NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
34a Jaargang No. I026S
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VR1JRDAS 24 NOVEMBER 1613
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
PER DRIE MAANDEN: ^'an regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is 1 KJj Haarlem van 1—5 regels 1elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cts. per regel,
fknm der Gemeente) 7 1.50 ia?-** T. SejSjP" 3 Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Franrn npr noft door Nederland2— i '4 r" Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaat-
Afzonderlijke nummers I I I 1 I I I I I I 1 I 0A5 jfOr* vSfa'/C* sing, elke regel meer 10 Cts, contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 lR&Ci#xJ Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.52 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tel. 3082. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buïtenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 25 NOVEMBER.
Zijhveg 24: Museum voor Ouders
Op\ ocders.
Brongebouw: Tooneclvereenighig
D. V. S.: Uitvoering met" bal.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa
lace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Barteljo
risstraat, Centr. Biosc. Theater, v'
Houtstr. 77—79.
OM ONS HEF.N
No 223B
QpvatUngbu bii andere
upvauinpD.
Ouzo medewerker Schildwacht,
tviens lieidoro beschouwingen met
be.angsteliing worden gelezen, heeft
dezer dagen een artikel ingezonden,
gemeld „de Raad"', dat ik nifit op
do gewone wijze plaatsen kan, om-
dut liet in strijd is met meeningen,
dm meermalen in deze rubriek over
hetzelfde onderwerp ten beste zijn
gegeven. In deze moeilijkheid be
stond natuurlijk de uitweg om liet
op te nemen als ingezonden stuk,
dus buiten verantwoordelijkheid van
de redactie, maar deze vorm is voor
een medewerker niet aardig en zou
op do lezers eenigszins verwarrend
gewerkt Ilebben; vandaar, dal aan
Schildwacht is voorgesteld, het te
plaatsen in deze rubriek, waardoor
gelegenheid zou bestaan, do beschou
wingen io voorzien van commentaar.
Hij heeft zich daarmee vcreenigd en
zoo volgen hier zijn opvattingen, ver
gezeld van «le mijne, zoo ongeveer
in den vorm van een openbaar debat,
maar beknopter en voor het publiek
gemakkelijker te volgen en beter te
vergel ijken.
Schildwacht begint met te zeggen,
da, een neutrale kiesvereeniging
misschien vroeger mogelijk was en-
wel licht in de toekomst denkbaar zal
wezen,
„over eenige meuschenleeftijden,
„wanneer de tegenstellingen,
„waaraan de huidig© partijen
„hun ontstaan danken, zijn ver-
dwenen; als do wolf vredig ligt
„naast het iam'.
Maar niet in den tegenwoordige^
tijd.
llij voorspelt ten opzichte van deze
vereotiigmg dan het volgende:
„indien het haar gelukt een
„aantal leden van cenige betce-
,.kenis cn uitalle kringen
„der bevolking, wat toch
„haar streven is, te vereenigen,
,,dan zal bij do eerste do beste
„gelegenheid, dat er groote
„vraagstukken aan de orde ko-
„men, de verdeeldheid te voor
schijn treden en de vereent ging
„zal uiteenvallen wa a r s c h ij n
„lijk in zooveel deelen
„als erop tmomeDL po
litieke partijen z ijNn,
„minstens in een conservatief en
„een democratisch deel
Na deze opmerking komt Schild
wacht tot de hoofdzaak:
„do groote grief, dat het gehalte
„van den Raad aclitc ruil gaat
„door de politiek.
„Laat ik eens aannemen, dat
„de Raad van vóór 15 jaar sa
mengesteld was nit leden, die
„stuk voor stuk grooter
„kennis hadden dan de tegen-
„woordigo raadsleden.
Dan volgt daarui: volstrek',
„nog niet, dat de Raad als
„geheel van vóór 15 jaar beter
„werk deed en beter in staat was
„tot weTken dan de tegenwoor-
ijdige.
„Ik durf zelfs beweren, dat dc
„laatste a I s g o h e e l beter kan
„zijn.
