NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
virs^r"0 tl-?** fif a ssaLrbS sr z
34© Jaargang Wo. 10SS3
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG !4 DECEMBER Ï3I3
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN rfl^tÉÉIilSPfe ADVERTENTIËN:
per drie maanden: ^an regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
V00T*'ï?r JÈT 'n dC" 0n,trek WMr Agenl gCV£S,igd iS 50 V tiSMEWl HMr,em Va" '"5 rCg£lBü A^eitfaa^^ar13"1" 30 P"
(Kom aer gem n ej j Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van I5 regels 40 Cts. per plaat-
Afzonderlijke nummers G15 3l sing, elke regel meer 10 Cts. contant. Builen liet Arrondissement dubbele prijs.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
n n de omstreken en franco per post Q.Jl P IntercommunaalTelefoonnummerder Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tel. 3082. lü Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem In dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buïtenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Teiephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerdei» wordt gewaarborgd door „The Ocean", RokSn 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 15 DECEMBER.
Bioscoopvoorstellingen: GinemarPa-
laoe, Gr. Houtstraat, Biosc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Bartel]o-
risstraat, Ceratr. Biosc. Theater, KI.
Houtstraat 77—79.
VorpiaMtsing van da
Botermarkt.
Do bowonoi» vuu uo Gedeiypte
Oudo Gracht tusschen Verwultt en
Zijlstraat hebben al laas ernstige
bezwaren tegen de Maauóagscho of
Boiermarkt- s Nachts kunnen ze, als
hun bed m een voorkamer staat, van
het optimmeren der stalletjes en
door bijbeliooreiido gesprekken niet
rustig slapen eu overdag wordt de
toegang naar hun woning, kantoor ol
winkei or ennatig door belemmerd,
gezwegen nog van den hinder van hot
aanprijzend geroep, zonder afwisse
ling, u i en achtereen.
Een request bij B. en W. om dezo
marlet te verplaatsen naar de Nassau-
laan, dio geen tramlijn heef; en
waar de bewoners op do markt bij
zonder gesteld zouden zijn (l) heeft
geen resultaat opgeleverd. Nu pro-
beeren de bewoners van het genoem
de deel der Oude Gracht hun geluk
bij den Raad on dal met verrassende
eenparigheid want niet meer nan
vier bewoners ontbreken op hot siuk:
een, die op reis is en drie anderen,
omdat do toestand lien met hindert.
Elders in dit nummer wordt het
request afgedrukt. Er is ook meer
plaats dan hier op de Gedmeplo Oude
Gracht tusschen Groote Houtstraat'
en Spaarae, omdat ook daar geen
tramtijn ligt, zoodal de ruimte er
grootor is.
ij komen daar nog wol eons op
terug. Voorloopig zij er op gewezen,
dat er, behalve do vraag w&ar deze'
markt meet worden gevestigd, tok
nog dezo geopperd is of de markt
zelf, zooais die nu bestaat, wel moet
worden voortgezet. Is zij noodig of
overbodig? En wanneer inderdaad
ho publiek er eenig belang bij heeft,
kan zij d&n met beperkt worden iot
Haarlemse he kooplieden en
dan weer op haar oudo plaats, de
Boiermarkt, worden teruggebracht?
Stadsnieuws
BLOEMBOLLENCULTUUR. On
der voorzitterschao van den lieer G.
J. van Meeuwen veranderde Woens
dagavond in ..Café Neul" de afdee-
linsr Haarlem der .Uaomeeno Veree-
nitrins voor Bloembollencultuur. Na
medodeolincr van enkelo intrekpmen
Btuklien werden dn heer en 3. Mooy
en J. F. Gh. Dix, dio periodiek aftra
den. herkozen als nennhnrmecstor cn
als 2e secretaris. Dnarou werden ge
kozen tot afcevaardicden voor do ia-
ren 1917'20 naar de nbzcme©ne ver-
caderir.oen der Vereenisinr de hee-
ren j. Mooy en W. C. van Meeuwen,
en tot DlnatsvervoTurers de hoeren C.
