HiiLEM'S OtCBLU
JI
PZn'ZtZn SSSStZ .3!aS tor w, f» to.^dar^
lien «céi speciale tak. van dienst,
ie evenwel muur tiéai kort bestaan
Kit. <11 waurvun k nooit geboord
heb <lu.l hil ia oudere depots is voor-
reKomen.
.15i» ons ia er iif maal ueioeaL
De eerste olotnc deed t drie keer. en
tweede, waar 'k ook toe behoorde,
twee maal. loon wils net boerni
Uil; waarom, wisten we niet, en nie
mand vond liet noodia 't ons t© ver-
ellen.
Wc roeiden in maririesioonea door
le elartaerachten. Achttien man in
4rie sloeuen. die elk door n sergeant
tecommandeerd werden, lit onze
Jo«d zat bovendien de toezioht-toou-
dende luitonnnt. die niet zwemmen
dientengevoliio een hekel aan
aimuen had. steeds e route sura-
tii rookte en zwoetr. Hii kwam al-
los. als onze sloe© er niet in
'biurdc om de andere vóór to blij
ionen. omdat in iedere boot een naar i werd
een
•iem in handen udhad hadden. Bo-
ructom aan ooora ae amiere twee Keizerlijk Huis ont- «onog zoo spoedig nioge- hebben.
Zij»fmültai» ItoWa» «rt VSSf
mi» het ofinin-in-mnxinestul Moot echter na het morganatisch huwelijk Z'^on.ingvn \an oen vrenc voor irnyn
s dal roe on ntet wèTShêt hard van From Ferdinand plotseling on- volkeren te herwhwwn, zoodra do /w
ji lrct 7s gratuite om te zueu De Unbroken, omdat hij, door dit feit °?;zer wapens, Icvensvoorwaar
L..' ~in .v(>l hn a 60 aiaeen. troonopvolger geworden, zioh de noo-mijner stoten en \nn hun (rouwe ,,xr LIGTHART
M hmuWto virrie^ek S **«- stoateVterischappe-boodwaoolon. on de trots JAN LIGTHAR1.
ul,1 üJko kennis moest eigen maken,vijanden het gedoogen zuH
n ze niet hoven de 30. gemiddeld) j W» kennis moest eigen naken
flp riemen komen naiiwalirks in waarvoor hij de universiteit te Praag
afloop va» to curou,
DERDE BLAO
Vriiüag 24 fli/emiier 1916
Militaire ervaringen
eens bigs.
xu.
UlbiNsr-llOEIIiS.
Van 6D0itmanliT?en ereeat onder de trouwe bondgenooton, den strijd met
roeraten kan ik helaas niets goeds zÖn vijanden rondom doorstaat. Het
rapportooien. Ais we slingert) al ?*at ©r thans om, zijn wenk voort, te
speelden. werd een overiae. die ais zetten en (e voleinden. In ©termachti*
coainaal diende, on bet critieke
moment een eind binnenwaarts ee-
schontals we voetbalden, werd er
gehaakt. niet armen oeduwd. in den
rue getackeld en stiekum ..hands"
gemaakt. en bii 't edele kaslie-snel
récende 't eenvoudig overtredingen.
Ik Vrees dat onze Hodlandsche re-
cruten in dit oozïciit vèr bij de En-
oelsebe tem adhter staan. De echte
rovale suort-«reest is er n 1 e t. en in
die richting moeten de Hollanders
bliikbaar nog heel wat strenge od-
voediwr genieten. Dienst-voetbal,
dienst-si ingerbal. dienst-korfbal... ze
moeten onder strense scheidsrech
ters worden gespeeld. en alleen de
dreinende straf-exercitie kan de
iie^rtine in toom houden.
Oil de athletiaahe oefenineen, als
het niet zoo benaald tenen elkaar
oaat en ie mekaar niet met truos
kunt ..nemen", naat alles goed.
maar met hardloonen is het alweer
mis en wordt er gehinderd tenen alle
ncrede renelen in.
Daar moet non heel wat aan ver
anderen
ge tijden bestijg ik den eerwaardig*» oen zoon van oen siman oi oe ïura-i LkitharL on letlerkimdin en nar 1 Schrei/W ftu-,r^r«,
ning Lodewijk ven Boteren, koning een ziekenhuis brengen met het leu-
Frfêdrich August van Saksen, groot- gentje, dat ze daar maar even moes-
hertog Wilhelm von Wurttemberg, ten blijven, om ze er te laten.
koning Ferdinand van Bulgarije en
oen zoon van den sultan of de Turk-
Nu ging spreker over tot de werken
dagogisch gebied. Het verwondert
IJSVEREENICING. - De Ijsvcroe-
niging Haarlem on omstreken hield
Donderdagavond haar algemeen©
jaarvergadering, waarin de lieer J.
:!j. J spreker, dat ©en zoo zwak mensch
De eerste was een dominees
dochter, die hem altijd opbeurde en
opvroolijkte.