„Da; is op t eerste gezicht
„vreemd. En toch is het juist.
„Want zoo ais do daden van
„don enkelen mensch niet u4?!ui-
„lend worden bestuurd door zijn
„weten, maar óók door zijn ge
voelens ja dikwijls door dez©
„het meest, zoo gaat het me: een
„verzameling van menschen ais
„de Raad.
„Niet of do meerderheid in den
„gemeenteraad nlies vreet om
„trent e<-n "f andere 2aak is be-
„slissend, maar of die mcerder-
„heid do zaak w e n s c h
„En dc kennis wordt aaugc-
„weud voor 't geval men iets riet
„wit, om het te bestrijden, en
„nis men het wel wi! om het te
„verdedigen.
,üo kennis ia dus wel wat, is
*,"ve«l als men wil, maar van
„meer be'-ockeuis is, als het tot
„d aden moet komeu, de ge-
„zmdheid.
„Welnu, zóó den Raad be-
schouwende, beweer ik. do hui-
„dige Raad is beter 6aincnge-
„steld dan de vroegere. En nu
„bedoel ik met den vulgeren," den
„Raad uit den tijd, dat de poli
tieke partijen nog met den in-
„vloed van thans uitoefenden"'.
Tol zoover Schildwacht. Nu mijn
antwoord.
De foui in zijn betoog is natuurlijk
(wio even nadenkt moet heit hebben
opgemerkt) dat hij zich dc vergelij
king ai te gemakkelijk maakt, door
aan den eenen kant te plamsen do
menschen, d-e wel we»en, maar niet
wenschen en aan den anderen, de
lieden, die nu ja wel met veel weten,
maai' een zaak hartgrondig wen-
schen. Zoo is de posuie met. Dat ge
zocht wordt naar personen, die de
gemeentezaken in een bepaalde rich
ting weuscnen tot stand te brengen,
is natuurlijk en verk. aar baar
iuaar neem uan tot Raadsleden, zeg
ik, personen, die e.k voor zich de-
zaken zelfstandig kunnen beoordee
len, dus menschen van ontwikke-
üng.
Gaan we op de redeneering van
Sclnniwacht door. dan zouden im
mers (verbood de gemeentewet liet
niet) de Raad hooiuzakelijk kunnen
bestaan uit kinderen, dio vurig" weu-
sclien, wat hun door ouderen als liet
meest begeer-ijk wordt voorgesteld.
Ik goef nu weer het woord aan
Schildwacht. Hij schrijft,
„Ik voeg er dauehjk bij: de
veronderstelling, dat do vroc-
„gero raadsleden stuk voer stuk
„meer kennis hadden, dan de
„tegenwoordige, is niet juist,
„vooral niet als men ""t oog houdt
„op kennis van gemeen-
„tozakea
- „Juist het bestaan der poiitle-
ko partijen heek geleid tot het
„opsieileu van verschillende pro-
„grams, tot het doen verschijnen
„van maandschriften, waarin al-
„lertei waagstukken vau gewicli/l
„de gemeente rakende, vau ver
schillenden kant worden beko-
„ken.
„Daarbij koant nog, dat juist
„door het krachtiger po lit relt le-
„ven, cl© ijver van c&adsteden,
„die steeds m contact staan met
„die politieke partijen, wordt gc-
„prikkeid. Ze zullen rueer werk
„van hun baantje maken.
„Laat ik aan de klagers over.
„het gehalte van den raad eens
„vragen: Heeft de met politiek-
samengestelde..raad de genieen-
„x© Haanem zoo untstekcuid be-
„stuurd? Had die Raad een voor-
„uitzienden blik?