Couwoniioven en L. C. Mooy. Daar
de hoeren W. van der Laan te Voor
hout acature-L. H. KoolhtWen) en
L. Onderwater (vacature-W. G.
Drooirl bedankt, hadden voor de can
did atmir voor liet hoofdbestuur der
Aleemeeno Voreeniiriner. werden nu
als zoodanxc sekoeen de heeren A. S.
Biimciise te Ovorvoon en P. J. va»
der Pipcc te Heemskerk.
Vervoleens wérd overgegaan tot
fcehandelinc van den neschriivinas-
biicf voor de od 18 December a.s. te
houden alaemeene verzaderimz. De
verernderintr cine mede met het voor
stel van hot hoofdbestuur, om de
"wiize van exnloitatie van 'het orgaan
niol. te veranderen en cecn witejeing
te hremren in het contract met de
uitgevers, do Erven Loosics tc Haar
lem.
Wat de door het hoofdbestuur aan-
haneia genaakte wiizicinaen van het
Handols-rerrlemcni voor den Bloem-
bollonhandel betreft, varecnicde de
vert-.-uiorimr zich unaniem met deze
wiizieinceir.
FAILLISSRMENT. Bij vonnis der
jiiToml. RecMbaitfs alhier, d.d. 13 De
cember 1916 is J. A. Returncoiffeur
en wink©!ier in sigaren, wonende to
Haarlem, Kruisweg 22, verklaard in
staat, van faillissement! Reehter-com-
mt- iris Mr. P. J. G. van der Muefcan.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 6 tol en met. 12 De
cember kwamen voor »n Haarlem:
een geval van roodvonk en een van
diphtheritis, in Haarlemmermeer een
van typhus en twee gevallen van
roodvonk, in Schoten oen van diph
theritic en in Velsen oen van rood
vonk.
WELDADIGHEl DS -FANCYFA1R IN
HET BRONGEBOUW.
Men schriift ons
De voorbereid iris voor het feest van
Tnoveen is voleinddird en bet Bronec-
bouw onherkenbaar veranderd. Het
is een lustoord irewo i.n. Wii willen
om de verrassing niet te bederven,
er niet. veel van vertellen, en er dus
maar alleen van zcecrcn. dat de trroo-
te zaal zal baden in een zee van
licht, dat 15.000 electrisohe kaarsen
zullen uitstralen, dat zoowel de ten
ten voor den verkooD van allerlei
voorwernen ook voor thee en bon
bons ongeëvenaard schitterend zijn.
zoowel van bouw als van aanklse-
■dincr en de erot voor de waarzegster
opn srroote attractie belooft tc woi>-
d&n.
Uet is een wokladiahcids-fartcyfair,
zuwhi't uaiuurlllfk wordt earekend on
verkoonen maar tevens on veel ver-
kooncn. Vandaar, dat de^ prijzen zóó
ziin ecroeald. de1 niemand zich van
een bezoek behoeft te laten afschrik
ken.
Do Prins en Prinses De Lücne uit
'e-Gravennace. de burttemoeelei met
ziin familie, de Sleliinacoinmoxidant
met ziin.«Laf en tal van andere auto
riteiten hebben kennis aesteven. dat
zii liet feest met hun tegenwoordig
heid zullen voreoren.
Biina 't aeheele Bron-gebouw wordt
in gebruik genomen. Ook do boven
zaal waar tableaux zullen vertoond
worden.
Het belooft een feest te worden-,
waarover not: lantr zal worden co
smoken.
JUBILEUM. - Vandaag 14 Dec.
herdacht d© hoer P. do la Ris den
dag, waarop hij voor 12 1/2 jaar m
j dienst trad bij do firma S. GoJds.esn
I en Zoon. Do jubilaris ontving van
i do firma ©en enveloppe mot inhoud.
EEN 2 1/2-JARIG KIND DOODGE
REDEN. In do Barendscslraat is
Woensdagmiddag om 12 uur een
treurig ongeluk gebeurd. Do 2 !;2-
jariga Johanna Alida van Donseiaar,
wonende B arendsestraal 11, wilde
hard loopendo dwars de straat over
steken, toen oon mei een paard be-
spaimiein groeutewagetn naderde.
