zeggen is precies
a'. verwacht wordt, omdat in de ge
geven omstamd-gheden de aard der
dingen w iide dat het zóó gezegd word.
M'ie drit leest zegt dan ook: „zoo ls
Lel, 't is waarl"
Dan komt, de achttiende eeuw met
Beauniarchais als de gnoobste en u&n
't, eind do revolutie, d ie veel omver-
wiei-p, maar lvot Lconoed zoogoed als
niet veranderde. En zoo komen wij
ullengs tot Victor Hugia, I'onsard,
Piimua en tot do nieuwere schrijvers,
Becque, Bricux, Rostand cn zooveel
«nderen.
Het is niet zoóals de lovor ziet, op
zevenmijlslaarzen, dat ik door da
'Fransche tooneel literatuur geloopcn
ten, maar per vliegmachine van 200
Jiaardokrucht, hetgeen alieen hier
door verontschuldigd kan worden, dat
het doel enkel was aan te tonnen,
hoe door alle eeuwen heen het Fran
sohe tooneel van groote beteokenla
h geweest, En dat nu nóg is. Zooais
sommige oppervlakkige lieden de ziel
ion het Fransche v.cdk bcoordcelen
naar de onbeduidendheid van. een
Parijschccn boiücvardUer, zoa Sneeft
ook menigeen zich afgewend van 't
Franeeho tooneel omdat hij liet ten
onrechte, vereenzelvigd© met stuk-
ten, waarvan de ceniige eigenschap
.was, dat ze pikant waren. Hun lioit Is
«venwel snelle vergetelheid geweest,
maar het ernstige werk is gebleven
en lang nadat deze strijd der volke
ren vergeten zal zijn zullen de wer
ken van Rostand, om dezen alleen te
noemen, de toeschouwers door hun
bevalligheid bekoren.
En met Rostand sta ik weer mid
den in het hedoudaagsche leven, want
het Fransche gezelschap, waarvan ik
vaker schreef, zal ecui van zijn meest
aantrekkelijke stukken „les Roma
nesques" li ep opvoeren. De directeur
van den kleinen troep, de heer Max
Péral, was zoo vriendelijk mij een
week of wat geleden een interview
Joe to staan in Central", het Haag-
sche koffiehuis, waar alles en ieder
samenkomt, praat, lacht, eet on
drinkt, de voorbijgangers aankijkt of
naar liet sentiuientcelo strijkje luis
tert.
't Retrcnde dien namiddag onbarm
hartig. de cebcwon fLsruur van den
ouden politicus Dr. Kuvner einc aan
den overkant voorbil. M. Péral ver-
keerdo ondor den lnv*-»ed van dit cm-
vriendeliik klimaat. Ilil was verkou
den. wait hem volstrekt niet belette,
met dotlmusrno te vertellen van ziün
werk en ziin verwachtingen in de
toekomst.
Ziin werlil Dat Je waarlijk niet. on
beduidend. Hoevole en lioo sterke
slxoomituren van vrieiutecliuD voor
Frankriik. voor Fransche bescha
ving en Fiansdhe loiter kunde er ook
mogen vióciou in Nodoriand. elk too-
neelizezMschao moet zich hier ziin
nubliek door stoeien arbeid verove
ren. Daar weten Verkade on
Royaards van te spreken. dat onder
vindt ook Péral. Den Haag heeft hij
al overwonnen, nu he'aft hii ziin let
terkundige 75 c.M. gericht Op Am
sterdam on ook daar zullen de be
woners van ontwikkelinsr en beseha-
vin.tr zioh oveiereveri aan de bekoring
der Fransche taal en letterkunde. Eu
dan Eiin er ook nog de kleinere ste
den: Haarlem. Groningen. Maas
tricht-. Leiden. Te zomen toch mi'iitJ
nog maar een klein terroin. dat tot
ononb-oudoliik studecren en renetee-
ran noodzaakt omdat hetzelfde stuk
maar een Daar maal in dezelfde stad
kam vertoond wouden, En rokon. dan
het verschil vnn smaak en inzicht
wat Maastricht wcnscht. voldoet niet
in Leiden. Het kleine troepje is wel
een bewiis van Fransche arbeids-
lust on Fratvsche volharding. of
schoon eiim aiuivoerder toen hii in
't lener van ziin vaderland gemoblii-
secrd was (lat om con loneaankloe-
ninsr heeft moeten veriaten.
Toon de oorioc uitbarstte spoelde
M. Péral tc Brussel in de Galerie St.
Hubert. Mademoiselle Blanche Der-
val in don Parkschouwburg: zij-
•heeft daar het vermaarde Fientie
Brulernans cesDceld mét de eersten,
die hot stuk gaven en Molière ver
tolkt met een sroot acteur als de
Féraudv. De golfslag der gebeurte
nissen dreef hen naar Holland, even
als eern van de andeic leden van 't
gezelsohn™ M. Tournis die een Bel
gisch Geïnterneerde is en verlof
heeft aekroean om moe te. spelen.