En dan somt Schildwacht- een
reeks tekortkomingen van den
vorigeü (niet politieleen) Raad op, die
ik hier niet zal plaatsen, coidat ik ze
met denk te bestrijden. Zeker, on
der het lichi van dezen tijd bezien
had een vroegere Raad veto tekort
komingen en gebreken. Maar Schild
wacht meent toch niet, dut het werk
van den tegenwoordige» Raad vol
maakt is? AJs dat zoo zijn mocht,
wii ik hem dadelijk de ïllus.e trach
ten te ontnemen: na 20 of 25 jaar,
misschien wet vroeger, zal het dan
levend geslacht zich vei hazen over
wat do. Raad van 1916 verkeerd ge
daan of geheel nagelaten heeft. Dal
is de vloek van aho menschcuvverk
en wie ooit geschiedenis las, oordeelt
bescheiden over zijn eigen arbeid.
Het is ook, meen ik, onjuisi. dat
het bestaan van politieke partijen
geteid heeft tot het doen verschijnen
van verschillende maandschriften,
waarin vraagstukken van gewicht
van verschillende kanten worden
bekekc-n; aanleiding daartoe was de
uitbreiding der gemeentelijke be
moeiingen. Het arbeidsveld werd
grooter en daarmee de noodzakelijk
heid van voorlichting.
Schildwacht ziet er groote nadoelen
in, als „men de personen op den
„voorgrond brengt en niet de bezin-
„solen".
Hij schetst die aldus:
„Een eerste nadeel doet zich
„al kennen bij den verkiezings
„strijd. Als daarvan eer» bepaa.d.
„persoon het middelpunt is, dan
„leidt die strijd tot allerlei ou-
„aaugename dingen. Het blijft
„dan op den duur niet uit of ui-
„leriei uit het particulier© leven
„vau den candidaat wordt erbij
„gehaald, dat met he*, raadsLid-
maatschap niets uitstaande
„heeft.
„Maar het persoonlijke ele-
„rnent zal ook inden Raad
„een rol spelen. Het gevolg zal
„d.kwijls zijn, dat men om per-
„sonen te ontzien, de belangen
>,van de gemeente verwaarloost.
„Welnu, iedere verkiezing,
„waarbij niet meer de groote be-
„gmselen, maar de personen een
„hoofdrol spelen, en de samen-
stelling van den Raad overeen
komstig zulk een verkiezing,
„zou leiden tolpersoonlijke
„politiek met al de nadeelen
„en gevaren er aan verbonden.
„Men klaagt over behartiging
„van partijbelangen. Zou het
„streven naar verwezen .'ij king
„van persoonlijke oogmer-
„ken zooveel echooner zijn? Dat
„blijft bij een systeem, waarbij
„alles draait om de personen,
„met uit".
Op mijn beurt zeg ik: een twist over.
personen, met al dc misère daarvan,
wil niemand, ik allerminst.
Maar wanneer Schildwacht dc
personen minacht, althans - naar
den achtergrond schuift en dc
beginselen (hij bedoelt natuurlijk die
van gemeente-politiek) uitsluitend ii,
't oog houdt, dan zal op i«u duur
.een zoer groot kwaad ontstaan, na
melijk dat enkele bekwame, goil
onderlegde en ontwikkelde persom n
in den Raad de wet zullen voorsch-.j-
ven of, wi] men het iets vriendelijk.':-
gezegd hebben, den weg zullen wijzin
aan de groote hoop der onontwikkel
de» ©n onbekwamen, die als schapen
achter de» hamol, dien weg gedu u
zullen gaan.
In korte woorden gezegd zijn Schild
wacht en ik het hierin samen eens:
dat men dient te weten wat een
Raadscandidaai wil;
maar wij verschillen hierin:
dat hij dit voor voldoendo houdt,
althans nagenoeg voldoende,
terwijl ik van meening ben, dat dit
totaal onvoldoende is, wanneer een
Raadscandidnat zich niet door eigen
bekwaamheid en eigen ontwikkeling
er rekenschap van kan geven, w a a r-
o m hij dit wil.
Elk Raadslid moet, méén ik, critisch
staan tegenover alle vooi stellen va i
B. en W., amendementen en moties
vau zijn collega s. Dat kan hij alleen,
wanneer hij, behalve ijverig en vau
goeden wille, ook bekwaam is.