Vlak voor liet paard stiuiikeldo de;
arme kleine en viel Do bestuurder j
van den wagen, die m een rnaligen j
gang ioed, hield onmiddellijk '1 j
paard in. Doch, door het angstgegil
van de moeder van het kind en van
eenige omstanders, dio do kleine had
den zien vallen, schrok 't paard. Het
1 Hep nog even verder, met het treurig
j gevolg, dat een dor wielen van den
wagen de kleine over den rug ging j
iter hoogte van do borst.
Het kind werd in de woning van j
do moeder binnengedragen en cpmiïd-
i del lijk werd ingeroepen de hulp van
dir. K. E. do Jong, die echter niet
- dan den dood kon constateer en. De
borstkas van de klein© was inge-1
drulh. Men kan zich de ontsteltenis j
der nioedcr voorstoüen, dio oven te1
voren haar kind nog gezond en wel
op straat had zien spelen.
KRIJGSRAAD. De krijgsraad, te;
j 's^Graveahage behandelde do volgen- i
de zaken:
Terecht stond de mdicien-soldaat
dor infanterie J. B., afkomstig ui:
IJmiLiden, wegens het met woorden
bedreigen van een korporaal op 8 1
September. D.^ audiiour-mUitalr
vroeg onbevoegd verklaring van den
Krijgsraad om van do zaak kennis
I to nemen, daar niet gebleken is, dat
j aan luRtl. do krijgsartikelen zijn voor-
j gelezen, met ontslag van den békl.
uit hol arrest.
Do Krijgsraad besliste overeenkom
stig den eiscb van eten auditour-mi-
Mtair.
De audi'teur-militair oisclito tegen
A. D. V., milicien der infairterto, af
komstig u»t Haarlem wegens 1ste de
sertie, 2 maanden militaire detentie,
met ingang van 4 October, met in
vrijheidstelling.
Tegen A. M. H., milicien der infan
terie, afkomstig uü Umuiden, werd
wegens het tweemaal met kracht
slaan met een stok van. o©n sergeant
en hel dreigen en beleed igen van
dien sergcani op 8 October, 1 jaar
militaire gevangenisstraf geéischt
met ingang op 8 October.
Tegen M. Z. milicien der infanterie
j afkomstig uit Haarlem, wegens
i dienstweigering, 10 weken militaire
gevangemssu-aü, met ingang óp 3
October, mot invrijheidstelling van
bekl. De krijgsraad wees dadelijk in
dien zin vonnis.
Tegen D. B., milicien-hoornblazer
der infanterie, afkomstig uit IJmui-
don, wegens 2do desertio, 10 weken
militaire detentie, met ingang op 11
October.
DE FUSIE DER GEREFORMEER
DE KERKEN. Naar aanleiding
van de fusie van do Gereformeerd®
Kerken A. B. C. had Woensdagavond
in hot kerkgebouw in de Ridderstraat
eon druk bezochte samenkomst van
gemeenteleden plaa/te, waarin een
drietai sprekers optraden.
Ds. W. Ringnalda stond §iil bij de
Voor het examen stenografie
„Groote'te Amsterdam, vanwege het
Ned. Gen. Stenografie „Groote" ge
houden, slaagde de beer M. van Zon-
üeveld, te Haarlem.
geschiedenis van de fusie en stelde
iu 't licht, dut de ineensmetting me:
tot stand was gekomen dan nadat
vel© njÓmüjkhedcn en bezwaren wa
ren overw'.vinen cn wekte op tot dank
aan God.