Ginds, in Brussel, was hii in ds ope
rette. hier heeft hii zidh als een goed
bliiaoel-actèur ontpopt.
En met ernst op 't gezicht veittelde
Péral van Parijs, waar oo» dilt ooRdn-
blik xrroote ni tisten spelen voor mots
en dat in vrooliike «tukken: ..vous
savez. en Frunce tout finit par un
ohaüsonlzei hii glimlachend. Maar
niet. neon nooit omdat hii zou wal
len toeeeven aan do verkeerde mre
nin e in *t buitenland over Fransche
luchthartigheid. .Het Fransche volk
is crustic, leeft ecnvoifldic. spaart
veel. maar 't roi3t te weinie. bemoeit
zich niet cenoec met de buitenwereld.
Mijft te veel tliuisHet ziet dat
nu zelf wel in en zal. na den oor
ioc. in die fout zeker niet meer ver
vallen. Als het eenmaal zoover is (en
eens moet toch het oocenblik aanbre
ken. dat hdt cerweer wordt afcccct
an de hand van don kriicer -weer
naar* 't kouter criiotl dan ca at kie
lieer Péral naar Parus om in Neder
land een vreedzame oiooacanda-voor
FranscJie besohaviric voor te berei
den. Hii droomt van oen klein, in
tiem theater in Dan Haatr. allicht
ook (maar dat beeft hii mii nitft ce-
zecd) van wat minder reizen en
trekken, dan nu noc noodic is. Als
we eenmaal zoover ziin. hoop ik toch
dat hii Haarlem niet voorbij sporen,
maar hier afstmuxin zal en ccnice
koeren to den wintel d'e aantrekke-
liike voorstellineen iroven. die nu aJ
telkens meer waardeerinc vinden.
Dan is ook de nieuwe sohouwburc
klaar oa moccn we liet nieuwe pu
bliek verwachten, dat Haarlem en
omstreken cemakkeliik opleveren
kan. Het Fransch sprekende deel
van Kendemerlauds bevolking zal In
een moderner amccvirur dan nu be
schikbaar Is. de wondete muziek
van de Frnnscho taal en de sierlijke
losheid van Fransche tooneelsneRrs
1 noc t-eter waardeorett.
j. c. p.
Overzicht.
Aan 't Westelijk front .is 't weer Lets
opgeknapt. Dadelijk is de gevochts-
tiCtie, vooral AAiN DE SQMiME gesto-
go».
De Duitschc 6taf verklaart;
Met liet beter wordend uitzicht bo
gen in het Somme-gobiéd In verschei
den lakken levendig» werkzaamheid
van <lc artillerie. In de avonduren
trokken de Engelschon Dinsdag uit de
buurt van Courcelette on met sterk©
strijdkrachten in de Iinio Gueude-
court-Les Boeufs ten aanval op. Teil
N'. vaö Courcelette kwam in Duifesch
verdedigingevuur de aanval niet voor
uit. Ton n. \un Le Transloy brak de
aanval met groote verliezen voor de
Engolschon, op sommig» plaatsen in
•vechten op korten afstand."
De F r a u 6C li e staf stélt vast, dat
de Franschen nieuwe terreinwinst be
haalden ten N.O van Les JSoeufs. Bij
't afslaan van een aanval der Duit-
echere op 't dorp Satlly SaHLisel wer
den 70 govangenem gemaakt.
D© En ge Uch e staf maakt mel
ding van oan mishilkto poging der
Duitschors om aan te vallen en con
stateert, dat de Engels elven ten O van
Les Boeufs terrein wonnen. De En-
gtctechen en Fr&mschon ondernamen
dozo actie bij Les Boeufs in eamen-
werking
BIJ VERDUN niets anders dan ar-
tillerie-duela en kfleme acties dér in
fanterie.
Van 'T OOSTELIJK OORLOGS
VELD meldt de Russische staf
dat ©enig» aanvallen der Duitsch-
Oostenriyksche legers zijn afgeslagen,
oa. teil Z. van Prrezany cn ten N
an Svistelniki; Bij Lutsk hebben de
Russen bij ean aanval loopgraven ver
overd cn zich daarin versterkt
„In <le buurt van het Mitsjittjoef-
bosch deden de Duitschers en Oosten
rijkers met een overmacht, na een
krachtige beschieting door zware ar
tillerie, een aanval op de Ilussische
troepen en sloegen de Bussen, ondanks
hun harelnelcklgen tegenstand, terug
naar den zuidelijken zoom van het
bosch."