J. C. P.
vering u t Duitschlaml buitengeslo
ten.
liet zijn:
N-.deriuudsche Fabriek van Work-
tu.gcu en Spoorvvegnia'.eneel, Am
sterdam.
Gebi". Stork «S: Co., Hengelo.
Haarlein&che Machuiclubnek voor
heen Gebr. Figee, Ilaariem.
New Waterway Shipbuilding Co.
(Scheepsb.'u w Mpij. Nieuwe Water
weg., Rotterdam.
Furness Schoep vaart Agentuur Mij.
Rotterdam.
Ario Soiupp -rs, Rotterdam.
Chemische Fabriek Naarden, Naar-
dejt.
GiaAfabiiok „Do Schie", Schiedam.
Fanera Rotterdam, Passarel-
straai 15 B.
Russia Rotterdam, Ged. G'-ae-
hu\e.
42.
Stadsnieuws
VROUWENRECHTEN. Een der
beste catechisanten van De. A. E. F.
Junod, in Den Haag, wa© een dame,
die den doctorsbul in do rechten ver
wierf. Toon zij naar een ambt dong,
vergaf de minister d'ie aan eon man-
neiijiken sollicitant Toen -ie dame
eenigo jaren later dong naar de be
trekking van leerares aan eon gemeen
te lijken cursus, kwam zij bij haar
rondgang bij de raadsleden ook bij
eeu raadslid, die tegelijk met haar
den meesterstitel had verworven. Nu
was hij eon van do mede-bosehikkms
over het ambt, zij was de sollicitante
en zou nooit bij 't nog vigeerende
kiieeftelscl ale hij, tot deze groep
van beschikkers kunnen bohooren.
Die tegenstelling heeft Ds. Junod,
naar hij Donderdagavond in een bij
eenkomst van den Nod. Bond voor
Vrouwenkiesrecht .vertelde, wakker
geschud en hij heeft zich thans opge
maakt, om te pleiten voor de verbete
ring der vrouweureohten. Hij stelde
daarbij dc oude opvatting omtrent de
positie der vrouw in het lichtplich
ten zonder e-aiig beschikkingsrecht
over zaken, die toch Ook haar zeer na
aangingen en besprak daarna de ge
wijzigde denkbeelden, die sedert een
vijftigtal jaren langzaam aan opgeko
men zijn Maar hot huwelijksrecht en
de politieke rechten van de vrouw zijn
nog niet op modernen leest geschoeid.
Be reehtsche partijen beet lijden vaak
het verleenen van meer rechten aan
de vrouw met een beroep op de uit
spraken van den Bijbci, maar Ds. Ju
nod stelt daartegenover, dat groote be
wegingen als voor de afschaffing der
slavernij en voor afschaffing van den
doodstraf ook vaak bestreden zijn op
godsdienstige motieven. Voor zich
stelt Ds. Junod zich op het standpunt
van het ByibehvoorU „ln Christus ia
man noch vrouw", d w.z. 'se geen on
derscheid tusschen man en vrouw,
waarom deze predikant ook gelijkheid
van rechten bepleit. In verband hier
mede betoogde Ds. Ju-nod verder, dat
zich bij de rectitsche partijen ten op
zichte van de vrouwenrechten in de
laatste jaren een kentering van me©-
iimg begint te openbaren, waarvoor
hij bewijs zoekt in artikelen in bet
R.-h. dagblad „Het Centrum" en 't
gespr-.konc door Ds. Cailenbach op
een Chnefelijken landdag
Een twintigtal personen slechts was
opgekomen ter vergadering, waar Ds.
Junod deze redevoering hield.
DE DLITSCHE ZW ARTE LIJST.
Wij lezen in de Telegraaf: Wij
waren reeds eenige malen -11 staal
enkele namen mede te deelen van
Nederlandscho firma's, welke op de
Dultsehe zwarte lust voorkomen. In
tegenstelling met Engeland houdt
Duitschland zijn zwarte lijs: streDg
geheim en vestigt zoo mogelijk zelfs
den indruk, dat het niet wenscht
mede te deen aan eon boycot, zooals
die door Engeland werd Ingesteld.