Hij zag zijn moeder ate een ideaal
Doorluchtige Oom mij in onvermm- aantal Duitfohc bondsvorsten en vor
derden glans achtoriaat Nog ls hot steiijk© vertegenwoordig»?rs der onzij-
doei met bereikt, nog is de hoogmoed dige staten de teraardebestelling bij-zooveel kan presteeron. Dit is ook te
der vij and en met gebroken, die mee- wonen. Do balseming zal volgeoe bet i danken aan zijn moeder en zijn
nen door voortdurend storm te loopen oude ccromotiieel geschieden. Het! vrouw,
mijn monarchie en de rijken t-nz. r iiftrt van den koleer twl in eon zilve-
boiidgenooten tc kunnen vernietigon ren baker en zijn ingewanden in eon
en ui toe te doen vallen. Ik weet, dat ik koperen urn worden bewaard. De be-i „„.-u-,
©n mijn volkeren hot eons zijn in het ker ©n <ie urn zullen dan met liet lijk!en meorde dat o'Jca ruyvoedirnr van de
»™j«n «w.sa,* Ma>r °"a
voort te zetten lot eon vrede verkrc-Schönbnmn in den nacht naar den 1 noDV Wfl_ hAm d 0->-.-o«d<rfer
g©n is, die bet bestaan mijner monar- Hofbure worden vervoerd. naaroir wrhrae' hii zóó dat o'kp mo.v
clue veraokert en vaste wauihorgoa Kardinaal Csernoch verklaarde dat 1 j.. beeriinen Ook ziin
geeft dat zij zich ongestoord kan ont- thans bij het overlijden van der. kei- J'in
w.kkeJen. Ik ben vol vertrouwen, dal zer-koning dezelfde beschikkingen zul- Sfhem |n
mijn dappere weermacht, deunend op len worden genomen als in 1835. bij 't i
de vaderlandsliefde mijner voKumnoverlijden van Franc I. In alle korter.-™.-werd
trouwe wapenbroederschap m<* 'worden lijkdlcnsieot gehouden, waar-
ven en ontvangen. In zijn paedago-
verbonden Ic-'gens ook in-dé toe- aan a!!e ©verheden en de schooljeugd ^omdef'h^ Mod n^ar
komst alle aanvallen van den vijand willen desinenicn In de grootare plaat-JJJ»- <2»vmedS
met Gode's gonadigon bijstand ufaloan aen zullen op 3 achtereenvolgende da-, dpn '0pv0e^,.? „aan Vver od het
zal cn den oorlog tot ven goed ©mdo gen miasen worden gele.'-n en 3 dag-n daarom moet "volgens Ligt hart
zal brengen. «achtereen zullen des middag» en des „„XiS zlktïf o^ed«
Even onwankelbaar is mijn vertrou-avonds de klokken «n uur lang lui- Sche^ d n,ZTk
wen, dat myn monarchie, waarvan den. Ieder priester is verplicht voor 5» „inS. ^?a~
de maohtepoaitie in de oud© on in nood het rlelcheil nn den gestorven vorst deren tSK»rt oï te v^ïh dtarS
en gevaar opnieuw bezegel onecheid 3 missen te lezen. k(_£L
[bare lotsgemcenechap <&r beide Sta-'t Weonsche j>ersi)u.-eQu 1SSS tSStónS aSSj
ten worstelt, naar binnen en naar Thans" ia definitief vastgesteld, dat P,
(buiten gestaald cn gesterkt uit den het Moffolijk overschot van keizer
oorlog te voorschijn treden zal on dat Frons Joseph Maandagavond, na het mm
mijn volkeren, die, gc-tiragen door de voorg.-schreven ceremonieel, van net wf[di\iV
«lachte van ©aamlioorigheid on van Schönbrunner slot naar den Hofburg J;
XtoSErSTffiSi*» é^de"0toSl A.T^iiïstz j*,
aaptehértog Otto, da jong»™ broedar Kf"Sc "ÏÏmSZ aii» tooSrhS
aartshertogin Maria Josepha, een zus- S©n des HetnsSs voor mijn Huis en kerk, waar het lijk wordt bijgezet,
an koning Friedrich August van |^'In volkeren afemeok, be- j De kroning.
dic-nst-roeien
i collisie
bruar uitlieo.
„Model" was het
cnazins.
We zaten allemaal in onze hemds-
Duwen aan dc dunne, doorbuiiren-
onien tie rulcken. Geliik-inoikken
De nieuwe Keizer van
Oostenrijk.
De nieuwe Keizer.