D© Duitse he staf verklaart*.
„Togen de op 30 October door de Duit
schers on Oostenrijkers genomen stel
lingen op den Oost©lijken oever van
de Narajofka ondernamen de Russen,
na een krachtig» artillerievoorberei-
dlng, bij het invallen van de duis
ternis lievig© tegenaanvallen, die vijf
maal herhaald werden, maar onder
bloedig© vc-rliezen mislukten» Ook de
Tuikoche troepen behielden het ge
wonnen terrein tegen do krachtig©
aanvallen en wierpen op een plaats
de binnengedrongen Russen door oen
snellen tegenaanval terug."
Over 't ZEVENBURGSCHE FRONT
meldt de Duitsche 6taf„Een
belangrijk succes behaalden ten W.
van den Pedrcai-weg Oostcviijksch-
llongaarsche regimenten, die in de
Jloemeensche stellingen binnendron
gen cn 10 infanterie-kanonnen cn 11
machine-geweren buit maakten. Tem
Z O. van den pas van den Rootten To
ren maakten de Duit6©h© aanvallen
orderingen."
O© JRoemeenscho ©taf meldt,
dat aan die Jiu de vervolging van de
Duitschers en Oostenrijkers wordt
voortgezet. 612 gevangenen zijn reeds
gemaakt en vetfl mater! a au is ver
overd.
De oorlogscorrespondent bij "t leger
van generaal von Êaïkenhayn van het
Oostenriiksehe blad ,,Az Eet" meldt,
dat de jongste successen der centralen
ten Zuiden van Pmleal. bekroond
door de inneming van Azuga, van ve»!
belang zijn. „Deze stellingen woroeu
nmanoendang versterkt on waren fei
telijk in staat, odWangen tijd stand te
houden legen eon hevigan aanval.
Thans is or een grooto bras in dezen
muur geslagen
Een andere Oostenrijkse be corres
pondent liangt ©en tafereel op ovor de
gevechten ten noorden van Kampoe-
toeng. I-lij zegt daarvan „D© Ro»-
nicenscho stellingen in de streék van
den 'i'orzburgor-pas werden sedert het
uitbreken" van den wereldoorlog zon
der onderbreking verstertvt door bui-
tengowoon veel'loopgraven, ta« van
wolfskuilen ©n groote hoeveelheden
draadversperringen aan te leggen, cn
andore voorbereidends maatregelen.
Doch de wijze waarop deze dekkingen
gebouwd werden ls In menig opzicht
veranderd. Door verscheidene onttrek
kingen hebben dc Duitschers hot
grootste deel van de versterkingen,
ïtie nog over waren, reeds in baalt ge
nomen. De verliezen der Duitschers
waren gering
't WoMfburoau meldt,,D© gevech
ten bij da Karpathenpassen worden
mot buitengewone verbittering voort
gezet, Do Roemenen trachten op het
laatste oogenMik, gebruik makende
van m-e-t spoed aangevoerde reserve-
troepen, de invalspoorten naar Wala-
chijo to versporren. Evenals al de gw
weidlge loopgraven van Predoal wror-
don ook d© met sterk» loopgrnvormei-
ten, wolfskuilen en draadversperrin
gen voorziene eteumgon ,aan we*e
maanden lang gewerkt was, door hot
geschut van dc- voorwaarteöringend»
Duitsche en OostenTijksch-Hongaar-
schro Ic-gorgToep verpletterd, voorzoo-
ver deze niet in flaarkaanvalten or
omheen getrokken was. Evenals ten
zuiden van Azuga in den Tömósor-
pae Stomen do nanvaiWors ook ten zui
den van den Törzburgorpas langzaam
maar gestadig nader bij Kampoo-
loeng. Doz© gerechten In het gebergte
op terreinon, die godeolteiijk onder
sneeuw bedolven liggen, voor een an
der gedeelte door den regen onbegaan
baar zijn. gemaakt en tuoschen de klo
ven van met sneeuw bedekte bergtop
pen, stellen de zwaarste ejschen aan
troepen en beveliiebbers en beboeren
tot de moeilijkste, maar ook «sciiitte-
rendote oorlogsfeitea van dozen void-
tocht."
Van DE DOBROBDSJA zijn nog
geen andere berichten dan de korte
meöedeelingen der verschillende ©la
ven, dat de toestand onveranderd ie.
Van 'T MACEDONISCHE FRONT
meldt de F r au 6 c h e staf„Op den
linker Slrooma-oever sloegen de Kn-
gelsriien in een aanval de Bulgaren
terug, waarbij deze zware verliezen
leden liet dorp Barakli Dzocma, dal
krachtig door dc Bulgaren werd ver-
dedigd, is na verwoed gevecht ver
overd 315 krijgsgevangenen vielen in
handen der geallieerden Aan de
Tejorna sloegen de Serviërs Duitsoh-
Bulgaarsche tegenaanvallen af."