Vandaar, dat. het zeer moeilijk is
volledige bijzonderheden machtig te
worden.
Wij zijn daarin thans evenwel ge
slaagd en laten hieronder de door de
Duitscho zwarte lijst getroffen fir
ma's volgen. De lijst is verdeeld in
twee rubrieken, A en B. De 6ub A
vermelde zijn yart elke materJaallo-
J. B. van Heyst Zn., 's-Graven-
hage.
N V. N'ederl. Hoef ijzerfabriek
„Hippos", Dordrecht.
Muastrichtsche Spijker en Draad-
nagelfubriek, Maastricht.
De Nederlandsche Lood en Zink-
plct.erijeu, Utrecht.
Tot zoover de telegraaf. Deze lijet
is nog niet compleet, er ontbreken
een paar belangrijke ondernemingen
op.
Welko reden er bestond om deze
firma's aldus iu huil bedrijf te belera
meren, hebben wij niet te weten
kunnen komen. Dat de liaorlemsche
Machinefabriek op de lijst staat, is
juist.
Do Telegraaf wijst er op, dat in
dien men aan do -bovengenoemde
firma's materiaal levert, herkomstig
uit Diutschiand, men zich aan
blootstelt, eveneens van allen aan
voer uit Duitschland versloken te
blijven.
Lijdt B laten wij, omdat er geen
Haurkiinscho firma -Op voorkomt,
achterwege.
uk de Omstreken
IJMUIDEN. Twee deser
teurs zearresleerd. Op
Aaniwiktinir van een walschinDer bii
een losmermaatschaooii te Liinuiden
werd door de oolitie een mam Gear
resteerd. die vooi eenieen tild ziin
korns verlaten had en onder een vaJ-
eohon naam on een harijwloceer als
matroos was aangemonsterd. Aan-
vankcliik ontken-de hij de crezoohte te
ziiji docli militaire onderkleedixw
niet nummer maakte ontkennen on-
niOGeliik.
Bovendien weixl door dc reflherdhe
aancehouden een man. die tweemaal
van 7iin batolion was Gedeserteerd
en de laatste maal uit de provoost
wist te ontspannen- Hii wilde met
den trein wectraau. Eerst od de nu-
deiieeflinc van den lecliercheur. dat
drize zou scliieten als hii ziin nlan
om w«r te looneu uitvoerde, caf hij
zich over.
SANTPOORT. Met den bouw
van de nieuwe pastorie der Ned.
Herv. genvienïo is men thana reeds
Zoover gevorderd, dat daarop de be
kapping wordt aangebracht en hed©n
do vlag in top stond. -
ZAlND VOORT.
Bioscope. Allüor gesc'uiedt
een geldinzameling om de Belgische
kinderen, en dc in het Haarlemech
Kinderhuis vertoevende Duitse he kin
deren van een paar gezéllige uitvoe
ringen in de Rembrandt-bioscope te
doen genieten.
binnenland
TWEEDE KAMER.
Grondwetsherziening,
In "t vervolg van zijn ton deele
reeds door ons vormei de rede over
art. 192 en de daarop voorgestelde
amendementen, nam de heer Ger
hard het gisteren op voor t bcgimel
der vrije schooi, waarvan de neutra
liteit afhankelijk is van den geest
des tijds, d. i. van d© -.sassend© ar
beidersbeweging, a! wild» hij daar
mee niet v.-or speciaal socialistisch©
scholen ple.ten. Hij deed uitkomen
da', terwijl <t© bestaande echooiwet
in haar bovel van overal voldoend
lager onderwijs niet heeft kunnen
beletten dat duizenden kindoren al
te lanz zonder onderwijs bleven: de
arbeidersbeweging had daarin ver
betering gebracht» En spr. keurde 1
goed ak> men door verduidelijking
der redactie van art. 192 de bedoeling
beier deed uitkomen voor de nadere
wetgeving. Doch tegen een zaak
kwam hij op: tegen 't negotie-elemeot
van deugdeGjkheids-waarborgen naar
verhouding van 't geldelijk subsidie.