De waardigheid van keizer van Ooe-
samen Daarom maafkte Ligthart zijn
leerstof tot één geheelvan de behan-
e riemen tie ruiucen. ueiint-uiDiKKen °™'"6 i;."w"";u."ue,«' i__> ;iT deling der schooivloer deed hij uitstap-
iTii beoroefd. maar het bleel bii het j baksen. Toeo zyn opkvdmg begon jw '^t aangEezicüt van den datum voor de kroning van den jes naar den boomtrroei, den houtzaag-
omdat, in lioot oen naar weid er nog noot aan gedacht, dat hij iw5i!" J^. nieuwen keizer is nog met vastge-mok.u naar alles, wat <ic nisnUn
nenscheü zatem die nóc- "nooit een °°il deQ traaa VBC de monarchie zou v'fde.^eiJ mij nagelaten hebben, B©lrou- gteld. Verwacht wordt evenwel, dat waren'
penscnen zaten, ate notr nooit een Die- opleiding was wehjk te zullen beheeren. Ik wi! aKea deM plechtigheid met weglating van vo^d(
de planken
óór ze den vloer
vormden. Aan dit onderwerp knoopte
'ii-n, in nu nil pii »'i*hH.il /limoen Lio- ««-v
rni'm, to maar èón slocD to to- to ook powMc loilte .vtto dc ,°™v™ moL-t ,1 u'wriijlf vertoon, epoeilig Ml ploal» hij ook hudouMd vastMOortJw
itructftin aim boord de andere twee *e(*an van het Koizerlijik Huis ont- l!;I hebben. t&«k<*nen en iegson). zingen (een liedje
van den houthakker b.v) enz Zoo
nsvoorwaarden -
an hun trouwe
onze
zuMen.
Stadsnieuws
D© hoor Casi
mir Jiield gisteravond m de boven-
.i-iiivcu irei ifwiuusuii /.urien. -
Mijnen volkoren wil ilc oen roclit- i zaal VMl tle Soc- „Vereenigmg con
■aardig ©n liefderijk vorst zijm, ik wil i rede over den in dit voorjaar gestor
KLWZ;;/rZUoISflPhT1 keerde hij weder nkar het leger terug, i hun grondwettelijke vrijheden on an- j ven paodagoog, wiens naam hier bo
iaaitpa Uu 1911 woonde hij ale vertegenwoor- rechten hooghouden en aller ge- j ven slaat. Spreker oordeelde, dat do
i ,j* ij,,, woim/iip uii urs mlVWOIItVWl- IÜU juiu.»
ituunrun. on schreeuwt zn loruren djgw deg K<ji.zftrs de kronjng Van Ko- jijkhetó voor de wet zorgzaam hond-'leer der vorsohillend paedagogen <le
mU. „(.„„„j, ning Georgo van Engeland bij. haven liet zal mijn yeortdurend© be- noeralag is van hun Innerlijk loven cn
Onze sturende sortreant schreeuwde 21,cn oc^j. i911 huwde hij de moeienis zijn, het zedelijk cn moreelfeuu lovohaervaring. Zoo was het 004
I aartshertogin Zvla van Bourbon—; wolzijnrmjiner volkoren te bovoidcren, f b„ ljlïtliart aio, van eenvoudig© af-
pnrmn I do vrijheid en de orde in mijne staten
I was werd Karl Frans Ferdinand vruchten van hun redelijken adb-id te j liefde, hoewel de armoede aan zya
troonopvolger daar de kinderen uit verzekeren, Als kostbaar erfgoed van wieg had gestaan on hij zelden zicb
[ninuten rust er in. zwoeeen we aan huwelijk van zijn mijn yoomder aanvaard ik do ver- volkomen gezond gevoelde In zijn - bpek zijn «eheelë looreiof
oom geen recht op den troon hebben. uiochlheid ©n het innig vertrouwen, Liekte voor bet leve,, komt hij ovcrer-u 1
Bij het uitbreken van den oorlog hetwelk volk en kroon aameenlhmdt, raet de kinderen, die het bestaan nor Xfl6 au^
..if. i».i, .nnm» en <1 ens nalatoinsolinin znl mii de kraeht.„..,,.1,,u:
oiniö en 'had al moeite cenoes om
le boot in lcoera t.e houden, en ons
lestol roeide 'n vééd te laturen sIok
\a haalde op geen stükkeai de 50 per
ninuut.
Twee uur achtereen, met 'n paar
iemen on de voornaamste varia- 1
ie bestond uit de opmerkingen van
was do muur een aanleiding om over
de steenbakkerij te spreken. Zoo open
de hij den kinderen de oogen voor wat
er in de wereld om hon been gebeur
de, maar zorgde steeds, niet boven
hun bevattingsvermogen te gaan.
Ligthart wordt weieens miskend; men
zegt vreloeoe, dat hij de leerstof ver-
suikerde, Qm het zoo de kinderen te
doen slikken. Spieker oordeelde, dat
dit kwam, doordat men hem niet be
greep Zijn boekjes„Nog bij moe
der„Dicht bij huis'' en ,,D& wereld
in", toonen, dat hij de leerstof kiest,
die het meest voor de band ligt om
later over meer verwijderde zaken te
spreken. Aan deze leesboekjes verbond
hij een taalmethode, een meiliode
voor aardrijkskunde mot geschikte
£>I1 UtJt Ui 11 LIi LTVUI1 VLlll IUIP11 WIIUÖ -- lUOW u= «imivun, «"V "VI iitonowu
b publiek od don wal en uit d® rustte een zware taak op den jongen deze na-latensoliap zal mij de kracht met b!ijde oogcn aanschouwen. IHJ
Dotsmuen. Oa dc schrkikelukste wd- j lr(X>nopvol.gw. Eerst stond hij den verloenen de plichten van rrajn hooge WftS daarom kind raet do killdGr0ll
kwamen wo on onzen tweeden ftp,>pri>(,vojhet>bpr der Oostenrij'loseh- en moeilijko hoerschereteailc te vervul-j c,.]>00ifeecfies doed njj soms oen
ooht. toon wo netto aanvarma wa- Hongaamche troepen, aarfehertog ^n. Doordrongen van het geloof khidomuteTem schTrtievooT Da-
en uowoost inct slot» nr. u een Frjed;rich ter zijde Hij wist toen de do onverwoesilbare levens-kracht van "Uitiuimraje cn scnortjc voo®. -uet
lauw arachtie ln de knol tusschen RVjnegönhéid van alien die met he'm in Oostenrijlk-Hongarije. Iwleld door in-' g^vlijk-o schei te kon hij zich met d.