De En gelee he staf meldt, dat
de Bulgaren ook verdreven zijn uit de
dorpen Prosenik cn Koemli.
De Budgaarsche staf maakt
slechte melding van mislukte aanval
len van de geallieerden
De Duitschc staf constateert,
dat in den boog van de Tsjerna de ar-
tiilerie-actie toeneemt.
Van 'T ÏTALIAANSCII-OOSTEN-
RUKSCHE FRONT nog weinig
nieuws.- D» vliegers weerd«n zich ge
ducht met bommen gooien.
Uit den Ouitsohen Rijks
dag.
De beraadslagingen over do can-
sum' worden voorteezat.
Dr. Muller (vriizmnie) zei nog
..In de bureaux van den censor viert
de dwaaste bureaucratie booortii <>n
het zou een trroote vooruitgang ziin.
als ze werd afgeschaft. Het recht op
vereen icing en vergadering is noff
slechts ee<n vod Dauier. De Dere lndt
veischrikkeliik onder de censuur
zeer intelligente menschen worden
-/^andeld als kleme kinderen. IRm
aroiKolen worden gecorrigeerd door
nKinsctien. die nooit een eoedloonen-
den zin hebben kunnen neerschrij
ven!. die vóór den oorlog met de pers
nooit iota uitstaande hebben zrehad
cn na dón oorlog er niets mee uit
staande nullen" hebben."
Dr. Butlgci (nat lib.) brak wen-
eens den stat over de ormoodico un
vaak schadoli ke uitwassen der cen
suur. ..Het standuuTit der sociaal
democraten. dut d« censuur moet
worden atgoschaft. deeleii do natio
naal liberalen niet. zii seven boe. dat
toee.icl*t van overheidswege geboden
is. oDdat.soon militair- of rliksbelana
schade ondervindt. Maar het begrip
..militaire schade" wordt veBl te vei
uitgestrekt, en od zuiver politieke
aanttélfigfntieden van toepassing ver
klaard. Bwnrekingen over het oor
logsdoel moeten in ruimer mate wor
den tuOsmtaan."
Dr. Bosiche (conservatief) acnote
de v-erkina vnn de miiitaixe censuur
troed. in aai de werking van de poli
tieke censuur des te slechter.
Minister Hcifferich wees er m zun
I antwoord od. dat in de mot Duitscli-
I land od voot van oorloa staande lan-
I den do censuur tem minste cvan
stran2 is sis iu Duiisoliiand ln En
geland was ze sedert eeuwen afee-
Achaft eowoest. maar -toch had de re-
aeeruiff een «terken invloed od (le
politieke houding der uers. Dadelijk
na het uitbreken vnn-den ooi log is
een riiksverdèdigingswet ingevoerd,
die ann dc reaeerkng vér strekkende
bevoogdhedan ceeft ten aanzien van
honerking van verbliif. het postver
keer. de oera en amdere meenlng3-
uitingen. Niemand mag ontstem
ming tccen de otriidkraohten veroor
zaken of de huilenlandsche betrek
kingen benaideelcn. Ook het voor de
Eugelsolieo bijzonder heilige huis
recht is aangetast, door invoering
-van het recht tot huiszoeking alleen
od verdenkim* De letters en het be-
driifsmaterieel van drukkerijen kun
nen vernield vvoidem. Bliikens do
voorschriften over inbeclitenisi>eminig
kan buiten de uolitle elk. die daar
toe bevoead is verklaard, ecu ver
dachte zonder bevel van de iustitie
in hechtenis nemen. Vergaderingen
kunnen verboden worden wanneer er
leans od verstoring dei openbare orde
bestaat. Niet al deze bepalingen
staan op het napier, maar zie wor
den krachtdadig tooeenast. De cen
suur hoeft de Labour Leader an do
Globe verboden cn ook een arbeiders-
biad te Glasgow, omdat hot een juist
varying had geplaatst, aan g ez ion
daarvan belemmering ïn den aan
maak van munitie werd geducht.
In Frankrijk heeft de militaire
overtieid te allen tiide het recht om
hutseoeking te houden, het verbliif te
beperken. oublicaMes en vergaderin
gen te verbieden. Viviani heeft in de
Kamer verklaard, dat de militaire
oensuur zich nift tot militaire en di
plomatieke aeaigelegenheden bepaalt,
maar zich ook uitstrekt tot miblica-
bies. die a any alt en tocon de regee-
ring of het parlement bevatten en de
openbare meaning over de landsver
dediging oncerust kunnen maken.