Us. S. Datema wierp een blik in de VERPLAATSING VAN DE MAAN-
toekomst en hield de gemeente voor DAGSGHE MARKT. Door vele
wat ten aamien daarvan hare moe- eigeoiaars ol bowonera van perceelen
ning is. Ten slotte da. Tibbe was aan de Ged. Oude Gracht is heden oen
door een ongesteldheid verhinderd adres aan den Raad verzonden, waar
om als spreker op te treden werd in wordt geklaagd over den hinder,
hot woord gevoerd door ds. R. Mul- overlast on echode die men ondervindt
der, emeritus-predikant te Zeist "*an de zoogenaamde Maandagsohe
Deze spraic zijn uigoiiouienheid me: markz daar ter plaatse. Adressanten
do ineensmetting uit en zeul© zich herinneren aan het nacbtmslstorend
daarover zeer to verheugen. rumoer dat Zondagnacht wordt ver-
oorzaakt door 't opbouwen van de kra-
VEREENIGI'NG VAN AMBTE-TO€n> en aan <ie ernstigo verkeersbe- j
NAREN. - Men schrijft n» Woens- tomertaf t ij<tels den gohcclen Maa.in
Ambtci aien m daernst dei- ge- hun perCeeien 1>er rijtuig of ander ver-
m oei ito Haarlem. In grooten getale voermiddel gened belemmerd wordt,
waren onze ambtenaren opgekomen, op }16t hinderlijko rumoer en op den
aangezien als eenig punt op do verderen overlas;, dien men van do
agenda stond: „de salarisregeling". markt ondervindt. Tenslotte betoogen
Do voorzitter, de heer Van Driel, zij, dat de Ged. Ouoe Gracht, sedert
heette de aanezigen wolkom. Erken- <^t dit gedeelte er van In om mooien
nondo de moeilijke taak der Raads- verkeersweg is herschapen,
conimiesie en dankbaar d» vertola- »»:r Kcci is toeeennnica, doordal
riiigen voor sommigen aanvaardondj "bii^-n imbbèn geitslled an dal de
lian men tooli, wo moonde hij, niet Maandiisol» mariït ilc verdere out-
anders don zijn ernsbvgo teleur.stel- wikkeling van <lit belangrijk stadege-
ltiLg uitspreken over de resultaten van deel-te belemmert,
het wérk der commissie. Veertien. Zii voeren aan. dat lx i. de be-
maanden hoxiden do ambtenaren in i marlet zonder bezwaar in een
spannende afwachting verkeerd en' ander ewlee-lte dei- stad zou kunnen
thans was ©r in stede van ontspan- worden trehouden. als voorbeeld
ning nog grooter soanning ontstaan, waarvan zii noemen ..de Nossaulaan.
Toch meendo spreker, dat er bij ail dio zrootere ruimte biedt dan de G«i.
wat teleuretcldo, nos redon te om a.d. C.aohl m
j lanarnko uirichlmeen. zaken en wm-
verblijd tc rij O nu dc commasio op- Mlaocn. die aanmorkeliilum
mouw met do voraeniging m overleg0V(irlaftti vnJ1 de markt zouden on
wil treden. Wej liad men overtuigd dervinden". Od erond van een en
van zijn goed recht de wdl wat over- or verzoeken adressanten den
haaste conclusie getrokken: „dus het y.aad te willen besluiten tot over
rapport zal wel voorloopig w orden nlaotsinsr van de Maandui-'sctie markt
teruggevraagd!" Toch blijven, we van de God. Oude Graclit naar el-
overtuigd, dat door het overleg dat 4
opnieuw zal plaats hebben, de com- i Naar wu vcra^icn s e
- - door biina alle bewoners van dat ce-
deelto van de Ged. Oude Gracht,
deerd door zijn superieuren eu ka
meraden zoodat het hem dan ook
zeker op dien dag niet aan belang
stelling, zal ontbreken.
Cinp.tnland
DREIGENDE STAGNATIE IN T
SCHEEPVAARTBEDRIJF. De
Bond van machinisten ter koopvaar
dij heeft, nu d© onderhandelingen
met de Scheepvoartvereeniging over
een collectief arbeidscontract niet
gelukt rijn, besloten met ingang van
15 December met te monsteren dan
op de voorwaarden die de Bond in
't contract opgenomen wenscht.