icn .motorvrachtschiuit en een met aanraking kwamen te winnen. Denn'S© Hofde voor mijn volkeren, wil fk kuidcron vcrooiiovan.
IPtróloumvaten beladen, lichter. De 15den juf| 1915 werd hij tot generaal-j Ieven on mijin gnnsche kracht in E&n twóede karaJitortrok wai
ilofiD kraakte en steunde, de sergeant
ühreeuwde. de luitenant comman-
leerilc. de schuitenvoerders vloek-
m. en wii haalden de riemen bin-
loii an lachten. Zoo vvoi-ie aJe sol-
laat als 't. ui i 8 is. lach-je. net
schooljongen wanneer de
BÊOster zich vereist, of wanneer het
triit .niet wiTschrii'ven". of als de
itool van 't. sohavotic valt
Achter me zat de droog-komioke
UfVfir. van wion 'k al meer verteld
lid», llii 't ongeval in liet cracMio
iraaidt. 'k me om. wou z"n ineening
ragen over dan toestand
majoor en. schout-bij-nacht bevorderd.
terwijl hij tevens deri Keiaer bij
leger vertegenwoordigde. Hij onder
scheidde zioh door zïjm warm medego-
voel met de troepen en door zijn recht
vaardigheid, die hem noopte, allo
- zjjfl,
dxenet ©tóMeu ran d'c-zo grootecive taak. - dtepe levensernst. Maai* deze was
m. p. KAiRL." iii een lach geplooid, om mot De G-2-
Keizer Wilhelm aan nestot te spreken. Geen knul was hem
keizer Karl om or3chillJg. loder kon bij Ligthart
Do „Norddculsche" rnoldt, dat detroost en opbeuring vinden,
keizer het volgende telegram heeft ge- Ten derde was hij-religieus. In het
klachten, d e tot ®ijm kermis kwamen, j den loeizer v an Oostenrijktijdelijke, het voorbijgaande, wilde
te onderzoeken en koning van Hongarijehij grijpen het eeuwige. Dat dit ecu-
In liet voorjaar \a» 1916 was luj de „Ten diepste geroerd door het heen-1 1 ,,ik niehsch leeft ook in net
aanvoerder der Ttroolsche éhte-troe- gaan van uw hooggeSorden oud-oom, t ij Zoek eerst het Ko
pen, die bij het offensief tegen Italië kdizer Frans Joseph, betuig ik u mijn I V£~r° JIiM,!nL ,»i
een zoo belangrijke rol speelden. Op innigste 6n hartelijkste deelnc-ni .n.g. r""k"Jk Gods en at het andere zal u
12 Maart 1916 werd de aartshertog lui- D© regeering van den overleden kei-toegeworpen worden, was zijn ovvr-
.tenainit-veldmaarschalk cn vice-adrmi 1 2<>rj d.c door de gratie Gods den zeld- 'Uiging. Zedelijke waarde ging hou;
- ,raal en op 16 Augustus opperbe-7ame« duur van 68 jaren bereikt heeft, boven allee, en dus ook de zedelijke
liever was weg. en. terwUl ie u 1 velkebl>sr van alle Oostenrijkscli-llon-zaj m de geschiedenis der monarchie opvoeding Hij voedde zich zondaar
halve minuut le voren nog za gaaxsche troepen aan het oostelijke oig cen gezc-gonde tijd voortleven. Do met den zondaai*. Hij stond niet tr-
i f»* fi.m 'front volkeren van Ooslenrijk-Hongarijo genover, maar naast dcoigene, die hij
Omtrent xj|» per3ooiüijkfa«id wwtt treureu om den leider, non mm wiido lietpon. Daarom machte hij <mt
■t'iw Cm mi fa to "i«e vertromven c» de m. de» opve. der. dat.toe aich kind
merkt t Alg. HPkt op. iiy j-s een, ie jiefde hmgen. Wij, die tot een-
flink, wellevend man m«t eon onbe-jongere generatie belmoren, waren ge-
vangen oordeel en stolt levendig lie- Vi-Cnd in do eerwaardige gestalte j HlJ VörLeMo aan df' k.mderen zijn
lang in wetenschap, schilderkunst en van dcn heongeganen monarch het ei8en kwajongensstreken, om
muziek, sport en jacht. Meermalen voorbeeld van de schoonste heerschei*
hoeft hij bij de ufficierewedstrijdeu deugden cm een waarachtig koninklii-
eerate prijzen gewonnen en zich bij j jco plichtsvervulling te zicu. Het Duiv-
automobielwedstrijden onderscheiden. echc rijk verliest to hom een trouwen
Voor de eerste maai sedert den lOen I hoiidgonoot en ik persoonlijk een va-
.September 1898, toen keizerin Ehsa-j deri ljken en hoogft ei*eerden vriend,
beth werd vermoord, heeft Oostenrijk. Midden in den grooten wereldoorlog
dus nu weer een keizerin. Prinses Zita ^od5 ondoorgrondelijke wil hem.