De toepassing der censuur is in
Frankriik uiterst streng. Ik heb hier
een liist van 22 Fransche bladen, die
verhe-dan geworden ziin. sommice
voor 3 maanden, éón voor 1 maand.
Duitsctdand inaakt. doarbii veice-
lèkun. n->e zoo'n slecht figuur niet.
want in het buitenland ziin ten rnin-
sle oven eree- mistfrepen voorgeko
men. Wii beweren echter niet ver
volgde de minister dat cr niet veel
te wenschon overbluft. De oorlog lesrt
ons eroote offers aan coed en bloed
op en ik zelf besef ten volle, dat de
offers od het cebied der vriie raec-
ni.iursuilvne tot de Diinliikste beho»)-
ien. Het strekt ons volk tot eer. dat
hot de vriie meeninFaulting e\'en
lioocor. nog hooger «c-hat dan de of
fers in geld en oood (geroep zeer
tuist). Initusechen is de overtuiaina.
dat aan het vriie Woord in dezon
ooriocstiid niet dozolfde speelruimte
kan worden cr-^evcn nis in vredes
tijd bil het volk niet boo vast als dc
ovortuicing. dat hot noodzakelijk is.
door te vechten. Dat bèinoedliikt den
arbeid vau dc od dit gebied vwant-
woord©tiike factoren. Juist omdat wij
het Duitsche volk vertrouwen schen
ken. willen wii bet tuzniDêu in hel
vriie wooid tot ccn minimum beper
ken. Dc retrr-erinc ceeft nochtans toe.
da», zii in dit streven niet altiid ge
lukkig is geweest (neroc-o: zeer juist);
zii hoopt, dat 't in dc toek^- st beter
zal gaan.
De ingediende voorstellen strekken
in hoofdzaak tot coliikmatige toepas
sing en verzachting der censuur. De
rijkskanselier is bereid, den militai
ren autoriteiten aanwijzingen en
raad te geven. Over de verzachting
der censuur heeft hii reexis met den
bond der Duitsche oera ondei handeld
en nadien hoeft het opperste censuur
bureau aan alle censuur-bureaux
aanwijzingen gegeven, die onbeperk
te bespreking van kwestie» van bia-
nenlandsche politiek en cconomisone
vraagsiukken toelaten. Slechis hate-
Juke aanvallen zullen censuur-maat-
regelen ten gereiae bobben. Het ge
bied der buitenlandse he uohtiak kan
ecsater uit den aard der zaak mot ge
heel vrii ziin. Dc Ruksdau zeif neafl
zich m een dei gewichtigste aangele-
«enheden daarvan beperkingen ouze-
lecd. Zulke boDerkingou moeten er
ook voor de dcts ziin. ii zijn bereii
de misetande" eu liet gebied der cen
suur uit den wee te ruimen en geven
toe. dart. de oogmerken der opperste
militaire autoriteit en van den rijks
kanselier niet oveml ten voile ver
wezenlijkt ziin. Wii zuUen moeten
voortctaam mot verbeteringen aan te
brengen on lcuimen overtuigd ziin.
dot de riiitskansoller bii de militaire
autoriteiten een willig oor zal vin
den. iGoroepNu 1 nu Ook de re-
cooring erkent, dat de Duitsche pers
iin dezen oorloc haar ohdïut he.eft ge
daan."
Vvezner (Duitsche fractie) klaagde
over het WoJff-hurcau. ..De iulicntui-
eendïanst van het Wolff-bureau ceeft
iiernaaideliik tot coeionue klachtcm
analekling. Zelfs de roaeering is niet
tevroden geweest over de benchtec.
die zii het bureuu tei leizeading
gaf. Wolff en Reuter hebben in Ne
derland zelfs nog cwi eomeerischao-
oeliik agentectiao."
Afg. Stadshagen (soc. arb.)De
staatssoeretaris. die den slavenstaat
in het oude Rome met onze nnxtornc-
starten veraeliikt. ziet geheel over het
hoofd, dat goede wetten niets haten,
wanneer de autoriteiten nog geheel
in dan geest van den politiestaat le
ven. zoóals bii <xns het aeval is. (Ge-
re od bii de boc. Zoer waar Hij
sprak over de schorsing vuil Engct-
ischa bladen, «ondei er bii te voegen,
dat deze bladen du. munitie-arbeiders
tort staking hadden aausesuooi-d. Bii
«ns had men in dit geval de betrok
kenen van hoogverraad beschuldigd.
De politieke politie is bii ons even
gehaat als de beruchte staate-ioqulsi-
tle le Venetie. Er bestaat volkoman
rechteloosheid. Ziet» achter den od-
nerbevelhebbér verschuilend, werft Me
politieke politic tc Rèrliin iongelin-
Feri aan. die als aanbrengers, als
vei klikkers moeten dienst doen: deze
ionee mannen worden gelokt door
fluit uitzicht od botooning en vrijheid
vsm militatren dienst. (I.avcndlg se-
roao bii de soc.-dem. Hoort, hoort!!.