Dit was n~.e? respectabel; de deugde
lijkheid van bet onderw ijs ook hot
bijzondere mag van de financieel©
ondersteuning met afhankelijk zijn.
De heer van idsinga kwam tc-rug
op 't verband tusschcn de voorstellen
der Regecring gelegd, waartegen de
voorzitter, in dit studium van het
debat bezwaar maakte. In elk geval
de h«3er van Idsinga zou zich aan
het verband niet storen. Hij verde
digd© art. 192; d© financiee.e gelijk
Ste.iing was hoofdzaak, niet om he«
geld, maai' om de'erkcnning der ge
lijkwaardigheid van bijzonder cn
opeubaar onderwijs. De moeitijkiie-
den der nadere regeiing achtte hij
thans niet door additioneel© artike
len te ondervangen.
Vond hij in sommige amendemen
ten wel kus goeds, de eisch van ge
lijke waarborgen van deugdelijkheid
bestreed hij a.s een gevaar voor aan
neming van een middelmatig niveau,
voor beide takken van onderwijs; hij
wilde dit hoog stellen en betreurde
daarom dat niet meer personen van
hoogereu stand en ontwikkel.ng zich
aan 't onderwijs wijden of dat t niet
geheel in handen van de vrouw is.
Het aroendenient-O'.to. betreffen do
de eerbiediging van godsdienstige
begrippen enz. was een uiting van
welvoegelijkheid, maar zonder prac-
tische waarde. Het openbaar onder
wijs moet, naar den eisch van goede
pacdagogie, geen voorkeur geven
aan eenige levensbeschouwing.
Kourde spr. art. 192 gced, hij er
kende dat 't compromis d© gelegen
heid opent om ook bijzondere scho
len te stichten voor scciaiistischen
en anderen ongowenschten aard;
maar dat moest men, ter wille van
den „dikken boterham' aanvaarden;
't waa nu eennjaat een feit dat zon
der volledig subsidie de bijzondere
school niet tot vohe óntwikke.mg kon
komen. Hét art. was niet anti-rovolu-
tionnair, christeiijk-historiscFï of ka
tholiek, maar vrijzinnig in den goe
den zin des woords; hot stelt noch
de openbare, noch de bijzondere
school als regel, maar geeft beider
volle vrijheid en daarom gold het
hier „elck wal wiJka' en moesten al
len trotsch er op zijn mede te wer
ken tot ecu comptromis, dat op
schoolgebied zeker npoisement zou
brengen.
Door den beer De Muralt werd t
door hem en den heer Ecrdmans
voorgesteld amendement nader ver
dedigd; het wil waarborgen van ge
lijk© deugdelijkheid niet eorbiedi-
ging der vrijlK-id-van richting voor
't bijzonder onderwijs. Tegenover 100
pCt. subsidie mocht men terstond
waarborgen van deugdelijkheid
eischeu en dde niet aan latere rege
ling overlaten aitnans xu^t voor 't
lager andenvijs; voor middelbaar en
hooger werd de financteele gel ij k-
steliing thans nog niet voorgesteld;
maar voor 't Jager onderwijs was de
gelijkheid van deugdeiijkheiaseischen
onafwijsbaar; leerplan en 1 essen-
rooster dienen door het schooltoezicht
te worden goedgekeurd. Keuring vau
boeken het men varen als eisch, doch
wilde men wezenrijk pacificatie, dan
was niet te omgaan dat men wat
leerplan en lesuren betreft, t bijzon
der onderwijs aan gelijke eiscben aie
't openbare moet beantwoorden.