Is den 9den Mei 1892 in Villa Piancra die lol aan ^jjn laatsten ademtocht
m ate d«rhter yan hertog^ Ro- trouw aan de zijde zijner bondgeneo-
Eerst dacht 'k, dat-ie bii de aanv
oveiboord aeslaaen en iaromer-
om.sekotnen was. maar daar
;lonk z'n stom 'n eind achter ons
Jonnes, kommc jullie me aon-
tonds afhalée
0d een ducdalf. waarteaon we zoo
ven opgetornd waven, nü op tien
nutor afstand van do boot. zat Meyer
1 hii -•linilaehte olacjde. en stakeen
meen bezem in 't water, u^iat-
eft-d-ic toen behoedzaam cinc ixiet-
.jii over 11 bluuw -aeemailloerd hord-
tetren den walmuur.
Do Initenasit krecu 'ra ln de «ateru
Mever. ben ie nek cevvorden f
.Nog niet. lultMeyer poetste
I Hoe kom ie daar?
- Uit de boot gestapt, luit.
—.Wat dóe ie er
1 'k Maak dat bordje schoon, voor
pen brugwachter die hfct-/ne d'r
kn aevraacd 1
j Me ver glimlachte weer de ïoeï-
tloeg zal krom van H lachen,
f Kom dadelijk-terue
I Ja. hè. hè. 'k zou wal wll-
bn tot uws orders, maar 't is een
wette ver om te springen 1
I Toïti we ons met moeite uit de be
IftPW'i.-* positie tussohen de twee
pachisehuiten hadden losgewerkt,
wigcni een heele voorraad verf cn
pn oarUltie snltntere van do boot
ImUc. moesten we eerst Meyer gaan
jfluileii. die door 'n massa menschen
n de brug werd toeaeiuichL
I Hit krees harde woorden, maai*
tolde d'r door. kwam niet on de
km. en liad honderd meter verder
U weer ruzie met 'n croonteschto-
over oen naar aooelen die iiii
oclit on rustig eins zitten schillen
verdeden.
Mover, waarom roei ie niet
oor Dc anderen roeien ook
Geef zc nou 'n minuutje rust.
L.wat van me 1
Nou. soed dan - weer t
Ate v, e ZatenlacB in 't athletic
or '.orfbal speelden, en de bol
Wefdo boven den korf. aaf de ver-
Mlermde Dftrtii n ruk aan den naa!
0 (le bal miste doel. Hetzelfde ce-
fok aan s»ort-fairheid heerechte bii
lOeiwedstriidcn in de grachten,
sic cd die éénmaal vóór was, kon
haast niot van haar nlaata krii-
1. want als de lreoren 1110e werden
20L*<ti dat ze iiurtöiaald zoolden
fliden. werd dc boot muur dwars in
g brac aeleed of er werd vlak
«r de vervolgomlo sloep geroeid,
Ml»> tornde d'r dan wol tegen op.
Hmiec demissies waren 't gevolg.
bert van Parma en hertogin Maria
Antonia. prinsee van Braganza,
fante van Portugal. Prinses Zita
een lieve verschijning. Personen
hare omgeving beschrijven haar
ten stond, weggenomen en hem niet
meer toegestaan den afloop van den
6trijd en den terugkoor van don vrede
te aanschouwen. Do Almachtige geve
hc-rn na zijn lang zegenrijk leven oeu-
lemend met oen krachtigen, rigen wil wieon vrede, u echter do krachten den
een onafhankelijk oordeel. zij bjjstand om <ten zwaron last dde in de-
stelt vooral belang !n economische we-
tonschappsn. Haar huwelijk met Karl
From Joseph was er eon uit liefde
Het keizerlijk paar heeft vier Icindo-
rei>: aartshertog Franz Joseph Otto,
gob. 20 Nov. 1912. aartshertogin Adel-
heid, geb. 3 Januari 1914, aartshertog
Robert, geb. 8 Februari 1915 en nogKeizer Karl antwoordde hierop met
een vierde zoon, die op 1 Juni 1916 het volgende telegram„In de zware
ernstige tijden uw deel wordt,
dragen. De zegen van den heenge
gane moge op u en uw volkeren Mij
ven rustenmet een innig gebed en
een diepe deelneming gedenk -k
uwer Keizer lYILllELM
geboren is.
Een proclamatie.