SMGRKELSCHIP. Een belang
rijk© aanhouding heeft Woensdag
plaats gehad aan boord van het in de
Waalhaven te Rotterdam liggende
'DuHsche stoomschip „Pylos'. Kort
voor dat dit op vertrek gereed liggen
de stoomschip de haven zou verlaten,
hébben ambtenaren der belasting in
samenwerking met de rivierpolitie,
aan boord in beslag genomen voor ec-n
waarde van duizenden guldens aan
olie, zeep, traan, rubber, disiribulic-
apetk, rollen leder, touwwerk, vet, verf,
traan, kaarsen, enz. In de tanks, in
hoofdkussens, in de machinekamer en
op tal van andere plaateen in het
stoomschip werden deze koopwaren,
voor uitvoer naar Duitechland be
stemd, gevonden. De in besalg geno
men goederen zijn uit de „Pylos"' ge
lost, in oen lichter Overgeladen en
onder bewaking gesteid. Het stoom
schip is van 31 Jufi 1914 te Rotterdam
zoo meldt '4 Alg. Handcle-
missie op vele punten overtuigd
worden en alsdan niet z
gezien hare welwillend© houding,teekend.
schromen, W£ai. de markt wordt cehouden. se
al «nog hare conclusion te wijzigen.
Onder instemming der vergadering
sprak dc voorzitter er zijn blijdschap
ovor uit, dat ook do Hoofdambtena
ren gevolg hadden gegeven aan de
uitnoodiging der vcreeniging en ook
Yoor deze zaak bijeen zijn geweest.
iZio vervolg Stadsnieuws cp pag.
Uit de Omstreken
SLOTERDIJK. Ds. J. W. P. :e
u A. J Rov heeft be.i -.nk: voor he: beroep als
Vervolgens hadden nog uitvoerige pr,:diycant bij dc >>d. Uerv. Kerk te
©pi-ekmgeu plaats m za£© dc voor-
DE GROENTIJD AFGSCHAFT.
Het Veterinair Studenten Corns ..A3>-
svrtus". te Utrecht, heeft in zijn al-
aemeene vertraderine od 12 Dec<mi-
ber besloten den eroentiid af te schaf
fen. Dit ia das het eerste Studcuten-
coros in Nederland, dat tot zulk een
cewicfctieen stan is ove.raecaan.
DE „KONINGIN REGENTES".
Er bestaat hel plan dat de bemanning
van do mailboot „Koningin Regentes"
Vrijdag naar België vertrekt, om die
boot, die op 10 November werd aange
houden, naar Vhssingon terug te
brengen.
Rechtszaken
bosprektngeu plaats
stellen dei- Verecniging, welke met
algemeenc instemmimg der aanwezi
gen werden aangenomen.
Namens het, bestuurt' word nog vei-
zocht indien er leden waren, dio nielli
geroepen gevoelden door ingezandien van hoeren Rijnveld
stukken in de plaatselijk© bladen mee VAn Alï <iPI1 %l
do zaken to lei den, hun geschrijf to
staken, daar zulks verwo-rring kan
stichten en het beter is, dat men d©
leiding aan het bestuur overlaat.
Met den wensch, dat do ambtena
ren &n bij do comnrissio én bij de! H. Aring to Amsterdam voor
Leiden.
HILLEGOM. Een nieuw©
C h r. school. Het bestuur van dc
afd. HlMegom van Chr. Volltscaidor-
wijs heeft, naar „De Stand.meldt,
van de hoeren Rijnveld en Veldhui
zen van Zanten een terrein aange
kocht, groot 1000 M2 voor een te bou
wen Cbr. ecliool aan dc Meerstraat.
HEEMSTEDE. Dc slooping van
het woonhuis aan den Bronstceweg
51, is gegund aan don aannemer C.
D®
hoofdambtenaren krachtigen, steun
mogen vinden om gelijk ie Amster-
dam, Uteechit, Den Haag' en nu weer
te Rotterdam tot ©en goede salaris-
regeling te komen, werd dezo be
langrijk© verge derirg geeloten.
ZONDAGSSLL'ITING VAN BAR
BIERS- EN KAPPERSZAKEN".