Be beer De Jong ontzenuwde be
zwaar öat de openbare school door de
voorgestelde redactie in het gedrang
zou komen, doch om alle vrees daar
voor te ontgaan, was hij bereid u»e; de
amend.-Van Raahe en -Visser van
IJzeiKtoorn mede te gaan cok de rech
terzijde kan er met tegen hebben da',
de opeui>are school, behoudens dis-
peneatie, overal blijft bestaan. De
overige amend, ach He spr. overbodig;
bet te genoeg als de Grondwet gelijk©
eiscben van deugdelijkheid voor hei-
do takken van onderwijs vordertdie
te omechrijven is de taak van den la
teren wetgever; en zoo de vrijheid
van richting voor t bijzonder onder
wijs vaslelond, kon de rechterzijde
meende hij, geen bezwaar hebben te
gen t compromis, da; alle ricötm-
gen tot haar recht laat komc-n. Nieu
we eiechen op te werpen, gelijk de
heer Otto deed, achtte hij een gevaar
voor 't welslagen der pacificatie.
Het verder debat volgt heden.
De Kamer heeft gisteren de volgen-
ge nominatie opgemaakt voor de ver-'
vuhng van de vacature van Mr.
Krabbe, in den Hoogeo Raadlo. mr.
J. Koelere, hoogleeraar in de facul
teit der rechtsgeleerdheid en rochtcr-
plaatsv ervangc-r in dc arrondisse-
ments-rechibank te Groningen, met
53 van de 60; 2o. mr. dr. C. J. H.
Schepel, pree.dent van hot Hoog Mi
litair Gerechtshof te Utrecht, met 42
van de fi2 en 3o. mr. cr J. van Gek in
Vitringa, rechter in de arrondisse-
iDents-rechtbank te 's-Gravenhage,
met 54 van de 68 uitgebrachte stem
men.
Daarbij ie de aanbeveijig van het
hoogste rechterlijk college geheel ge
volgd. De nominatie zal aan H. M. de
Koningin worden toegezonden, daar
zij verhinderd is een commissie uit
de Kamer (die reeds was benoemd) te
Ontvangen.
Ten slottein plaats van wijten den
heer Tydeman is de heer Viseer van
IJzendoorn, met 39 van de 70 stem
mer. tot lid der Huishoudelijke Com
missie van ds Kamer gekozen.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE
IN OOSTENRIJK. Binnen enkele
daircai koeren de leider der Neder-
landsctie .Ambulance te Olmueta en
vier zusters leruc. Na ernstig over
leer met de autoriteiten ln Olmuetz ia
besloten Keen nieuwe zusters meer
te zenden, daar dezen tet plaatse kc-
nooK aanweziff ziin. Vporloonlö zal
zuster Sclienk bliivcn voor de admi-
nisti-atic der levensmiddelen en van
den Inventaris. De doctoren Mac
Leod. De Groot en Mortier Hümans
bdiiven lot eind December. Aan detre*
li:' zelfstandis werkende chirurgen
ia Kroote behoefte. Een leider blijkt
ni'et nofxltc in het baiakkensvsteeni.
In Gleiwitz eaat alles eoed. Na en
kele vacnaitics ziin aUc- Diaa's ai
weer vervuld.
BEMANNING ..BATAVIER VI EN
..MIDSLAND'. DonderduKinoiiTuui
ziin ln Rotterdam aancekcmen de
bemanniiiffen van de Batavier VI'"
en de ..Midslond". welke bei 1c soha-
Dan. zooals men weet. naar Zcehruir-
so ziin oDKcbrac'nt.