De „Wiener Zeitung" publiceert in
«en extra-editie het volgende schrijven
van den nieuwen keizer ,,Ik heb de
regeeringr heden op mij genomen en j
handhaaf de leden van 't Oostenrijk-
echo kabinet in hun functies.
nmijn volkeror
wogen en verslagen sta ik
en nujn huls, en staan mijn trouwe
volkeren, aan de baar van den edelen
heerscher, wiens handen bijna zeven
tig jaren lang het loi der monarchie
toevertrouwd was. Door de genade
an den Almachtige, die hem in zijn
eerst© jongelingsjaren o*» A°
reopen K"J
vnuemvlocd en ongebroken
door het zo© zware menscheli;ke ;*>ed
tot in hoogen ouderdom, slechts ^xior
dc püchton te leven, die het hoog©
heerschersamb'. cn de warme liefde
voor zijn volkeren hom voorgeschre
ven hadden. Zijn wijsheid, inzicht en
vaderlijke zorg hebben den blijven
der. grondslag voor do vreedzame sa
menleving en vrije ontwikkeling ge-
GChapen on uit de grooie ver.varrln-
"cn cn gevaren in kwade en gvoede
lijd». Oostenrijk-Hongarije <Joor oen
langen cn gezegenden vredestijd op
die hoogte van macht gebracht, waar
op het hoden in yereonigir.g mot zijn
en noodlottig© ure, waarop mijn door
luchtige oud-oom tot God werd geroe
pen en de bitterste smart mij. mijn
huis <31 het land van Oostenrijk!Ion-
ga rij© vervult, was mij de diep-aan-
grijpende deelneming, die gij, dierba
re vriend, mij getoond hebt, eon wee
moedige troost. Ik heb slecht© den al-
lerwannsten dank hiervoor en vooral
voor de vc roering cn de ware vrtocd-
echap, welke gij dc*n zalig ontslapene,
die <5 zoozeer heeft hooggeschat, toe
droeg. Zooate uwe on zijne bondge
nootschappelijke trouw in den liuidi-
geri wereldoorlog rotsvast etond, zoo
zal iiij voor oca blijven, terwijl het
verbeven aandenken en ile zegen van
ontslapene one mogen geleiden
op den gemeeachappalijton weg naar
een eervol succes van onze gerechte
zaak. Dal gov© God. In trouwe vriend
schap drukt u -innig de hand.
KARL."
De tcgratcflis.
'I nollandsch nieuwsbureau seint
uit Ween enHet lijk van keizer
Franz Joseph is rijkelijk met bloenion
bedekt en ■n de sterfkamer bidden
eeivgo nonnen. De leden \*&n het kei-
zerlijk iiute verachijr.en herhaaldelijk
in do sterfkamer on verrichten daar
hun gebeden. De teraardebestelling zal
waarschijnlijk in de •weed© helft van
do vólgend© week plaats hebben. Naar
het hoot, zuilen keizer Wilhelm, ko-
daar.
ua onder hot oog te brengen, wat
daarin hot kwade was. De spreker
achtte hom echter vrijwel zonder
zonde. Alleen stond zijn geld wel wit
voel ter beschikking van hulpbehoe
venden.
Eau hekel had hij aan schijnge
leerdheid, aan groot© woorden zon
der inhoud. Hem baatte alleöf rlat
geestlijke voedsel, dat hom vlcesch
en bloed werd. Hij studoerd© zijn ge
heel© leven met groote nauwgezete
heid, opdat hij de kinderen niet be
hoefde af te schepen, bij hunn© vslo
vragen. Hij wilde, dat ouders en
opvoeders ware antwoorden gaven'
aan do kinderen op hunne vragen.
Weet men iets niet, dit dan royaal
gezegd.
De wetenschap wilde hij stellen in
den dionst van het leven: hij was een
practicus. Op ouderen leeftijd begon
hij nog scheikunde te bestudeeren,
omdat deze wetenschap zooveel prak
tisch nut afwerpt in de laatste ja
ren. Ook voor het kind moest de we
tenschap levend zijn. Daaruit vloeit
zijn paedagotd^k voort, evenals uit
zijn goede waarneming tan hot kin
derleven, zonder vooropgezette voor-
oordeek-n, zijn paedagogiek was t-r
dus één des levens, overspraiikekl met
eer» tintelenden humor. Hij kon dc
meest vermakelijk© dingen zeggen,
omdat hij wist, dat het kind behoj te
hoeft aan vroolijkhcid. Daarnaast
was hij van een profelLschcm ernst.
Zijn boekjes voor do kinderen: Nag
bij moeder, Pim cai Mien, Ot en Si en.
Op do boerderij enz., ademen dan
ook een vroolijke kinderlijken gcist.
Hij Iieiu was geen onderscheid n
bchat.doling tusschen hoeder ©n lager
geplaatst© mensclieo, wuadroor iiij
overal met succes werkte. Ook
maakt© hij geen verschil in politiek©
richting, de menschen waren hem
even gelijk als d© kinderen.