Door het bestuur ran do afd. Haar
lem van den Ned. Barbiers- en Kap-
perebond is oen adres aan den Raad
bedrag van i 365. Dit perceel zal
worden weggeruimd ten behoeve van
w.egverbreedmg voor den aanleg van
de eleotrischc tram Haarlem—Heem
stede. Dezer dagen zal ine: het afbre
ken worden begonnen zoodat ter
plaatse eer. - goede verbetering tot
stand komen zal
SANTPOORT. Dat men xuc-t hot
Zigeunervoik op zijn hoed© moet ziin
bewijst weder liet volgende: Mej. A.
alliier mist© dezer dagen op een mor-
gericht, waarin wordt verzocht, „epe-gen een kip. Even 'te voren waren
claal voor het kappers- en barbiersbe- j drie Zigeunervrouwen in de nabij-
drijf, bij Gomeentelijko Verordeningheid van liet hok achter het huis go
to bepalen, dat de kappers en barbiers-1 woest. Kon daarna was een hen ver
zaken des Zondags v©or het bedienen dwenen, zoodat het voor de Itand ligt
ran publiek gesloten moeten zijn."
Adressant zc-t In do toelichting uit
een, dat, ivd reeds in hel bedrijf een
parDcuKero regeling is ingevoerd,
doch dat men daarbij op een aantal
onwuidigen etuit, die, naar het bestuur
verwacht, binnen korten tijd de oor
zaak zullen zijm, dat al de pogingen
der afdeelin® om to komen tot een Zon-
doggsluiting, weder schipbreuk zuilen
lijden.
Tenslotte herinnert adressant er
aan, dat de gemeente Boskoop een ver
ordening voor de geheele sluiting op
Zondag voor do kappers- en barbiers-
zaken invoerde. Hij hoopt dat de Raad
aan den aandrang van zijn speciale
bedrijfsgroep zal willen gehoor geven
en daardoor oon wekeiykechen rust
dag zal verzekeren aan een aantal
patroons en bedienden.
Bij het adres is gevoegd een adhae-
sciobetuiging van 88 barbiers on kap
pers alhier.
PERSONALIA.
Op een vergadering van de R. Iv.
Poiitie-'beambten-vereenlging „St
Michael" is Mr. J. B. Bomans be
noem.! tett eere-voorzittea-.
Bij ministerieel! besluit is van de
tijdelijk© waarneming' dei- betrekking
van adljunct-inepecteur ter inspectie
bij do rijksbelastingen, Haarlem 2e
afd. <to heer C. J. D. van Niefcerk,
ingaande 1 December ontheven.
vermoeden, dat de bedoelde
vrouwspersonen de dieveggen rijn.
SPAAR N DAM. Gietermiddag
passeerde hier het tankschip „Pen-
cLvecht" op dc Conrad gebouwd, door
d© groote sluis. Terwijl liet schip
langzaam voortgesleept word, trok
de tros aan de achterzijde een der
due dal ven met kruis on al uit don
grond. Gelukkig liep aflos verder
goed af.
OVERVEEX. Men schrijft ons:
Den 2en Januari 1917 zal hm 25 jaar
geleden zijn, dat de lieer J. de Vries
agent van politie le klasse, te Over-
vean i» dienst trad als genieentevald
wachter te Bloeraendoah Vóór dien
tijd' was hij ongeveer 1 1/2 Jaar in
gelijke betrekking/te Halfweg en eeni-
gen tijd ala tijdelijk politieman te
Zandvoort. J. van Daal en en j. de
Vries waren teen de eenig© veldwach
ters in deze gemeente en vormden
met een paar nachtwakers de geboete
politiemacht; langzamerhand is deze
uitgebreid. Veldwachters kwamen «f
echter niet bij, wel agenten van po
litie, zoodat de Vries na het overlij
den van J. van Daaien de eenige
veldwachter was en bleef totdat ook
hij van naam ging veranderen en
agent van politie werd, eerst 2e kl.,
later le klasse. De Vries is gezien
hij oud en jong, arm en rijk, go waar-
Toekomst"z8ak voor d®
Rechtbank,
(Van een onzer redacteuren).