ONGEVALLEN DOOR MOTORRIJ
TUIGEN. De Minister van Water
etaai heeft het volzende schrijven
aan de Commissarissen der Koningin
orerichtNaar aanleidinz van du
telkens wederkeeiende klacht bil de
beliandtliiiK van het IXe hoodfstuk
der Staatsbearootinir over het. woeste
riiden mot automobielen, zoude ik
hot on Driis stellen oen owrave te ont-
vancen van ongevallen van eonics-
zins ernst iaën aard. die ln 1916 door
motorriituicen ziin veroorzaakt of
aan inzittenden daarvan overkomen,
terwiil ik ter betere beoordecüiur de
zer zaak daarnaast, zoodaniee ODfravo
zoude wcnachen te ontvormen om
trent ongel ukken- door riituiaen mot.
naarden bespannen veroorzaakt, of
aan Inzittenden van die riituisren
overkoinein. Gaarne zoude ik daarbii
tevens vermeld zien. of het once val
kenneliik aan roekeloosheid cf onbe
kwaamheid van den bestuurder war
te wiiten.
MOORDAANSLAG. Men meldt
ons uit Amsterdam In eon particu
lier© woning in de Beursstraat 25, al
hier, kwam Donderdagavond om
streeks 10 uur een gewezen commen
saal, om de kostjuffrouw te spreken.
Het gesprek duurde nie: lang plotse
ling haalde de gewezen commensaal
een revolver voor den dag en leste op
de juffrouw eiiKeler echo ten, alsook op
een anderen kostganger, die dc juf
frouw te hulp snelde. De juffrouw en
de koetganger zijn beiden naar het
Binnengasthuis gebracht; hun toe-"
stand is echter niet zorgwekkend. Dc
dader is door dc politie gearresteerd
en op het bureau Warmoesstraat in
arrest gesteld. Hij heeft daar bekend
de vrouw, op wio hij verliefd wa?. te
willen dooden.
STEEN KOLEN-NOOD. Men nnldt
ons uit Amsterdam: In Amsterdam
is slechts voor 2-maanden steenkolen
voorradig. Indien er niet spoedig v r-
betering komt, zullen van overheids
wege zeer strenge en beperkende
maatregelen genomen worden.
NEDERLANDSCHE KINDEREN
UIT DUITSCHLAND. Do N. R. Cl.
me.cS'.; De door den minister van bui-
teiitandscho zaken voorgestelde en
door het Duitscho gezantschap ge-
wenschte eeniraiisati© van dc comi-
té's lot het halen vau Ncdcrlandoclio
kinderen is tot s'.aud gekomen. A's
leden van het centrale l.chaam tre
den op: prof. Te Winkel. Amsterdam;
mevrouw A. Kei.«uiersDamerau,
Katwijk; mr. lleerkens i'hijsscn,
Haarieni, do heer v. Lier, Am?.erdam
pater Emmanuel, t© Babberich, b»J
Zevenaar, ©n de hoor U. v. Hcusdcn,
te Amsterdam.
Het comité zal iu overleg me <io
betrokken autoriteiten uitsluitend de
beide laatstgenoemd© leden belaften
met liet transport van de kinderen
uit Duitschland.
DE KONINGIN IN NOORD-BRA
BANT. liet ..Abt. Handelsblad"
meidiOnder luklc toeiuichius van
het aan het station Breda verzamelde
nuhhek reed d« Koningin oer auto
lot de Kicoeterlaan. alwaar H. M. eu
klein cevokr w noord steertn. In kor
ten draf reed H. M. het exercitie-
terrein od er. infecteerde aldaar hel
Cadettciikoiwi Nadat door dc cadet
ten der Infant»r.u - cenioo cevechts-
efenincen warm verricht. Leaaf IL
W. zicb te oeard door de straten \aa
•Breda naar de Koninkiiikc MiUaire
Academie, oui daar oefeniinzcn der
cadetten van de artillerie, cavalerie
en aenie bii te wonen. Van menicr
huia waooerde dc diiekleur. In dich
te drommen stonden d« menschen
Geschaard lanes den wea. dien 11. M.
«ou vclcen.
De Konlnein was tfekiccd in
laken nantelcostu urn.
KAMERLID ONGESTELD. Dé
heer B. R. F. van Vlijmen, lil der
Tweede Kamer voor Veghe!, i.> on
gesteld; vermoedelijk zal hij in do
eerstvolgend© weken de vergaderin
gen der Koii.ri- nl>'. kurmvr. bij wc
nen.