Dressuur kendo hij to zijn paeia-
goglek niet Toch was hij streng in
zijn opvoeding. In zijn school moest
alles ordelijk <11 rietjes zijn. Ook Jn
zijn raad aan vrienden wa» hij
strong. Hij wilde waarheid in zijn
opvoeding; geen kinderen b.v» naar
geheel, ziin methode was
die der aamschouwelijkheid. ook tn de
zedelijke opvoeding. Daarbij had hij
veel geduld, wantgroeien gaat- lang
zaam. Het kind zai niet voer zijn ja
ren wijs en verstandig zijn. De opvoe
ding moot meer positief dan negatief
zijn. Ligthart wees de kinderen op het
goede tïat. zij doen. meer dan op hun
fouten, hii prees meer dan hij laakte.
Hij dichtte eens:
A'l maakt het kind van storm strom.
Het is toch niet a lies even d o.m.
Hij oordeelde, dat de onderwijzer een
goed© finaiwie&le poeitie moest heb
ban, om zich geheel aan zijn werk te
kunnen wijden. Hun opleiding wilde
hij beter hebben. Over het hooger on
derwijs was hij niet best te sproken.
Op zijn graf staat zijn richtsnoer
„De heel© opvoeding is een kwestie
van geduld, liefde en wijsheid."
D© heer Caelrrdr besloot met een op
wekking, kennis te maken met dc wer
ken van dezen Nederlandechen pac-
dagoog.
De hoer Vincent Looejes bracht spre
ker een hartelijk woord van dank.
Kiekjes Dit dB Rechtszaal.
Een zakkenroller. J. R.
te Zaandam werd beschuldigd zijn
plaatsgenoot J. G. Telling een por-
temomuiie mot f 16 ontrold te hebben.
Een getuig© "de caféhouder in
Wiens zaak de roTleriJ pa ais ha d
was niet verschenen. Daarom zal d©
behandeling oer zaak op 30 Novem
ber voortgezet worden. Do getuige
zal dan door de gewapend© macht
worden voorgebracht.
Eenhondgcstolen. P. P.,
de volgend© beklaagde, was ook al uit
Zaandam. Hij werd beschuldigd cen
hond op straat gevangen en in cen
zak gestopt te hebben.
Eisch15 gulden boet© of 15 dagen
hechtenis.
Mishandeling. Al wear
Zaandammers! Tijdens d© kermis kre
gen do jongelieden H. K. on J. AL
Dijkstra ruzie. Het liep zoo'n vaart,
dat K. zijn tegenstander een geducht
pak slaag gaf on hem in het prik
keldraad va® cen hek gooide.
K., die al eens vaker veroordeeld
is, hoorde nu 14 dagen gevangenis
straf tegen zich eischen.
De mishandeling gebeurde gedeel
telijk in een geheelonthouderslokaal.
In herbergen hadden da jongelui even
wel hooi wat biertjes verschalkt.
Aardappelen gestolen
De 28-jar. J. J. S., arbeider te Vel-
san, heeft ten nadeel© van zijn
dorpsgenoot G. Hooyschuur emi zakje"
aardappelen weggenomen. D© piepers
war©u klaargezet voor verzending
met d© boot.
Beklaagd© beweerd© de aardappe
len van iemand gekocht t« hebben
voor konijaenvoer.
Ee>n der rechters; de grooie onbe
kende.
President (tot beklaagde): lieg je
wel eens?
inededeeling deed dat do heer "Dlemcr
Kool als sec rotans bedankte. Ver-
volgens heette hij het nieuwe be
stuurslid, den heer Mr. Schalkwijk,
welkom als bestuurslid.
De hoer Weotholt, penningmeester,
bracht liet jaarverslag als zoodanig
uiL D© kas sloot met een bedrag van
f 968.15. Het eindcijfer der begrooting
bedraagt 1 1163.15. Tot len secretaris
werd benoemd de heer J. Wildschut,
tot 2en &ecretaris R. D. Baart de la
Faille ca*, tot commissarissen de lice-
ren Diemer Kool, Jhr. J. L v. Fit
ters en Jhr. R. A. Quarles v. UffortL
Nadat de voorzitter nog had mede
gedeeld, dat het ©erelidmaatschap zou
worden aangeboden aan Jhr. J. I'.
W. v. Doorn, burgemeester van Heem
stede, werd ten slotte besloten, dat
de vereeniging samen met de Red
dingsbrigade voor drenkelingen op
verschillend© planteen, waar ladders
aanwezig zijn in de nabijheid van
water bordjes zullen worden beves
tigd, tem crinde steeds materiaal tot
hulp bij de hand te hebben.
Tot afgevaardigde naar de alg.
vergadering van den Noord-HolL
Ijsbond werd benoemd de heer Went
holt, {plaatsvervangend d© boer Wild
schut). De vergadering werd" daarna
gesloten.
itechtszaken
PreJ.denU vandaag toch wed.
Het 0. M. stelde voor deir beklaag
de te veroordeelen tot 8 weken -qe-
vangoiüestraf.
Desertie. Tégen den 28-
jarigen visecherman C. B., die te
IJmuj-ier» gedeserteerd is van een
haringloggor, werd 14 dagca gevan
genisstraf geöischL
BELEEDIGING VAN MINISTER
POSTHUMA. Donderdag werd
voor de rechtbank te Rotterdam be-
QiandeM de -zaak van W. B- (zaak
waarnemer en ledacteur van ..Do
Haud elsorotector"). beklaaed van bo-
leed-lBlne van minister Posthuma.