De tijd is rijk aan gebeurtenissen.
Wat nog pas d© gemoederen zieer be
woog, is eenige dagen daarna reeds
weer uit onze herinnering verdron
gen door nieuw© dingen. Hot is
daarom niet overbodig er nog eens
aan te herinneren, hoe korten tijd
geleien do onthullingen betreffende
de intieme geschiedenis van hot in
Nederland verschijnende Duttschge-
zLiid© weekblad „De Toekomst" een
zekere uruta'oei'uiig wekten in ons land.
Prof. Mr. J. A. van Hamel kwam
in het bezit van een aantal stukken
betrekking hebbende op de interne
aangelegenheden van „dc Toekomst
Na eenige aarzeling of hij al of niet
daarvan gebruik zou maken, besloot
Prof. Van Hamel tot openbaarmaking
van eertrgo dier stukken, omdat hij
dat, naar hij mcedeeüd© in het belang
van ons land achtte Deze publicatie
geschiedde in „De Amsterdammer'
waarvan, do lieer Van Hamei een der
redacteuren is. In dat blad heeft Prof.
Van. Hamel Zaterdag 1.1. nog ©ens
de beteekenis van de openbaar ge
maakte stukken uiteengezet. Hij
schrijft daarover hot volgende:
„De oprichters en redacteuren van
„De Toekomst" liebben zich schuldig
gemaakt aan liet moest ergerlijke en
antKNederlandscbe bedrijf.
Listiglijk, ondor den uiterlijken.
sohijn van een opreclit iNedoriand-
sohc werkzaamheid, hebben zij zich
gesteld in dienst van de Duitsche
propaganda bier te lande en van
het Dudtsobo gezantscliap te "s-Gra-
venhaga Als Nederlanders vermomd,
zochten zij voor do Duitsche belan
gen ten onzent, in onze koloniën, in
België, stemming te maken. Ook
libans nog steeds, waimeer bij vooiv
lieeld een Nederlandse!» schip door de
Dultschers wordt getorpedeerd, pleit,
nesai: draait do „Toekomst" het goed,
en val't Nederland af! Do finanoie-
ring deelden zij met den politiekcn
agent van Duitsdalaml, onder wiens
leiding de zaak is opgezet
In verband met de publicatie dei
stukken hoeft de Justitie een onder
zoek ingesteld. Niet wegens de In
de stukkon aan bet licht gebraclne
zaken.
„Men bad, schroef Prof. Van Ha
mei Zaterdag, „mot art. 100 W. v,
Str. in de hand („in gevaar brengen
van de onzijdigheid") tegen die heeren
(n.i. dio van „De Toekomst". Red.
H.'s D.) zelf minstens even gemakke
lijk een strafvervolging kunnen in
stellen, als in andere gevallen gcree-
delijk is geschied!
Doch anders kan deze strafvervol
ging uitsluitend dienen om voor do
heeren Sleeswijk, Van Vreeden»
Lurch, Von He vkercn van. Wosse-
naer van de Twickel, Valckemer
Kips, Valter, Reichniann en de ach
ter ben staande heet© of halve Dult
schers wraak t© nemen wegens do
hun aangedane mdis-rreUo!
Zelf, wegens duizendmaal emstig-.r
misdraging, buiten schot blijvende,
krijgen zij de gelegenheid, van hoi
eeregestoalte der getuigen ïi cliaj'ge,
dc aandacht van de hoofdeaak af te
leiden en een slachtoffer te maken
Een onderzoek werd nl. ingesteld
maar dengeen, die do stukken ten kan
tor© vaai de uitgeversmaatschappij
van „De Toekomst had weggeno
men. Het WeeL. dat de heer F. J. M.