De censor bohaudoflt <de pers niot als
oen cultuurfaotor. maar vertreetelt
haar mi eens als con huisdier met
suiker, en ranaclt haar dan weer met
dc zweeo af. Iemand hoeft 't ..Wolff-
Telecraplien Bureau'' dim ooit „War
mings-Fafol-Blódsum" genoemd. Men
vnnlelt. ons. dat de toerbonden vor-
bete.iVt zullen worden, maar 't wordt
Onze Lachhoek
DE MOEITE WAARD.
De jonge Petersen was voor den
eersten keer vader, en er bestond
voor hem niets anders oj> de wereld
dan vrouw en kind.
Toen li ij op een goodon moi-gou*
juist zijn lessenaar geopend luid, ging
de telefoon.
Men vraagt om u, mijnheer, riep
het meisje aan de schrijfmachine,
Mevr. Petersen vraagt naar ul
Haastig naar dc telefoon gaande,
greep hij de hoorn.
Ja, lieve, wat is c-r?
O, man, kom toch dadelijk'. Ba
by IS...
Hij warhi'.o nieLai tot hij .meer z-»u
hooron. Haastig hing hij dm hoorn
op, greep zijn hoed en holde do
straat op.
Binnen een halve minuut zat hij
in een taxi op v.eg naar de voorstad,
waar al zijn hoop zich concentreer
de. Zijn gezicht was vertrokken Van
angst, terwijl tiij zijn huis binnen
stoof en de trap oprende bij drie tre
den tegelijk.
Hier ben ik, lieveling. Zog mij
dadelijk het ergste!
O Jdb, wat ben jc laat! Baby
had zijn kleine teen in den mond
en zag cr zoo allerliefst uit. Ik wou
zoo graag, dat je het ook zog.
in werkelijkheid steeds slechter.
Staatssecretaris dr. Helffcrich ant
woordde Ook wii willen eenheid in
de uitoefening cn verzachting van <le
coneuur De rijkskanselier heeft zich
daartoe mot de militaire autoriteiten
in verbinding cc-steld. Natuuriuk ziin
dra» bcscrekireren nos niet geëindigd,
Zii vragen veel tiid. En tild heb ik ro
hot ooFcublik zeer weinig.
Ten tdoUc werden de voorstellen en
wetsontwerpen over dsn staat van be-
loe en de censuur naar de ..Schutz-
haft'-commissie verwezen. Het cen
trum-voorstel tot onrichtlnc van eenó
centrale, om klachten over do cen
suur In ontvangst te nemen, werd in
drio lozingen aancenomött.
Verspreid nieuws
UIT GRIEKENLAND. RcutOI
©olut uit Aitliene: ..De retroerrng doolt
mode. dart er ceon officieele stappen
in verband met de tornedeerinc van
de ..Amreliki" zullen uedaun worden
füvortüis het onderzoek in deze zal
geëindigd ziin. De slachtoffers, wier
liiken gevonden ziin. zullen Woens
dag ©u kosten dar arbeiders-organi
saties bocravon worden. Deze ge
beurtenis za! het karakter cener anti-
Duitsche betoocinc dragen cn de re-
ccerinc heeft door bemiddeling der
i»ers medegedeeld, dat zii besloten is.
tot iederrm nriis de orde te handha
ven." -
Een ander Reuter-tuk-grum uit
Athene meldt nog ..VcrteKcnwoordl-
«eis van 33 vakvereenicingen hielden
tc Piraeus een geheime vergadering,
waar besloten werd om bii wiize van
nioteat toFcai de tornedeeriue van do
...Angoliki" de staking voor scheoo-
vaart-maatschamiiien tc proclamcc-
ren. tot or waarborgen verkregen zul-
Ion ziirt. dut er geen Griokscbe sche
pen meer door Duitsche onderzeeura
getorowiecixl zullen worden. Tevens
werd besloten tot eem algemccnc sta
king. die 24 uur zal duren. Dc per-
soneelen der electriciteitewerken oa
der 6uocrwecen zullen slechts drie
uren staken. Deze uitzondering word
ten behoeve van het upöliek gemaakt,
liet aantal etokers wordt* ot> 26.500
man geschat. De verandering Ireskjpt
voorts oen notitie aan den Koning,
do r(«ccnn-7 en de neutrale ataten
te zenden, waarin vvaarlwreen voor
do veilicheid der zeelieden en voor
do licitiding van schadevergoeding
aan de gozinnen der verongelukten
van dc ..Anaeliki" vvördcn gevraagd.