Van de ziide der verdedurins was
on verzoek van beklaactde de Minis
ter van Landbouw. Nijvoriieid cn
Handel «edaavaaid. De president
deelde beklaagde ovenwei mede dat
Ihii ©en tfilerram \an den Minister
had ontvansen en las hem dat telo-
eram voor waarin do minister mede
deelde door drukke nmbtfiboziBhoden
crhinderd te rito.
Beklaosde erkende de stukken ge
schreven te hebben. Hii verklaarde
oorto niet de bedoeling te liobbon
ceha/1, ilen Minister te boleodtaen.
Ziin doel was alleen ceWeest er on to
wikten, dat ei met hot uitreiken van
consenten din can cc-bcurden. die niet
in den haak waren. Beklaagde noem
de drie firma's, reso. in Dss. Hengelo
cn Boxmeer, die consent hadden go-
kregen tot uitvoer \an koeien, ter-
iil aan wel veertig bona fide hande
laren. bcklaacdc bekend, die ui ia-
en lang in koeien gehandeld had
dien en er een bestaan ln hadden co-
vonden, consent was geweigerd,
Dan- had beklaagde tegen willen op
komen.
Do veraodiaer van beklaotfd©. ihr.
nir. J. J. W, Pomne van Meerder-
voort, bracht beklaagdc'a verzoek
over tot aanhouding van de zaak.
.Beklaagde stelde er zeer voel Dfiia
Minister Posthuma alsnog to
doen hooren. Uit wilde dan .Munster
vraag doen stellen, of 'hii zich
door.de stukken belccdhrd achtte. Be
klaagde was van öoideel. dat dit wol
niet het ceval zou ziin en herinnerd©
man het geval van nr. Kuy.por. dio
eenmaal, bii ©en vervoJgina van oen
teekenaar die cen voor dr. Kuyper
belccdiaende toeken me had doen nu-
bliceeren verklaarde zich in t minst
niet bete&diigd te gevoelen.
Do officier van iuslitic verzotte zich
tegen aanhouding van de zaak en
wens er on. dat toet er nieste toedeed
wat de Minister verklaren zou. Een
delict als dit toch was Vervolgbaar
zonder klucht
De rechtbank begol zich ui raad
kamer en wees het verzoek tot aan
houding van de zaak af.
Het O. AL betoogde, dat het niet do
eerst© maal was. dat bokluasdo ter
zake van belcediffing in ziin blad
..De Handeisurotector" tereent stuud.
Reeds driemaal was iui deswege ver
oordeeld. telkens tot geldboete. i>o
Officier achtte thuns niet de minste
icden tot clementie meer aunv.
cn dit tc mmder. tiaar naar de iii.ee-
11 ine van don officier uit ullos block,
dat beklaazdo met ziin UitcBXe -.Do
Handeteorotcctor" coen anuei dool
had dah reclame, schandaal on
chantage. Nog een jandere ztuk to-
cen beklaag t.* was aanhangig ge
maakt. door iémand, die zich in ..De
llandelsnrotector" beleedLod achtte,
en bii dc bcliandeltog van deze zaak
zou wel bliiken. dot hior de bekcr^ia
mcU-ode waa tOMMMStwil je zóó
veel betalen, dan publiceer ik liet
artikel, dnt ik over io geschreven
heb. niet. maai- andersKon in dit
geval, waar het thans om ging al
niet aan chantage gedacht worden,
de officier was ©r van overtuigd, dat
er reclame- cn sdhandoalzuclit in het
suel was geweest
Het O. M. eischtc \.roordee!i0g
van beklaagde toe drie maanden ge
vangenisstraf.
Jhr. mr. J. J. W. Pomnc v an Meer-
dervoort zet'.c uiieen. (lat me» bii da
ncoordcclijiz van de feiten in aan
merking moet nemen, dat bt-klaagd©
iemand van opbruisend karakter is.
wien men een heethoofd kan noe
men. Von chantace was tfeen ©Dra
ke. daar kwam pleiter ernstig tegen
oh. Het was wel gebeurd, dat
iemand, die vernomen iiad. dat l>e-
klaag/te cen artikel over hem en ziia
bedriif onder handen had. cp bo*
klaagdo's kantoor was gokoniuii en
hem f 25.000 contant had geboden,
zoo hii het nubliceeren van dat arti
kel wilde nalaten. Beklaagd© ha
toen echter zonder aarcelinz gewei
gerd.
'Bii iriteriunüe Roemde beklaagd*
dun naam van den persoon, die hom
de f 25.000 geboden zou hébben.
Naderend tot ziin conclusie, stold»
de verdediger vaat. dat beklaagd©
smaadschrift, geen belecdigiru; zou
lirilihon" gcnlecad cn derhalve zou
moeten worden toegelaten tut hotbe-
wiis. Kon d© rechtbank zich daar
mede niet verctniaen. dan 20U tU
beklaagde moeten vtiisprekon. od
cnrmd dat hii niet had begaan wat
hem was ten laste* gelegd.
I Uitspraak 30 dezer.