Wirtz, uit 's-Graventi'ige, de stukken
onder zich had gc-fiad. Toen dc heer
Witrz na weigering om dear naam
te noemen van dengeen, die hom deze
stukkon had verschaft, gegijzeld werd,
meldde zich hij <1© Justitie aan d©
heei* G. A. M., gewezen administra
teur dor N. V. Nieuwe Uitgcw-rs-
maatschappij te 's-Gravenhaav, die
"5 deze en andere stukken te
hebben weggen omen of die te liebben
doen fotograJeeron door den heer
Wirtz. Dezo papieren waren do vol
gende: 1. Ben brief ran den Duit-
schen consul C. II. Cromer t Am
sterdam, waarin hij op 8 Mei 1915
als abonné van 100 exemplaren van
„De Toekomst" do nummers 1 tot 6
nabestelde; 2. ©eu brief waarin na
mens Mr. R. F. Baron van Heecke-
ren te Wassenaar, te Delden aan
Prof. J. G. Steeewijk, wordt toede
den een bedrag ran f 20.252 en een
brief namens Baron Van Heeckcren
erkennend de ontvangst van 1300
aandloolöji in de Nieuwe Uitgevers
maatschappij; 3e. een niet ondertee-
kende rekening cn verantwoording
van don lieer L. II. Reichmarm, L
papiertje mot becijferingen; 5.
drie kladbrieven van Prof dr. J. G.
Sleeswijk, waarin deze aan den
Regieringara'.. Gerstenhauor, Politi-
sche Abteilung des General Gou-
vernenienls te Bruis cl schrijft over
die uilgaaf van het oorlogsdagboek
van do Duitschgczinde Ds. Dome!a
Nieuweixhuis te Gent, waarvan 5000
exemplaren in Duitschland, 20(W
exemplaren in Nederland en 3000
exemplaren tn België zouden ver
spreid worden. De laatsten werden
aan den Regiemny aangeboden.
Daarin werd een vergoeding van
f 1050 gevraagd.
Ter aanbeveling van het boekje
schreef Prof. Sleeswijk (in het
Duïisch) aan den Regierungsral, d.;:
bet boekje vaaa Da Dome la Nicu-
wenihuiis „zeer boeiend geechrovwii
(is), tenvij] de auteur don Duitschen
soldaat zeer prijst en liem wolkom
heet als den bevrijder van Vlaande
ren". Bovendien werd onderhandeld
over dc uitgaaf van een brochure van
Dr. Witte te Antwerpen (een DuiLscü
propaganda-gesdw.ftjc) getiteld ,.N..v
derdeutsche in Frank: eicli Prof.
Sleeswijk vroeg voorts aan don He
gier ungsrat hem iemand aan U. !-j-
veJcn voor hot propagecion van „De
Toekanud." te Brussel, bv. bij Duit
sche officieren on in de DuitscJjgc-
zinde Vlaamsche en Holiandscho
kringou. Verzocht werd echter geen
„officieer© aanbevelingen" i© doen
geschiede®. Gedurende drie weken
zouden dan 1000 proefnummers ge
zonden worden. C. een concept-con
tract tuaschan. den lieer Reichmanu
en den Raad van bestuur dei' Nieuwe
Uitgeversmaatschappij, waarin d«>
eersto op 1 Juii 1915 beloofde te
verkoopen het rccltt, tot uitgaaf van
„dief Toekomst"' voor f 50.000 in
aandeelen der Nieuwe Uitgevers-
maatschappij.
In een tweede ontwerp-contract
werd bepaald, da. «le heer Reich-
mann aan de heeren Slees wijl. en
Van Vreedenburcli zou geven 30 aan
deelen dei' genoemd© maatschappij.-.
Volgens een derdo contract zouden
doze aandeel en. bewaard worden bi;
de Residentdebank.
Hedenmorgen waa nu do 30-j.i l-d
boekhouder G. .i M. gcdagv.mrd
voor de derdo Kamer der Haagsche
Re-artbank, om zich t© verantwoorden
voor de wederrechtelijke toeëigeihug
dezer otukken op of omstreeks 2 Ja
nuari 1916, wetend© dat de aan hem
toevertrouwde stukken geheim moes
ten blijven. De tenlastelegging de lt
me>de. dat bekl. do stukken lioetfti
meegedeeld aan den lieer Wirtz dcctr