Aan de Duitsche en Oostanriiksche
locaties zal een Dretest gezonden
worden. Vervolgens besloot dc ver
gadering steun te. vratren voor do
•Grieksche nationale receerlng.''
IN DUITSCII OOST-AFRIK A. —Do
Portugeesche régeerinc decót mode.
d-at de Portuaeezen Memala bezet cn
de Duitsche strijdkrachten venjkuzon
hebben. Eem kanon en v©el anderen
oorfogsbnit is den Duitsdiers ontno
men.
TER ZEE. Lloyds incidt, dat do
Engefsche etoomechepon „Merva"-
(3562 ton) en „Torino (1850 ton) F©-
zonkon zijn.
Wolff sein*, uit Kopen hagen
„Uit Thorsliavn c-p da Far Oct wordt
aan do Waden bericht, dat dc viseh-
kotlcr „Rutland" met vijftien vis-
schere vergaan is. Do kotter werd op
do terugreis van IJsland met oc-n volle
vischlftdmg tegelijk met andere visch-
kotters door een En gelach oorlogsschip
aangehouden, waarna eon prijsbo-
inanning aan boord kwam, die do
schepen naar een Engolsche haven
zou brengen. Onderweg echter ver
ging Rutlandin een siorm mot
de vieschers die aan boord waren."
F e u S11 eto n
door
GEORGE HARTWIG.
(E"m my von Koepol 11
Zorg don goed onderricht t«
Cijn.
lit zou het wat mji Ixrtreft ook
ieunezins betreuren «Is not verliefde
PWr reu weinig tegenslag ki-eeg en
nacht er juist aan, dat mies Gora mij
vroeger eens een bedelaar hoeft go-
noomd, bremdo de Amorikaan tua-
schen do tanden. maar het mid-
del
Noem liet eeus.
Hij glimlachte even, toen hij ant
woordde:
Weet ik er dan één1? Er zullen
genoeg in de lucht zwoven, maar wio
P%t ze? Ik! Ik! riep hij rtc» slotte
«i daarop liep hij liet aangrenzend,
vertrek in, want zijn opwinding was
'ra roe groot, dat hij zich voor niets
wereld kalm had kunnen houden.
In do eenzaamheid, mopelde hij nu
ki zich zelf;
Welk© duivel geeft mij dit mid-
in. Een geniatp gedachte Een
wiubicke van wraakzucht. Neen het
is bijna te erg! Het is moer dan re
vanche. Maarvoegde hij ar tan
denknarsend aan toe heeft zo mij
gespaard?
Zie die mijDe straf is goed
bedacht, maar u zult er de bitterste
vruchten van plukken, mylady. Voor
waarts maar. Wij zuUen eens zien,
vorst Pavvlofsky, of wij uw geluk niet
kunnen verwoesten. Eerst moet de
gravin tevreden gesteld worden en
dan de ontmaskering!
Hij keoid© nu weer, oogonschijnlijk
doodkalm, in liet salon terug.
Nu? vroeg do gravin.
Jk wool één middel, mylady,
gaf hij haar, ofschoon osnigszins aar
zelend, ten antwoord.
U inoogt or mijn naam cchtor
niet bij betrekken. Die voorwaard©
maak ik.
Neen, zeker niet, mylady.
Ik blijf er buiten. De geschiedenis
van het gemaskerd bal heeft mijn
naam al kwaad gedaan.
Ik zou bijvoorbeeld den vorst in
een duet kunnen doodon, hernam hij,
haar strak aanziende.
Zij kromp wel ineen en niettemin
scheen dat voorstel haar niet onaan
genaam aan to doen.
Zoudt u dat goedkeuren?
vroor hii nu en hii gevoelde hoe ziin
keel dichtaesnoSrd werd bii dit ver
nieuwde Ikéwiis van haar zelfzucht.
Is dat uw middel, mijnheer
Wincens vroeg zii.
Neen mijn middel is niet zoo
Moedig, maar todh even steekhou
dend. Wil ik het vvagom. mylady.
dan kunt u overtuigd ziin. dat het
huweliik Vriidac niet gesloten wordt.
Ja. antwoordde zii.
In liaar opwinding merkte BC niet.
dat ziin stem andere klonk, dan ge
woonlijk.
Maar u moet mii te voren mets
zeaAcn. Wilt u mii ditmaal wog ver-
trouwen? Dc-rik er cdrst nog eons
over na. stelde hii voor.
Blivkbaar kroeg ziin beter ik nu
wéder do overhand.
Ja. ik wil liet. on oisch niets.
W Fv dat u cr mii bui tem laat. Trou
wens. u is eon gentleman ön kent
uw plidht.
Ik (dank ii voor uw vertrouwon,
mylady, en ditmaal zullen uw ver
wachtingen overtroffen wo'rden. dat
zweer ik u. zei hii. Maar nu
moot ik weg. het is hooc tiid.
Waarvoor vreoz zij.
Om alios tot het plan voor tc ho-
.reiden. Kunt u mii Ut-nclian vijf en
zes uur weder ontvangen
En zal alles dan. al geschied
ziin?
Ja. onherroepelijk.
Goed. ik tal u verwoditcn.
Hii boo«r een weinig dieper dom an
ders cn eme dc deur uit.
7,ooala bii Cara veelal het nemen
en liet uitvoeren van een besluit kort
od elkaar volgden, kende zii ook geen
eren/.cn waar het cold Iemand door
haar mildheid tc heioen en uu voor
al hatl zii het cevocl. alsof zii. ter
wille van haar geluk, een of ander
offer moest brencen.
Kort voor vieren trad zii met haar
bvouterie-kwtie cmder den arm den
winkel van den iuwelier Heckel bin
nen.
Kr was biiiiA niemand, alleon stond
er een lieer eonigszins achteloos 1c-
tren dn toonbank tc leunwn.
Voor hem lag een hooDie kostbare
inwoeien dossuoldan uUctenreM.
waaruit bii or büikbaar één wilde
kiozou.
Ze ziin niet «oheel eooals ik or
con wrr.sohto. eel hii luist, toon
Córa binnenkwam, zonder notitie
van linur te nemen. daangiivdec in
dc vitrine heb ik mooiore gezien.
Wilt u mii die eens toonen?
De iuwelier deed wat hem gevraagd
werd cn vruetr toen «an Cora wat zü
verlangde.
Ik kom vandeuc niets koopen.
lUrtwoordde zii. maar Lnlegendocl
deze sieraden van de hand doen.
Het ziin mooie steenc-n. zei
de heer Heckel. alles in oocenschouw
nemend.
H-.'cveol wilt u voor deze paru"re
KtVCil
Duizend mark. De manier van
zeUen is niet modern meer.
En ate lk er nu dezen armband
on die ringen noc bii doe?
Dan wordt het dertien honderd
mark.
Een wal hiervoor? king Cora
voort, een medaillon voor den da«
halend.
Honderd mark.
Deze dasspeld bevalt mii. zei
dc vreemde hoor nu. naar hen toe
komend.
Wuchl u even. miinhoor. ik zal
u dtukrliik helu»n. zei de juwelior.
Duizend, drie honderd cn hon-
Idord ls te zamcn voort ion honderd
mark. rekende Cora uit. Hemel,
or moetan dr noc honderd bii komen,
anders is L\rcio iog niet geholpen.
Laton we dus het kruis cn miim lior-
lu«e er nog bii nemen.
Ja. neemt u mii niet kwalijk,
maar die moeten eerst gesmolten
worden om te weten wat zii waard
ziin.
Duurt dat long vroeg Cora
bezorgd.
Neen. zeker niet. tiop de l»oer
Hccke! Jachond uit en hii spoedde
zich ©vnn naar de kamtfr. die achter
den wüukel celecen was.
Cora l.K'kcek ondurwiil allerlei fon
kelende dinzen. dis baar oogen tot
zich trokken.
Wat een prachtig parelsnoer.
rLeu zii eensklais uit. zoudetu dat
wcrkeliik eclite zün
Ja zeker, mevrouw. zei de be
diende. die noe in den winkel was.
Ze ziin vanmorsen pas uit Mexico
aangekomen.
Hoe proctitis. Dc kunstenares
was één an al verrukking. Ik wil
de. dat ze miin eigendom wnren.
Dc vreemde heer was ook dichter
bii cckoiuco om het prachtige kunst
werk (Vxic- te bezien. Cora bemerkto
bii deze geleconiieivl. dat bii een bruin
vel cai dof zwart lfaar had. Ziin klie
ren waren decant, zelfe te nieuw
modisch voor hel ficuur van den
man. dio ze aan had.
Dat is bepaald iets zeldzaam?.
mlinbeer Heckel. ik licb ve'ratond van
doraelilko dinaeu. zei hU.
Ik moet liet enocr oven In de
lumd nemen. zei Cora ,nu. be
koord door liet mooie kleinood enztl
nam zich voor. dat het conste ca-
«le«u. dat v.it vorst Fawlofsky zou
vraeeu. dit parelsnoer zou ziin.
Ze ziin zwaai voelt u wol, maar
za vertegenwoordigen ook ceu waar
de van negentig duizend molk, •- ze".
do bediende nu.
F.en prachtige tint. beweerde
de ©haante heer. oo ziin beurt ook
het bewvirte voorwerp opnomend en
het met een kennersoog beschou
wentL
(Wordt vervolgd.)
